nár chuir duine ná deoraí suas ar a ndroim ariamh
that no-one ever wore
Lena chois sin, bí cinnte go ndéarfaidh siad go bhfuil siad dubhthinn ag amharc ar an chnap éadaí atá ina luí fán teach
nár chuir duine ná deoraí suas ar a ndroim ariamh.
nár chuir duine ná deoraí suas ar a ndroim ariamh
that no-one ever wore
Lena chois sin, bí cinnte go ndéarfaidh siad go bhfuil siad dubhthinn ag amharc ar an chnap éadaí atá ina luí fán teach
nár chuir duine ná deoraí suas ar a ndroim ariamh.
croith suas thú féin
hurry up, get a move on
"A Shíle,
croith suas thú féin," arsa Dónall, "tá muid ag fáil bháis leis an tart abhus anseo.
croith suas thú féin
hurry up, get a move on
"A Shíle,
croith suas thú féin," arsa Dónall, "tá muid ag fáil bháis leis an tart abhus anseo.
ag déanamh suas
chatting up
Níos faide suas ar choirnéal an staighre bhí plásaí ceart a bhí
ag déanamh suas le bean bheag chruinn a raibh lorg an óil uirthi.
ag déanamh suas
chatting up
Níos faide suas ar choirnéal an staighre bhí plásaí ceart a bhí
ag déanamh suas le bean bheag chruinn a raibh lorg an óil uirthi.
litir a chur suas
to type a letter
Is é a chéad rud a fuair Rita le déanamh ná
litir a chur suas ar an ríomhaire and ansin á bualadh amach.
nach gcuireann sé suas don phíle
that he doesn't stand up to that big lump of a man
"Níl a fhios agam cad chuige
nach gcuireann sé suas don phíle sin.
an tseilf is faide suas
the highest shelf
"Cuir na dioscaí ar an tríú seilf anuas, an ceann a bhfuil na dioscaí eile air, agus cuir an MP3 ar
an tseilf is faide suas, sa bhosca dearg sin," arsa Fiachra.
ag teannadh suas leis an meilleoga feola sin
squeezing up against those rolls of fat
Char mhaith liom a bheith
ag teannadh suas leis an meilleoga feola sin," arsa Nuala.
a roinnt suas
divide up
Fuair siad deontas beag ón Chomhairle Ealaíon agus d'éirigh leo an spás ar an cheathrú hurlár den fhoirgneamh a ghlanadh amach agus
a roinnt suas ina spásanna éagsúla.
seasadh sé suas
let him stand up
Bhí mé cinnte gur ag tagairt do chiach agus do chiamhaire agus do chian an amhráin a bhí siad, ach ní hea! Ag tagairt don spota buí ar thóin a dhráir a bhí siad!
An duine nach raibh spota buí ar thóin a dhráir ariamh
seasadh sé suas.
chroith sí suas an tine
she raked the fire
"
D'éirigh Nóirín agus
chroith sí suas an tine.
glan suas le mo bhéal
right up to my face
Dheimhnigh an Cairdinéal Deasóg Ó Conaill liom,
glan suas le mo bhéal, nach bhfuil fírinne ar bith sa ráfla go bhfuil Ard-Deoise Bhaile Átha Cliath ag comhoibriú leis an stáisiún teilifíse, Cainéal 4, sa tsraith úr cláracha atá beartaithe acu sin, sraith dar teideal 'Father Ped'.
glan suas le mo bhéal
right up to my face
Dheimhnigh an Cairdinéal Deasóg Ó Conaill liom,
glan suas le mo bhéal, nach bhfuil fírinne ar bith sa ráfla go bhfuil Ard-Deoise Bhaile Átha Cliath ag comhoibriú leis an stáisiún teilifíse, Cainéal 4, sa tsraith úr cláracha atá beartaithe acu sin, sraith dar teideal 'Father Ped'.
tuairisc suas lena bhéal dó
a report up to his face
*
Gluais • Glossary
beathaisnéis údaraitheauthorized biography
a dialanna pearsantapersonal diaries
páipéir phríobháideachaprivate papers
go dtí gur insealbhaíodh í ina hUachtaránuntil she was installed as President
dódh nó tréigeadh 1,800 teach1,800 houses were burnt or abandoned
lámhachshooting
rachtoutburst
acraí tíhousehold utensils
as go brách leooff they went
léiriúproduction
cheanncheathrúheadquarters
coistí cosanta áitiúlalocal defence committees
dírbheathaisnéisautobiography
gan strówithout difficulty
i dtaiscesaved
do lá na coise tinnefor a rainy day
bhí cúrsaí chomh dona sinthings were so bad
dá mba gháif it was necessary
leithleachasselfishness
scoilt aduainstrange split
chiap sé Máire ar fadit really tormented Máire
easpa suimelack of interest
tragóidítragedies
Cumann Naomh Uinseann de PólVincent de Paul Society
baill shinsearacha na heagraíochta sin cois Lifethe senior members of that society in Dublin
tuairisc suas lena bhéal dóa report up to his face
géarchéimcrisis
chun an Cumann a ghríosadhto spur the Society into action
saothar in aiscewaste of time
déistindisgust
ag cáineadhcriticising
ciúnaithe go mórgreatly quietened
línte síochánapeace lines
ruathair laethúladaily raids
polarúpolarization
girseacha ógayoung girls
nóibhéinenovena
cailín aonaira lone girl
ní ba ghaire don ghráscarnearer to the scuffle
le dul i gcabhair ar Catherineto go to Catherine's help
an cúigear a ruaigeadhto drive the five off
riochtstate
a cuid néarógher nerves
clocharconvent
ar an Iúrin Newry
tachrántoddler
eachtraincident
círéibriot
faoi lán seoilin full swing
ag glioscarnachglistening
bréan le boladh gáissmelling bad from gas
comhracfight
otharcharrambulance
formhór an bhealaighmost of the way
ag dul ar foscadhsheltering
ag sciorradhsliding
ag lámhacáncrawling
fras lámhaighvolley
babhlaíbowls
a gciarsúirtheir hankies
leachtliquid
cosaintprotection
bodhardeaf
bhí scolaíocht speisialta de dhíth airhe needed special schooling
ba ghnách leishe used to
d'fhaigheadh sé síob abhailehe used to get a lift home
stad an bhusthe bus stop
thuirling séhe disembarked
neamhurchóideachinnocent
bábántainnocent
ag cogarnaíl taobh thiar dewhispering behind him
trup na mbrógthe sound of the shoes
neamhchoireachinnocent
níor shamhlaighhe didn't imagine
an t-uafásthe horror
anfaterror
cortwist
dírithe ar a chloigeann lomaimed at his bare head
scáilshadow
scoilteadh a bhlaoschis skull was split open
scréachascreams
na hionsaitheoiríthe attackers
níos truacántamore plaintive
go prasquickly
ag maothú an chairpéidmoistening the carpet
Ba dhóbair dó bás a fháilHe nearly died
go raibh an t-ádh dearg airthat he was extremely lucky
ar mire le feargmad with rage
beaginmhehelplessness
cé a bhí ciontachwho was responsible
níor cúisíodh duine ar bith riamhnobody was ever charged
ciontach i ndúnmharúguilty of murder
go gairid i ndiaidh an ionsaitheshortly after the attack
ag maíomhstating
seanphionós na fuipethe old whip punishment
i gcás coirpeach a gheofaí ciontach i dtromionsaíin case of criminals found guilty of assault
peann a chur le párto put pen to paper
aiféalaregret
gur éiligh sí pionós corparthathat she demanded corporal punishment
ag teacht salach ar gach ar chreid sí riamh anngoing against everything she ever believed in
chuach suas ina dhorn í
(he) scrunched her up in his fist
Thug sé léim amháin agus bheir ar a léine agus
chuach suas ina dhorn í mar a bheadh seanchifleog ann.
Suas a thóin
brown-nosing
"
Suas a thóin má tá a fhios agamsa a dhath," arsa Aisling léi féin.
suas chun dáta
up to date
Tá teicneolaíocht
suas chun dáta á húsáid ag seandálaithe ina gcuid oibre le fada.
chun an caitheamh a chaitheamh suas
to give up smoking
Le cothrom na Féinne a thabhairt do Bhalor bocht tá dua caite aige
chun an caitheamh a chaitheamh suas.
Féadann tú tú féin a chroitheadh suas
you'll need to get your act together
"
"
Féadann tú tú féin a chroitheadh suas anois, bhuel," arsa Emma.
croith thú féin suas
get a move on
Seo,
croith thú féin suas.
ní bhíonn cur suas agam di
I can't refuse it
Faoi gheasa
=======
Ach níor bhain mé deireadh dúile den smaointeoireacht go fóill agus nuair a tchím macasamhail leabhar Miller ag sméideadh anall go meallacach ón tseilf orm
ní bhíonn cur suas agam di.
dhreap mé suas
I climbed up
Le héalú ón gcathair tamall,
dhreap mé suas an Túr Eiffel cáiliúil sin, ag clapsholas.
suas mala
uphill
Chuaigh an bóthar trasna seandroichid cloiche, ansin
suas mala.
suas go dtí a gcoim
up to their waist
Ní raibh duine ar bith thart, seachas cúpla fear ina seasamh
suas go dtí a gcoim san fharraige, ag iascaireacht leo.
théamh suas
warming up
Nuair a bhí foireann Átha Cliath ag imirt agus ag traenáil sna 70í, thraenáil siad an-dian ar fad, ach ní raibh aon eolas ná tuiscint acu ar '
théamh suas' i gceart, na meatáin a shíneadh i gceart, deochanna cearta agus bia ceart a thógáil, 'téamh síos', folcadh oighir a ghlacadh agus mar sin de.
Shíl mé go gcuirfeá suas dó.
I thought you'd refuse to accept it.
"
"Ní lá go fóill é!" arsa Siobhán "
Shíl mé go gcuirfeá suas dó.
suaite suas
sucked up
Níos minicí ná a mhalairt bheadh siad báite fosta, nó lá fearthainne bheadh an t-uisce
suaite suas cúpla orlach ar chúl gach cois.
mar gur mhian linn é a ghearradh suas
because we wished to carve it up
“Leagadh sios teorainneacha an Mheánoirthir
mar gur mhian linn é a ghearradh suas, le go mbeadh sé go hiomlán spleách orainne mar gur aithin gach duine ag deireadh an chéad Chogadh Domhanda a thábhachtaí is a bhí an ola.
go gcrochfaidh sé suas an camán
that he'll hang up the hurling stick
Is é an t-aon imreoir de “Laochra Gael” 2006 atá fós ag imirt agus is deacair a shamhlú
go gcrochfaidh sé suas an camán go ceann i bhfad eile.
crochta suas
rolled up
“Ní fhaca tú, agus ní fhaca duine ar bith eile iad,” a d’fhreagair Cú Chulainn Cróga, “ach bhí siad ann ina gcéadta, iad ar fad i mbréagriocht – faoi bhrístí géine agus *hoodies*, scairfeanna thart ar a ngnúiseanna, na muinchillí
crochta suas, tatúnna ar a sciatháin agus iad ag cruinniú cloch ina gcairn agus á gcaitheamh le mo leithéid.
bhíomar déanta suas ar fad
we were doing very well
Idir theilifís RTÉ agus chuairt an Uachtaráin Uí Chinnéide ar Éirinn,
bhíomar déanta suas ar fad.
suas nó síos aill
up or down a cliff
Ní smaoineoinn riamh ar dhul
suas nó síos aill ar chapall in Éirinn, ach níor chuir sé isteach nó amach ar na capaillíní seo.
suas an dréimire
up the ladder
Nuair a bhreathnaigh mé timpeall, thuig mé gurbh é an rud a chabhraigh le daoine dul chun cinn a dhéanamh, dul
suas an dréimire agus níos mó cumhachta a bhaint amach, ná *political astuteness* agus sin clisteacht speisialta.
ag taisteal suas agus anuas
travelling up and down
Tá Deirdre agus Sarah Jane ina gcónaí i mBaile Átha Cliath agus bíonn muid ar fad
ag taisteal suas agus anuas go minic nó casann muid le chéile ag féilte ceoil timpeall na tíre.
chroch Balor suas a mhisneach
Balor raised his spirits
Ach i ngach aon chás
chroch Balor suas a mhisneach agus dúirt *boy boy* leo.
ag rásaíocht suas na cairteacha.
racing up the charts.
Agus bhreathnaíos gach seachtain ar “Top of the Pops” ag guí i gcónaí go mbeadh singil úr eisithe acu, go mbeadh sé go hiontach agus go mbeadh sé
ag rásaíocht suas na cairteacha.
sheasadh fear an tí suas,
the man of the house would look up,
I dtithe cónaithe ar fud na tíre roimhe seo, ó Luan go Domhnach,
sheasadh fear an tí suas, d’amharcadh sé ar a bhean agus a chlann agus gan mórán a rá, chuireadh sé air a chóta agus síos leis go dtí an tábhairne don phionta agus an ceann beag.
go bpiocfadh sibh suas í,
that you'd pick it up,
‘Cheapas féin
go bpiocfadh sibh suas í, agus í á labhairt mórthimpeall oraibh,’ a dúirt sé.
go gcaillfidh muid suas le leath ár dteangacha san aois seo
that we'll lose up to half our languages in this century
Measann sé
go gcaillfidh muid suas le leath ár dteangacha san aois seo agus go bhfaighidh tuilleadh teangacha bás sa chéad aois eile, go dtí nach mbeidh fágtha ach 5 nó 10% den líon atá ann anois.
dreapadh suas le chéile,
climbing up together,
Bhain Jamie agus Keith an barr amach ag an am chéanna agus mar sin thosaigh mé féin agus Lyndsay ag
dreapadh suas le chéile, agus b'fhéidir cúig mhéadar eadrainn.
dhreap muid suas
we climbed up
Ar an bhealach abhaile, stad muid ag ceann Chaol Thunga agus
dhreap muid suas go dtí broch darb ainm Dun na Maigh, a bhfuil radharc leathan uaidh trasna an inbhir.
dul suas ar stáitse
to go up on the stage
Chuireamar drámaí éagsúla ar siúl agus ní raibh aon eagla orm
dul suas ar stáitse agus aird an tslua a tharraingt orm féin.
do chlog ama rómheasctha suas.
your time clock to mixed up.
Bíonn do chosa róscaoilte, do smaointe róscaipthe agus
do chlog ama rómheasctha suas.
na deacrachtaí a mbíonn aici cur suas leo.
the difficulties she has putting up with them
Mar bharr ar an bhagairt, beidh taifid de theachtaireachtaí á gcur ar Youtube, le go dtuigfidh an saol mór
na deacrachtaí a mbíonn aici cur suas leo.
Ní hannamh iarrthóirí tearmainn ag fanacht suas le dhá bhliain
it is not unusual for asylum seekers to be waiting for as long as two years
Ní hannamh iarrthóirí tearmainn ag fanacht suas le dhá bhliain sula ndéantar cinneadh maidir le cé acu an mbronnfar stádas mar dhídeanaí orthu.
cur suas leis níos mó
put up with him any more
Bhur mbarúil cén chríoch a bhí lena chomhrá le Rudolph the Red Nosed Giuliani? Caidé eile ach “Breast thú!”
John WayneAs go brách leis an Ghraoisín Mór ansin gur casadh dó John Wayne McCain, an fear a chuir deireadh leis an chogadh i Vítneam siocair nach raibh na Viet Cong ábalta
cur suas leis níos mó i ndiaidh dó cúig bliana a chaitheamh mar chime acu.
atá suas chun dáta
which are up to date
Tá Google Earth agus na híomhánna satailíte atá mar chuid den phacáiste sin á n-úsáid in am éigeandála cheana féin, ach bheadh sé i bhfad níos fearr dá bhféadfaí teacht go tapa ar íomhánna
atá suas chun dáta agus iad a scaipeadh go poiblí láithreach.
suas an cairpéad dearg
up the red carpet
**************************************************************
Bhí súile an domhain dírithe ar mhaithe agus ar mhóruaisle thionscal na scannán ar an 24 Feabhra agus iad ag déanamh a mbealach go lonrach
suas an cairpéad dearg chuig an Kodak Theatre in Hollywood le freastal ar an searmanas bronnta is mó cáil ar domhan.
ceangailte suas
tied up
Braitheann go leor daoine ar an iascaireacht lena mbeatha a thabhairt i dtír agus is foinse thábhachtach bia é an loch chomh maith – bíonn éisc de gach cineál le feiceáil ar díol sna margaí, ar an tsráid, istigh i mbialanna agus
ceangailte suas taobh amuigh de mhionbhusanna ionas nach mbíonn boladh lofa taobh istigh! Téann an bád farantóireachta – an ILALA, a tógadh i nGlaschú sna caogaidí – trasna an locha gach seachtain.
lasta suas
lit up
Tá clós beag taobh amuigh d'Aix ag bun Montagne Sainte-Victoire a bhíonn
lasta suas gach oíche go speisialta do dhuine ar bith atá ag iarraidh an cluiche a imirt.
ag bogadh suas dréimire
moving up the ladder
Cá ndeachaigh an t-am? Idir eatarthu, tá beirt eile
ag bogadh suas dréimire na bunscoile.
coinneáil suas lena raibh á rá acu.
keep up with what they were saying
Chuir mé brú orm féin éisteacht le gach cainteoir ag an seisiún agus
coinneáil suas lena raibh á rá acu.
ag dul suas in éadan na mala
going uphill
Shiúil mé go dtí Auberge Orisson – aistear atá naoi gciliméadar ar fhad agus 900 méadar
ag dul suas in éadan na mala – agus ghlac mé briseadh le mo scíth a dhéanamh agus le greim a ithe.
ceangailte suas le céibh
tied in the harbor
Tá sé chomh seafóideach an méid atá ag tarlú faoi láthair ó thaobh na timpeallachta, gan caint ar aon rud eile: báid ó tíortha eile (An Spáinn ar an gcuid is mó) in ann iascach amach ó chósta na hÉireann in uiscí na hÉireann a fhad is atá báid na hÉireann
ceangailte suas le céibh.
Níor choinnigh mé suas é
I didn't keep it going
-“
Níor choinnigh mé suas é ach ba mhaith liom a thosú arís, mí Márta le cúnamh Dé.
Chuirfinn suas leis
I'd suffer
Chuirfinn suas leis na bóithríní an chuid eile den bhealach chun an bhaile go Gaoth Dobhair, ‘fhad agus a bheadh siad sábháilte.
Seasadh suas
(were) erected
php?page=archive_content&archive_id=375)
Seasadh suas roinnt stáisiún aithreachais ag an am chéanna agus tá cuma fíorshuimiuil, stairiúil agus spioradálta ar an áit anois.
Chuireas suas
I put on
Chuireas suas thart ar chloch meáchain nuair a bhíos ann.
suas san
on the ground
An tAos Ársa, Rúndiamhair, Síochánta
Tá na Mandaean ar na pobail chreidimh is sine ar domhan is bhí siad
suas san Iaráic sula raibh aon chaint ar Chríostaíocht is Ioslam.
ag teannadh suas
catching up
De réir a chéile ó bhí tús na mílaoise ann, tháinig sé chun solais go bhfuil roinnt tíortha móra atá faoi fhorbairt (An Brasaíl, an tSín, an India)
ag teannadh suas leis na tíortha saibhre ó thaobh neart geilleagair agus polaitíochta de.
Céim Suas
progression
Thíos le Bua nó
Céim Suas as an gCailleadh
===============
Cé nach bhfuil an scéal ceannann céanna le ríomh maidir le cúrsaí iomána, tá sé thar a bheith soiléir nach ndearna sé dochar do fhoireann Thiobraid Árann an chéad bhabhta de chraobhchomórtas na Mumhan a chailliúint i gcoinne Chorcaí.
socraithe suas
is organized
**ONT: Cén chaoi a dtabharfadh muid faoi Bhord Oideachas a bhunú agus a chur i bhfeidhm sa tír seo?**
DB: “Bhuel ní dóigh liom go bhfuil a oiread sin de choiscéimeanna le tógáil agaibh, mar cheana féin tá COGG (An Chomhairle um Oideachas Gaeltachta & Gaelscolaíochta)
socraithe suas agus tá eagraíochtaí eile cosúil le Údarás na Gaeltachta”.
ár muinchillí a chrapadh suas
to roll up our sleeves
Tá bosca mór uirlisí ann, líon é chomh maith agus is féidir más fiú an chúis, ach arís tagann an chúis ón gcroí agus “níl a fhios agam, ní fheicim an racht láidir sin i ndaoine in ainneoin an méid atá ráite sna suirbhéanna, ní fheicim daoine ag rá gur rud luachmhar atá á chailleadh againn agus sula gcaille muid é, caithfidh muid
ár muinchillí a chrapadh suas agus aghaidh a thabhairt ar an bhfadhb.
téamh suas
warm up
Tháinig na himreoirí ar an bpáirc thart ar 20 noiméad roimh thús an chluiche le
téamh suas.
nach féidir cur suas leo
one can’t endure
“Sa domhan, tá rudaí ann
nach féidir cur suas leo a thuilleadh,” a deir sé.
chríochnaíonn suas
end up
Seo na daoine a thiteann fríd eangach sábhála an oideachais agus a
chríochnaíonn suas le fadhbanna drugaí agus an deoch mheisciúil nó sna paraimíleataigh nó an dá rud.
cur suas leis
to endure
Bhí sé doiligh go leor
cur suas leis na léinte gorma, ach anois tá daoine ann le léinte bándearga! Ní chaitheann a leath acu carbhait agus tá an leath eile ag iarraidh aos bearrtha ribí gruaige a chur as gnó.
cur suas
to refuse
B'éigean dó
cur suas dá oifigí go léir, ach bhí trua ag an rí dó, agus thug sé Tiarnacht dó i dteach Tiarnaí Éireann.
thosaíonn siad ag cur suas de
they start denying
Mar a dúirt an té a dúirt, nuair a
thosaíonn siad ag cur suas de ráiteas, is é an chéad chéim é ar an mbealach chun na fírinne.
Croch suas í le banlaochra eile
rank her amongst heroines
Croch suas í le banlaochra eile an cineama, ar comhchéim le haon cheann díobh.
Shuigh muid uilig suas
we were taken aback, shocked, took notice
An Staidéar Teangeolaíoch
=============
**SMM: An bhfuil tú ar aon tuairim le tátal an Staidéir Teangeolaíochta a mhaíonn gurb é teann a dícheall go seasfadh an Ghaeltacht fiche bliain eile?**
DMFh:
Shuigh muid uilig suas nuair a chonaic muid sin, ach caithfidh mé a rá, mar fhear Ghaeltachta, gur dhúirt sé an rud a shíl mé féin, agus go leor eile, a bhí ag tarlú ins na ceantair Ghaeltachta, go bhfuil an teanga faoi bhrú ins an Ghaeltacht.
cur suas leis
to suffer
Ba chóir do gach leanbh Albanach bunoideachas a fháil i nGaeilg, mar gan í níl siad ábalta léarscáil a dtír féin a léamh!
Is é an sprioc atá ag Bórd na Gáidlig ná an líon Gaeilgeoirí a ardú ó 58,000 (daonáireamh 2001) go dtí 100,000 faoi 2041 agus níl MacIlleathain sásta
cur suas leis an chur faoi chois a fuair an Ghaeilg in imeacht na mblianta.
mo chroi chomh fada suas i mo bhéal
as frightened
Má mhairim an céad, ní dóigh liom go mbeidh
mo chroi chomh fada suas i mo bhéal ’s a bhí an lá ar thiomáin muid an seanbhóthar a dtugann siad an Transalpina air i sléibhte Pharâng trí bhearnas Urdele.
suas is anuas le
in or about
Nuair a tháinig an t-idirlíon ar an saol,
suas is anuas le fiche bliain ó shin, dúirt daoine áirithe go dtarraingeodh sé an cine daonna le chéile ar shlí úrnua – rud atá fíor go pointe is dócha.
chroch sé suas a mhisneach
he mustered his courage
Tharraing Balor anáil mhór,
chroch sé suas a mhisneach, agus thug faoin triúr go neamheaglach, neamhbhalbh, neamhfhuadrach:
An Tír is Gainne an Bia, is ea is Féile a Roinn
==============
**Balor:** Tugaim faoi deara gur san óstán is daoire i mBaile Átha Cliath a stopann sibh i gcónaí nuair a bhíonn sibh ar cuairt anseo, agus go bhfágann sibh bille mór bia agus dí in bhur ndiaidh gach uair a imíonn sibh.
a muinchillí a thiontú suas
roll up their sleeves
Gach aontachtach a nochtann a aghaidh ar an teilifís na laethanta seo, bíonn sé ag caint ar na sluaite Caitliceach (tá a súile siadsan níos cóngaraí dá chéile, tá a fhios agat) atá ag tarraingt orthu, iad uilig réidh le seanualach na hÉireann Aontaithe a chaitheamh uathu,
a muinchillí a thiontú suas agus gach díograis dá bhfuil ina gcolainn a chaitheamh ar son Tógra Thuaisceart Éireann mar atá cuid de na meáin ag tabhairt ar athdhearú na Sé Chontae.
an nglúin atá suas anois
the present generation
Bíodh is go bhfuil traidisiún láidir imirce sa Ghailís le céad éigin bliain, shílfeá gur leasc go mór leis
an nglúin atá suas anois imeacht ón tír (agus a gceart sin acu) le hais a sinsear.
ghearradh suas
cut up
Ciallaíonn sé seo, san ré bhocht bhriste seo, gur féidir leat an cárta creidmheasa a
ghearradh suas agus an ciste atá agat a úsáid in ionad creidmheasa nuair a bhíonn tú ag siopadóireacht ar líne.
séideadh suas iad
they were blown up
Is léir go raibh buamaí á ndéanamh acu in dá theach sraithe agus
séideadh suas iad agus bhíodar anois chun na coirp a bhailiú agus iad a chur isteach i málaí.
cur suas le
to suffer
B’éigean don bhanríon
cur suas le go leor i rith a saoil fhada, agus ansin agus í i ndiaidh seasca bliain a chaitheamh ag obair, cuireadh tuilleadh brú ar an bhean bhocht le linn na míosa seo a chuaigh thart.
d’fhás suas
grew up
Tá Séamus McSherry as Béal Feirste ag múineadh Gaeilge i gceantar Toronto le tamall fada anois, agus idir an dá linn tá Allyson agus Michelle Reid, deirfiúracha óga as Toronto, ar bord mar fhoghlaimeoirí ardleibhéal agus gníomhairí, chomh maith le Pádraig de Róiste, dlíodóir óg a
d’fhás suas i dToronto agus i mBaile Átha Cliath.
Bhreathnaigh mé uaim suas ar
I looked up at
Bhreathnaigh mé uaim suas ar an teach mór áirgiúil a bhí i gceist.
An rud nach bhfuil leigheas air caithfear cur suas leis
the incurable must be endured
An rud nach bhfuil leigheas air caithfear cur suas leis, deir siad, ach d’ainneoin sin, bítear ag síorghearán sa tír seo samhradh i ndiaidh samhraidh faoin easpa gréine.
Chroch sé suas a chuid seolta móra geala go barra na gcrann
he stroke out to sea
Chroch sé suas a chuid seolta móra geala go barra na gcrann.
chuir suas do phost eile
refused another job
(Bean óg í seo a
chuir suas do phost eile go gairid roimhe sin le teacht chuig an ghaelscoil úr!) Níor ghlac mo dhuine le comhairle an dlíodóra, Gaeilgeoir, ach d’fháisc sé air san iarracht go damanta agus tá na céadta cainteoirí líofa Gaeilge san áit mar gheall ar an aon duine amháin sin.
ag mealladh suas le
enticing up to
Ó bhog muid isteach anseo, ba é an sprioc a bhí againn ná 20 rang agus 400 dalta ach i mbliana tá muid chun tosaigh air sin
ag mealladh suas le 450 duine.
thiontaigh mé suas le dlíodóir agus abhcóide
I arrived with a solicitor and a barrister
"Mar sin, i ndiaidh bliana de bheith ag diúltú an chúirt a aithint,
thiontaigh mé suas le dlíodóir agus abhcóide, rud a chuir na bleachtairí fríd a cheile ar fad! Cuireadh an cás ar athló agus tugadh chuig na cillíní mé áit ar dúradh liom go dtabharfadh na póilíní le fios go raibh mé ag sceitheadh scéalta ar mo chomrádaithe agus go raibh mé ag comhoibriú leo dá rachainn ar aghaidh leis an chás.
bhféadfadh sé teacht suas lena chéile comhraic
could he catch up to his rival
Ní hé go bhfuil iarrthóir den scoth ag an bPáirtí Daonlathach, ach tá iarrthóir chomh dona sin ag an bPáirtí Poblachtánach gur deacair a fheiceáil cén chaoi a
bhféadfadh sé teacht suas lena chéile comhraic.
a chroch suas a mhisneach ar son na hÉireann
who gave it his best poke for Ireland
Tá an chistin lán bia agus an siléar lán fíona…”
“Caidé sin a dúirt tú faoin chistin agus faoin siléar?”
“Lá bia agus lán fíona, agus tá roinnt bairillí móra beorach sa seomra stórais…”
“Cén áit a gcuirfidh mé an ghairleog lofa seo, a Angela?”
Agus, a léitheoirí dílse, nuair a thiocfaidh an scéal amach go bhfuil ár gcuid fiacha maite dúinn, beidh a fhios agaibh nach d’Enda ná do Michael Noone a bhfuil an chreidiúint ag dul, ach do Bhalor an Laoch,
a chroch suas a mhisneach ar son na hÉireann.
d’fhreastail suas le deich míle duine ar
up to ten thousand attended
I lomchodarsnacht le teirce an scaifte sin,
d’fhreastail suas le deich míle duine ar na himeachtaí éagsúla ag Oireachtas na Samhna i gCill Airne anuraidh – agus bhí an tOireachtas sin iontach pléisiúrtha chomh maith.
Ní féidir leat é seo a choiméad suas
you can’t keep this going
‘
Ní féidir leat é seo a choiméad suas’, arsa Eva le Georges, nuair is léir faoi dheireadh nach leor a dhícheall.
Lastar suas an scáileán le gae nó dhó gréine
the screen lights up with a ray or a blast of sunlight
Lastar suas an scáileán le gae nó dhó gréine nuair a thagann Anne ar ais chuici féin ó am go chéile.
gléasta suas
dressed up
Ní chaithfidh tú a bheith
gléasta suas le draíocht a chruthú.
tháinig sé suas le
he caught up with
Níor ghá dó ach an cosán dearg a leanúint, cosán a bhí breac le buidéil fholmha Coca Cola, agus níorbh fhada gur
tháinig sé suas le Daidí na Nollag agus shuigh an bheirt acu síos cois na tine le tamall a chaitheamh ag bothántaíocht, ag béadán agus ag ráflach go míghreannach.
caithfear cur suas leis
has to be endured
B’fhearr leis an *‘landlady’* nach mbeadh an lóistéir sa teach ach
caithfear cur suas leis mar go dteastaíonn an tíocht isteach ón gcíos.
meáchain curtha suas
of weigh increased
Tá na puntaí
meáchain curtha suas arís agus na puntaí airgid curtha síos arís.
Cé nach féidir leo coinneáil suas
although they can’t keep up
Cé nach féidir leo coinneáil suas go fóill leis an 10,000 rian nua atá ag gabháil ar an tseirbhís chuile lá, agus níl mar sin ach aon trian de na rianta ar fáil ar ardchaighdeán d’úsáideoirí Premium go fóill.
meascthaí suas
mixed through
Tá go leor de mhianach sean-Ghaeilge lár-Uladh
meascthaí suas anseobh againní in iarthuaisceart Chontae Mhaigh Eo.