i dtaismí bóthair
in road accidents
Tá páiste as gach triúr ina chónaí faoi bhochtaineacht; déantar eigniú ar thriúr páistí gach seachtain; is páistí 26% den dream a éignítear; maraítear nó gortaítear níos mó ná 1,800 páiste gach bliain i dtaismí bóthair; caitear £143 per capita ar sheirbhísí do pháistí Thuaisceart Éireann, £217 a chaitear i Sasana; tá cineál éigin meabharghalair ar 20% de dhaoine óga; caitheann idir 50% agus 70% de pháistí an lucht taistil seal san otharlann am éigin ina n-óige; bíonn 20% de dhaoine óga gan dídean am éigin ina saol; tá rátaí báis de dheasca féinmharaithe níos airde anois ná básanna de dheasca taismí bóthair i measc an aosa óig.
buile bóthair
road rage
Níl buile bóthair tagtha i gceart go Dúbai fós.
comharthaí bóthair
road signs
Dearcann na cuairteoirí seo ar na comharthaí bóthair agus áitainmneacha scríofa orthu.
comharthaí bóthair
road signs
Dearcann na cuairteoirí seo ar na comharthaí bóthair agus áitainmneacha scríofa orthu.
Bhóthar Cluanaí
Springfield Road
Bhí racán ar Bhóthar Cluanaí nuair a baineadh úsáid as canóin uisce den chéad uair leis na cianta i ndiaidh do mháirseáil Oráisteach teacht fríd geata a d'oscail an PSNI dóibh le siúl ar an chuid Chaitliceach den bhóthar.
smúitbhóithrín
dirt road
Ballóga i Maigh Eo
=======
Beidh cuairteoirí in ann bualadh isteach chuig an ionad cuimhneacháin ón tsráid, ansin rachaidh siad suas smúitbhóithrín a éiríonn 30 troithe.
comharthaí bóthair
road signs
Níor aistrigh mé riamh go dtí gur aistrigh mé go hÉirinn!
Beo!: Cén chéad teagmháil a bhí agat leis an Ghaeilge?
AH: Ar saoire, ag iarraidh ciall a bhaint as na gutaí ar fad i mullach a chéile ar na comharthaí bóthair!
Beo!: Cén tslí ar fhoghlaim tú an teanga?</p
AH: Thosaigh mé le leabhair agus téipeanna, mar a thosaíonn gach foghlaimeoir, déarfainn.
ar bhealach na síochána
on the road to peace
Ach measann cuid mhór acu gurb í ceist na póilíneachta an bac is mó ar bhealach na síochána.
ar bhóithríní an iarthair
on the narrow roads in the west
An loighic atá leis sin ná nach gá do na comhlachtaí sin earraí a iompar ar bhóithríní an iarthair - agus go bhféadfadh siad eolas a scaipeadh ar mhótarbhealaí an idirlín ina ionad.
fán ród a bhí roimhe
about the road ahead of him
Bhí an chuma ar Trimble go raibh sé ar a sháimhin suilt, socair ina intinn fán ród a bhí roimhe, roimh a pháirtí agus roimh Thuaisceart Éireann.
ar bhruach an bhealaigh mhóir
on the side (edge) of the road
A fhaid agus a bhí seo uilig ag dul ar aghaidh bhí fear an ghluaisteáin ghoirm ina sheasamh ar bhruach an bhealaigh mhóir agus a cheann crom aige.
chúlbhóthar duilleach
leafy back-road
Suite ar bhruach na Life, ar chúlbhóthar duilleach in aice leis an Droichead Nua atá an Sean-Mhuileann.
Lean mé de bhóithrín
I followed a small road
Lean mé de bhóithrín, agus thug sé mé go teach dhá stór.
a léarscáil bóthair féin
their own road map
Gníomh substaintiúil díchoimisiúnaithe
=======
Ó thaobh an IRA de, ní dhéanfaidh siad faic eile go dtí go bhfeicfidh siad na cúinsí a bhogfaidh chun tosaigh iad an chéad chéim eile ar a léarscáil bóthair féin.
Údarás um Bhóithre Náisiúnta
National Roads Authority
I mí Lúnasa na bliana 2003 thug an Bord Pleanála cead don Údarás um Bhóithre Náisiúnta mótarbhealach 50 ciliméadar a thógáil ó Bhaile Bhlainséar go Ceanannas.
an tÚdarás um Bhóithre Náisiúnta
the National Roads Authority
Tá an tÚdarás um Bhóithre Náisiúnta fós ag tabhairt na bhfreagraí céanna.
Bhíodh clú agus cáil ar Bhóthar na Seanchille ó thaobh siopadóireacht de
the Shankill Road used to be famous for shopping
Bhíodh clú agus cáil ar Bhóthar na Seanchille ó thaobh siopadóireacht de, agus tá roinnt mhaith siopaí beaga maithe ansin go fóill.
Bóthar na bhFál
the Falls Road
Más ó thaobh amuigh de Thuaisceart Éireann tú, feicfidh tú an-chosúlacht, measaim, idir Bóthar na Seanchille agus Bóthar na bhFál.
ar Bhóthar na bhFál
on the Falls Road
"Mar shampla, deirinn le mo bhean gur mhothaigh mé sa bhaile ar Bhóthar na bhFál.
príomhbhóithre réigiúnacha
main regional roads
An múnla a bhí ag Bus Éireann - seirbhísí teoranta ar chuid de na príomhbhóithre réigiúnacha - níor fheil sé do phatrún lonnaíochta na tuaithe, agus ní raibh daoine in ann úsáid cheart a bhaint as na seirbhísí dá bharr.
dtimpiste bóthair
road accident
Ní féidir a shamhlú an phian agus an briseadh croí a bhraitheann daoine nuair a mharaítear cara leo nó duine den teaghlach i dtimpiste bóthair.
an Údaráis um Bhóithre Náisiúnta
the National Roads Authority
Léiríonn staitisticí an Údaráis um Bhóithre Náisiúnta go bhfuil seans 7.
chúlbhóithre
back roads
Gan amhras, tarlaíonn go leor de na drochthimpistí ar chúlbhóithre nach mbíonn aon gharda le feiceáil orthu.
shábháilteacht an bhóthair
road safety
Dúirt sí chomh maith go mbíonn tionchar mór ag an infrastruchtúr fisiciúil ar an scéal, mar shampla, má bhíonn imní ar thuismitheoirí faoi shábháilteacht an bhóthair go mbíonn drogall orthu ligean do na páistí siúl ar scoil.
lucht forbartha na ndolabhóithre
the toll-road developers
Más amhlaidh go bhfuil go leor paisinéirí (nó lasta) ann, déanann rianta ciallmhara iarnróid sochar mór don chomhshaol, do luach na dtithe in aice le stáisiún (féach ar an méadú atá tagtha ar luach na dtithe in aice leis an Luas le déanaí), agus, chun an fhírinne a rá, do gach éinne ach amháin lucht forbartha na ndolabhóithre.
na bóithre a dheisiú
to fix the roads
MÁNAS: Bhí sé chomh maith agam iarraidh orthu na bóithre a dheisiú.
Bhóthar Cluanaí
The Springfield Road
Bhí mé ag tiomáint chuig mo chuid oibre an tseachtain seo caite nuair a chonaic mé bratach ar foluain taobh amuigh de theach ar an chuid náisiúnach de Bhóthar Cluanaí.
ar na bóithre cúnga casta
on the narrow twisty roads
Ciallaíonn sé sin “mall”, agus bíonn sé scríofa go minic ar na bóithre cúnga casta.
os cionn na bpríomhbhóithre
above the main roads
Deirtear gur féidir é a thógáil 50 troigh os cionn na bpríomhbhóithre atá ann cheana féin, chun nach gá talamh nua a cheannach.
ag tabhairt aghaidhe ar an mbóthar
heading for the road
’
‘Go n-éirí leat,’ arsa Sara agus í ag tabhairt aghaidhe ar an mbóthar.
os cionn na bpríomhbhóithre
above the main roads
Deirtear gur féidir é a thógáil 50 troigh os cionn na bpríomhbhóithre atá ann cheana féin, chun nach gá talamh nua a cheannach.
ag tabhairt aghaidhe ar an mbóthar
heading for the road
’
‘Go n-éirí leat,’ arsa Sara agus í ag tabhairt aghaidhe ar an mbóthar.
mórscéimeanna tógála bóithre agus aerfort
big road and airport building schemes
Mar sin, roimh an bhliain 2015, beidh táillí plódaithe tráchta i bhfeidhm sna cathracha, agus cuirfear stop le mórscéimeanna tógála bóithre agus aerfort.
Údarás um Bhóithre Náisiúnta
the National Roads Authority
In 2003, thug an Bord Pleanála cead don Údarás um Bhóithre Náisiúnta an mótarbhealach 50 ciliméadar seo a thógáil ó Bhaile Bhlainséar go Ceanannas; bhí raic ann nuair a fógraíodh go mbeadh an bóthar seo ag dul tríd an ghleann idir Cnoc na Teamhrach ar thaobh amháin agus Scrín ar an taobh eile agus, ina dhiaidh sin, go rachadh sé go Tailtiu agus as sin go mainistir ársa Cheanannais.
comharthaí bóthair dátheangacha
bilingual road signs
Ach bhain mé sult as na comharthaí bóthair dátheangacha a fheiscint, agus rinne mé iarracht iad a thuiscint, fiú má bhíos ag cur isteach ar na paisinéirí in aice liom ar na busanna áitiúla le ceisteanna.
bóthar míleata
military road
Tógadh bóthar míleata anseo i ndiaidh an éirí amach i 1745, agus deirtear go raibh na fir oibre ag gearán go raibh an deoch sa phub rólag, agus d’iarr siad go ndéanfaí í a ghrúdú arís.
le bealaí móra a dheisiú
to fix roads
Lena chois sin, tugtar tacaíocht mhaith d’eagraíochtaí pobalbhunaithe sna Gaeltachtaí (comharchumainn, mar shampla) agus cuireann Roinn na Gaeltachta ciste flaithiúil ar fáil le bealaí móra a dheisiú.
bóthar míleata
military road
Tógadh bóthar míleata anseo i ndiaidh an éirí amach i 1745, agus deirtear go raibh na fir oibre ag gearán go raibh an deoch sa phub rólag, agus d’iarr siad go ndéanfaí í a ghrúdú arís.
ar bhealach bhur n-aimhleasa
on the road to ruin
folachcovering
nochtnaked
slaitín saileachwillow rod
á lascadhthrashing her
ar chúl na gclaíochabehind the stone walls
an iarraidh seothis time
Cuardaitheoirí Rudaí AisteachaSearchers for Strange Things
saineolaitheexperts
ráflaírumours
cleamhnaitherelations by marriage
fireann nó baineannmale or female
a ndrioballtheir tail
ganntan olaoil shortage
stangadhstart
ag útamáilfumbling
ag cogarnaílchewing
gaibhte a chodladhgone to bed
sórt baoitea kind of bait
go mbéarfaidís airthat they would catch him
drochfhliúa bad flu
cragtha ceartbadly hit
cliabhrachchest
cáirseán aisteachstrange wheeze
duáinkidneys
ag fual ina threabhsarwetting his trousers
fliuchándrenching
eascainecurse
bá is múchadh airdrowning and smothering on him
cóir leighistreatment
seanmóirsermon
a rachthis outburst
a phaca diabhalyou pack of devils
ar bhealach bhur n-aimhleasaon the road to ruin
go bagrachthreateningly
fainicwarning
cúrfoam
ag gíoscángrating
i ngábhin a dangerous situation
collachcrude, fleshy person
scuaid tearraa splattering of tar
isteach ina chlabinto his mouth
ag síneadh ó bhun barr an bhóthair
extending from the bottom to the top of the road
Tháinig na sluaite le chéile anseo oíche Déardaoin le paidreacha agus amhráin a rá agus líne coinnle gan bhriseadh ag síneadh ó bhun barr an bhóthair.
ag ceann scríbe
at the end of the road
Ní ábhar ró-éasca a dhéanamh as teanga na Gaeilge ach go mbeadh cainteoirí slachtmhara, maithe Gaeilge ag teacht amach ag ceann scríbe – sin an aidhm ba cheart bheith le múineadh na Gaeilge.
ag síneadh ó bhun barr an bhóthair
extending from the bottom to the top of the road
Tháinig na sluaite le chéile anseo oíche Déardaoin le paidreacha agus amhráin a rá agus líne coinnle gan bhriseadh ag síneadh ó bhun barr an bhóthair.
ar chrosbhealach
on a cross-roads
Tá sé suite ar chrosbhealach in aice le sráidbhaile, agus tá radharc leathan as, trasna na tíre go dtí na Beanna Boirche.
maidir le feabhas a chur ar shábháilteacht ar na bóithre
as regards improving safety of the roads
Chuir tuarascáil de chuid an Aontais Eorpaigh a eisíodh níos luaithe i mbliana in iúl go bhfuil Poblacht na hÉireann ar cheann de na tíortha is measa san Aontas maidir le feabhas a chur ar shábháilteacht ar na bóithre – níl ach an Liotuáin and an Laitvia níos measa ná muid.
faoi dhrochstaid na mbóithre
about the bad state of the roads
Bheadh sé contráilte a rá nach bhfuil suim ag pobal na Gaeltachta ach i scéalta faoi dhrochstaid na mbóithre nó faoi chúrsaí séarachais.
ar Bhóthar na Seanchille
on the Shankill Road
Uair amháin bhí mé ar Bhóthar na Seanchille i ndiaidh buamála agus bhí eagla orm labhairt mar go raibh seans go ndíreofaí orm mar gheall ar mo bhlas.
bealaí
roads
Níl seachtain ann nach mbíonn scéal nuachta ann faoin mhótarbhealach seo nó an seachbhóthar siúd bheith á oscailt – rud a mheallfaidh tuilleadh carranna ar na bealaí agus a chuirfidh lenár n-aschur carbóin.
ard timpistí bóthair agus féinmharaithe
a high rate of road accidents and suicides
Tá baint aige le cuid mhór tinnis agus galar agus le ráta ard timpistí bóthair agus féinmharaithe in Éirinn.
ar an líon daoine atá á marú ar na bóithre
on the number of people being killed on the roads
Tá an rialtas tar éis an bealach éasca a thógáil le léiriú go bhfuil iarracht éigin á déanamh acu laghdú a dhéanamh ar an líon daoine atá á marú ar na bóithre (366 duine sa bhliain 2006) ach níl mórán iarrachtaí á ndéanamh maidir le fadhbanna eile: na mílte tiománaí atá ag tiomáint gan ceadúnas ar bith; na mílte atá ag fanacht
le triail tiomána; na céadta eachtrannach atá ag tiomáint gan árachas nó ceadúnas; agus, an easpa comhoibrithe atá ann idir na húdaráis ó thuaidh agus ó dheas, a chiallaíonn go bhfuil ráta an-ard timpistí i gcontaetha na teorann.
ar an gCuarbhóthar Theas.
on the South Circular Road.
Dhá sheomra i dteach Seoirseach, dearg-bhríceach trasna an bhóthair ón Staid Náisiúnta ar an gCuarbhóthar Theas.
Bóthar aonbhealaigh
a single-track road
Bóthar aonbhealaigh a bhí ann, agus thaistil an bus go mall.
iarsmaí de bhóthar
the remnants of a road
Tá iarsmaí de bhóthar ann darb ainm Sráid nam Marbh, a théadh ón fharraige go heaglais na mainistreach.
bóthar na gaoithe agus bóthar na réaltaí
the road of the wind and the road of the stars
Léim inscríbhinn ar leacht a deir: ‘Donde se cruza el camino del viento con el de las estrellas’ (An áit a dtrasnaíonn bóthar na gaoithe agus bóthar na réaltaí a chéile).
mogalra bóithre
a network of roads
Tá mogalra bóithre timpeall agus thar Chuan Chesapeake anois a chuirfeadh bruachbhailte Bhaile Átha Cliath, méadaithe faoi dheich, i gcuimhne duit.
suite in aice leis an phríomhbhóthar.
situated beside the main road.
Is gleann fada, cúng, domhain é Vestfjorddalen, thart 20 ciliméadar ar fhad, agus tá bailte mar Rjukan suite in aice leis an phríomhbhóthar.
i dtimpiste bóthair,
in a road accident,
Chas sé lena bhás i dtimpiste bóthair, go moch ar maidin agus an ghrian ag déanamh réidh leis an dtuirse a chur dá súile.
gur thuirling sé ar an mbóthar,
that he landed on the road,
Deirtear gur caitheadh as an veain é tar éis don tiománaí smacht a chailliúint ar an roth stiúrtha, gur thuirling sé ar an mbóthar, go raibh sé fós beo nuair a tháinig an t-otharcharr, go raibh sé iontach cróga cé go raibh sé go mór i bpian ach gur shíothlaigh sé uainn agus talamh slán Ospidéal Shligigh sroichte aige.
díreach trasna an bhóthair
directly across the road
D’imir mé ar fhoireann shinsearach an chlub agus ní fhaca m’athair mé – cé go raibh an pháirc díreach trasna an bhóthair ó theach s’againne.
bóthar a bhualadh
to hit the road
Tar éis dom cúpla oíche a chaitheamh i Lilongwe, agus go leor iarrachtaí a dhéanamh teacht ar mo mhála, a bhí imithe ar strae go dtí Harare na Siombáibe, bhí sé in am dom bóthar a bhualadh go dtí mo bhaile nua.
bóithríní cúnga dearga
narrow red roads
Thaistil mé suas ar eitleán beag an chomhlachta – an-ghalánta i gcomparáid le bheith suite ar chúl sean-*pickup* éigin! Bhí an turas go hálainn; bhí Loch na Maláive le feiceáil thíos fúinn, bailte beaga scaipthe i ngach áit, agus bóithríní cúnga dearga ag casadh trí na sléibhte glasa.
an t-iompar bóthair
road transport
Beifear ag plé cúrsaí eitleáin níos déanaí, ach is é an t-iompar bóthair an tomhaltóir peitril is mó anseo.
dialann bóthair
road diary
Mar chuid den phost choinnigh sé dialann bóthair agus le déanaí d’fhoilsigh Cló Iar-Chonnachta an dialann sin sa leabhar *Mise fear ceoil – Séamus Ennis – Dialann Taistil 1942-1946.
mar bhainisteoir bóthair
as a road manager
Bhí fonn air dul ar an mbóthar linn mar bhainisteoir bóthair ach ní rabhamar mór nó saibhir a dhóthain riamh ag an am.
ó bhóthar duilleogach
from a leafy road,
Is teach príobháideach é, ach tá bealach isteach thollán na ngiollaí agus na gceardaithe le feiceáil - tá sé ag dul ó bhóthar duilleogach go dtí an teach.
Bóthar na Seanchille.
the Shankill Road.
Ar mo bhealach chuig mo chuid oibre, téim, Caitliceach as iarthar Bhéal Feirste, síos Bóthar na Seanchille.
Bóthar na bhFál
the Falls Road
Ag siúl síos Sráid Cupar – sráid mhór fhada idir Bóthar na bhFál agus Bóthar na Seanchille – dom lá amháin agus mé deich mbliana d’aois, bhí pictiúr mór den Mhaighdean Mhuire faoi m’ascaill.
Gar don phríomhbhóthar
close to the main road
Gar don phríomhbhóthar a thugann cuairteoirí go dtí an sluachampa géibhinn seo tá leacht cuimhneacháin millteach mór a tógadh i 1969 chun comóradh a dhéanamh ar an bhfuascailt a rinne an tArm Dearg ar an áit 25 bliain roimhe sin.
ar gach príomhbhóthar
on every major road
Tá an M50 ar cheann de na fadhbanna is mó, ach bíonn plódú mór tráchta gach maidin ar gach príomhbhóthar i dtreo na cathrach, agus sa treo eile um thráthnóna.
ag bun a bhóthair
at the end of his road
Fágaim Eoin ag bun a bhóthair in Inse Chór.
nuair nach raibh mé a dhath ach cúpla méadar síos an bóthar
when I was only a few hundred metres down the road
Thosaigh an bháisteach nuair nach raibh mé a dhath ach cúpla méadar síos an bóthar agus bhí orm pilleadh.
Le cois dhrochstaid na mbóithre,
as well as the bad state of the roads
Le cois dhrochstaid na mbóithre, cuireann leoraithe móra agus tiománaithe ionsaitheacha go mór le cinneadh comaitéirí gan úsáid a bhaint as a rothair.
trasna an bhóthair
accross the road
Rith mé trasna an bhóthair go dtí Regina Road, láthair an timpiste.
trasna an bhóthair
accross the road
Bhuaileas léi lasmuigh den Centra atá suite trasna an bhóthair ón oifig.
ar chomharthaí bóthair
on road signs
Ar ndóigh bhí na húdaráis ag rá nach raibh bac ar bith ar an phobal ‘Dingle’ a úsáid dá mba mhian leo ach nach mbeadh ach an leagan Gaeilge á úsáid ar chomharthaí bóthair na Comhairle Contae, ar léarscáileanna móra de chuid na Suirbhéireachta Ordanáis agus in achtanna Oireachtais.
go mbeidh bealach a leasa i ndán dóibh?
that the right road will be ahead of them in life
Ní fheadar an é sin an fáth a raibh sé ag iarraidh a bheith páirteach in “Work Experience” agus “Joy in the Hood”? An é go dtuigeann sé cás na n-íochtarán agus go dtuigeann sé go maith má tharlaíonn dóibh casadh áirithe ina saol go mbeidh bealach a leasa i ndán dóibh?
“Mar is eol duit, tá gaolta agam in Éirinn, agus dúirt mé le mo thuismitheoirí gur dheas liom teacht anseo chun mo chuid oideachais a chríochnú.
cuid de phobal Bhóthar na bhFál
some of the Falls Road community
Diúltaíodh d’Acht na Gaeilge (agus ag an am chéanna, tá an tAire Cultúir i Meiriceá ag spré shoiscéal na hUltaise) agus tá lucht tacaíochta traidisiúnta an pháirtí ag éirí míshuaimhneach – cúntóirí ranga nach bhfuair tacaíocht ón pháirtí agus iad ar stailc anuraidh; lucht na Gaeilge ó thuaidh fán díobháil dul chun cinn ar Acht na Gaeilge agus scor an Chiste Craoltóireachta Gaeilge, agus anois tá cuid de phobal Bhóthar na bhFál ag cur ceisteanna faoi chumas an pháirtí feabhas a chur ar a saol laethúil.
bloic bhóthair
road blocks
Ar an 15 Deireadh Fómhair, tháinig 50-70 póilín agus chuir bloic bhóthair in aice na líne *autaki* (áit ar tharla díshealbhú talún san am atá caite).
na bealaí chun a gcuid tailte,
the roads to their lands,
Ina dhiaidh sin, ar mhaithe leo féin a chosaint, dhún na *Tūhoe* na bealaí chun a gcuid tailte, agus chuir siad bac roimh shuirbhéanna na Coróine agus tógáil bóithre.
tógáil bóithre.
road building
Ina dhiaidh sin, ar mhaithe leo féin a chosaint, dhún na *Tūhoe* na bealaí chun a gcuid tailte, agus chuir siad bac roimh shuirbhéanna na Coróine agus tógáil bóithre.
bhí amhras orm faoi dhul síos an bóthar céanna.
I was in doubt about going down the same road
Cad é mar a tharla sé sin?
“Tá a fhios agat an t-amhrán sin de chuid Bob Dylan, ‘Stuck Inside of Mobile With the Memphis Blues Again’? Bhuel, tá línte san amhrán sin atá an-oiriúnach sa chás seo: ‘And here I sit so patiently, Waiting to find out what price, You have to pay to get out of, Going through all these things twice’! Bhí drogall orm ag an am, bhí amhras orm faoi dhul síos an bóthar céanna.
roimh ghéarchéimeanna Bhóthar Gharbh Achaidh!
before the Garvaghy Road crises!
Ba mhaith liom fáil amach, ní hamháin faoin díograis chreidimh agus pholaitiúil, ach faoin tsíceolaíocht a spreag cuid de na huafáis a raibh sé páirteach iontu agus daoine á ngríosú aige le máirseáil trí áiteanna nach raibh fáilte rompu – agus tá muid ag caint ar thríocha bliain roimh ghéarchéimeanna Bhóthar Gharbh Achaidh! Dá bhfeicfeadh sé toradh a chuid saothair, an ndéanfadh sé gach rud mar a rinne?Ar an drochuair, ní bheidh an tOirmhinneach ag plé le ceisteanna tábhachtacha den chineál seo sa leabhar; beidh sé ag díriú ar na cúig bliana a chaith sé ag teacht isteach ón fhuacht.
ar thuras bóthair nó iarnróid
on a road or rail journey
Is furasta taisteal go dtí an t-oileán álainn seo ar thuras bóthair nó iarnróid trí ghleannta is shléibhte sciamhacha maorga, agus feadh lochanna mórthaibhseacha iarthar na hAlban.
Bhóthar na Trá Thuaidh
North Strand Road
Deir sé liom gurbh é athair Joe a chuir tús le siopaí ceirníní san ardchathair ag deireadh na seascaidí agus borradh ag teacht faoi rac is roll in Éirinn – Murray’s Discs ar Bhóthar na Trá Thuaidh ba ainm don siopa a bhí aige.
d'íobartaigh thaisme bhóthair
the sacrificed in road accidents
Bhí Lá Cuimhneacháin d'íobartaigh thaisme bhóthair ar fud an domhain Dé Domhnaigh 16ú
Samhain.
Bhóthar na Léinsí
Fine Gael Road
* Bígí ag éisteacht le Pádraig Ó Sé ag bladar leis ó Bhóthar na Léinsí le Camchuairt ar Raidió na Galltachta agus sibh ag cumadh bhur gcuid dea-rún.
na bealtaí
the roads
Fadhb bheag eile dúinne ar rothar ná na bealtaí móra.
bealtaí glan
roads are clear
Níl mórán carranna le feiceáil - tá na bealtaí glan.
phriomhbhóthar
main road
Tá eolas maith agam ar Coire an Tulaich, atá in aice leis an phriomhbhóthar A82 trí Ghleann Comhann, ionad an áir fhealltaigh ag Clann Chailein (Caimbeul) ar Chlainn Mhic Iain (Mhic Dhomhnaill).
bunscríbe
terminus, end of the road
An mbeadh sos cogaidh ann dá mbeadh sí ina Príomh-Aire ag an am? Ní fios, ach ba iad cinní agus pearsantacht Thatcher a d’ullmhaigh an tuaisceart ar an turas a bhain cineál bunscríbe amach le síniú Comhaontú Aoine an Chéasta - dá hainneoin féin.
mbóithre cré
clay roads
Dul ar lár, i do bheatha!
Is féidir an lár a bhaint amach i bhfeithicil faoi thiomáint ceithre roth, cé go bhfuil sé deacair taisteal in aice an locha de dheasca na n-aibhneacha atá faoi thuile agus dhrochbhail na mbóithre cré.
bhealaigh
of (the) road
Achan tír ar domhan a bhfuil tiomáint taobh ciotach an bhealaigh ina dhlí, is ceann de na fáthanna taismí báis is coitianta é sin.
ar turas bóthair
hits the road
Imíonn Burt agus Verona ar turas bóthair, ar camchuaird chun áit a roghnú ina dtógfaí an leanbh - áit ina mbeidh cairde nó gaolta acu.
mbóithrín
road
php) Ní mise an t-aon duine a bhí ag rothaíocht thar an droichead, ach ba chosúil gur mise an t-aon duine a bhí fós sa diallait ar an mbóithrín beag géar do choisithe agus rothaithe a chuaigh suas go dtí an réise.
grean
(road)grit
Bhí a lán daoine a ghearán faoin easpa grean a scaradh ar na bóithre agus ar na cosáin sráide, agus ní dheachaigh cuid mhaith daoine go dtína gcuid oibre ná chuig scoileanna mar gheall ar sin.
ar bhealach a aimhleasa
on the road to ruin
Tá an fear a thréig Neill caillte faoin am seo ach tá mac ag an mbean eile, ‘an scoláire óg’ mar a thugtar air, atá an-cosúil lena athair agus cuireann Neill ar bhealach a aimhleasa é chun díoltas a bhaint amach ar an mbean.
aistir
road, journey
Léiríonn sé go bhfuilimid beagnach ag ceann scríbe an aistir ar chuireamar tús leis dhá chéad bliain ó shoin.
Ag Bualadh Bóthair
getting on the road
Ag Bualadh Bóthair
========
Creideann Ó Tuairisg go bhfuil daoine óga breá ábalta dul i ngleic le hàbhair dhúshlánacha agus go bhfuil siad ábalta casadh dá gcuid féin a chur ar scéal nó tuiscintí éagsúla a bhaint amach as – mar a chonaic sé féin le linn na seisiúin cainte a bhí acu i ndiaidh An Rón Dall.
ach ab é na fógraí bóthair
other than the road signs
Tá bóthar ‘La Route Touristique’ le taobh na farraige idir sráidbhailte deasa nár fhulaing aon díobháil ailtireachta ach ab é na fógraí bóthair.
Bhóthar na Léinsí
tranquil sea (road)
- Bígí ag éisteacht le Micheál Ó Sé ag bladar leis ó Bhóthar na Léinsí ar Raidió na Galltachta agus sibh ag cumadh bhur gcuid dea-rún.
seanbhóthar
old road
Bhí sé ar an léarscáil gur cheart cosán seanbhóthar Rómhánach a leanacht agus bhí fhios agam go raibh mé ag druidim le Ribchester, nó Bremetennacym, mar atá tugtha ar an léarscáil fosta.
Tá Gluais Beo! Pota Focal faoi chóipcheart ag Oideas Gael, foilsitheoirí na hirise Beo!
Pota Focal Beo! Glossary is under the copyright of Oideas Gael, publishers of Beo! magazine.
