Tháinig cuntas na bliana sin ar shála fheachtas Ghluaiseacht na gCeart Sibhialta, a dhírigh aird ar an leatrom in éadan na gCaitliceach agus bhí leisc ar naisiúnaithe a gcreideamh a fhógairt ar fhoirm oifigiúil.

Nuair a chas mé le hAbdullahi El-Tom ar an 10 Meán Fómhair i gclub Chonradh na Gaeilge i mBaile Átha Cliath, bhraith mé go raibh méid áirithe leisce air agallamh a dhéanamh liom.

Seasamh misniúil ó fhear nach mbíonn leisce riamh air a chuid tuairimí a nochtadh go neamhbhalbh.

Mheall sé sin ar ais cuid de lucht an chiníochais agus níl leisce ar bith ar an rialtas glacadh le tacaíocht den chineál sin.

Ghlaoigh Rónán cúpla uair uirthi ag féachaint le hí a mhealladh isteach sa stáisiún nua-bhunaithe ach bhí leisce uirthi an chéim sin a thógáil de bharr nach raibh aon chur amach aici ar obair raidió.

" Deir sé go mothaíonn na haisteoirí atá páirteach in "Ros na Rún" easpa smachta agus go mbíonn leisce orthu *take* eile a iarraidh de bharr go mbíonn brú ama chomh mór sin i gceist.

Ní raibh aon leisce uirthi, áfach, a míshástacht a chur in iúl go neamhbhalbh don fhoilsitheoir ar an ócáid áirithe sin.

Tá an-drogall agus imní orm.

Bhí rud beag drogaill air a bheith ina amhránaí aonair, áfach, agus nuair a fuair sé cuireadh a bheith ina bhall de Nomos, an grúpa óg fuinniúil traidisiúnta a bhí lonnaithe i gCorcaigh, ghlac sé leis.

Bhí drogall air, áfach, a thuairim féin a nochtadh ar an spíce.

Ar ndóigh tá daoine ag rá gurb é an deacracht atá ag an rialtas go mbraitheann siad go mór ar na cánacha a bhailíonn siad ar thobac agus go bhfuil leisce orthu aon cheo a dhéanamh a chuirfeadh isteach ar an bhfoinse airgid sin.

Líon sé an pionta gan gleo gan torann ach rinne sé cartadh ar thóir an fhíona, gan a fhios aige beirthe ná beo cá n-aimseodh sé é agus leisce orm a bheith rótheanntásach, nó go mb'éigean dom faoi dheireadh é.

Tá athair Chiain ag craoladh leis an stáisiún le tamall maith de bhlianta anois agus, dá bharr sin, tá mé cinnte, bhí leisce air rud ar bith diúltach a rá i dtaobh an stáisiúin.

Maidir le tionscal an cheoil, níl mórán spéise ag na siopaí móra sa tír seo sa gceol atá fíorthraidisiúnta ná sa sean-nós agus bíonn drogall orthu aon spás a chur ar fáil dá leithéid ar na seilfeanna.

Ar an taobh eile tá drogall orthu glacadh le torthaí éiginnte na biteicneolaíochta.

Nuair a tháinig stiúideo saor chun cinn ar Shráid na Banríona ní raibh leisce ar bith uirthi bogadh isteach.

Ach, níos measa ná sin, de bharr na gcúiseanna thuasluaite tá drogall ar scríbhneoirí, eagarthóirí agus foilsitheoirí tuairisciú a dhéanamh ar ábhar conspóideach, fiú nuair is léir a bhfiosruithe a bheith chun leasa an phobail.

Is annamh a íoctar níos mó ná £250,000 le duine a ghortaítear go fisiciúil ach ní raibh aon leisce ar ghiúiré £300,000 a bhronnadh ar Phroinsias de Rossa de bharr alt a scríobhadh faoi sa *Sunday Independent*.

Tá fadhb na n-ionsaithe gnéasacha ar pháistí ar eolas ag na heaspaig le blianta agus fós tá drogall orthu é seo a admháil.

Ní raibh aon leisce chun cogaíochta ar Mhenzies, a fhad is a bheadh duine éicint eile ag troid.

Cén fath a rachainn? Shamhlaigh mé go mbeadh sí dorcha agus brónach mar áit, agus bhí an-drogall go deo orm roimpi.

Tar éis an mhéid atá ráite ag an rialtas faoi na cúiseanna atá acu le cogadh a throid in aghaidh na hIaráice, bhí deis ag an bpobal a dtuairim féin a thabhairt i lár mhí Feabhra agus ní raibh drogall ar bith orthu an deis a thapú.

Praghas: €25 (clúdach crua)* Gluais • Glossary beathaisnéis údaraitheauthorized biography a dialanna pearsantapersonal diaries páipéir phríobháideachaprivate papers go dtí gur insealbhaíodh í ina hUachtaránuntil she was installed as President bailithe le chéilegathered together bhriseadh lárthéarmamid-term break ghuigh Patrick oíche mhaith ar gach duinePatrick bade everyone goodnight as go brách leisoff he went ina sámhchodladhsound asleep clagarnachclatter liúigh Patrick féinPatrick himself yelled den chosán bristeof the broken pavement foscadhshelter tolgcouch phléasc gloine fhuinneoga an doraisthe glass of the windows in the door exploded rinne lámhachánshe crawled dallógablinds leathorlachhalf an inch grúpa confachan angry group idirboth ag béiceachshouting casúrhammer tairnínails cláir adhmaidwooden boards gráscardisorderly mob bosca na bhfiúsannathe fuse box lúth na ngéagthe power in her limbs marbhintinneach le heaglamentally paralysed with fear crógachtbravery cinnireachtleadership fuaraigeantacool-headed ag síneadh na sreinge thart an coirnéalextending the chord around the corner ag stiúradh cúrsaí cosantadirecting defence matters as a támhnéal faitísfrom her trance of fear ag breith ar dhá chamángetting hold of two hurleys shín amach a cosshe extended her leg Baineadh tuisle as an bheirt acuBoth of them tripped a fhad a mhair an t-ionsaías long as the attack lasted i mbaol a mbáisin danger of being killed scanraithe as a mbeathascared to death trost na mbrógthe tramp of the shoes carr coimhthíoch bána strange white car go tráthrialtaregularly nach ndéanfadh Paddy iarracht teacht abhailethat Paddy wouldn't try to come home róchontúirteachtoo dangerous í ar a díchealldoing her best ag iarraidh an tocht a cheilttrying to hide the emotion leis an mhinicíocht raidió sinwith that radio frequency barúilidea gluaiseachtaímovements i bhfianaisein light of nach bhfuil an dara rogha aici ach a admháilthat she has no choice but to admit drogallreluctance an t-aon chosaintthe only protection

Ní leisce a bhí ormsa ach níor tuigeadh é sin dóibh.

Easpa deiseanna ======= Tá triúr páistí agam féin agus an rud a chuireann as go mór dom ná nach bhfuil deis ar bith acu an Ghaeilge a úsáid go rialta agus go bhfuil leisce orthu í a labhairt siocar nach bhfuil sí le cluinstin thart orthu.

Cad iad na huaireanta a oibríonn tú gach seachtain? I bhfad an iomarca! Cad iad na rudaí a chuireann strus ort? Mé féin; an trácht; daoine poimpéiseacha; leisce; moill; easpa fiontraíochta; fuadar agus easpa straitéise i saol na Gaeilge.

Cinnte, is duine í a bhfuil an-ádh tar éis a bheith uirthi ina saol, cé go mbeadh drogall uirthi é sin a rá os ard gan a lámh a leagan ar an mbord adhmaid go neirbhíseach! An cheist dheireanach a bhí agam di ná cén chaoi ar theastaigh uaithi go gcuimhneofaí uirthi.

Bhí leisce ar chaptaen an ghaltáin dá bharr seo agus ligeadh don Chatalpa imeacht.

Níl aon leisce air labhairt amach faoi chúrsaí polaitíochta, beag agus mór.

Bhí na cailíní seo thar lear, i dtír dhifriúil, agus ní díol suntais a bhí ann dóibh go raibh teanga ar leith inti; ní raibh drogall ar bith orthu í a fhoghlaim ach oiread.

Tá rud beag leisce orainn filleadh ar scéal na hIaráice arís de bharr go raibh díospóireacht chomh géar agus chomh teasaí sin ar siúl mar gheall air i gClár Plé na hirise seo le déanaí.

Ciallaíonn sé seo go mbeidh leisce ar iriseoir riamh a admháil go ndearna sé botún, fiú más ceann *bona fide *é.

Tá leisce ar an Rialtas, ar Charlie McCreevy ach go háirithe, aon ardú sa gcáin ioncaim a thabhairt isteach sa gcáináisnéis.

Ba bhréag é sin freisin ach ní raibh leisce ar bith ar an Rialtas tairbhe a bhaint as aimsir an toghcháin.

Tá a fhios ag Gaeilgeoirí go rímhaith an leisce a bhíonn ar lucht seirbhísí stáit freastal a dhéanamh orainn i nGaeilge.

" An rud is mó a theastaíonn, creideann sé, ná níos mó comhthéacsanna ina n-aithneofaí go bhfuil sé nádúrtha an Ghaeilge a labhairt ionas nach mbeadh leisce ar éinne an teanga a úsáid ar eagla a bheith dímhúinte.

" drogall ======= Tá Benson i gcónaí ag impí ar thuismitheoirí agus ar oideachasóirí daoine óga a ullmhú don domhan mór atá thart orthu.

Ach d'fhéadfadh sé tarlú amach anseo go mbeadh leisce ar dhaoine an obair thábhachtach, dheonach seo a dhéanamh a chuireann ar chumas an duine óig páirt a ghlacadh agus fás agus forbairt mar imreoir agus mar dhuine.

Bhí mé mar scrúdaitheoir seachtrach in áiteanna thall is abhus agus bhí leisc ar dhaoine cead a thabhairt do mhic léinn a dhein an B.

Faighim féin thart ar 50 teachtaireacht turscair gach lá, rud a chiallaíonn go mbíonn drogall orm mo ríomhphost a sheiceáil tar éis dom a bheith as baile.

leisce ======= Ar chúiseanna atá intuigthe bíonn leisce ar rialtais cur isteach ar chóras an mhargaidh ar an mbonn gur deacair a bheith cinnte den toradh nuair a dhéantar a leithéid.

Is annamh a bhíonn fonn ar an lucht gnó sa tír seo tabhairt faoin Aontas, ach ní raibh leisce ar bith ar na cainteoirí eachtrannacha a bhí i láthair.

Grúpa deas bríomhar atá ann, gan leisce dá laghad orthu labhairt amach am ar bith! Is ar chothú scileanna cumarsáide agus ar chúlra cultúrtha na Gaeilge a chuirim an bhéim.

Dúirt sí chomh maith go mbíonn tionchar mór ag an infrastruchtúr fisiciúil ar an scéal, mar shampla, má bhíonn imní ar thuismitheoirí faoi shábháilteacht an bhóthair go mbíonn drogall orthu ligean do na páistí siúl ar scoil.

" Tá drogall ar Ray, áfach, an milleán a chur ar Barnes.

Is dócha go mbeidh leisce orthu níos mó ná ceathrar, abair, a bheith díbeartha ón imirt ag an am céanna.

Tuigeann Ibarretxe go maith nach mbeidh idirbheartaíocht cheart ann idir na dá rialtas agus tá sé ráite aige le rialtas sóisialach Zapatero nach dtuigfidh an chuid is mó den phobal Bascach drogall an rialtais lárnaigh dul i gcomhairle leo chun teacht ar shocrú.

blá, blá blá!!! Cé go mbíonn drogall ar dhaoine a admháil go bhfuil *The Da Vinci Code *léite acu, fós is saineolaithe iad gach aon duine acu ar chúrsaí creidimh, ar chúrsaí ealaíne, ar chúrsaí staire agus miotaseolaíochta agus ar gach aon chúrsa eile a shníomhann fríd an leabhar seo.

Thuigfeá drogall an Taoisigh faoi seo mar go raibh an cháil i gcónaí ar Aer Lingus gur "gníomhaireacht saothair Chathail Uí Eochaidh i dtuaisceart Bhaile Átha Cliath" a bhí ann.

Cé go bhfuil drogall ar an sóisialaí nua i dTeach Laighean dul in aghaidh na gceardchumann, tá airgead (cé acu poiblí nó príobháideach) de dhíth ar an aerlíne don fhairsingiú, chun eitleáin nua, agus go háirithe eitléain nua fadraoin, a fháil (ar léas nó a cheannach).

Is í an fhadhb atá ann ná, mar gheall ar an fhíreántacht fá ráiteas an Uachtaráin, go mbeidh leisce orainn as seo amach labhairt ar an fhrith-Chaitliceachas a bhí mar bhunchloch an stáit ó thuaidh.

Thuigfeá cad tuige go mbeadh drogall ar an cheannasaíocht glacadh lena mhacasamhail de shocrú arís.

Gan leisce, gan leointíocht, gan leithscéal a thug sé an mhéar dhíreach san aer do lucht fochaide an bhaile agus an dá mhéar spréite san aer do lucht caite cloch agus caca agus masla an bhaile.

Gan leisce, gan leointíocht, gan leithscéal a thug sé an mhéar dhíreach san aer do lucht fochaide an bhaile agus an dá mhéar spréite san aer do lucht caite cloch agus caca agus masla an bhaile.

Thuigfeá, mar sin, doicheall na bhfeirmeoirí.

Is annamh a bhíonn fonn ar an lucht gnó sa tír seo tabhairt faoin Aontas, ach ní raibh leisce ar bith ar na cainteoirí eachtrannacha a bhí i láthair.

Is annamh a bhíonn fonn ar an lucht gnó sa tír seo tabhairt faoin Aontas, ach ní raibh leisce ar bith ar na cainteoirí eachtrannacha a bhí i láthair.

Má tá Gaeilge agatsa, ná bíodh leisce ort cur leis an ábhar.

Tá Caitlicigh ag amharc ar mharú Thomas Devlin agus an leisce atá ar an PSNI bogadh in éadan an UVF sa chomhthéacs seo.

Níos measa fós, go dtí seo measann rialtas na Breataine go bhfuil sos comhraic an UVF i bhfeidhm! Tá Caitlicigh buartha fosta fá dhrogall an PSNI admháil gur ionsaithe seicteacha a bhí sna buamaí peitril a caitheadh ar thithe Caitliceacha in Áth Eochaille, Co Aontroma.

Is annamh a bhíonn fonn ar an lucht gnó sa tír seo tabhairt faoin Aontas, ach ní raibh leisce ar bith ar na cainteoirí eachtrannacha a bhí i láthair.

leisce ======= Deir Mary Harney nach féidir an milleán a chur ar easpa maoinithe as leisce dochtúirí agus altraí áirithe a gcuid lámh a ní go rialta.

Is annamh a bhíonn fonn ar an lucht gnó sa tír seo tabhairt faoin Aontas, ach ní raibh leisce ar bith ar na cainteoirí eachtrannacha a bhí i láthair.

Is cuma sa tsioc leis na tíortha seo faoi dhlíthe idirnáisiúnta i leith cearta daonna agus ní bhíonn aon leisce orthu an lámh láidir a úsáid le heolas a bhaint as na cimí a d’fhéadfadh a bheith úsáideach do Mheiriceá.

Níl drogall mar sin ar an Jim Larkin Republican Flute Band, ar ndóigh! Ag caint i nGaeilge ar dtús, dúirt Raymond McCartney: “Tá áthas orm a bheith anseo inniu le labhairt libh.

Is annamh a bhíonn fonn ar an lucht gnó sa tír seo tabhairt faoin Aontas, ach ní raibh leisce ar bith ar na cainteoirí eachtrannacha a bhí i láthair.

Ní bhíonn drogall ar bhainc áirithe cur le do theorainn chreidmheasa gan do chumas aisíoctha a chur san áireamh.

Is annamh a bhíonn fonn ar an lucht gnó sa tír seo tabhairt faoin Aontas, ach ní raibh leisce ar bith ar na cainteoirí eachtrannacha a bhí i láthair.

"Dúirt Tuarascáil Lawrence go mbíonn drogall ar a lán íospartach labhairt leis na póilíní," a dúirt Margaret.

Is annamh a bhíonn fonn ar an lucht gnó sa tír seo tabhairt faoin Aontas, ach ní raibh leisce ar bith ar na cainteoirí eachtrannacha a bhí i láthair.

Is annamh a bhíonn fonn ar an lucht gnó sa tír seo tabhairt faoin Aontas, ach ní raibh leisce ar bith ar na cainteoirí eachtrannacha a bhí i láthair.

Má léann tú an leabhar *Into the Dark* is éasca a thuiscint cén fáth a mbeadh leisce ar an Gharda Síochána nó ar MI5 eolas a chur ar aghaidh chuig Brainse Speisialta an RUC.

Is annamh a bhíonn fonn ar an lucht gnó sa tír seo tabhairt faoin Aontas, ach ní raibh leisce ar bith ar na cainteoirí eachtrannacha a bhí i láthair.

” Tá Aoife sásta go leor leis an chlár, mar sin, agus deir sí nach mbeidh drogall ar bith uirthi bheith páirteach sa dara sraith, má tharlaíonn sí.

Mar a dúirt mé le cara liom blianta ó shin agus drogall air bheith ag labhairt Gaeilge sa teach tábhairne, áit a mbeadh na custaiméirí eile in ann muid a chloisteáil: “Is cuma liom - níl mé ag labhairt leosan.

Dearmad a bhí ann gan Gaeilge a labhairt leo nuair a bhí siad an-óg agus tá drogall orm anois an Ghaeilge a labhairt leo a fhad is atá siad ar scoil ag foghlaim nithe eile agus ag stócáil le haghaidh scrúduithe.

Le sin a chur i gcrích, beidh orthu dul i ngleic le go leor státseirbhíseach drogallach agus a ndúshlán a thabhairt.

Is léir ó thuarascáil an Choimisinéara Teanga don bhliain 2005 go bhfuil an Stát fós ag imirt cluichí cama le muintir na Gaeilge agus go bhfuil drogall go fóill ar fhostaithe an Stáit freastal ar riachtanais agus ar chearta mhuintir na Gaeilge.

Má léann tú an leabhar *Into the Dark* is éasca a thuiscint cén fáth a mbeadh leisce ar an Gharda Síochána nó ar MI5 eolas a chur ar aghaidh chuig Brainse Speisialta an RUC.

Is annamh a bhíonn fonn ar an lucht gnó sa tír seo tabhairt faoin Aontas, ach ní raibh leisce ar bith ar na cainteoirí eachtrannacha a bhí i láthair.

B’fhear é Charlie a raibh fís aige freisin, fear nach raibh leisce air riamh dul sa tseans.

An rud a chuireann olc orm ná an leisce atá ar na siopaí Béarla glacadh leis an leabhair seo, cé go ndíolann muid na mílte cóip díobh – dá n-ainneoin, cuid mhaith.

Táim ag súil le taithí den scoth, le cuimhní iontacha, agus le neart ceachtanna agus cairdis, ach tá drogall orm bheith ag súil leis an iomarca! Caithfidh tú muinín bheith agat ionat féin, i ndaoine eile agus i rotha mór an tsaoil! Is iomaí rud atá ag cur imní orm anois, agus trí seachtaine fágtha agam sula n-imím: An mbeidh dóthain airgid agam? An mbeidh aon deacrachtaí sláinte agam féin nó ag Sophia? An mbeidh deacrachtaí sa bhaile agus mé ar an taobh eile den domhan? An ndéanfaidh gach duine sa bhaile dearmad orm?! Tar éis gach rud, beidh an cheist a bhíonn de shíor i m’intinn fós ansin i mí na Nollag: “Céard a dhéanfaidh mé anois?!” Den dara huair le hocht mí dhéag, táim ag fágáil poist chun dul ar seachrán timpeall na cruinne.

Bíonn an chuid is mó de na mic léinn cúthail, bíonn leisc orthu labhairt, bíonn eagla orthu go ndéanfaidh siad botúin.

Ach thar aon rud eile is é an tuairim i measc an phobail nach bhfuil aon leisce ar urlabhraithe na heaglaise bréag a insint nuair a oireann sé dóibh agus seo an príomhchúis, dar liom, go bhfuil go leor daoine ann nach bhfuil ag diúltú amach is amach do theoiricí The Da Vinci Code.

” Dá dtabharfaí cead a gcinn d’Éireannaigh ní bheadh aon drogall orainn Parthas a scrios ar an dóigh a bhí Joni Mitchell a thuar san amhrán “Big Yellow Taxi”.

Is cosúil nach raibh leisce ar Rí na hÉireann bréag a insint dá phobal.

Mar a bheifeá ag súil, bhí drogall ar an Aire Stáit tabhairt faoi na hiascairí sruthlínte bradáin agus tuairiscítear go raibh fíor-dhroch-chaidreamh idir an bheirt fhear.

Mar a dúirt mé, tuigim an drogall atá ar fhostaithe Fhoras na Gaeilge bogadh ach ba cheart a chinntiú gur i nGaoth Dobhair a bheas aon cheapachán úr de chuid an Fhorais lonnaithe.

Seans maith leis go mbeadh drogall ar FF aon chomhthuiscint a bheith acu le Sinn Féin.

Tá an chúthaileacht agus an drogall caillte anois aige, mar is é teideal an tsaothair ná *Waituhi: The Life of the Village *(1984).

Tá an chúthaileacht agus an drogall caillte anois aige, mar is é teideal an tsaothair ná *Waituhi: The Life of the Village *(1984).

Níl drogall ar bith ar Heussaff focail Bhéarla a chaitheamh isteach san insint agus is deacair a dhéanamh amach cad chuige.

Ba mhó an tuiscint a fuair sé ar chúrsaí bólachta ná ar chúrsaí polaitíochta le linn chuairt an Aire ar an mhí seo a chuaigh thart, áfach, agus ní raibh drogall ar bith air é sin a chur in iúl di an lá cheana, agus an bheirt acu arís ina suí cois na tine i bpluais Bhaloir.

Tá leisce ar na cúirteanna dílseoirí ar nós na Shoukris a choinneáil i bpríosún, agus mar a léirigh Rialtas na Breataine le linn an achrainn dheireanaigh taobh istigh den UDA, ní chuirfidh sé ó chodladh na hoíche iad má bhíonn dílseoirí ag marú a chéile ar bhonn “housekeeping.

Tá an ceart acu go mbíonn drogall ar lucht na Gaeilge leabhar – nó leabhair áirithe – a léamh agus a cheannach.

Is maith a fheiceáil, mar sin féin, nach bhfuil drogall ar thithe foilsitheoireachta eile a ndúshlán a thabhairt ó am go ham.

Bhí sceitimíní ar Liam, ach ag an am chéanna bhí drogall air a bheith ag traenáil leis na hiomaitheoirí.

“Sea, Guns 'n' Roses ainm an chomhrialtais!” De bhrí go bhfuil baint tar éis a bheith Gearóid leis an oiread sin fiontar i rith a shaoil, is beag agallóir nach mbeadh drogall air díriú isteach ar an stróc agus a shaol ar fad a laghdú go dtí an eachtra sin ina ndearnadh damáiste tromchúiseach don taobh deas dá inchinn agus don taobh clé dá chorp.

Thug a chomharba, Gordon Brown, tacaíocht don chogadh in 2003, cé go raibh drogall air á dhéanamh sin, agus beidh sé suimiúil a fheiceáil cén dóigh a n-éalóidh sé as an tubaiste san Iaráic.