Tá tagairt don ghalar crúibe agus béil sa bhéaloideas scríofa fosta.

Ba í an tAire Sinn Féineach Sláinte Bairbre de Brún a leag síos téarmaí tagartha an Choimisiúin agus sin ceann de na fáthanna a bhfuil Sinn Féin chomh tógtha sin leis na hinstitiúidí logánta rialtais.

Slí amháin chun a fháil amach an bhfuil aon rud á rá fút i ngan fhios ar an idirlíon ná trí "egosearch" a dhéanamh, is é sin, tagairtí do d'ainm a lorg ag baint úsáide as inneall cuardaigh ar nós (Google)(http://www.

" - *David Lee, eagarthóir na hirise ealaíne* The Jackdaw Bhí triúr eile in iomaíocht le Creed chun duais £20,000 an Turner a bhuachan: an grianghrafadóir Richard Billingham as Birmingham a úsáideann a theaghlach mífheidhmiúil mar fhoinse; an scannánadóir Isaac Julien as Londain a dhéanann scannáin, físeáin agus suiteálacha bunaithe ar bhunchruthanna ciníocha agus inscneacha; agus an t-ealaíontóir suiteála Mike Nelson a chruthaíonn timpeallachtaí bréagacha atá breac le tagairtí stairiúla, cultúrtha agus sóisialta.

Tá aistriúchán déanta aici ar na hamhráin atá sa bhailiúchán, tá nótaí ann mar gheall ar na foinsí ónar tháinig na focail (agus an ceol, murab ionann an dá fhoinse), cúlra an cheoil agus comhthéacs an amhráin sa cheantar, agus gach uile thagairt don amhrán sin i bhfoilseacháin eile.

Ag díriú ar an cheol ======= Is beag tagairt a dhéanann léirmheastóirí na laethanta seo don chlár a bheith i nGaeilge, murab ionann agus sna blianta tosaigh.

Sin an leabhar Gaeilge is toirtiúla agus is údarásaí dá bhfuil ann i láthair na huaire agus an ceann is minice a ndéantar tagairt dó mar fhoinse iontaofa ó thaobh na gramadaí de ag duine ar bith ar cás leis ceart gramadaí.

Chomh maith leis an chúis sin atá luaite agam, shíl mé i gcónaí go bhfuil gá le leabhar tagartha gramadaí ina bhfuil na rialacha gramadaí leagtha amach go deas soiléir sothuigthe.

Creideann dlíodóir an Róistigh, Eamonn Carroll, toisc téarmaí tagartha athbhreithnithiú an Aire a bheith sách leathan, go mbeidh ar an Aire míniú sách cuimsitheach a thabhairt den chéad uair ar pé cinneadh a ghlacfaidh sé.

Tar éis 70 noiméad, thug Ian Farmer cead don rúnaí tagairt a dhéanamh do na ráitis sna miontuairiscí, ach ní na ráitis ina n-iomláine.

" Tá fuinneamh agus feolmhaireacht le brath i noicht Denise agus rinne sí féin tagairt do shaothar Goya, *Valesquez*, agus do Rembrandt, agus don leas a bhaineann sí as a saothar.

Ní cheadaíonn téarmaí tagartha an Bhreithimh dó moladh ar bith a dhéanamh.

Téarmaí tagartha Choiste na Gaeilge.

* Gluais • Glossary sprioctarget ní túisce anseo thúno sooner are you here iontach slachtmharvery tidy beathalife mórphearsa ficsingreat fictional character dílleachtaorphan sa tsraithin the series uaighgrave an oiread is siolla amháin dá shaotharnot even a syllable of his work oilithreachtpilgrimage clúiteachrenowned a mhaíomhto boast iarsmalannmuseum tairgtear camchuairteannatours are offered bantreoraífemale guide díomhaoinidle ag blaiseadh den saolgetting a taste of the life troscánfurniture sprúillí mionsonraíochaminor fragments col ceathrachacousins ní chónaíodh Montgomery féin ann riamhMontgomery himself never used to live in it adhlacthaburied i do chomhchuairteoiríin your fellow-visitors iad a rangúto categorise them SeapánaighJapanese díograiseachenthusiastic searmanasceremony a fhiafraí deto ask dúilliking luachannavalues chomh patuar intias apathetic towards her smidword, syllable carrchlóscarpark mionsamhailminiature éalúescape proinntitherestaurants camchuairt oidhreachtaheritage tour baiste asnamed after a cuid pearsanher characters bunchlochfoundation-stone straitéis mhargaíochtamarketing strategy uimhirphlátaínumber plates gléastadressed príomhsheómain show Oileánaighisland-people mórtasach asproud of dúchasachnative mangairísellers ollúna mórluachachaself-important professors tionscalindustry débhríochambiguous bréan den ealaín ar fadsick of the whole carry-on tuairiscítearit is reported frith-Anneanti-Anne Is stáitsíodh an t-ilsiamsa AnnekensteinAnd the variety show Annekenstein was staged fonóidmockery d'íomhá fholláin Anneof Anne's clean image casadhtwist is barrúlafunniest cúiseamhaccusation leispiachaslesbianism (chuir sí(she nuair a d'áitighwhen she argued comhdháilconference leispiachas folaithehidden lesbianism cairdeasfriendship cumann leispiach nár cuireadh i gcríchunfulfilled lesbian love oirirceminent flúirse tagairtílots of references homa-anghráchhomo-erotic traidisiúnaithetraditionalists ábhar a stoitheadhto take material comhthéacscontext náireachshameful scannalachscandalous nach bhfuil bun nó barr leiswhich has no basis i dtólamhalways treoraí ar leitha separate guide na sluaite leispiachathe crowds of lesbians díoltas DéGod's revenge mallaithedamned go mear ocrachquickly and hungrily páirc mhór siamsaíochtaa big amusement park tithe itheacháineating houses tuirlingtto alight ar an drochuairunfortunately níl tásc nó tuairisc arthere is no sign of ag foghlúplundering ag creachlooting fáilteachwelcoming go gealgháireachcheerfully le teann diabhlaíochtaout of devilment sé glúinesix generations dubh le turasóirípacked with tourists cárgrimace níos féile ó thaobh síntiúis láimhe demore generous when it comes to tips oineachhonour freastalaíwaitress babhla seabhdairbowl of chowder ciseán bonnóg is craicéira basket of scones and crackers féachaint an bhfuil aiste ar an iasc sa linn bhainneto see if the fish are taking the bait in the pool of milk diúilicínímussels breallachclam portáncrab gliomachlobster trosccod róshrónachtoo nosey meascthamixed glasraívegetables diúgann tú an t-anraithyou drain the soup an braonán blasta deiridhthe last tasty droplet

Is beag lá nach mbíonn tagairt éigin le feiceáil sna nuachtáin do Luas, an córas nua iompair atá á thógáil i mBaile Átha Cliath, agus gearáin a bhíonn i gceist go minic.

" Déanann Ballagh tagairt don tréimhse staire i ndiaidh ré Éamon de Valera sa chatalóg a chuaigh lena thaispeántas "Tír is Teanga", tréimhse inar tréigeadh an bhunchloch ó thaobh slí maireachtála de a bhí leagtha síos ag de Valera.

D'fhéadfá agallamh fíorshuimiúil a dhéanamh le Máire Mhac an tSaoi gan tagairt dá laghad a dhéanamh do Cruise O'Brien, ach fós féin i ngach agallamh a chuala mé riamh léi, tháinig an comhrá ar ais chuige agus chuig an ngaol atá acu lena chéile.

Ach is iomaí tagairt do ghreann dubh mhuintir na Sé Chontae.

Nuair a cuireadh an Coinbhinsiún ar bun ní dhearnadh tagairt do bhunreacht sna téarmaí tagartha.

Nuair a cuireadh an Coinbhinsiún ar bun ní dhearnadh tagairt do bhunreacht sna téarmaí tagartha.

Tá tagairtí go fairsing don traidisiún sin i bhfilíocht agus in amhráin na tire.

Ach ón mhí seo caite, níl ann ach ainm a ndéanfar tagairt dó anois agus arís sna leabhair staire.

Is minic a bhíonn tagairtí aige do bhia (ceapairí, fataí, cístí), do dheochanna (*hip flasks*, Southern Comfort, tábhairní), d'fhilí, don stair, d'imeachtaí i bhfad is i gcéin agus gach tagairt fite fuaite go deas néata trí ábhar an ailt.

Iarracht atá sa léitheoireacht seo ar fad ar ghréasán tagartha a fhí as na snáithíní eolais a bhíonn á gcruinniú agus á scaipeadh de shíor ag iomghaoth m'aigne; iarracht ar thaithí agus ar fhoghlaim áirithe a ghreamú sa ghréasán sula roiseann an díchuimhne iad.

Iarracht atá sa léitheoireacht seo ar fad ar ghréasán tagartha a fhí as na snáithíní eolais a bhíonn á gcruinniú agus á scaipeadh de shíor ag iomghaoth m'aigne; iarracht ar thaithí agus ar fhoghlaim áirithe a ghreamú sa ghréasán sula roiseann an díchuimhne iad.

Ní hamháin go bhfuil sofhriotail ann faoin ghníomh féin, ach tá roinnt nathanna doiléire ann fosta a úsáidtear le tagairt a dhéanamh don oideachas gnéasachta.

Tá a shaothar lán tagairtí don bhás agus don anghrá agus, in ainneoin iad a bheith léirithe le lámh churámach fhineálta, is minic a bhíonn an íomhá chríochnaithe foréigneach - bíonn géaga lúbtha le feiceáil, cuir i gcás, nó coirp scriosta, i bpian.

Is buntáiste mór é do mhiondíoltóirí uimhir thagartha faoi leith a bheith ag gach earra mar is féidir leo é a leanúint tríd an slabhra soláthair ón monarcha go dtí an teach.

Tá tagairt déanta do Pháis Íosa a théann chomh fada siar leis an cheathrú haois ina bhfuil íomhánna dá laethanta deireanacha le feiceáil ar *saracophagi *- conraí cloiche ag déanamh cur síos ar a bhrath, a ghabháil agus a thriail.

Dúirt seisean gur botún mór a bheadh ann dá gcuirfí tagairt do Dhia na gCríostaithe isteach i mbunreacht a bheadh ag freastal ar an oiread sin cultúr éagsúil.

Beidh an ghluais theicniúil Ghaeilge seo ar fáil mar áis thagartha don chomhluadar amach anseo freisin.

Sin tagairt eile do shaothar Mhick.

Conas, mar sin, ar féidir comparáid a dhéanamh idir an tír seo agus aon tír eile san Eoraip? Cen mhaith a bheith ag caint faoin ollchaiteachas sa chóras sláinte nuair is soiléir go gcaithfear daonra na tíre a chur san áireamh agus an caiteachas sin á mheas? Go hidirnáisiúnta, nuair a bhíonn na heacnamaithe ag plé cúrsaí caiteachais, déanann siad tagairt don chaiteachas mar chéatadán den Olltáirgeacht Intíre (OTI).

Tá sé tábhachtach tagairt a dhéanamh dó sin mar go raibh an Ghàidhlig agus an Ghaeilge mar aon teanga lá den saol; fós tá an-chosúlacht eatarthu ach, ag an am céanna, is fada óna chéile iad.

Ag an gcomóradh níos túisce i mbliana rinneadh athléiriú ar an gcath (bhí an toradh céanna air) agus rinneadh tagairt do thuairim na n-údarás in 1804 gur baineadh úsáid as an Aifreann agus as an nGaeilge le comhcheilg a spreagadh.

Tá tagairt i scannán Langlands agus Bell den mhadadh daonna seo.

An-úsáideach mar phointe tagartha agus tú ag teacht abhaile ó chóisir eile… Tá sé scríofa thuas ansin ag an mbarr, le cruinneas Cairtéiseach, go bhfuil cathair Bhaile Átha Cliath go díreach 777 ciliméadar ón Túr.

Leathnaímis téarmaí tagartha an tsean-nóis seachas a bheith ag iarraidh muid féin a choinneáil scartha amach ón tsaol mór.

*Tá Níos Mó Seomra i mo Bholg* a bheas mar theideal ar an *magnum opus *seo agus, mar is léir ón teideal, beidh tagairt nó dhó ann don ithe agus don ól mar is iondúil i rud ar bith a scríobhann Balor an Blaochán.

Is é an t-aon difríocht idir an dá ráiteas a thug sé ná nach raibh aon tagairt don mhéid seo sa bhunráiteas a thug sé d’aturnae mhuintir Fullerton.

“Gheall mé do Bhertie go bhfanfainn i bhfad ar shiúl ón áit sin, nó ó thagairt ar bith don áit sin, ar feadh tamaillín ar a laghad, le go dtig leis mé a cheapadh i m’Aire Gnóthaí Eachtracha i gceann cúpla mí.

Ní raibh tagairt ar bith don reifreann ná don toradh a bhí air.

Ní raibh aon tagairt ach oiread do mheamram an Ghinearáil Seán Mac Eoin ina bhfuil sé scríofa gur thug an tAire Cosanta Jim Gibbons ordú béil don arm gunnaí agus armlón a ullmhú le cur thar teorainn.

Ar an gcaoi chéanna, dar ndóigh, tá an t-idirlíon tar éis eolas ar agus úsáid na Gaeilge a scaipeadh ar fud an domhain – ní gá ach tagairt a dhéanamh do Beo! leis an méid sin a léiriú.

Dúirt seisean gur botún mór a bheadh ann dá gcuirfí tagairt do Dhia na gCríostaithe isteach i mbunreacht a bheadh ag freastal ar an oiread sin cultúr éagsúil.

Dúirt seisean gur botún mór a bheadh ann dá gcuirfí tagairt do Dhia na gCríostaithe isteach i mbunreacht a bheadh ag freastal ar an oiread sin cultúr éagsúil.

Ní dhearnadh tagairt ar bith do dhrámaíocht na Gaeilge agus is ar an gceist sin a dhíreoidh an t-ollchruinniú speisialta a bheas ar siúl in axis le linn na féile Borradh Buan Fásta.

Dúirt seisean gur botún mór a bheadh ann dá gcuirfí tagairt do Dhia na gCríostaithe isteach i mbunreacht a bheadh ag freastal ar an oiread sin cultúr éagsúil.

Ach i gcás McBratney, spreagann aon tagairt do mhuintir Gotti tromluí ina intinn.

Ach, thar aon rud, is é is mó atá ag cur as do mhuintir Rossiter ná nach bhfuil aon tagairt i dtéarmaí tagartha an fhiosrúcháin d’fhianaise Anthony O’Sullivan agus Tony Buck.

Dúirt seisean gur botún mór a bheadh ann dá gcuirfí tagairt do Dhia na gCríostaithe isteach i mbunreacht a bheadh ag freastal ar an oiread sin cultúr éagsúil.

Ach, thar aon rud, is é is mó atá ag cur as do mhuintir Rossiter ná nach bhfuil aon tagairt i dtéarmaí tagartha an fhiosrúcháin d’fhianaise Anthony O’Sullivan agus Tony Buck.

Dúirt seisean gur botún mór a bheadh ann dá gcuirfí tagairt do Dhia na gCríostaithe isteach i mbunreacht a bheadh ag freastal ar an oiread sin cultúr éagsúil.

Dúirt seisean gur botún mór a bheadh ann dá gcuirfí tagairt do Dhia na gCríostaithe isteach i mbunreacht a bheadh ag freastal ar an oiread sin cultúr éagsúil.

Stormontgate ======= Níorbh fhéidir an colún seo a scríobh gan tagairt a dhéanamh do Stormontgate, an bronntanas Nollag is fearr le fada d’iriseoirí na tíre.

Dúirt seisean gur botún mór a bheadh ann dá gcuirfí tagairt do Dhia na gCríostaithe isteach i mbunreacht a bheadh ag freastal ar an oiread sin cultúr éagsúil.

* Ní raibh mearbhall ar bith ar bhean an fhreagra ghasta faoina raibh á lorg aici, nó bhí a baclainn lán de rudaí nach cóir tagairt a dhéanamh dóibh in iris a mbíonn deis ag daoine óga é a léamh.

Sin le rá go n-áireofaí tuistí aonair, fear agus bean neamhphósta atá ina gcónaí le chéile, agus beirt den ghnéas céanna atá ina gcónaí le chéile, mar theaghlach, agus go ndéanfaí tagairt do chearta an athar freisin.

Cúpla bomaite i ndiaidh na tuairisce seo, rinneadh tagairt do bheirt *“alleged”* smuigleálaithe i ndeisceart Ard Mhacha atá an ARA (Assets Recovery Agency) a fhiosrú.

Dúirt seisean gur botún mór a bheadh ann dá gcuirfí tagairt do Dhia na gCríostaithe isteach i mbunreacht a bheadh ag freastal ar an oiread sin cultúr éagsúil.

Seo iad na srianta agus na ceartúcháin a ndéantar tagairt dóibh go minic.

Is faoiseamh é, tar éis an bhua sin in aghaidh Manchester United, nach mbeidh orainn bheith ag éisteacht le tagairtí don bhliain 1921 níos mó ar “Match of the Day”.

Dúirt seisean gur botún mór a bheadh ann dá gcuirfí tagairt do Dhia na gCríostaithe isteach i mbunreacht a bheadh ag freastal ar an oiread sin cultúr éagsúil.

Is pointe tagartha é, mar a bhíodh Naomh Pádraig do mhórán Éireannach”.

Léirithe i rilíf íseal i bhfoirm painéal inleagtha ar gach doras, déantar cur síos ar scéalta ón Bhíobla ann, a dhéanann tagairt don chine daonna agus don fhuascailt.

Tá cuid den tréith sin ag baint le Seosamh Ó Cuaig agus le Donncha Ó hÉalaithe, ach cé go mbíonn siad le cloisteáil ar Raidió na Gaeltachta go minic agus go mbíonn tagairtí dóibh in alt nó dhó in *Foinse* de ghnáth, agus cé go bhfuil tuairimí de chuid na heite clé acu, ní thig a rá go bhfuil an stádas céanna bainte amach acu i súile na ndaoine is a bhí ag an Chadhnach ina am.

Dúirt seisean gur botún mór a bheadh ann dá gcuirfí tagairt do Dhia na gCríostaithe isteach i mbunreacht a bheadh ag freastal ar an oiread sin cultúr éagsúil.

Is pointe tagartha é, mar a bhíodh Naomh Pádraig do mhórán Éireannach”.

Tagairt atá sa chartún do na trioblóidí beaga atá ag cur smál ar íomhá phoiblí íon Wayne Gretzky, réalta mhór an haca oighir i Meiriceá Thuaidh le glúin anuas, agus fear a bhfuil an leasainm “The Great One” air.

Nuair a bhuail mé léi i mBaile Átha Cliath le gairid chun labhairt léi faoina halbam nua, *Daybreak: Fáinne an lae*, rinne sí tagairt go minic le linn ár gcomhrá don bhaile agus don dáimh a bhraitheann sí le muintir a dúiche féin.

Sin é an fáth, agus gan fhios agam cé hiad na seaimpíní (mo bharúil féin ná go mbeidh an lá leis an Airgintín), nach bhféadfainn an ócáid a ligean tharam gan tagairt a dhéanamh di.

Polaiteoir sinsearach Tá sé sothuigthe go mbeadh duine mar Włodzimierz Cimoszewicz ag tagairt do mhífhortún seo na Polainne.

Ba chliste a thagairt mhagúil do Churchill bheith “in the first flush of victory” nuair a labhair sé ar an BBC.

Na tagairtí ócáideacha sin a rinneadh roimhe sin, tá siad cruinnithe le chéile agus tugtha chun tosaigh go trodach in “Irish Blood English Heart”.

Déantar tagairtí do chluiche dá ainm i Sasana chomh luath le 1744.

Is minic a dhéantar tagairt don albam a d’eisigh Skara Brae ag tús na seachtóidí agus do na chéad chúpla saothar ó Chlannad nuair a bhítear ag caint ar cheol a bhí tábhachtach ó thaobh na Gaeilge de.

Tá an *News Letter *sásta ráitis ó na sceimhlitheoirí seo a chur i gcló ach ní fhaca mé riamh agallamh nó tagairt féin don ghrúpa POBAL a bhfuil sárobair déanta acu ag ullmhú don Acht.

Má chuireann tú ainm duine isteach sna catalóga fuaime, gheobhaidh tú gach tagairt don duine sin.

Aisteach go leor, áfach, ní raibh ach tagairt an-bheag d’athair na *lads* – cheapfá go mbeadh ionchur tábhachtach aige sa scéal faoina chlann mhac.

Bhí cúpla tagairt déanta agam don pholaitíocht, ach chomhairligh na foilsitheoirí orm iad a bhaint amach.

Déanann Ihimaera go leor tagairtí do dhaoine atá i mbéal an phobail sa Nua-Shéalainn ina chuid scríbhneoireachta, agus cuireann sé mar charachtair iad ina leabhair – John Campbell, láithreoir teilifíse TV3 mar shampla.

Ní fhéadfaí mí Feabhra 2007 a ligean tharainn gan tagairt a dhéanamh d’imeachtaí spóirt na míosa sin.

Mar sin féin, tá tagairtí don spioradáltacht agus don Chríostaíocht i scríbhinn de Barra.

Bunáis thagartha is ea an scannán *Saoirse?* d’aon duine ar suim leis stair na hÉireann.

“Baineann an scéal seo le Gerry Tarmacadam agus leis an teach atá aige i dTír Chonaill – an ceann a ndearna Micí Mac Mar is Dual Dó tagairt dó ar an tele.

” Déanann sé cúpla tagairt le linn an agallaimh fosta don mháthair “iontach dian” a bhí acu.

Rinne William Shakespeare tagairt do lúbraí cosúil leis na cinn seo sna drámaí *A Midsummer Night’s Dream* agus *The Tempest* agus b’fhéidir gur tháinig an t-ainm Julian’s Bower ó Iúil, mac le hAeneas na Traí.

Bhí roinnt mhaith smaointe bailithe agam na míonna roimhe sin ó cheoltóirí ó chuile réimse agus bhí Sarah-Jane Woods mar phearsa thagartha agam nuair a bhí ceisteanna ann.

Tagairt cháiliúil CJ Haughey don leasú a bhí á mholadh aige siúd ar an dlí, leasú a thabharfadh cead do phoitigéirí coiscíní a sholáthar – do lánúineacha pósta amháin – ar oideas! Is fada ó Ré Dhorcha na n-ochtóidí anois sinn, buíochas le Dia.

Agus é ina shuí ag a bhinse, is annamh a dhéanann breitheamh tagairt do na meáin chumarsáide, ach amháin má theastaíonn uaidh rabhadh a thabhairt dóibh nó cosc a chur orthu.

Deirtear go bhfuil tagairt do Te Kooti, ar thaoiseach tábhachtach as iarthar na tíre é, agus do na Maoraigh sa líne “guard Pacific’s triple star".

Tá tagairt dhíreach ón bhliain 1185 don eachtra seo in *Annála Ríoghachta Éireann* leis na Ceithre Máistrí.

Ar ais go dtí an *day job* anois, *lads*! Is fiú tagairt a dhéanamh don chompántas *repertoire* a chruthaigh Bergman thart timpeall air.

Tá tagairtí don fhíric seo i gceithre cháipéis éagsúla de chuid na roinne a scaoileadh faoin Acht um Shaoráil Faisnéise.

Tá Tagairtí don fhíric seo i gceithre cháipéis éagsúla de chuid na roinne a scaoileadh faoin Acht um Shaoráil Faisnéise.

An-leabhar, dar leo féin – “*a British Classic*”! Bhí siad cinnte de; chomh cinnte sin nach raibh focal ar bith faoi Enright agus an cúpla míle cóip de *The Gathering* a bhí díolta sna siopaí i dTuaisceart Bhaile Átha Cliath, ach corr-thagairt do “*another depressing Irish novel*”.

Ach leathanach ina dhiaidh sin, tá tagairt ó *The Picturesque Handbook to Liverpool 1842* ar na hinimircigh a tháinig i dtír ag Clarence Dock, “holding converse in a jargon that it would be difficult to interpret.

Rinneadh tagairtí rialta le linn na comhdhála don bhéim a chuirtear ar an teaghlach i mBunreacht na hÉireann agus i gconarthaí éagsúla idirnáisiúnta.

Mar bharr ar an donas, bíonn nuachtáin ag déanamh tagartha don “phíolóta”, rud a léiríonn nach dtuigeann siad go mbíonn beirt i gceist.

Tá an chaibidil an-ghearr, ach tá go leor eolais inti le tuiscint ghinearálta a thabhairt don léitheoir maidir leis na teangacha as ar eascair na teangacha Ceilteacha, an difríocht idir P-Ceilteach agus Q-Ceilteach (coincheap a raibh deacracht riamh agam leis) agus na tréimhsí stairiúla éagsúla a ndéantar tagairt dóibh agus an teanga á plé i gcomhthéacs acadúil.