mar is dual don té
as is natural for one
Bhí sí luath mar is dual don té atá úr, is dócha, nó nár mhaith a bheith mall ar an chéad lá.
dáimh
natural affection
Ní raibh clann ar Myrtle ach bhí dáimh i gcónaí aici le páistí Kitty.
Cruthaítear dioscúrsa nádúrtha
a natural discourse is created
Cruthaítear dioscúrsa nádúrtha idir an cliant, Forbairt Feirste, agus muintir Bhóthar na bhFál.
timpeallacht nádúrtha
natural environment
Is léir go bhfuilimid in áit na leathphingine maidir le saibhreas, agus an timpeallacht nádúrtha.
Ceoltóir nádúrtha a bhí ann go smior
he was a natural musician to the core
Ceoltóir nádúrtha a bhí ann go smior.
mar ba dhual dhó
as was natural for him
Aistríodh Mícheal go dtí an Caiseal i 1973 agus, mar ba dhual dhó, ghlac sé cúram air féin foirne na scoile a thraenáil.
i ndíth ceana nádúrtha
wanting in natural affection
Cheapfadh duine neamh-airdiúil go raibh sí ar nós cuma liom agus nach raibh sí i ndíth ceana nádúrtha agus comhbhróin, a bhí a fhios agamsa níb fhearr.
na hacmhainní nádúrtha
the natural resources
Tá daoine ann nach n-aontaíonn leis na mílte bairille a bheith sa chuan ach, ag deireadh an lae, is fostaíocht é ó na hacmhainní nádúrtha atá againn.
Acmhainní Nádúrtha
natural resources
Mar sin féin deir An Roinn Cumarsáide, Mara agus Acmhainní Nádúrtha go bhfuil níos mó agus níos mó daoine ag tréigean an tionscail.
acmhainní nádúrtha
natural resources
Tá infheidhmiú na n-acmhainní nádúrtha ag dul ar aghaidh go han-ghasta, agus tá greim an airm ar an tír tar éis éirí níos daingne.
áilleacht nádúrtha
natural beauty
Thaitin na foinn éagsúla i gceol na hÉireann i gcónaí liom féin agus le mo theaghlach agus, ar ndóigh, thaitin áilleacht nádúrtha an Oileáin Iathghlais liom.
áilleacht nádúrtha
natural beauty
áilleacht nádúrtha
=======
Thaitin an tírdhreach leis na hIodálaigh seo: an t-aigéan, na haillte, an cósta fiáin agus garbh.
ag teacht i dtír ar a cuid acmhainní nádúrtha
taking advantage of its natural resources
Níl an dara rogha anois ag na Naisiúin Aontaithe ach teacht i gcabhair ar Mheiriceá le cinntiú go ndéanfar an Iaráic a riaradh go cothrom agus nach mbeidh comhlachtaí móra ag teacht i dtír ar a cuid acmhainní nádúrtha, idir an ola agus acmhainní eile nach í.
éabhlóid nádúrtha
natural evolution
Tá an éabhlóid nádúrtha seo tarlaithe de bharr gur ag plé le cumasú pobail agus buanú teanga atá muid.
mar is dual
as is natural
"Bhí neart Gaeilge ann nuair a bhí muid óg ach d'fhág go leor daoine óga an áit agus, i ndáiríre, is iad na seandaoine atá á labhairt anois," a mhínigh sí dom agus í ag rá *daoiní *agus *Tuar Mhic Éidí *agus *sa mbailí *mar is dual do chainteoirí Mhaigh Eo.
acmhainní nádúrtha
natural resources
Tá an tír iontach saibhir ó thaobh mianraí agus acmhainní nádúrtha de ach is beag iarracht atá déanta ag na rialtais dhifriúla plean tionsclaíochta a chur le chéile chun leas níos fearr a bhaint as na hacmhainní seo agus an geilleagar agus saol na ndaoine a fheabhsú.
mheangadh mór nádúrtha
big natural smile
Ó thús an agallaimh, ba léir go raibh meascán den fhoirmeáltacht éifeachtach agus den chairdiúlacht ag baint leis; é dírithe go hiomlán díograiseach agus dáiríre ar mo cheisteanna ach ansin ag baint siar asam lena mheangadh mór nádúrtha nó lena gháire sona séimh, rud a rinne sé go minic.
go nádúrtha
in a natural way
Tugaim deiseanna do na mic léinn a gcuid Gaeilge a úsáid go nádúrtha chuile lá.
an Aire Cumarsáide, Mara agus Acmhainní Nádúrtha
the Minister for Communications, Marine and Natural Resources
Tá go leor den tuairim nár tháinig aon aire, ach amháin b'fhéidir Mary Harney i réimse na sláinte, in oidhreacht fadhbanna níos casta ná na cinn a bhfuil ar an Aire Cumarsáide, Mara agus Acmhainní Nádúrtha dul i ngleic leo.
mar go mothaím níos nádúrtha á rá
because I feel more natural singing it
B'fhearr liom amhráin a fhoghlaim a chum bean, mar go mothaím níos nádúrtha á rá.
dáimh
natural affection
Cén fáth? Ar chruthaigh na sobaldrámaí Sasanacha seo dáimh chomh láidir sin le bunadh Weatherfield agus Albert Square gur fearr linn na sobaldrámaí seo na iad sin atá lán *Dubs*? An féinfhuath atá ann? (Níl a fhios agam cén lucht féachana atá ag “Fair City” ar an taobh thuaidh den teorainn, ach bheadh sé an-bheag, déarfainn).
nádurtha
natural
Uaireanta, bíonn siad ag spochadh asainn – mar shampla, deir siad, ‘Ach, cén chéad teanga atá agaibh? Cén fáth a bhfuil sibh ag labhairt Gaeilge? Níl sé nádurtha.
acmhainní aiceanta
natural resources
Bheifeá ag súil, áfach, go ndéanfadh an Rialtas iondaíocht mhaith ar an phobal, go bhfaighidís an margadh is fearr dúinn maidir lenár n-acmhainní aiceanta agus nach dtiocfaidís ar aon réiteach a bhféadfadh baol sláinte a bheith ag baint leis.
an tAire Cumarsáide, Mara is Acmhainní Nádúrtha
the Minister for Communications, Marine and Natural Resources
Brú 345 bar a bheas i gceist leis an phíblíne, brú atá i bhfad thar an ghnách i gcás píblínte den chineál seo, mar a d’adhmhaigh an tAire Cumarsáide, Mara is Acmhainní Nádúrtha, Noel Dempsey, é féin sa Dáil.
an áilleacht nádúrtha
the natural beauty
Tá codarsnacht an-mhór idir seo ar fad agus an áilleacht nádúrtha atá thart timpeall.
muintearas nádúrtha
natural affinity
An phríomhfhealsúnacht atá taobh thiar den ghníomhaíocht seo ná go bhfuil ceangal nó muintearas nádúrtha idir pobail na hÉireann agus na Breataine, agus gur mithid an gaol seo a spreagadh agus a chaomhnú.
ina ngnáthóg nádúrtha
in their natural habitat
Ach fós féin cuirtear Kruger os comhair an tsaoil mar áit ina bhfuil na hainmhithe sábháilte ina ngnáthóg nádúrtha.
dáimh
natural affection
Dá mbeadh a fhios acu an méid ceana atá agam orthu …”
Tá sé íorónta, mar sin, go gcaitheann oiread daoine fásta a bhfuil post lánaimseartha acu céatadán chomh hard sin dá saol ní leis na daoine is mó a bhfuil dáimh acu leo ach leo siúd a bhíonn ag bun an liosta de ghnáth: a gcomhghleacaithe.
feidhm nádúrtha éin
natural bird function
Ar smaoinigh tú riamh go dtiocfadh le mogaí s’agat sa bhaile bheith ina phéintéir tréitheach atá ag fanacht le duine éigin é “a aimsiú”? Nó, cuir i gcás an *ornithological dejecta* sin ar scáthlán do chairr: an feidhm nádúrtha éin atá ann nó an fianaise an steall de chac éin sin ar chruthaitheacht ardealaíonta ríocht na n-éan?
Is ceisteanna bunúsacha mar sin, agus tuilleadh nach iad, a bhíonn á scrúdú ag foireann an Museum of Non Primate Art (MONPA) (www.
sa Roinn Cumarsáide, Mara agus Acmhainní Daonna
in the Department of Communications, the Marine and Natural Resources
Is léir go bhfuil ag éirí go maith leis ag bord an Rialtais agus, má bhíonn Fianna Fáil ar ais i gcumhacht, níl aon cheist faoi ach go dtabharfar aireacht shinsearach dó sa Roinn Talmhaíochta nó sa Roinn Cumarsáide, Mara agus Acmhainní Daonna.
dáimh
natural affection
Nuair a bhuail mé léi i mBaile Átha Cliath le gairid chun labhairt léi faoina halbam nua, *Daybreak: Fáinne an lae*, rinne sí tagairt go minic le linn ár gcomhrá don bhaile agus don dáimh a bhraitheann sí le muintir a dúiche féin.
i dtubaistí nádúrtha
in natural disasters
Fear é a labhraíonn faoin dóigh gurbh fhéidir leis an arm an trealamh nua sin a úsáid i suímh shibhialta — i dtubaistí nádúrtha i gCeanada agus ar an choigríoch — ach a gheallann fosta gur gairid go mbeidh plean nua réidh ag an Rialtas faoi thodhchaí ról arm Cheanada.
don timpeallacht nádúrtha
to the natural environment
Ní gá gur drochrud é sin ach amháin go bhfuil galfchúrsaí á dtógáil nó á bhforbairt in áiteanna ina bhféadfadh dochar a bheith á dhéanamh don timpeallacht nádúrtha, idir fhiadhúlra, fhásra agus thírdhreach.
gné nádúrtha
a natural aspect
Cé go bhfuil sé ar shlí na *fírinne *(!) le ceithre bliana is fiche tá an-mhargadh ann, ní hamháin dá chuid pictiúr bréagach ach margadh chomh bríomhar céanna do na bréagphictiúir bhréagacha!
An comhartha é seo go bhfuil deireadh le réim ealaíontóirí ar nós Hirst ó thaobh smaointe úra spreagúla a bheith acu nó ar chóir go mbeadh cead ag ealaíontóirí smaointe a thógáil ó shaothar daoine eile ar mhaithe le healaín “úr” a chruthú? An seadánachas agus gliceas mí-onórach atá ann nó gné nádúrtha de phróiseas na cruthaitheachta?*Is as Doire ó dhúchas í Ciara Nic Gabhann ach tá sí ina cónaí i mBaile Átha Cliath anois, áit a bhfuil sí ag obair mar mhúinteoir ealaíne.
ag cur barraíocht brú ar acmhainní nádúrtha
putting too much pressure on natural resources
Mar dhuine atá ag treabhadh ghort na hiriseoireachta Gaeilge, is iomaí uair a bhí cathú orm féin dul i muinín an fhóid mhóna chéanna ach measaim go bhfuil iriseoirí na Gaeilge ag cur barraíocht brú ar acmhainní nádúrtha mar atá.
ceann de sheacht n-iontas nádúrtha na cruinne.
one of the seven natural wonders of the world.
Glacaim leis go raibh na damháin alla fós thart ach ní fhaca mise iad agus, mar sin, ba chuma liom! Chaith mé lá amuigh ar an Mórsceir Bhacainneach, ceann de sheacht n-iontas nádúrtha na cruinne.
bua nádúrtha
natural talent
Bhí bua nádúrtha ag Rembrandt ó thaobh na péintéireachta de agus d’éirigh go maith leis go luath ina shaol.
mar is dual do mhaidin Eanáir.
as is natural for a January morning.
Fuar mar is dual do mhaidin Eanáir.
sa timpeallacht nádúrtha,
in the natural environment,
Taitníonn buidéal uisce the go mór liom agus a bheith amuigh sa timpeallacht nádúrtha, uaireanta an dá rud le chéile!
AÓF: Cén bealach a thosaigh tú ag seinm ceoil agus ag amhránaíocht?
ENíC: Tharla sé go nádúrtha.
agus gur scrios sé áilleacht nádúrtha
and that it destroyed the natural beauty
Chuir grúpaí éagsúla in éadan an fheachtais, cuid acu den tuairim go raibh an saothar gránna le feáchaint air agus gur scrios sé áilleacht nádúrtha an cheantair.
dathanna bríomhara, nádúrtha
lively, natural colours
html) ag forbairt “an chéad ghlúin eile” de scáileáin a léireoidh íomhánna agus dathanna bríomhara, nádúrtha gan mórán cumhachta a úsáid.
acmhainní nádúrtha
natural resources
“In Alasca, mhair na teangacha mar gheall ar go rabhthas á labhairt san iargúltacht nó de bhrí nach raibh acmhainní nádúrtha sna ceantair ina raibh siad á labhairt.
níos nádúrtha
more natural
Tá sé níos nádúrtha dhuitse, níos *subtle*.
nach raibh sé i bhfad ón rud nádúrtha,
that it wasn't far from the natural thing,
Ach sílimse gur choinnigh muidinne i gcónaí smacht air sin, nár athraigh muid an stíl, nach raibh sé i bhfad ón rud nádúrtha, ón traidisiún.
macasamhail Ger sa saol nádúrtha.
something like John in the natural world.
Níor chuala siad óráid dhomhain John ach chonaic macasamhail Ger sa saol nádúrtha.
ar bhealach fíornádúrtha
in a extremely natural way
Tá cúrsaí ar ardchaighdeán á soláthar ag Sabhal Mòr Ostaig agus ag Ionad Chaluim Chille; bíonn idir léann, spórt agus spraoi i gceist, agus neartaítear an caidreamh lenár gcomharsa Ghaelach ar bhealach fíornádúrtha ar an gcaoi sin.
don Chomhchoiste um Chumarsáid, Mara agus Acmhainní Nádúrtha
to the Joint Committee on Communications, Marine and Natural Resources
I bhfianaise a tugadh don Chomhchoiste um Chumarsáid, Mara agus Acmhainní Nádúrtha in Eanáir 2007, dúradh nach ionann an teilifiseán a
thuilleadh agus bosca i gcúinne an tseomra suite.
fíornádúrtha
very natural
Tá lucht féachana fíornádúrtha ansin do TG4.
treise nádúrtha
natural strength
Murab ionann agus na himreoirí sin, bhí Mick óg agus bhí treise nádúrtha aige, agus dearcadh ar nós cuma liom aige i leith na n-ócáidí móra.
seachas éabhlóid nádúrtha
instead of natural evolution
Déanann a leithéid de mhaistíneacht beag is fiú den imní atá ar dhaoine áirithe faoin luas lasrach - seachas éabhlóid nádúrtha a bheadh bunaithe ar mhianta phobal na mballstát – atá faoi Aontas na hEorpa le scór bliain anuas.
dath donn nádúrtha
natural brown colour
Ach seo ceist: caidé atá contráilte leis an snaoisín? Má tá daoine ag iarraidh stuif a chur suas a srón, nach dtiocfadh leo an snaoisín a úsáid? Agus mura bhfuil dath donn nádúrtha an snaoisín maith go leor dóibh, nach dtiocfadh leo é a dhéanamh bán? Má táthar in ann an bradán agus an breac a thairgeadh ar dhathanna éagsúla anois, gan trácht ar an phráta féin, nach dtiocfadh leo an rud céanna a dhéanamh leis an snaoisín?
Tá stair uasal ársa ag an snaoisín sa tír seo.
i gcomhthéacs nádúrtha,
in a natural context
Is damhsa é a d’fhoghlaimíodh daoine go nádúrtha, i gcomhthéacs nádúrtha, agus bíonn carachtar uathúil an damhsóra ríthábhachtach sa léiriú.
braithfidh sé breá nádúrtha.
it'll feel nice and natural.
Ach má bhaineann tú triail as ar feadh cúpla nóiméad, braithfidh sé breá nádúrtha.
stíl bhreá nádúrtha
nice natural style
Bhí neart flosctha faoin scannán agus bhíothas ag moladh stíl bhreá nádúrtha na n-aisteoirí Irglova agus Hansard.
den éabhlóid nádúrtha
of the natural evolution
Ag tagairt do chás na hÉireann, dúirt sé gur cuid den éabhlóid nádúrtha é, nach “gá dúinn a bheith scanraithe faoi”.
aimfitéatar nádúrtha
natural amphitheatre
Is leis an eagraíocht seo an pháirc ar a n-imrítear na cluichí agus is aimfitéatar nádúrtha í.
luíonn sé le nádúr
it is natural
Mar gheall ar ar fhulaing na Giúdaigh san Uileloscadh, luíonn sé le nádúr go leor gur iomaí duine atá báúil le coincheap an tSíónachais.
tréith dúchais
a natural trait
Cinnte, tá ghníomhaíocht le feiceáil in Éirinn, ach ní tréith dúchais é i measc na ndaoine mar atá anseo.
is dual don Fhear Buí
as is natural to the Orangemen
Thaitneodh sé leis dá bhfeicfeadh sé ag a leithéid d’ócáidí “bratacha Oráisteacha ar crochadh go maíteach ard, agus an Sash i gcóiriú nua Gaelach Albanach, á chanadh leis an mustar sin is dual don Fhear Buí.
bhrat fásra uathúil
distinct natural undergrowth
Chomh maith leis sin, tá dochar mór déanta ag na hainmhithe coimhthíocha ar bhrat fásra uathúil an oileáin.
is dual dóibh
natural to them
Ach fiú in áiteanna ina bhfuil an fhoraois fós faoi bhláth, tá na Batwa á scaradh amach ón saol is dual dóibh.
dual
natural
Eagarthóir: Tá an ceart ar fad agat, a Bhaloir na mBéimeann, nó is tusa atá mar chrann taca ag Beo! agus fanfaidh tú ag bun an leathanaigh mar is dual do thaca teann, bail ó Dhia ort mar laoch de chuid litríocht na hÉireann agus mar thaca ag Beo!
Balor: Cén dia é sin a bhfuil tú ag guí a bhaile orm? Tá súil agam gur Crom Dubh atá i gceist agat.
gás aiceanta
natural gas
Ach ní hamháin gur réigiún tábhachtach é Xinjiang ó thaobh cúrsaí geopholaitíochta de, tá cúltacaí raidhsiúla ola ann chomh maith agus is é an áit is mó sa tSín a chuireann gás aiceanta ar fáil.
aiceanta
natural
Ba le fórsaí míleata na Nigéire, ar ndóigh, a bhain na fir armáilte a ransaigh an baile agus ceacht á thabhairt acu don mhionlach eitneach Ogoni gan cur in aghaidh údaráis na Nigéire ná an comhlacht ola Shell a thagann i dtír ar an acmhainn aiceanta atá go fras sa Deilt Nigéireach i ndeisceart na Nigéire.
dúchas
natural feeling
Beidh mé féin agus Dónal Mac Ruairí, mo léirtheoir, ag iarraidh níos mó focla úra a thabhairt isteach sa chaint, téarmaí a bhfuil dúchas iontu, a chumadh le Micí Mac Aoidh agus le daoine den chineál sin, Gaeil mhaithe a aimsiú insna Gaeltachtaí eile a mhealladh ar an chlár sa dóigh is go bhfuil siad ábalta cuidiú linn, agus cur leis an stór focal seo.
dual
natural
Tá spórt agus sult agus sú an tsamhraidh fágtha taobh thiar dínn anois agus tá muid ar ais mar is cóir agus mar is dual do na Gaeil a bheith: faoin anó, aimléis agus faoi ainnise.
Aiceanta
organic, natural
Forbairt Aiceanta Inbhuanaithe
Níor mhiste i gcónaí, ar ndóigh, teann a bheith ar ár gcúl againn in am an ghátair.
mbua
natural gift
Bhí grásta eile ag Michael mar bhláth ar an mbua sin – d’aimsigh sé friotal teangan go luath a chuir ar a chumas coincheapanna casta ealaíne a cur i láthair an phobail.
áilleacht aiceanta
natural beauty
Cad is féidir linn a fhoghlaim as a bhfuil scríofa san eagrán nuafhoilsithe seo de *Lonely Planet*? Ar dtús báire, is léir ón leabhar go gcuireann cuairteoirí luach ard ar thraidisiún, ar shaíocht áite agus ar áilleacht aiceanta.
acmhainn aiceanta
natural resource
go raibh roinnt daoine den tuairim láidir go raibh acmhainn aiceanta díolta faoina luach le Shell.
láthair aiceanta
natural place
Bhí tráchtairí áirithe ag tuar gur buille an bháis a bheadh sa mholadh seo do na coláistí samhraidh; tionscail a chothaigh na glúnta de theaghlaigh Ghaeltachta mar aon le tuiscint a thabhairt do dhaltaí na Galltachta ar an Ghaeilge ina láthair aiceanta labhartha.
acmhainní aiceanta
natural resources
Santaítear foraois bháistí Chocó, a shíneann breis is míle ciliméadar ar feadh chósta na Colóime isteach go Panama, toisc go bhfuil tábhacht ag baint léi mar shuíomh straitéiseach agus mar fhoinse acmhainní aiceanta.
aiceanta
natural
Is amhlaidh go raibh breis is súnámaí amháin i gceist leis an tubaiste seo atá ar na hanachana aiceanta is measa ó tosaíodh ar an stair a thaifeadadh: maraíodh breis is 230,000 duine dá dheasca, líon ollmhór daoine, agus ba iad an Indinéis, an Téalainn, Srí Lanca agus an India na tíortha ba mhó a d’fhulaing.
áilleacht aiceanta
natural beauty
Fáilte Éireann
De réir taighde a rinne Tourism Ireland, 2003, bhí ‘áilleacht aiceanta’ ag uimhir a haon sa liosta de na rudaí a mheall daoine chun na tíre seo.
aiceanta
natural
Buntáistí aiceanta atá i gceist: talamh mhéith, ithir dhomhain shaibhir, uisce lán le mianraí maithe, aeráid shéimh, cuanta foscúla beo le héisc agus cuanta doimhne atá oiriúnach don tráchtáil le tíortha iarthar na hEorpa (An Spáinn srl.
a mbeatha aiceanta
their natural food
Ní bhíonn éisc in ann idirdhealú a dhéanamh idir na cáithníní plaisteacha agus bunchothú na farraige, an planctón, a mbeatha aiceanta.
seoda aiceanta
natural treasures
Tá Uluru, nó Carraig Ayers, ar cheann de na seoda aiceanta is cáiliúla san Astráil a mheallann turasóirí chucu, ach tá stair chontúirteach bainteach léi beagnach ón lá a chonaic an fear geal í de chéaduair.
aiceanta
natural
Aon trian amháin den ghás aiceanta atá le haimsiú ar domhan fós, tá sé anseo, agus nuair a chuirtear san áireamh gurb í an Rúis an t-onnmhaireoir is mó de ghás aiceanta dá bhfuil ann faoi láthair, is follasach gur mian leo an ról sin a dhaingniú.
dul chun cinn nádúrtha
natural progression
D’ardaigh sé sin ana-chuid ceisteanna in ana-chuid daoine óga, mé féin ina measc agus is saghas dul chun cinn nádúrtha é as san, is dóigh liom, ceistiú a dhéanamh faoi rudaí agus aigne a athrú.
aiceanta
natural
Ar fud an domhain tá pobail ag brath ar na hacmhainní aiceanta atá mórthimpeall orthu le slí bheatha a bhaint amach.
áilleacht a taobh tíre
its natural beauty
Bhíodh an ceantar, a bhfuil cáil uirthi de bharr áilleacht a taobh tíre agus stair a chathracha, ag brath go mór ar an turasóireacht roimh an díle.
is nádúrtha
most natural
Tá sé fíorthábhachtach na fíricí sin a bheith againn le cur ina luí ar dhaoine gur ceann de na hacmhainní is nádúrtha í agus tá luach eacnamaíoch ag baint léi – chomh maith le luach sóisialta agus cultúrtha.
saoránach nádúrbheirthe
natural-born citizen
I mbunreacht Mheiriceá, a ritheadh i 1788, deirtear nach bhfuil cead ag éinne ach "saoránach nádúrbheirthe" a bheith ina uachtarán ar Mheiriceá.
sheacht n-iontas aiceanta
seven natural wonders
Is ceann de sheacht n-iontas aiceanta an domhain é an t-eas cumhachtach.
áilleacht aiceanta an easa
the natural beauty of the waterfall
Tá codarsnacht i gceist in Niagara idir áilleacht aiceanta an easa agus an baile é féin.
mar is dual
as is natural
Ba as Gaoth Dobhair í agus mar is dual do mhuintir Ghaoth Dobhair, ní raibh aon leisce uirthi Gaeilge a choinneáil liom.
háilleacht na háite a bhlaiseadh
to see the natural beauty
Glacaim leis gur crochadh fógraí “Slí na Rosann” le cuairteoirí agus turasóirí a mhealladh le háilleacht na háite a bhlaiseadh ach b’fhearr iad a bhaint anuas arís go dtí go nglanfar an dramhaíl agus an bruscar as an mbealach.
bia aiceanta
natural food
Tá go leor féidireachtaí ag baint le ceantair iargúlta agus tuaithe: turasóireacht a bhaineann le cúrsaí cultúrtha nó le gníomhaíochtaí (chomh maith le gnáththurasóireacht na ngleannta is na sliabh); bia ‘ceardúil’ nó bia ‘glas’, ’sé sin, bia aiceanta ar ardchaighdeán atá úr agus slán; talmhaíocht orgánach nó ardchaighdeáin;
An Luach Bhreise a Fhorbairt
==============
Beidh sé fíorthábhachtach athrú ó tháirgí príomhúla go táirgí breisluacha, faoi mar a rinne tionscadal na hiascaireachta sna Cealla Beaga, áit a bhfuil béim an-mhór faoi láthair ar luach breise a chruthú trína táirgí éisc a phróiseáil agus a phacáistiú.
a ndúile
natural desire
Agus i ndiaidh do mhuintir bhocht na hÉireann dul ar ais go dtí an áit ar tháinig siad as, agus vótaí a chaitheamh de réir a dtola agus a méine agus a ndúile, thit mar a bheadh tost ar an tír, agus níor chualathas glór cantalach Chathail Mhic Ceithearnach Coille ag múscailt daoine ar maidin ná glór séimh binn Vincentius Brownius ag cur daoine ina dtámhnéal suain san oíche.
forbairt nádúrtha
a natural development
Is forbairt nádúrtha é seo ó ligeadh d’imreoirí cianimirt thar líonra.
nach ‘dual do neach a thigh ná a threibh a thréigean
it’s un-natural to forsake one’s house or one’s people
D’fhulaing Tóibín fén ualach cultúrtha sin dar bhreaclínigh Ó Ríordánach ina dhán fuarchúiseach scéirdiúil, ‘Fill Arís’, dán a dhéanann idirdhealú dólásach idir an Béarla agus an Ghaeilge agus a dhéanann iarracht daoine do ghríosadh chun cluas bhodhar a thabhairt do shaibhreas intleachtúil ‘Shelley, Keats is Shakespeare’ ós rud é, dar leis, nach ‘dual do neach a thigh ná a threibh a thréigean’.
tosca aiceanta, tíreolaíochta
natural geographic conditions
Cuireann sé an-bhéim ar na tosca aiceanta, tíreolaíochta a raibh tionchar acu ar na céimeanna nó ar na hathruithe ar nós tosca aeráide, ithreach agus fásra agus tosca cultúir ar nós na scríbhneoireachta agus an chreidimh.
hacmhainní nádúrtha
natural resources
“Ní bheidh mórán de theacht isteach againn ón mhuirear sin!”
Murar Mhiste
=====
Ar na buntáistí is mó atá ag an tír i láthair na huaire, seachas muintir na Síne a bheith mar dhlúthchairde againn, tá na hacmhainní nádúrtha is fearr san Eoraip.
gur dual dúinn ár ndícheall a dhéanamh dóibh
it is natural that we do our best for them
Cosaint ar Leith do Dhream ar Leith
==============
Is beag duine sa lá atá inniu ann nach síleann go bhfuil draíocht ar leith ag baint le páistí, agus gur daoine speisialta iad ar chóir dúinn iad a chosaint agus a chothú, go bhfuil an grá agus an gean de dhíth orthu, agus gur dual dúinn ár ndícheall a dhéanamh dóibh.
fhorbairt nádúrtha na pearsantachta
the natural development of one’s personality
Uaireanta is féidir le hoideachas ardléinn cur isteach ar fhorbairt nádúrtha na pearsantachta.
ba chéilí comhraic diongbháilte, nádúrtha iad
they were determined natural combatants
B’fhéidir gur áibhéil a rá go mba naimhde iad, ach cinnte ba chéilí comhraic diongbháilte, nádúrtha iad muintir Chiarraí agus muintir Átha Cliath ó na caogaidí i leith.
mar is dual dúinn
as is our natural able to
Táimid níos cinnte, agus táimid ag streachailt mar is dual dúinn.
mbeadh cuma níos nádúrtha ar an chríochdheighilt
partition would look more natural
B'éigean toiseacht leis na Plandálacha don chuid is mó ach ní raibh eagla orthu amharc níos sia siar le go mbeadh cuma níos nádúrtha ar an chríochdheighilt.
an meascán nádúrtha
the natural mix
“Tá ár gcuid nósanna traidisiúnta thar a bheith tábhachtach dhúinn, ach freisin caithfidh muid nósanna nua agus ealaíon nua a chruthú inár dteanga féin – seo an meascán nádúrtha a tharlaíonn idir an sean agus nua i gcultúir folláine,”
A Ghealach Bhréagach!
A Ghealach Bhréagach, thuas san aer
Dúirt tú liom go mbeinn chomh saibhir leis an spéir
Go bhfaighinn málaí óir is airgid gan stró.
thubaistí nádúrtha
natural disasters
Teitheann daoine áirithe óna dtíortha dúchais mar gheall ar thubaistí nádúrtha, beag beann ar cheist na hinscne.
Tá Gluais Beo! Pota Focal faoi chóipcheart ag Oideas Gael, foilsitheoirí na hirise Beo!
Pota Focal Beo! Glossary is under the copyright of Oideas Gael, publishers of Beo! magazine.
