Dhéanfaidh cider mise
cider will do for me
"Dhéanfaidh cider mise," arsa Síle.
Dhéanfaidh cider mise
cider will do for me
"Dhéanfaidh cider mise," arsa Síle.
Dá dtoghfaí mise
If I were elected
Leas phobal na hÉireann agus na hEorpa a raibh sé ag smaoineamh air: "Dá dtoghfaí mise chuirfeadh sin deireadh le handúil an duine eile sa phost.
níl a fhios agam cé a lean tú, ach níor lean tú mise cibé
I don't know who you took after, but it wasn't me anyway
"An bhfuil tú dall? Nach bhfeiceann tú an casán? Bhuel, níl a fhios agam cé a lean tú, ach níor lean tú mise cibé," arsa a athair.
Chuir mise mé féin in aithne
I introduced myself
Chuir mise mé féin in aithne ansin do Cloherty agus don Phríomhchigire Julie Cook mar iriseoir Éireannach.
bhéarfaidh siadsan dá gclannsan an rud a thug mise daofasan
they'll give to their children what I gave them
Le cuidiú Dé, bhéarfaidh siadsan dá gclannsan an rud a thug mise daofasan.
a spreag mise
which motivated me
Tá airgead ag teastáil le gnó a rith ach ní hé an t-airgead a spreag mise.
nuair a bhain mise siar as
when I took him aback
Ag taibhreamh a bhí sé faoi na billiúin a bheadh le caitheamh arís aige de bharr na ngearrthacha siar a chuirfeadh sé i bhfeidhm i riocht réiteach agus feistithe, nuair a bhain mise siar as le mo chéad mholadh eile.
mhol mise go foirmiúil
I formally proposed
Dhiúltaigh na ceardchumannaithe dóibh mar nach raibh na ráitis chonspóideacha iontu, ach d'ordaigh Ian Farmer, an leas-phríomhoide, don rúnaí gan iad a scríobh síos mar, ina thuairim siúd, ní raibh siad tábhachtach agus ní raibh spás ann do gach rud!
Tar éis leathuaire ag argóint mar seo, mhol mise go foirmiúil na ráitis chonspóideacha a chur isteach.
cé go mbuaileadh mise breoite, ceart go leor
even though I became ill, right enough
D'ainneoin an sórt sin saoil, is dóigh liom go mbainimís níos mó spóirt as agus nach raibh an sórt duaircis seo (cé go mbuaileadh mise breoite, ceart go leor) agus an phusadaíl a bhíonn ag daoine óga inniu aon chor ann.
Chuaigh sé i bhfeidhm orm agus chuaigh mise i bhfeidhm air.
It grew on me and I grew on it.
Ach deir sé: "Chuaigh sé i bhfeidhm orm agus chuaigh mise i bhfeidhm air.
ní chuirfidh mise isteach ort
I won't bother you
*
Gluais • Glossary
i gcoinne na dtonntrachaagainst the waves
ag dreapadhclimbing
gíogsqueak
ionadhsurprise
míthuiscintmisunderstanding
a bhéic CathalCathal shouted
bhfolachhiding
an-mhíshasúilvery unsatisfactory
ní chuirfidh mise isteach ortI won't bother you
gáire meidhreachmirthful laugh
ag útamáil thartfumbling around
gan amhrasundoubtedly
lig dom mo mhachnamh a dhéanamhlet me have a think
ag déanamh aithrise arcopying
a cásher situation
bhraith séhe felt
praiseachmess
os ísealin a low voice
mí-ádhbad luck
piseogsuperstition
caladhport, harbour
Gháir SaidíSaidí laughed
catachcurly
chun é a ghríosadhto incite him
ceangalbond
an tríú mílaoisthe third millennium
mí-ádhbad luck
cinneadhdecision
chun na líonta a tharraingtto draw the nets
péarlachpearly
íoróinirony
i gcruachásin a predicament
ag treabhadhploughing
déanachlate
ag ardúrising
ag luascadh go fíochmharrocking fiercely
fothainshelter
fliuch báitesoaking wet
cuma chrostaa cross look
sorncooker
doirtealsink
cuisneoirfridge
ar eagla go gcasfadh séin case he'd turn around
Bhí sí i bponc ceart.
Ní mise a chum ná a cheap
I didn't make this up.
Ní mise a chum ná a cheap.
Níor bhraith mise
I didn't feel
Níor bhraith mise an chaoi sin ariamh.
spreag sé sin mise
that inspired me
"An duine dearg sin," a deir Bewick, "sin é Mick Mulcahy (ealaíontóir)! Rinne sé saothar é féin dar teideal *James Joyce without his glasses*, agus spreag sé sin mise leis an gcorp céanna a chur anseo - ach aghaidh Mick ar a bharr.
fuair mise réidh leis an áit
I got rid of the place
“Ní bheidh duine ar bith agaibh ag dul ar saoire in Dingle i gcás ar bith,” a mhaígh Éamon Ó Caoimhnis, Aire na Galltachta, “nó fuair mise réidh leis an áit!
Is iomaí duine sa tír seo a bhunaigh baile úr – Neilstown, Blakestown, Tyrellstown, Quarry.
chan mise!
not me!
Is cuimhin liom eachtra amháin ag am lóin, áfach, nuair a thosaigh Sasanach mná (chan mise!) a chaint faoina dearcadh ar an Mhaighdean Mhuire.
Níl déarfaidh mise dadaí!
No comment!
“Níl déarfaidh mise dadaí!” arsa Isobel Ann.
thug mise aghaidh ar mo phluais bheag uaigneach
I headed for my little lonely cave
Oíche a shochraide, nuair a bhí lucht glanta glún ag dul siar ar bhóithrín na smaointe agus ag caoineadh isteach ina gcuid piontaí, thug mise aghaidh ar mo phluais bheag uaigneach agus scríobh mé a fheartlaoi.
sa chaoi chéanna ar mealladh mise
in the same way that I was attracted
Ar shlí amháin, chun féiníomhá na tíre a chur chun cinn agus, ar shlí eile, go meallfaidh mé daoine chuig an dearcadh Maorach – sa chaoi chéanna ar mealladh mise isteach i saol na bPākehā agus mé óg.
Ba é an rud ba dheacra a rinne mise riamh.
It was the most difficult thing I ever did.
Ba é an rud ba dheacra a rinne mise riamh.
an bhliain a tháinig mise ar an tsaol,
the year that I was born,
*So*, an bhliain a tháinig mise ar an tsaol, chuaigh siadsan ar ais go Rann na Feirste.
a bhí níb óige ná mise,
who was younger than me
Ar dtús thosaigh deirfiúr de mo chuid, a bhí níb óige ná mise, ag foghlaim na fidle.
níb óige ná mise.
younger than me
Dúradh liom roimh an gcluiche go mbeinn ag déanamh marcála ar leaid óg darbh ainm dó Mick Holden a bhí sé bliana, b’fhéidir, níb óige ná mise.
Rinne mise amhlaidh,
I did that,
Rinne mise amhlaidh, agus is cúis náire dom é.
Chuir mise aithne air den chéad uair
I got to know him for the first time
Chuir mise aithne air den chéad uair ag Fleadh Uladh, i 1982.
Ní thacóidh mise riamh le pápaire
I will never support a papist
“Ní thacóidh mise riamh le pápaire”, a dúirt sé suas le béal iar-mhéara Nua-Eabhrac.
áit a raibh mise sna seascaidí.
where I was in the sixties
Ní dhéanfar obair ar bith sa tír agus ní fada go mbeidh siad ar fad sa chac – áit a raibh mise sna seascaidí.
Mise a bhuaigh an toghchán,
it was me who won the election
An dara sainchomhartha a léirigh sé ná gur dhírigh sé é féin i ndiaidh gach buille acu, agus gur chóirigh sé a chuid gruaige go dtí go raibh gach ribe dá dhlaoi go snasta slíoctha, agus gur fhógair os comhair an tsaoil: “Mise a bhuaigh an toghchán, bíodh a fhios agaibh!” Is galar tromchúiseach é an Endazheimers, gan aon agó.
Bhí mise thar a bheith glas ag an am
I was very green
Bhí mise thar a bheith glas ag an am sin agus braithim gur fágadh ar mo chonlán féin mé – níor tugadh treoir ar bith dom.
go bhfuil mise ag cumadh liom,
that I am making them up
Ní hé go bhfuil siad ró-gharbh, ach ní bheidh sí ábalta teacht orthu in Gaelspell agus beidh sí ag déanamh go bhfuil mise ag cumadh liom, seachas a bheith ag tuairisciú focal a d’úsáid bragaire bruíonach bradach brúiteach .
ag iarraidh mise a ghríosú chun cainte
trying to entice me to talk
Chuir siad líomhaintí sna haltanna a scríobh siad agus bhain siad casadh as an fhírinne, ag iarraidh mise a ghríosú chun cainte – b’in an aidhm a bhí acu.
nó ní mise a chum
because I didn't invent it
Agus sin é mo scéalsa; Dia le mo bhéalsa; agus má tá bréag ann, bíodh; nó ní mise a chum ná a cheap.
Bhagair mise
I threatened
Léigh tú sin ar an idirlíon, nár léigh? Bhagair mise an dlí ar an amadán sin as na bréaga sin a chur ar a shuíomh.
Char labhair mise
Aye dinna spake
Deich faoin chéad de cháin bhreise ar lucht labhartha na Gaeilge, agus cúig faoin chéad sa bhreis ar an cháin sin le gearradh ar mhuintir na Mumhan a labhraíonn an Ghaoluinn! “Char labhair mise ach Gaeilge bhlasta Uladh le mo bheo agus cha dtig libh a dhath ar bith a dhéanamh fá dtaobh de,” a mhaígh Maidhc Dainín Ó Sé, agus é i mbun agallaimh leis na hiniúchóirí cánach a bhí ar cuairt aige i gCorca Dhuibhne.
Thug mise cúl leis
I refuted
“Thug mise cúl leis an bpoblachtachas cúpla lá i ndiaidh don Provisional IRA tús a chur le feachtas foréigin agus faoi dheireadh 1972, bhí mé tar éis éirí glan as an bpoblachtachas.
chaith mise
I spent
Luaitear an bhrúidiúlacht a bhíodh forleathan go maith, ach ‘nach raibh a dhath eile thairis sin, agus chaith mise 5 bl.
Teannfaidh mise an bhróg ar
I'll give a hard time to
Tá a fhios agam chomh maith le sin, nach gá taos fiacaile le do dhrad a ghlanadh agus bheartaigh mé fanacht mar atá mé, gan taos fiacaile (an Bhéarla), ar son na cúise! Teannfaidh mise an bhróg ar na diabhail a fuair réidh leis an lipéad Gaeilge! Más údar grinn domh é, is máthair mhachnaimh domh é fosta.
Samhlaigh mise
imagine me
(Samhlaigh mise agus an chearc fhrancach seachtain roimh Lá Nollag - ní fhéadfainn é a dhéanamh!) Cuirtear an t-ainmhí ina luí ar an talamh, a aghaidh i dtreo Mheice, agus gearrtar a scornach in ainm Allah.
nach ionann mise
is I’m not similar
Nuair a thosaigh mé isteach go gearánach ar an ábhar seo dúirt m’fhear chéile liom nach ionann mise is ‘gnáthdhaoine’.
Thuig mise
I thought
Thuig mise i gcónaí go raibh Gaillimh le Gaeilge anseo roimh Ghael-Taca.
ba mise an tobar eolais
I was the fountain of knowledge
Maidir le hÉirinn, thuig mo bheirt a leithéid de thír a bheith ann, ach is i gcúrsaí na Polainne a bhí a gcuid spéise, agus ba mise an tobar eolais a bhí faighte acu, mar ó dhia.
Tugadh anonn mise
I was brought over
Tugadh anonn mise go Glaschú – scéal suimiúil é seo – bhí fear ceaptha an rud a chur i láthair i nGàidhlig; tús an ruda.
roghnaigh mise
I chose
Ba nós nuair a bhí muid inár mic léinn san ollscoil, go gcuirfí siar go dtí an Ghaeltacht muid agus roghnaigh mise Conamara agus chaith mé coicís ar an gCnocán Glas sa Spidéal.
go sáfaidh mise
till I stick
Fan go sáfaidh mise mo chuid fiacla isteach i bhfeoil bhog bhlonagach an Oireachtais! Beidh lucht amhránaíochta ar an sean-nós ag baint na bputóg as a chéile ar mhaithe le deich Euro mar chéad duais i gcomórtas Chorn Uí Riada.
Thuig mise láithreach
I realized immediately
Thuig mise láithreach go raibh sé seo ag obair mar rud ann féin, mar go raibh sciatháin eile ag Sunday Miscellany, mar gur thaitin sé chomh mór leis na daoine a bhí ag glacadh páirte ann agus leis an lucht féachana.
is mise snag breac
I’m a hoarder
Ach in ionad a bheith ag scaoileadh fúm is tharam anseo faoin droch-chaoi ina bhfuil oideachas na teicneolaíochta sa tír seo, tharraing scéal eile mo shúil le mhí anuas: is mise snag breac na teicneolaíochta amach is amach! Is mó constaic a pléadh sa nuacht teicneolaíochta le déanaí ó shocraigh roinnt comhlachtaí idirlín tabhairt faoi lá lándorcha in agóid ar SOPA.
Mise a d’éirigh ceanndána
I’m the one who became obstinate
Mise a d’éirigh ceanndána ansin.
is beag nach bhfuair mise
I almost received
Ach níos mó ná sin, tharraing an focal a leithéid de fhíseanna im’ intinn is beag nach bhfuair mise íde bhéil freisin leis an neamhaird a bhí á déanamh agam ar an gceacht a bhí idir lámha againn.
d'fhreastail mise
I attended
"Tógadh mé le Briotáinis ar scoil agus le Fraincis sa bhaile", arsa Klervi, "Bunaíodh scoil Diwan i Landerne tar éis gníomhú mo thuismitheoirí, agus d'fhreastail mise agus mo bheirt dheirfiúr ar an scoil sin.
bheas mise faoi chré na cille
when I’m dead and gone
Níor éirigh linn sa deireadh go teicniúil íoc as ach tá sé déanta anois agus is dóigh nuair a bheas mise faoi chré na cille ní bheidh daoine ag cur na ceiste orm, an ndearna muid aon airgead as Scéal na Gaeilge nó nach ndearna.
Mise mé féin a dhear
I myself designed
Mise mé féin a dhear na cúrsaí sin.
Níor thúisce mise ann
I no sooner arrived
Níor thúisce mise ann ná go raibh an bháisteach throm chugainn, faraor, agus rinneas mo bhealach ar luas lasrach go dtí teach leanna i lár an bhaile chun cluiche iománaíochta a fheiceáil ar an teilifís.
dá mba mise a chuir na hurchair ann
as though I shot him
Beidh siad ag amharc go hamhrasach orm, dá mba mise a chuir na hurchair ann agus é ag tiomáint chun a chuid oibre.
mhol mise
I advised
"D'iarr Strollers Touring Network orm camchuairt a dhéanamh, mé féin agus duine eile b'fhéidir, ach mhol mise go ndéanfainn coirmeacha in deich gcinn d’ionaid le 10 gcór áitiúla" agus sin an rud a rinne sí, ag ceol amhrán óna díolaim Pages curtha in oiriúint go húrnua do chóir ó Bhaile an Chollaigh go dtí an Uaimh.
ní mise an t-aon duine a raibh
I wasn’t the only one
Mar ní mise an t-aon duine a raibh an fógra feicthe aige sa *Radio Times*.
d’fhoghlaim mise
I learned
**Balor:Cén áit ar fhoghlaim tú do chuid Gaeilge, a Chú Chulainn?**
Cú Chulainn: In Odious Gael, i nGleann Cholm Cille, a d’fhoghlaim mise mo chuid Gaeilge, a Bhaloir.
Chaith mise m’óige
I spent my youth
Chaith mise m’óige ar na sráideanna ag cosaint Chúige Uladh, mar a mhol ár gceannairí polaitiúla agus eaglasta dúinn i gcónaí.
Bhí sé d’ádh ormsa gur roghnaíodh mise
I had the luck to be chosen
Bhí sé d’ádh ormsa gur roghnaíodh mise mar theagascóir ICUF i mbliana.
ba mise an t-aon duine den chine geal
I was the only white person
I measc 60 duine ar an mbus, ba mise an t-aon duine den chine geal.
Tá mise i bhfách le
I’m all for
Tá mise i bhfách le leithscéal ar bith chun coisir a reáchtáil, ach tá seo ag dul thar fóir dálta cuid mhór dreamanna eile i stair an domhain, tá na Gaeil á ndíbirt ón taifead oifigiúil.
faoin tuaith a tógadh mise
in the country I was raised
“Ó dheas de Bheirlin faoin tuaith a tógadh mise,” arsa an buachaill.
a mheas mise a bhí tábhachtach
which I felt were crucial
Bhí cuid mhaith bladair, go háirid ó thaobh ceannairí an pháirtí, faoi céard a dhéanfaidís nuair a thiocfaidís isteach sa rialtas, ach nuair a thángadar isteach i rialtas, a mhalairt ar fad atá tarlaithe agus níor sheas siad leis na bunphrionsabail a mheas mise a bhí tábhachtach.
Bhí mise anseo céad
a hundred I was here
Chuala mise an bheirt sin ag barr na líne ag troid, agus dúirt an duine is lú acu: “Bhí mise anseo céad!” Anois, a Dháithí, níl sé sin ceart ná cóir.
Is fear gnó mise
I’m a businessman
“Is fear gnó mise,” ar sé, agus is é an Béarla teanga idirnáisiúnta na linne.
Ní aithneoidh mise uaimse tír ná trá ann
I won’t miss tide nor land
Ní aithneoidh mise uaimse tír ná trá ann
Is ní shilfinn deoir ó mo chroí go brách ann
i Meiriceá.
An Domhnach a ndeachaigh mise ann
the Sunday I went there
An Domhnach a ndeachaigh mise ann, bhí na sluaite i mbéal an dorais ann, agus oiread eile ag seasamh ar chois ar a chéile istigh.
Ní ghearrfaidh mise ach táille 5% duit
I’ll just charge you five per cent of fees
Ní ghearrfaidh mise ach táille 5% duit as an nod seo.
agus mise i mo leibide gan leabhar
while I’m there like an idiot (not having brought …
An lucht éisteachta ag teannadh isteach agus mise i mo leibide gan leabhar.
An mise a bhuaigh an bonn seo
am I the one who won this medal
An mise a bhuaigh an bonn seo i ndáiríre? An mise a rith mé 26.
seachas mise
apart from myself
Is Tuaisceartaigh iad baill an ghrúpa, seachas mise.
an áit ar tháinig mise ar dtús air
where I found it initially
ie/star-trek-continues/>) nó an áit ar tháinig mise ar dtús air, (FlickFilosopher)(http://www.
Seanphort a chuala mise
an oft repeated statement I heard
Seanphort a chuala mise go minic nuair a bhíodh daoine ag caitheamh anuas ar Foinse le linn mo sheal mar eagarthóir ar an nuachtán, ná nach bhfeicfí an príomhscéal a bhí againn ar chéad leathanach an Irish Times.
fonn nár chuala mise
a tune I never heard
“Sin fonn nár chuala mise ach le hEanach Cuain,” arsa mise.
roghnaíodh mise
I was chosen
As sin, roghnaíodh mise agus, níl a fhios, b’fhéidir scór eile agus chaith muid roinnt deireadh seachtainí ag plé leis an scríbhneoireacht.
Níor smaoitigh mise riamh air
I never thought of it
Chas sise ar Thadhg agus dúirt sí liomsa, “an mbeadh suim agat leabhar a scríobh?” Níor smaoitigh mise riamh air.
molta agus mise im’ thost
as (is to be) praised from the word go
Tá Oireachtas na Gaeilge molta agus mise im’ thost as na Gradaim a reáchtáil is gan ligean do na comhlachtaí seo, na craoltóirí Gaeilge ar na stáisiúin Bhéarla a bheith slogtha agus báite uilig gan aitheantas ar bith ag lucht tráchtála Bhéarla na tíre.
Nach mise a bhí tuartha de
wasn’t I very cynical
Nach mise a bhí tuartha de agus, go pointe, mícheart is mé ag caitheamh anuas orthu im’ intinn? Tá ré na clódóireachta 3D linn.
gur eisceacht mise
that I’m an exception
Cén fáth?
“D’fhéadfainn an lá a chaitheamh á phlé seo! Níl mé cinnte an fíor a rá go bhfuil aos óg na Gaeltachta ag déanamh neamhairde den Ghaeilge, ná gur eisceacht mise,“ ar sí.
Ní athróidh mise mo phortach
I won’t change my bog / tune
Ach cad é a dúirt Ming féin faoin éacht a rinne sé sa toghchán? “Ní athróidh mise mo phortach… mo phort, ba chóir dom a rá! Ach ní athróidh mé mo phortach ach oiread.
is fear tuaithe mise
I’m a rural man
Ar ndóigh, is fear tuaithe mise, agus is iad muintir na tuaithe a thogh mé, agus is ar son mhuintir na tuaithe a bheas mise ag obair.
a luaithe is a gheobhaidh mise deis
as soon as I get the opportunity
Níl FÁS ann níos mó, ach beidh tithe fáis ann a luaithe is a gheobhaidh mise deis an dlí úr a rith.
rinne mise mo chuid iontais
I viewed worldly wonders
Ach más ó shuíochán traenach a rinne mise mo chuid iontais, is ar pháirc an áir in arm na Prúise a rinne an Caisideach a chion den uafás.
Fuair mise tuargain
I took a pounding
Fuair mise tuargain do chrádh mé le luath-bhuillí cruaidhe na námhad.
Rachaidh mise isteach
I’ll go in
Rachaidh mise isteach sa tSionainn ar neamhchead dá gcuid bannaí siadsan! B’fhéidir go spreagfadh sé machnamh i ndaoine, is é sin, a *raising of consciousness*, ach is mór m’amhras.
Tá Gluais Beo! Pota Focal faoi chóipcheart ag Oideas Gael, foilsitheoirí na hirise Beo!
Pota Focal Beo! Glossary is under the copyright of Oideas Gael, publishers of Beo! magazine.
