Ach tá a fhios ag madraí an bhaile go bhfuil sé an-deacair an Ghaeilge a fhágáil! Smachtbhannaí ======= Bhí smachtbhannaí ar mo thír agus ní raibh mé ábalta mo chuid airgid a chur thar lear le leabhair a fháil.

Tá a fhios ag madraí na sráide nach dtarlóidh sé seo.

Is é sin go dtí gur rith mada na gcomharsan i mo dhiaidh síos an bóthar! B'in deireadh leis na nuachtáin dom! Tá eagla an domhain orm roimh mhadraí! Fuair mé mo chláirseach féin bliain ina dhiaidh sin.

* Gluais &#149; Glossary as an tom coillfrom the hazel bush scoilbsplinters ina chiotógin his left hand cloch speilescythe-stone faobharsharp edge lann na scinethe blade of the knife dheamhan a gcloisfeadh sé béicíl na ngasúrhe wouldn't hear the shouting of the children araebecause clósyard i ngeall ar an mbáisteachbecause of the rain a ghoilehis stomach dornán eileanother small quantity slámamount ag an gcrann mór darachat the big oak tree beartbundle lagweak an scoththe best cáilreputation a bhí uaidhthat he wanted garbhchomhaireamha rough count deich scillingten shillings gadwithe, rope chuir sé an ruaig ar an madrahe chased the dog seascaircosy, snug caonachmoss stoc storrúil an chrainnthe strong trunk of the tree choisrigh sé é féinhe blessed himself éadan síonchaite rocachweather-worn wrinkled face ar mhullach a chinnon the top of his head scáinteacht ghruaigesparseness of hair bun tornapathe bottom of a turnip eala bhána white swan ag fairewatching thuirling an spideog ar an talamhthe robin landed on the ground le dúilwith desire ag preabadhjumping ruainnín aráina small piece of bread beathafood sprúillemorsel ag samhlúimagining síógínlittle fairy dea-shíóga good fairy de dhoirte dhairtedartingly, suddenly a dhá luaithe isas soon as in airde ar leac na fuinneoigeup on the window-sill a broinn deargher red breast giodamachfrisky, jaunty mífhoighdeachimpatient ag bíogaílchirping go háiridespecially uaibhreachproud, spirited ar leathadhopen lena bréagadhtoo woo her babhtaísometimes cuinneogchurn drisiúrdresser dos cabáistetuft of cabbage máimín fataía handful of potatoes ag cuardach na nuachreafóigesearching the new soil cruimhmaggot bagrachthreatening binnsweet a ghlaoití amanta air féinhe used to be called sometimes spideoga difriúladifferent robins á leanúintfolllowing him conairpathway ag moilliúslowing nuair a d'iniúch séwhen he examined súil ribesnare (of thin cord or wire) d'fheith siseshe waited de réir dealraimhapparently ina ghnóthaíin his affairs ar nós gasúirínlike a young child go n-abrofaíthat it be said gileacht a súlthe brightness of her eyes frídthe smallest thing go beachtprecisely chomh haerach céannaevery bit as lively achairína very short time seafóidnonsense <td cl

“Cad chuige a bhfuil tú ag foghlaim Gaeilge?” Lean an cheist sin mé ar nós madra ocraigh i rith mo chuairte ar Éirinn anuraidh.

“Cad chuige a bhfuil tú ag foghlaim Gaeilge?” Lean an cheist sin mé ar nós madra ocraigh i rith mo chuairte ar Éirinn anuraidh.

Bhagair sé íde fhisiciúil na muc is na madraí ar Bhalor Bocht dá bhfoilseodh sé mar scéala eisiach an méid a chonaic sé.

D&#146;admhaigh sé go ndeachaigh an tslí tríd an chlós agus chuir sé srian ar na madraí chun mé féin a ligean tríd.

Meastar go forleathan go bhfuil saol an mhadra bháin againn sa phríomhchathair, agus go mbíonn ar cháiníocóirí eile sa tír íoc as ár saol sómasach.

” Chuaigh mo dhuine isteach sa tsraith chúil i measc na gcailíní agus bhí boladh madra fliuch uaidh! Ach sin mar a bhí mo thuismitheoirí, bhí an-ghrá acu do dhaoine.

” Cé a chac ar na huibheacha? Fuair an Tánaiste, Máire Ní Chlochráin, íde na muc is na madraí ó The Irish Times ar na mallaibh.

Is amhlaidh gurb é íde na muc is na madraí a thugtar dóibh i sochaithe na bpobal socraithe.

Íde na Muc is na Madraí Anuas air sin, imrítear an foréigean is measa amuigh ar an mionlach beag seo.

**LNC: An bhfuil tú féin ag obair leis na rónta le fada?** S: Táim ag obair anseo le cúpla bliain anuas, agus tagaim isteach gach lá le mo mhadra Brody in éineacht liom.

Maidir leis an rón glas, breathnaíonn sé cosúil le madra san éadan.

Best?’ Dar le Best gur saol an mhadra bháin a bhí á chaitheamh aige agus barr an tsaoil sroichte aige: mná áille, seaimpéin, airgead, cáil.

Deimhniú é seo fosta an géarghá atá le madra faire maith agus neamhspleách chun a chinntiú nach sárófar na cearta a baineadh amach tar éis blianta fada streachailte.

Chaith na leaids siar an pláta anraith mar a d’alpfadh an madra a chuid.

Maígh sé freisin go raibh na hantoiscigh sa pháirtí sin ag díriú an rialtais, go raibh Taidhgín ina mháistir ar Thadhg – nó go raibh an t-eireaball ag croitheadh an mhadra, mar a deirtear sa Bhéarla.

Tá gar mór déanta ag an Taoiseach, Enda Kenny, mar sin as suntas a thabhairt don ní a bhí ar eolas ag madraí na sráide le fada - nach bhfuil an Teach Uachtarach ag feidhmiú mar ba cheart dó a bheith.

Ní raibh an focal ar eolas ag duine ar bith cúpla bliain ó shin, seachas iad siúd a bhíonn ag déileáil leis an Oifig Cánach trí Ghaeilge; agus nach maith mar a thuig siad siúd an focal! Ach anois, tá an focal ag madraí an bhaile.

Siocair Buairimh ======= Bíodh is go bhfuil cion ar an gcóála ag muintir na hAstráile, táthar imníoch le blianta beaga anuas faoina mharthanacht i ngeall ar roinnt tosca, lena n-áirítear athrú aeráide, caillteanas gnáthóige, galair, ionsaithe madra agus timpistí bóthair.

Anois, mar is eol do mhadraí na sráide, is ceantar Protastúnach é Bóthar na Seanchille, agus is ceantar Caitliceach é an chuid sin de Bhóthar Chromghlinne ar theorainn Ard Eoin, áit a bhfuil an tsraith cháiliúil siopaí sin a bhíonn le feiceáil ar scáileáin teilifíse ar fud an domhain mhóir gach samhradh.

Is iomaí fostóir a thuigeann gur féidir íde na muc is na madraí a thabhairt d’inimirceach a bhfuil eagla air roimh na húdaráis.

Mheall an fuadar óir sna 1850í oibrithe Síneacha go leor chun na hAstráile ach tugadh íde na muc is na madraí dóibh le linn círéibeacha ciníocha sna láithreacha tochailte óir.

Cad atá i ndán do Smuf – saol anróiteach nó saol an mhadra bháin? Scéal spraíúil spleodrach is ea Smuf ó pheann Alan Titley.

Tá agus beidh aitheantas oifigiúil Gaeltachta ag áit ar bith a bhí taobh istigh de na teorainneacha a socraíodh i 1956 agus a fhios ag madraí an bhaile nach bhfuil aon bhunús teangeolaíochta a thuilleadh leis na teorainneacha sin.

Bíonn sé madra ag ithe madra anseo gach oíche Dé Céadaoin nuair a bhíonn na ranganna ar siúl.

Chaill siad an deis ansin, mar scaifte gníomhairí CIA, nó nach bhfuil a fhios ag madraí na sráide gur maith leis an dream sin staidrimh.

Chaith sé deich mbomaite ag moladh Jimmy *When He Was Winning Matches Mc Guinness*; luaigh sé a chuid comhghleacaithe ar fad ar Chomhairle Contae Dhún na nGall; thug sé íde na muc is na madraí dóibh siúd a scar an contae amach óna chúlchríoch nádúrtha dúchasach, ach… abairt ná nath ná fiú focal ar bith ní dúirt sé faoi phearsa úrcheapaithe na bliana reatha, Liam Uasal Ó Cuinneagáin.

Thug an carthanas Irish Dogs for the Disabled le fios go raibh orthu liostaí feithimh do mhadraí cuidithe a chur ar fionraí.

Tá droch-chlú ar chuid de na láithreáin ghréasáin ina mbíonn madraí fógartha orthu le tamall anuas áfach.

“Lorgaítear an luach is fearr don mhadra ar mhian leo ceannach ach go minic roghnaítear madra nach bhfuil cláraithe ó dhuine gan cheadúnas oifigiúil.

Tá sé ar fad madra ag ithe madra thall ansin.

Tá drochmheas léirithe le tamall anuas ar dhíoltóirí madraí ar líne gur beag a machnamh ar leas na gcoileán.