Bhí an-spéis agam i gcónaí i scéal an tuaiscirt agus bhí fonn orm an scéal sin a fhiosrú go mion mé féin.

Tá póilíní ón Indinéis, ón Astráil agus ó thíortha eile ag fiosrú an scéil.

Tá an dá chás sin á bhfiosrú ag an Australian Securities and Investments Commission (ASIC) agus sna cúirteanna faoi láthair.

Ag an am a thosaigh Rupert ag obair don FBI bhí na póilíní á fhiosrú maidir le caimiléireacht chánach.

Ach tá an FBI ag fiosrú an scéil anois agus tugann sé sin dreach eile dó.

Is toisc gur aithin ceannaire Fhine Gael Enda Kenny an méid seo gur mhol sé féin go ndéanfadh an Criminal Assets Bureau líomhain an Uasail McDowell a fhiosrú agus go ndearna sé é an-soiléir nach raibh an TD Michael Ring ag caint thar cionn a pháirtí nuair a dúirt sé nár chóir do Fhine Gael diúltú amach as amach do chomhrialtas le Sinn Féin.

Tá cur síos sa leabhar ar chuairt cúig mhí dhéag a thug Nicholson ar Éirinn "chun an bhail a bhí ar bhochtáin na hÉireann a fhiosrú".

Thiocfadh liom a rá gur ag fiosrú agus ag cuartú mo phóir agus mo dhúchais a bhí mé, ach ni bheadh ansin ach dubhéitheach.

Gluais • Glossary carógblack-haired woman airdheed míchinniúintill fate caidéisinquisitiveness frigháireslight smile ní shamhlófáyou wouldn't imagine cár go cluaisgrin to the ears go réchúiseachin a laidback way geolánfan glinnclear, distinct a dhallfadh thúwhich would blind you ceirdtrade an rud ar dheacra greim a fháil airthe thing that was difficult to get hold of súimínsip fiosrúinvestigating ar a thóirlooking for him geoindrone, hum boladh a allais féin chuigethe smell of his own sweat coming to him cuideachtacompany leigheassolution díbholaíochdeodarant ceist oidhreachtaquestion of inheritance os cionn cláirlaid out (dead) uisce reoiteiced water a thuairimseanhis opinion prochógahovels drochfháistinebad prophecy buagift tairbhebenefit ar nós cuma liomindifferently a shúile sáite i ngile na cathrach amuighhis eyes staring at the whiteness of the city outside marfachdeadly ag dul don éag mar cháchgoing the way of all flesh beathalivelihood bean feasafortune-teller go frimhagúilmockingly ag ceilt na seanscéine uirthihiding the old terror from her beag beann ar bhrothallindifferent to heat anamsoul an dea-scéalthe good news an drochscéalthe bad news á pholladhstabbing him a ghéaga leata faoi chosa an domhainhis legs open under the feet of the world

Ag fiosrú robáil brainse AIB i Sráid Grafton i nDeireadh Fómhair 1972 a bhí na Gardaí nuair a d’aimsigh siad bille leictreachais sa ghluaisteán éalaithe.

Ní hamháin sin ach bhí tuairim fhorleathan ann ag an am nach ndearna na Gardaí an cás a fhiosrú mar ba chóir.

Scéalta suimiúla ======= D’oibrigh mé ar feadh tamaill do chomhlacht a fhiosraíonn éilimh árachais, agus bhí neart scéalta suimiúla ansin.

Cúpla bomaite i ndiaidh na tuairisce seo, rinneadh tagairt do bheirt *“alleged”* smuigleálaithe i ndeisceart Ard Mhacha atá an ARA (Assets Recovery Agency) a fhiosrú.

Ba léir dúinn gur chaimiléir é an Stiúrthóir Airgeadais, Richard Griffiths, agus nuair a tháinig Vantagepoint Consultancy isteach sa choláiste in 2003 leis na fiacha a fhiosrú, thug muid comhad fianaise dóibh.

Mar a déarfadh aon bhleachtaire maith, tá dhá cheist a chuirtear agus dúnmharú á fhiosrú, cé aige a raibh an ceannfháth agus cad is féidir a léamh ón fhianaise.

Tá Ombudsman na bPoilíní sa tuaisceart, Nuala O’Loan, ag fiosrú an naisc idir an UVF i Mount Vernon i mBéal Feirste agus na fórsaí slándála.

” Tá Ombudsman na Póilíneachta, Nuala O’Loan, ag fiosrú líomhaintí McCord Snr agus bhíothas ag súil go bhfoilseofaí a tuarascáil i mí Mheán an Fhómhair.

Tuigim go bhfuil sé thar a bheith deacair tabhairt faoin chineál seo oibre mar go bhfuil saol na Gaeilge is na Gaeltachta chomh beag sin agus go bhféadfadh go mbeadh aithne phearsanta ag go leor de na hiriseoirí ar na pearsana a bheadh á bhfiosrú acu.

Tá Coimisiún Ombudsman an Gharda Síochána anois i mbun oibre agus tá córas cigireachta curtha ar bun a bheas ag cíoradh gearán in éadan na ngardaí agus ag fiosrú acmhainní agus modh oibre an fhórsa faoi seach.

Ach ba é ab iontaí faoin eachtra ná gur cháin Gerry Adams agus Martin McGuinness an dúnmharú agus gur iarr siad ar dhaoine cuidiú a thabhairt don PSNI agus iad ag fiosrú na coire.

I lár mhí Eanáir, tugadh le fios go bhfuair Rialtas na Nua-Shéalainne litir roimh an Nollaig ó thriúr oifigeach cearta daonna de chuid na Náisiún Aontaithe, inar iarradh go ndéanfaí iniúchadh ar na himeachtaí ar fad.

Ag fiosrú.

Chuir eagraíocht Moon brú mór ar aon oifigeach rialtais nó iriseoir a rinne iarracht an chuid seo de scannal na hIaráine-*Contra* a fhiosrú.

Bhí na póilíní i ngnáthéadach i mbun imscrúdaithe sa chlub mar gheall ar líomhaintí striapachais a bheith déanta faoi, agus níl aon dabht faoi ach gur chlub damhsa théisiúil é an áit a raibh na híospartaigh an oíche sin.

" Maítear ansin go neamhbhalbh: "*Racial harassment is a hate crime*" agus tá sé ráite ar an suíomh go bhfuil foireann ar leith, ar a dtugtar Sigma, curtha ar bun le fuathchoireanna a fhiosrú agus go bhfuil oifigeach speisialta i ngach ceantar le dul i ngleic leo.

Coimisiún na hIarmharta Tá Coimisiún Oidhreachta, nó Coimisiún Iarmharta, á mholadh ag Eames/Bradley a mbeidh Coimisinéir idirnáisiúnta ina chathaoirleach air agus ceithre ghné á n-iniúchadh ag an Choimisiún.

Molann Eames/Bradley go mbunófaí eagraíocht úr iniúchta (a new investigative body) a thiocfaidh i gcomharbacht ar an Historical Enquiries Team le 3,000 dúnmharú a fhiosrú.

Bunaíodh Coimisiún Ríoga go díreach tar éis na tubaiste le gach gné a bhain leis a imscrúdú.

Bhunaigh sé grúpa de shaineolaithe chun an scéal a fhiosrú.

Bhí sé ag tabhairt tacaíochta do chomhghleacaithe a bhí ag fiosrú ionsaí ar bhean i gceantar Lismore Manor i gCraigavon.

Scaoileadh bunús na n-iriseoirí chun bealaigh agus ní bheidh fágtha ach dornán beag iriseoirí chun scéaltaí a fhiosrú is a bhailiú.

In alt iontach sa Guardian i 1998 dar teideal “What if they are innocent?” dúirt Russell Warren Howe nach mór imscrúdú eile a chur ar bun i dtaobh “Israel’s possibly major role in mass murder and deception of its main benefactor, the US.

Tá sé i gceist acu iniúchadh teangan a dhéanamh ins an chéad bhliain de ghníomhú an phlean ar na ceantair agus na seirbhísí a chaithfear breis soláthair a dhéanamh orthu.

Is foinse mhothúchánach í a thugann deis do dhaoine a bhféiniúlacht chasta a aimsiú agus a fhiosrú.

Ach ba de thaisme a tháinig Mandelson anseo agus é ag súil le haiséirí pholaitiúil, (tar éis dó éirí as oifig de bharr gur ghlac sé le hiasacht gan ús ó chomhleacaí leis, Geoffrey Robinson, le teach a cheannach fad is a bhí a chuid gnaithe á fhiosrú ag an Roinn a bhí faoi cheannas Mhandy.

Fuadaíodh Florence Aubenas, iriseoir leis an bpáipéar nuachta Libération, agus Hussein Hanoun al-Saadi, ateangaire a bhí ag obair léi, ag tús na bliana 2005 agus iad ag fiosrú scéalta nuachta in Baghdad.

Is éard a thug ann iad, bhí siad ag iarraidh roinn oideachais dá gcuid féin agus córas scolaíochta a chur ar bun agus theastaigh uathu an scéala a iniúchadh leis an Aire Oideachais abhus.

Bhí iniúchóir ó na Náisiúin Aontaithe buartha go raibh sí i gcontúirt mhór ach, de réir an fhiosrúcháin a cuireadh ar bun lena dúnmharú a iniúchadh, níl fianaise ar bith ann go raibh claonpháirteachas idir an RUC agus na dílseoirí a shíob an carr a raibh sí ann ach níor thug an RUC cosaint ar bith do Rosemary agus a fhios acu go raibh sí i mbaol.

D’eisigh údaráis na Síne ráiteas le rá go raibh sé faoi scrúdú acu mar gheall ar ghníomhaíochtaí coiriúla éagsúla, ina measc calaois chánach.

Ach i ndiaidh do bheirt bhleachtairí is tríocha an scéal a iniúchadh, fuarthas amach go raibh sé fíor.

Tá an chuma ar an scéal, faraor, go mb’fhéidir go n-ardóidh líon na n-íospartach de réir mar a fhiosrófar eachtraí nár reitíodh ag dul siar chomh fada le 1998.

Cuireann Crumley i gcuimhne don léitheoir an mana a bhí ag Bill Clinton agus é i mbun toghchánaíochta i 1992: Is é an geilleagar an mhórcheist, a phleidhce! Má bhíonn tréimhse cúig bliana Sarkozy san Elysée le hiniúchadh go fuarchúiseach, dar le Crumley, tabharfar faoi deara go bhfuil méadú ollmhór tar éis teacht ar an bhfiachas náisiúnta ó 2007 i leith agus gur íslíodh rátáil chreidmheasa na Fraince ar na margaí airgeadais aon chéim i mí Eanáir seo caite.

Ag eascairt as na hagallaimh sin d'éiligh an Gréasán Géarchéime Éignithe go ndéanfaí fiosrúchán a thionscan mar gur léir, dar leo, nár thapaigh an Garda Síochána an deis an cás a fhiosrú go críochnúil nuair a tháinig sé chun solais i 1991 agus arís i 1998.

D'fhógair Coimisinéir an Gharda Síochána, Martin Callinan, ina dhiaidh sin gur iarr sé ar Aonad an Gharda a fhiosraíonn ionsaithe gnéis athbhreithniú a dhéanamh ar fhiosrúchán an Gharda Síochána ar na líomhaintí a deineadh in éadan Uí Lubhlaí sna nóchaidí.

Tá sé ort agus ní trom leat é! Chaith Ciarán Mac Aonghusa seal ag iniúchadh ainm pearsanta an duine, spreagtha b’fhéidir, ag Lá Fhéile Chiaráin i Mí Meán Fómhair.

Léigh Ciara Nic Gabhann leabhar, *A Sudden Sun* le Dave Duggan, a iniúchann misneach an duine nuair a theagmhaíonn an tubaiste leis.

Chuaigh Niamh Ní Shúilleabháin ag iniúchadh dúshlán na hearnála deonaí muinín an phobail a chothú sna carthanais arís.