a laghad atá athraithe
how little has changed
Feiceann sise na fadhbanna sa chóras sláinte, agus labhrann sí fós faoi stailc na n-altraí cúpla bliain ó shin agus
a laghad atá athraithe ó shin.
tá an-líofacht bainte amach aige
he has become extremely fluent
"
Tá sé ag foghlaim na Gaeilge le roinnt blianta anuas anois agus
tá an-líofacht bainte amach aige.
Tá ceo ar do chuid súl ag an ghrá seo
This love thing has you blinded
"
Tá ceo ar do chuid súl ag an ghrá seo, a ghasúir.
nach bhfuil sé de chead ag éinne
that no one has the right
Measann sé
nach bhfuil sé de chead ag éinne, áfach, brú a chur ar dhuine teanga a labhairt mura bhfuil sé ag iarraidh í a labhairt, ach, mar sin féin, ós rud é go bhfuil siad ag fáil airgead rialtais, gur cheart dóibh an iarracht a dhéanamh.
Níor cúisíodh duine ar bith
no-one has been convicted
Níor cúisíodh duine ar bith as an choir seo go dtí seo, cé go bhfuil amhras go fóill faoi mháthair an tachráin, Maria Franzoni.
ag daingniú na dáimhe atá aige cheana
strengthening the fellow-feeling it already has
"Ag breathnú ar an chomhthéacs iar-Chomhaontú Aoine an Chéasta, leis na hathruithe atá ag tarlú sa tír seo agus ar fud na hEorpa, níl aon dul as ach go mbeadh an páirtí náisiúnaíoch bunreachtúil is mó sna 26 Chontae
ag daingniú na dáimhe atá aige cheana leis an pháirtí náisiúnaíoch bunreachtúil is mó sna Sé Chontae," arsa Malcolm Byrne, comhairleoir de chuid Fhianna Fáil i nGuaire, Contae Loch Garman atá ar dhuine den dream atá ag iarraidh go mbeadh diminsean uile-Éireann ag baint le Fianna Fáil.
tá sé ardsíleálach
it has a high ceiling
Tá an RHA eisceachtúil mar shuíomh -
tá sé ardsíleálach, tá neart spáis agus solais ann, agus staighre leathan maorga.
nach bhfuil lá rúin aici
that she has no intention
Cén dóigh faoi Dhia a rachaidh sí i mbun tí nó teaghlaigh?"
"B'fhéidir
nach bhfuil lá rúin aici a leithéid a dhéanamh," arsa Úna.
tá slite aimsithe aige
he has found ways
Deir siad fós leis ó am go chéile gan a bheith ag seinm liricí Béarla ach
tá slite aimsithe aige le déileáil leis seo.
caithfear a admháil
it has to be admitted
Thar aon ní eile cáinim an cumann faoin fhaillí atá á déanamh aige san iománaíocht (shílfeá nach raibh dualgas ach ar chontaetha áirithe an iománaíocht a chur chun cinn), ach
caithfear a admháil mar sin féin go bhfuil an t-uafás oibre déanta ag an gcumann chun an fhís agus na cuspóirí atá aige a chur chun cinn.
atá tar éis mórán a bhaint amach
who has achieved a lot
Is fear é Mícheál Ó Grádaigh
atá tar éis mórán a bhaint amach i gcúrsaí iomána i rith a shaoil ach tá an díocas céanna ann is a bhí riamh.
tá cuil fhuar ar an lá
the day has a raw edge
"
Nuair a d'oscail Aoife an doras le dhul amach go dtí an carr dúirt sí le Gerry, "A Dhia,
tá cuil fhuar ar an lá.
Caithfear a adhmáil
it has to be admitted
Caithfear a adhmáil nach raibh mórán measa ag muintir Ghalicia ar a dteanga féin, go háirithe roimh na hochtóidí.
tá an nós sin briste
that habit has been broken
Ach ní mar sin atá anois, mar
tá an nós sin briste.
nach bhfuil an dara rogha aici ach a admháil
that she has no choice but to admit
Praghas: €25 (clúdach crua)*
Gluais • Glossary
beathaisnéis údaraitheauthorized biography
a dialanna pearsantapersonal diaries
páipéir phríobháideachaprivate papers
go dtí gur insealbhaíodh í ina hUachtaránuntil she was installed as President
bailithe le chéilegathered together
bhriseadh lárthéarmamid-term break
ghuigh Patrick oíche mhaith ar gach duinePatrick bade everyone goodnight
as go brách leisoff he went
ina sámhchodladhsound asleep
clagarnachclatter
liúigh Patrick féinPatrick himself yelled
den chosán bristeof the broken pavement
foscadhshelter
tolgcouch
phléasc gloine fhuinneoga an doraisthe glass of the windows in the door exploded
rinne lámhachánshe crawled
dallógablinds
leathorlachhalf an inch
grúpa confachan angry group
idirboth
ag béiceachshouting
casúrhammer
tairnínails
cláir adhmaidwooden boards
gráscardisorderly mob
bosca na bhfiúsannathe fuse box
lúth na ngéagthe power in her limbs
marbhintinneach le heaglamentally paralysed with fear
crógachtbravery
cinnireachtleadership
fuaraigeantacool-headed
ag síneadh na sreinge thart an coirnéalextending the chord around the corner
ag stiúradh cúrsaí cosantadirecting defence matters
as a támhnéal faitísfrom her trance of fear
ag breith ar dhá chamángetting hold of two hurleys
shín amach a cosshe extended her leg
Baineadh tuisle as an bheirt acuBoth of them tripped
a fhad a mhair an t-ionsaías long as the attack lasted
i mbaol a mbáisin danger of being killed
scanraithe as a mbeathascared to death
trost na mbrógthe tramp of the shoes
carr coimhthíoch bána strange white car
go tráthrialtaregularly
nach ndéanfadh Paddy iarracht teacht abhailethat Paddy wouldn't try to come home
róchontúirteachtoo dangerous
í ar a díchealldoing her best
ag iarraidh an tocht a cheilttrying to hide the emotion
leis an mhinicíocht raidió sinwith that radio frequency
barúilidea
gluaiseachtaímovements
i bhfianaisein light of
nach bhfuil an dara rogha aici ach a admháilthat she has no choice but to admit
drogallreluctance
an t-aon chosaintthe only protection
nach bhfuil bun nó barr leis
which has no basis
*
Gluais • Glossary
sprioctarget
ní túisce anseo thúno sooner are you here
iontach slachtmharvery tidy
beathalife
mórphearsa ficsingreat fictional character
dílleachtaorphan
sa tsraithin the series
uaighgrave
an oiread is siolla amháin dá shaotharnot even a syllable of his work
oilithreachtpilgrimage
clúiteachrenowned
a mhaíomhto boast
iarsmalannmuseum
tairgtear camchuairteannatours are offered
bantreoraífemale guide
díomhaoinidle
ag blaiseadh den saolgetting a taste of the life
troscánfurniture
sprúillí mionsonraíochaminor fragments
col ceathrachacousins
ní chónaíodh Montgomery féin ann riamhMontgomery himself never used to live in it
adhlacthaburied
i do chomhchuairteoiríin your fellow-visitors
iad a rangúto categorise them
SeapánaighJapanese
díograiseachenthusiastic
searmanasceremony
a fhiafraí deto ask
dúilliking
luachannavalues
chomh patuar intias apathetic towards her
smidword, syllable
carrchlóscarpark
mionsamhailminiature
éalúescape
proinntitherestaurants
camchuairt oidhreachtaheritage tour
baiste asnamed after
a cuid pearsanher characters
bunchlochfoundation-stone
straitéis mhargaíochtamarketing strategy
uimhirphlátaínumber plates
gléastadressed
príomhsheómain show
Oileánaighisland-people
mórtasach asproud of
dúchasachnative
mangairísellers
ollúna mórluachachaself-important professors
tionscalindustry
débhríochambiguous
bréan den ealaín ar fadsick of the whole carry-on
tuairiscítearit is reported
frith-Anneanti-Anne
Is stáitsíodh an t-ilsiamsa AnnekensteinAnd the variety show Annekenstein was staged
fonóidmockery
d'íomhá fholláin Anneof Anne's clean image
casadhtwist
is barrúlafunniest
cúiseamhaccusation
leispiachaslesbianism
(chuir sí(she
nuair a d'áitighwhen she argued
comhdháilconference
leispiachas folaithehidden lesbianism
cairdeasfriendship
cumann leispiach nár cuireadh i gcríchunfulfilled lesbian love
oirirceminent
flúirse tagairtílots of references
homa-anghráchhomo-erotic
traidisiúnaithetraditionalists
ábhar a stoitheadhto take material
comhthéacscontext
náireachshameful
scannalachscandalous
nach bhfuil bun nó barr leiswhich has no basis
i dtólamhalways
treoraí ar leitha separate guide
na sluaite leispiachathe crowds of lesbians
díoltas DéGod's revenge
mallaithedamned
go mear ocrachquickly and hungrily
páirc mhór siamsaíochtaa big amusement park
tithe itheacháineating houses
tuirlingtto alight
ar an drochuairunfortunately
níl tásc nó tuairisc arthere is no sign of
ag foghlúplundering
ag creachlooting
fáilteachwelcoming
go gealgháireachcheerfully
le teann diabhlaíochtaout of devilment
sé glúinesix generations
dubh le turasóirípacked with tourists
cárgrimace
níos féile ó thaobh síntiúis láimhe demore generous when it comes to tips
oineachhonour
freastalaíwaitress
babhla seabhdairbowl of chowder
ciseán bonnóg is craicéira basket of scones and crackers
féachaint an bhfuil aiste ar an iasc sa linn bhainneto see if the fish are taking the bait in the pool of milk
diúilicínímussels
breallachclam
portáncrab
gliomachlobster
trosccod
róshrónachtoo nosey
meascthamixed
glasraívegetables
diúgann tú an t-anraithyou drain the soup
an braonán blasta deiridhthe last tasty droplet
Ní call dó sin ach drantú leis na ceardchumainn
all he has to do is snarl at the unions
Ní call dó sin ach drantú leis na ceardchumainn agus "Léimigí, a bhastairdí" a bhéiceadh leo.
tá moladh mór aici ar an scoil
she has great praise for the school
D'fhreastail sí ar bhunscoil agus ar mheánscoil Bhéarla, Clochar na Toirbhearta ar an gCarraig Dhubh, agus
tá moladh mór aici ar an scoil as ucht na tacaíochta a thug siad don Ghaeilge.
leis an tallann atá aici a fhorbairt
to develop the talent that she has
Tuigeann sí go bhfuil ceird na filíochta aici, ach deir sí go bhfuil aiféala uirthi anois nár oibrigh sí níos crua
leis an tallann atá aici a fhorbairt.
Mura bhfuil aon cheo eile déanta ag Pauline Hanson
if Pauline Hanson has done nothing else
Mura bhfuil aon cheo eile déanta ag Pauline Hanson, léirigh sí go bhfuil féith an chiníochais beo bríomhar san Astráil go fóill agus go mbeidh.
ar chum sé ceol fána gcoinne
has he written music for
Agus cá mhéad dráma
ar chum sé ceol fána gcoinne? Dosaen? Scór? Níl a fhios aige.
cá has a dtáinig an ceol
where the music came from
"Braitheann sé ar an méid atá cloiste agat, cad é an ceol nó na ceolta ar éist tú leis nó leo, na fuaimeanna a ligeann tú isteach i do chloigeann, ach cúpla uair, agus mé ag cumadh píosa ceoil, ní raibh a fhios agam
cá has a dtáinig an ceol.
Tá an-rath ar an stáisiún teilifíse seo
this television station has been very successful
Tá an-rath ar an stáisiún teilifíse seo ó bunaíodh é i 1996 agus is cinnte go bhfuil na ghníomhaígh teanga a raibh an fhís acu an chéad lá riamh, agus a throid ar feadh na mblianta fada go dtí gur fíoraíodh an fhís, breá sásta leis an toradh atá ar a saothar.
tá an-rath ar an imeacht
the event has been a great success
Chinn siad ar fhéile bheag, Lá na nAmhrán, a chur ar bun an chéad bhliain sin, agus
tá an-rath ar an imeacht ó shin i leith.
atá folaithe ina gcroíthe leis na cianta
which has been hidden in their hearts for a long time
Agus má dhéanann an DUP cleas Tony Blair, nuair a ghoid sé polasaithe Tóraíocha agus chuir pacáiste New Labour thart orthu, má thagann an DUP ar sprid an iolrachais
atá folaithe ina gcroíthe leis na cianta, b'fhéidir gur seo an dé deiridh do pháirtí James Craig agus Basil "I wouldn't have one about the place" Brookborough.
an bhliain a chuaigh thart
the year that has gone
Amharcann sé siar ar
an bhliain a chuaigh thart agus ar aghaidh i dtreo na bliana atá ag teacht.
ina bhfuil an Béarla in uachtar
in which English has the upperhand
Bhí ceisteanna ann faoin tionchar a d'fhéadfadh sé a imirt ar labhairt na Gaeilge san áit, agus an t-eastát poiblí eile atá ar an mbaile mar fhasach acu - eastát
ina bhfuil an Béarla in uachtar.
go gcaithfear é a chur faoi bhráid choiste Seanaid
that it has to be submitted to a Senate committee
Níl an freasúra sásta leis an gcomhaontú (nó ar a laghad an méid atá ar eolas faoi go dtí seo) agus tá siad ag rá
go gcaithfear é a chur faoi bhráid choiste Seanaid chun an 500 leathanach atá ann a scrúdú.
atá le comhlíonadh aige
that he has to fulfil
Sa saothar seo, léirítear Íosa mar dhuine cráite a bhful cathú air, agus dírítear ar na dualgais
atá le comhlíonadh aige.
ní bhíonn dul as aige
he has no choice
Agus an té a léann an saothar,
ní bhíonn dul as aige ach a bheith páirteach sa tagairt seo uilig a bhíonn ag titim amach de shíor sa teanga.
dírímis ar an neart atá ag an teanga
let us focus on the strength the language has
Tá an Ghaeilge láidir agus lag ach
dírímis ar an neart atá ag an teanga.
tá peann curtha le pár aige
he has put pen to paper
Tá an tír siúlta aige féin ó shin mar iriseoir agus mar fhanaiceach spóirt agus
tá peann curtha le pár aige chun cuntas a thabhairt dúinn, ní hamháin ar na cluichí ar fhreastail sé orthu, ach ar dhaoine a casadh dó, eachtraí a tharla dó, scéalta a insíodh dó agus amhráin a canadh dó.
tá dlús curtha leis an bhfeachtas
the campaign has been speeded up
I mbliana, áfach,
tá dlús curtha leis an bhfeachtas mar gheall ar ghluaiseacht na síochána, gluaiseacht atá ag bailiú nirt in aghaidh an lae in ainneoin neamhshuim na mórmheán cumarsáide thall.
a bhfuil níos mó ná a chion déanta aige
who has done more than his bit
Craobh na hÉireann sa dornálaíocht
=======
Duine amháin
a bhfuil níos mó ná a chion déanta aige ar son aos óg na háite agus ar son na peile agus na dornálaíochta i gCamus is ea Colmán Ó Flatharta.
Tá an saol ag imeacht leis
the world has gone to pot
Tá an saol ag imeacht leis.
ní bhíonn néal gan ghealán
every cloud has a silver lining
Ach
ní bhíonn néal gan ghealán, mar a déarfá.
a bhfuil áit le ligean ar cíos aici
who has a place to rent
DENIS: Bhuel, tá aithne agam ar sheanbhean atá i dteach na ngealt faoi láthair
a bhfuil áit le ligean ar cíos aici.
go bhfuil lá na láimhe láidre thart
that physical force has had its day
Caithfidh an ráiteas cur ina luí ar na haontachtaithe
go bhfuil lá na láimhe láidre thart ó thaobh na bpoblachtánach de.
Tá sé tar éis olc a chur ar dhaoine áirithe
he has rubbed some the wrong way
Tá sé tar éis olc a chur ar dhaoine áirithe, mar gheall ar gur Meiriceánach é agus ar chúiseanna eile.
níl an dara rogha aige
he has no choice
Más gá do dhuine turas fada a dhéanamh,
níl an dara rogha aige ach an t-eitleán a thógáil (go Meiriceá, mar shampla).
níl an dara rogha aige
he has no choice
Más gá do dhuine turas fada a dhéanamh,
níl an dara rogha aige ach an t-eitleán a thógáil (go Meiriceá, mar shampla).
liath luaith gheansaí Celtic i ndiaidh a loiscthe
the grey of the ashes of the Celtic jersey after it has been burnt
Agus Tír Eoghain – nach bhfuil an lámh dhearg mar shuaitheantas acu, mar atá againn féin? Nach muidne a bhí bródúil nuair a chonacthas an lámh dhearg in airde ar fud Pháirc an Chrócaigh lá an chraobhchluiche! Lámh Dhearg abú! Agus amharc ar na dathanna a chaitheann na himreoirí: dearg agus bán, agus dath gorm ar fhobhríste gach aon duine de na himreoirí – dearg, bán is gorm: dathanna na Ríochta Aontaithe – na dathanna is ansa le gach dílseoir beo nó marbh (seachas oráiste, dar ndóigh – agus ór bhonn an phuint sterling, agus dubh an Guinness, agus donn an ispín fhriochta, agus
liath luaith gheansaí Celtic i ndiaidh a loiscthe.
carraig a bhfuil loig inti
a rock which has dents in it
Dúirt duine éigin liom: “Nuair a bhíonn lag trá ann, is féidir siúl amach go dtí
carraig a bhfuil loig inti a rinne glúine Chumhaigh agus é ag guí chuig Dia.
chan fhuil an cinneadh déanta
the decision has not been made
*
Gluais • Glossary
fríd ghloine dhorchathrough a dark glass
smúidmist, murkiness
bréagachfalse
is annamhit is seldom
mionrudaíminor things
doiléirvague
i sruth na éiginnteachtain the stream of uncertainty
glas ceart na gcuibhreannthe correct green of the fields
sin an tuigethat's why
ag stánadh amachstaring out
léanalawn
ag croitheadh a gcinnshaking their heads
íomhánnaimages
iontassurprise
machnamh ceartproper thinking
scáileánscreen
ag preabadhjumping
bladhaire coinnlea candle flame
eachtraíevents
chan éthat's not it
dá thairbhe sinbecause of that
rudaí neamhiontachaunexciting, ordinary things
ar bharr na mbeannon the cliff tops
an lá fá dheireadhthe other day
ag coimhéad ar thonnta ag briseadh go díbhirceachwatching waves breaking with ardour
substaintsubstance
dá dtitfeadh mo chorp de bharr na mbeannif my body fell from the top of the cliffs
taoidetide
fiúntasworth
gníomhact
nó a mhalairtor the opposite
blaiseadhtaste
gan rud ar bith bheith gnóthaithe agam as m’aistearwithout having gained anything from the journey
fuaimeanna fánachaoccasional noises
díoscadhcreaking
coiscéimeanna folmhaempty footsteps
stánadh fadaa long stare
craos na tineadhthe roaring fire
dromchlasurface
cha dtig liomI can't
cha dtig liom í á threorúI can't guide it
déanaim iarracht a gciall a scaoileadhI try to release their meaning
le rachtanna fiáinein wild fits
seileogaspits
sáthadh scinethe stabbing of a knife
aonarachsolitary
staidéarthalevel-headed
teas an phaisinthe heat of passion
breithbirth
a cheiltto hide
anáilbreath
is annamhit is seldom
fiúntachworthwhile
dathanna seachantachaelusive colours
goitsecome on, come here
neadrachanests
seanbhallógaíold ruins
deifrehurry
cha raibh faill aigehe hadn't the time
contráiltewrong
go brách síoraíever
ag déanamh iontaiswondering
i bpeannaireacht chruinn shlachtmharin accurate neat writing
stócach ógyouth
bodhardeaf
pian a fhuilstinto suffer pain
mo bheomy life
lena dhornwith his fist
le mé féin a chosaintto protect myself
ní léimfinn amach as a bhealachI wouldn't jump out of the way
cinneadhdecision
cinntídecisions
go fadálachslowly
chan fhuil an cinneadh déantathe decision has not been made
déanaim mo chac agus mo mhúnI defecate and urinate
cuideachtúilhelpful
athrú séasúrthe change of seasons
de ghlanmheabhairoff by heart
gialljaw
gobachprotruding
gruaig fhionnblond hair
dóighiúlachtbeauty
tarraingteachattractive
rud inteachtsomething
buaireamhsorrow
ag bruidearnaighthrobbing
coimhthíochstrange
idir barra na gcrannbetween the tops of the trees
ag iarraidh mairstin airtrying to live on it
nimhneachsore
bhlais mé an phianI tasted the pain
tchíthear domhit seems to me
go dianstrictly
samhailimage
mar nach bhfuil sé de dhánacht ionam a bheith éagsúilbecause I haven't got the guts to be different
daonnachtaíhumanist
an cine daonnathe human race
bréanfoul
an bréantas a cheiltto hide the foulness
cumhráin bhréigefalse perfumes
lofarotten
gnásanna sóisialtasocial customs
béasamanners
seanseiteannaold sets
ag foscladhopening
ag scamhadhpealing
creatlachframe-work
creidbheáilto believe
scigdhráma an tsaoilthe farce of life
de réir mar atáthar ag dréimas is expected
táirgíproducts
caiteoir eiseamláireachexemplary spender
lúcháireachjoyous
teorainneacha luaisspeed limits
ag cailleadh foighdelosing patience
sceadamánthroat
mo bhrú folamy blood pressure
sciathánarm
go hionraice is a thiocfadh liomas honestly as I could
comhairleadvice
díomádisappointment
sólassolace
lagmheasarthachtrather small amount
ag tochailtdigging
a bhfuil an Ghaeilge ar a thoil aige
who has fluent Irish
Cén fáth? Is minic duine ag obair leis féin mar bíonn sé deacair deis a fháil labhairt le duine
a bhfuil an Ghaeilge ar a thoil aige agus is gá bheith in ann cleachtadh.
ní gá ach breathnú ar an tslí a ndeachaigh an caighdeán Gaeilge sna scoileanna ar gcúl
one only has to look at how the standard of Irish went down in schools
Ainneoin ráiteas an Uasail Burke - ar chainteoir breá Gaeilge é, dála Enda Kenny féin - go raibh an dá chinneadh thuasluaite bunaithe, “on respect for and promotion of the Irish language”,
ní gá ach breathnú ar an tslí a ndeachaigh an caighdeán Gaeilge sna scoileanna ar gcúl le linn na seachtóidí agus na n-ochtóidí le haithint gur a mhalairt a tharla.
ar sháraigh an saol orthu
whom life has defeated
“Tá na créatúir seo
ar sháraigh an saol orthu agus muidinne ina suí anseo agus muid ar maos i maoin shaolta.
Tá an scéal amuigh
rumour has it
Tá an scéal amuigh, mar shampla, go mbeidh siad ag breathnú ar ranna beaga cosúil leis an Léann Ceilteach agus ag cur ceiste: ‘An bhfuil gá le ceann i gColáiste na Tríonóide, in UCD agus i Maigh Nuad?’ Táthar ag rá go mbeidh siad ag iarraidh fáil réidh le ceann acu nó fiú péire acu.
ní gá ach breathnú ar an tslí a ndeachaigh an caighdeán Gaeilge sna scoileanna ar gcúl
one only has to look at how the standard of Irish went down in schools
Ainneoin ráiteas an Uasail Burke - ar chainteoir breá Gaeilge é, dála Enda Kenny féin - go raibh an dá chinneadh thuasluaite bunaithe, “on respect for and promotion of the Irish language”,
ní gá ach breathnú ar an tslí a ndeachaigh an caighdeán Gaeilge sna scoileanna ar gcúl le linn na seachtóidí agus na n-ochtóidí le haithint gur a mhalairt a tharla.
níl iarracht ar bith déanta
no attempt has been made
De réir an bhainisteora, tá tuairim is míle uair an chloig de cheol nach bhfuil curtha ar ríomhaire go fóill agus
níl iarracht ar bith déanta ábhar a bhailiú go dtí seo! Agus aidhm an tionscadail i mbéal an phobail, tháinig daoine chun tosaigh le taifeadtaí s’acu féin a bhronnadh ar an Cheartlann.
Tá sé sa tairngreacht
it has been foretold
Tá sé sa tairngreacht go mbeidh toradh maith ar na Sméara Dubha an bhliain seo chugainn.
Beatha duine a thoil
everyone has his own tastes
Beatha duine a thoil, mar a deir an seanfhocal.
níl iarracht ar bith déanta
no attempt has been made
De réir an bhainisteora, tá tuairim is míle uair an chloig de cheol nach bhfuil curtha ar ríomhaire go fóill agus
níl iarracht ar bith déanta ábhar a bhailiú go dtí seo! Agus aidhm an tionscadail i mbéal an phobail, tháinig daoine chun tosaigh le taifeadtaí s’acu féin a bhronnadh ar an Cheartlann.
má tá air athrú ó eitleán amháin go heitleán eile
if it has to change planes
Cén fáth? Tá cúpla cúis leis:
Ar dtús, mar a deir lucht an ghnó seo, “is cuma le lasta má tá sé ar sheaneitleán” nó “is cuma le lasta
má tá air athrú ó eitleán amháin go heitleán eile”.
ní bhíonn moill air/uirthi
he/she has no difficulty
Bíonn bua na cumarsáide ag an pháiste dátheangach i mbealach speisialta,
ní bhíonn moill air/uirthi modhanna éagsúla a oibriú amach chun fadhbanna a réiteach sa seomra ranga nó sa chlós.
tá fonn uirthi a bheith ag labhairt
she has a desire to speak
Tá Aisling seacht mí dhéag anois agus is iad na frásaí is fearr léi faoi láthair ná "Mamaí, tuilleadh bia!" agus "Amach!" Tá Aisling ag baint triail as gach focal, is cuma faoin teanga,
tá fonn uirthi a bheith ag labhairt.
go bhfuil an sprioc sin bainte amach
that that target has been reached
D’fhéadfaí a rá, i bhfianaise an bhua i gcluiche ceannais na hÉireann,
go bhfuil an sprioc sin bainte amach.
a bhfuil ag domhan siúlta aici
who has travelled the world
Is duine í Muireann Nic Amhlaoibh
a bhfuil ag domhan siúlta aici le roinnt blianta anuas, mar bhall den ghrúpa traidisiúnta Dánú, ach is léir nach bhfuil áit is fearr léi ná a ceantar dúchais, Dún Chaoin i nGaeltacht Chiarraí.
an t-airgead atá sí tar éis a infheistiú san albam
the money she has invested in the album
”
Tuigeann Muireann go dtógfaidh sé tamall fada uirthi
an t-airgead atá sí tar éis a infheistiú san albam a fháil ar ais ach níl sí róbhuartha faoi sin.
Níl ábhar imní ag Wiesel.
Wiesel has nothing to worry about.
Níl ábhar imní ag Wiesel.
tá an-rath air ó shin i leith
it has been very successful ever since
Is í Nikki Ragsdale, bean de bhunadh California, a chuir tús leis an chúrsa seo sa bhliain 1999 agus
tá an-rath air ó shin i leith.
go bhfuil an aidhm seo bainte amach.
that this aim has been achieved.
Nuair a fheictear an meon dearfach i leith na teanga atá ag na daoine óga atá ag plé le Cumann na bhFiann, tá sé soiléir
go bhfuil an aidhm seo bainte amach.
ach tá dlús curtha leis le déanaí.
but it has speeded up recently.
Sílim gur thosaigh an t-athrú seo thart ar scór bliain ó shin,
ach tá dlús curtha leis le déanaí.
níl aon chinneadh déanta
no decision has been made
Agus seinneadh!
*AÓF: An ndearna sibh an cheolchoirm a thaifeadadh? An bhfuil sé i gceist agaibh sin a eisiúint ar dlúthdhiosca amach anseo?*TÓU: Rinneamar taifeadadh ceart go leor ach
níl aon chinneadh déanta faoi é a eisiúint go poiblí.
nuair atá cáipéis le scaipeadh go forleathan
when a document has to be widely distributed
Tá comhaid PDF ar fheabhas agus an-úsáideach
nuair atá cáipéis le scaipeadh go forleathan agus nuair atá sé tábhachtach go mbeadh an chuma chéanna ar an gcáipéis sin ar ríomhairí éagsúla.
agus atá ligthe i léig ar fad.
and that has been let into total decline.
Corn an Oireachtais
Ós ag scríobh dom faoi chomórtas an Bhóthair Iarainn, níor mhiste comórtas eile a lua, comórtas a mhealladh sluaite móra tráth,
agus atá ligthe i léig ar fad.
tá an chomhthéacs athraithe ar fad.
the context has changed completely
Mar a bhí nuair a mharaigh sé triúr ag tórramh na ndaoine a maraíodh i nGiobráltar, bhí Stone ina chadhan aonair, ach in 2006
tá an chomhthéacs athraithe ar fad.
atá á fhoilsiú
which has been published
” Ag obair le Village
Ó Mheán Fómhair na bliana seo tá Justine ag obair mar leaseagarthóir ar an iris sheachtainiúil *Village*,
atá á fhoilsiú ó bhí mí Dheireadh Fómhair 2004 ann.
go bhfuil dealramh éigin ar mholadh an Chomhaontais Ghlais
that the Green Party's proposal has something going for it
Seans, fiú,
go bhfuil dealramh éigin ar mholadh an Chomhaontais Ghlais go dtógfaí painéal gréine ar dhíon gach tí atá ó dheas.
a bhfuil sé mar chuspóir aige
which has as its objective
Tá taighde Eorpach ar siúl faoi láthair
a bhfuil sé mar chuspóir aige teicneolaíocht a fhorbairt d’aerlinéar hipearsonach a dhéanfadh an turas ó Londain go Sydney i gceithre huaire.
a bhfuil greim aige orm,
which has a hold on me,
Cé go mbeidh mé ag fágáil na hÉireann arís gan mhoill, ag freagairt ghlao na hAfraice, mór-roinn
a bhfuil greim aige orm, caithfidh mé a rá nach bhfuil aon leaba mar do leaba féin!
Deireadh na sraithe
Is as Cill Mhantáin ó dhúchas í Máire Ní Chuagáin.
stáisiún a bhfuil clú agus cáil bainte amach aige
a station which has become famous
Clár teilifíse
Agus mé ag preabfhéachaint ar an teilifís ar na mallaibh, tháinig mé ar chlár faisnéise a bhí á chraoladh ag Arte,
stáisiún a bhfuil clú agus cáil bainte amach aige as ardchaighdeán a chraoltóireachta.
caithfear meas a thuilleamh.
respect has to be earned.
Agus
caithfear meas a thuilleamh.
tá athruithe tagtha ar an tsochaí.
society has changed.
Bhí an córas oiliúna atá ann oiriúnach go maith am amháin ach anois
tá athruithe tagtha ar an tsochaí.
óir tá maithiúnas tugtha aici dom!
because she has forgiven me!
Agus tá an fonn thart agus tá meangadh ar aghaidh Mark agus tá a fhios agam nach gá dúinn éisteacht leis an méid atá déanta agam
óir tá maithiúnas tugtha aici dom!
Tharla an eachtra sin coicís ó shin.
tá tús curtha leis an gcath,
the battle has begun,
“I gcás an bhithsféir, a éiceachórais,
tá tús curtha leis an gcath, ar a laghad.
go bhfuil an-mheas aige ar bhunadh Inis Meáin.
that he has great respect for the people of Inis Meáin.
Is léir
go bhfuil an-mheas aige ar bhunadh Inis Meáin.
is mór an méid a fuarthas
a lot has been found
Bhí an t-oileáinín i seilbh phríobháideach ar feadh trí chéad bliain, agus tógadh go leor ar an láthair ó shin i leith, ach
is mór an méid a fuarthas ó ghlac Stát Virginia agus Seirbhís Náisiúnta na bPáirceanna seilbh ar an áit ó 1907 amach.
tá éirithe go seoigh leis an bplean.
the plan has succeeded wonderfully.
Agus
tá éirithe go seoigh leis an bplean.
Tá gnótha chuile áit aici
she has business everywhere
Tá gnótha chuile áit aici ach san áit ar cheart di bheith.
chuir sé ar ceal socrú a rinne sé le réimeas Clinton
it scapped an arrangement it has made with the Clinton regime
In 2001, tar éis dóibh baghcat a thionscnamh in aghaidh Smith and Wesson, ghéill an comhlacht sin don bhrú agus
chuir sé ar ceal socrú a rinne sé le réimeas Clinton a chuirfeadh glais ar thruicir a ghunnaí.
go bhfuil tearmann sroichte aige.
that he has reached a sanctuary.
Tá mé cinnte
go bhfuil tearmann sroichte aige.
Tá an scéim ar an bhfód
the scheme has been in existence
Tá an scéim ar an bhfód le cúig bliana anois agus tá sparánachtaí á dtairiscint le haghaidh áiteanna ar thrí chúrsa éagsúla i rith an tsamhraidh.
tá milliún leathanach curtha i dtoll a chéile ag foireann Stevens
the Stevens team has put together a million pages
Dúirt Stevens ina thríú tuarascáil –
tá milliún leathanach curtha i dtoll a chéile ag foireann Stevens ar chás Pat Finucane – go raibh cineálacha éagsúla claonpháirteachais ann.
na spriocanna atá aige a bhaint amach,
to achieve the targets that he has,
Glacfaidh sé tamall fada air
na spriocanna atá aige a bhaint amach, ach tá sé foighneach.
tá sé tagtha chun solais le déanaí
it has come to light recently
Íoróin, mar
tá sé tagtha chun solais le déanaí gur lean Jefferson ar aghaidh lena sheilbh ar sclábhaithe tar éis gur scríobh sé fógra neamhspleáchais Mheiriceá i 1776, ach is cosúil anois go léiríonn fianaise DNA gur fhág sé páistí ar dhuine de na sclábhaithe seo, Sally Hemings.
An chéad uair riamh a tharla a leithéid,
The first time that such a thing has happened,
An chéad uair riamh a tharla a leithéid, is cosúil, agus cruthúnas ar chomh lag is atá an tUasal Bush anois.
ó tháinig an sos cogaidh i bhfeidhm.
since the ceasefire has come into operation.
Tá na beanna céanna aitheanta anois mar ráitis láidre de dhearcadh na bpobal a chruthaíonn iad agus mar phíosaí suntasacha ealaíne, agus tagann cuairteoirí ó gach cearn chun breathnú orthu agus pictiúir a ghlacadh díobh,
ó tháinig an sos cogaidh i bhfeidhm.
bhfuil cáil éigin bainte amach aici
who has achieved fame
I measc na n-inimirceach Slavach seo go léir is í Izabela Chudzicka an Polannach is mó a
bhfuil cáil éigin bainte amach aici in Éirinn.
mar bhainisteoir margaíochta na mbialann agus na mbeár atá aige
as marketing manager of the restaurants and bars he has
”
Ní foláir nó go raibh CV iontach ar fad ag Izabela mar gur thug Fox post di
mar bhainisteoir margaíochta na mbialann agus na mbeár atá aige sa phríomhchathair.
Tá glúin úr tagtha i méadaíocht
a new generation has grown up
Tá glúin úr tagtha i méadaíocht in Éirinn a bhíonn ag dréim go mbeadh nuacht ar fáil ar líne am ar bith den lá saor in aisce.
Tá Bergman imithe ar shlí na fírinne.
Bergman has died.
Tá Bergman imithe ar shlí na fírinne.
tá an damáiste déanta
the damage has been done.
Ar bhealach, is cuma faoi thoradh an bhinse fiosraithe –
tá an damáiste déanta.
Anuas ar na fadhbanna uilig atá ag Ahern sa Dáil,
On top of all the problems which Aherns has in the Dáil,
Anuas ar na fadhbanna uilig atá ag Ahern sa Dáil, tá sé truamhéalach anois go bhfuiltear ag déanamh ceap magaidh de.
go bhfuil dearmad déanta ag an gcine daonna ar an rabhadh sin
that humankind has forgotten that warning
Is léir
go bhfuil dearmad déanta ag an gcine daonna ar an rabhadh sin breis is uair amháin ón Dara Cogadh Domhanda ar aghaidh, ach b’fhéidir nach cóir iontas a dhéanamh de sin nuair is deacair do shamhlaíocht agus d’intinn an duine meabhair a bhaint as a leithéid d’oilc.
tá an ceol éirithe beagán tuirseach.
the music has become a little tired.
Níos tábhachtaí fós, b’fhéidir,
tá an ceol éirithe beagán tuirseach.
gur mian liom oibriú ar phort atá aige,
that I want to work on a tune he has,
Deirim leis
gur mian liom oibriú ar phort atá aige, atá go hiontach dar liomsa, agus a gcloisim an saghas tionlacain atá ar "Come Together" leis na Beatles taobh thiar de.
a bhfuil droch-cháil uirthi
which has a bad reputation
Seo scéal grinn a chuala mé i mBancác, cathair
a bhfuil droch-cháil uirthi maidir le plódú tráchta, ach oireann sé go maith do Bhaile Átha Cliath freisin.
go bhfuil a spriocdháta díola bainte amach aige,
that he has passed his sell-by date,
Tá go leor daoine den tuairim
go bhfuil a spriocdháta díola bainte amach aige, mar a deirtear sa Bhéarla.
a bhfuil cnaipí uirthi.
which has buttons on it
Agus is breá liom an Nycelharrpa, fidil Shualannach
a bhfuil cnaipí uirthi.