Ar an taobh eile den scéal, má léiríonn an daonáireamh go bhfuil an líon céanna Caitliceach agus Protastúnach ann, agus má dháiltear seirbhísí agus urraim dá réir, má tá an "place in the sun" ag Caitlicigh, is lú an fonn a bheidh orthu buntáistí na Ríochta Aontaithe a fhágáil ina ndiaidh.

Ar an drochuair, tá an píosa áirithe talaimh sin ag titim isteach sa chlábar agus lucht féachana scanraithe ag breathú air le fonn caointe.

* Tá an bhliain istigh, tá na scrúduithe thart agus tá fonn drabhláis ar Chian agus ar Dhónall.

Ní raibh focal as a cheann de ghnáth, ach nuair a bhí deoch ar bord) aige tháinig fonn ainmheasartha cainte air.

Tá an bhliain istigh, tá na scrúduithe thart agus tá fonn drabhláis ar Chian agus ar Dhónall.

Ní raibh focal as a cheann de ghnáth, ach nuair a bhí deoch ar bord) aige tháinig fonn ainmheasartha cainte air.

Is é an smaoineamh atá taobh thiar de seo go mbeidh níos mó foinn ar dhaoine freastal ar chluichí ar thrathnóna deas samhraidh seachas oíche ghruama gheimhriúil, agus go dtiocfaidh feabhas ar chaighdeán na himeartha de bharr go mbeidh na páirceanna ar chaighdeán níos fearr.

Tagann daoine ó chuile cheard den tír agus ó áiteacha thar lear go Baile Átha Cliath agus caitheann siad an deireadh seachtaine ar fad, de ló agus d'oíche, ag gabháil fhoinn agus ag éisteacht le hamhráin.

Tá trí rian de phoirt, dhá rian de chornphíopaí, seit amháin de shleamhnáin, de ríleanna agus de phólcaí, fonn mall agus cúig amhrán ar an diosca.

Is le fonn a dhéanfaidh mé é sin, cé nach bhfuil mé cinnte an "saol" é i ndáiríre.

Ach is ar mhaithe *linne *ba cheart dóibh í a fhoghlaim, d'fhonn is go mbeadh sé ar a gcumas ar deireadh thiar thall feidhmiú mar shaoránaigh chóra chearta na Poblachta, ag comhlíonadh a ndualgaisí cothromaíochta i leith chlann na tíre go léir.

Deir Fenster go bhfuil an-suim ag na Meiriceánaigh san ábhar brónach seo agus go bhfuil fonn orthu níos mó eolais a fháil ina thaobh.

An do dhaoine fásta nó do pháistí iad sin? Éilís: Éinne go bhfuil fonn air teacht chucu ach is páistí is mó a bhíonn ann.

Má fheiceann siad eitleáin de chuid aerfhórsa Mheiriceá ag tuirlingt in Éirinn ar a mbealach chun na hIaráice leis an tír sin a bhuamáil nó má chloiseann siad Aire Gnóthaí Eachtracha na hÉireann ag rá gurb í An Iaráic féin seachas na smachtbhannaí is cúis leis na scórtha míle páiste bheith ag fáil bháis, is deacair a shamhlú go mbeidh an fonn céanna orthu earraí Éireannacha a cheannach.

Ní raibh fonn dá laghad orm dul go hÉirinn, mar sin.

Chaith mé an chéad gheimhreadh i nGleann Dá Loch i gCill Mhantáin, go dtí gur chuala mé comharsa liom ag gabháil foinn ar an sean-nós.

Chomh maith leis sin bhí fonn orm albam aonair fidléireachta a thaifeadadh gan mórán tionlacain leis an mbéim ar an seancheol agus bhí áthas orm léiritheoir tuisceanach mar Harry Bradshaw a fháil i gcomhair an tionscadail seo.

Agus fear an gháis a thiomnann thart i gcónaí agus fonn ar nós fhonn na *Simpsons*, a chríochnaíonn leis na focail el gas, á sheinm go hard aige ó challaire.

Ach tá bailiúchán mór agam d'fhidléirí freisin agus de bhannaí ceoil agus tá mé ag dul níos doimhne isteach san amhránaíocht faoi láthair chun tuiscint a fháil ar na foinn mhalla.

" Macasamhail na mílte Éireannach eile, a dúirt mé liom féin, ach ní raibh fonn orm a bheith ag argóint faoi amaidí mar seo.

Thaitin na foinn éagsúla i gceol na hÉireann i gcónaí liom féin agus le mo theaghlach agus, ar ndóigh, thaitin áilleacht nádúrtha an Oileáin Iathghlais liom.

I gcás an chláir ríomhphoist Eudora, mura bhfuil fonn ort íoc as nó má theastaíonn uait triail a bhaint as ar dtús, is féidir leagan saor in aisce a íoschóipeáil.

Ar ndóigh, dá mbeadh na pleananna seo á gcur le chéile i gceart, agus fonn ar dhaoine dul i ngleic leis an éagromaíocht réigiúnach i ndáiríre, bheadh caint ann ní hamháin ar an nasc iarnróid idir Sligeach agus Luimneach a athoscailt, ach ar nasc nua a thógáil idir Sligeach agus Stranraer, via Doire, Béal Feirste agus Leatharna.

Sin an saothar ba throime ach ar a laghad tá na foinn - os cionn 100 acu - anois ar fáil do cheoltóirí Oirialla agus na hÉireann agus tá cuimhne Mhic Gátháin i mbéal an phobail mar is ceart dó a bheith.

Roimh ionsaithe an 11 Meán Fómhair 2001, bhí fonn ar rialtas Bush teacht ar shocrú le Meicsiceo maidir le plean chun stádas dleathach a chur ar fáil do na mílte Meicsiceach atá sna Stáit Aontaithe go mídhleathach.

AÓF: Agus tugaim faoi deara go mbíonn do chuid gasúr féin ag gabháil fhoinn chomh maith? ÉÓD: Bíonn an oiread ceoil agus amhránaíochta sa teach nach bhféadfaidís éalú uaidh.

Nuair a bhím ag caint le duine ar amhráin agus molann duine amhrán áithrid, as feabhas a chuid filíochta nó an t-ábhar nó an fonn atá ag gabháil leis, téim ar thóir leagain den amhrán sin.

Ach leis an fhírinne a rá, an fonn is mó a tharraingíonn m'aird; caithfidh sé a bheith tarraingteach, ceolmhar agus má tá na focail deas, bhuel, cuireann sin leis.

Ní dócha go mbeadh fonn ar bith ar Bhertie olc a chur ar Paisley ag an chéad chruinniú stairiúil seo, ach ba mhaith le náisiúnaithe a bheith cinnte gur sheas ceannaire "an pháirtí phoblachtánaigh" an fód dóibh.

* Gluais • Glossary fáilteachwelcoming iontach fiafraitheachvery inquisitive lochtblame a mhalairt ar fadquite the opposite le haoibh an gháirewith a smile fial lena ndáimhgenerous with their affection croíúilcordial cumannfriendship luachmharvaluable tá dúil mhór agamI really like saoithiúlachtoddness snagcheol preabach an tráchtathe throbbing jazz of the traffic mo chéadfaímy senses ricseánnarickshaws gíoscánsqueaking uchtógabumps ag spréachadhspluttering pléascántaexuberant dordándrone siamsánhumming crónánmurmuring rosc ceoilrhapsody clapsholastwilight mheasfáyou would think searradhstretch fonn súchaitetrite melody solúbthaflexible spleodrachboisterous castaí úranew turns tromchúiseachimportant, weighty ag súgaíochtmaking merry gan spionnadhwithout vigour spreang spreagthaimpulse to inspire a dtiúin dhiamhair féintheir own mysterious tune rúndasecret léargasinsight mo thriallmy journey gaosánnose i dtólamhalways do chuid rámhaí a ligean le sruthletting your oars go with the flow i mbéal na séibesuddenly ní aimseoidh duine é féin go deoa person will never find himself balcóiníbalconies glas olóigeolive green stainnínístands síodasilk cadáscotton glébright gleoitepretty seodajewels tráchtáilcommerce dronggang an dubh a chur ina gheal ortto bamboozle you stuaicsullen appearance dreach diúltacha negative appearance a ndíograistheir enthusiasm a gcuid pionsúr amplachtheir greedy pincers téann siad i bhfostú ionatthey become entangled in you deilín na mbacachthe rigmarole of the tramps ag margáil leatbargaining with you ag dréim leatexpecting you a athrachany better bratógrag in aicearracht aimsirein a short period of time amhrasachsuspicious tuahatchet mangairísellers seálta ollawool shawls fidileachafiddles saoltachtwordliness spioradáltachtspiritiuality neamhchoireachinnocently manaslogan teachtairímessengers smailcmouthful dúidíní draíochtamagical clay pipes smálblemish clúreputation eiteogawings áras mórluachachimportant dwelling beadaíconceited tíorántatyrannical ceannsmachtupper hand daonlathasdemocracy éileamhdemand go slachtmharneatly neartplenty giollaservant ordúilorderly fairsingspacious fionnuarcool babhta trom meitifisicea heavy session of metaphysics toiteachsmoky mífholláinunhealthy truaillithe go holcbadly polluted galsteam ag sceitheadh ina scamaill dhubha ghalrachaescaping in black sickly clouds stúrdust ina phlá phlúchtachin a suffocating plague sceadamáinthroats scamhógalungs cársánachwheezy screamh ghlas sheileogachgreen salivary scum ag spaisteoireacht thartstrolling around gnúisface gnaíúilcomely ag rúscadhrummaging i gcarn bruscairin a pile of rubbish áilleagántrinket séarachassewerage bradaílpilfering lena ruaigeadh as bealachto drive them out of the way seilbh shaoltaworldly possessions burlabundle níos tibhethicker go bhfóirfeadh na bróga i gceart dóthat the shoes would suit him fine Tír Tairngire na féilethe Promised Land of generosity miantadesires Úll Mór na bhféidearthachtaíthe Great Apple of possibilities brioscbrittle tnáiteweary dílleachtaorphan brúidiúlachtbrutality gluaiseachtaímovements go míorúilteachmiraculously méithrich cothaitheachsustaining gealbhan binnehouse-sparrow broiddistress dia an áidh agus an rachmaisthe god of luck and wealth gaoiswisdom coimirceprotection bratógachragged barróghug

I lár coille a bhíomar anuraidh, seisear léachtóirí agus fiche mac léinn, agus chaitheamar seachtain ansin ag plé litríocht Bhéarla agus Ghaeilge na hÉireann, ag glacadh páirte i ndráma, ag féachaint ar scannáin, ag siúl, ag gabháil foinn os comhair tine chnámh, agus ar ndóigh, ag blaiseadh braon beorach is fíona anois is arís! Thug foireann ghnó ó Jameson cuairt orainn fiú amháin, agus físeán leo faoin bpróiseas stiléireachta, agus thángadar le cúpla braon saor in aisce dúinn chomh maith! Toisc gur réitíomar ar fad chomh maith sin le chéile, fuaireas cuireadh caint a thabhairt in Olomouc níos déanaí sa bhliain.

Seinnim roinnt fonn mall ar an bhfeadóg mhór agus sílim go bhfuil sé riachtanach an t-amhrán a thuiscint.

Bhí Conor Newman i láthair - nach leor an saineolaí? An gá dúinn ar fad an fonn céanna a chanadh? Tá sé ráite go gcosnóidh an obair seandálachta suas le €20 milliún ach féach ar chás Charraig Mhaighin - is léir nach bhfuil sa €20 milliún sin ach a thús.

* Gluais • Glossary mo dhícheallmy best a gheallaim dom féinI promise myself san fhásachin the desert d'fhéadfainn staonadh ó sheacláidI could abstain from chocolate don Charghasfor Lent cleastrick chuirfinn dallamullóg orm féinI'd delude myself blastatasty íobairtsacrifice maitheasgood bródúilproud casacht mhór ghroía great big cough tairseachthreshold tanaíthin fiáinwild de shíoralways seanfhaiseantaold-fashioned láchfriendly, pleasant mearbhallconfusion cheapasI thought a bhlas tuaisceartachhis northern accent chloisimis a chasachtwe used to hear his cough bhímis ar bíswe used to be excited/impatient cúbógacollections of Easter eggs scaoilimis gach uile ní uainnwe'd cast everything aside go scafántaspeedily ghlacadh sí buíochas leisshe would thank him chuireadh sí i bhfolach éshe would hide it ag iomrascáil lena chéilewrestling one another suachmáneasy-going person gan puth análawithout a puff of breath parlúsparlour, sitting-room deireadh sí linnshe would say to us cur i gcéill iomlántotal pretence thuigeadh siseshe'd understand bheannaímis dówe would greet him d'fhiafraímis dewe'd ask him d'fhreagraímiswe would answer go fuarbhruiteindifferently ag tóraíocht an mhálasearching for the bag nodclue go n-alpfadh Daidí siar iadthat Dad would devour them beadaílover of sweet things dá bharras a result d'éalaigh méI escaped cófrapress ag póirseáil thartrummaging about málaí plaisteachaplastic bags doirtealsink de phreabsuddenly go raibh mo chosa nitethat it was all up with me polaitíocht an tuaiscirtthe politics of the north daoine muinteartharelations díospóireachtaí bríomharalively debates a chuairteannahis visits b'annamh cuideachta na bhfear aigehe seldom had the company of men ag útamáilfumbling ba ghiorra in aois diclosest to her in age mo dhála féin agus Tríonajust like myself and Tríona fé mar a chaitheadh Tríona liomsaas Tríona used to treat me barrúilfunny de shíor dár gcáineadhalways criticizing us ag spochadh as m'uncailteasing my uncle agus uasal le híseal á dhéanamh aigesean uirthiseand he was patronizing her tá sé chomh maith agamI may as well á leanúintfollowing him garda gradaimguard of honour cársánwheeze inchreidtecredible plúchadhasthma ag sméideadh ar m'uncailnodding at my uncle dá mbéarfaí ormif I was caught isteach sna gnáthchróite folaighinto the usual hiding-places macalla na nglórthathe echo of the voices tuaromen, sign an ceann ab ansa liom féinthe one I liked best mealltachenticing bonnánhorn fardoraslintel of door vardúswardrobe bheir mé barróg airI hugged him ag cóiriú na n-adhartánarranging the cushions glicsly caoi a chur ar an áitto tidy up the place margadhdeal a roinntto share stróic méI tore daitecoloured dúil chráitetorturous desire candaí móra seacláidebig chunks of chocolate blúire ar bhlúirebit by bit giodalachperky bhuail fonn múisce muidwe felt like vomiting tháinig iarracht den cheann faoi orainnwe became a little bit down smeartha le seacláidcovered in chocolate teipfailure

Agus caithfeadsa a rá ná beadh fonn ar bith ormsa a bheith i mo shaoránach de chuid na tíre seo dá gceapfaimis ar aon tslí go rabhamar níos fearr ná cine ar bith eile ar domhan.

MÓR: Bhuel, tá dúil mhór agam sa seancheol traidisiúnta, mar a dúirt mé, ach ag an am céanna is aoibhinn liom ceol a chumadh, go háirithe foinn mhalla.

Mar shampla, tá fonn úr cumtha agam don amhrán mór sin "An tSeanbhean Bhocht" agus rithim úr curtha agam leis an amhrán sin as Dún na nGall, "Máire Bhruithneal".

AÓF: Tá tionscadal eile staidéir ar siúl agat faoi láthair, nach bhfuil? Céard atá ar bun agat anois? CÓCC: Tá Ollscoil na hÉireann tar éis staidéaracht taistil sna Dána a bhronnadh orm agus is éard atá i gceist agam a dhéanamh ná féachaint ar an bpróiseas seachadaíochta a ghabhann le roinnt de mhóramhráin na Gaeilge, a bhfuil scaipeadh fairsing ilchúigeach orthu agus a bhfoirm sa traidisiún míshocair dá réir, de bharr an ról cruthaitheach a bhíonn ag fonnadóir i seachadaíocht na n-amhrán.

Bhíodh mo dheirfiúr ag freastal ar ranganna "sean-nóis" agus bhíodh sise go síoraí ag cleachtadh na n-amhrán sa mbaile, rud a chuir mé féin agus an amhránaíocht thraidisiúnta glan in aghaidh a chéile! Bhí mé in ann amhrán a ghabháil agus bhíodh mé ag gabháil fhoinn ag an Aifreann.

Tá an tír á reáchtáil ag rialtas cumannach a bhfuil fonn forbartha air.

" Agus an fonn sin air, cén fáth a ndéanann sé gearrscannáin i dteanga, an Ghaeilge, nach dtuigtear i gcuid mhaith den domhan, nuair atá ceann eile aige atá le fáil níos forleithne? "Tá níos mó i gceist ná na focla.

Mise an duine is mífhoighdí ar domhan, nach féidir léi aghaidh a thabhairt ar shluaite Shráid Ghrafton gan fonn dúnmharaithe teacht uirthi.

Má thaitníonn stíl liom atá ag amhránaí, agus má tá meas agam orthu, beidh fonn níos mó orm amhrán a thógáil uathu.

AÓF: Nuair a dhúnann tú do shúile, agus nuair a thosaíonn tú ag gabháil fhoinn, cá dtéann tú? ÁNíD: Téim go domhan eile, agus doimhneacht eile.

An bhfaighidh Údarás Aerfort Bhaile Átha Cliath (Aer Rianta mar a bhí) an bronntanas luachmhar seo? Nó an mbeidh críochfort príobháideach ann agus é in iomaíocht leis an bhfoirgneamh atá ann anois (rud a chuirfeadh gliondar ar chroí crua Mhíchíl Uí Laoire, atá ag lorg a leithéid – go glórach – le fada)? Nó an dtiocfar ar chomhréiteach, agus an mbeidh comhlacht príobháideach ag reáchtáil an chríochfoirt agus é ar cíos aige ón Údarás? Níor chabhraigh an phraiseach i gcúrsaí slándála le déanaí le cás an Údaráis, agus níor chabhraigh nochtadh a fhiacha ach an oiread, ach níl an bhean ramhar ag gabháil fhoinn fós agus ba chróga an té a chuirfeadh a phinsean ar gheall go bhfágfar Údarás Aerfort Bhaile Átha Cliath as an gcluiche go huile agus go hiomlán.

Aon uair a chloisinn é ag tosaí ag gabháil fhoinn phreabfadh mo chluasa in airde le n-éisteacht leis agus stopfadh gach rud eile dom.

Aon uair a chloisinn é ag tosaí ag gabháil fhoinn phreabfadh mo chluasa in airde le n-éisteacht leis agus stopfadh gach rud eile dom.

ie)) Praghas: €8 Gluais • Glossary úrscéalnovel aistrithe ón mBreatnaistranslated from Welsh déagóirteenager anoireicseanorexia le biseach a fháilto get better maitheasgood tréimhseperiod ach a mhalairtbut quite the opposite gluaisglossary de bhéicshouting á freagairtanswering her fonndesire os comhair an scátháinin front of the mirror ag leathadhspreading straincgrimace as ucht Défor God's sake ag fuarú sa mhuigíngetting cold in the mug casachtcough friochtafried do dhóthainyour fill éinína little bird an-leasa lot of good Is annamh a d’fhreagraíodh an mháthair ceist.

Bíonn fonn an-mhór foghlamtha ar na páistí – tuigeann siad chomh tábhachtach is atá an t-oideachas.

Ag Píobairí Ard Mhacha, bíonn muid i gcónaí ag iarraidh cur in iúl do na hoirfidigh, mura dtéann siad chuig na coirmeacha, mura dtugann siad tacaíocht dóibh, cad é is fiú bheith ag teagasc na bhfonn do pháistí agus do dhaoine óga.

Ag Píobairí Ard Mhacha, bíonn muid i gcónaí ag iarraidh cur in iúl do na hoirfidigh, mura dtéann siad chuig na coirmeacha, mura dtugann siad tacaíocht dóibh, cad é is fiú bheith ag teagasc na bhfonn do pháistí agus do dhaoine óga.

Aon uair a chloisinn é ag tosaí ag gabháil fhoinn phreabfadh mo chluasa in airde le n-éisteacht leis agus stopfadh gach rud eile dom.

ie)) Praghas: €8 Gluais • Glossary úrscéalnovel aistrithe ón mBreatnaistranslated from Welsh déagóirteenager anoireicseanorexia le biseach a fháilto get better maitheasgood tréimhseperiod ach a mhalairtbut quite the opposite gluaisglossary de bhéicshouting á freagairtanswering her fonndesire os comhair an scátháinin front of the mirror ag leathadhspreading straincgrimace as ucht Défor God's sake ag fuarú sa mhuigíngetting cold in the mug casachtcough friochtafried do dhóthainyour fill éinína little bird an-leasa lot of good Is annamh a d’fhreagraíodh an mháthair ceist.

Shuigh Máire chun boird arís ach ar dhóigh inteacht bhí a goile caillte aici agus ní raibh cuma ar Dhónall go raibh fonn bí air ach an oiread.

Bíonn fonn an-mhór foghlamtha ar na páistí – tuigeann siad chomh tábhachtach is atá an t-oideachas.

foinn shimplí ======= Tháinig amhránaíocht na salm seo chun cinn mar gheall ar an Reifirméisean.

AÓF: Cén chaoi a dtosaíonn tú ansin? An dtagann an ceol nó na focail chugat ar dtús? CÓD: Ní féidir liom focal a scríobh gan fonn a bheith roghnaithe nó cumtha agam i dtosach.

” Is fonn mall an-álainn é “The moon on me back”, atá díreach roimh “The Bearna waltz” ar an albam.

” Is fonn mall an-álainn é “The moon on me back”, atá díreach roimh “The Bearna waltz” ar an albam.

Thosaigh sé ag seinnt go réidh cúramach ach go tobann d’éalaigh sé ón bhfonn.

D’fhanadar liom an deireadh seachtaine ar fad agus nuair a d’fhill mé ar m’árasán ar Shráid na Mainistreach, síos beagán ó Arnott’s, thosaigh mé ag cur slachta ar an bhfonn agus trácht na sráide mar chomhfhuaim ar chumha an phíosa.

Faoi láthair is breá liom an ríl “Speed The Plough” (leagan Tommy Reck/Shéamuis Ennis ), an fonn mall “Eanach Dhúin” agus an port “Connie the Soldier”.

Tá an fhearg agus an fonn díoltais go smior ann ach is fear é nach ndamnóidh sceimhlitheoirí dílseacha.

Píosaí nuachumtha den chuid is mó agus dornán fonn traidisiúnta.

Dála chuile dhuine eile, rinne mé go leor leor dearmad agus bhí neart deacrachtaí agam agus mé ag foghlaim (go háirithe leis an tuiseal ginideach) ach bhí an fonn foghlamtha agus an grá don Ghaeilge chomh láidir ionam nach raibh sé riamh i gceist agam éirí as.

* Gluais • Glossary cuairteoirvisitor saoithiúilpeculiar prochógcave, hovel i gceann mo mharanaengaged in contemplation meanaawl a thriailto try oidíteachers dá ngníomhóinn mar a iarradh ormhad I acted as I had been told brocaisden le m’uillinnbeside my elbow ag stánadh uirthistaring at it go mínósachrudely an léaráid áirithe sinthat particular sketch sula gcuirfeadh sé forrán ormbefore he would address me dúil bheolive creature cruinniú mo mheabhrachthe gathering of my thoughts frídín deannaighdust germ m’fhabhramy eyelash aireattention glasuainevivid green donnliath na huaimhethe grey brown of the cave feisteas coimhthíochstrange attire seacht fairsingeseven times more wide leadhb leathana wide piece fionnachrithgoose-flesh tír shiocthafrozen country géagalimbs aeráid fhionnuar s'againneour cool climate ionsar achan rud sa phluaistowards everything in the cave Cliseadh Shráid Wallthe Wall Street Crash Géarchéim Munchenthe Munich Crisis slis creigea piece of rock ina dhornin his fist ionsormtowards me cén treo a léifinn íwhat direction I'd read it treoraitheguides toilteanachwilling comhléaráideoirífellow illustrators cúigear glaschraicneach eilefive other green-skinned creatures brollach is másaíbosom and thighs ag sciolladóireachtscolding ag fiafraí dá chéileasking each other dheamhan fonn ormI wasn't in the mood ghréasobairfancywork saothraithelabourers mo chuid líníochta féinmy own drawing mo shamhlaíocht féinmy own imagination a míniúto explain it tinfeadhinspiration leamhdull páistí fuaite earraí leathairthe children who sew leather goods sclábhlannasweatshops fá mo choinne féinfor myself a dhath ar bithanything i gceathrú inteacht eile den domhanin some other quarter of the world

D’fhoghlaim mé cuid de na bunrudaí a bhaineann le scríbhneoireacht i nGaeilge agus bhí fonn orm bheith ag scríobh sa teanga.

Ní raibh aon dochar ann ar aon nós agus, cé go mbínn ar crith agus mé ag gabháil fhoinn asam féin, bhain mé an-sásamh as a bheith ag casadh le cór na scoile agus i ngrúpaí.

Tháinig fonn mór siúil orm anuraidh agus ba bheag amhras a bhí orm nuair a thuirling mé arís i mBaile Átha Cliath an samhradh seo caite, tar éis ceithre mhí a chaitheamh san Afraic, ach go mbeinn ag iarraidh dul ag taisteal arís.

Tá Aisling seacht mí dhéag anois agus is iad na frásaí is fearr léi faoi láthair ná "Mamaí, tuilleadh bia!" agus "Amach!" Tá Aisling ag baint triail as gach focal, is cuma faoin teanga, tá fonn uirthi a bheith ag labhairt.

EO’B: Chum mé an fonn mall “The Silvermines Mountains” agus an damhsa seite “Keeper Hill” mar chuid den staidéar roghnach cumadóireachta le linn an chúrsa in Ollscoil Luimnigh.

Braitheann sé ar an bhfonn atá orm! Thóg mé réimse an cheoil san áireamh nuair a chum mé an píosa seo.

Martin ag cur srath fonn i láthair.

Tosaíonn an tsraith le fonn mall ó Chorca Dhuibhne, “Port na bPúcaí”.

Breis is fiche cúig nóiméad ar fhad agus flúirse fonn ag teacht i ndiaidh “Port na bPúcaí”.

Baineann siad gach ribe éide den bhfonn agus ní mórán níos mó ná creatlach a bhíonn fágtha, ach ar nós na seinnteoirí *jazz* is fearr sleamhnaíonn siad ar ais isteach sa bhfonn i ngan fhios don slua agus ansin chuig an gcéad fhonn eile.

Bhí ticéad go dtí an Astráil le fáil ar dheich bpunt agus bhí obair le fáil acu siúd a raibh fonn oibre orthu.

Fonn leapa air.

Scéalta iad sin a chuirfeadh fonn gáire ar dhreamanna ar leith.

Is dócha gur féidir a rá go bhfuil níos lú cumarsáide i measc daoine na laethanta seo; tá daoine i bhfad níos príobháidí ina saol agus, go minic, ní bhíonn fonn dá laghad orthu comhrá a dhéanamh le bean tí faoi cé as a bhfuil siad tar éis a theacht nó cá bhfuil a dtriall.

” Thug Natasha aghaidh ar an bhaile ach ní raibh fonn dá laghad uirthi post eile a fháil ina tír dhúchais.

B’fhéidir go spreagtar mothúcháin dhoimhne ionainn agus muid ag amharc ar shaothar tochtmhar péintéireachta – smaoinigh, mar shampla, ar an tslí a gcuireann saothar Philip Rothko fonn machnaimh ort agus tú ag meabhrú ar na dathanna fíneálta a úsáideann sé.

Tá cruinneas binn ag baint lena méaracha agus bogann sí go mall, cuisleach le gach tonn ceoil – an veidhlín agus a corp ag longadán go suaimhneach in aon sruth le línte na bhfonn.

Ní gá ach suí síos, i gcúinne compordach, agus tosú ag babhtáil fonn – “An bhfuil an ceann seo agat?”, “Cad faoi seo?” Gearóid Ó hIonghaile.

An raibh TnaG, mar a tugadh ar an tseirbhís sna blianta tosaigh sin, réidh le dhul ar an aer ag deireadh mhí Dheireadh Fómhair 1996 nó an raibh fonn orthu tamall eile a chaitheamh ar an réamhullmhúchán? “Bhuel, bhí go leor oibre déanta, an dtuigeann tú, agus cé nach maith liom meafair a úsáid, bhí meafar na heitleoireachta feiliúnach sa gcás seo.

Ó thaobh láidreachtaí de, tá an oiread sin acu ann! An rud is mó a bhfuil mé bródúil as i dtaca leis an obair a dhéanann muid ná an fonn atá ar fhoireann na heagraíochta seo feabhas a chur ar an tseirbhís i gcónaí – sin an fáth go bhfuil oiread rátha ar Chumann agus ar Choláiste na bhFiann faoi láthair.

“Cad chuige nach bhfuil fonn ort dul an iarraidh seo?” a d’fhiafraigh daid di.

Bhí a gcuid fonn agus a gcomhcheol chomh deas sin go raibh mé breá friochanta ar mo chois agus mé ar mo bhealach abhaile.

Bhí sé ag gabháil fhoinn in éineacht le John McSherry agus Dónal O' Connor.

Nuair a tugadh cuireadh dúinn páirt a ghlacadh i gcomórtas an Athar Uí Mhurchú, ba mhór an fonn a bhí orainn glacadh leis an gcuireadh mar b’ionann é sin agus imirt i gcluiche ceannais, rud nach raibh taithí ag aon duine againn air san am.

Maireann na glúnta atá imithe ar shlí na firinne taobh istigh de na ceithre bhalla seo, iad ag amhránaíocht agus ag seinm agus ag déanamh céimeanna damhsa – tincéirí; réaltaí pop; aithreacha agus máithreacha agus a muiríní ag seinm na bhfonn a chleachtadh siad sa bhaile sular chuir an teilifís ina dtost iad; buíonta céilí i Londain na 50í; fidléirí uaigneacha Nua-Eabhrac; tá siad uilig anseo.

Tá foinn ann a chum Ó Cearbhalláin; tá ábhar ann a bhaineann le Pádraig Sáirseál agus leis na Seacaibítigh.

” Chuir mé ceist ar Nicholas – ag déanamh grinn – an gcuireann daoine scairt ar an Taisce, fonn éigin ina gcloigeann agus an dtosaíonn siad ag portaíocht ar an ghuthán, ag rá, “Chuala mé an fonn seo aréir.

Ar an dóigh sin, is féidir a theacht ar ainm an fhoinn ach na chéad nótaí a bheith agat! Tá idir 5,000 agus 6,000 fonn cláraithe ar an dóigh seo.

Ní raibh smacht ceart aige ar na píobaí ná ar na foinn, ach ceol níos ionraice ní chloisfeá riamh.

* D’fhoghlaim mé seasca fonn, ar a laghad.

(Cuimhnigh ar ár gcairde as deisceart Chill Chainnigh agus cé chomh háiféiseach is a bheadh sé dá gcaillfidís a gceadúnas de bharr iad a bheith beagán os cionn na sprice an mhaidin i ndiaidh dóibh na scórtha euro a íoc le hiad a thabhairt cúpla míle slí abhaile!) Ba cheart go mbeadh sé mar chuspóir ag na Gardaí nósmhaireacht úr a chruthú – is é sin, go bhfágfadh daoine an carr sa bhaile nuair a bheadh fonn dí orthu.

*Plus ca change! *Nuair a fhágaim an tigh ar maidin, ar rothar nó ar cois, tugaim faoi deara tar éis cúpla nóiméad go bhfuil fonn á chanadh agam nó amhrán á chumadh agam.

Níor thosaíos ag cumadh fonn ar an bhfeadóg go dtí go rabhas seacht mbliana déag ach bhí foinn agus píosaí ceoil á gcumadh agam go rialta ar an bpianó agus ar an ngiotár.

Seinnim an fonn agus samhlaím Pádraig agus cailín, pé cailín ar mian leis, lena thaobh ag máirseáil lámh le lámh i dtreo na gréine.