Ach dúirt sé leis féin ansin gur dóigh go raibh na seacht bhfainic curtha uirthi nó go raibh fógra beo tugtha di gan a theach a thaobhachtáil ar a bhfaca sí riamh.

"Fuair tú éirí, an bhfuair," arsa Tadhg lena mhac Féilim nach bhfacthas táisc ná tuairisc air go dtí seo.

Um an dtaca sin bhí an ceacht foghlamtha agus gach foireann chontae i mbun an chineál traenála a mharódh capall! Agus níor mhaolaigh ar an bhéim ar thraenáil ach an oiread ach gach foireann i mbun na hoibre agus an chruatain chéanna ar mhaithe le Craobh na hÉireann a ghnóthú.

Ag tús na bliana chuir an Pápa é mar idirghabhálaí go dtí Bali Hi agus cá háit ar ráinigh ár laoch ach i mBaile Thaidhg! "Ní go Bali Hi a cuireadh mise, ámh, ach go Baghdad, fá choinne cruinnithe le Saddam Ó hOisín.

Ní hamháin gur chomhlíon sí an gheallúint sin, ach tá éacht déanta agus á dhéanamh aici ó thaobh na Gaeilge de i gCalifornia.

30 maidin samhraidh amháin bhíos ag tiomáint síos débhealach Stigh Lorgain ar mo bhealach chuig an aerfort agus cé a chasfaí orm ach an Bráthair Beausang agus é in airde ar tharracóir! Is amhlaidh go raibh sé ar a bhealach ar ais go dtí an mainistir i gCnoc Mhuirfean tar éis dó féar pháirc Choláiste Eoin a ghearradh! Is minic a ghearradh an Br Jack an féar le soilse na sráide ar oícheanta breátha samhraidh.

Conas a thit sé sin amach? BNGP: Bhuel an t-ainm a bhí ar an gceolchoirm ná "Bealtaine" agus bhí amhráin ann, agus rince chomh maith, bunaithe ar théama na Bealtaine.

* Gluais • Glossary doirtealsink cith fearthainnea rain shower trup na veainthe noise of the van cabhsalane uiligall thriomaigh méI dried go bhfeicfinnuntil I'd see inneall an chairrthe engine of the car casta asturned off ar bheannaigh sé domhthat he greeted me modhúilgentle bradáinsalmon scadáinherring beithíochbeast boladh milis an éisc ár gclúdúthe sweet smell of the fist covering us leitheannaflat-fish troisccod Ar mhothaigh tú an toirneach?Did you hear the thunder? cibé ar bithanyway reoiteoirfreezer bheir sé ar na scadáin ina bpéiríhe caught the herring in pairs crágalarge hands gágcrack de bharraíochtin excess cúpla crág oighreoigea few handfuls of ice ina mullachon top of them bhog sé go fadálachhe moved slowly cruithump go foighdeachpatiently drochthimpistea bad accident is mór an garit's a good thing dhéanfaidh sin muidthat'll do gan a thomhaswithout weighing it dlaíóg ghruaigestrands of hair sa chisteanachin the kitchen cuma bhrónacha sad look ó mhaidinsince this morning corrlásome days deoirdrop go fuireachaircautiously ródhánatoo bold/cheeky sliosslice tarraingtto draw Tae uilig a ólaimseI only drink tea an aimsir seothese days Ailt an ChorráinBurtonport ráchairtrun, demand monarchainfactories d'fhear céileseyour husband iascairefisherman An ScreabánThe area in Gaoth Dobhair where factories are located cibé cá fhad is a mhairfeas sin!however long that'll last dhéanaim i dtólamh dearmadI always forget a cailleadhwho died an lá faoi dheireadhthe other day Char mhothaighI didn't (hear) stócach óga young lad ailsecancer cearrwrong Thug sé a bhásIt killed him bolgam taea mouthful of tea fuarthas a chorp báitehis drowned body was found dhá chónairtwo coffins dhá fhairetwo wakes coisreacadh Dé orainnGod bless us A Dhia ár sábháilGod save us buille tromheavy blow bíodh slios den cháca sinséir sin agathave a slice of that ginger cake lán marahigh tide sruthánstream meascaithe leismixed with it slanntracha éiscfish scales fearthainnrain níochánwashing ar son an taefor the tea B'fhearr domhsa a bheith ag gabháil giota eileI'd better be going ar shiúlgone ag teacht isteach domhon my return uchtánarmful, load carried close to chest éadaí leaththirimehalf-dry clothes a smaointigh méthat I remembered nár íoc méthat I didn't pay

* Gluais • Glossary doirtealsink cith fearthainnea rain shower trup na veainthe noise of the van cabhsalane uiligall thriomaigh méI dried go bhfeicfinnuntil I'd see inneall an chairrthe engine of the car casta asturned off ar bheannaigh sé domhthat he greeted me modhúilgentle bradáinsalmon scadáinherring beithíochbeast boladh milis an éisc ár gclúdúthe sweet smell of the fist covering us leitheannaflat-fish troisccod Ar mhothaigh tú an toirneach?Did you hear the thunder? cibé ar bithanyway reoiteoirfreezer bheir sé ar na scadáin ina bpéiríhe caught the herring in pairs crágalarge hands gágcrack de bharraíochtin excess cúpla crág oighreoigea few handfuls of ice ina mullachon top of them bhog sé go fadálachhe moved slowly cruithump go foighdeachpatiently drochthimpistea bad accident is mór an garit's a good thing dhéanfaidh sin muidthat'll do gan a thomhaswithout weighing it dlaíóg ghruaigestrands of hair sa chisteanachin the kitchen cuma bhrónacha sad look ó mhaidinsince this morning corrlásome days deoirdrop go fuireachaircautiously ródhánatoo bold/cheeky sliosslice tarraingtto draw Tae uilig a ólaimseI only drink tea an aimsir seothese days Ailt an ChorráinBurtonport ráchairtrun, demand monarchainfactories d'fhear céileseyour husband iascairefisherman An ScreabánThe area in Gaoth Dobhair where factories are located cibé cá fhad is a mhairfeas sin!however long that'll last dhéanaim i dtólamh dearmadI always forget a cailleadhwho died an lá faoi dheireadhthe other day Char mhothaighI didn't (hear) stócach óga young lad ailsecancer cearrwrong Thug sé a bhásIt killed him bolgam taea mouthful of tea fuarthas a chorp báitehis drowned body was found dhá chónairtwo coffins dhá fhairetwo wakes coisreacadh Dé orainnGod bless us A Dhia ár sábháilGod save us buille tromheavy blow bíodh slios den cháca sinséir sin agathave a slice of that ginger cake lán marahigh tide sruthánstream meascaithe leismixed with it slanntracha éiscfish scales fearthainnrain níochánwashing ar son an taefor the tea B'fhearr domhsa a bheith ag gabháil giota eileI'd better be going ar shiúlgone ag teacht isteach domhon my return uchtánarmful, load carried close to chest éadaí leaththirimehalf-dry clothes a smaointigh méthat I remembered nár íoc méthat I didn't pay

Cad é a d'fhág ughaim agat orm?" ar seisean.

Rinne muid amhlaidh ar mhaithe le roinnt léitheoirí a bhfuil a gcáiréis féin acu.

"Bhíos ag rá liom féin, 'Canathaobh gur ligeadh isteach mise? Ar dheineadar botún?' Chreideas sin.

Ar cheistigh sé na polasaithe a bhí ag an Bhanc Domhanda sa chuid sin den Eoraip ag an am? "Dheineas.

Bhí cuid den chlann a rinne iarrachtaí saol na ndaoine a dhéanamh níos fearr sna bliantaí ina dhiaidh sin, mar shampla Burton Conyngham a chuir dúthracht air féin ag iarraidh tionscal iascaireachta a chur ar bhun sa cheantar.

Tuarascáil ======= Go dtí gur fhoilsigh grúpa comhairleach dlí de chuid na Roinne Dlí agus Cirt tuarascáil ar an leabhal i mí an Mhárta seo caite, níor admhaigh an stát gur ghá na dlíthe a leasú.

An raibh a fhios acu siúd nach dtiocfadh le Trimble glacadh leis an doiléireacht ab éigean don IRA, dar leo féin, a chur thart ar an díchoimisiúnú? Má bhí a fhios, cad chuige nár fhuascail Trimble agus Adams an cheist sular thosaigh an damhsa? Agus an SDLP fágtha in áit na leathphingine - is cinnte go dtitfidh siad níos faide ar chúl Shinn Féin - agus na haontachtaithe scoilte, fágann sin *Godzilla *versus *Megalon*, Sinn Féin in éadan an DUP, san idirbheartaíocht d'anam na Sé Chontae i ndiaidh an toghcháin seo.

Ach, ina ionad sin, shuigh trí rialtas déag dhifriúla ar Thuarascáil Kenny agus ní dhearnadar faic.

"Ar chrup sé sa níochán nó rud inteacht? Tá cuma iontach bheag air.

Bhí achan duine ag eachtraí ar a ndearna siad ar an lá speisialta sin, Lá na Máithreacha.

Ní dhearna siad faic na ngrást, áfach.

" Nuair a d'iarr Jamal ar na póilíní cuidiú a thabhairt dóibh, ní dhearna siad dadaí.

Ar an Chéadaoin, 23 Meán Fómhair, go díreach tar éis don taispeántas oscailt in iarsmalann an Hamburger Bahnhof, rinne an bhean 35 bliain d'aois ionsaí ar *"Office Baroque", *saothar de chuid an ealaíontóra Mheiriceánaigh Gordon Matta-Clark; thosaigh sí ag béicíl go hard, thug sí cúpla smeach siar, thuirling sí ar an saothar, áit ar sheas sí ar a lámha, ansin chuir sí a dhá lámh tríd.

AÓF: Ar chum tú aon cheol riamh? PÓC: Níor chum.

“Nuair a bhreathnaím siar, leis an fhírinne a rá leat, ar an méid a rinne mé ó thaobh na hiriseoireachta de, ní dóigh liom go ndearna mé aon cheo nach bhféadfadh duine ar bith a dhéanamh.

Ba shuarach an mhaise é aird a tharraingt ar an scoláire bocht seo nach ndearna a dhath as bealach ach go raibh sé de mhí-ádh air gur mac é le duine de na dúnmharfóirí ba bhrúidiúla i stair na hÉireann.

Creidim gur maith an rud é simplíocht a choimeád os mo chomhair fé mar a dhein ár sinsear.

“An bhfuil tú beo leat i ndiaidh na Nollag?” arsa Fiachna le Diarmaid agus é ag foscailt dhoras na hoifige.

Ón tús, áfach, bhí sé soiléir go raibh níos mó den ghnáth-theannas a bhíonn ag baint le cluichí sinsearacha idirchontae an taca seo bliana le brath ar an imirt idir Tír Eoghain agus Áth Cliath, ach ba bheag a cheapas, ná éinne eile is dóigh, gur sórt seamlais d’ócáid spóirt a nochtfaí os comhair na gceamaraí agus an tsaoil mhóir.

Bhí cuid de na ranna stáit is tábhachtaí ina measc siúd nár chomhlíon a gcuid dualgas i leith marcanna breise a thabhairt d’iarrthóirí a bhí inniúil sa Ghaeilge i gcomórtais inmheánacha ardú céime.

” An raibh strus ag baint leis an tionscadal, ar bhraith sí faoi bhrú sa stiúideo de bhrí gurbh í féin a bhí ag íoc na mbillí go léir? “Bhí strus ag baint leis ach istigh sa stiúideo dearúdann tú go bhfuil tú ag díol as agus bíonn tú ag seinnt leat.

Cén fáth ar tháinig tú ar an gcinneadh sin? Agus cén fáth an oiread sin spéise agat sna hospidéil? EO’B: Tá spéis agam in Ospidéal an Aonaigh toisc gurb é m’ospidéal áitiúil é agus tugadh aire mhaith do mo mhuintir i gcónaí ann uair ar bith go raibh orainn dul ann.

Thug mé a lán eolais faoin Derry Club don léiritheoir teilifíse Lynn Keane nuair a bhí sí ag déanamh clár faisnéise do Channel 4 i 1995 agus cé go ndearna siad *exposé* faoin áit agus an ceangal a bhí ann leis an UVF, arís ní dhearna na póilíní faic faoi.

***AÓF: ******Cén áit ar thaifead sibh é?***SD: Thaifead muid é i Stiúideo Cuan sa Spidéal.

Agus seinneadh! *AÓF: An ndearna sibh an cheolchoirm a thaifeadadh? An bhfuil sé i gceist agaibh sin a eisiúint ar dlúthdhiosca amach anseo?*TÓU: Rinneamar taifeadadh ceart go leor ach níl aon chinneadh déanta faoi é a eisiúint go poiblí.

Ar bhraith sí riamh go raibh sí i mbaol? “Thosaigh mé ag obair sa Tuaisceart ag deireadh na n-ochtóidí ach ní rabhas ag tuairisciú chomh minic sin ón áit ó aimsir Chomhaontú Aoine an Chéasta ar aghaidh.

Ní fheadar ar athraigh daoine a n-aigne tar éis dóibh féachaint ar an nuacht? Agus cén todhchaí a bheidh rompu nuair a fhágfaidh siad an ollscoil lena gcáilíochtaí ríomhaireachta? Iomaíocht Is léir go bhfuil tíortha san Áis in ann gnó a mhealladh agus is léir freisin gur gá dúinn oibriú go dian chun dul in iomaíocht leo mar thír.

Ba é an rud ba dheacra a rinne mise riamh.

Conas a bhuail sibh le chéile? NB: Tháinig sí isteach sa cheardlann chugam lá amháin chun mo thuairim a fháil faoi bhogha a bhí aici.

Dhiúltaigh mé glan léimneach bhuinsí a dhéanamh, agus diúltaím fós, in ainneoin mhaíomh na n-amadán a rinne é.

AÓF: Ós rud é gur thóg sé an oiread sin ama ort, ar smaoinigh tú riamh ar é a chaitheamh san aer? Nó ar chaill tú spéis ann nó foighid leis aon uair? PM: Níor chaill mé spéis riamh ann cé go raibh amanntaí ann nuair a bhí srianta praiticiúla ag cur isteach orm, tinneas, ríomhairí agus araile.

***AÓF: Mar sin, ba rud nádúrtha é, is dóigh, an pacáiste seo de dhioscaí a chur amach am éigin le cur leis na leabhair, ach an raibh mórán trioblóide ag baint leis seo a eagrú? Cén chaoi ar thug sibh faoin tionscadal?*** TMU: Bhí cuid mhaith i gceist leis an tionscadal a chur i gcrích.

Conas a fuair sé bás ina aonar, beo bocht i gcarbhán san Aill, i dtuaisceart Bhaile Átha Cliath? Cad a tharla san idirlinn? Cén fáth gur theip ar a phósadh? Cén fáth nár tugadh post dó in Éirinn nuair a d’fhill sé ó Shasana sna seascaidí? Cén fáth? Cén fáth? Cén fáth? Ceisteanna, ceisteanna.

Cé nár fheil an cur chuige sin dom agus mé óg, d'fheil sé go maith dom nuair a bhí mé in Newark.

Agus forais achomhairc á lua ag a lucht cosanta, mhaígh siad nár tugadh triail chothrom don chúigear mar gheall ar “thuairisciú dhochrach” na meán le linn na trialach.

Níl aon locht ar na himreoirí a chuaigh chun páirce agus a rinne a míle dícheall ar pháirc na traenála agus ar pháirc na himeartha.

Ní raibh bua róchompordach ag an Rialtas i gcás na tairisceana seo ach oiread mar gheall ar go raibh naonúr Teachtaí Dála de chuid Fhianna Fáil as láthair.

Cén chaoi ar bhraith siad, mar sin, agus iad ag caitheamh vóta ar son an Taoisigh nuair a bhí an tairiscint mímhuiníne i gceist sa Dáil? Ar mhothaigh siad ciontach i ndiaidh na vótála?An mbeidh an Comhaontas Glas sásta fanacht sa Rialtas? An bhfuil aiféala anois orthu mar gheall ar an “deal with the devil”, mar a thug Ciarán Cuffe air, a rinne siad le Fianna Fáil?Mar bharr ar gach donas, de bhrí go bhfuil Ahern an-ghafa leis an scannal faoi láthair, níl sé ar a chumas dul i ngleic le gnó tábhachtach an rialtais – níl Teachtaí ceaptha go fóill mar bhaill ar na coistí agus na fochoistí rialtais, cuir i gcás.

Cén chaoi ar bhraith siad, mar sin, agus iad ag caitheamh vóta ar son an Taoisigh nuair a bhí an tairiscint mímhuiníne i gceist sa Dáil? Ar mhothaigh siad ciontach i ndiaidh na vótála?An mbeidh an Comhaontas Glas sásta fanacht sa Rialtas? An bhfuil aiféala anois orthu mar gheall ar an “deal with the devil”, mar a thug Ciarán Cuffe air, a rinne siad le Fianna Fáil?Mar bharr ar gach donas, de bhrí go bhfuil Ahern an-ghafa leis an scannal faoi láthair, níl sé ar a chumas dul i ngleic le gnó tábhachtach an rialtais – níl Teachtaí ceaptha go fóill mar bhaill ar na coistí agus na fochoistí rialtais, cuir i gcás.

An mhí seo caite, mar shampla, rinne fear grinn aithris air ar chlár raidió Joe Duffy ar RTÉ agus magadh faoin bhfianaise a thug Ahern don bhinse fiosraithe, léiriú eile ar an tslí a bhfuil meas an phobail á chailleadh aige.

Mar a thuigfeá, níor fheil seo go rómhaith do chorp na n-imreoirí.

Chuaigh siad go Sasana, rinne siad a seacht ndícheall ach anois tá siad níos sine, caite agus spíonta.

Rinne mise amhlaidh, agus is cúis náire dom é.

Cén chaoi ar tharla sé go bhfuil siad sin agat? GB: Thart fá deich mbliana ó shin, chuir mé spéis i gceol Bess Cronin as Baile Mhuirne nuair a fuair mé leabhar breá de chuid Dháibhí Uí Chróinín a raibh dlúthdhioscaí leis.

Ar bhraith sé ag an am go raibh an teaghlach bocht? “Níor bhraith muid go raibh muid bocht i ndáiríre.

Ba é seo an dara bliain a rinne mé amhlaidh agus is mór an onóir dom é cuireadh mar seo a fháil le bheith i mo mholtóir.

Bhuaileas léi blianta sula ndearnamar an taifeadadh agus dúirt sí ansin gur bhreá léi canadh liom.

Rinne sé triail agus d’éirigh leis páirt a fháil i ndráma a bhí á thabhairt chun na Danmhairge.

”An dóigh leis, mar sin, go bhfuil an tacaíocht a chuirtear ar fáil do lucht na drámaíochta sa tír seo maith go leor? Agus cén chaoi ar éirigh leo leanúint ar aghaidh sula bhfuair siad an maoiniú leanúnach ón gComhairle Ealaíon? “Fuair muid an-chuid tacaíochta ó Údarás na Gaeltachta agus ó Fhoras na Gaeilge thar na blianta.

Leac chuimhneacháinNuair a d'iarr craobh Learphoill de Chonradh na Gaeilge ar Paul Nener, ar biocáire é in Tuebrook faoi láthair, cead a thabhairt dúinn leac chuimhneacháin a chur ar an fhoirgneamh, dúirt sé go mbeadh sé lánsásta dá ndéanfaimis amhlaidh.

Ach mar sin féin, do dhream a bhíonn ag dréim le Fraincis fhoirfe ó achan duine eile, ar thug tú faoi deara riamh an chaint a bhíonn ag na Francaigh in Éirinn? Tá an tír seo lán eachtrannach, as achan chearn den domhan.

Ach cén chaoi ar thángthas ar an gcoincheap uaillmhianach seo? “Bhí suim agam riamh sa Ghaeilge,” a deir sé.

Bí ag caint ar fhéinmheas agus ar dhínit a chailleadh! Bhí cuid mhaith de na daoine a raibh mé in éineacht leo ag rá gur chóir dúinn é a dhéanamh nocht – ní bheadh sé mórán níos measa dá ndéanfaimis amhlaidh!Chlis an méid beag teicníce a bhí agam orm, agus cuireadh i rang mé.

Balor: Agus caidé mar a bhí a fhios aige é sin? An bhfuil lorg nó ball broinne ar do chraiceann a léiríonn gur Prod atá ionat? Níor chuala mé riamh trácht ar a leithéid.

Ar chuireadar iad féin in aithne mar phóilíní sular thosaíodar ag scaoileadh leis na híospartaigh? Is cosúil nár chuir.

Nuair a bhí an t-agallamh thart, d’fhiafraigh mé di ar chuir an t-agallamh isteach uirthi an uair seo.

B’onóir é aithne a chur ar Sheán Ó Tiarnaigh, fear eisceachtúil agus duine a rinne a chion féin don Ghaeilge.

Nuair a thosaigh an t-oifigeach cabhlaigh Christopher Brownfield a sheal dualgais i mBagdad, ba bheag duine a shamhlaigh sé go mbeadh sé ag sárú an dlí go luath ina dhiaidh sin agus saothair ealaíne ón Iaráic á smuigleáil go dtí na Stáit Aontaithe aige.

Is beag a shíl mé anuraidh nuair a thug mé mo chéad chuairt ar Camino de Santiago (nó Bealach Naomh Shéamuis mar a thugtar air sa Ghaeilge) go mbeinn ag tabhairt m’aghaidhe arís ar an mbóthar oilithreach céanna seo i dtuaisceart na Spáinne sula mbeadh an bhliain thart.

Sa díospóireacht tar éis na léachta, dúirt fear amháin go raibh caint McNamara lochtach mar nár thug sé aird ar ról an stáit sna Trioblóidí, mar shampla M15 ag spreagadh na ndílseoirí agus grúpaí mar an UVF .

An tUasal Ó Hernia Céad slán le Bertie Ó Hernia, sciúirse na mbinsí agus na mbinseoirí, sciúirse na n-iriseoirí agus na dtráchtairí agus na dtuairisceoirí; ach nár lách agus nár dheas agus nár mhánla mar a sciúrsáil sé iad – agus gan a fhios acu go raibh sciúrsáil ar bith ag dul ar aghaidh.

Fiafraím de ar fhág sé rian air gurbh eisean a bhí ina dheartháir mór ag ochtar? “D’fhág.

“Níl fadhb ar bith agam leis an athchóiriú atá ar bun ag an *East Side Gallery*” a dúirt an tUasal Vrubel “ach ní thig liom teacht ar ais agus an pictiúr céanna a phéinteáil arís – ba phictiúr go hiomlán difriúil a bheadh ann!” Dhearbhaigh fear labhartha na dánlainne, Kani Alavi, atá ina ealaíontóir balla é féín, nach raibh an dara rogha ann ach na pictiúir a bhaint mar gheall ar an truailliú a bhí déanta orthu ag an trácht, an aimsir agus ag an scrios a rinne loitiméirí.

Rinne amhlaidh.

Ar bharr gach cófra, i ngach seomra, bhí bábóga poircealláin ag stánadh orainn - an rabhamar ag cur isteach orthu? Súíle dorcha doimhne acu - an rabhadar crosta nár tugadh cuireadh dóibh chuig an bhféile? Ar theastaigh uatha go rachadh muid a chodladh le go bhfillfidís ar a gcuid spraoi? Breis agus 400 milliún albam díolta aige le linn a shaoil.

Ba ghnách liom dul le mo mháthair go Bóthar na Seanchille le go gceannaíodh sí olann, tráth ar ghnách le mná éadaigh a gcuid páistí a chniotáil.

Cha dtearn muid sin i mbliana.

Is é an file Éireannach, Seán Clárach Mac Domhnaill, a scríobh faoi Shéarlas: Suan ná séan ní fhuaireas féin / Ó chuaigh i gcéin mo Ghile Mear.

com/watch?v=dpdoJnsDHIY&feature=related) Caid nó Liathróid Láimhe? Deir Ó Cuinneagáin gur léir go bhfuil rud éigin mícheart leis an bpeil Ghaelach nuair a dhéanann foireann an t-ullmhúchán réamhchluiche gan bacadh leis an rud is bunúsaí a bhaineann le peil a chleachtadh, is é sin an bhróg a chur leis an liathróid.

SMM: Ar airigh tú riamh gurbh é ‘An Caorthanach’ an t-ainm a bhí ar bhean chéile an diabhail? BNC: Mar sin é? Tá a fhios againn go dtagann go leor as sin mar sin.

com/watch?v=L2GaCnAiuvo) Post Eile? SMM: Ar chuimhnigh tú ariamh cén post eile ab fhearr leat dá scarfá le RTÉ nó leis an gcraoltóireacht/obair físe ar fad? BNC: Ag plé leis an bpobal cheapfainn.

**CMS: An mbíteá ag troid leis na deartháireacha?** KT: Ní bhíodh.

**CMS: Cén chaoi ar bhraith tú nuair a bhuaigh tú den chéad uair?** KT: Bhí mé thar a bheith ríméadach agus an-bhródúil as bheith ag troid ar son na hÉireann.

**CB: Cad a dheinis nuair a bhís críochnaithe leis an gceardscoil?** MDÓS: Theastaigh uaim dul mar phríntíseach dtí siúinéir i 1958 ach ní raibh aon obair ag na siúinéirí féin ag an am.

Siceagó ==== **CB: An bhfan Dónall i Sasana?** MDÓS: Ní dhein.

Iníon Uí Riain Fial Flaithiúil ======== **CB: An gceapais go raibh puinn athraithe anso nuair a thánaís abhaile?** MDÓS: Ní raibh an oiread san ach bhí rudaí fachta níos fearr.

Fuair sí an tacaíocht chuí le rialtas a bhunú agus chuir sí lena briathar ag deireadh mhí Mheán Fómhair nuair a bhí an cogadh idir chamáin sa dhá theach parlaiminte ar feadh trí lá.

Cleachtadh Cainte ======== **SMM: Ar lagaigh do chumas ar na teangacha eile a Shéamais, KiSwahili agus araile, mar sin, as easpa cleachtaidh?** SÓD: Ó d’fhéadfainn labhairt in KiSwahili in am ar bith, agus déanaim sin.

Ach cén diabhal aithne a bhí aici ar Baltimore? "Seachain na bithiúnaigh" ar sí, nuair a dúras léi go rabhamar chun deireadh seachtaine a chaitheamh sa chathair sin.

Cén fáth go gcaithfidh an cainteoir dúchais a theanga a theilgean uaidh le go mbeidh dúil aisteach i bhfoghlaim na teanga sin ag a gharchlainn? Gach dream a thug aghaidh ar SAM as an Eoraip, rinne siad amhlaidh lena gcuid Iodáilise, Yidise, Gearmáinise agus tá sé ag tarlú i gcónaí leis an Pholainnis agus fiú leis an Spáinnis go deimhin.

Ar a laghad, bíonn a fhios againn go ndearnamar ár ndícheall.

**MDH: Ar chuir sé sin buaireamh ar bith ort?** CL: Níor chuir ar chor ar bith.

Agus nár éirigh thar cinn leis? Nuair a bhínnse ag dul trí Mhuine Gall ar an mbus scoile ar mo bhealach ó Chloch Shiúrdáin go dtí na Bráithre Chríostaí in Aonach Urmhumhan na blianta ó shin, is beag a cheapas go mbeadh “ceannaire an domhain saoir” ag teacht lá éigin go dtí an sráidbhaile beag sin, áit dúchais a shin-sin-sin-seanathair.

Cá bhfaighidh muid an radachas ar an teilifís nó an bhfuil muid daortha chun gach bomaite den lá a chaitheamh ag amharc ar Come Dine With Me? (Dála an scéil, ar chuntais sibh líon na gcláracha teilifíse cócaireachta atá ar na scáileáin? Tá na milliúin acu ann!) - Ach ar ais ag an radachas.

ie/), chun freagra na ceiste seo a aimsiú: **Céard a thóg Gael Linn i gCarna sa bhliain 1957?** Seol do fhreagra chuig oifig@beo.

php/contact/?lang=ga) chun freagra na ceiste seo a aimsiú: **Cén bhliain ar cheap Adrian Bábógbaby?** Seol do fhreagra chuig oifig@beo.

Chailleas ‘Melancholia’ agus é ar camchuaird na tíre.

**SÓC: An raibh tú i bhfad ag teagasc sna scoileanna beaga sular dúnadh iad?** MMGE: Is aisteach an rud é, nach dhearna mé agallamh poist riamh i mo shaol.

Is lúthchleasaí díograiseach é Tangi, a bhfuil go leor ciliméadar rite aige don Redadeg i mBrest, i bPorspoder, i Landerne agus i nDouarnenez! Ag deireadh an reatha i nDouarnenez, thug Michel Le Boulanger, stiúrthóir cultúrtha na Comhairle Ceantair, aitheasc agus rinne an scríbhneoir Mich Beyer amhlaidh.

Níl a fhios agam cá dteachaigh an t-am.

Creideadh gur thug sé seo cosaint don té a dhein amhlaidh.