cosaint
protection
Ba chuimhin leo na sagairt ag dul ó fheirm go feirm, ag croitheadh uisce coisricthe agus salann beannaithe ag na geataí le
cosaint a chur ar fáil.
seaicéad cosanta
flak jacket
Bhíodh air
seaicéad cosanta a chaitheamh agus é ag fágáil na hoibre le dul chuig cruinnithe i Halla na Cathrach agus is minic a thiománadh comhghleacaí dá chuid sa nuachtán chuig geata de chuid an halla é (ceann difriúil gach uair, ar chúiseanna slándála).
ag cosaint na hAontachta
defending the Union
ag cosaint na hAontachta
Ó bunaíodh stát na Sé Chontae, bhí an RUC agus paramílitigh na B-Speisialach sa líne tosaigh
ag cosaint na hAontachta in éadán an IRA, a bhí á gcothú i measc na gCaitliceach bradach sin.
gan chosaint
unprotected
Níl an lá tagtha fós gur féidir le húsáideoirí an idirlín brath ar leibhéil réasúnta príobháideachta - agus is beag duine a bhfuil a fhios aige go díreach cé mhéad dá chuid eolais phearsanta atá
gan chosaint.
chosaint cheart dlí
proper legal defence
)
Tá go leor daoine neamhchiontacha curtha chun báis, agus tarlóidh sé sa todhchaí fosta, de bharr mhí-iompar cosantóirí agus póilíní, de bharr nach raibh teacht ag cosantóirí ar
chosaint cheart dlí, mar gheall ar chlaontacht fhorleathan ciníoch, bréagaithint, fianaise ó fhinnéithe nach bhféadfaí brath orthu, agus faoistiní a fuarthas leis an lámh láidir.
sciath chosanta
protective shield
Dúirt sé go gcosnaíonn an lionsa é go minic nuair a bhíonn air amharc ar rud tromchúiseach - oibríonn sé mar chineál
sciath chosanta idir é féin agus an fíorshaol.
i gcosaint ár n-oidhreachta
in the protection of our heritage
Is í an Ghaeilge ceann de na gnéithe is bunúsaí inár gcultúr agus tuigeann mórán daoine, anseo in Éirinn agus ar fud an domhain araon, an tábhacht atá le húsáid na teanga sa ghnáthshaol tráchtála agus an pháirt mhór atá aige sin
i gcosaint ár n-oidhreachta.
a chosaint
to defend
Bhí gá le heagraíocht a bheadh in ann an córas oideachais trí mheán na Gaeilge
a chosaint agus a chur chun cinn nuair a bhí spéis agus dóchas caillte ag formhór an phobail, oideachasóirí, múinteoirí agus lucht polaitíochta sa chóras sin.
atá á chosaint go tréan
which is being strongly protected
Fiafraím díom féin, an bhfuil an "cultúr" Lár-Atlantach (
atá á chosaint go tréan ag Bush agus Blair sa "chogadh" seo), an bhfuil an "cultúr" sin ag dul i bhfeidhm ar na hArabaigh?
Féachaim ar chréatúr acu.
chosaint
protection
Go bunúsach, mar sin, is é an t-aon
chosaint atá ag an saoránach ná coinsias An Gharda Síochána féin.
cosaint dlí
legal protection
Tá eagraíochtaí agus rialtais ag gníomhú i gcoinne *spam *anois, agus tá an chuma air go mbeidh
cosaint dlí ag daoine ina choinne amach anseo.
cosaint
protection
Cuireann an cur chuige seo
cosaint ar fáil do na mná agus do na custaiméirí; cuireann sé ar chumas na mban an gnó a dhéanamh gan "
cosaint" ó dhuine ar bith agus gan an t-airgead a roinnt le haon duine.
a chosaint
to protect
Ba í an phoiblíocht a tugadh do theoiric an iriseora Don Mullan i rith an tsamhraidh gur scoireadh de Róiste as an arm chun oifigeach eile
a chosaint, a thug ar an Aire Cosanta athbhreithniú a dhéanamh ar chás de Róiste.
é féin a chosaint
to defend himself
Bhíothas tar éis de Róiste a chaitheamh amach as an arm gan deis a thabhairt dó
é féin a chosaint ná achainí a dhéanamh.
cosaint
protection
Más sórt
cosaint éicint é sin don Ghaeilge, ní
cosaint ar bith é don cheantar - sin muna gcuirtear córas ceart bóithre ar fáil i gConamara.
a chosaint
to defend
Íorónta go leor b'fhéidir tuairimí mar seo a bheith ag teacht ó pholaiteoir, ach an bhfuil firinne ar bith iontu nó an cleas a bhí ann go díreach chun poiblíocht a fháil don ócáid?
Tháinig go leor ealaíontóirí agus criticeoirí chun tosaigh ina dhiaidh sin chun Gradam Turner
a chosaint.
Beartas cosanta
protective measure
Beartas cosanta
=======
Bosca 50 míle cearnógach amach ó chósta thiar na hÉireann is ea an Bosca Éireannach.
Aire Cosanta na Spáinne
the Spanish Defence Minister
D'fhógair Federico Trillo,
Aire Cosanta na Spáinne agus ball mór le rá d'Opus Dei, i ndiaidh dó a bheith ag taisteal i héileacaptar ar fud chósta Galicia, go raibh "cuma deas glan ar na tránna" agus go raibh "an radharc thar barr".
Aire Cosanta na linne
the Minister for Defence at the time
Díol spéise freisin é, an bhliain chéanna gur chuir Ceann Foirne Arm na hÉireann, Major General Thomas O'Carroll, meamram chuig
Aire Cosanta na linne, Garry Cronin, ina ndúirt sé, "incursions into the Republic by organised Security Forces or partisan elements from N.
muintir agus flaitheas na hÉireann a chosaint
to protect the people and sovereignty of Ireland
Más amhlaidh go bhfuil an fhianaise i dtuarascáil Barron chomh láidir agus atáthar ag tuar, beidh dualgas morálta agus dleathúil ar an rialtas
muintir agus flaitheas na hÉireann a chosaint agus fiosrúchán ceart a chur ar bun, macasamhail fhiosrúchán Saville.
coistí cosanta áitiúla
local defence committees
*
Gluais • Glossary
beathaisnéis údaraitheauthorized biography
a dialanna pearsantapersonal diaries
páipéir phríobháideachaprivate papers
go dtí gur insealbhaíodh í ina hUachtaránuntil she was installed as President
dódh nó tréigeadh 1,800 teach1,800 houses were burnt or abandoned
lámhachshooting
rachtoutburst
acraí tíhousehold utensils
as go brách leooff they went
léiriúproduction
cheanncheathrúheadquarters
coistí cosanta áitiúlalocal defence committees
dírbheathaisnéisautobiography
gan strówithout difficulty
i dtaiscesaved
do lá na coise tinnefor a rainy day
bhí cúrsaí chomh dona sinthings were so bad
dá mba gháif it was necessary
leithleachasselfishness
scoilt aduainstrange split
chiap sé Máire ar fadit really tormented Máire
easpa suimelack of interest
tragóidítragedies
Cumann Naomh Uinseann de PólVincent de Paul Society
baill shinsearacha na heagraíochta sin cois Lifethe senior members of that society in Dublin
tuairisc suas lena bhéal dóa report up to his face
géarchéimcrisis
chun an Cumann a ghríosadhto spur the Society into action
saothar in aiscewaste of time
déistindisgust
ag cáineadhcriticising
ciúnaithe go mórgreatly quietened
línte síochánapeace lines
ruathair laethúladaily raids
polarúpolarization
girseacha ógayoung girls
nóibhéinenovena
cailín aonaira lone girl
ní ba ghaire don ghráscarnearer to the scuffle
le dul i gcabhair ar Catherineto go to Catherine's help
an cúigear a ruaigeadhto drive the five off
riochtstate
a cuid néarógher nerves
clocharconvent
ar an Iúrin Newry
tachrántoddler
eachtraincident
círéibriot
faoi lán seoilin full swing
ag glioscarnachglistening
bréan le boladh gáissmelling bad from gas
comhracfight
otharcharrambulance
formhór an bhealaighmost of the way
ag dul ar foscadhsheltering
ag sciorradhsliding
ag lámhacáncrawling
fras lámhaighvolley
babhlaíbowls
a gciarsúirtheir hankies
leachtliquid
cosaintprotection
bodhardeaf
bhí scolaíocht speisialta de dhíth airhe needed special schooling
ba ghnách leishe used to
d'fhaigheadh sé síob abhailehe used to get a lift home
stad an bhusthe bus stop
thuirling séhe disembarked
neamhurchóideachinnocent
bábántainnocent
ag cogarnaíl taobh thiar dewhispering behind him
trup na mbrógthe sound of the shoes
neamhchoireachinnocent
níor shamhlaighhe didn't imagine
an t-uafásthe horror
anfaterror
cortwist
dírithe ar a chloigeann lomaimed at his bare head
scáilshadow
scoilteadh a bhlaoschis skull was split open
scréachascreams
na hionsaitheoiríthe attackers
níos truacántamore plaintive
go prasquickly
ag maothú an chairpéidmoistening the carpet
Ba dhóbair dó bás a fháilHe nearly died
go raibh an t-ádh dearg airthat he was extremely lucky
ar mire le feargmad with rage
beaginmhehelplessness
cé a bhí ciontachwho was responsible
níor cúisíodh duine ar bith riamhnobody was ever charged
ciontach i ndúnmharúguilty of murder
go gairid i ndiaidh an ionsaitheshortly after the attack
ag maíomhstating
seanphionós na fuipethe old whip punishment
i gcás coirpeach a gheofaí ciontach i dtromionsaíin case of criminals found guilty of assault
peann a chur le párto put pen to paper
aiféalaregret
gur éiligh sí pionós corparthathat she demanded corporal punishment
ag teacht salach ar gach ar chreid sí riamh anngoing against everything she ever believed in
chosaint
protection
Thum Máire agus Catherine a gciarsúir sa leacht agus chlúdaigh béal agus srón leo, mar
chosaint ar an ghás.
dúnta cosanta
promonantry forts
Tá dhá chineál dúin ann:
dúnta cosanta agus dúnta cónaí.
leis an chósta a chosaint
to protect the coast
Is spéisiúil freisin, sa tuarascáil is déanaí ar chúrsaí drugaí ó Rannóg Stáit Stát Aontaithe Mheiriceá, go gcáintear údaráis na tíre seo as gan a bheith ag déanamh dóthain
leis an chósta a chosaint ó dhrugaí ag teacht isteach sa tír.
ag stiúradh cúrsaí cosanta
directing defence matters
Praghas: €25 (clúdach crua)*
Gluais • Glossary
beathaisnéis údaraitheauthorized biography
a dialanna pearsantapersonal diaries
páipéir phríobháideachaprivate papers
go dtí gur insealbhaíodh í ina hUachtaránuntil she was installed as President
bailithe le chéilegathered together
bhriseadh lárthéarmamid-term break
ghuigh Patrick oíche mhaith ar gach duinePatrick bade everyone goodnight
as go brách leisoff he went
ina sámhchodladhsound asleep
clagarnachclatter
liúigh Patrick féinPatrick himself yelled
den chosán bristeof the broken pavement
foscadhshelter
tolgcouch
phléasc gloine fhuinneoga an doraisthe glass of the windows in the door exploded
rinne lámhachánshe crawled
dallógablinds
leathorlachhalf an inch
grúpa confachan angry group
idirboth
ag béiceachshouting
casúrhammer
tairnínails
cláir adhmaidwooden boards
gráscardisorderly mob
bosca na bhfiúsannathe fuse box
lúth na ngéagthe power in her limbs
marbhintinneach le heaglamentally paralysed with fear
crógachtbravery
cinnireachtleadership
fuaraigeantacool-headed
ag síneadh na sreinge thart an coirnéalextending the chord around the corner
ag stiúradh cúrsaí cosantadirecting defence matters
as a támhnéal faitísfrom her trance of fear
ag breith ar dhá chamángetting hold of two hurleys
shín amach a cosshe extended her leg
Baineadh tuisle as an bheirt acuBoth of them tripped
a fhad a mhair an t-ionsaías long as the attack lasted
i mbaol a mbáisin danger of being killed
scanraithe as a mbeathascared to death
trost na mbrógthe tramp of the shoes
carr coimhthíoch bána strange white car
go tráthrialtaregularly
nach ndéanfadh Paddy iarracht teacht abhailethat Paddy wouldn't try to come home
róchontúirteachtoo dangerous
í ar a díchealldoing her best
ag iarraidh an tocht a cheilttrying to hide the emotion
leis an mhinicíocht raidió sinwith that radio frequency
barúilidea
gluaiseachtaímovements
i bhfianaisein light of
nach bhfuil an dara rogha aici ach a admháilthat she has no choice but to admit
drogallreluctance
an t-aon chosaintthe only protection
an t-aon chosaint
the only protection
Praghas: €25 (clúdach crua)*
Gluais • Glossary
beathaisnéis údaraitheauthorized biography
a dialanna pearsantapersonal diaries
páipéir phríobháideachaprivate papers
go dtí gur insealbhaíodh í ina hUachtaránuntil she was installed as President
bailithe le chéilegathered together
bhriseadh lárthéarmamid-term break
ghuigh Patrick oíche mhaith ar gach duinePatrick bade everyone goodnight
as go brách leisoff he went
ina sámhchodladhsound asleep
clagarnachclatter
liúigh Patrick féinPatrick himself yelled
den chosán bristeof the broken pavement
foscadhshelter
tolgcouch
phléasc gloine fhuinneoga an doraisthe glass of the windows in the door exploded
rinne lámhachánshe crawled
dallógablinds
leathorlachhalf an inch
grúpa confachan angry group
idirboth
ag béiceachshouting
casúrhammer
tairnínails
cláir adhmaidwooden boards
gráscardisorderly mob
bosca na bhfiúsannathe fuse box
lúth na ngéagthe power in her limbs
marbhintinneach le heaglamentally paralysed with fear
crógachtbravery
cinnireachtleadership
fuaraigeantacool-headed
ag síneadh na sreinge thart an coirnéalextending the chord around the corner
ag stiúradh cúrsaí cosantadirecting defence matters
as a támhnéal faitísfrom her trance of fear
ag breith ar dhá chamángetting hold of two hurleys
shín amach a cosshe extended her leg
Baineadh tuisle as an bheirt acuBoth of them tripped
a fhad a mhair an t-ionsaías long as the attack lasted
i mbaol a mbáisin danger of being killed
scanraithe as a mbeathascared to death
trost na mbrógthe tramp of the shoes
carr coimhthíoch bána strange white car
go tráthrialtaregularly
nach ndéanfadh Paddy iarracht teacht abhailethat Paddy wouldn't try to come home
róchontúirteachtoo dangerous
í ar a díchealldoing her best
ag iarraidh an tocht a cheilttrying to hide the emotion
leis an mhinicíocht raidió sinwith that radio frequency
barúilidea
gluaiseachtaímovements
i bhfianaisein light of
nach bhfuil an dara rogha aici ach a admháilthat she has no choice but to admit
drogallreluctance
an t-aon chosaintthe only protection
Roinn Cosanta na Breataine
the British Department of Defence
De réir shuíomh gréasáin Raytheon, oibreoidh an fhoireann i nDoire ar an chlár ASTOR - is é sin "airborne radar surveillance programme" de chuid
Roinn Cosanta na Breataine.
an Roinn Cosanta
the Department of Defence
Srian
=======
Nuair a tháinig GPS ar an bhfód i dtosach, chuir
an Roinn Cosanta sna Stáit Aontaithe srian ar an gcruinneas a bhí ar fáil go forleathan chun nach bhféadfadh airm eile é a úsáid.
cosaint
protection
Maidir leis an stát seo, tá bunreacht againn ó 1937 a thugann
cosaint do go leor cearta daonna, mar shampla cearta sealúchais, agus a deir "gurb ionann ina bpearsain daonna na saoránaigh uile i láthair an dlí.
chun an pobal a chosaint ar ghalair
to protect the public from diseases
Deir an ceardchumann, áfach, gur tugadh isteach an córas cigireachta ar ríomhaire
chun an pobal a chosaint ar ghalair ar nós BSE, agus chun "*traceability*"- an focal draíochta úd a bhíonn ar bharr a ghoib ag chuile cheannaitheoir ollmhargaidh - a chinntiú.
an Roinn Cosanta
the Department of Defence
Léiríonn na páipéir oifigiúla seo go raibh comhoibriú suntasach idir
an Roinn Cosanta anseo agus MI6 le linn an Dara Cogaidh Domhanda, ach go raibh eagla ar Rialtas na Breataine go dteipfeadh air seo dá mbeadh easaontas sa todhchaí idir an dá thír.
ag iarraidh an bhanríon a chosaint
trying to protect the queen
Nuair a chuaigh mé anonn le scrúdú a dhéanamh air, chonaic mé gur scaoth beach a bhí ann, iad ar fad i mbun a chéile,
ag iarraidh an bhanríon a chosaint agus iad á bogadh go nead eile.
a chosaint
to protect
Cuireadh isteach san idirghabháil é chun an praghas a fhaigheann feirmeoirí
a chosaint.
i gcúrsaí cosanta
in defence matters
Agus, aisteach go leor, beidh focal le rá ag na Stáit Aontaithe, go hindíreach ar ndóigh, faoin moladh maidir leis na ballstáit tarrtháil a thabhairt dá chéile
i gcúrsaí cosanta.
chosaint
defence
Ach faoi láthair, i ngach aon chás clúmhillte, ní haon
chosaint é ag iriseoir a chruthú go ndearna sé gach a d'fhéadfadh sé le bheith cúramach.
á chosaint
protecting him
Is é an Fuss at the Bus an pictiúr is fadmharthanaí ón bhliain, an seanleon in ísle brí, a choileáin óga thart air
á chosaint.
sláinte a chuid fostaithe a chosaint
to protect his employees' health
Cé go bhfuil dualgas ar gach fostóir, de réir an Health and Safety at Work Act 1974,
sláinte a chuid fostaithe a chosaint, agus go ndúirt Cód Cleachtais ón Health and Safety Commission i Meán Fómhair 2000 go raibh an ceart ag freastalaithe i dtithe tábhairne a bheith ag obair in atmaisféar saor ó thoit, is cuma le rialtas Tony Blair fá dtaobh den cheist seo.
sciath chosanta an tSaor-Phreispitéireachais
the protective shield of Free Presbyterianism
Go minic, bhí siad beo i saol polaitíochta an-bhunúsach, páirtí agóide, páirtí nach raibh de ról aige ach seasamh in éadan naimhde fuara a dtíre agus a gcreidimh, iad cumhdaithe le
sciath chosanta an tSaor-Phreispitéireachais.
cultacha speisialta cosanta
special protective suits
Bhí orthu
cultacha speisialta cosanta a chaitheamh, a chlúdaigh an corp agus an aghaidh go hiomlán.
fathach cosanta
defensive giant
Bhí go maith is ní raibh go h*incredibly* holc nó gur tháinig scéala lá go raibh
fathach cosanta oirthear na hAfraice, Bod, tar éis titim as a sheasamh toisc an stró ar fad a bhíodh air.
géarchéim chosanta
defensive crisis
Agus Bod sínte ar chlár a dhroma, thuig an chosmhuintir go raibh
géarchéim chosanta ann.
sciath chosanta
protective shield
Le linn 30 éigin bliain na dtrioblóidí, bhí Arm na Breataine ina chnámh spairne ag náisiúnaithe, ina
sciath chosanta ag aontachtaithe an tuaiscirt, agus ina fhórsa cróga cosanta a cuireadh go hÉirinn le dhá dhream mharfacha a choinneáil óna chéile i súile na Sasanach.
trinsí doimhne cosanta
deep defensive trenches
Gearradh
trinsí doimhne cosanta an tráth sin thart ar sheasaimh dhaingne sa ghaineamh, cuireadh buíonta de threallchogaithe a sceimhliú na ndámh léinn is na meán cumarsáide, de réir cuid de na tuairiscí, agus rinneadh imshaol na litríochta a nimhiú le gás marfach na n-idé-eolaíochtaí, dar le daoine áirithe.
a chosaint
to protect
Hoffman (ar Dhaonlathaí é, dála an scéil) gur cheart don mhórshiúl dul ar aghaidh, agus go mbeadh an National Guard ansin le hé
a chosaint.
chosaint
protection
Nuair a tharla an eachtra, is cosúil nach raibh aon
chosaint ag lucht na hiarsmalainne ar na gadaithe.
chosaint
protection
Ar an taobh eile, níl aon
chosaint acu ar fhórsaí an mhargaidh shaoir a thuilleadh.
cosaint
protection
"Ní thugann ár n-éide fiú
cosaint dúinn," arsa Armie.
fál cosanta
protective fence
Tá cóipeanna den leabhar le buachan i gcomórtas mhí Mheán Fómhair *Beo!*
Gluais • Glossary
á fhoilsiúbeing published
gnó turasóireachtatourism business
músclaítear fiosracht na mnáthe woman's curiousity is awakened
ailt nuachtáinnewspaper articles
faillcliff
seilbhpossession
contúirtídangers
bagairtíthreats
creathán fuachtaa cold shudder
fainicwarning
foláireamhnotice, warning
deireadh a haistir saoilthe end of her life's journey
go fuarchúiseachindifferently
buillí croíheartbeats
anáil an tsonaisthe breath of happiness
seargthawithered
iachallcompulsion
fíricífacts
breacthawritten down
rianmark
d'aon ghnódeliberately
blúire páipéirpiece of paper
luaitementioned
tarraiceándrawer
stán síshe stared
imlíneoutline
scáilshadow
gortcultivated field
cruthanna dubhablack shapes
ag corraí go bogmoving gently
sceacha aitinnfurze bushes
céadfaísenses
ar tinneallon edge
doircheachtdarkness
ina glaicin her hand
leiceanncheek
á shlíocadhstroking it
pollairí a sróineher nostrils
b'in mar a shamhlaíodh sí iadthat's how she used to imagine them
istoícheat night
ina comhluadarin her company
folamhempty
dul i dtaithí arget used to
cuachta go clutharnestled comfortably
fál cosantaprotective fence
fothramnoise
gíoscáncreaking
ag tnúth lelooking forward to
brat teolaíwarm covering
an tsíorgheonaílthe continuous droning
ag dul thar bráidpassing by
cloig rabhaidhalarms
sianaílwhining
otharchairr ag scréachaílambulances screeching
pléascáinexplosives
gleo cogaíochtathe noise of war
ar fud na comharsanachtaall over the neighbourhood
éalúto escape
amhrasdoubt
easpa fuaimelack of noise
tranglamclutter
ina sámhchodladhsleeping soundly
cliotaráilclattering
macalla a coiscéime féinthe echo of her own footstep
pluidblanket
ag siosarnachrustling
a fallaing oícheher night gown
taobh leisbeside it
sciathánwing
dallógblind
duibheblackness
crónánhumming
leataopen
an bunalt údthat original article
carnánpile
béicscream
ag stánadh isteach uirthistaring in at her
ag faire uirthilooking at her
á slogadhswallowing her
spléachadhglance
sceonmharterrifying
trí choiscéimthree steps
scréachscream
rith sé léiit occured to her
cur síos ceartproper description
ag tochailt isteach intidigging into her
tanaíthin
camcrooked
go tostachsilently
ag fairelooking
ar diúitéon duty
Ag baint lán na súl aisti.
fál cosanta
protective fence
Thóg siad
fál cosanta le hadhmad agus cairteanna agus thug siad dúshlán an stáit.
clós cosanta
defended courtyard
Tá dhá charn mhóra ann - tá iarsmaí an chaisleáin ar an cheann is airde, agus bhíodh bábhún, nó
clós cosanta, ar an cheann eile.
cosaint teorann
border protection
Foilsíodh tuarascáil coicís ó shin a mhol go méadódh an Astráil go mór an bhaint atá aici le NGP agus go mbeadh sí páirteach i gcúrsaí custaim, cúrsaí míleata agus
cosaint teorann.
cosaint
protection
"Sa chéad dul síos, táimid anseo le
cosaint a thabhairt don tomhaltóir.
á cosaint
defending her
Throid sí le hArdeaspag Bhaile Átha Cliath, agus cad é a rinne an t-easpag an chéad uair eile a casadh an bheirt acu ar a chéile? Rug sé barróg uirthi agus leag póg ar a pluc!
Dúradh ar na mallaibh gur mhaslaigh sí Protastúnaigh an tuaiscirt, agus cé a tháinig amach
á cosaint os comhair an tsaoil ach ceannairí an UDA - na *superprods*! Má tá duine ar bith socair agus slán sábháilte go ceann tamaill eile is í Íosa Mhic Ghiolla Mháire an duine sin; agus má tá airgead sterling ag duine ar bith le cur i dtaisce níl áit níos sábháilte le é a chur.
a chosaint
to defend
Níor éirigh leis a pháirtí
a chosaint go rómhaith ó ionsaithe rialta Sheosaimh Uí Chuaig.
ag cosaint
protecting
Is iomaí duine a d'fhágfadh mar sin é, ach tháinig deirfiúracha Robert chun tosaigh agus pobal iomlán na Trá Giorra ar a gcúl ag iarraidh cúitimh, ag maíomh go raibh Sinn Féin agus an IRA
ag cosaint na ndaoine a mharaigh Robert.
cosaint
protection
”
Is léir gur duine é Ó Muirí a bhfuil an-daonnacht ag baint leis, tréith a nochtar agus é ag labhairt faoina chlann óg agus faoina thuismitheoirí, a thug “grá, ciall, oideachas agus
cosaint” dó le linn dó bheith ag fás aníos.
an Bord Náisiúnta um Chosaint Raideolaíoch
the National Radiological Protection Board
Tá úsáid guthán póca i measc na bpáistí is óige tar éis an imní is mó a chur ar dhaoine, go háirithe ó d’fhoilsigh
an Bord Náisiúnta um Chosaint Raideolaíoch (NRPB) foláireamh ag rá nár cheart do pháistí faoi ocht mbliana guthán póca a úsáid.
rochtain cosanta ag pasfhocal
password-protected access
Tá na cnaipí atá air níos simplí (tá dhá cheann i gceist chun “Mom” nó “Dad a mheardhiailiú), agus tugann sé níos mó smachta do na tuismitheoirí de bhrí go bhfuil
rochtain cosanta ag pasfhocal i gceist chun na huimhreacha a chlárú ar féidir glaoch orthu nó glaonna a fháil uathu.
a chosaint
to protect
Anuas air sin, tá sé greanta i gcloch anois ag an Bhord Pleanála go bhfuil dualgas ar gach Comhairle Contae coinníollacha a chur i bhfeidhm lena gceantair Ghaeltachta
a chosaint.
ag cosaint mí-iompair
defending misconduct
Dá bhrí sin, is deacair gan teacht ar an tuairim go bhfuil a fhios go maith ag an Aire agus ag Ceannfort na nGardaí, mar atá a fhios ag *Beo!, *cérbh é an garda, agus nach bhfuil anseo ach sampla eile d’ár nAire Dlí agus Cirt
ag cosaint mí-iompair i measc cheannasaíocht an Gharda Síochána.
dá chosaint féin
defending himself
Ní bhíonn aon fhadhb ag Donncha
dá chosaint féin, áfach.
cosaint
protection
Caithfidh mé a rá gurb é an easpa cód poist in Éirinn, agus an bhaint atá idir seoladh agus eolas áitiúil, ceann de na rudaí is maith liom go mór faoinár dtír; is nasc concréiteach iad na seoltaí mar atá leis an stair, ceangal idir na daoine agus an áit ina bhfuil cónaí orthu,
cosaint bheag ar dhíphearsanú shaol an lae inniu.
cosaint
protection
Caithfidh mé a rá gurb é an easpa cód poist in Éirinn, agus an bhaint atá idir seoladh agus eolas áitiúil, ceann de na rudaí is maith liom go mór faoinár dtír; is nasc concréiteach iad na seoltaí mar atá leis an stair, ceangal idir na daoine agus an áit ina bhfuil cónaí orthu,
cosaint bheag ar dhíphearsanú shaol an lae inniu.
sciath chosanta
protective shield
thuirling an héileacaptarthe helicopter landed
liáinblades of propeller
crochtahanging
níor rith sé leoit didn't occur to them
bunoscionnwrong
ródhéanachtoo late
dírithe orthupointed at them
inneallengine
urchairbullets
gan trácht ar an sléachtnot to mention the slaughter
sa chlósin the yard
ar a ghogaideon his hunkers
lean a chomhghleacaithehe followed his colleagues
socairstill
reoitefrozen
sceimhlitheterrified
nach bhféadfaidís deoir a shileadhthat they couldn't shed a tear
ar balllater
á mbailiúbeing gathered
sceimhlitheoiríterrorists
idirbheartaíochtnegotiations
á leagan go talamhknocking him to the ground
ag screadaílscreaming
sciath chosantaprotective shield
sceonterror
uafáshorror
Téanam ort!Come along!
róbónnarobots
creathántremble
sólássolace
Ó bhaithis go bonn.
fágtha gan chosaint
left without protection
Cad é a thiocfadh le hiarbhaill an IRA a dhéanamh? Má eagraíonn siad a bpobal féin le cur in éadan na nOráisteach, cad é na himpleachtaí a bheas ansin do phróiseas úr na síochána? Tá imní ar chuid mhór daoine atá ina gcónaí gar do “líne na síochána” go mbeidh siad
fágtha gan chosaint.
a chosaint
to defend
“Sílimse gur féidir linn chuile chinneadh maoinithe a thóg muid
a chosaint sa mhéid is go bhfuil sé ag dul chun sochair don earnáil neamhspleách.
a chosaint
to protect
“Cá bhfuil an IRA anois in am an ghátair le sinn
a chosaint,” a d'fhiafraigh náisiúnaithe na Sé Chontae? Ach níor tháinig aon fhreagra.
cosaint
protection
Lena chois sin, déanfar leasú ar na dlíthe chlúmhillte a bhéarfaidh
cosaint do na meáin as corrmheancóg bheag a déanamh agus iad ag fiosrú scéalta móra atá go mór ar leas an phobail.
á chosaint
being protected
Deir an tráchtaire Newton Emerson go bhfuil tuarascáil á foilsiú ag Ombudsman na bPóilíní i mbliana a mhaíonn go bhfuil ball den Mount Vernon UVF ciontach as corradh le 13 dúnmharú ach go bhfuil sé
á chosaint ag Brainse Speisialta an PSNI mar gur brathadóir é.
chosaint
defence
Ní fios cén
chosaint a bheadh ag na hotharlanna ó tharla go bhfuil siad ar an eolas faoi MRSA le tríocha bliain anuas.
cosaint láidir
strong defence
Táthar ag tuar go forleathan i measc ardcheannasaíocht na hEaglaise Caitlicí go ndéanfaidh an Pápa Benedict
cosaint láidir ar phrionsabail thraidisiúnta na heaglaise agus na Vatacáine.
clós cosanta
defended yard
Teach túir mór agus bábhún, nó
clós cosanta, atá ann.
le mé féin a chosaint
to protect myself
*
Gluais • Glossary
fríd ghloine dhorchathrough a dark glass
smúidmist, murkiness
bréagachfalse
is annamhit is seldom
mionrudaíminor things
doiléirvague
i sruth na éiginnteachtain the stream of uncertainty
glas ceart na gcuibhreannthe correct green of the fields
sin an tuigethat's why
ag stánadh amachstaring out
léanalawn
ag croitheadh a gcinnshaking their heads
íomhánnaimages
iontassurprise
machnamh ceartproper thinking
scáileánscreen
ag preabadhjumping
bladhaire coinnlea candle flame
eachtraíevents
chan éthat's not it
dá thairbhe sinbecause of that
rudaí neamhiontachaunexciting, ordinary things
ar bharr na mbeannon the cliff tops
an lá fá dheireadhthe other day
ag coimhéad ar thonnta ag briseadh go díbhirceachwatching waves breaking with ardour
substaintsubstance
dá dtitfeadh mo chorp de bharr na mbeannif my body fell from the top of the cliffs
taoidetide
fiúntasworth
gníomhact
nó a mhalairtor the opposite
blaiseadhtaste
gan rud ar bith bheith gnóthaithe agam as m’aistearwithout having gained anything from the journey
fuaimeanna fánachaoccasional noises
díoscadhcreaking
coiscéimeanna folmhaempty footsteps
stánadh fadaa long stare
craos na tineadhthe roaring fire
dromchlasurface
cha dtig liomI can't
cha dtig liom í á threorúI can't guide it
déanaim iarracht a gciall a scaoileadhI try to release their meaning
le rachtanna fiáinein wild fits
seileogaspits
sáthadh scinethe stabbing of a knife
aonarachsolitary
staidéarthalevel-headed
teas an phaisinthe heat of passion
breithbirth
a cheiltto hide
anáilbreath
is annamhit is seldom
fiúntachworthwhile
dathanna seachantachaelusive colours
goitsecome on, come here
neadrachanests
seanbhallógaíold ruins
deifrehurry
cha raibh faill aigehe hadn't the time
contráiltewrong
go brách síoraíever
ag déanamh iontaiswondering
i bpeannaireacht chruinn shlachtmharin accurate neat writing
stócach ógyouth
bodhardeaf
pian a fhuilstinto suffer pain
mo bheomy life
lena dhornwith his fist
le mé féin a chosaintto protect myself
ní léimfinn amach as a bhealachI wouldn't jump out of the way
cinneadhdecision
cinntídecisions
go fadálachslowly
chan fhuil an cinneadh déantathe decision has not been made
déanaim mo chac agus mo mhúnI defecate and urinate
cuideachtúilhelpful
athrú séasúrthe change of seasons
de ghlanmheabhairoff by heart
gialljaw
gobachprotruding
gruaig fhionnblond hair
dóighiúlachtbeauty
tarraingteachattractive
rud inteachtsomething
buaireamhsorrow
ag bruidearnaighthrobbing
coimhthíochstrange
idir barra na gcrannbetween the tops of the trees
ag iarraidh mairstin airtrying to live on it
nimhneachsore
bhlais mé an phianI tasted the pain
tchíthear domhit seems to me
go dianstrictly
samhailimage
mar nach bhfuil sé de dhánacht ionam a bheith éagsúilbecause I haven't got the guts to be different
daonnachtaíhumanist
an cine daonnathe human race
bréanfoul
an bréantas a cheiltto hide the foulness
cumhráin bhréigefalse perfumes
lofarotten
gnásanna sóisialtasocial customs
béasamanners
seanseiteannaold sets
ag foscladhopening
ag scamhadhpealing
creatlachframe-work
creidbheáilto believe
scigdhráma an tsaoilthe farce of life
de réir mar atáthar ag dréimas is expected
táirgíproducts
caiteoir eiseamláireachexemplary spender
lúcháireachjoyous
teorainneacha luaisspeed limits
ag cailleadh foighdelosing patience
sceadamánthroat
mo bhrú folamy blood pressure
sciathánarm
go hionraice is a thiocfadh liomas honestly as I could
comhairleadvice
díomádisappointment
sólassolace
lagmheasarthachtrather small amount
ag tochailtdigging
an dúlra dúchasach a chosaint
to protect the native nature
Agus mé ar a thóir sin, d'fhoghlaim mé nach bhfuil sé éasca nó simplí
an dúlra dúchasach a chosaint, agus nach bhfuil gach éinne ar aon intinn faoi céard is cothú ann.
a chosaint
to protect
Feachtas
=======
Tá Simon Kelly gníomhach san fheachtas ASH (Action on Smoking and Health) a bhunaigh an Royal College of Physicians i 1971 leis an lucht caite tobac a spreagadh le héirí as an nós agus sláinte daoine eile
a chosaint ó chaitheamh fulangach.
a chosaint
to protect
Maidir leis na AFP, tá siadsan ag rá nach mbeidh siad ag gabháil leithscéil ar bhealach ar bith faoin méid a rinne siad sa gcás seo agus go bhfuil sé de dhualgas orthu pobal na tíre
a chosaint ó dhrugaí agus mangairí a chur faoi chois.
ag cosaint a dteanga dhúchais
protecting their native language
Amharc ar an agóid coicís ó shin nuair a dúirt Enda Kenny rud a mheas mórán daoine bheith ina ionsaí ar an teanga, amharc ar na daoine a tháinig amach ar an tsráid - daoine óga amuigh
ag cosaint a dteanga dhúchais.
ag cosaint
defending
Chaith na Comhghuaillithe ceithre bliana
ag cosaint an cheantair seo.
a chosaint
to defend
Thóg Rannulf, Iarla Chester, an caisleán seo i 1337 chun an teorainn leis an Bhreatain Bheag
a chosaint agus tá sé fós mórthaibhseach.
a chosaint
to protect
D’ionsaigh an slua fiáin seo, ina raibh suas le 5,000 duine ar fad, aon duine a chuir olc orthu, ina measc mná agus déagóirí nach raibh in ann iad féin
a chosaint, póilíní a tháinig i gcabhair orthu agus oifigigh otharchairr a bhí ag cuidiú le daoine a bhí gonta.
cosaint
protection
Deirtear gurbh é Naomh Cuthbert an chéad duine i Sasana a thug
cosaint do na héin.
a chosaint
to guard
An rud a dhéanann siadsan ná poll a thochailt sa talamh, ubh amháin a bhreith taobh istigh, ansin an bealach isteach sa pholl
a chosaint.
lena gcosaint ó fheithidí
to protect them from insects
9 milliún), cuireadh géin bhreise ó phónairí le piseanna
lena gcosaint ó fheithidí.
an chosaint chuí
the appropriate protection
Ach ba thrua gan
an chosaint chuí a thabhairt don chuid sin den tír ina bhfuil slabhra leanúnach Gaeilge ó ghlúin go glúin.
a chosaint
to protect
Caithfidh go raibh a fhios ag mo chomharsa gur cóir gach gréasán gan sreang
a chosaint le pasfhocal (faraor!).
cosaint
protection
Deirtear gurbh é Naomh Cuthbert an chéad duine i Sasana a thug
cosaint do na héin.
a chosaint
to guard
An rud a dhéanann siadsan ná poll a thochailt sa talamh, ubh amháin a bhreith taobh istigh, ansin an bealach isteach sa pholl
a chosaint.
Aire Cosanta
Defence Minister
Is samplaí cáiliúla iad Condoleeza Rice, Rúnaí Stáit an Rialtais, a bhí ina propast ar Ollscoil Stanford nuair a glaodh uirthi, agus Donald Rumsfeld,
Aire Cosanta Mheiriceá, a bhí ina chathaoirleach ar chomhlacht eolaíochta.
Rúnaí Cosanta
Secretary of Defense
Go deimhin, ní gá don aire a bheith sa pháirtí céanna leis an uachtarán, fiú; i 1997 cheap an t-uachtarán Clinton poblachtánach darbh ainm William Cohen mar
Rúnaí Cosanta Mheiriceá.
a chosaint
to protect
Caithfidh go raibh a fhios ag mo chomharsa gur cóir gach gréasán gan sreang
a chosaint le pasfhocal (faraor!).
nach féidir a chosaint
that cannot be defended
Tríd is tríd bhí an méid a tharla gránna agus náireach mar ócáid spóirt agus léirigh sé taobh de na cluichí Gaelacha a nochtar ó am go ham agus
nach féidir a chosaint.
chosaint
defence
B’fhéidir go ndearna Sam Smyth iarratas foirmiúil ar an eolas seo; ach cá bhfuil an fhianaise? An bhfuil sé ceart ná cóir go dtabharfaí fabhar faoi leith dó, mar go bhfuil sé mór leis an Aire, agus go mbeadh sé slán ón ghnáthpháipéarachas a bhaineann lena leithéid d’iarratas? Ceist oscailteachta agus trédhearcachta atá ann!
Chonaic muid le déanaí i gcás an íde béil a thug sé do Richard Bruton gurb í an
chosaint is fearr a bhíonn ag an Aire McDowell ná dul ar an ionsaí.
Rúnaí Cosanta
Defence Secretary
Dar fia, tá boladh na fola i sróna na nDaonlathach, go háirithe le déanaí nuair a tháinig seisear ginearál sinsearach, atá ar scor anois, amach sna meáin ag éileamh go mbrisfí an
Rúnaí Cosanta, Donald Rumsfeld, as a phost.
an tAire Cosanta
the Minister for Defence
Ach bhí spás fá choinne beirte ar an bhosca, agus cé a bhí mar chomrádaí ag Balor ar bharr an bhosca ach Dead Eye O’Dea,
an tAire Cosanta.
an Roinn Cosanta
the Department of Defence
De réir suirbhé a rinne an Roinn Airgeadais sa bhliain 2002, níor thug ranna agus oifigí stáit aitheanta mar an Roinn Gnóthaí Eachtracha, an Roinn Oideachais agus Eolaíochta, an Roinn Fiontar, Trádála agus Fostaíochta,
an Roinn Cosanta, an Roinn Sláinte agus Leanaí, Oifig an Ombudsman agus Oifig an Ard-Reachtaire Cuntas agus Ciste marcanna breise d’iarrthóirí ag an am a raibh Gaeilge acu.
Rúnaí Cosanta
Defence Secretary
Dar fia, tá boladh na fola i sróna na nDaonlathach, go háirithe le déanaí nuair a tháinig seisear ginearál sinsearach, atá ar scor anois, amach sna meáin ag éileamh go mbrisfí an
Rúnaí Cosanta, Donald Rumsfeld, as a phost.
gan chosaint
without protection
Sráideanna faoi léigear, lánaí a fágadh
gan chosaint agus sciúirse lasrach oíchiúil á fhearadh orthu ag póilíní agus ag dílseoirí a bhí ag obair as lámh a chéile.
fórsaí cosanta
defence forces
Bhí an Ulster Defence Regiment (UDR), reisimint de chuid arm na Breataine, é 95% Protastúnach, iarbhaill de chuid na B-Specials ann, mar *militia* logánta de chuid na bh
fórsaí cosanta sna Sé Chontae.
níos glóraí ag cosaint theagasc na heaglaise
more vocal defending the teachings of the church
Is beag duine a bhí
níos glóraí ag cosaint theagasc na heaglaise ná an tEaspag Eamon Casey agus an tAthair Michael Cleary.
cosaint an-leochaileach
very vulnerable defence
Is cuimhin liom go raibh na saineolaithe san am á rá go raibh
cosaint an-leochaileach ag foireann sin na Brasaíle ach go raibh na tosaithe an-mhaith.