Isteach ar an fhuinneog
came in the window (note 'ar' not 'fríd'); 'isteach fríd an fhuinneog nó doras' literally means 'through', as in breaking through the window or door.
Isteach ar an fhuinneog a tháinig sé, is cosúil, agus chan anuas an simléir agus bhí ocras ar dóigh air fosta, nó níor fhág sé grabhróg den bhia a fágadh fána choinne ina dhiaidh," arsa Máire agus aoibh an gháire uirthi.
nuair a thagadh daoine isteach
when people used to come in
Bhí orm seasamh suas agus an haiste a oscailt nuair a thagadh daoine isteach, ansin é a dhruid arís.
An rud atá sa bhun bán, tá sé sa bharr glas.
What's bred in the bone comes out in the flesh.
"An rud atá sa bhun bán, tá sé sa bharr glas.
seo isteach Kate
in comes Kate
Ní raibh na gloiní curtha amach i gceart aige nuair seo isteach Kate.
go mbeidís an doras chuige isteach
that they'd come in his door
Thuig sé go mbeidís an doras chuige isteach, lá éigin, luath nó mall.
thagaidís isteach
they used to come in
Éinne a bhíodh ag tabhairt cuairte ar Dhún Chaoin, ó thír eile nó ó chultúr eile, thagaidís isteach go dtí an scoil againn chun labhairt linn.
go dtagadh sé isteach
that he used to come in
Is cuimhin liom go dtagadh sé isteach sa rang.
teacht na teilifíse sna caogaidí
the coming of television in the Fifties
Ba é teacht na teilifíse sna caogaidí a d’athraigh gach rud.
ionas go dtiocfadh an solas isteach.
so the light would come in.
Shocraigh na mic go scarfaidís a dtuismitheoirí óna chéile ionas go dtiocfadh an solas isteach.
ag teacht isteach
coming in
“Is as an Bog (Taobh an Bhogaigh) mé, agus shíl muid go raibh daoine ag teacht isteach ón taobh amuigh agus ag baint úsáide as an Tuaisceart mar chineál goldfish bowl.
ag teacht ina treo?
coming in her direction
Chuir an timpiste iontas orm – cén dóigh nach bhfaca an bhean leoraí mór mar sin ag teacht ina treo? Agus cén dóigh nach bhfaca an tiománaí an bhean? CaochspotaD'inis mé an scéal do chara de mo chuid, Dave, a bhí ina thiománaí leoraí ar feadh na mblianta.
i ngach tír a dtig a mhuintir aisti.
in every country his people came from
Tá cos ag an Ghraoisín Mór i gcúpla tír ó thaobh a mhuintire de, ach bheadh ar Obama a bheith ina ochtapas le cos a bheith aigesean i ngach tír a dtig a mhuintir aisti.
sna glúnta atá le teacht
in coming generations
Agus chuile sheans go mbeidh áit chomh lárnach ag carachtair mar Bhrian na mBromanna i saol na bpáistí sna glúnta atá le teacht is a bhí ag Judge agus Sneaky the Snake agus Foxy i saol na ndaoine atá ar comhaois liomsa.
Má thagann an Márta ar nós an leoin,
if March comes in like a lion
“Má thagann an Márta ar nós an leoin, imeoidh sé ar nós na huaine, agus má thagann an Márta ar nós na huaine, imeoidh sé ar nós an leoin,” a deireadh na seandaoine, leithéidí iareagarthóir *Beo Ar Éigean*.
má tharlaíonn dóibh casadh áirithe
if certain turns of events come about in their lives
Ní fheadar an é sin an fáth a raibh sé ag iarraidh a bheith páirteach in “Work Experience” agus “Joy in the Hood”? An é go dtuigeann sé cás na n-íochtarán agus go dtuigeann sé go maith má tharlaíonn dóibh casadh áirithe ina saol go mbeidh bealach a leasa i ndán dóibh?
“Mar is eol duit, tá gaolta agam in Éirinn, agus dúirt mé le mo thuismitheoirí gur dheas liom teacht anseo chun mo chuid oideachais a chríochnú.
Tháinig an t-ábhar chun cinn sna comhráite
The subject came up in conversations
Tháinig an t-ábhar chun cinn sna comhráite ar fad mar gheall ar an gceist chéanna a bheith curtha orm: *“Have you heard about Des Bishop learning Irish?*”Is cuma cé acu smideadh, púdar níocháin, bróga spóirt nó teanga atá i gceist, níl aon dabht ach gur féidir le daoine cáiliúla aird an phobail a tharraingt ar na rudaí – idir tháirgí agus chúiseanna – a mbíonn siad ag tacú leo.
ag teacht isteach ón fhuacht.
coming in from the cold.
Ba mhaith liom fáil amach, ní hamháin faoin díograis chreidimh agus pholaitiúil, ach faoin tsíceolaíocht a spreag cuid de na huafáis a raibh sé páirteach iontu agus daoine á ngríosú aige le máirseáil trí áiteanna nach raibh fáilte rompu – agus tá muid ag caint ar thríocha bliain roimh ghéarchéimeanna Bhóthar Gharbh Achaidh! Dá bhfeicfeadh sé toradh a chuid saothair, an ndéanfadh sé gach rud mar a rinne?Ar an drochuair, ní bheidh an tOirmhinneach ag plé le ceisteanna tábhachtacha den chineál seo sa leabhar; beidh sé ag díriú ar na cúig bliana a chaith sé ag teacht isteach ón fhuacht.
Ag druidim le trí a chlog ar maidin
coming up to three in the morning
”
Ag druidim le trí a chlog ar maidin, bhí Barr an Chúma ciúin.
fuarthas aiseolas an-dearfach
very positive feedback came in
Craoladh an clár faoi Nollaig ar RTÉ agus fuarthas aiseolas an-dearfach isteach i ndiaidh an chláir.
dtiocfaimid slán
we shall come in one piece/safely
Caithfear a bheith dearfach go dtiocfaimid slán as an phrácás seo, d’ainneoin na ndeachrachtaí atá os ár gcomhair i láthair na huaire.
na cosa léi
to come away in one piece
Óir is beag seans ag an tráth seo go dtabharfaidh Roinn na Gaeltachta na cosa léi mar roinn iomlán rialtais ón scláradh a tharlós de thoradh na tuarascála.
t-ísliú céime
come down in the world
Is mór an t-ísliú céime é ó chlann mhór Sean-Uladh go mac cime! (http://www.
ag tuilleadh
flooding, coming in
Shuínn ar charraig ag breathnú ar an dtaoide ag tuilleadh is ag trá, tonn bheag ar thonn mheasartha mhór, ar thonn mhór.
b’fhada liom
I thought it long in coming
Bhí sé ann, ach b’fhada liom an fanacht leis.
an doras isteach
coming in the door
Chonaic sí mise an doras isteach.
scuab
came walking in
Agus Niall O Dowd ag seoladh leabhar Uí Chonchubhair, scuab Peter Ryan, leaschonsal na hÉireann i Nua-Eabhrac, isteach chun fáilte a chur roimh na scoláirí agus na scríbhneoirí.
ar shála leithéid
coming in the wake of
An Múnla
====
Tá sé faiseanta, ar shála leithéid *‘Priceless’* (2006) - atá sárthaithneamhach, dála an scéil - agus ag cur san áireamh a chéad mór-ruathar ceallalóide *‘Amelie’* (2001) go mbeadh criticí téagartha (ina mbreithiúnas féin, gan amhras) ag fanacht leis an ról gairmshainithe sin di.
tugadh chun solais le fiche bliain anuas
it came to light in the last 20 years
Agus tugadh chun solais le fiche bliain anuas nó mar sin an dóigh ar theip ar an stát caitheamh mar is cuí leis na páistí a bhí faoina gcúram.
sna blianta beaga amach romhainn
in the years to come
Is beag an t-ualach a bheas san aos óg atá ag teacht i méadaíocht sa Ghaeltacht faoi láthair ar an státchiste sna blianta beaga amach romhainn.
An Cartadh Amach le hAis an Impí Isteach
being thrown out as against being pleaded to come in
An Cartadh Amach le hAis an Impí Isteach
=================
Níl mé ag rá nach raibh deacrachtaí riamh ag an Oireachtas.
bhailigh siad isteach
they came in
Errigal i Leitir Ceanainn oíche Dé Sathairn seo a chuaigh thart? Luath go leor san oíche a bhailigh siad isteach, iad gléasta ó bhaithis go bonn in éide dhubh agus cuma bhagrach orthu.
ba mhaith mion
good came in small parcels
Ach san ochtú haois déag ba mhaith mion.
bheadh ag tíocht i gcomharbacht ar
would be coming in place of
An Clár Tacaíochta Teaghlaigh:
=============
Ar an gcéad dul síos bhí an tAire Stáit tagtha inár láthair chun an Clár Tacaíochta Teaghlaigh, a bheadh ag tíocht i gcomharbacht ar Scéim Labhairt na Gaeilge a fhógairt.
i réim ina dtír dhúchais féin arís
ever come the fore in its native land again
Ba dhóigh leis an bpainéal go bhfuil dhá leagan ann feasta ar na teangacha Ceilteacha éagsúla, an leagan traidisiúnta agus an leagan nua; ba dhóigh leo nach dtiocfaidh ceann ar bith de na teangacha Ceilteacha i réim ina dtír dhúchais féin arís; ba dhóigh leo gur teangachaí mionphobail – micrea-phobail go deimhin – a bheas iontu amach anseo, seachas teangacha mionlaigh.
an doras isteach
coming in the door
Duine díobh sin, Tomás, bhí sé ag obair i siopa leabhar Ystwyth ar an mbaile i rith an tsamhraidh, agus nuair a chonaic sé an doras isteach mé, is i nGaeilge a bheannaigh sé dom.
nó tagann sé ina mhaidhm
as it comes in a deluge
(Eagrán 148 , mí Lúnasa 2013)
Ní minic a bhíonn athrú rialtais abhus, ach nuair a tharlaíonn a leithéid bíonn ollbhua, nó tagann sé ina mhaidhm, ag an bhfreasúra de ghnáth, agus mar sin a thit sé amach an iarraidh seo.
Ar bhealach tháinig ann
do in a way they came into being
Fealsúnacht na nGael Óg
===========
**Colm: Cén fhealsúnacht nó cur chuige atá taobh thiar de bhunú Na Gaeil Óga?**
Ruadhán: “Ar bhealach tháinig ann do Na Gaeil Óga mar fhreagra ar easpa deiseanna úsáide don Ghaeilge i measc daoine óga i mBaile Átha Cliath.
bhfuil toradh maith tagtha ar
a good result has come in
Tá mé sásta go bhfuil toradh maith tagtha ar an gcéad cheann de na tionscnaimh sin – ‘An Óige agus an tÉireannachas’.
seod isteach an t-uisce
here’s the water (coming) in
Seo í caint Mhichíl Uí Choinceanainn arís:
'Tháinig sé agus bhuail sé a sháil in aghaidh an chasóg ag iarraidh i a theannadh níos fearr mar bhudh ea, agus chuir sé an clár amach bunáite ó sháil go rinn, agus ansin ar ndóigh nuair a chuir, seod isteach an t-uisce, agus mar a dúirt an t-amhrán, sloigeadh an bád ansin, agus báthadh na daoine agus scaip na caoirigh anonn 's anall.
a bhí faoi bhun aige
which was coming his way, in store for him
Agus an fear bocht, déarfainn nach raibh a fhios aige cad é an méid oibre a bhí faoi bhun aige, i ndáiríre.
sílimse go n-aithneofar amach anseo
I think it’ll be realised in time to come
B'fhéidir nach n-aontóidh gach duine leis seo, agus b’fhéidir nach dtaitneoidh sé le cuid mhaith daoine, ach sílimse go n-aithneofar amach anseo gurb í foireann Átha Cliath na linne seo an fhoireann peile is fearr a bhí riamh ann i stair na peile Gaelaí go nuige seo.
tíocht gar do na spriocanna
in coming close to the (sales) targets
Ní bheidh aon nuachtán Ghaeilge ar fáil sna siopaí Lá ’le Pádraig i mbliana mar gur theip ar an gcomhlacht a fuair an conradh foilsithe tíocht gar do na spriocanna díolaíochta a leagadar rompu.
gan dada tagtha ina n-ionad
nothing has come in their place
Tá na seanmhúnlaí briste agus ag dul in éag, ach gan dada tagtha ina n-ionad.
tháinig faoi sclamhairt aisteach ghoimhiúil
came in for an incredibly venomous attack
Labhair Robert McMillen leis an bhfear a tháinig faoi sclamhairt aisteach ghoimhiúil nuair a bhunaigh sé Teilifís na Gaeilge > TG4, iarléachtóir, iar-Aire agus fear a bhfuil a shúil dírithe amach roimhe anois ar Áras an Uachtaráin, Michael D.
codlatach ó thuaidh go Lá Philib an Chleite
(shall be) sleepy in the north till Kingdom come
Tá Robert McMillen den bharúil go bhfuil is go mbeidh beanna codlatacha na dteampall ó thuaidh codlatach ó thuaidh go Lá Philib an Chleite.
Tá Gluais Beo! Pota Focal faoi chóipcheart ag Oideas Gael, foilsitheoirí na hirise Beo!
Pota Focal Beo! Glossary is under the copyright of Oideas Gael, publishers of Beo! magazine.
