Nuair a úsáideann muid an leagan ceart seo, léiríonn sé go gcreideann muid go bhfuil fiúntas ag baint lenár n-oidhreacht agus nach bhfuil muid sásta glacadh leis an leagan truaillithe a chuir na coilínigh ar fáil.
Cé gur éirigh leis na coilínithe seo baile beag a bhunú ar an gcósta, san áit a dtugtar South Carolina anois air, agus fanacht ann ar feadh bliain nó dhó, is cosúil go bhfuair na hIndiaigh an ceann is fearr orthu.
Ní thugtaí cuireadh dóibh le bheith páirteach ann sa chéad dul síos, agus is ríléir nach raibh aon siocair acu le bheith ag cuimhneamh le háthas ar an gcéad lá a tháinig na coilínigh i dtír.
De réir fabhalscéalaíocht Mheiriceá, am cinniúnach i stair na tíre ab ea an eachtra seo, nuair a caitheadh boscaí agus burlaí tae isteach i nduga Bhoston mar agóid in aghaidh chórais canach Shasana (a leag cáin ar na cóilínithe gan ionadaíocht a thabhairt dóibh i bParlaimint.
An Forrachtadh ó Thús Deireadh
Cé gur ag tús na 16ú haoise a thosaigh na Spáinnigh seilbh a ghabháil ar na críocha a dtugtar an Cholóim orthu sa lá atá inniu ann, d’imigh breis is céad bliain thart sular éirigh leis na coilínigh tailte na nEmberá a smachtú in ainneoin an bhuntáiste a bhí acu ó thaobh na teicneolaíochta míleata de.
Chonaic fear geal an liagán cáiliúil seo de chéaduair beagnach céad is ceathracha bliain ó shin, nuair nach raibh ach tuiscint dhoiléir ag na coilíneachtaí Eorpacha ar lár na hAstráile.
Bhí Éireannaigh go leor i measc na saighdiúirí agus na gcoilíneach ar an gCéad Loingeas freisin, áfach, agus i measc na gcoilíneach a chuir fúthu de bhonn tola ina dhiaidh sin.
Scríobh an coilíneach, Charles Macarthur King, cuirim i gcás, 55 focal den teanga a labhraíodh sa cheantar a dtugtar Port Stephens air sa lá atá inniu ann ar chifleoga páipéir sa bhliain 1845.
Machairí Féir agus Coillte Craobhacha
===================
Léiríonn Gammage an dóigh ar chuir luathchoilínigh go leor síos ar a n-iontas nuair a tháinig siad ar mhachairí féir sna háiteanna ina raibh cré bheatha agus ar choillte ag fás sa chré scáinte.
coilínigh a chur fúthu iontucolonists who settled there
Bhí siad araon daite dearg ar an léarscáil, mar a bhíodh na tíortha eile sa Chomhlathas Briotanach ar fud na cruinne, agus ba de shliocht Briotanach iad na coilínigh a chur fúthu iontu.
i measc na luathchoilíneach seoamongst these new colonists
Maíonn sé go raibh an cultúr Gaelach beo beathach i measc na luathchoilíneach seo, ach níor tháinig sé ar aon alt, iris nó ar leabhar Gaeilge a foilsíodh i luathbhlianta an stáit ina thaighde.
Bhaist coilínigh sna Fritíortha ainmneacha Eorpacha ar na cathracha agus bailte a bhunaigh siad abhus i dtús báire, ach thosaigh siad ag baint feidhme as logainmneacha dúchais ar áiteanna éagsúla roimh i bhfad.
Lucht na cóilíneachta úd, Iosrael, bhí orthu na cadhnraí a bhaint amach as a gcuid ladrann siadsan sa Táidsíceastáin ar na mallaibh, cionn as gur bhuail taom scanradh iad nuair a thosaigh cuid acu, na ladrainn, ag dúiseacht astu féin san oíche.
Bhí lúcháir ar na coilínighthe colonists were delighted
Bhí lúcháir ar na coilínigh ardmholadh a fháil ó ionadaí uasal na máthairtíre go dtí gur chuir sé an t-aguisín seo leis an teachtaireacht: in ainneoin a “*birthstain*”! Chuaigh a thagairt dá n-oidhreacht daoránaigh go smior iontu.
Bhí an cogadh do-aithnid seo ar siúl idir 1788 agus luathbhlianta an chéid seo caite, thart ar na teorainneacha mallghluaiste idir na ceantair a bhí sealbhaithe ag na coilínigh Eorpacha agus dúichí an mhuintir dhúchais.
Tús Fuilteach Leath an Chogaidh
==========
Cuireadh tús leis an gcogadh beagnach a luaithe is a chuir na coilínigh fúthu in Sydney i mí Eanáir 1788, nuair a mharaigh muintir na háite beirt fhear geal.