Sraith na Seaimpíní
The Champions League
B'fhéidir nach bhfuil chuile shraith san Eoraip láidir, ach tá tíortha "beaga" eile in ann clubanna a chur chomh fada le Sraith na Seaimpíní agus Corn an UEFA, gan iad féin a náiriú.
curaí
champions
Thug an sos imeartha sin deis do Choláistí Átha Cliath tuilleadh traenála a dhéanamh agus ullmhú i gceart don chluiche leathcheannais i gcoinne Choláiste Chiaráin, Cill Chainnigh, curaí Laighean agus uile-Éireann na bliana roimhe.
crann taca
pillar, champion
Na laethanta seo, shílfeá go mbeadh sé dodhéanta a bheith mar dhlúthchara de chuid Uachtáran na Stát Aontaithe - tír atá ina crann taca ag Iosrael - agus ag an am céanna a bheith ar thaobh daoine bochta atá faoi ansmacht.
curaidh
champions
Ar an mbealach chun na craoibhe an bhliain sin bhuaigh Áth Cliath ar Uíbh Fháilí agus ar Chorcaigh, curaidh na mblianta '72 agus '73, agus ar fhoireann na Gaillimhe a d'imir sna craobhacha sin i '72 agus '73.
churaí Uladh
champions of Ulster
Thug Aontroim an-taispeántas i gcoinne Thiobraid Árann in 2002 agus is dóigh gurb iad a bhuafaidh Craobh Uladh arís i mbliana, cé go bhfuil sé ionann is cinnte go ndéanfaidh foirne Dhoire agus an Dúin an-iarracht stádas churaí Uladh a bhaint d'fhir na nGleannta.
curaí na Mumhan
the Munster champions
Seo cluiche an-spéisiúil: curaí na Mumhan i gcoinne churaí na hÉireann faoi 21 le trí bliana anuas.
seaimpín
champion
Dá bhfaigheadh muid iarratas amháin ó chuile chraobh bheadh an-chomórtas againn! Dá mbeinnse i mbun Chonradh na Gaeilge i Loch Garman, mar shampla, nó in aon chontae eile sa tír, bheinnse ag iarraidh go mbeadh seaimpín áitiúil ag seasamh an fhóid ar son Loch Garman ag an Oireachtas.
curadh-rothaí
champion cyclist
Tugtar *thalassotherapy *ar an leigheas sin, agus tháinig rath air sna seascaidí nuair a chuaigh an curadh-rothaí Louison Bobet go dtí an t-ionad ag Roscoff i ndiaidh dó timpiste tráchta tromchúiseach a bheith aige.
Curadh-lúthchleasaí
champion athlete
Curadh-lúthchleasaí atá ann a chaith tamall san Astráil.
seaimpín
champion
Is beag nach ndearna sé an rud céanna sa chraobh ach bhí air géilleadh don seaimpín ar deireadh.
curaidh Laighean
Leinster champions
Más é an fáth gur taispeánadh Áth Cliath agus Lú sa pheil toisc gur curaidh Laighean iad Áth Cliath, cén fáth nár taispeánadh Cill Chainnigh (curaidh Laighean, na hÉireann agus na Sraithe) ina gcéad chluiche i gcoinne Átha Cliath.
curaí Uladh
the Ulster champions
Cén fáth go bhfuil an milleán á chur ag Mac Grifín ar an gcóras? Tar éis an tsaoil, téann curaí Uladh díreach isteach i gcluiche leathcheannais na hÉireann.
curaí
champion
Leithéidí Regina Jacobs, curaí an domhain don 1500m faoi dhíon agus an dornálaí Shane Mosley atá luaite.
seaimpín
champion
Gheofá amach go bhfuil seaimpín agat sa rang i spórt éigin, leadóg bhoird, b'fhéidir.
curadh na capallaíochta
the horsey champion
Dar leis go raibh curadh na capallaíochta ag iarraidh leath an bhoinn a thabhairt don laoch eile a raibh sé thar a bheith tuillte aige - a each, Waterford Crystal.
an Scolardach Lúthchleasa
the Athletics Champion
Ach bhí eagarthóir doghrachtach *Beo Ar Éigean*, Éamonn Ó Doornail, róscrábach le Balor an Scolardach Lúthchleasa a chur 'fhad le hAithin na Gréige chun tráchtaireacht a dhéanamh ar na cluichí ansin.
Curadh mór na cainte contanóidí
the great champion of the continuous talk
Curadh mór na cainte contanóidí é gan dabht, gan amhras, gan bhréag, gan éitheach, gan agó, gan .
i Sraith na Seaimpíní
in the Champions League
Bualadh iad i Sraith na Seaimpíní go luath.
tréithe fíorsheaimpíní
the traits of true champions
Léirigh siad tréithe fíorsheaimpíní: scil, diongbháilteacht, féinmhuinín, spiorad agus imirt foirne agus go mórmhór an cumas tábhachtach sin scóranna a aimsiú ag an am ceart sa chluiche, mar shampla sa cheathru deiridh den chluiche leathchraoibhe i gcoinne an Chláir.
curaidh
champions
Comhghairdeas mar sin le Contae na hIarmhí, curaidh na hÉireann, Roinn a Dó, agus chéad bhuaiteoirí Chorn Uí Rinn, agus le foireann Londain as a mbua i gCorn Uí Riocaird.
Curaí na hÉireann
the All-Ireland Champions
Ar an Domhnach an 5 Feabhra seo caite, shocraigh mé síos go compordach ar an tolg sa seomra suí ós comhair an teilifíseáin, dinnéar an Domhnaigh ite agus gloine fíon dearg in aice láimhe, réidh don chluiche peile sa tsraith náisiúnta idir Baile Átha Cliath agus Curaí na hÉireann, Tír Eoghain.
Sraith na Seaimpíní
the Champions League
Dar leis fosta gur “móimint uafásach” ina shaol a bhí ann gan a bheith ar an fhoireann nuair a bhain Liverpool FC Sraith na Seaimpíní anuraidh.
na seaimpíní
the champions
Sin é an fáth, agus gan fhios agam cé hiad na seaimpíní (mo bharúil féin ná go mbeidh an lá leis an Airgintín), nach bhféadfainn an ócáid a ligean tharam gan tagairt a dhéanamh di.
ina gcuraí ar an domhan
world champions
Scóráil Maradona 34 cúl i 91 cluiche idirnáisiúnta ag imirt don Airgintín agus murach é ní bheadh an Airgintín ina gcuraí ar an domhan i 1986.
curaí Laighean
Leinster champions
1961 nó 1962 a bhí ann, measaim, agus bhí níos mó *Dubs* ar an bhfoireann iománaíochta ná mar a bhí d’imreoirí as aon chontae eile as Laighin toisc go mba iad Áth Cliath curaí Laighean na bliana 1961.
seaimpín náisiúnta amháin
one national champion
Ar ndóigh, níorbh fhiú na foirne, na stáideanna, ná na cluichí móra gan sprioc ná duais mhór, agus i 1967 rinneadh cinneadh go n-imreodh buaiteoirí an AFL in aghaidh bhuaiteoirí an NFL chun go mbeadh seaimpín náisiúnta amháin ann.
seaimpíní,
champions,
Is bua é sin a bhíonn ag foirne maithe agus ag seaimpíní, ar nós Chill Chainnigh san iomáint.
a d'imrítí idir seaimpíní an oirthir agus an iarthair.
which used to be played between champions of the west and champions of the east.
Sa bhliain 1916, bunaíodh cluiche an Rose Bowl, a d'imrítí idir seaimpíní an oirthir agus an iarthair.
seaimpíní na Breataine
the champions of Britain
**Stádas**Ní raibh stádas na heagraíochta nua soiléir go dtí Ard-Fheis CLG i mBaile Átha Cliath sa bhliain 1928 nuair a vótáil na hionadaithe ar son an rúin go mbeadh Comhairle na Breataine ina comhairle cúige agus go mbeadh seaimpíní na Breataine páirteach i gcluichí ceannais na hÉireann ag leibhéal na sóisear.
curadh trom-mheáchain
heavy weight champion
Na Naitsithe
Dornálaí gorm eile a bhain barrchéimíocht amach ná Joe Louis nó ‘The Brown Bomber’, curadh trom-mheáchain an domhain agus an dornálaí ab fhearr riamh dar le saineolaithe an spóirt.
churadh
champion
Beidh an Tour de France 2009 thart faoin am a dtiocfaidh sé go hÉirinn agus cá bhfios nach ina churadh uair amháin eile ar an rás is mó agus is déine ar domhan a bheidh sé.
curadh domhanda
world champion
Níor luaigh sí liom a cuid éachtaí ar an oighear liom go dtí gur chuir mé ceist uirthi faoi an samhradh seo chuaigh thart agus fuair mé amach go raibh sí ina curadh domhanda!
D'inis sí dom gurb í an chéad Éireannach a ghlac páirt sa Craobh Domhanda Luas-scátála san Olympic Oval, Calgary, Ceanada, i Feabhra 2007, áit ar bhris sí an churiarracht domhanda 1500 méadar agus fuair sí bonn airgid dá bharr.
churaidh na gcúigí
the provincial champions
Sin é go díreach a tharla do churaidh na gcúigí, Tír Eoghain, An Mhí, Ciarraí agus Ros Comáin i mbliana.
Churadh ar Domhan
World Champion
Sé throid a bhí ar chlár na hoíche agus ba é ‘Laoch an Iarthair’, Annraoi Mac Giolla Chomhaill (Henry Coyle), as Gaoth Sáile i Maigh Eo, a bhí sa chró don phríomhbhabhta ar chlár na hoíche agus é ag tabhairt aghaidh ar Elio Cotena as Napoli na hIodáile, féachaint cé acu a bheadh ina Churadh ar Domhan de chuid Fondúireacht Dornálaíochta an Domhain (WBF) sa mheánmheáchan éadrom.
Curadh gan Chonspóid
undisputed champion
An dúshlán atá roimh Annraoi Mac Giolla Comhaill mar sin ná an gradam ‘Curadh gan Chonspóid’ – rí gan freasúra - a bhaint amach trí gach curadh eile de chuid na n-eagraíochtaí éagsúla a bhualadh.
churaidh
champions
Ar fhoireann Átha Cliath a fuair an bua ar churaidh uile-Éireann na bliana 1954, Contae na Mí, bhí Kevin Heffernan, Ollie Freeney, Des Ferguson, Cathal O Leary is araile.
curaidh
champions
Imríodh an chéad leagan de i 1967 nuair a thug foireann ón Astráil cuairt ar Éirinn agus d’imir siad i gcoinne curaidh na peile Gaelaí, an Mhí.
Sraith na gCuradh
the Champions League
Bhí cloiste agam ar éachtaí fhoireann sacair na cathrach, Deportivo, faoi mar a bhí ag mórán Éireannach ón uair a chloígh siad Síol Broin cróga Bhleá Cliath i Sraith na gCuradh i 2004.
Fiú más iad na curaidh
even if they were the champions
Fiú más iad na curaidh a bhí ina gcoinne, an fhoireann ab fhearr ar fad le roinnt blianta anuas, shíl chuile dhuine go ndéanfaidís cluiche maith de, go mbeadh coimhlint ghéar ann, go mb’fhéidir go mbeadh an imirt idir dhá cheann na meá suas go dtí an fhead deiridh.
spreagann curaidh
inspires champions
Is é sin is dóigh a spreagann curaidh bliain i ndiaidh bliana (foireann iomána Chill Chainnigh ina sampla maith) agus dul tríd an phian agus an fhulaingt cholainne agus aigne, b’fhéidir, athuair.
curaí na hÉireann don iliomad uair
Irish champions for the umpteenth time
Maidir le Cill Chainnigh, curaí na hÉireann don iliomad uair, cad tá le rá fúthu nach bhfuil ráite cheana? An fhoireann iomána ab fhearr a bhí ariamh ann; Brian Mac Óda an bainisteoir ab fhearr a bhí riamh ann; Henry Ó Seibhleáin an t-iománaí ab fhearr a bhí riamh ann agus mar sin de.
iarchuradh gairmiúil dornálaíochta an domhain
former professional world boxing champion
Bhí sé de phribhléid agam aithne bheag a chur ar Bhernard Dunne, iarchuradh gairmiúil dornálaíochta an domhain sa Coileachmheáchan Trom, ag tús 2011 nuair a iarradh orm cabhrú leis a chuid Gaeilge a chleachtadh.
an laoch leadóige Eilbhéiseach
the Swiss tennis champion
Is féidir an straitéis seo a bhrath san aiste a scríobh Wallace ar bhuanna fisiciúla Roger Federer, an laoch leadóige Eilbhéiseach, fé theidil, Roger Federer as religious experience.
bheith ina gcuraidh sraithe ar
to be league champions
An bua a shantaigh siad agus nach raibh acu ó 1967, bheith ina gcuraidh sraithe ar Shasana, bhí sé ar iarraidh.
Curadh
champion
Is é Curadh an Domhain ar cheann de na spóirt is deacra agus is crua dá bhfuil ann i measc na lúthchleas.
Curaidh
champions
An Crusher Casey
========
Curaidh, sáriomaitheoirí spórtúla ab ea deartháireacha Uí Chathasaigh agus is mó duais, gradam agus craobh a bhuadar ar fud na cruinne sna blianta úd sa chéad leath den 20ú aois.
ina churadh dornálaíochta amaitéarach ar an mBreatain
the British amateur boxing champion
Bhí Tom ina churadh dornálaíochta amaitéarach ar an mBreatain.
gaireadh Patrick ina churadh ar
P. was proclaimed champion
An 21ú lá de mhí Aibreáin 2014, gaireadh Patrick ina churadh ar Chraobh Oscailte Pócair na hÉireann 2014 de chuid Paddy Power.
liosta na gcuradh
to the list of champions
Leis an bhua seo ina seilbh aige, tá a ainm curtha le liosta na gcuradh, ina measc Noel Furlong, Liam Flood, Joe Beevers, Neil Channing, James Mitchell, Kevin Vandersmissen agus Ian Simpson.
Sraith na gCuradh
the champions’ league
Sílim nach ionann an cineál lucht féachana, agus dá bhrí sin an t-atmaisféar, a bhíonn ag cluichí Chorn an Domhain agus a macasamhail ag cluichí sraithe Phríomhroinn Shasana nó Sraith na gCuradh san Eoraip nó a leithéidí sin.
curadh domhanda
world champion
Casadh curadh domhanda luas-scátála, Éireannach, ar Tony Birtill anuraidh, ach is ar fhoireann na hÍsiltíre atá sí.
Curadh
champion
Labhair Colm Mac Séalaigh le Curadh na hEorpa agus Curadh an Domhain dornálaíocht, Katie Taylor.
Tá Gluais Beo! Pota Focal faoi chóipcheart ag Oideas Gael, foilsitheoirí na hirise Beo!
Pota Focal Beo! Glossary is under the copyright of Oideas Gael, publishers of Beo! magazine.
