ar an gcaoi sin
in that way
Ní raibh na ranganna ar siúl aici ach oíche amháin sa tseachtain, áfach, agus gan mhoill thug Ethel faoi deara go raibh an-deacracht acu an teanga a fhoghlaim
ar an gcaoi sin.
ar aon chaoi
anyway
Ós rud é gur tionscal séasúrach atá i gceist níl an tionchar sin rómhór, go fóill
ar aon chaoi.
an chaoi a dtéann daoine craiceáilte faoi
the way people go mad over it
Tuigim sin, ach
an chaoi a dtéann daoine craiceáilte faoi - sin an pháirt nach dtuigim.
an chaoi
the way
Is é seo an sampla is fearr fós den rud ar a dtugann cara de mo chuid "Dutchman-Speaks-Irish-itis":
an chaoi a gceapann muintir na hÉireann i gcoitinne go bhfuil sé aisteach go mbeadh Gaeilge ag Ísiltíreach (nó duine ar bith nach bhfuil fréamhacha Éireannacha aige.
an chaoi ar múineadh muide
the way we were taught
Tá muid ag múineadh na ndaoine óga
an chaoi ar múineadh muide tríocha nó ceathracha bliain ó shin.
ar an gcaoi sin
in that way
Ní féidir dul chun cinn a dhéanamh
ar an gcaoi sin, a deir Mícheál.
an taithí chaoi
the right experience
Mheas sé go raibh
an taithí chaoi aige faoin am a fógraíodh an post.
go gcuirfeadh muide caoi ar an áit
that we'd fix up the place
Ba é an margadh a rinneadh eadrainn ná
go gcuirfeadh muide caoi ar an áit.
Cén chaoi a mothaíonn tú faoi sin?
How do you feel about that?
Cén chaoi a mothaíonn tú faoi sin?
Éamon Ó Donnchadha: Airím go hiontach dá bharr.
cé go bhfuil caoi i bhfad níos fearr orainn anois
although we're much better off now
"
An dóigh leis gur cailleadh aon rud mar thoradh ar an dul chun cinn sa gheilleagar; ar chailleamar aon rud mar shochaí leis an bhforbairt sin? "Ní tharlaíonn aon athruithe, fiú amháin athrú chun feabhais, gan ceataithe cinnte a bheith ag baint leis agus,
cé go bhfuil caoi i bhfad níos fearr orainn anois, is laige anois, creidim, an tionchar ar iompar na ndaoine, meas na gcomharsan agus an mhoráltacht thraidisiúnta.
níl an phoiblíocht chaoi á fáil ag lucht agóide
protestors are not getting proper publicity
Ní hamháin sin ach tá na fíricí á gceilt ar mhuintir na hÉireann agus
níl an phoiblíocht chaoi á fáil ag lucht agóide.
sa chaoi chéanna
in the same way
D'aithin siad freisin gurbh fhéidir an drioglann go léir a théamh
sa chaoi chéanna - na *mash tubs*, an téamh lárnach, an tIonad Léirithe srl; d'ainneoin sin, bheadh farasbarr uisce te ar fáil fós - agus, mar ab eol dóibh, theastaigh linn snámha óna gcomhoileánaigh.
caoi
repair
Cosnóidh an bóthar féin €680 milliún - é sin á chaitheamh agus
caoi á cur ar an M2 atá i bhfoisceacht 7-10 gciliméadar den M3 nua.
caoi a chur ar an áit
to tidy up the place
*
Gluais • Glossary
mo dhícheallmy best
a gheallaim dom féinI promise myself
san fhásachin the desert
d'fhéadfainn staonadh ó sheacláidI could abstain from chocolate
don Charghasfor Lent
cleastrick
chuirfinn dallamullóg orm féinI'd delude myself
blastatasty
íobairtsacrifice
maitheasgood
bródúilproud
casacht mhór ghroía great big cough
tairseachthreshold
tanaíthin
fiáinwild
de shíoralways
seanfhaiseantaold-fashioned
láchfriendly, pleasant
mearbhallconfusion
cheapasI thought
a bhlas tuaisceartachhis northern accent
chloisimis a chasachtwe used to hear his cough
bhímis ar bíswe used to be excited/impatient
cúbógacollections of Easter eggs
scaoilimis gach uile ní uainnwe'd cast everything aside
go scafántaspeedily
ghlacadh sí buíochas leisshe would thank him
chuireadh sí i bhfolach éshe would hide it
ag iomrascáil lena chéilewrestling one another
suachmáneasy-going person
gan puth análawithout a puff of breath
parlúsparlour, sitting-room
deireadh sí linnshe would say to us
cur i gcéill iomlántotal pretence
thuigeadh siseshe'd understand
bheannaímis dówe would greet him
d'fhiafraímis dewe'd ask him
d'fhreagraímiswe would answer
go fuarbhruiteindifferently
ag tóraíocht an mhálasearching for the bag
nodclue
go n-alpfadh Daidí siar iadthat Dad would devour them
beadaílover of sweet things
dá bharras a result
d'éalaigh méI escaped
cófrapress
ag póirseáil thartrummaging about
málaí plaisteachaplastic bags
doirtealsink
de phreabsuddenly
go raibh mo chosa nitethat it was all up with me
polaitíocht an tuaiscirtthe politics of the north
daoine muinteartharelations
díospóireachtaí bríomharalively debates
a chuairteannahis visits
b'annamh cuideachta na bhfear aigehe seldom had the company of men
ag útamáilfumbling
ba ghiorra in aois diclosest to her in age
mo dhála féin agus Tríonajust like myself and Tríona
fé mar a chaitheadh Tríona liomsaas Tríona used to treat me
barrúilfunny
de shíor dár gcáineadhalways criticizing us
ag spochadh as m'uncailteasing my uncle
agus uasal le híseal á dhéanamh aigesean uirthiseand he was patronizing her
tá sé chomh maith agamI may as well
á leanúintfollowing him
garda gradaimguard of honour
cársánwheeze
inchreidtecredible
plúchadhasthma
ag sméideadh ar m'uncailnodding at my uncle
dá mbéarfaí ormif I was caught
isteach sna gnáthchróite folaighinto the usual hiding-places
macalla na nglórthathe echo of the voices
tuaromen, sign
an ceann ab ansa liom féinthe one I liked best
mealltachenticing
bonnánhorn
fardoraslintel of door
vardúswardrobe
bheir mé barróg airI hugged him
ag cóiriú na n-adhartánarranging the cushions
glicsly
caoi a chur ar an áitto tidy up the place
margadhdeal
a roinntto share
stróic méI tore
daitecoloured
dúil chráitetorturous desire
candaí móra seacláidebig chunks of chocolate
blúire ar bhlúirebit by bit
giodalachperky
bhuail fonn múisce muidwe felt like vomiting
tháinig iarracht den cheann faoi orainnwe became a little bit down
smeartha le seacláidcovered in chocolate
teipfailure
cén chaoi a gcuireann tú chuige?
how do you go about doing it?
AÓF: An bhfaigheann tú deacair é píosaí a chumadh, nó
cén chaoi a gcuireann tú chuige?
MÓR: Ceapaim go bhfuil sé iontach deacair píosaí a chumadh.
an chaoi a bhfulaingíonn duine aonair
how an individual suffers
"Thug Joyce blas ar an saol ar na sráideanna, tugann Maeve Brennan blas ar an saol taobh istigh de na tithe agus
an chaoi a bhfulaingíonn duine aonair nuair atá rialacha ag teacht salach ar a chéile ón tsochaí mhór; rialacha faoi bheith i do thost is faoi rudaí áirithe a dhéanamh agus an chaoi a dteanntaítear daoine idir dhá chloch mhóra éagsúla.
an chaoi a dteanntaítear daoine
how people are squeezed
"Thug Joyce blas ar an saol ar na sráideanna, tugann Maeve Brennan blas ar an saol taobh istigh de na tithe agus an chaoi a bhfulaingíonn duine aonair nuair atá rialacha ag teacht salach ar a chéile ón tsochaí mhór; rialacha faoi bheith i do thost is faoi rudaí áirithe a dhéanamh agus
an chaoi a dteanntaítear daoine idir dhá chloch mhóra éagsúla.
ar an gcaoi seo
in this way
Leis an bpáipéar ceart is féidir torthaí an-phroifisiúnta a fháil
ar an gcaoi seo.
ar chaoi éicint
in some way
Ansin nuair a fhágaim ar leataobh iad ar feadh tamaill, socraíonn siad síos ansin
ar chaoi éicint.
ar aon chaoi
anyway
Bíonn cuid de na háiteanna oscailte i rith na bliana
ar aon chaoi, ach seans go bhfuil roinnt ann nár chuala tú fúthu roimhe.
i ndroch-chaoi
into a bad condition
Thug Margaret Pearse, deirfiúr Phádraig, Teach Fheadha Cuilinn don Stát i 1960 ach thit an foirgneamh
i ndroch-chaoi.
le caoi a chur air
to repair it
*
Gluais • Glossary
dul i dtaithí arget used to
seanmóirsermon
léachtaíreadings
gnáthchomhráordinary conversation
chomh tuirseach is a bhínnhow tired I used to be
luasspeed
sruth caintea stream of words
foighneachpatient
botúinmistakes
séiplíneachchaplain
bosca faoistineconfession box
ag éisteachthearing confessions
eascainíswearing
iarrachtattempt
leithreastoilet
sna Flaithisin Heaven
seálshawl
sa Nigéirin Nigeria
deoisediocese
gáneed
ualachburden
misneachhope
leictreachaselectricity
cuisneoirífridges
cadhnrabattery
a bheadh le luchtúwhich would have to be charged
gineadóirgenerator
go han-spárálachvery sparingly
scannán an-mholtaa highly-praised film
deontasgrant
bolgánbulb
mionrud éiginsome small thing
le caoi a chur airto repair it
m'airdmy attention
draíochtmagic
a d'ardaíodh mo chroíwhich used to lift my heart
a chuaigh i bhfeidhm go mór ormthat really made an impression on me
spioradáltachtspirituality
achrannquarrelling
aighnisdisputes
tuairimí láidrestrong opinions
pearsantachtaí láidrestrong personalities
in árach a chéileat loggerheads
Ghoill naimhdeas mar sin go mór ormthat sort of hostility really upset me
chruthódh séit would prove
turas na croisethe stations of the cross
an CarghasLent
aisteachstrange
gníomh creidimhan act of faith
ráiteasstatement
briathar Déthe word of God
béimemphasis
trí chéilein general
gannscarce
comaoineachcommunion
fireann nó baineannmale and female
an-ghar don nádúrvery close to nature
do bhaol a mbáiteto the danger of being drowned
scór ógánachtwenty young men
a bádhwho were drowned
truamhéalachheart-breaking
strompthastiff
ina baclainnon her arm
mothúcháinemotions
ar tír móron the mainland
ag cur láimhe ina mbás féincommitting suicide
d'aireofáyou would feel
bádrowning
sciobadh na farraigethe sea's snatching
sólássolace
i gcréin the soil
i ngaineamh na cillein the sand of the grave
faraoralas
uaigneas imeachtathe loneliness of departure
cé is moite de na laethanta saoireapart from the holidays
a fhilleann go lánaimsearthawho return on a full-time basis
de cheal postanna feiliúnachadue to a lack of suitable jobs
ábhair acadúlaacademic subjects
Cén chaoi a ndéarfása
how would you say
Cén chaoi a ndéarfása i nGaeilge chruinn nádúrtha go bhfuil páiste *"obese"*, nó chomh ramhar sin nach leor an focal "ramhar" le cur síos a dhéanamh air? Ceist í sin, ar ndóigh, nach smaoineodh ár sinsear uirthi, óir ba mhinic an easpa bia, agus ní a mhalairt, a bheith ag dó na geirbe acusan.
atá i ndroch-chaoi
that are in a bad condition
Dá gcuirfí ceist ortsa cén dúshlán is mó atá ag Éirinn sa bhliain atá amach romhainn, cén freagra a thabharfá ar an cheist sin? Laghdú a dhéanamh ar an slad ar na bóithre? An rialtas a athrú? Leapacha a fháil sna hospidéil dóibh siúd atá tinn agus sean? Praghsanna earraí agus seirbhísí a laghdú? Scoileanna nua a thógáil agus bail a chur orthu sin
atá i ndroch-chaoi? Tuilleadh gardaí bheith ag siúl na sráide? Iarracht a dhéanamh ar fhadhb an ólacháin a réiteach?
Tá a thosaíocht féin ag gach duine, ag brath ar chúinsí a shaoil agus ar a riachtanais phearsanta.
ar an gcaoi a dtugtar neamhaird ghlan ar an iomáint
of how hurling is totally ignored
An cinneadh a tógadh i dtaobh phionós na Purgóide an léiriú is fearr
ar an gcaoi a dtugtar neamhaird ghlan ar an iomáint sa chumann uaireanta.
droch-chaoi orthu
in a bad state
Ar chúis amháin nó ar chúis eile, bhí mé ag súil le cearnóg ársa, lán tithe tábhairne traidisiúnta, foirgnimh agus
droch-chaoi orthu, agus roinnt mac léinn agus stíl ghruaige *mullet *acu ag dul thar bráid.
droch-chaoi orthu
in a bad state
Ar chúis amháin nó ar chúis eile, bhí mé ag súil le cearnóg ársa, lán tithe tábhairne traidisiúnta, foirgnimh agus
droch-chaoi orthu, agus roinnt mac léinn agus stíl ghruaige *mullet *acu ag dul thar bráid.
sa gcaoi gur féidir leo an éagothroime sin a cheartú
so that they can correct that imbalance
Tá cuid againn ar thóir an 570 milliún lítear breise sin agus, chomh luath is a aimseofar iad, cuirfear léitheoirí *Beo!* ar an eolas láithreach
sa gcaoi gur féidir leo an éagothroime sin a cheartú.
droch-chaoi orthu
in a bad state
Ar chúis amháin nó ar chúis eile, bhí mé ag súil le cearnóg ársa, lán tithe tábhairne traidisiúnta, foirgnimh agus
droch-chaoi orthu, agus roinnt mac léinn agus stíl ghruaige *mullet *acu ag dul thar bráid.
droch-chaoi
bad condition
Bhí
droch-chaoi ar an scoil seo, léiriú eile ar an easpa airgid a bhí sa cheantar agus sa tír i gcoitinne ag an am.
sa gcaoi ar caitheadh le dúchasaigh na tíre
in the way the aboriginals of the country were treated
Ar ndóigh, tá sé le feiceáil le fada
sa gcaoi ar caitheadh le dúchasaigh na tíre ar chuile bhealach agus níl deireadh tagtha leis sin go fóill.
ag cur caoi ar throscán
repairing furniture
”
Tar éis dó an phrintíseacht a chríochnú i Leitir Fraic, d’fhill Eoin ar Bhaile Átha Cliath agus fuair sé post
ag cur caoi ar throscán ar Shráid San Prionsias sna Saoirsí.
nach raibh mórán caoi air
which wasn't up to much
Sa mheánscoil, bhí mé ag plé le hirisleabhar
nach raibh mórán caoi air agus ansin, nuair a bhí mé i gColáiste Phádraig (an coláiste oiliúna do mhúinteoirí bunscoile), d’iarr Breandán Ó Conaire (léachtóir i Roinn na Gaeilge) orm dul i mbun eagarthóireachta ar irisleabhar Gaeilge an choláiste agus b’in an uair a chuir mé tús ceart le mo chuid scríbhneoireachta.
caoi a chur air
to fix it
Tuigeann siad go bhfuil tábhacht ag baint leis seo d’iarthar na hÉireann, go bhfuil easpa infreastruchtúir ag cur as go mór don réigiún, go bhfuil an píosa seo ann agus gur féidir, ar airgead atá beag go maith,
caoi a chur air; go dtabharfaidh sé an Straitéis Náisiúnta Spáis i bhfeidhm thar oíche má cheanglaítear Sligeach, Gaillimh, Luimneach agus Corcaigh; go dtabharfaidh sé spreagadh mór do phobal an iarthair i gcoitinne; go ndéanfaidh sé an áit níos mealltaí do na státseirbhísigh seo atá le bogadh as Baile Átha Cliath; go meallfaidh sé tionscail agus forbairt isteach agus go dtabharfaidh sé iarthar na hÉireann isteach san aois ina maireann muid.
an gcaoi ar tuairiscíodh a bhás sna meáin
the way his death was reported in the media
Na tuairiscí sna meáin
=======
Is fiú roimhe sin anailís a dhéanamh ar
an gcaoi ar tuairiscíodh a bhás sna meáin.
an chaoi a bhfuil sé sin le déanamh
the way it's to be done
”
“Nuair a thagann sé go cúrsaí forbartha tionsclaíochta in Alt 10, ní hé amháin go leagann sé amach go bhfuil scéimeanna táirgthe fostaíochta le cur chun cinn, ach leagann sé amach
an chaoi a bhfuil sé sin le déanamh.
caoi a chur ar na coscáin chúil
fix the back brakes
Chuaigh mé thart ar go leor cairteacha dramhaíola eile, chuardaigh i bhfoirgnimh thréigthe, cúl-lánaí agus a leithéid, boscaí carntha os cionn a chéile taobh thiar de shiopaí agus rinne mé taiscéalaíocht ar shráideanna i bhfad ó bhaile—ar rothar, seanrothar meirgeach ar tháinig mé air sa chéad chairt dramhaíola sin, tar éis braon ola a chur ar an slabhra ní raibh caill ar bith air, an roth tosaigh a athrú,
caoi a chur ar na coscáin chúil, na boinn, na cáblaí agus ruainne péinte—síos cnoc, trasna na habhann, suas cnoc, faoin tuath beagnach a bhí mé sula raibh mo dhóthain piléar agam, péire agus cúpla ceann le spáráil.
cén chaoi ar tháinig an smaoineamh seo chun cinn
how this idea emerged
Antaine Ó Faracháin: A Dhónail, inis dom i dtosach
cén chaoi ar tháinig an smaoineamh seo chun cinn.
áitreabh caoi
suitable premises
AÓF: Cá mbeidh an chartlann seo lonnaithe? An mbeidh sí oscailte don phobal i gcoitinne agus do thurasóirí agus araile nó an mbeidh sí dírithe ar scoláirí amháin?
DdeB: Tá
áitreabh caoi aimsithe againn ach tá an páipéarachas fós le críochnú ina thaobh agus beidh roinnt athchóirithe le déanamh air amach anseo.
sa chaoi a ngléasann daoine
in the way people dress
Tá éagsúlachtaí le feiceáil
sa chaoi a ngléasann daoine, sa bhia a itheann siad, sna rudaí atá ar díol ar na sráideanna agus, go mór mór, sa taobh tíre féin.
ar chaoi nach bhfeicfeá riamh
in a way you'd never see
Sna *Minor Leagues*, déantar botúin go minic, agus ní annamh mar sin go bhfeictear cluichí corraitheacha nó imreoirí ag dul sa seans
ar chaoi nach bhfeicfeá riamh sna sraithchomórtais mhóra.
sa gcaoi go bhféadfaí rabhadh a thabhairt
so that a warning could be given
Labhair Andrew Robb ag an gcéad chruinniú náisiúnta d'iomáin a bhí ann le gairid agus mhol sé dóibh níos mó seirbhísí a chur ar fáil i mBéarla
sa gcaoi go bhféadfaí rabhadh a thabhairt do dhaoine óga faoin sceimhlitheoireacht.
sa gcaoi nach mbeadh aon ghá tacú leo arís
so that there would be no need to support them again
Deir siad go bhfuil ar a laghad 10% d’fheilméaraí na tíre gur chóir airgead a thabhairt dóibh ar choinníoll go n-éireoidís as
sa gcaoi nach mbeadh aon ghá tacú leo arís faoi cheann cúig bliana nó deich mbliana eile.
sa gcaoi go mbeidh stoc póraithe acu
so that they will have breeding stock
I Victoria, tá feilméaraí ag cur a gcuid beithíoch go dtí an Tasmáin, in ainneoin costas $100 an ceann a bheith ag baint leis,
sa gcaoi go mbeidh stoc póraithe acu nuair a bheas deireadh leis an triomach.
an chaoi a nglactar leis go coitianta
the way it's commonly taken for granted
Mar sin féin, tarraingíonn sé caint agus díospóireacht agus argóintí i monarchana, i bpubanna, in oifigí agus i scoileanna, ní hamháin sa chlós ach i seomra na foirne teagaisc chomh maith, i gcás meánscoil lán-Ghaelach amháin ar a laghad!
Rud amháin a chuireann as dom féin ná
an chaoi a nglactar leis go coitianta go bhfuil suim ag chuile dhuine beo i gcúrsaí sacair i Sasana, agus go bhfuil tú sórt "ait" ar bhealach éigin mura bhfuil.
cén chaoi a bhfuil ag éirí leis na Ceiltigh
how Celtic are getting on
Gan amhras, caitear súil ar chúrsaí in Albain anois is arís le seiceáil
cén chaoi a bhfuil ag éirí leis na Ceiltigh thuas ansin, go mór mór nuair a bhíonn siad i gcoinne Rangers.
tá droch-chaoi orthu.
they're in a bad condition.
Tá go leor cúiseanna go bhfuil an fhadhb chomh holc sin in Éirinn, iad seo ina measc:
Tá go leor de na bóithre faoin tuath cúng agus
tá droch-chaoi orthu.
faoin gcaoi ar caitheadh le pobail dhúchasacha na tíre
about how the native communities of the country were treated
Bhí tuairim éigin agam faoi chultúr agus stair na mBundúchasach sula ndeachaigh mé go dtí an Astráil, agus fós féin chuir an méid a fuair mé amach
faoin gcaoi ar caitheadh le pobail dhúchasacha na tíre déistin agus uafás orm.
an chaoi gur mhothaigh sé
the way he felt
”
B’in rud amháin a chuir ag scríobh é,
an chaoi gur mhothaigh sé easnamh nó cailliúint maidir le teanga, maidir le cultúr.
sa chaoi chéanna ar mealladh mise
in the same way that I was attracted
Ar shlí amháin, chun féiníomhá na tíre a chur chun cinn agus, ar shlí eile, go meallfaidh mé daoine chuig an dearcadh Maorach –
sa chaoi chéanna ar mealladh mise isteach i saol na bPākehā agus mé óg.
cén chaoi le déileáil le do shaothar.
how to deal with your work.
Nuair a thosaíonn tú ag scríobh i dtraidisiún nua, dar leis, ní bhíonn a fhios ag daoine
cén chaoi le déileáil le do shaothar.
cén chaoi a dtugann tú faoi?
how do you go about it?
An bhfuil sé deacair amhrán a chumadh nó
cén chaoi a dtugann tú faoi?*
ENíC: Táim fós ag iarraidh freagra na ceiste sin a fháil! Ní fheadar cén chaoi a dtarlaíonn sé.
Ní fheadar cén chaoi a dtarlaíonn sé.
I don't know how it happens.
An bhfuil sé deacair amhrán a chumadh nó cén chaoi a dtugann tú faoi?*
ENíC: Táim fós ag iarraidh freagra na ceiste sin a fháil!
Ní fheadar cén chaoi a dtarlaíonn sé.
cén chaoi a gcumann Slide a gcuid amhrán.
how Slide write their songs.
”
Bhí spéis ar leith agam fáil amach
cén chaoi a gcumann Slide a gcuid amhrán.
Cén chaoi ar thug sibh faoin tionscadal?
How did you go about the project?
***AÓF: Mar sin, ba rud nádúrtha é, is dóigh, an pacáiste seo de dhioscaí a chur amach am éigin le cur leis na leabhair, ach an raibh mórán trioblóide ag baint leis seo a eagrú?
Cén chaoi ar thug sibh faoin tionscadal?***
TMU: Bhí cuid mhaith i gceist leis an tionscadal a chur i gcrích.
ag cur caoi air
fixing
Tosaíonn
ag cur caoi air na píobaí – á gcur in oiriúint don oíche.
an chaoi a ndearnadh an díon
how the roof was made
Thuas san áiléir, faoin díon gabháil éadain, is féidir
an chaoi a ndearnadh an díon a fheiceáil.
Cén chaoi ar bhraith siad,
How did they feel,
Cén chaoi ar bhraith siad, mar sin, agus iad ag caitheamh vóta ar son an Taoisigh nuair a bhí an tairiscint mímhuiníne i gceist sa Dáil? Ar mhothaigh siad ciontach i ndiaidh na vótála?An mbeidh an Comhaontas Glas sásta fanacht sa Rialtas? An bhfuil aiféala anois orthu mar gheall ar an “deal with the devil”, mar a thug Ciarán Cuffe air, a rinne siad le Fianna Fáil?Mar bharr ar gach donas, de bhrí go bhfuil Ahern an-ghafa leis an scannal faoi láthair, níl sé ar a chumas dul i ngleic le gnó tábhachtach an rialtais – níl Teachtaí ceaptha go fóill mar bhaill ar na coistí agus na fochoistí rialtais, cuir i gcás.
sa chaoi nach raibh sé chomh cosúil le rugbaí níos mó.
so it was not so like rubgy anymore.
Sa bhliain 1875, thosaigh ollscoileanna in Massachusetts ag imirt faoi na rialacha nua seo, agus i rith ochtóidí an chéid sin, thosaíodar ag athrú an chluiche
sa chaoi nach raibh sé chomh cosúil le rugbaí níos mó.
den chaoi ar féidir leis na micribheoracha dul in iomaíocht go rathúil
of the way the microbreweries can compete
Eiseamláir is ea grúdlann Samuel Adams
den chaoi ar féidir leis na micribheoracha dul in iomaíocht go rathúil leis na mórbhrandaí, ach más ea, níl sé leis féin.
iarracht ar chaoi sheolta éifeachtach a chur ar chumas an Aontais mhéadaithe teacht ar chinntí.
an effort to streamline the increased Union's decision making
Is éard atá i gceist leis seo ná
iarracht ar chaoi sheolta éifeachtach a chur ar chumas an Aontais mhéadaithe teacht ar chinntí.
Cén chaoi ar tharla sé
what way did it happen
Cén chaoi ar tharla sé go bhfuil siad sin agat?
GB: Thart fá deich mbliana ó shin, chuir mé spéis i gceol Bess Cronin as Baile Mhuirne nuair a fuair mé leabhar breá de chuid Dháibhí Uí Chróinín a raibh dlúthdhioscaí leis.
as an gcaoi ar ceanglaíodh le chéile iad
from the way they were linked together
Bhí daoine ag rá go mb’fhéidir go mbainfí an tuairim sin
as an gcaoi ar ceanglaíodh le chéile iad sa scannán a rinne Michael Davitt.
an chaoi ar bhain siad úsáid as a méara
the way they used their fingers
Bhain mé an-chuid taitnimh as a bheith ag breathnú ar an gcur chuige a bhí acu, an modh oibre a bhí acu agus iad i mbun a gceoil,
an chaoi ar bhain siad úsáid as a méara agus an chaoi a raibh siad in ann a nguthanna a théamh agus a chur in oiriúint don cheol.
an chaoi a raibh siad in ann
the way they were able to
Bhain mé an-chuid taitnimh as a bheith ag breathnú ar an gcur chuige a bhí acu, an modh oibre a bhí acu agus iad i mbun a gceoil, an chaoi ar bhain siad úsáid as a méara agus
an chaoi a raibh siad in ann a nguthanna a théamh agus a chur in oiriúint don cheol.
an chaoi a maireann daoine i dtíortha bochta,
how people live in poor countries,
”Agus céard é an buntáiste is mó a thugann an taisteal do dhuine, dar leis?“Nuair a fheiceann tú
an chaoi a maireann daoine i dtíortha bochta, bíonn níos mó measa agat ar an méid atá agat.
Cén chaoi a dtéann a leithéid de sceideal i bhfeidhm ar dhuine?
How does such a schedule impact on a person?
Cén chaoi a dtéann a leithéid de sceideal i bhfeidhm ar dhuine? Agus an mbíonn impleachtaí i gceist ó thaobh an tsaoil phearsanta de?“Tá mé i gcaidreamh agus bíonn sé deacair a bheith as baile an t-am ar fad.
cén chaoi ar éirigh leo leanúint ar aghaidh
how did they manage to carry on
”An dóigh leis, mar sin, go bhfuil an tacaíocht a chuirtear ar fáil do lucht na drámaíochta sa tír seo maith go leor? Agus
cén chaoi ar éirigh leo leanúint ar aghaidh sula bhfuair siad an maoiniú leanúnach ón gComhairle Ealaíon?
“Fuair muid an-chuid tacaíochta ó Údarás na Gaeltachta agus ó Fhoras na Gaeilge thar na blianta.
cén chaoi a maireann na compántais Bhéarla
how the English language companies survive
Ní thuigim
cén chaoi a maireann na compántais Bhéarla ar chor ar bith.
cén chaoi ar thángthas ar an gcoincheap uaillmhianach
how did the ambitious concept come about
Ach
cén chaoi ar thángthas ar an gcoincheap uaillmhianach seo?
“Bhí suim agam riamh sa Ghaeilge,” a deir sé.
faoin chaoi fhánach
about the haphazard way
Cáineadh géarI mBealtaine na bliana 2006, rinne an Bord Pleanála cáineadh géar ar Chomhairle Contae na Gaillimhe
faoin chaoi fhánach a leagann siad síos coinníollacha teanga ar fhorbairtí sa Ghaeltacht.
faoin gcaoi a ndeachaigh sé leis an aisteoireacht
about the way that he got into acting
Céard a deir
sé
faoin gcaoi a ndeachaigh sé leis an aisteoireacht?
faoin gcaoi ar tugadh faoi na ruathair.
about the way the raids were conducted.
An lá dár gcionn, tháinig oifigigh chun leithscéal a ghabháil le *kaumātua* (seanóirí) na *Tūhoe*
faoin gcaoi ar tugadh faoi na ruathair.
an chaoi ar chaith na póilíní leo
the way the police treated them
Mar threibh uaibhreach mhaorga, goilleann sé ar na *Tūhoe*
an chaoi ar chaith na póilíní leo.
faoin gcaoi ar phós sí
about the way she married
Labhraíonn Maire faoin gcairdeas a bhí idir a hathair féin agus Cathal Brugha agus
faoin gcaoi ar phós sí Ruairí Brugha, ar mhac le Cathal Brugha é.
Cén chaoi a gcoimeádann sé
how does he keep
Cén chaoi a gcoimeádann sé an t-eolas ar fad ina chloigeann?!)Agus leis sin, tá deireadh leis an agallamh.
Cén chaoi a mbraithfeadh sé
how would he feel
”
Cén chaoi a mbraithfeadh sé dá gcaillfeadh sé í?
“Ní féidir liom smaoineamh air sin, fiú.
Sé an chaoi
the way it's
Ní ga dom ach seinnt nó fuaimeanna nó frásaí ceoil a thaifeadadh agus fágaim an draíocht teicniúil faoi na draoithe teicniúla!
Sé an chaoi go n-oibríonn sé ná go roinntear an scáileán i mboscaí ina gcuirtear ruainní beaga ceoil atá réamhthaifeadta agus trí bhreathnú ar na boscaí ‘seinntear’ an ruainnín ceoil.
sa chaoi is
so that
Labhraítear, cinnte, faoin ráta dífhostaíochta a bheith ag dul in airde, faoin éigeandáil sa tionscal mótair agus faoin ghéarchéim mhuiníne atá ag daoine as na forais airgeadais, ach feictear dom go ndéantar bainistíocht ghlic ar dháileadh na drochnuachta seo
sa chaoi is nach gcuirfear lagmhisneach amach is amach ar na Francaigh.
chaoi
way
Ach ní hé an t-inimirceach agus na fáthanna a thóg air a bhaile agus a mhuintir a thréigean is tábhachtaí sna scannáin seo, ach an
chaoi ina dtugtar dúshlán don ghnáthdhuine gan neamhaird a dhéanamh de.
ar aon chaoi
anyway
Ach fiú dá dtarlódh a leithéid, cé a thógfadh orainn é
ar aon chaoi? Chomh minic lena mhalairt, is toisc na tuismitheoirí a bheith síorghnóthach sa saol acu féin go mbíonn an ríomhaire chomh mealltach sin don aos óg ar an gcéad dul síos.
caoi bhreá
good shape
Tá
caoi bhreá curtha air, agus usáidtear é le haghaidh na seirbhísí eaglasta a reachtáiltear ann go laethúil.
chaoi
how
Is é an
chaoi gur fhiafraigh mé de bhean as Áth Troim ní ba luaithe an lá sin, an raibh aithne aici ar Bhláthnaid, mar go raibh mé le cúpla scairt ghutháin a chur an lá sin faoi agallamh.
cén chaoi a ndéarfaidh mé
how shall I put it
Deir mo mháthair go raibh sé crua, mar,
cén chaoi a ndéarfaidh mé, bhí sí ag obair sa mbaile le gasúir agus bhí a fear ag ragobair ag an am.
chaoi
way
com/watch?v=101OEaksU0s&feature=fvw)
Bíonn eagla ar dhaoine roimh an gcumhacht eithneach, an
chaoi ina ndéantar an dramhaíl eithneach a thaisceadh agus an bhagairt shíoraí a bhíonn ann ó thruailliú radaíochta.
caoi cheart
a proper shape
Ar cheann de na gealltanais is mó a thug an Lucht Oibre ar lá a dtofa, go gcuirfidís
caoi cheart ar sheirbhísí poiblí tar éis dó na Tóraithe iad a chur ó cheart.
ar chaoi amháin
in a way
Is brónach an méid sin
ar chaoi amháin, ach ar an láimh eile, fágann sé taithí againn ar an domhan mhór amuigh ansin.
Codladh Mo Chaoi
Rip van Winkle’s sleep
(C)
Codladh Mo Chaoi – Codladh an Gheimhridh
==========================
Téann ainmhithe a chodladh ar feadh tréimshe, agus don Gheimhreadh ar fad ar ndóigh.
caoi mhaith air
in good shape
Is fiú gach pingin é an daonlathas: má bhíonn sé feidhmiúil agus má bhíonn
caoi mhaith air.
Ba bharrúil an chaoi sin
that was funny how
Iománaíocht agus Gníomhaíocht
===============
**SMM:
Ba bharrúil an chaoi sin nár luaithe anseo thú ná go raibh tú ag imirt ar fhoireann iománaíochta an chontae!**
RÓS: (phléasc amach ag gáire) Bhí sé greannmhar.
droch-chaoi ar
in a bad way
Níl an t-airgead againn fá choinne beartas mór spreagtha (*stimulus*) cionn is go bhfuil
droch-chaoi ar chúrsa fioscacha agus go bhfuil fiacha an stáit ag dul ó smacht.
ar an gcaoi chéanna
similarly
Bunaíodh Údarás na Gaeltachta, Raidió na Gaeltachta, Teilifís na Gaeilge go léir as agóidíocht (Saor-Raidió Chonamara, Teilifís na Gaeltachta) agus bronnadh stádas oifigiúil oibre ar an teanga san Eoraip
ar an gcaoi chéanna (1972-2007).
an é an chaoi go
is it the case that
Murach iad, cá mbeadh muid!
An Modh Oibre
=======
**SMM: An dtéann sibhse i dteagmháil leis na gnónna nó
an é an chaoi go dtagann siadsan chugaibhse ag iarraidh cuidithe?**
BNC: Ag an tús, théadh muid i dteangmháil leosan.
ar an gcaoi sin
in that way
Go deimhin, is
ar an gcaoi sin a tháinig Wellington Menezes de Oliveira ar a ghunnáin.
chaoi ar sheas an Fhionlainn an fód
how the Finns stood their ground
Tá siad mórtasach as an
chaoi ar sheas an Fhionlainn an fód i gcoinne an Airm Dheirg le linn an dara Cogadh Domhanda.
chaoi ina nglactar cinntí
the decision making process
”
“An
chaoi ina nglactar cinntí, go mbeadh sé oscailte, daonlathach agus go mbeadh deiseanna ag daoine a samhlaíocht a chur i gcrích.
Beag beann ar an gcaoi
despite however
Beag beann ar an gcaoi a scarann eán an róin ghlais nó eán an róin bhig lena mháthair, tagann siad chugainn nuair a bhíonn siad gortaithe nó lag mar gheall ar an deighilt sin.
sé an chaoi
what happened was
In áit mo chroí a chrochadh, ’
sé an chaoi gur chuir an tsiúlóid dath dubh ar sin chomh maith.
chun caoi a chur ar
to tend to, repair
Cosúil leis na campaí oibre, tagann na scórtha go dtí an Ghaeltacht seo gach bliain
chun caoi a chur ar an sealúchas agus snas a chur ar a nGaeilge.
droch-chaoi
bad state
Ach in ionad a bheith ag scaoileadh fúm is tharam anseo faoin
droch-chaoi ina bhfuil oideachas na teicneolaíochta sa tír seo, tharraing scéal eile mo shúil le mhí anuas: is mise snag breac na teicneolaíochta amach is amach! Is mó constaic a pléadh sa nuacht teicneolaíochta le déanaí ó shocraigh roinnt comhlachtaí idirlín tabhairt faoi lá lándorcha in agóid ar SOPA.