ar do chaid
very drunk
Ní ligfear isteach thú má tá tú ar do chaid nó má tá galar éigin tógálach ort.
caid
ball
Sa gcluiche sin bhí an-bhéim ar chic ard agus ar léimt go hard le breith ar an gcaid.
fhoireann chaide Chiarraí
the Kerry football team
Bhí sé le clos le déanaí ar *Morning Ireland *agus ar chlár raidió Marian Finnucane ar RTÉ ag cosaint a dhuine muinteartha Páidí Ó Sé, traenálaí fhoireann chaide Chiarraí.
lucht leanúna caide Chiarraí
Kerry football supporters
Bhain sé úsáid as an Laidin agus an Ghaeilge chun comhthéacs cultúrtha agus teanga a chruthú do ráiteas conspóideach Pháidí Uí Shé gur ainmhithe iad lucht leanúna caide Chiarraí.
fiáin chun caide
mad about football
Bhí breis oibre orm nuair a bhíos ag déanamh na diagachta agus an staidéar eile san am céanna, agus bhíos fiáin chun caide an uair sin.
caid
ball
Agus is in olcas atá an nós ag dul toisc nach scaoileann imreoirí leis an gcaid láithreach ach í a iompar agus a choinneáil go dtí go bhfuil deis í a thabhairt de phas láimhe chuig ball foirne eile, agus toisc nach mbuailtear cic ar liathróid go dtí go bhfuiltear 20 méadar ó chúl an fhreasúra.
an chaid.
football.
Paiseanta faoin bpeil
Faoi láthair, áfach, agus muid ag druidim le deireadh an gheimhridh sna Fritíortha, níl ach mórábhar amháin i mbéal an phobail in Melbourne: an chaid.
flúirse caide a bhronnadh
to deliver a lot of ball to
Ní bheidh sé de chumas aige flúirse caide a bhronnadh ar a fhoireann tosaithe.
caide
football
Chuaigh mo spéis ann i dtreis nuair a tháinig an tuiscint chugam ar ball nárbh é amháin go raibh an-suim aige sa pheil Ghaelach, ach go raibh aithne phearsanta aige ar chuid d’fhoireann caide Chiarraí, Mícheál Ó Conaill ina measc.
chaid
football
Ach, más amhlaidh atá, níl cuid de na húdair an-sásta leis an gcaoi ina mbíonn an pheil, nó an chaid, á himirt ar na saolta seo.
idir tú féin an chaid
stopped you playing football
SMM: Gortaíodh tú blianta ó shin agus chuaigh sé sin idir tú féin an chaid.
caide
of football
Na Modhanna caide
Is í an pheil Astrálach an t-aon spórt dúchasach i measc na gcluichí caide thuasluaite agus tá teoiricí éagsúla ar bhunús an chluiche, mar a mhínigh Dáithí Ó Colchúin san iris seo (Eagrán 20, Nollaig 2002).
Caid
a football
Caid a Dhéanfas Cluiche
Baineann cáil Beckham le stádas an tsacair mar an spórt is mó a imrítear mórán gach áit ar domhan (cé is moite de Chill Chainnigh agus de chorrchríoch iargúlta eile!).
Chaid
football
An Chaid
====
I gcúrsaí caide, seasann Ciarraí amach go haonarach, ceannasach i measc chontaetha na peile Gaelaí a fhad is a bhaineann le cluichí agus le craobhacha a bhuachan.
caide
football
Cáil na hidirimeartha sciliúla, glice a bhí ar fhir Átha Cliath san am, agus chleacht foireann Chiarraí luachanna na peile traidisiúnta a raibh béim ar cheapadh na liathróide nó na ‘caide’ fada ard san aer agus í a sheoladh ar aghaidh le cic breá, ard síos an pháirc.
Cúrsaí caide faoi deara é seo
football matters caused this
Cúrsaí caide faoi deara é seo, óir ba é an chéad uair ag cumann na peile Gaelaí abhus, Os Fillos de Breogán, comórtas de chuid Chraobh na hIbéire a reáchtáil.
comórtas seo na caide
this football competition
Cur isteach ar lá iomlán ceiliúrtha ab ea comórtas seo na caide, ach níor chuir sé sin as dá ndíograis ar pháirc an chatha i ndeireadh na dála!
Laghdú Foirne
=====
Toisc gurbh é an babhta deiridh de chraobh na bliana seo níor éirigh leis an uile fhoireann an turas a dhéanamh go dtí an Cruinne.
pé ar bith faoi chathanna caide
whatever about football battles
Fillfidh na míoltóga ar an gcathair seo, ar ndóigh, agus caithfear dul i gcomhrac go glic leo an athuair; ach fillfidh lucht na peile, leis, agus pé ar bith faoi chathanna caide a fhearadh orthu siúd amach anseo, cuirfear fáilte mhór rompu chomh maith leis!
chun na caide
into playing football
Spéis i gcúrsaí spóirt a mheall na Gailísigh is na Briotánaigh seo chun na caide.
go háirithe don gcaid
particularly to football
“Bhí sé dílis don gcultúr Gaelach, don dteanga, don gceol agus go háirithe don gcaid.
caide mar a thig leo teacht i dtír ar an rachmas sin
how can they benefit from that wealth
An leo an éadáil ar fad atá i seomraí stórais agus in iarsmalanna na Vatacáine, a Phápa? Agus más leo, caide mar a thig leo teacht i dtír ar an rachmas sin?**
Benedictus: Do chum glóire Dé agus onóra na hEaglaise an mhaoin shaolta sin, mar a dúirt Éireannach iomráiteach fadó, a Bhaloir.
aon chuimhní agat ar na chéad lascaí a thugais ar chaid
any memories of your first swipes at a football
ie**
DÓC: Go raibh míle maith agat a Chaitríona
**CB: Inis dom a Dhara, an bhfuil aon chuimhní agat ar na chéad lascaí a thugais ar chaid?**
DÓC: Bhí caid riamh sa tigh againn agus déarfainn go raibh caid romhainn amach ón gcéad choiscéim a thógamair! Ach go foirmiúil is dócha go dtosnaíomair ag imirt chaide i gceart i Scoil Naomh Eirc ar an bhFeothanaigh.
raibh caid romhainn amach
we were destined for football
ie**
DÓC: Go raibh míle maith agat a Chaitríona
**CB: Inis dom a Dhara, an bhfuil aon chuimhní agat ar na chéad lascaí a thugais ar chaid?**
DÓC: Bhí caid riamh sa tigh againn agus déarfainn go raibh caid romhainn amach ón gcéad choiscéim a thógamair! Ach go foirmiúil is dócha go dtosnaíomair ag imirt chaide i gceart i Scoil Naomh Eirc ar an bhFeothanaigh.
dtosnaíomair ag imirt chaide i gceart
we really started playing football
ie**
DÓC: Go raibh míle maith agat a Chaitríona
**CB: Inis dom a Dhara, an bhfuil aon chuimhní agat ar na chéad lascaí a thugais ar chaid?**
DÓC: Bhí caid riamh sa tigh againn agus déarfainn go raibh caid romhainn amach ón gcéad choiscéim a thógamair! Ach go foirmiúil is dócha go dtosnaíomair ag imirt chaide i gceart i Scoil Naomh Eirc ar an bhFeothanaigh.
Bhreá leat an sásamh a bhain le lascáil na caide i gcoinne na binne
you loved the satisfaction of lashing the ball of the gable end
Bhreá leat an sásamh a bhain le lascáil na caide i gcoinne na binne aige baile cúpla míle babhta.
bhuamair a lán cluichí caide ann
we won a lot of games there
Cúrsaí Oideachais
======
**CB: An mbainis sásamh as do laethanta ar scoil?**
DÓC: Bhaineas ana-shásamh as mo laethanta sa bhunscoil i Scoil Naomh Eirc agus bhuamair a lán cluichí caide ann! Ní fhéadainn a rá gur thaitin an mheánscoil chomh mór san liom ach is blianta deacra iad na déaga.
bhí meas acu ar chaid
they held football in high regard
Gan dabht thógas seachtain saoire mar bhí an Contae ar fad imithe bán – drochthús arís i gColáiste Mhuire gan Smál! Ach thuigeas ag an bpointe go rabhas aige baile sa choláiste seo – bhí meas acu ar chaid is ar an gcultúr agus bhaineas ana-thaitneamh as mo thrí bliana ansan.
níos mó sa tsaol ná caid
greater things in life than football
Gan dabht tá rudaí níos mó sa tsaol ná caid – nuair a thagann leanaí ar an saol is mar sin ach ní chreideas é sin ag an am!
**CB: An buaicphointe do ana-chuid againne ab ea an óráid cháiliúil Gaelainne a thugaise ag an gcluiche ceannais 2004.
ag imirt peile nó caide
playing football
D’fhás na buachaillí suas gan mórán de mhaoin an tsaoil acu agus maidir le cúrsaí spóirt ní léir go raibh deiseanna sa cheantar ina raibh cónaí orthu de thoradh na hiargúltachta a bheith ag imirt peile nó caide faoi mar a bhíodh fir óga eile timpeall chontae Chiarraí.
ainm draoi seo na caide
the name of this maestro of football
*’
Conas nach bhfuil ainm draoi seo na caide in airde sa leathsféar thuaidh, arsa mise liom féin? Conas nár chaith sé sealanna fada ina dhia beag ag Rossoneri an San Siro, ag Madridistas an Bernabéu – nó ag Culés an Camp Nou fiú? Gan trácht ar lucht fulaingthe (déanaí) Old Trafford - an dea-mhéin idir Manchester United agus pobal na Seapáine curtha san áireamh?
Bearna le Líonadh
=======
I gcead di, tá Parramatta fós sna garbhchríocha sacair.
caide
football
Chuir Colm Mac Séalaigh aithne bheag ina óige ar Mhícheál Ó Duibhir, an t-imreoir caide agus an bainisteoir foirne do Chiarraí sna blianta siar.
caide
of football
Bhuail Alan Desmond le Miss Cork 2009, an mainicín Étaoin Ní Ailpín, bean óg den mhuintir chéanna a bhfuil a n-ainm in airde ar dhá thaobh na cruinne cheana féin ó thaobh cúrsaí caide de gach cineál agus ó thaobh na hiomána de.
caide
of football
Chaith Bearnaí Ó Doibhlin súil ar mhodhanna éagsúla caide an Astrálaigh.
ag breathnú siar ar ardfhear caide
looking back at the excellent footballer
Bhí Colm Mac Séalaigh ag breathnú siar ar ardfhear caide Ard an Bhóthair, Páidí Ó Sé, agus an tslí ar bhris sé croí an fhreasúra ar pháirc na peile blianta i ndiaidh a chéile.
ba léir go bhfuil an chaid
it was obvious that football
Fear séimh, socair gan aon fhuadar fé agus ba léir go bhfuil an chaid, an Ghaelainn agus Corca Dhuibhne go smior ann.
Tá Gluais Beo! Pota Focal faoi chóipcheart ag Oideas Gael, foilsitheoirí na hirise Beo!
Pota Focal Beo! Glossary is under the copyright of Oideas Gael, publishers of Beo! magazine.
