Pota Focal Intergaelic
cál | cíl | col | | cúil
Gluais TíHouse Glossary Gluais Beo!Beo! Glossary TeasárasThesaurus BriathraVerbs
ar chúla téarmaí in secret
" Agus nach amhlaidh a thiocfadh sí le duine dá comhscoláirí nó aisti féin ar chúla téarmaí.
ar gcúl backwards
" "Is páirt ar leith é Raidió na Gaeltachta don tseirbhís chraoltóireachta poiblí sa tír seo," a dúirt sé le *Beo!*, "agus is céim ar gcúl don Raidió go bhfuil uirthi cláracha a ghearradh ag an tráth seo dá saol agus í beagnach 30 bliain d'aois.
cúil goals
" ** Na cúil a bheith mar chuaillí 150 slat óna chéile, dhá chuaille 8 dtroithe ar airde, trasnán eatarthu agus iad 10 dtroithe óna chéile.
cúl báire goalkeeper
" ** Ma thiomáintear an liathróid thar an líne dheiridh glactar leis go bhfuil sí as an imirt go dtí go mbualann an cúl báire nó imreoir eile ar ais ar pháirc na himeartha í.
cúl a thabhairt leis an drámaíocht to turn his back on drama
" Ní raibh sé in ann cúl a thabhairt leis an drámaíocht, áfach, mar go raibh sé go smior ann.
ag rith i dtreo an chúil running towards the goal
" Is é sin, in ionad imreoirí peile a thaispeáint ag rith i dtreo an chúil, d'fhéadfaí leagan moillithe a thaispeáint, agus anailís a dhéanamh ar an eachtra sin sa chluiche.
ní bheadh an fear céanna ar chúl na sceiche faoina inse dó he would tell him straight out, i.e. not behind his back
" Ní raibh Fiachra dall ar an mheas a bhí ag Féilim ar a chuid éadaí agus ní bheadh an fear céanna ar chúl na sceiche faoina inse dó ach an oiread.
coisméig ar gcúl a thógáil to take a step backwards
" Deirtear nach bhfuil ar chumas ceachtar acu coisméig ar gcúl a thógáil agus gur mar gheall air sin a ceapadh iad a bheith feiliúnach mar shiombail don stát nua.
ar chúl a chéile in tiers
" Ciorcal ollmhór atá i gceist, agus ballaí cloiche an-tiubha ag éirí ar chúl a chéile.
os comhair an chúil beagnach nearly in front of the goal
" Ach bhí fiche iarracht ar fóirín ag Áth Cliath an oíche sin agus dá bhfaighidís a leath díobh (go minic bhí an t-imreoir os comhair an chúil beagnach) thabharfadh sé misneach dóibh a gcuid iarrachtaí a neartú.
ar cúl in the back
" Rith an seanfhocal liom go minic ar bhóithre na Mór-Roinne an samhradh seo, an bháisteach ag stealladh anuas ar dhíon an veain champála agus na páistí ag dul ar mire ar cúl.
ar gcúl behind the times
" (Tá mise ar gcúl, mar sin!) Taispeántar go minic ag féilte scannán iad, agus tá a lán duaiseanna bronnta orthu.
níos mó cúl more goals
" Go deimhin, tá níos mó cúl scóráilte aige ná imreoir ar bith sa Bhreatain - 474 in 882 cluiche.
cúl goal
" Feicimid uaireanta foirne agus imreoirí ag imirt go mímhacánta agus ag baint úsáide as imirt gharbh chun stop a chur leis an bhfoireann eile i slite nach bhfuil ceadaithe de réir rialacha nó go ndéantar "feall gairmiúil" d'aon turas ar imreoir eile sa chás go bhfuil baol ann go scóralfadh sé cúl.
i bhfad ónár gcúl féin far from our own goal
" Déan feall i bhfad ónár gcúl féin".
gur cuireadh cúl ar ceal that a goal was disallowed
" Déanann sé anailís ar an gcluiche agus taispeánann sé go raibh mí-ádh ar Aontroim gur cuireadh cúl ar ceal go luath sa chluiche , cúl nach raibh mórán mícheart leis dar leis.
cúl goal
" Nuair a scóráil Mikey Sheehy an cúl úd i gcoinne Átha Cliath i 1978, chuir sé Paddy Cullen, cúl báire Átha Cliath, i gcomparáid le bean a bheadh ag rith i dtreo na cistine agus boladh dóite an chíste atá san oigheann á fháil aici.
cúl báire goalkeeper
" Nuair a scóráil Mikey Sheehy an cúl úd i gcoinne Átha Cliath i 1978, chuir sé Paddy Cullen, cúl báire Átha Cliath, i gcomparáid le bean a bheadh ag rith i dtreo na cistine agus boladh dóite an chíste atá san oigheann á fháil aici.
a chúl leathan his broad back
" ón gcéfrom the quay ag éalú ó Sergioescaping from Sergio bhí dul amú uirthishe was wrong láithreachimmediately díomádisappointment ón mbriseadh croífrom the heart-break spriocannatargets, ambitions santachgreedy craosvoracity matáinmuscles a chúl leathanhis broad back N'fheadar an fear séimh éI wonder if he's a gentle man ceachtlesson dainséarachdangerous pónairíbeans ar bhonn páirt- nó lánaimsearthaon a part-time or full-time basis grástúlachtgracefulness gníomharthaactions friochtánfrying-pan gluaiseachtmovement rinceoirdancer le fáil go fliúrseachplentiful ag taitneamhshining go hainnismiserable nuair a bhíonn na líonta folamhwhen the nets are empty Bíonn go deimhinIt is indeed a chuid pleidhcíochtahis fooling around Ní bhaineann sin leatMind your own business ró-áthasachto happy Gabhaim pardún agatI apologise fiosrachinquisitive castacomplicated conas a chríochnóidh cúrsaíhow things will finish up mo mhuinínmy trust ar teitheadh uaidhfleeing from him ionraichonest mímhacántadishonest deoratears déistindisgust mórthimpeall orthuaround them ag soilsiúshining ná bac leisdon't bother with him
ar chúl géige behind a branch
" Ansin chuaigh sé ar chúl géige, agus sheas sé comhthreomhar leis an ngéag, ag breathnú i leith faoi rún, mar a mheas sé, má mheas, ar nós gasúirín a mbeadh folach bhíog ar siúl aige.
cúl dána, sotalach a ghnóthú earn a bold, arrogant goal
" É fós sna déaga ar nós Setanta, bearradh lom gruaige aige ("skinhead" a thugtaí ar a leithéid, agus bhí sé an-neamhchoitianta i measc imreoirí peile agus iománaíochta san am), rinne Jimmy Barry rud nach bhfuil déagóir in ainm is a dhéanamh i gcluiche ceannais na hÉireann: cúl dána, sotalach a ghnóthú a bhuafadh an chraobh i gcoinne rogha na coitiantachta.
i gcúl an fhoirgnimh at the back of the building
" Rinneadh an obair i gcúl an fhoirgnimh, i seomra ollmhór ar a tugadh an seomra glan.
ar chúl sceiche behind the bushes
" Deir sé nach ndéantar léiriú fírinneach go rómhinic i leabhair do dhaoine óga ar na rudaí a tharlaíonn "do *lads *ar chúl sceiche nó ar chúl seide de réir mar a bhíonn siad ag fás" agus theastaigh uaidh féin méid áirithe de sin a léiriú in *Amach*.
Cúl báire ionaid reserve goalkeeper
" Cúl báire ionaid is ea Paul, atá naoi mbliana déag d'aois, agus bhí a athair Gary (27) agus a uncail Stephen i measc na ndaoine a fuair bás i Hillsborough ar an 15 Aibreán 1989.
os comhair an chúil in front of the goal
" Chuardaigh mé é i measc na gcorp a bhí i línte os comhair an chúil.
cúl órga golden goal
" Sa sacar tá cúl órga agus ciceanna éirice in úsáid ach ní thaitníonn an córas sin le mórán.
cúl goal
" Sa sacar tá cúl órga agus ciceanna éirice in úsáid ach ní thaitníonn an córas sin le mórán.
trasna fhairsinge mhór páirceanna ar cúl across a big expanse of fields at the back
" Tá radharc iontach ón chaisleán, trasna fhairsinge mhór páirceanna ar cúl, agus go dtí na Beanna Boirche sa treo eile.
chúil báire goalkeeper
" Inniu (30 Samhain), agus mé ag scríobh, tá greim ag Ian Paisley *agus *ag Gerry Adams ar an sópa céanna, miotóga ar gach duine acu ar eagla go dtógfadh sé aicíd ón sean-namhaid; ach de bhrí gur miotóga an chúil báire atá i gceist, is amhlaidh is mó an seans go bhfanfaidh an sópa ina lámha.
chúl báire goalkeeper
" I gcás an chúl báire agus an chic amach, is é a deir an Dr.
go cúil an spruadair to the refuse dump
" * Gluais • Glossary áilleagántrinket farasbarrsurplus seoidjewel conúsrubbish go cúil an spruadairto the refuse dump giollaí na leisceidle people gamailllouts glugaithesoft, flabby people ceannlitreachacapital letters cuidsúlachtbeauty scéimhebeauty A Rí na bhfeart!O, almighty God! caifeachwasteful ba í mo thríú huaireadóir íit was my third watch glacgrasp mo chuislemy pulse bhuaileadh mo chroí níos gaistemy heart used to beat more quickly nuair a mhothaínnwhen I used to feel mo phusmy face cad chuige a mbacfadh sí .
cúil na dramhaíola the rubbish heap
" ? seanchaitewell-worn leidprompt inphógthakissable seithehide ceimiceáinchemicals g-spota mo choinsiasathe g-spot of my conscience chuimlínn mo shúileI used to rub my eyes loinnirbrightness líonadh a meallaher charms used to fill mo dhá bhasmy two palms cuaracurves sleasasides go cleitiúillike a feather néaróga a pléisiúirthe nerves of her pleasure a bharrchigiltto tickle a chaiteáthat you would wear na bróga cnocadóireachtathe hill-climbing shoes choisbheartfootwear briathra binnesweet words i ndiaidh na coisíochtaafter walking mo dhara ríomhaire glúinemy second laptop computer craiceann crogaillcrocodile skin méarchlárkeyboard lannablades d'íslíodh siadthey used to lower sclábhaí deonachvoluntary slave mo mhianmo desire spíontaexhausted in ísle brídepressed d'fháirbrí a héadainfrom the wrinkles in her forehead smálmark máchailíblemishes scórthaí na snáthaideneedle scratches fíneáltachtdelicacy nochtnocht brocachfilthy tolgcouch mo rogha de thogha na n-amhrán grámy choice of the best love songs fá dtaobh den chruthabout the appearance easnacharibs ciúnasquietness glór scairdinnilljet-engine voice cúil na dramhaíolathe rubbish heap fonóid faoiscoff at ar an choinníoll go n-athchúrsálfar iadon the condition that they will be re-cycled
nó cúl a scóráil or to score a goal
" Mar a dúirt mé le linn m’óráide ag an ócáid ar an 14 Bealtaine, tháinig cuid mhór daoine chuig ranganna Gaeilge thar na blianta, daoine a raibh baint acu leis an rince Gaelach nó le Cumann Lúthchleas Gael ach fuair siad amach go raibh sé i bhfad níb fhusa coiscéim damhsa a fhoghlaim, nó cúl a scóráil sa pheil, ná greim a fháil ar ghramadach na Gaeilge! Luigh Seán isteach ar fhoghlaim na Gaeilge le díograis agus, dá bharr sin, tá an ghramadach agus an comhrá ar a thoil aige.
Oifigeach Comhshaoil Chomhairle Chúil Raithin Coleraine Council's Environmental Officer
" Ba iad sin Robin Ruddock, atá ina mhaor in ionad oideachais lasmuigh; Jim Allen, Oifigeach Comhshaoil Chomhairle Chúil Raithin; agus Robert Anderson, staraí mara atá an-eolach mar dhuine, a bhfuil am caite aige ar an fharraige é féin.
ní gá ach breathnú ar an tslí a ndeachaigh an caighdeán Gaeilge sna scoileanna ar gcúl one only has to look at how the standard of Irish went down in schools
" Ainneoin ráiteas an Uasail Burke - ar chainteoir breá Gaeilge é, dála Enda Kenny féin - go raibh an dá chinneadh thuasluaite bunaithe, “on respect for and promotion of the Irish language”, ní gá ach breathnú ar an tslí a ndeachaigh an caighdeán Gaeilge sna scoileanna ar gcúl le linn na seachtóidí agus na n-ochtóidí le haithint gur a mhalairt a tharla.
ní gá ach breathnú ar an tslí a ndeachaigh an caighdeán Gaeilge sna scoileanna ar gcúl one only has to look at how the standard of Irish went down in schools
" Ainneoin ráiteas an Uasail Burke - ar chainteoir breá Gaeilge é, dála Enda Kenny féin - go raibh an dá chinneadh thuasluaite bunaithe, “on respect for and promotion of the Irish language”, ní gá ach breathnú ar an tslí a ndeachaigh an caighdeán Gaeilge sna scoileanna ar gcúl le linn na seachtóidí agus na n-ochtóidí le haithint gur a mhalairt a tharla.
chúl an fhreasúra the opposition's goal
" Bhí sé tapa agus sciliúil agus dheineadh sé ruathar aonair i dtreo chúl an fhreasúra gan fuacht gan faitíos.
cúl báire an Chláir the Clare goalkeeper
" B’fhéidir nach é an fear is mó ar an bpáirc é ach níl mórán iománaithe a bhfuil croí chomh mór ná paisean chomh fíochmhar acu is atá ag cúl báire an Chláir, Davy Fitzgerald.
doras cúil back door
" Cé go raibh an teocht i bhfad faoin reophointe, chaith Emil uair an chloig roimh an mbéile ag dul isteach agus amach doras cúil an tí, agus faoi dheireadh rug mo chaidéis orm.
ar chúl na gclaíocha behind the stone walls
" folachcovering nochtnaked slaitín saileachwillow rod á lascadhthrashing her ar chúl na gclaíochabehind the stone walls an iarraidh seothis time Cuardaitheoirí Rudaí AisteachaSearchers for Strange Things saineolaitheexperts ráflaírumours cleamhnaitherelations by marriage fireann nó baineannmale or female a ndrioballtheir tail ganntan olaoil shortage stangadhstart ag útamáilfumbling ag cogarnaílchewing gaibhte a chodladhgone to bed sórt baoitea kind of bait go mbéarfaidís airthat they would catch him drochfhliúa bad flu cragtha ceartbadly hit cliabhrachchest cáirseán aisteachstrange wheeze duáinkidneys ag fual ina threabhsarwetting his trousers fliuchándrenching eascainecurse bá is múchadh airdrowning and smothering on him cóir leighistreatment seanmóirsermon a rachthis outburst a phaca diabhalyou pack of devils ar bhealach bhur n-aimhleasaon the road to ruin go bagrachthreateningly fainicwarning cúrfoam ag gíoscángrating i ngábhin a dangerous situation collachcrude, fleshy person scuaid tearraa splattering of tar isteach ina chlabinto his mouth
ar chúl mo chloiginn on the back of my head
" “Bhí an t-ádh orm nár bhuail sé mo chluas, ach bhuail sé mé anseo ar chúl mo chloiginn.
ar chúl an mhuiníl behind the neck
" * Gluais &#149; Glossary glúin nuaa new generation brívigour ag dul ó neart go neartgoing from strength to strength fiontar foilsitheoireachtapublishing enterprise cnuasach gearrscéaltacollection of short stories cé gur mhionnaigh Artairalthough Artair swore slíomairesmooth, flattering, hypocritically friendly person saint an ghoilethe greed of his stomach a chomhairle a athrúto change his mind ar fheabhas uiligabsolutely excellent osnasigh ar chúl an mhuinílbehind the neck muisiriúnmushroom ní réitíonn siad sin liom beag ná mórthey don&#148;t agree with me at all snaghiccups gráinnínpinch cainéalcinnamon síoltaseeds a sháith biaenough food ag cruthú rud úrcreating something new má thuigeann tú leat méif you know what I mean a sheachaintto avoid muiníntrust blastatasty ordóg coisetoe an iarraidh sinthis time cnapheap á ghreadadh go cúramachcarefully mixing it babhlabowl scilléadskillet shamhlaigh séhe imagined go díbhirceacheagerly subhachascheerfulness ag leathadhspreading geirfat bréanfoul doilighdifficult a chreidbheáilto believe ar leithseparately mar a thit rudaí amach domhow things worked out for me ní raibh dadaidh le fáilthere was nothing available i mo ghlacin my hand ag diúlsucking bhí an t-ádh dearg ormI was dead lucky dea-chumthashapely láchfriendly fialgenerous níor bhlais mé riamhI never tasted faic na ngrástnot a thing ag cuimilt a béilrubbing her mouth a mháshis thigh seanmóireachtpreaching greimbite iomrámention deisopportunity luachmharvaluable seanchaslore as ar fáisceadh iadfrom which they were wrought doilíssorrow, difficulty i leathchogarin a half-whisper iad a chur i ngníomhto put them in action seal beag gearra short period sa Nua-Shéalainnin New Zealand ina ghabhalcrotch ag sápressing críonmhíoltawood-worms corrachprojecting lorgashin damanta nimhneachdamn sore scoilteadh a chraiceannhis skin was split crá gan mhaolútorment without alleviation chun an tí bhigto the toilet ina gcuideachtain their company báisteach mhillteanachterrible rain foscadhshelter a bhaint amachto reach ag bleadaracht go díchéillíblattering senselessly scaiftecrowd ag casachtachcoughing breallánfool millteanach dóighiúilextremely pretty as miosúrextraordinary gan choinneunexpected blas searbha sour taste breis agus a sáithmore than her fill strambánachlong-winded smut féin den fhírinneeven a small bit of truth é a thionlacanto accompany him a bhéarfadh íthat would take her críochend gan mhórchuid náirewithout a lot of embarrassment gnóthachbusy straois léanmharwoeful grimace trína gruaig mhín bhánthrough her soft white hair sula bpléascfadh a lamhnánbefore his bladder would explode ag cogaint a spúnóigechewing the spoon déaraimislet us say drochnósannabad habits tuairimíopinions cogaíwars slí mhaireachtála fholláinhealthy way of life a mhealladhto coax a chuir fíorionadh uirthiwhich really surprised her ag cur tharstutalking away go díbhirceach dícheallacheagerly and diligently d&#146;fholmhaigh séhe emptied sásarsaucer doirtealsink thriomaigh éhe dried it slachtmhartidy á thionlacan féinaccompying himself sultmharenjoyable spídslander gan mhuirnwithout tenderness magairlítesticles nuair a dheifrigh Artair tharstu de léimwhen Artair hurried past them with a jump <t
cúl báire goalkeeper
" Trí lá roimh an phionós ó UEFA, fuair Fowler moladh ó cheannaire FIFA, Sepp Blatter, as cothrom na Féinne a léiriú i gcluiche in aghaidh Arsenal nuair a chuir sé in iúl don mholtóir, Gerald Ashby, nach ndearna cúl báire Arsenal, David Seaman, feall air, rud a shíl an Ashby.
aire spóirt cúil shadow sports minister
" Fuair Fowler tacaíocht fosta ón fheisire Tom Pendry, aire spóirt cúil Pháirtí an Lucht Oibre.
neart cúl plenty of goals
" Tá sé ag imirt níos fearr le tamall anuas agus tá muid ag súil le neart cúl uaidh an séasúr seo, go háirithe nuair atá ag teip ar na tosaithe eile cúil a aimsiú.
ón chúl báire from the goalkeeper
" Bua iontach a bhí ann gan dabht ar bith agus taispeántas fíormhaith de scileanna sainiúla na hiomána, tugtha ag imreoirí éagsúla, ón chúl báire, Simon Lambert a rinne trí shábháil dhochreidte, go dtí an lántosach ar chlé, Pól Ó Riain, a scóráil 0-6.
cúl goal
" D’aimsigh Cian Mac Giolla Bhríde as Coláiste Eoin an cúl agus bhí baint ag a chomhscoláirí as Coláiste Eoin, Seán Ó Seanáin agus Joe Ó Meachair, leis an gcomhimirt a chríochnaigh leis an sliotar i gcúl na heangaí.
leis an sliotar i gcúl na heangaí with the sliotar in the back of the net
" D’aimsigh Cian Mac Giolla Bhríde as Coláiste Eoin an cúl agus bhí baint ag a chomhscoláirí as Coláiste Eoin, Seán Ó Seanáin agus Joe Ó Meachair, leis an gcomhimirt a chríochnaigh leis an sliotar i gcúl na heangaí.
a cuid cúl agus a bua iontach its goals and its great victory
" Chuaigh foireann na Brasaíle i bhfeidhm orm féin, agus ar leath an domhain, déarfainn, lena stíl, a scil, a himreoirí sárchumasacha, a cuid cúl agus a bua iontach.
níos mó cúl a fháil ná an freasúra to get more goals than the opposition
" Sílim féin go raibh meon speisialta ag an bhfoireann sin ina leith féin; an cur chuige a bhí acu ná dul ar an ionsaí mar bhealach cosanta agus níos mó cúl a fháil ná an freasúra.
go scórálfaidís níos mó cúl that they would score more goals
" Is dóigh liom gur chreid an fhoireann úd go scórálfaidís níos mó cúl ná an freasúra cuma cé mhéad cúl a scaoilfidís féin isteach (agus ní raibh mórán díobh sin ann le fírinne).
an cúl úd that goal
" Is cuimhin féin go maith ar an áit a rabhas ag féachaint ar an gcluiche sin nuair a scóráil Schillaci an cúl úd ar son na hIodáile a chuir an Phoblacht s’againne amach as Corn an Domhain.
in ainneoin gur scóráil siad sé chúl despite the fact that the scored six goals
" Ó bhíos i mo ghasúr, bhí gean agam ar mhuintir na nDéise de bharr Chraobh na hÉireann 1963, nuair a bhuail Cill Chainnigh iad in ainneoin gur scóráil siad sé chúl, más buan mo chuimhne, ach, go mí-ámharach do Phort Láirge, scóráil Eddie Keher 0-14.
caoi a chur ar na coscáin chúil fix the back brakes
" Chuaigh mé thart ar go leor cairteacha dramhaíola eile, chuardaigh i bhfoirgnimh thréigthe, cúl-lánaí agus a leithéid, boscaí carntha os cionn a chéile taobh thiar de shiopaí agus rinne mé taiscéalaíocht ar shráideanna i bhfad ó bhaile&mdash;ar rothar, seanrothar meirgeach ar tháinig mé air sa chéad chairt dramhaíola sin, tar éis braon ola a chur ar an slabhra ní raibh caill ar bith air, an roth tosaigh a athrú, caoi a chur ar na coscáin chúil, na boinn, na cáblaí agus ruainne péinte&mdash;síos cnoc, trasna na habhann, suas cnoc, faoin tuath beagnach a bhí mé sula raibh mo dhóthain piléar agam, péire agus cúpla ceann le spáráil.
fir cromtha ar chúl carranna men bent behind cars
" Go tobann bhí póilíní ar fud na háite, fir cromtha ar chúl carranna le raidhfilí agus teileascóip orthu, na comharsana ag gliúcaíocht trí bhearnaí sna cuirtíní, daoine ag siúl thart le ceamaraí, ní mé ar iriseoirí iad&mdash;bhí siadsan ann ina dtáinte, ar ndóigh, lucht teilifíse agus araile.
trí chúl three goals
" Murach gur scóráil Maigh Eo trí chúl sa chéad leath, bheadh an Corn á bhronnadh ag leathama ag Uachtarán Chumann Lúthchleas Gael ar chaptaen Chiarraí chun pobal na hÉireann a scaoileadh as a bpian! Ó shin, tá daoine caillte le trua do Mhaigh Eo agus ag cuartú léas sóláis in áit éigin.
i gCúil Raithin in Coleraine
" Chaith sé an bhliain acadúil 1967 &ndash; 1968 i Sasana, ach seachas dul ar ais chuig an mhúinteoireacht arís, chuir sé isteach ar phost sa choláiste nua i gCúil Raithin agus d’éirigh leis é a fháil.
le nótaí a bhreacadh ar a gcúl. to write notes on the back of them.
" B’fhíor do Miriam Lord nuair a dúirt sí nach bhfuil d’úsáid ag preasráitis ach le nótaí a bhreacadh ar a gcúl.
cúl stáitse. backstage.
" Suímid go ciúin cúl stáitse.
ag scóráil cúil scoring a goal
" Bhí mé an-óg ag an am, gan dabht, ach tá cuimhne nó cineál pictiúrtha i mo cheann den laoch mór ag scóráil cúil i gcluiche ceannais Chorn an Bhóthar Iarainn i gcoinne fhoireann Laighean ar a raibh cuid mhaith *Dubs*.
chun cúil behind
" Cá hiontas ach an oiread go measann an Ghníomhaireacht Chomhshaoil Eorpach (EEA) go dtitfidh Éire 16% chun cúil ar na spriocanna a leagadh amach dúinn ag Kyoto d’fhonn ár n-aschur carbóin a laghdú fán bhliain 2010.
ar chúil leoraithe agus leantóirí. on the backs of lorries and trailers.
" Agus is iomaí gnúis nach raibh le feiceáil in áiteanna poiblí le fada an lá a fheicfear ar leaca doirse ar fud na tíre agus ar thairseacha tithe pobail agus ar chúil leoraithe agus leantóirí.
ag dul ar gcúl, going backwards,
" “Tá rudaí airithe ag dul ar gcúl, an amhránaíocht go háirithe, toisc nach bhfuil an comhthéacs sóisialta ann a thuilleadh.
le cúl a doirn, with the back of her fist,
" ” “Ní fios cé a chum,” a d’fhreagair an t-aire, agus í ag cuimilt sú dá smiog le cúl a doirn, “ach ar nós go leor eile de na dánta atá curtha síos do *ní fios cé a chum*, is *Brit* inteacht a scríobh &ndash; mac mioscaise inteacht a bhí ag iarraidh mailís a chothú i measc fheirmeoirí na hÉireann.
an garraí ar chúl an tí the garden behind the house
" Chonaic muid an áit inar tógadh muintir Ailpín i gCorcaigh agus an garraí ar chúl an tí (&quot;Semple&quot;) ina mbídís ag spraoi.
sa chúl in goal
" Is ansin a bhídís ag traenáil agus ag imirt ina n-óige, ag fáil máistreachta ar an gcamán agus ar an sliotar agus a máthair bhocht sa chúl toisc nach ligfeadh sí dóibh a ndeirfiúr óg a chur ann ar eagla go mbuailfidís í! Bhí *mum* an-lárnach sa scéal agus ba léir gur bean spraoi agus íobartha in éineacht í, agus cócaire maith freisin! Lean an clár Setanta agus ansin Aisake go dtí an Astráil agus chonaic muid iad i mbun traenála le cumann peile na hAstráile i Melbourne.
i gcúl na heaglaise at the back of the church
" Blianta ina dhiaidh sin, chuala muid gur thiomáin sé trasna go Leeds Shasana nuair a chuala sé go raibh an bhean chéanna chun pósadh, gur sheas sé i gcúl na heaglaise agus gur scread sé os ard nach bhféadfadh sí pósadh nuair a bhí seisean chomh mór sin i ngrá léi, dá dtabharfadh sí seans dó é a thaispeáint.
i ndiaidh dóibh titim ar gcúl le deich bpointe after they had fallen ten points behind
" Dáiríre, seans maith gur fháiltigh go leor daoine roimhe ar an ábhar gur amhrán poblachtánach é! An chéad chluiche rugbaí mar chluiche, céard tá le rá faoi? Díomá is mó a bhí ar lucht leanúna na hÉireann toisc gur scóráil an Fhrainc úd sna soicindí deireanacha chun an bua a “robáil” tar éis d’Éirinn troid ar ais i ndiaidh dóibh titim ar gcúl le deich bpointe go luath sa chluiche.
Gabhfaidh mé amach an doras cúil. I'll go out the back door.
" (*Ag dul amach an doras cúil*) Gabhfaidh mé amach an doras cúil.
ar chúl éaga in a remote place
" Níor scoil bheag ar chúl éaga í seo, ach áit cháiliúil a raibh an tír, agus an domhan thiar uilig, eolach uirthi.
ar chúl ionad súgartha páistí at the back of a play centre for children
" Geal, feiceálach agus tarraingteach &ndash; b’in iad na príomhthréithe a thug mé faoi deara nuair a chonaic mé pictiúir de chuid Derek i ndiaidh dom siúl isteach sa stiúideo, atá suite ar chúl ionad súgartha páistí in aice le stáisiún Birkdale.
cúl gan choinne an unexpected goal
" Scóráil Áth Cliath cúl gan choinne agus lámh ag imreoir Ciarraíoch ann.
Ollamh le Gaeilge i gCúil Raithin. Professor of Irish in Coleraine.
" ” Mar thoradh ar an obair atá Bob agus daoine eile a dhéanamh anseo agus san Ind, tá imleabhar á chur le chéile aige féin, ag an Ollamh Kapil Kapoor ó Ollscoil Jawaharlal Nehru i nDeilí Nua agus ag Séamus Mac Mathúna, Ollamh le Gaeilge i gCúil Raithin.
roghnaíodh é mar chúl báire! he was chosen as a goal-keeper
" In ainneoin Mick a bheith cúig bliana déag d’aois, roghnaíodh é mar chúl báire! Seans maith go mbeidh an gaisce áirithe sin ina churiarracht go ceann tamaill fhada mar is cosúil anois go gcuirfear cosc oifigiúil go gairid ar imreoirí faoi bhun ocht mbliana déag d’aois a bheith ag imirt in aoisghrúpa níos sine.
fear nach ndeachaigh ar chúl sceiche riamh lena chuid tuairimí a man who never balked at giving opinions
" Easpa fiontraitheChuir iar-Eagarthóir *The Sun*, Kelvin MacKenzie &ndash; fear nach ndeachaigh ar chúl sceiche riamh lena chuid tuairimí nó nach bhfuil cáil na ceartaiseachta polaitiúla air &ndash; olc ar go leor Albanach i mí Dheireadh Fómhair nuair a chuir sé ina leith nach raibh aon spiorad fiontraíochta sa tír agus go raibh níos mó scile acu i gcaitheamh airgid ná á ghiniúint.
imithe ar gcúl, lagging behind, disimproved
" Tá Corcaigh imithe ar gcúl, beagán, ó 2005 agus tá a n-aird ar rudaí eile faoi láthair.
ceann a cuireadh ansin le duine a chur ar a chúl one that was put there to put people behind it
" Cad é a mheasann siad atá de dhíobháil orm? Cad é faoin spéir a bheadh ó dhuine, agus é ina sheasamh in óstán os comhair cuntair &ndash; ceann a cuireadh ansin le duine a chur ar a chúl ag tabhairt amach eochracha! Agus bíonn an strainc seo curtha acu orthu féin.
doras cúil an chairr the back door of the car
" Is féidir linn Barry Whyte a thabhairt air, cé nárbh é sin a ainm i ndáiríre! D’oscail sé doras cúil an chairr agus léim mé isteach, agus ar aghaidh linn chuig ár gceann scríbe.
a cúl a thabhairt le hobair theilifíse. to turn her back on television work.
" Bhí Carrie le feiceáil go leanúnach ar scáileáin na hÉireann i dtrátha an ama sin agus a hainm go mór i mbéal an phobail ach go tobann, ag tús na mílaoise nua, rinne sí cinneadh a cúl a thabhairt le hobair theilifíse.
ar chúla téarmaí in secret
" An bhfuil sé cothrom go bhfuiltear ag iarraidh go bhfeidhmeoidh an lucht spóirt mar chaomhnóirí morálta na cruinne le linn do dhaoine eile a bheith ag déanamh gach iarrachta &ndash; ar chúla téarmaí &ndash; an caidreamh tráchtála agus trádála leis an tSín a threisiú? Is léir go bhfuil ceannairí an domhain ag iarraidh an craiceann is a luach a bheith acu &ndash; tá cáineadh géar i gceist óna dtaobhsan de, ach easpa gnímh chomh maith.
cúil a aimsiú to score goals
" Beidh buiséad mór le caitheamh aige agus an-deis aige cúil a aimsiú dá pháirtí agus don rialtas.
a chúl leis an teanga, (they) turned their back on the language
" Cé gur thug rialtas Mhanann a chúl leis an teanga, bunaíodh Yn &Ccedil;heshaght Ghailckagh (Cumann na Manainnise) in 1899 chun an Mhanainnis a chaomhnú mar theanga náisiúnta an oileáin.
doras cúil an stiúideo damhsa back door of the dance studio
" Tháinig na póilíní orainn agus go tobann d'oir sé domh nár thuig siad mo chuid Fraincise! Tá mé ag déanamh go bhfuil ádh an tosaitheora iontach tábhachtach agus tú ag imirt Boules nó bhí mé iontach maith aige, agus bímse *cat* go maith ag cluichí liathróide go hiondúil! Tá sé tábhachtach dul amach le dath na gréine a fháil más Aixois thú, mar sin, agus bomaite saor agam i rith an lae, d'éalaínn amach doras cúil an stiúideo damhsa agus “ghlacainn grian” mar a deir muintir na háite.
cúl a thabhairt don turn its back on
" An gcuirfidh an meathlú brú ar Éire cúl a thabhairt don euro?* DMW: Is dóigh liom gur chóir i gcónaí smaoineamh ar gach rogha nó, ar a laghad, gur chóir gach rogha a scrúdú go hintleachtúil.
Thug mise cúl leis I refuted
"Thug mise cúl leis an bpoblachtachas cúpla lá i ndiaidh don Provisional IRA tús a chur le feachtas foréigin agus faoi dheireadh 1972, bhí mé tar éis éirí glan as an bpoblachtachas.
cúl ar an dialann finished the diary
" Chaill mé ceamara is chlis ar mo ríomhaire glúine agus chuir an dá rud sin cúl ar an dialann, ach tá mé ar ais ar an bhóthair arís.
chúl báire goalie
" D’aimsigh Corcaigh cúl ón bpoc saor sin, ach léirigh an físeán teilifíse go ndearna an réiteoir earráid trí gan poc saor a bhronnadh ar chúl báire an Chláir a ndearnadh calaois air díreach sular bhronn sé poc saor ar Chorcaigh.
gcúl an tí behind the house
" Ba i mbothóig i gcúl an tí a bhí láthair an uafáis, an áit a dtéadh sé i bhfolach ón tsaol mhór chun a dhrochbheart a chur i gcrích.
chúl an tí the rear of the house
" Thíos ansin, i gcuile faoi chúl an tí, bhíodh sé ina ainmhí bhrúidiúil.
shuíochán chúil back seat
" Scaoileadh an Constábla Stephen Carroll fríd an chloigeann agus é ina shuí ar shuíochán chúil i gcarr de chuid an PSNI.
cúl eile another goal
" Is mar sin a chasann rothaí móra an tsaoil! Maith nó olc, tá an ceol ar ais i mo shaol toisc an uirlis nua seo agus leis an ngné nua seo de mo shaol, tá ocras nua ann leis (cúl eile d’fhoireann an Úill!).
mbeirt chúl báire two goalies
" Chríochnaigh siad sa cheathrú háit ar seacht bpointe faoi dheireadh na sraithe, agus murach cúpla botún bunúsach ag an mbeirt chúl báire i gcoinne Luimnigh agus i gcoinne Thiobraid Árann, d’fhéadfadh sé go mbeidís sa chluiche ceannais den tsraith Náisiúnta i gcoinne Chill Chainnigh.
ag tabhairt a gcúil turning away from
" Mar sin, tá an lucht fógraíochta ag tabhairt a gcúil don sean-nuachtán agus ag tiontú ar na meáin leictreonacha.
nach ndeachaigh ar chúl sceiche ariamh that never hid
" Bheifeá ag súil lena leithéid ó fhoilseachán nach ndeachaigh ar chúl sceiche ariamh lena dímheas ar an teanga a chur in iúl.
Ar gcúl backwards
" Ar gcúl atá Eric imithe ó scaradar.
cúil goals
" Agus tagann na cúil iontacha go tiubh chomh maith.
chúl back
" Ach níl buaileadh amach ar an taithí agus an lánaibíocht, agus cé go raibh orm i bhfad ní ba mhó obair a chur isteach i ngach gné de mo shlí bheatha, stad sé a chur isteach orm go raibh damhsóirí níos óige agus níos corpacmhainní ná mé ag teacht aníos ar mo chúl.
Chúil Dreimhne Cooladrumon, Co. Sligo
" Oilithreacht Cholm De réir na staire, bronnadh an t-oileán ar Cholm Cille nuair a bheartaigh sé dul ar deoraíocht tar éis cath fuilteach Chúil Dreimhne (sa bhliain 561), ar bhraith sé féin ciontach as, i mbealach nach dtuigim, ach tugadh breith air: Mona beith briathra MolaisiGun crois os Áth Iomlaise, Nochon fhuicfindse re mo lindSaeth nó galar a nÉirind.
chúl rear
Chúil Lodair Culloden
" Chlis ar a gcuid iarrachtaí in 1708 agus in 1715 (Séamas III, mac le Séamas II) agus arís in 1746 nuair a briseadh fórsaí Bonnie Prince Charlie, Séarlas III, ag Cath Chúil Lodair in Albain.