an chéad chuach
the first cuckoo
Arae mhuise, nach álainn go deo an rud é
an chéad chuach a chloisteáil thar na garrantaí agus í ag fógairt thráthnóntaí breátha fada an tsamhraidh! Agus nach binn agus nach bog an blaoch ag teacht uaithi, an mantra "cu cúú… cu cúú…" á theilgean aici go hard san aer.
an chéad iarraidh seo
this first time round
Triallom! (= Triallaimis!)
Bíodh gur 'Beo' is ainm don iris beolíne seo, triallfaimid tamall i measc na marbh
an chéad iarraidh seo.
gcéad bhabhta
the first round
Patrick's Athletic Glasgow Celtic amach as an
gcéad bhabhta i gCorn na hEorpa i 1998.
den chéad scoth
first-class
Fonnadóir
den chéad scoth
=======
Is cuimhneach liom an chéad oíche a chuaigh mé féin isteach go dtí an Góilín, i bhfad siar.
Chéad Oileán Chairbre
Carbery's Hundred Isles (in Roaring Water Bay)
Tá Oileán Cléire suite naoi míle amach ó chósta Chairbre in iarthar Chorcaí, agus is é an t-oileán is mó de
Chéad Oileán Chairbre é.
den chéad scoth
first class
Tógtar caoirigh
den chéad scoth ar an talamh íochtarach, caoirigh beaga sléibhe ar na cnoic.
an chéad fhód
the first sod
Tá súil againn go leagfar
an chéad fhód i mbliana san fhorbairt seo.
an chéad iarraidh
the first time
Bhí sé de chlú ar McAllister go raibh smut chomh fada le bliain air agus nach raibh sé de nós aige pas a thabhairt do dhuine ar bith ar
an chéad iarraidh.
sa chéad chás de
on the one hand
Tá mearbhall orthu de bharr go bhfuil,
sa chéad chás de, an Rialtas, an Eaglais Chaitliceach agus go leor eile i bhfábhar an daingniú dlí a chur i bhfeidhm (mar gheall ar léamh na cúirte ar chás X) ach, os a choinne sin, go bhfuil páirtithe an fhreasúra ina aghaidh, chomh maith le grúpaí dlí agus ar a laghad beirt de na heaspaig Chaitliceacha, nach bhfuil sásta go bhfuil an moladh daingean go leor.
Choinneodh sí sa tsiúl céad
she'd keep a hundred going/busy
"
Choinneodh sí sa tsiúl céad.
an chéad fhód
the first sod
Nuair a baineadh
an chéad fhód don ionad cuimhneacháin leathacra, a chosain $5 mhilliún, Lá Fhéile Pádraig 2001, bhí an searmanas ar siúl faoi scáth an Dá Thúr.
17 faoin chéad
17 per cent
Faoi 1885, ba dhaoine a saolaíodh in Éirinn
17 faoin chéad d'oibrithe na rannóige saorálaí dóiteáin i Nua-Eabhrac.
ar an chéad dul síos
in the first instance
Dúirt sí go raibh uirthi cruthú di féin go raibh na túir ann
ar an chéad dul síos, nach brionglóid a bhí ann.
sa chéad bhabhta
in the first round
Ach chaill Tiobraid Árann
sa chéad bhabhta an bhliain dár gcionn i gcoinne Chorcaí le cúilín amháin agus ina dhiaidh sin chuaigh Mícheál i bhfeighil ar an bhfoireann Faoi 21.
den chéad scoth
first-class
Tá an t-ádh orainn i Santa Cruz go bhfuil mórán ceoltóirí
den chéad scoth ag teacht anseo.
Ní hiad an chéad rogha atá agam
They are not my first choice
Ní hiad an chéad rogha atá agam, ach b'fhearr liom eachtraí Hercules nó Batman a thaispeáint do mo chuid gasúr in áit ligint dóibh síorfhógraíocht na Nollag a shlogadh isteach ón teilifís.
ár soraidh céad slán le Fine Gael
our one hundred goodbyes to Fine Gael
Agus
ár soraidh céad slán le Fine Gael, páirtí a chuir níos mó ná lámh amháin ina bhás féin.
nócha faoin chéad
ninety percent
Anois tá a fhios agam gur aontachtaithe a bhí i
nócha faoin chéad de na hionadaithe sa Pharlaimint áitiúil ag Stormont.
an chéad dréacht
the first draft
"Tá mé ag obair ar leabhar eile anois, ach *God bless us*, tá sé do mo mharú! Tá sé ghearrscéal críochnaithe agam ach níl iontu ach
an chéad dréacht agus níl meas dá laghad agam orthu.
ár soraidh céad slán le Fine Gael
our one hundred goodbyes to Fine Gael
Agus
ár soraidh céad slán le Fine Gael, páirtí a chuir níos mó ná lámh amháin ina bhás féin.
an chéad chéim eile
the next step
Is faoin gcoiste seo a bheidh sé a bheartú cad í
an chéad chéim eile ba chóir a ghlacadh.
cheiliúradh bliain an chéid
centennial celebrations
Ach roimhe sin, i 1984, eagraíodh comórtais speisialta iomána agus peile mar chuid de
cheiliúradh bliain an chéid ag an gCumann Lúthchleas Gael agus chuir Seán Boylan roimhe an comórtas peile agus Corn an Chéid a bhuachaint, rud a rinne.
na chéad daoránaigh
the first convicts
Téann stair na Gaeilge sa tír seo chomh fada siar leis
na chéad daoránaigh a tháinig dá neamhthoil agus a d'fhaigheadh buille d'fhuip dá labhróidís le chéile ina dteanga dhúchais.
sa chéad bhabhta
in the first round
I gCúige Mumhan, beidh an Clár i gcoinne Thiobraid Árann
sa chéad bhabhta agus is dóigh go mbeidh coimhlint ghéar eatarthu, ach muna mbíonn cúpla tosach nua ar fónamh aimsithe ag Contae an Chláir gan mhoill, ní móide go mbuafaidh siad ar Thiobraid Árann i mbliana.
chéad chogadh na Murascaille
the first Gulf war
Dhá bhliain déag ó shin, agus
chéad chogadh na Murascaille faoi lán seoil, ní raibh ann ach CNN.
faoin gcéad
percent
Le déanaí, d'fhógair Paddy Power gur tháinig ardú 96
faoin gcéad ar a mbrabús go beagnach €18 milliúin in 2002, agus bhí an t-ardú ba mhó sna rannóga teileafóin agus idirlín.
ní phléascann cúig faoin chéad acu
5% of them don't explode
Ar an mheán,
ní phléascann cúig faoin chéad acu agus bíonn siad ina luí ansin ar an talamh.
faoin gcéad
percent
I mBangladesh, mar shampla, d'ardaigh líon na gcailíní atá ag dul ar aghaidh go dtí an mheánscoil go mór le 10 mbliana anuas - ó 13
faoin gcéad den iomlán go 56
faoin gcéad.
don chéad ghlúin eile
for the next generation
Ach dúirt sé gur cheart go mbeadh siad siúd a thabharfadh cuairt ar an leacht a thógfaí "ábalta ainmneacha na n-oibrithe tarrthála a léamh, go mbeadh a fhios acu cad é a rinne siad, go bhfaigheadh siad tuiscint ar a laochas, go spreagfadh a n-íobairt iad, agus go ndéanfaí iad a áireamh mar eiseamláirí
don chéad ghlúin eile a bheas ár gcosaint go léir.
sa chéad seo caite
in the last century
)
Ba in Árainn Mhór a bhí cónaí ar Róise Rua Mhic Grianna (Róise na nAmhrán), duine de na hamhránaithe sean-nóis ba thábhachtaí i dTír Chonaill
sa chéad seo caite.
leis an chéad chéim a ghlacadh
to take the first step
Más duine mar sin tú féin nó má tá smaoineamh agat a shíleann tú féidearthachtaí a bheith ag baint leis ó thaobh gnó de, téigh i dteagmháil le hÚdarás na Gaeltachta
leis an chéad chéim a ghlacadh i saol nua!
Tuilleadh eolais: (www.
a céad iarrachtaí fileata
her first attempts at poetry
Ar chúis an-phraiticiúil a cuireadh
a céad iarrachtaí fileata i gcló! Nuair a tosnaíodh ag foilsiú na hirise *Comhar* sna daichidí, bhíodh a lán den obair ar siúl in íoslach theach Mháire i bPáirc Leeson; ó am go ham, dhéantaí botún agus bhíodh bearna orlaí nó mar sin idir altanna, agus lorgaíodh na heagarthóirí dán uaithi leis an mbearna sin a líonadh!
Cén leabhar atá á léamh agat faoi láthair?
*An tOileánach*: an lámhscríbhinn iomlán curtha in eagar ag Seán Ó Coileáin.
mo chéad chuairte
my first visit
Bhí an-eolas aici ar na Ceiltigh freisin, agus bhí sí cinnte dearfa gurbh iad na *Danaoi*, tuath na Sean-Ghréige, agus Tuatha De Danann na finscéalaíochta an dream ceannann céanna in anallód!
Tuigeadh dom sa deireadh, blianta ina dhiaidh sin, le linn
mo chéad chuairte ar Éirinn agus ar an Ghaeltacht (Samhradh 1998) go mb'fhéidir nár de shliocht *Danaoi *na Gréige iad na Gaeil ná na Tuatha Dé Danann; mar sin féin, chonacthas dom gur dream iontach ab ea na Gaeil, a raibh croí misniúil agus uasal acu, agus thuig mé go raibh a ndearcadh féin ar an saol acu.
a céad óráid
her first speech
Nuair a thug sí
a céad óráid sa bparlaimint bhí a pictiúr agus a cuid focal ar fud na meán.
Gearmáinis den chéad scoth
excellent German
Seans nach dtuigfeá focal ar bith, fiú dá mbeadh
Gearmáinis den chéad scoth agat.
an chéad bhabhta
the first round
Is éard atá ag teastáil ná go mbeadh deis eile ag iomaitheoirí Chraobh Uladh (faoi mar a bhíonn ag na foirne a chailleann
an chéad bhabhta sa Mhumhain/i Laighin), is é sin go mbeadh dhá sheans ar a laghad acu imirt i gcoinne fhoirne Laighean /na Mumhan/na Gaillimhe.
leas-Chéad Aire
Deputy First Minister
D'fhéadfadh sé ansin geallstan nach scorfaidh siad an Tionól arís má athbhunaítear é, ach tá fadhbanna anseo - má thoghtar go leor ball den DUP agus go leor easaontóirí ón UUP, d'fhéadfadh siad sáinn pholaitiúil eile a chruthú sa Tionól, gan Chéad- agus
leas-Chéad Aire bheith ainmnithe.
an chéad ghlúin
the first generation
Tá bearnaí móra i gceist sa chur síos atá ag Maier ar
an chéad ghlúin de mhuintir Chinnéide a chuir fúthu sna Stáit Aontaithe de bharr, is dócha, nach bhfuil teacht ar na taifid.
an chéad teagmháil
the first contact
Tháinig sé trasna ar Eoin, agus d'fhreagair seisean an cheist; bhí ionadh an domhain ar an mbeirt acu, agus is mar sin a tharla
an chéad teagmháil.
gur bronnadh an chéad duais
that he had been awarded the first prize
Bhí an Ghrúdlann ag maíomh
gur bronnadh an chéad duais sa damhsa ar an sean-nós air, agus nach raibh sé ach ag siúl suas fríd an scaifte go dtí an beár ag an am.
an Chéad Aire
the First Minister
"A dhaoine uaisle, cuirim in bhur láthair
an Chéad Aire, Mr Gerry Adams.
áiseanna den chéad scoth
first-class facilities
Ionad a bheith tógtha ar an gCeathrú Rua ina mbeidh
áiseanna den chéad scoth le freastal ar na mic léinn - m.
sa chéad ghrád
in first class
Tar éis siúl suas an staighre álainn grástúil
sa chéad ghrád agus ansin síos go dtí na buncanna cúnga sa tríú grád, agus fuaimeanna an ama agus na háite i mo chluasa, ba é an dúshlán ná feiceáil cé chomh fada is a d'fhéadfainn mo lámh a fhágáil brúite ar bhloc mór millteach leac oighir - a bhí ag an teocht nó an fuacht ag a raibh an t-uisce agus na cnoic oighir an oíche dhuairc sin a ndeachaigh an long mhaorga go tóin poill.
chéad phóstaí
first marriages
Chaitheamar béile i dteach chol ceathar Jill oíche Nollag - páistí ó
chéad phóstaí na beirte linn.
an chéad chéim loighciúil eile
the next logical step
"Braithimid gurb é seo
an chéad chéim loighciúil eile.
an chéad toghchán Tionóil eile
the next Assembly election
Tá *mandate *eile de dhíth ar an DUP agus ní thiocfaidh sin roimh
an chéad toghchán Tionóil eile.
a chéad chraoladh raidió
his first radio broadcast
B'in an lá a rinne Mícheál Ó hEithir
a chéad chraoladh raidió: tráchtaireacht ar an chluiche sinsearach.
chéad
century
Tráth dá raibh baile nua á bhunú in iarthar nua na Stát leathan Aontaithe, am éigin sa
chéad roimh an gcéad seo caite, bhí dhá champa daoine ag maireachtáil le chéile.
na céadta dlúthdhiosca
hundreds of CDs
Éistím le gach sórt ruda! Tá
na céadta dlúthdhiosca agam agus is maith liom iad go léir.
sa chéad bhabhta
in the first round
Maidir leis an Sraithchomórtas atá beagnach thart, is údar imní é chomh lag is a bhí Áth Cliath agus Aontroim (gan bua ar bith) agus Laois agus Loch Garman (bua amháin)
sa chéad bhabhta.
70 éigin faoin chéad
70 something per cent
"Bhí tromlach ag na haontachtaithe ar an Lorgain,
70 éigin faoin chéad.
céad faoin gcéad
one hundred per cent
Is maith liom bheith in ann díriú ar rud amháin
céad faoin gcéad.
ceoltóirí den chéad scoth
first-class musicians
Bhíodh oícheanta seanchais sa Damer, mar shampla, agus thugtaí amhránaithe ó na Gaeltachtaí agus
ceoltóirí den chéad scoth ansin.
chéad
century
"* An Breitheamh Frederick Morris, 2004
Níl ceithre bliana slánaithe sa
chéad úr, agus cheana féin san aonú haois is fiche tá an Stát tar éis a admháil go bhfuil, nó ar a laghad go raibh, rud éigin lofa sa chóras polaitiúil, i gcóras na hEaglaise Caitlicí agus anois i gcóras na nGardaí.
saineolas den chéad scoth
first-class expertise
Tá gá le
saineolas den chéad scoth agus traenálaithe agus oiliúnóirí den scoth freisin.
Chéad Chathlán na nÓglach
the First Battalion of the Volunteers
Leascheannasaí
=======
Bhí Béaslaí ina leascheannasaí ar
Chéad Chathlán na nÓglach i mBaile Átha Cliath, áit ar throid sé i gceantar Shráid an Rí Thuaidh.
céad rogha
first preference
I mbliana, fuair Jim Allister ón DUP 175,000 vóta
céad rogha agus fuair Bairbre de Brún 144,000 vóta do Shinn Féin.
an chéad fhiontar ilmheán
the first multimedia venture
"Rud iontach ab ea é toisc gurbh é
an chéad fhiontar ilmheán a bhí ag RTÉ - cuireadh dlúthdhioscaí agus leabhar amach, agus rinneadh cláracha teilifíse.
a céad taispeántas ealaíne
her first art exhibition
Bhí
a céad taispeántas ealaíne aici i mí Lúnasa na bliana seo agus d'éirigh léi a cuid canbhás a dhíol ar $1,500; ó shin i leith, áfach, tá an oiread sin spéise léirithe ina pictiúir gur féidir léi anois suas le $15,000 a shaothrú orthu.
an chéad 60 míle
the first sixty miles
Mar sin, bheadh muidne ag íoc as
an chéad 60 míle den turas go Éirinn - shábhálfadh siad a lán airgid ar bhreosla dá bharr seo.
caoga faoin gcéad
fifty percent
Chomh maith leis sin, tá Zapatero den tuairim nach gcuireann an plean atá ag Ibarretxe san áireamh an dearcadh polaitiúil atá ag
caoga faoin gcéad de na saoránaigh i dTír na mBascach ar mhaith leo an stádas atá ag an tír a choinneáil.
sa chéad Chrosáid
in the first Crusade
Ansin rinne sí saibhreas mór a charnadh
sa chéad Chrosáid, nuair a ghlac Ardeaspag Pisa ceannas ar loingeas iomlán na cathrach i gcogadh in éadan na Moslamach.
fhoireann an chéid
the team of the century
Tharla sin i gcás Brian Whelehan i 1994, iománaí a roghnaíodh ar
fhoireann an chéid ina dhiaidh sin.
na céadta piléar
hundreds of bullets
Nuair a rinne na póilíní ruathar ar a theach i Walton, Learpholl i Meitheamh 2004 fuair siad meaisínghunna amháin, trí ghunna gráin gearrtha, dhá phiostal, dhá raidhfil SA 80 ó Arm Shasana agus
na céadta piléar.
an chéad ghlúin eile
the next generation
Tógadh Anna í féin le Gaeilge, agus tá sé tábhachtach di an teanga a chur ar aghaidh go dtí
an chéad ghlúin eile.
a gcéad bhreithlá
their first birthday
Cinnte, tá cúpla ceann ann a bhfuil clú agus cáil orthu, leithéidí Ryanair, easyJet nó fiú Aer Lingus, ach tá neart aerlínte eile a mbíonn deacrachtaí acu aon bhrabús a dhéanamh, agus bíonn go leor comhlachtaí nach maireann fiú go dtí
a gcéad bhreithlá.
a chéad bhlaiseadh
his first taste
Nuair a bhí sé sé bliana déag, fuair sé
a chéad bhlaiseadh den teanga bheo nuair a thug sé cuairt ar an nGaeltacht i Mín an Chladaigh i dTír Chonaill.
na céadta tuairisc
hundreds of reports
Tá
na céadta tuairisc faighte ó shin ó dhaoine a dúirt go bhfaca siad an tíogar in áiteacha éagsúla ach is é an t-ól nó diabhlaíocht is cúis leis an gcuid is mó acu sin.
na céadta crois ard dorcha
hundreds of high dark crosses
In aice le *Checkpoint Charlie*, tá gairdín cuimhneacháin sealadach ina bhfuil
na céadta crois ard dorcha.
ina chéad tuarascáil
in his first report
Rinne an Breitheamh Morris géarcháineadh ar iompar na nGardaí
ina chéad tuarascáil a foilsíodh anuraidh, ach dá olcas é sin is cinnte go bhféadfadh na héisteachtaí atá ar siúl faoi láthair i bhfad níos mó damáiste a dhéanamh do chlú an fhórsa.
an chéad fhoinse airgid
the initial source of income
I Lucca, thóg an dream saibhir sna cathracha tithe faoin tuath, ach sa Bhreatain agus in Éirinn ghlac an t-uaslathas seilbh ar an talamh ar dtús de ghnáth, agus bhí an cíos a d’íoc lucht na tuaithe mar
an chéad fhoinse airgid acu.
ár gcéad cheann scríbe eile
our next destination
Lean muid ar aghaidh linn go dtí
ár gcéad cheann scríbe eile: an seanmhuileann.
na céadta crois ard dorcha
hundreds of high dark crosses
In aice le *Checkpoint Charlie*, tá gairdín cuimhneacháin sealadach ina bhfuil
na céadta crois ard dorcha.
ar an gcéad dul síos
in the first place
Antaine Ó Faracháin: A Bhernadette, tá coróin “Rós Fodhla” á caitheamh agat anois, agus comhghairdeachas leat, ach cén chaoi ar tharla sé gur chuir tú isteach ar an gcomórtas sin
ar an gcéad dul síos?
Bernadette Nic Gabhann: Bhuel, tá an-bhaint agam féin agus ag mo mhuintir leis an teanga agus leis an gcultúr anseo i gCill Dhéagláin.
na céadta infheisteoir nua
hundreds of new investors
D’fhág sin
na céadta infheisteoir nua sa bhfíonghort.
ina chéad tuarascáil
in his first report
Rinne an Breitheamh Morris géarcháineadh ar iompar na nGardaí
ina chéad tuarascáil a foilsíodh anuraidh, ach dá olcas é sin is cinnte go bhféadfadh na héisteachtaí atá ar siúl faoi láthair i bhfad níos mó damáiste a dhéanamh do chlú an fhórsa.
na céadta crois ard dorcha
hundreds of high dark crosses
In aice le *Checkpoint Charlie*, tá gairdín cuimhneacháin sealadach ina bhfuil
na céadta crois ard dorcha.
an chéad mhórthaispeántas
the first major exhibition
Is díol spéise é
an chéad mhórthaispeántas de chuid an ealaíontóra Éireannaigh Dorothy Cross, a osclaíodh i Músaem Nua-Ealaíne na hÉireann ag tús na míosa seo caite.
den chéad scoth
excellent
Amhráin
den chéad scoth gach ceann acu.
den chéad scoth
first class
“Tá mé go mór in amhras mar gheall ar pháistí a thógáil le Gaeilge, mura gcinntíonn tú go mbeidh Béarla
den chéad scoth acu freisin.
scríbhneoir den chéad scoth
a brilliant writer
Thug sé “
scríbhneoir den chéad scoth” uirthi.
breis is dhá chéad file, ealaíontóir súl agus peannaire
more than two hundred poets, visual artists and scribes
Cuireadh foireann mhór ildánach le chéile mar chuid den tionscnamh ollmhór seo ina raibh
breis is dhá chéad file, ealaíontóir súl agus peannaire as an dá thír.
do chéad bhlaiseadh
your first taste
Bhí an méid seo le rá ag Aodán Mac Póilín, Stiúrthóir Iontaobhas Ultach agus ball de choiste *An Leabhar Mór: *“Más é seo
do chéad bhlaiseadh de mhíle go leith bliain d’fhilíocht na Gaeilge, ní dóigh liom go bhfaighidh tú cnuasach níos fearr.
ceathrú céid ó shin
a quarter of a century ago
An cheist atá anois ann ná an bhfuil siadsan, nó aon dream, in ann dul céim amháin eile agus monaplacht na gcontaetha “traidisiúnta” a bhriseadh faoi mar a tharla
ceathrú céid ó shin.
céad fhinnéithe neamhspleácha na staire
the first independent witnesses of history
“Ba ghnách liom creidbheáil gur muidinne, na hiriseoirí,
céad fhinnéithe neamhspleácha na staire, go raibh muid neodrach.
chéad Chomaoineach
first hold Communion
*
Gluais • Glossary
úrscéalnovel
gráinhatred
shamhlaigh séhe imagined
údar bróidreason to be proud
brúpressure
déistindisgust
ní túisceno sooner
scíthrest
bata agus bótharthe sack
cloí leis an spriocto stick to deadlines
sobalcólaísoapaholic
mealltabeguiled
sáiteengrossed
fuil ina chuisleblood in his veins
anáil ina pholláiríbreath in his nostrils
ruaig séhe banished
néaróganerves
mírpiece
airdattention
torann ceolmhar an fhóinthe musical noise of the phone
a leannán nuaher new boyfriend
lán de chacfull of shit
giúmar an leithristoilet humour
dleachtaroyalties
go borbabruptly
go searbhasachsarcastically
ag caint seafóidetalking rubbish
sáiteánjibe
otharpatient
a ainm baistehis first name
gearáncomplaint
údarreason
chaon duineeach of us
ciontachguilty
tostsilence
mar is iondúilas usual
cruógachbusy
garmhacgrandson
cionaffection
a d’aimsigh an galar sinwho discovered the disease
in éindí léialong with her
sách ísealin a low voice
béimstress
ar bís le thú a fheiceáildying to see you
tá do thuairisc á cur aicishe's asking for you
dearmadachforgetful
contúirteachdangerous
d’fhéadfadh sí an teach a lasadhshe could set the house alight
airecare
go mífhoighdeachimpatiently
aird iomlán a dhíriú ar a chuid oibreto fully concentrate on his work
díomhaoinidle
docharharm
cuideachtacompany
aghaidh a phróiseálaí focalin front of the word processor
dá dtiocfadh an crú ar an tairneif the worst came to the worst
curtha amúwasted
leath a dhóthain ama dóhalf enough time to him
coscban
seafóidrubbish
iarrachteffort
chéad Chomaoineachfirst hold Communion
ag tnúth leis an lá mórlooking forward to the big day
an mac drabhlásachthe prodigal son
brionglóiddream
den seandéanamhof the old kind
greamaithe lena rúitín le sreang leictreachaistied to his ankle with an electric cable
deisopportunity
smaoineamhidea
ar scáileánon screen
aiféalaregret
an cailín ba thaitneamhaí sa sobaldrámathe most likeable girl in the soap opera
in ainm is a bheith ag réiteachsupposed to be preparing
greimbite
ag béiceach agus ag screadaílshouting and screaming
i mbun trodaengaged in fighting
iontas na n-iontassurprise surprise
iriseoirjournalist
taithíexperience
comhiriseoirfellow journalist
mionsciortamini-skirt
beannacht a bhí ceilte air go dtí sina blessing in disguise
ar mhaithe lena cheirdfor the sake of his trade
an chéad bhabhta
the first round
Shroich siad
an chéad bhabhta i gCorn UEFA i mbliana agus an cluiche ceathrú ceannais i gCorn Intertoto an bhliain seo caite.
a shamhlaigh den chéad uair
who imagined for the first time
Nicholas”, a thosaíonn leis an líne cháiliúil, “Twas the night before Christmas …” Ba é Moore a chruthaigh na hocht réinfhia agus a thug ainmeacha orthu, agus ba é fosta
a shamhlaigh den chéad uair Daidí na Nollag ag teacht anuas simléar Oíche Nollag.
go gcuirfeadh an chéad cheann i gcrích an cuspóir
that the first one would fulfill an objective
Leoga, b’fhéidir
go gcuirfeadh an chéad cheann i gcrích an cuspóir nach dtiocfadh leis an dara ceann a chur i gcrích.
an chéad ionsaí gáis
the first gas attack
Chonaiceamar an áit a ndearnadh
an chéad ionsaí gáis; Wyteschagte, an baile ina raibh Hitler lonnaithe le linn an chogaidh; baile Ypres, a scriosadh go hiomlán ach a rinne muintir na háite a atógáil go foighdeach thar tréimhse daichead bliain.
Seirbhísí comhairleoireachta Gaeilge den chéad scoth a sholáthar
to provide first-class Irish language consultancy services
Tá an cur chuige atá i gceist ag Oisín leagtha amach inár ráiteas misin: “
Seirbhísí comhairleoireachta Gaeilge den chéad scoth a sholáthar a chuirfidh le sochaí in Éirinn atá iltheangach i ndáiríre”.
chéad Chomaoineach
first hold Communion
*
Gluais • Glossary
úrscéalnovel
gráinhatred
shamhlaigh séhe imagined
údar bróidreason to be proud
brúpressure
déistindisgust
ní túisceno sooner
scíthrest
bata agus bótharthe sack
cloí leis an spriocto stick to deadlines
sobalcólaísoapaholic
mealltabeguiled
sáiteengrossed
fuil ina chuisleblood in his veins
anáil ina pholláiríbreath in his nostrils
ruaig séhe banished
néaróganerves
mírpiece
airdattention
torann ceolmhar an fhóinthe musical noise of the phone
a leannán nuaher new boyfriend
lán de chacfull of shit
giúmar an leithristoilet humour
dleachtaroyalties
go borbabruptly
go searbhasachsarcastically
ag caint seafóidetalking rubbish
sáiteánjibe
otharpatient
a ainm baistehis first name
gearáncomplaint
údarreason
chaon duineeach of us
ciontachguilty
tostsilence
mar is iondúilas usual
cruógachbusy
garmhacgrandson
cionaffection
a d’aimsigh an galar sinwho discovered the disease
in éindí léialong with her
sách ísealin a low voice
béimstress
ar bís le thú a fheiceáildying to see you
tá do thuairisc á cur aicishe's asking for you
dearmadachforgetful
contúirteachdangerous
d’fhéadfadh sí an teach a lasadhshe could set the house alight
airecare
go mífhoighdeachimpatiently
aird iomlán a dhíriú ar a chuid oibreto fully concentrate on his work
díomhaoinidle
docharharm
cuideachtacompany
aghaidh a phróiseálaí focalin front of the word processor
dá dtiocfadh an crú ar an tairneif the worst came to the worst
curtha amúwasted
leath a dhóthain ama dóhalf enough time to him
coscban
seafóidrubbish
iarrachteffort
chéad Chomaoineachfirst hold Communion
ag tnúth leis an lá mórlooking forward to the big day
an mac drabhlásachthe prodigal son
brionglóiddream
den seandéanamhof the old kind
greamaithe lena rúitín le sreang leictreachaistied to his ankle with an electric cable
deisopportunity
smaoineamhidea
ar scáileánon screen
aiféalaregret
an cailín ba thaitneamhaí sa sobaldrámathe most likeable girl in the soap opera
in ainm is a bheith ag réiteachsupposed to be preparing
greimbite
ag béiceach agus ag screadaílshouting and screaming
i mbun trodaengaged in fighting
iontas na n-iontassurprise surprise
iriseoirjournalist
taithíexperience
comhiriseoirfellow journalist
mionsciortamini-skirt
beannacht a bhí ceilte air go dtí sina blessing in disguise
ar mhaithe lena cheirdfor the sake of his trade
Seirbhísí comhairleoireachta Gaeilge den chéad scoth a sholáthar
to provide first-class Irish language consultancy services
Tá an cur chuige atá i gceist ag Oisín leagtha amach inár ráiteas misin: “
Seirbhísí comhairleoireachta Gaeilge den chéad scoth a sholáthar a chuirfidh le sochaí in Éirinn atá iltheangach i ndáiríre”.
tugadh an bóthar do níos mó ná céad acu
over a hundred of them were sacked
An coláiste a bhí ag íoc as gach rud, ar ndóigh, agus nuair nach raibh airgead ar bith fágtha do phá na foirne,
tugadh an bóthar do níos mó ná céad acu (cf.
an Chéad agus Dara Cogadh Domhanda
the First and Second World Wars
*
Le linn
an Chéad agus Dara Cogadh Domhanda rinneadh an deilbhín as plástar mar chomhartha tacaíochta don fheachtas náisiúnta cogaidh.
an chéad ghlúin eile
the next generation
Cén fhís atá agat féin maidir leis an Ghaeilge?
Ag breathnú ar an mhéid bunscoileanna lán-Ghaelacha atá á mbunú ar fud na tíre, ar an mhéid clubanna óige atá á mbunú ag na hógeagraíochtaí Gaeilge, agus ar an dearcadh nua atá ag na "seandaoine" ar
an chéad ghlúin eile, bheinn ag súil go mbeidh an teanga faiseanta i measc óige na hÉireann agus go mbeidh siad in ann í a thógáil ar aghaidh go dtí
an chéad ghlúin eile.
An Chéad Ghlúin Eile
The Next Generation
“
An Chéad Ghlúin Eile” a bheidh mar théama an Tóstail i mbliana.
intleacht den chéad scoth
first-class intellect
Tá siadsan ag iarraidh rud éicint *deep and meaningful *a mholadh, a thabharfas léargas orthu féin mar dhaoine sofaisticiúla, a bhfuil
intleacht den chéad scoth acu, seachas rud éicint siamsúil agus b’fhéidir seafóideach agus éadrom mar chlár.
céad lá an léigir
the first day of the siege
Ar an 5 Aibreán 1992,
céad lá an léigir, séideadh as a sheasamh breis is míle bliain den léann Moslamach.
An Chéad Ghlúin Eile
The Next Generation
“
An Chéad Ghlúin Eile” a bheidh mar théama an Tóstail i mbliana.