buailte ar an Aigéan Ciúin
beside the Pacific Ocean
Domhnach Cásca, 15 Aibreán, léadh Aifreann mar a dhéantar chuile Dhomhnach Cásca le fada ag leacht cuimhneacháin laochra 1798 i reilig Waverley in oirthear Sydney, atá buailte ar an Aigéan Ciúin.
a bholg buailte thiar ar a dhroim
extremely thin
Bhí sé caol fada, a bholg buailte thiar ar a dhroim agus scead liath os cionn an dá chluais aige.
nach bhfuil an dara suí sa bhuaile ann
that there is no alternative
Caithfear cur ar a súile don Aire Síle de Valera nach bhfuil an dara suí sa bhuaile ann - go gcaithfear an £380,000 a chur ar fáil ar ais nó ar éigean.
tar éis a mbuailte
after being defeated
Rud eile ná go raibh briseadh deas cúpla seachtain chun traenála agus pleanála ag an gClár, ag Tiobraid Árann agus ag Corcaigh tar éis a mbuailte ach b'éigean d'Áth Cliath, do Loch Garman, don Mhí agus d'Uíbh Fhailí dul chun páirce arís sé lá tar éis dóibh cluiche a chailleadh.
buailte leis
beside it
Murach an obair pháirtaimseartha atá ar fáil i dtionscal na hiascaireachta sna Cealla Beaga agus ag Earagal Éisc i Mín an Aoire, bheadh Cill Chartha agus na paróistí buailte leis ar an ghannchuid ó thaobh oibre.
Ní bheidh an darna suí sa bhuaile agam
I'll have no choice
"Ní bheidh an darna suí sa bhuaile agam ach dul ar ais chuig mo sheanphost i *Timire An Chroí Ró-Naofa*, ag cumadh litreacha ó na léitheoirí agus freagraí ó Dhia, mura scríobhfaidh mé altanna a mbeidh an guilpín sin sásta leo," arsa an Laoch Liteartha agus cuma iontach míshásta ar a ghnúis.
Ní bheidh an darna suí sa bhuaile agam
I'll have no choice
"Ní bheidh an darna suí sa bhuaile agam ach dul ar ais chuig mo sheanphost i *Timire An Chroí Ró-Naofa*, ag cumadh litreacha ó na léitheoirí agus freagraí ó Dhia, mura scríobhfaidh mé altanna a mbeidh an guilpín sin sásta leo," arsa an Laoch Liteartha agus cuma iontach míshásta ar a ghnúis.
Bhí a dhá pluc buailte ar a chéile
she had sunken cheeks
Bhí a dhá pluc buailte ar a chéile agus fiú agus í ina codladh, ba léir go raibh an dá shúil sáite thiar ina ceann.
i mbaol a bhuailte
in danger of being beaten
I mbeagnach gach babhta den chomórtas i mbliana bhí Ken i mbaol a bhuailte ach d'éirigh leis tarraingt ar spiorad agus ar mhisneach go domhain ina chnámha chun an bua a fháil agus an chraobh a bhaint amach.
Mhaígh sé nach raibh an darna suí sa bhuaile aige
he claimed he had no choice
Mhaígh sé nach raibh an darna suí sa bhuaile aige ach peann a chur le pár agus rabhadh a thabhairt do mhuintir na hÉireann faoina bhfuil i ndán dóibh mura mbíonn breith acu ar a n-aiféala.
Níl an dara suí sa bhuaile ann
there is no alternative
Níl an dara suí sa bhuaile ann - caithfidh an IRA, ní hamháin a rá go bhfuil deireadh lena bhfeachtas míleata, ach caithfidh siad gníomhú de réir a mbriathra.
Ní raibh ach a tóin buailte ar an tsuíochán
she had just sat down
Ní raibh ach a tóin buailte ar an tsuíochán nuair a scairt an fáilteoir, "Sin tú, a Fiona.
buailte go dona ag an ngorta
badly affected by famine
Beidh an Bhanglaidéis faoi uisce ar fad, nach mór, agus na milliúin teifeach ag brú isteach san Ind agus sa tSín, dhá thír mhóra a bheas buailte go dona ag an ngorta.
ní raibh an dara suí sa bhuaile agam
I had no choice
Mar a deirim sa leabhrán, bhí an ceann seo agam le Ceoltóirí Ghoill, agus bhí sé ar intinn agam féin é a cheol, ach nuair a chuala mé leagan Alan, ní raibh an dara suí sa bhuaile agam ach ligean dósan é a cheol.
buailte
small grazing fields
Airgead mór a bhí siad á ghearradh ar mhuintir bhocht fhadaraíonach na hÉireann as ionlanna a thógáil amuigh sna buailte sna laethanta fadó.
buailte ar a chéile
next to each other
Deir siad go n-éiríonn daoine níos réchúisí sna daichidí – cad é bhain duitse!?”
Ar an drochuair, nuair a shuigh siad síos bhí Bríd agus Kate buailte ar a chéile agus bhí deireadh déanta.
buailte le cathair bhríomhar
beside a lively city
Tá Gaeltacht Chonamara faoi bhrú de bharr é a bheith buailte le cathair bhríomhar atá ag síorfhás agus a bhfuil a cuid bruachbhailte ag bogadh siar de réir a chéile.
Níl an dara suí sa bhuaile againn
we have no alternative
“Níl an dara suí sa bhuaile againn,” a mhínigh Súoráiste Ó Miwadi, urlabhraí solabhartha na nOráisteach do Laoch na Tuairisceoireachta.
nach mbeidh an dara suí sa bhuaile ag an Vatacáin
that the Vatican will have no choice
Seans nach mbeidh an dara suí sa bhuaile ag an Vatacáin ach géilleadh ar an cheist seo agus ar oirniú na mban, mar nach léir go dtiocfaidh aon bhorradh faoi líon na n-ábhar sagairt amach anseo.
Ní raibh an dara suí sa bhuaile aige
he had no choice
Ní raibh an dara suí sa bhuaile aige ach éirí as a phost, cé go ndearna sé tréaniarracht a chur ina luí orainn nárbh amhlaidh a bhí.
buailte
beaten
Bhí mo dheartháir i gcúpla troid ar scoil agus tháinig sé abhaile chuig mo mháthair agus é buailte.
nach mbeadh an dara suí sa bhuaile aige
that he'd have no choice
Ach b’fhéidir fosta nach mbeadh an dara suí sa bhuaile aige agus gurbh fhusa i bhfad dó dúshlán a thabhairt do cheannairc agus é ina Thánaiste!
Corrlach Paddy Power: FG/LO/Na Glasaigh 9/4; FG/LO/PD 14/1
Fianna Fáil agus an Lucht Oibre
Tá naimhdeas binbeach idir Pat Rabbitte agus Fianna Fáil ach b’amhlaidh an cás sa Ghearmáin idir na Daonlathaigh Shóisialta agus na Daonlathaigh Chríostaí.
ní bheidh an darna suí sa bhuaile ag duine ar bith
no one will have any choice
Agus de réir an fhorógra seo ní bheidh an darna suí sa bhuaile ag duine ar bith ach dul ar ais chuig an áit sa domhan Gaeltachta a dtáinig sé as.
Tá an chéad Nollaig eile beagnach buailte linn
the next Christmas is almost with us
Tá an chéad Nollaig eile beagnach buailte linn – Nollaig nach bhfeicfidh mé m’iníon lena linn agus Nollaig nach mbeidh mé in ann taitneamh a bhaint aisti ina héagmais.
Tá an t-am sin den bhliain buailte linn arís.
that time of the year is upon us again
Tá an t-am sin den bhliain buailte linn arís.
is iondúil nach mbíonn an dara suí sa bhuaile aige ach bailiú leis
his only choice usually is to pack it in
Nuair a théann na meáin in éadan bainisteora, is iondúil nach mbíonn an dara suí sa bhuaile aige ach bailiú leis (cuimhnigh ar Steve, Mick, Brian, Warren agus eile).
nach bhfuil an dara suí sa bhuaile ann anois
that there is no other option now
Fear faille is ea Kenny, agus léirigh sé go bhfuil easpa tuisceana agus breithiúnais i gceist óna thaobhsan de mar gur shíl sé go mbeadh sé cuí teacht i dtír ar chruachás Ahern ar an 2 Aibreán agus rún a chur os comhair mhuintir na hÉireann nach bhfuil an dara suí sa bhuaile ann anois ach olltoghchán eile a ghairm.
nach raibh an dara suí sa bhuaile againn
that we have no alternative
Bheartaigh mé féin agus Norrie nach raibh an dara suí sa bhuaile againn ach dul i mbun gnímh ar son na bpáistí seo.
ní raibh an dara suí sa bhuaile
had no alternative
Ba ríléir gur rugadh maol ar an naonúr agus ní raibh an dara suí sa bhuaile acu, ach an choir a admháil agus dul i muinín trócaire na cúirte.
nach raibh an darna suí sa bhuaile acu
they had no alternative
Go deimhin déanadh oiread sin de chiorrú ar bhuiséad an Údarás Comhionannais (43%) gur bhraith Príomhfheidhmeanach na heagraíochta, Niall Crowley agus seisear ball den bhord, nach raibh an darna suí sa bhuaile acu, ach éirí as a gcúram.
Ní bheidh an darna suí sa bhuaile
no second chance
“Ní bheidh an darna suí sa bhuaile agam ach dul ar ais chuig mo sheanphost i Timire An Chroí Ró-Naofa,” arsa Balor agus cuma iontach míshásta ar a ghnúis.
an dara suí sa bhuaile
second chance
Níl an dara suí sa bhuaile acu ach gealtacht a phléadáil i ndiaidh dóibh an tír a chur sa chac agus a thumadh sa chac agus a fhágáil sa chac.
atá buailte linn
which is upon us
Is soiléire é seo i rith Seachtain na Gaeilge atá buailte linn.
darna suí sa bhuaile
other choice
Mhaígh sé nach raibh an darna suí sa bhuaile aige ach peann a chur le pár agus rabhadh a thabhairt do mhuintir na hÉireann faoina bhfuil i ndán dóibh mura n-éiste siad go cúramach le soiscéal Naomh George Lee agus David Beannaithe McWilliams, agus beart a dhéanamh de réir a mbriathar siúd.
mbuailte
beaten
Bhí Mícheál Ó Conaill ann agus Mícheál Ó Duibhir, Tadhg Ó Laighin, Páidí Síthigh agus mar sin de ann agus iad go léir agus a raibh ann de thraenálaithe agus d’oifigigh chontae ina dtost tar éis a mbuailte ag foireann an Dúin.
dara suí sa bhuaile
other choice
Is é an lag trá geilleagair is cúis leis, is dóiche, agus níl an dara suí sa bhuaile againn ach cur suas leis, bail ó Dhia air mar mheathlú beag bíoganach.
bhuailte
downbeat
com/watch?v=qK3n_u7KkOY)
Bóiscéalta na gCaorach
Ós ag caint dúinn ar chaoirigh, tá muintir bhocht bhuailte an Chomhaontais Ghlais fós sásta tacaíocht a thabhairt do na distressed assets eile sa chomhrialtas.
buailte linn
arrived
Agus deireadh bliana eile buailte linn, níor mhiste roinnt machnaimh a dhéanamh ar staid an domhain.
darna suí sa bhuaile
second chance
Agus de réir an fhorógra seo, ní bheidh an darna suí sa bhuaile ag duine ar bith ach dul ar ais chuig an áit sa domhan Gaeltachta a dtáinig sé as.
sách buailte
damaged enough
Tá an Ghaeltacht sách buailte, gan ár gcairde i saol na Gaeilge a bheith ag iarraidh tairne a bhualadh sa chónra.
buailte linn arís
arrived again
Tá mí Dheireadh Fómhair buailte linn arís, a chairde.
buailte linn
has arrived
Tá an Nollaig buailte linn agus tá margaí le fáil ar líne.
buailte leis
bordering on
Tá sí buailte leis an gCéinia ar an teorainn thuaidh agus tá an Mhósaimbíc léi aneas.
buailte
stricken
Dhá Mháthair an Mhí-Áidh
=============
Tá dhá chúis leis an difear ollmhór idir líon na marbh sa dá cheantar buailte.
buailte faoi arraing
suffering pain
Bhí a saol lán le fadhbanna sláinte; bhí polio uirthi nuair a bhí sí óg agus bhí sí i dtaisme bóthair millteanach agus í ina déagóir a d’fhág í briste brúite agus buailte faoi arraing go minic don chuid eile dá saol.
buailte go dona
badly hit
Tá an fhoirgníocht scriosta ar fad sna ceantair tuaithe, tá an miondíol buailte go dona de dheasca an chúlaithe, agus tá ceist mhór faoi thodhchaí na déantúsaíochta, rud a fhágann deacrachtaí ar leith ag an cheantar sin.
ní bheidh an dara suí sa bhuaile
had no alternative
Agus ní bheidh an dara suí sa bhuaile ag lucht an tobac ach é sin a chur faoina bhfiacail agus é a chogaint.
buailte linn
has arrived
Uair na cinniúna buailte linn maidir le craobhchomórtas na bliana seo.
buailte le hurchar millte
suffered a stroke
Tá obair pháirtaimsireach ag Mija – í ag tabhairt aire do sheanfhear atá buailte le hurchar millte.
buailte linn
almost upon us
Tá an Nollaig buailte linn agus buaileann driopás áirithe sinn go minic faoi Nollaig chomh maith.
Ní raibh an dara suí sa bhuaile
had no alternative
’ Ní raibh an dara suí sa bhuaile mar sin, dar le hAire na Gaeltachta, ach an comhlacht a leachtú.
bliain úr eile buailte linn
into a new year
Tá bliain úr eile buailte linn, a léitheoirí dílse.
buailte leis an ngalar dubhach
depressed
Tá an bhrídeog Justine fionn, buailte leis an ngalar dubhach, tláith, dúnta, aonarach, ag titim as a chéile.
frithlaochra buailte
broken antiheroes
Athraíonn a chuid frithlaochra buailte a riocht agus a gcultúr agus iad ag dul ó áit go háit trí chríocha briste, macarónach.
agus an buille maraithe buailte
when the fell blow is struck
Ní chuirtear aon bhall dá ballaibh amú agus an buille maraithe buailte: beirítear na cluasa, mar shampla, leagtar i gcorcán le glasraí iad dá éis, agus dáiltear sin mar réamhghoblach, nó tapa.
beagnach buailte linn
almost upon us
Is cinnte go bhfuil údar maith ag lucht leanúna sacair scleondar agus sceitimíní a bheith orthu agus Euro 2012 sa Pholainn agus san Úncráin beagnach buailte linn.
Dream Buailte nó Dream a Buaileadh
a beaten people or a people who have been hit
Dream Buailte nó Dream a Buaileadh?
==================
Deir seanfhocal linn, ‘an madadh a bhuailtear sa chloigeann, cuimhníonn sé!’ B’fhéidir gur ag cuimhneamh le fada a bhí muintir na hÉireann agus gurb ’in é an fáth a raibh na coiscéimeanna malltriallach le breis is céad bliain anuas: Cogadh na Talún, Cogadh na Saoirse as ar glacadh le mionn ‘don Rí’ le ‘Saorstát’ a bhaint amach.
aon síocóis atá buailte orm
every psychosis I suffer from
Ach dá olcas an dá leabhar úd, ní thig liom an milleán a chur orthu as gach aon síocóis atá buailte orm! Lena chois sin, caithfidh mé a admháil nach bhfuil an ghráin agam ar theanga ná ar litríocht an Bhéarla dá bharr.
níl an dara suí sa bhuaile agam
I’ve no choice in the matter
Ní maith liom go gcaithfidh mé an friskeáil a dhéanamh, ach níl an dara suí sa bhuaile agam.
cheantair atá buailte ag
area which are affected by
Scriosadh 35,000 crann óg d’aon turas go dtí seo in Éirinn agus tá an Roinn Talmhaíochta in Éirinn tar éis cosc a chur ar allmhairiú bonsach óg agus síolta ó cheantair atá buailte ag an ngalar ag súil is nach scaipfidh sé ar fud na tíre seo.
buailte linn
has come around (again)
Tá an Late Late Toy Show buailte linn agus mé ag machnaimh go dian ar bhur mianta Nollag, a chairde nerd.
cé chomh buailte
how badly struck
Cailleadh Cumhachta
=========
Ar maidin, agus an aibhléis gearrtha, níorbh eol dúinne ná d'éinne eile sa cheantar, cé chomh buailte is a bhíomar.
buailte ag cruachás airgid
hit by money problem(s)
Anois tá an *‘landlady’* buailte ag cruachás airgid, de bharr titim thubaisteach le cúig bhliain anuas san ioncam fógraíochta.
Agus ré na teicneolaíochta buailte linn
with us now in the technological era
Agus ré na teicneolaíochta buailte linn, tá sise den tuairim gur cheart bunphrionsabail na ríomhaireachta a chur ar shúile ár bpaistí go luath sa saol.
Imbolg buailte linn
February has arrived
Tá Imbolg buailte linn, a léitheoirí dílse.
buailte ag an ngéarchéim
hit by the crisis
‘68% de mhuintir na Beilge buailte ag an ngéarchéim’ an ceannteideal a bhí i bpáipéar nuachta Le Soir ar an suíochán le mo thaobh sa tacsaí.
gan an dara suí sa bhuaile aige
having no alternative
Le fada anois tá drochghníomhartha agus míchleachtais, ó thaobh spóirt de, curtha i leith Armstrong agus ar deireadh, agus gan an dara suí sa bhuaile aige dáiríre, d’admhaigh sé go raibh na líomhaintí fíor: gur bhain sé áirge as drugaí, cógais agus as cleachtais a bhí cosctha ag na húdaráis spóirt agus a chuidigh leis bua i ndiaidh bhua a bhaint amach i spórt na rothaíochta.
ba mheasa buailte ag triomach
struck worst with drought
Is intuigthe má leagtar béim áirithe ar athrú aeráide leis an té a shiúil tailte agus campaí seasca na Somáile nó tíortha teo na Saiheile, an chuid sin den domhan ba mheasa buailte ag triomach agus ag leathnú an ghaineamhlaigh dá réir.
buailte go tobann
struck suddenly
D’fhógair sé ag tús Mí Aibreáin go bhfuil sé buailte go tobann agus go dona tinn le hailse.
buailte linn faoi dheireadh thiar thall
arrived at long last
Tá an samhradh buailte linn faoi dheireadh thiar thall agus tá múinteoirí na hÉireann ag ullmhú dá gcuid laethanta saoire.
ag am nuair atá an tír buailte go holc
when the country is badly hit
Tá sé seo tarraingteach go maith ag am nuair atá an tír buailte go holc ag an dífhostaíocht.
buailte lena chéile
side by side
Agus más féidir Gaeltacht a thabhairt ar an áit a bhfuil dhá theach Ghaelacha buailte lena chéile, ní bréag a rá go bhfuil a leithéid an taobh seo den chuan.
go mothódh an dream atá buailte síos
that a group who are beaten down
Ní fios cén tábhacht a bhaineann leis an méid sin, go mothódh an dream atá buailte síos nó sliocht sleachta an dream a buaileadh síos, go gcoipeann an fhuil iontub i gcónaí agus go bhfuil brí agus fuinneamh ina ndúchas.
nó slat do bhuailte féin
or someone you may regret meeting
B’fhéidir go bhfaighfeá ‘súisteoir’ ceart as an gcleas, sin nó slat do bhuailte féin!
Cinnte tá deacrachtaí faoi leith ag baint leis seo.
An Buaile agus an Seanbhaile
the home away and the old home
Is Éireannach mé sa deireadh thiar thall agus muna n-airím ar mo shuaimhneas i measc mo mhuintire féin, cén mhaith é sin?
An Buaile agus an Seanbhaile
============
Bíonn ar dhaoine dul i ngleic leis an suaitheadh cultúir contrártha níos minicí ná mar a cheapfá.
agus an bhliain úr buailte linn
as we come into the new year
Shíl Balor nárbh fhearr dó rud a dhéanamh ná moladh nó dhó a thabhairt do roinnt daoine atá i mbéal an phobail i dtaca leis na gealltanais a dhéanfaidh siad, nó ba chóir go ndéanfaidís, agus an bhliain úr buailte linn anois.
buailte síos sa tsaol
worsted in life
Beannacht Dé leis, déanaim amach go gcaithfeadh sé gur imir focail Donal Walsh tionchar ar dhaoine a bhí buailte síos sa tsaol ag an am.
fadhbanna den chineál céanna buailte anuas orthu
similar problems landed on top of them
Trí leas a bhaint as mo leathanach Smutleabhair, bhailigh mé thart ar €400 do Féileacáin agus bhain sé seo siar asam go hiomlán – daoine agus cairde a raibh fadhbanna den chineál céanna buailte anuas orthu ag bronnadh airgid ar an iarracht agus dár moladh as ár n-iarrachtaí an chartanacht a chur chun cinn.
beagnach buailte linn arís
nearly here again
Agus ní fada uainn anois an méid sin, mar go bhfuil Seachtain Willie Clancy beagnach buailte linn arís.
beagnach buailte linn,
nearly upon us
Agus Ardteist na bliana seo beagnach buailte linn, beidh an dream atá ar tí an scoil a fhágáil ciaptha leis an imní.
Tá Gluais Beo! Pota Focal faoi chóipcheart ag Oideas Gael, foilsitheoirí na hirise Beo!
Pota Focal Beo! Glossary is under the copyright of Oideas Gael, publishers of Beo! magazine.
