B'fhiú go mór tírdhreachanna uirbeacha Magill a fheiceáil fosta, mar aon leis na grianghraif thruamhéalacha, mhacánta, loma a thóg Billingham dá theaghlach.

Bhuaigh Creed, 33, as Wakefield Shasana an Turner Prize, duais shuntasach, as a phíosa lom, "The Lights Going On And Off".

Tá laithreáin tógála, fuarchúiseacha le feiceáil ann, tochaltóirí móra ag fágáil rian a bhfiacla ar an talamh nocht.

Abracadabra, tugann ceann acu trasna an ghóilin sinn, radharc againn ar thithe spéire san áit a raibh gaineamhlach lom ag síneadh go fíor na spéire scór éigin bliain ó shin.

Suite in oirdheisceart Dhún na nGall tá Gleann Cholm Cille, paróiste beag atá neadaithe idir carraigeacha loma agus an fharraige mhór.

Insíonn na staitisticí loma an scéal: thit a vóta ó 39.

* Gluais • Glossary beathaisnéis údaraitheauthorized biography a dialanna pearsantapersonal diaries páipéir phríobháideachaprivate papers go dtí gur insealbhaíodh í ina hUachtaránuntil she was installed as President dódh nó tréigeadh 1,800 teach1,800 houses were burnt or abandoned lámhachshooting rachtoutburst acraí tíhousehold utensils as go brách leooff they went léiriúproduction cheanncheathrúheadquarters coistí cosanta áitiúlalocal defence committees dírbheathaisnéisautobiography gan strówithout difficulty i dtaiscesaved do lá na coise tinnefor a rainy day bhí cúrsaí chomh dona sinthings were so bad dá mba gháif it was necessary leithleachasselfishness scoilt aduainstrange split chiap sé Máire ar fadit really tormented Máire easpa suimelack of interest tragóidítragedies Cumann Naomh Uinseann de PólVincent de Paul Society baill shinsearacha na heagraíochta sin cois Lifethe senior members of that society in Dublin tuairisc suas lena bhéal dóa report up to his face géarchéimcrisis chun an Cumann a ghríosadhto spur the Society into action saothar in aiscewaste of time déistindisgust ag cáineadhcriticising ciúnaithe go mórgreatly quietened línte síochánapeace lines ruathair laethúladaily raids polarúpolarization girseacha ógayoung girls nóibhéinenovena cailín aonaira lone girl ní ba ghaire don ghráscarnearer to the scuffle le dul i gcabhair ar Catherineto go to Catherine's help an cúigear a ruaigeadhto drive the five off riochtstate a cuid néarógher nerves clocharconvent ar an Iúrin Newry tachrántoddler eachtraincident círéibriot faoi lán seoilin full swing ag glioscarnachglistening bréan le boladh gáissmelling bad from gas comhracfight otharcharrambulance formhór an bhealaighmost of the way ag dul ar foscadhsheltering ag sciorradhsliding ag lámhacáncrawling fras lámhaighvolley babhlaíbowls a gciarsúirtheir hankies leachtliquid cosaintprotection bodhardeaf bhí scolaíocht speisialta de dhíth airhe needed special schooling ba ghnách leishe used to d'fhaigheadh sé síob abhailehe used to get a lift home stad an bhusthe bus stop thuirling séhe disembarked neamhurchóideachinnocent bábántainnocent ag cogarnaíl taobh thiar dewhispering behind him trup na mbrógthe sound of the shoes neamhchoireachinnocent níor shamhlaighhe didn't imagine an t-uafásthe horror anfaterror cortwist dírithe ar a chloigeann lomaimed at his bare head scáilshadow scoilteadh a bhlaoschis skull was split open scréachascreams na hionsaitheoiríthe attackers níos truacántamore plaintive go prasquickly ag maothú an chairpéidmoistening the carpet Ba dhóbair dó bás a fháilHe nearly died go raibh an t-ádh dearg airthat he was extremely lucky ar mire le feargmad with rage beaginmhehelplessness cé a bhí ciontachwho was responsible níor cúisíodh duine ar bith riamhnobody was ever charged ciontach i ndúnmharúguilty of murder go gairid i ndiaidh an ionsaitheshortly after the attack ag maíomhstating seanphionós na fuipethe old whip punishment i gcás coirpeach a gheofaí ciontach i dtromionsaíin case of criminals found guilty of assault peann a chur le párto put pen to paper aiféalaregret gur éiligh sí pionós corparthathat she demanded corporal punishment ag teacht salach ar gach ar chreid sí riamh anngoing against everything she ever believed in

Tá an talamh sa gceantar lom.

Téann an bóthar ar aghaidh go dtí má ghlas lom, áit a bhfuil Príosún Aird Mhic Giollagáin, agus ballaí dorrga coincréiteacha thart air.

Ach ní insíonn na sonraí loma an scéal, ná baol air.

Bhí an ceaintín lom, agus cuid de na cathaoireacha briste.

Suimiúil go leor, níl an focal seo le fáil go coitianta sa Ghaeilge, cé go bhfuil go leor den stíl lom seo le brath sa saol thart timpeall orainn.

Bhí ráfla ann gur striapach nuabháite a bhí sa mhainicín a d'úsáid sé don phictiúr ina léiríonn sé an Mhaighdean mar bhean mheánaosta mhíghnaíúil, í sínte amach ar leaba agus a dhá cos nochta shalacha ag gobadh amach.

Gluais • Glossary slatairea slip ar dhath na mealahoney-coloured lasairflame tochtdeep emotion ó shaol na mbeofrom the world of the living deorantachtaloofness colgrage caidéisinquisitiveness ar a buaicat its highest point go lomghéagachwith bare limbs reoitefrozen leáitemelted carnthaheaped gágacracks saothar na seanbhaiclethe work of the old crowd cleiteánpainter's brush cuideachtúilsociable leafa gáirefaint smile brí fhiáin na beathathe wild meaning of life amhrasachsuspicious ag bá na dtuamaídrowning the tombs go híoróntaironically go neamhshaoltaethereally í a fháscadhto squeeze her tathagsubstance go duasmántagloomily ní háil léi iad a dhíolshe doesn't want to sell them an dúluachairmidwinter cor tolgachstrong turning movement Fastaím!Nonsense! an chreachthe booty bruth féasóigea fluff of beard sméid sí isteach éshe beckoned him in súimínsip coscairtthaw i ngátarin distress ar foluainfluttering i mbreo samhratain a summer-like glow ciumhaisedge ina sheilbhin his possession agus shín uaidh a lámh á lorgand he extended his hand looking for it rian a choshis footprints

B’fhearr liom cuideachta na mballaí balbha ná bheith ag éisteacht le do chuid glagaireachta.

Tá dearadh simplí i gceist san áit: seanbhalla de bhrící nochta ar thaobh amháin den seomra agus balla úr bán ar an taobh eile.

Tá sé suimiúil bheith ag breathnú ar na Gearmánaigh agus iad lomnocht taobh amuigh agus an teocht timpeall –3 Celsius.

Tá dearadh simplí i gceist san áit: seanbhalla de bhrící nochta ar thaobh amháin den seomra agus balla úr bán ar an taobh eile.

Tá sé suimiúil bheith ag breathnú ar na Gearmánaigh agus iad lomnocht taobh amuigh agus an teocht timpeall –3 Celsius.

Bhí a raibh aici ar ais.

Tá dearadh simplí i gceist san áit: seanbhalla de bhrící nochta ar thaobh amháin den seomra agus balla úr bán ar an taobh eile.

Tá sé suimiúil bheith ag breathnú ar na Gearmánaigh agus iad lomnocht taobh amuigh agus an teocht timpeall –3 Celsius.

Bealach fliuch, dúshlánach é seo ar thalamh seasc, lom.

Tá dearadh simplí i gceist san áit: seanbhalla de bhrící nochta ar thaobh amháin den seomra agus balla úr bán ar an taobh eile.

? airecare uaighgrave sa luaithreadán créafóigein the clay ashtray go drogallachreluctantly curthaburied ag cúlchaintgossiping go turcoldly iontassurprise, wonder coca féirhaystack ag gobadh amachsticking out soithídishes nitewashed is beag nár leag sí an chathaoirshe nearly knocked over the chair de rúidat a sprint seantroscánold furniture go cúramachcarefully spléachadhglance baithiscrown (of head) liopaílips tiubhthick an dá ghualainnher two shoulders an dá chíoch líontaher two full breasts suaimhneaspeace fainicwarning go drochmheasúilwith contempt ar díolon sale sách lomquite bare níos nua-aoisímore modern go dánaboldly straoisgrin go bríomharvigorously faobharsharpness ag obair leisworking away an seanchlogthe old bell ó bhonn go baithisfrom head to foot go postúilself-importantly ciseánbasket Aon cheo eile?Anything else? meangadh mór gáirea big smile Bhrostaigh sí uirthi.

Tá dearadh simplí i gceist san áit: seanbhalla de bhrící nochta ar thaobh amháin den seomra agus balla úr bán ar an taobh eile.

? airecare uaighgrave sa luaithreadán créafóigein the clay ashtray go drogallachreluctantly curthaburied ag cúlchaintgossiping go turcoldly iontassurprise, wonder coca féirhaystack ag gobadh amachsticking out soithídishes nitewashed is beag nár leag sí an chathaoirshe nearly knocked over the chair de rúidat a sprint seantroscánold furniture go cúramachcarefully spléachadhglance baithiscrown (of head) liopaílips tiubhthick an dá ghualainnher two shoulders an dá chíoch líontaher two full breasts suaimhneaspeace fainicwarning go drochmheasúilwith contempt ar díolon sale sách lomquite bare níos nua-aoisímore modern go dánaboldly straoisgrin go bríomharvigorously faobharsharpness ag obair leisworking away an seanchlogthe old bell ó bhonn go baithisfrom head to foot go postúilself-importantly ciseánbasket Aon cheo eile?Anything else? meangadh mór gáirea big smile Bhrostaigh sí uirthi.

Ach fós féin, teip nó pas ar éigean a fhaigheann an ceathrú cuid acu.

Ach fós féin, teip nó pas ar éigean a fhaigheann an ceathrú cuid acu.

Ní féidir le duine ar bith an fhíric lom sin a shéanadh.

É sin ráite, ní féidir a bheith de shíor ag cuimilt boise agus níor mhór na fiacla a dhrannadh nuair is gá.

Oileán lom glas a bhí ann agus cnoic ísle air, agus cúpla foirgneamh scaipthe in aice leis an chladach.

Nuair atá an t-ealaíontóir ar an anás agus ag fulaingt cruatain, sin an rud a fheictear go soiléir glé ina shaothar agus is é an t-ionracas lom neamheaglach seo an tréith is mó a théann i bhfeidhm ort agus tú ag breathnú ar a chuid pictiúr.

Ag deireadh an bhóthair, tá cosán a théann i dtreo cnoc nocht.

Cheannaigh Richard capall i Learpholl, cheangail sé lámha an chailín don stíoróip agus mharcaigh sé i dtreo Halla Walton, an cailín ag tuisliú ina dhiaidh agus í cosnochta.

Ceanastair gháis ar taispeáint ach seachas sin tá an foirgneamh áir seo nocht folamh.

Cóincréit lom féin na mballaí an t-aon rud a leagfá súil air agus gan ar an urlár ach cosán adhmaid.

Ba é an dílseoir ab ansa le náisiúnaithe agus b'fhearr leis focal fada ná focal gearr, ach ba mhinic a léirigh Ervine an fhirinne lom agus moilleadóireacht ag dul ar aghaidh i measc a chomhghleacaithe sna páirtithe aontachtacha.

Is é an tsainghné is aitheanta dá stíl ná go mbíonn sé ag léiriú aghaidheanna agus figiúirí a bhfuil imlínte loma dubha orthu.

An dúshlán atá roimh an rialtas anois ná an fhírinne lom seo a chur ina luí ar mhuintir na hÉireann.

Iasachtaí fophríomha atá i gceist anseo ach amháin go bhfuil siad faoi bhréagriocht – tá na bainc ag séanadh na fírinne loime.

I rith agóid na mblaincéad, agus na príosúnaigh i gcillín fuar, lom – iad cosnochta gan éadaí ar bith orthu ach blaincéad amháin – ba ghnách leo seasamh ar bhíobla leis an fhuacht a choinneáil óna gcuid cos.

I rith agóid na mblaincéad, agus na príosúnaigh i gcillín fuar, lom – iad cosnochta gan éadaí ar bith orthu ach blaincéad amháin – ba ghnách leo seasamh ar bhíobla leis an fhuacht a choinneáil óna gcuid cos.

Bhíothar ag plé líon na ndeisceartach (SaorStátairí mar a deir an chuid sin acu nár fhág riamh an freangadh ama ina bhfuil siad) agus ráiteas roinnt polaiteoirí ó dheas gur easpa tírghrá a sheol na slóite aneas, chan an fhírinne lom go gcosnaíonn buidéal Lucozade €1.

Na mná óige téisiúla, bhíodar gléasta go gleoite, i sciortaí a bhí gearrtha go speisialta le mianta gnéasúla na bhfear a mhúscailt: na colpaí nochtaithe agus clais brollaigh ar thaispeáint agus na cíocha ag coinneáil ama leis an gceol.

Is é sin arís, níos loime le bheith soiléir: Mar a bhí: 2006 fás 6.

Deir na meáin go léir, nach mór, go mbeidh geilleagar Mheiriceá, agus an domhain, ag crapadh níos faide, agus is cosúil, mar sin, nach bhfuil i mBernard Madoff agus a chomhshnámhaithe eile ach an dream a bhí ag snámh ina gcraiceann dearg ar an tanaí is a chuaigh i bhfastó sa snáth mara.

Is í an fhírinne lom a chuireann casadh aigne orainn: is duine cosúil linn féin é an t-ainbheartach oilc seo.

Agus siúd Brian Ó Lionnacháin inniu agus an chuma air go bhfuil an fhírinne lom á insint aige dúinn.

Sin é an léamh lom gur féidir a bhaint as eolas a thug an Roinn Oideachais agus Eolaíochta dom ar na mallaibh faoin Acht um Shaoráil Faisnéise.

Tá an ceap ocht méadar ar airde agus beidh líon slándála thíos faoi ar mhaithe le sábhailteacht a chinntiú agus a dhéanann ráiteas, de réir Gormley ar leochaileacht an duine agus iad leo féin, nochtaithe ar bharr an chip.

Ní raibh i gceist le blagadóireacht ag an tús san iomlán ach cinnlae nochtaithe leis an saol mhór thar an ngreasán.

Suas mullach agus síos ailt, tá cuma na maitheasa ar na cosáin, atá greannta sa charraig lom.

Nuair a thug mise faoi Chorrán Tuathail don chéad uair breis is scór bliain ó shin bhí féar is nóiníní ag fás go flúirseach ar an dréimire, ach níl ann ach clabar deargtha is carraigeacha amha anois, mar thoradh ar shíorchreimeadh agus ar an ró-úsáid.

* Go bhfuil 42% de chainteoirí Gaeilge fostaithe i bpostanna gairmiúla, bainistíochta, nó teicniúla, le hais 27% dóibh siúd gan Ghaeilge * Nach bhfuil ach 12% de chainteoirí Gaeilge fostaithe i bpostanna neamhoilte, nó breacoilte, le hais 20% den phobal gan Ghaeilge Sin iad na fíricí loma don té a ghlacadh, gan cheist, leis na sainmhínithe a úsáideann na húdair.

" Cén t-iontas mar sin gur léirmheas thar a bheith fábhrach don chuid is mó atá déanta ar cheantair Ghaeltachta na tíre? Cé is moite den chur síos lom atá déanta ar chorr-áit ar nós An Rinn i bPort Láirge, nach nochtaítear aon tuairim maith nó olc faoi, ba léir go raibh na húdair thar a bheith tógtha le formhór na gceantar Gaeltachta.

Tá daoine ar spéis leo cás na teanga ag dul i ngleic leis na fíricí loma faoi dheireadh ach tá lucht an tsaineolais teangeolaíochta ag tabhairt aghaidh ar an dúshlán an geábh seo chomh maith.

Cad é an fhís atá ag ceannairí na bpáirtithe móra ó thuaidh a ghríosóidh duine amach as a shuan? Is í an fhírinne lom í gur beag cumhacht a bheas ag Feisirí Parlaiminte ón taobh seo domhain i *Westminster*.

Bua an-mhór é seo atá le feiceáil i scéalta mar ‘An Ceol agus an Chuimhne 1’, ‘Ceol an Uafáis’ agus ‘An Rua ina Údar’, áit a mbaineann sé leas as suíomh lom, scáineach le haghaidh imeachtaí an scéil.

Ní inseoidh na fíricí loma sin áfach, go raibh críoch a bhí conspóideach agus scannalach araon leis an gcluiche ceannais úd mar go ndearna an réiteoir, Martin Sludden, tuaiplis le cinneadh mícheart, rud a d’admhaigh sé féin níos déanaí, i bhfíordheireadh na himeartha a sciob an chraobh ó Lú agus a bhronn ar an Mhí í, dar le cách.

Míshásamh ===== Tá móramh ar éigean ag an bPríomh-Aire, Julia Gillard, 76 vóta in éadan 74 ag an bhfreasúra, mar gheall ar na cinntí thuas.

Baineann an saothar leis an ealaíontóir Jeremy Deller agus cuireann sé fírinne lom agus léirscrios cogaidh os ár gcomhair amach ar bhealach díreach simplí.

Chuir an Coimisinéir Teanga an fhíric lom sin i láthair an phobail ag seimineár i dTrá Lí ag deireadh mhí na Samhna.

Tá a chur síos ar an nóiméad a scor sé leis an bhfoireann lom agus giorraisc agus lán le cumha.

An Fhírinne Lom ======== Is é an trua nár inis aon urlabhraí An Fhírinne Lom: ní chruthóidh an rialtas post ar bith as seo go ceann cúig bliana, agus ní cóir go gcruthódh.

Deirtear go bhfuil Am Mònadh Liath dúr agus murtallach mar is maolchnoic cuid mhaith acu agus níl siad chomh suntasach le Beinn Neimh Bhathais nó Am Mònadh Ruadh.

Bíonn tionchar ar an aigne ag baint lena mhodh péintéireacta saonta agus cuireann sé in iúl go láidir na mothúcháin agus an gaol atá aige lena cheantar dúchais tríd na dathanna láidre a úsáideann sé chomh maith leis an lámh oilte láidir atá aige ar an scuab.

Dúirt Rivera faoi shaothar a mhná gur sampla gan comórtas é d’ealaíontóir a stróic oscailte a brollach agus a croí lena cuid fíormhothúcháin a nochtadh.

Nochtadh na Smachtíní ========= Níor shiúil muid rófhada, áfach, sular chuir líne cipe póiliní stad linn.

Siúltar raon leathan mothúchán agus na húdair ag dul i ngleic leis an bhás, idir an duairceas, an cur síos lomnocht agus fiú amháin an greann.

Deir urlabhraí thar ceann na nglantóirí nach mbeidís in ann srian a choinneáil orthu féin dá dtiocfaidís ar Aire de chuid Fhine Gael lom nocht i seomra óstáin.

Machaire lom curadóireachta faoi lus na mine buí ag síneadh soir siar agus siar soir.

Nuair a shroich muid an stáisiún, ní raibh solas ann ach ar éigean.

Tháinig deireadh faoi dheireadh le fiacla á nochtadh agus cloigne dá gcroitheadh, le doirne san aer, le cos ar bolg, le béiceacha agus screadanna agus scréacha.

Ba chuma liom, dá seasfadh rialtais leis na daoine, ach tuigeann muintir na Gréige go bhfuil Merkel agus Sarkozy gan tointe agus an córas daonlathais sléachta roimh na fíormháistrí.

Agus is beag duine a chailltí leis an bhfuacht nuair a nochtadh an sioc agus an sneachta a gcuid fiacla aimsir na Nollag.

Bean inste na fírinne loime, caol díreach amach, beag beann ar éinne a ghortófar.

Saol sa gCeap Árasán ======== Dúirt sé go raibh sé féin, a bhean agus an iníon ina gcónaí in árasán beag aon seomra codlata ar an 21ú urlár i mbloc mór lom ar imeall na cathrach.

750 acra) a bhí lom deich mbliana ó shin, is glaschoill álainn atá ann anois.

Más garbh féin mar shlat tomhais é an t-idirlíon, tá an chuma air ansiúd go samhlaítear amhlaidh é, gur gné ‘Éireannach’ í an trodaíocht, bíodh sé sa chró nó gan aon mhiotóg.

Is é mo bharúil go bhfuil Toraigh i bhfad níos loime ná Oileáin Árann.

Nuair a bhreathnaigh mé an charraig lom agus an scáineagán san áit a mbíodh an portach chuir sé ag smaoineamh mé ar scéal Oileán na Cásca, an áit bheag i lár na Teiscinne Ciúine a raibh pobal daoine ann a leag gach aon chrann dá raibh ar an oileán.

Ach is é is mó a bhí ag cur as don bheirt ná go raibh an brollach ríoga nocht ar taispeáint sa Réalta ar fud na hÉireann.

Dumhcha gainimh, tithe saoire, agus an spéir ag dórtadh anuas ar áit gan chrann gan chraobh.

An dá luath ’s a d’imigh muid den bhóthar thar na craigeanna loma, bhí léargas eile le fáil ar shaol an oileáin.

Tá ionradh na Mór-Roinne ar a bhonnaí cearta anois, tá drad an Iarthair nochta agus tá na mílte curtha i mbun slad ar a chéile mar is toil leo, ó Libia go Máilí.

Nó bhí, go dtí gur tháinig an Bráthair Girolamo Savonarola ar an saol lena chreideamh lom docht tréamanta.

An Reitric nó an tAllagar? ============ Ná bíodh aon chorrabhuais orainn feasta agus bainimis an brach idé-eolaíoch dár súile d’fhonn an fhírinne shearbh atá folaithe faoi screamhóg mhullaigh na reitrice poiblí seo a nochtadh.

Beithíoch Fiáin na nAlt Lom.

” Is í seo an chaint lom a chuala na mílte daoine ó bhuachaill óg cúig bliana déag d’aois ar an BBC.

Chonacthas roinnt daoine amuigh faoin fhearthainn i gConamara agus i gCorca Dorcha agus iad ceann-nochta! An é go síleann siad nach dtuigeann muid gur ag ní a gcuid gruaige saor in aisce a bhí siad.

, Iarsmalann na Breataine, Londain), go raibh an creimeadh cósta ag nochtadh agus ag scríosadh go tapa suíomh iontach tábhachtach ón tréimhse Pléisticéineach Luath, idir milliún bliain agus 0.

Bhí ionadh ar Weizenbaum nuair a nocht daoine rún a gcroíthe agus fearg ar roinnt dá “othar” nuair a thuig siad nach raibh ann ach meaisín agus go raibh rochtain ag Weizenbaum ar an eolas a roinn siad leis an meaisín céanna.

Talamh agus trá, mná faoi sheálta, gleic na ndaoine ar an leic lom, an cime cathrach, Oisín i ndiaidh na Féinne: bhí a chuid ábhair aige agus chloigh sé leis.

4) cead don Stát cabhair a thabhairt do ghrúpaí creideamhacha i riocht airgid san earnáil oideachais, is deacair éalú ó théarmaíocht lom ríshoiléir an ghealltanais bhunúsaigh sin a chuireann cosc ar chánacha ginearálta an Stáit a aistriú go dtí forais chreidimh.

Caithfear muinín a chur i lucht athbheochan na teangan chun an tsochaí nua seo a dhearadh as an gcloich.

Spreagtha chun Cainte ======== Tugann na scéalta seo misneach don bhean aonaránach sa chomhluadar a scéal féin a nochtadh, cé nach scéal é sin ach an oiread ach tráchtaireacht ar bhás a páiste féin i linn snámha.

Déanann saothar lom cnámhach Giacometti, atá i seomraí áirgiúla maorga an Villa, codarsnacht láidir dhrámatúil le dealbhóireacht Bharócach Gian Lorenzo Bernini, mar shampla, agus saothar Nuachlasaiceach Antonio Canova.

Aimhréidhe Saoil, Aimhréidhe Intinne ============ Is le hEaglais Cheartchreidmheach na Rómáine an mhainistir lom bhocht seo, í ar bharr sléibhe, agus sagart amháin agus seisear ban rialta ag cur fúthu inti.

Nocht Tony Birtill a chroí (agus tuilleadh, tráth dá raibh) san alt seo i ndiaidh dó casadh leis an aisteoir Carrie Crowley i nGleann Cholm Cille i ndiaidh blianta fada.