ana-chiniciúil
very cynical
Is é a cheapas i gcónaí ná go raibh dearcadh ana-chiniciúil ag na rialtais i dtaobh na faidhbe seo.
ana-dhian
very hard
Chaith sí é a thabhairt suas agus bhí sé ana-dhian uirthi.
ana-phríobháideach
very private
"Bhíos ana-phríobháideach ionam féin agus níor thaitin sé liom a bheith i scoil le nócha éigin dalta eile agus b'fhéidir daichead bean rialta, agus sinn go léir i mullach a chéile, agus ag teacht salach ar a chéile.
Bhaineas ana-shúp as an gcoláiste
I really enjoyed college
Deireann siad aga baile: 'Did you hear about the train in Buttevant that went off the rails like Nuala?' Bhaineas ana-shúp as an gcoláiste ach bhíos ró-óg agus ní raibh splinc chéille agam.
ana-lách
very friendly
An fear bocht, bhí sé ana-lách agus bhí sé ana-shuáilceach.
ana-shuáilceach
very pleasant
An fear bocht, bhí sé ana-lách agus bhí sé ana-shuáilceach.
ana-mhuinteartha
friendly
Bhí taithí agam ar mhuintir na Tuirce atá ana-fháiltiúil agus atá ana-mhuinteartha.
ana-bhriste
very broke
Bhíos i gcónaí ana-bhriste.
ana-áisiúil
very handy
D'fhoghlaimíos ana-chuid scileanna, ar nós clóscríobh, atá ana-áisiúil anois.
ana-mhíghairmiúil
very unprofessional
' Cheapas go rabhadar ana-mhíghairmiúil.
ana-mhórálach as
very proud of it
Rud amháin suntasach is ea go bhfuil muintir an pharóiste dílis dá ndúchas agus ana-mhórálach as agus tá ceoltóirí agus amhránaithe óga den scoth ina gcónaí sa pharóiste seo anois.
ana-ghann
very scarce
Is ag dul i léig leis atá cúrsaí iascaireachta agus tá iasc, ar nós an ghliomaigh, ag éirí ana-ghann.
ana-spreagúil
very stimulating
Bhí sé i gceist foireann ollmhór a chur ag obair air agus, sna blianta tosaigh, "bhí atmaisféar ana-spreagúil san áit.
ana-dhian
very strict
"Bhí eagarthóirí den scoth agam sa Ghúm - Seosamh Ó Murchú, Antain Mag Shamhráin, Máirtín Ó Cadhain - a bhí ana-dhian go deo.
ana-chuid fliúiteadóirí maithe
lots of good flautists
AÓF: Cén fliúiteadóir is fearr leat?
MNA: Tá ana-chuid fliúiteadóirí maithe timpeall ach is breá liom a bheith ag éisteacht le Conal Ó Gráda, Harry Bradley, agus Tom Doorley a sheinneann sa ghrúpa liom.
ana-chuid
a lot
Tá saibhreas mór amhránaíochta aige baile againn agus ana-chuid amhránaithe nótáilte ar nós Áine "Cheaist" Ní Chatháin, Eibhlín Uí Chearna, Páidí "Mharthan" Mac Gearailt, Éilís Ní Chinnéide agus muintir Bheaglaioch.
ana-mheabhrach
very intelligent
"Bhí léachtóirí againn a bhí go hiontach ach bhí cuid acu, agus tá mé cinnte go raibh siad ana-mheabhrach, ach ní raibh tuairim acu conas ábhar a chur i láthair.
bhí sé ana-thábhachtach go rabhas ullmhaithe i gceart
it was very important that I was properly prepared
Bhí ana-chuid ama agam leis an taighde a dhéanamh agus leis an ullmhúchán a dhéanamh ach ní raibh an oiread sin ama agam chun an taifeadadh a dhéanamh *so* bhí sé ana-thábhachtach go rabhas ullmhaithe i gceart.
ana-bhéasach
very mannerly
“Nuair a chuamar isteach sa mheánscoil ní raibh aon taithí againn ar bheith suite síos agus bheith ciúin, cé go rabhamar ana-bhéasach.
ana-chúramach
very busy
Mar sin bhíomar ana-chúramach agus sinn sa tír.
réitímid ana-mhaith le chéile
we get on very well together
Éiríonn go hiontach linn nuair a dheinimid gigeanna le chéile agus réitímid ana-mhaith le chéile chomh maith.
ana-dhearfach
very positive
“Thaitin sé go mór liom mar dhuine – duine ana-dhearfach agus oscailte is ea é.
ana-fhiosúil faoin gcreideamh sin
very knowledgeable about that religion
Cén fáth ar scríobh sé dráma faoin Phrotastúnachas, go háirithe nuair is Caitliceach é féin?
“Is é an fáth gur scríobhas *Protestants* ná go rabhas riamh ana-fhiosúil faoin gcreideamh sin – más féidir creideamh a thabhairt air – agus faoin athrú mór sin a tháinig chun cinn sa 16ú céad san Eoraip, arb é an Protastúnachas a ainm.
ana-ilghnéitheach
very diverse
Agus muid ag trácht ar stair an leabhair, tá muid ag trácht ar stair atá ana-ilghnéitheach - baineann sé leis an uile rud.
ana-chuid difríochtaí
a lot of differences
“Tá ana-chuid difríochtaí ann freisin, níl muid ag iarraidh rudaí áiféiseacha a rá, go bhfuil muid díreach mar a gcéanna, mar níl, ach mar sin féin is iontach an rud é go bhfuil nasc ann maidir leis an miotaseolaíocht, an tábhacht atá ag baint leis an mbó, cuirim i gcás, leis an talamh féin, leis an traidisiún atá ag baint leis na haicmí agus leis an léann.
ana-shásamh
great pleasure
Bhaineamar ana-shásamh as an dtírdhreach álainn timpeall an tí ar maidin.
ana-thaithneamh
great pleasure
Bhaineas ana-thaithneamh as ar fad.
ana-chosúil
very similar
Tá Gaillimh, gan dabht, ana-chosúil le Ciarraí.
ana-ghreannúr
very funny
Dúirt fear liom lá amháin, “*there’s one thing worse than being talked about – not being talked about*”, mar san! Agus sin é an saghas rud, tá sé ana-ghreannúr ar fad.
ana-thapaig
in rush
Anuraidh, thógas tros ar abhainn an Sionainne agus déanaim amach gurb é ceann desna laethanta ba deise a bhí agam ar aon bhád, mar bím ag imeacht i gcónaí agus bím ag imeacht ana-thapaig.
ana-cheann
great notice
Is le bliain anuas atáim ag fáil tuiscint níos fearr ar seo, go mbíonn daoine aige baile agus tógann siad ana-aird agus ana-cheann do gach aon rud a bhíonn ar siúl agat.
ana-chliste
very wise
Fear a bhí ana-chliste ar fad.
ana-chosúil
very similar
**SMM: Tá an dá ainm Líos Póil agus Liosbón ana-chosúil lena chéile.
ana-chuid ceisteanna
a lot of questions
D’ardaigh sé sin ana-chuid ceisteanna in ana-chuid daoine óga, mé féin ina measc agus is saghas dul chun cinn nádúrtha é as san, is dóigh liom, ceistiú a dhéanamh faoi rudaí agus aigne a athrú.
ana-chion acu ar
they’re very fond of
Ach an rud ná go bhfuil ana-chuid daoine, daoine óga, go dteastaíonn uathu go mbeadh aithne acu ar an nGaelainn, go bhfuil ana-chion acu ar an nGaelainn agus is é sin a chaithfear a chaomhnú agus a fhorbairt agus a chur chun cinn.
ana-acmhainn daonna
a great human resource
Is ana-acmhainn daonna é sin maidir le margaíocht agus tionscal an eolais.
Muna bhfuil breall ana-mhór orm
if I’m not too far off the mark
Muna bhfuil breall ana-mhór orm, ceaptar Teachtaí Dála thar cheann an phobail d’fhonn castachtaí na polaitíochta a mhíniú do thoghthóirí na tíre seo.
Tá cos chlé ana-dheas ag
has a lovely left leg
B’fhéidir gurb é an duine céanna a dúirt “Tá cos chlé ana-dheas ag….
fén réimeas dleathach ana-dhifriúil
under a very different jurisdiction
Agus feidhm á baint as scoláireacht de chuid na hÍsiltíre a dhéanann cur síos ar iompar na n-othar agus na ndochtúirí sa tír sin fén réimeas dleathach ana-dhifriúil, dhiúltaigh na breithimh aithris a dhéanamh ar an gcóras Ísiltíreach a ghlac le ‘*560 patients (some 0.
beag beann ar an bhfírinne ana-mhinic
very often regardless of truth
Bíonn an reitric beag beann ar an bhfírinne ana-mhinic, áfach, agus nuair a bhaintear earraíocht fheidhmiúil aisti, ní mór dúinn a thuiscint nach coinníoll riachtanach í fírinne sa reitric pholaitiúil.
samhlaítear suáilce pholaitiúil leis an gcur chuige sin ana-mhinic
that approach is very often seen to be a political virtue
Go deimhin, má bhaintear na spriocanna polaitiúla amach trí bhíthin an Tadhg-an-dá-thaobhachais réamhluaite, samhlaítear suáilce pholaitiúil leis an gcur chuige sin ana-mhinic.
tá ana-chuid rudaí im’ cheann fós
I still have a lot of knowledge
Uí Chinnéide agus tá ana-chuid rudaí im’ cheann fós uaithi siúd.
Bhí ana-dhúil aici sa
she had a great interest in
Bhí ana-dhúil aici sa nádúir, sa stair áitiúil, sa dúchas, in aon rud a bhain le Paróiste Mórdhach.
Bhí ana-lé agam le
I was greatly interested in
**CB: Eachtraigh dom beagáinín fé do thréimhse san ollscoil?**
DÓC: Bhí ana-lé agam le cúrsaí eolaíochta sa mheánscoil agus dheineas Ceimic Thionsclaíoch in Ollscoil Luimnigh ar feadh ceithre mbliana ach níor éirigh liom an chéim a bhaint amach.
Ghortaigh sé sin ana-mhór
it really hurt me
Ghortaigh sé sin ana-mhór nuair a bhíos ocht mbliana déag ach ina dhiaidh sin níor chuir sé isteach ná amach orm.
bhaineas ana-thaitneamh
as I really enjoyed
Gan dabht thógas seachtain saoire mar bhí an Contae ar fad imithe bán – drochthús arís i gColáiste Mhuire gan Smál! Ach thuigeas ag an bpointe go rabhas aige baile sa choláiste seo – bhí meas acu ar chaid is ar an gcultúr agus bhaineas ana-thaitneamh as mo thrí bliana ansan.
Bhíos ag cur ana-spéis sa
I was taking a great interest in
Bhíos ag cur ana-spéis sa Ghaelainn mar ábhar acadúil, mar theanga agus ní raibh faic uaim ach a bheith aige baile, ag labhairt na Gaelainne agus i measc mo mhuintire féin.
líonadh an bhearna ana-thapaidh
the gap was filled very quickly
Bhí oiread rudaí le déanamh agam bunaithe timpeall ar an gcaid, ar na meáin, an spóirt is n’a’ haon rud eile – líonadh an bhearna ana-thapaidh, mar sin ní bhraitheas an t-uaigneas a bhraitheann ana-chuid imreoirí nuair a éiríonn siad as.
ana-chomhluadar
great company
Is ana-chomhluadar é, fear atá lán de bheocht is de chleachtadh.
Tá Gluais Beo! Pota Focal faoi chóipcheart ag Oideas Gael, foilsitheoirí na hirise Beo!
Pota Focal Beo! Glossary is under the copyright of Oideas Gael, publishers of Beo! magazine.
