Pota Focal Intergaelic
abut | bout | abbot | boat | bot
Gluais TíHouse Glossary Gluais Beo!Beo! Glossary TeasárasThesaurus BriathraVerbs
Beidh an saol ag caint ort everyone will be talking about you
" Éalaíonn tú chomh tiubh géar agus a thig leat sula ndeir do mháthair "Beidh an saol ag caint ort, caith duit sin nó níl cuma ná déanamh air".
Beidh an saol ag caint ort everyone will be talking about you
" Éalaíonn tú chomh tiubh géar agus a thig leat sula ndeir do mháthair "Beidh an saol ag caint ort, caith duit sin nó níl cuma ná déanamh air".
about
" ilte romhaibh ar ais go dtí an ghealtlann.
Ionnach go raibh Síle ar ais ón bheár Síle was just about back from the bar
" Ionnach go raibh Síle ar ais ón bheár agus a tóin fúithi nuair a dúirt Cian: "Caith siar anois é nó tá cóisir i dtigh Úna agus féadann muid giota a bhaint dó más mian linn an bus deireanach a fháil.
Ionnach go raibh Síle ar ais ón bheár Síle was just about back from the bar
" Ionnach go raibh Síle ar ais ón bheár agus a tóin fúithi nuair a dúirt Cian: "Caith siar anois é nó tá cóisir i dtigh Úna agus féadann muid giota a bhaint dó más mian linn an bus deireanach a fháil.
fúithi about it
" Taobh istigh de chúpla bliain, áfach, bhuaigh Bobby Sands toghchán, chuaigh na poblachtánaigh le polaitíocht thoghchánach agus iad níos dáiríre fúithi ná mar a bhí Bernadette féin, fiú.
ba mhithid it was about time
" Má ba mhall, ba mhithid agus, gan aon amhras, faigheann pobal na tíre luach a gcuid airgid ó RnaG.
ag cur chuige going about it
" An mbeadh cluichí iontacha againn seachtain i ndiaidh seachtaine agus luas agus aclaíocht dhochreidte agus scil dhosháraithe á léiriú ag imreoirí ó cheann ceann na tíre? Nó an mbeadh imreoirí ag cur chuige leis an díograis agus an paisean céanna is a léiríonn siad faoi láthair, ag cur san áireamh dá mbeidís gortaithe go gcaillfidís amach ó thaobh airgid de an tseachtain dár gcionn? An Cumann féin ======= Ceist eile a éiríonn as an bplé seo ná cén difríocht a dhéanfadh sé don Chumann Lúthchleas Gael ar fud na tíre dá mbeadh an t-airgead a théann isteach i gcistí éagsúla de ghnáth á úsáid chun tuarastal a íoc leis na himreoirí idirchontae? An mbeadh clubanna agus scoileanna thíos leis? An mbeadh fir agus mná sásta a gcuid ama a chaitheamh saor in aisce ag traenáil daoine óga agus á dtabhairt chuig cluichí dá mbeadh imreoirí ag fáil íocaíochta ag an am céanna? An mbeadh an lucht leanúna ann seachtain i ndiaidh seachtaine, sásta taisteal ar fud na tíre chun tacaíocht a thabhairt do na foirne, go mórmhór dá mbeadh siad ag cailliúint cluichí go rialta? Tá na ceisteanna seo agus tuilleadh bainteach leis an ábhar agus is cinnte go mbeadh athrú ar an gCumann Lúthchleas Gael dá dtiocfadh an ghairmiúlacht i bhfeidhm.
ar tí about to
" Nuair a chuir mé in iúl do chara de mo chuid go raibh mé ar tí agallamh a chur ar Éamon Ó Cuív, an Teachta Dála de chuid Fhianna Fáil i ndáilcheantar Ghaillimh Thiar, agus an tAire Stáit sa Roinn Talmhaíochta, Bia agus Forbartha Tuaithe, is éard a dúirt sé ina thaobh ná gur polaiteoir go smior a bhí ann.
fá dtaobh de about it
" Rud ar bith a chuireann comhaoibhneas ar an cheathrar sin ní miste a bheith amhrasach fá dtaobh de," dar le fear na Súile Nimhe.
go raibh éacht ar tí tarlú that a feat was about to be achieved
" I mí Feabhra bhuaigh Áth Cliath ar Scoil na mBráithre Críostaí, Inis Córthaidh sa chluiche ceathrú ceannais ach ní mó ná sásta a bhí an lucht bainistíochta le caighdeán na himeartha agus ní raibh aon chosúlacht go raibh éacht ar tí tarlú.
más ar éigean if just about
" "Lá Caille - na *Calendae* - buailte linn arís agus, *mirabile dictu*, tá *Beo!* beo fós, más ar éigean atá," dar le Balor an Scoláire Clasaiceach.
más ar éigean é just about
" Lean mé liom á ghríosú ar ais chun na linne agus d'éirigh liom sa deireadh, más ar éigean é.
ar tí a bhunaithe about to be founded
" Cuireadh coiste ar bun chun rialacha a dhréachtú don Dublin Hurling Club a bhí ar tí a bhunaithe.
leasuithe a chur i gcrích bring about changes
" Is ar scáth a chéile a mhaireas na daoine, agus cabhraíonn an obair dheonach le daoine scileanna nua a fhorbairt, a bheith níos féinmhuiníní, agus leasuithe a chur i gcrích ina bpobal féin.
fá dtaobh de about it
" "Bhí imní orm roimh ré fá dtaobh de, ach nuair a bhí muid istigh ag caint leis bhog an comhrá ar aghaidh gan stró.
i dtrátha about
" Tá Gleann Fhinne suite i gcroílár an chontae, i dtrátha ocht míle ó Bhealach Féich agus deich míle ó na Gleanntaí.
ar tí about to
" Cad chuige a raibh an oiread sin lagmhisnigh ar an pháipéar áirithe aontachtach seo, go raibh scéal i ndiaidh scéil ag tabhairt le fios go raibh an IRA ar tí dul i mbun an fhoréigin arís? Luaigh mé an briseadh isteach i gCaisleán an Riabhaigh roimhe seo.
Thug Tomás agus Áine faoi Thomas and Áine set about
" " Thug Tomás agus Áine faoi na bocsaí agus ní raibh siad i bhfad ag dul dó gur lig Áine scread.
is cosúil nach cás leo it seems that they don't care about
" Más mar sin atá an scéal, is cosúil nach cás leo an 19,000 Astrálach a fhaigheann bás in aghaidh na bliana de bharr an tobac.
sna beanna going out of her mind (lit. on the cliffs, about to jump over)
" Bhí a máthair sna beanna ag an diabhal rud agus ní thiocfadh leat amharc ar a hathair ach an oiread.
ní raibh sé chun deiridh á chur sin in iúl he wasn't backward/shy about letting that be known
" Ní raibh dúil ar bith aige sa bhean a bhí Mark le pósadh agus ní raibh sé chun deiridh á chur sin in iúl ach an oiread.
Shlog Jemma an focal a bhí ar bharr a teanga Jemma bit her tongue (didn't say what she was about to say)
" Shlog Jemma an focal a bhí ar bharr a teanga agus rinne sí iarracht cur in iúl di féin gurbh fhearr an troid ná an t-uaigneas.
ag priollaireacht agus ag gliodaíocht thart acting the ejit (messing about) and fawning over or pleasing people
" Beidh siad uilig ag priollaireacht agus ag gliodaíocht thart.
ar cás leis ceart gramadaí who is concerned about correct grammar
" Sin an leabhar Gaeilge is toirtiúla agus is údarásaí dá bhfuil ann i láthair na huaire agus an ceann is minice a ndéantar tagairt dó mar fhoinse iontaofa ó thaobh na gramadaí de ag duine ar bith ar cás leis ceart gramadaí.
beag beann ar phríobháideachas not caring about privacy
" As sin chuig an gcith, beag beann ar phríobháideachas ag an staid seo.
faoin mbaol truaillithe about the pollution risk
" De réir OSPAR caithfidh tír amháin a chomharsana a chur ar an eolas faoin mbaol truaillithe atá ann, nuair a chuirtear mórionad tionsclaíoch ar nós MOX i mbun feidhme.
athruithe a chur i gcrích to bring about changes
" Is é an freagra a bhí ag an gCathaoirleach ar a litir tamall ina dhiaidh sin ná post an bhainisteora a thairiscint dhó! In ainneoin an mhéid a tharla roimhe sin ghlac sé leis an gcuireadh sin go fonnmhar, mar bhí a fhios aige go bhféadfadh sé athruithe a chur i gcrích (ag an am sin bhí cúigear roghnóir ceaptha ach gan aon duine amháin i gceannas!) agus an bhliain dár gcionn bhuaigh Tiobraid Árann Craobh Mhionúr na hÉireann faoina stiúir i gcoinne Cill Chainnigh.
fá dtaobh di about it (Irish)
" A leithéid d'aineolas! Ach faraor, creidim go bhfuil cuid mhaith Meiriceánach aineolach mar mé féin fá dtaobh di.
in amhras faoi shlándáil in doubt about security
" Ach an féidir brath ar an eolas sin? Agus conas is féidir inchreidteacht suímh a mheas? Tuairiscíonn an comhlacht Amárach Consulting go bhfuil daoine in Éirinn fós go mór in amhras faoi shlándáil ar an idirlíon - ábhar atá ag brath go mór ar mhuinín agus ar inchreidteacht.
creaiceáilte faoin iomáint mad about hurling
" Luaigh sé mar shampla a chuid neachtanna agus nianna féin atá creaiceáilte faoin iomáint.
i mbéal an phobail being talked about
" Tá an clár taistil "Amú Amigos", a chraoltar ar TG4, go mór i mbéal an phobail le déanaí.
ar an dé deiridh about to die out
" Tá an trosc ar an dé deiridh: dá nglacfaí le comhairle na n-eolaithe ní bheadh cead oiread is ceann amháin a thabhairt i dtír i mbliana.
fá dtaobh díobh about them
" Leoga tá sé ráite go raibh eagla ar dhaoine a theacht go Rann na Feirste nó dá mbainfí tuisle dóibh ar dhóigh ar bith go mbeadh cúpla rann filíochta cumtha fá dtaobh díobh sula mbeadh an baile fágtha acu.
faoina ngéaga ginealaigh about their family tree
" Tá oiread Meiriceánach ann, idir shean agus óg, lena sloinnte dúbáilte, fleiscín-scartha, a bhíonn de shíor ag lorg a fréamhacha agus eolais faoina ngéaga ginealaigh - dealraíonn sé go mbíonn muid i gcónaí ag lorg fhreagra na ceiste sin, "Cé muid féin?" Ach b'fhéidir go mbeadh sé níos fearr dá mbreathnódh muid isteach ionainn féin.
ag freastal ar a gcúraimí laethúla going about their normal routine
" Is mian leo go leanfadh bunadh na cathrach orthu ag freastal ar a gcúraimí laethúla, agus teastaíonn uathu go leanfadh turasóirí orthu ag teacht chun na cathrach.
tuairim is about
" Tharla lá amháin go raibh Seán Ó Grianna ar an nguthán ag lorg mo sheanathar chun dráma raidió a dhéanamh agus mise a d'fhreagair an guthán - bhíos tuairim is a cúig nó a sé.
tógtha fá fhoirgnimh excited about structures/buildings
" Cad é mar is féidir éirí tógtha fá fhoirgnimh atá tógtha ar ghaineamh slogach? Cad é mar is féidir éirí tógtha fá dhul chun cinn polaitiúil ó thuaidh nuair atá fhios agat go bhfuil daoine ag fanacht le hé a scrios.
fiáin chun caide mad about football
" Bhí breis oibre orm nuair a bhíos ag déanamh na diagachta agus an staidéar eile san am céanna, agus bhíos fiáin chun caide an uair sin.
ní raibh ar thús nó dheireadh Joan all Joan thought about
" De réir mar ba chuimhne le hAifric é, ní raibh ar thús nó dheireadh Joan ach aclaíocht agus spórt an uair sin.
ag imeacht lena dtoisc féin going about their own business
" " Ní raibh a fhios ag Aifric cad é le rá agus shuigh siad ansin go díreach, lámh ar lámh, ag amharc ar achan duine eile ag imeacht lena dtoisc féin.
tuairim is deich gciliméadar about ten kilometers
" Leanann an Mhaoil Rua ar aghaidh tuairim is deich gciliméadar.
faoin Ghairdín Oidhreachta about the Heritage Garden
ar tí gearán os ard about to complain aloud
" Bhí sé ar tí gearán os ard nuair a tháinig foireann dochtúirí faoi luas lasrach agus otharcharr á leanacht, an slua ag cúlú siar agus ag oscailt cosán caol isteach dóibh.
fán ród a bhí roimhe about the road ahead of him
" Bhí an chuma ar Trimble go raibh sé ar a sháimhin suilt, socair ina intinn fán ród a bhí roimhe, roimh a pháirtí agus roimh Thuaisceart Éireann.
i mbun gnótha going about their work
" Dar liom, is fearr na tráchtairí Gaeilge, idir lucht TG4 agus Raidió na Gaeltachta, ná na tráchtairí a bhíonn ag RTÉ (seachas Mícheál Ó Muircheartaigh) mar, dar liom, tá siad níos nádúrtha i mbun gnótha.
go raibh an t-am dearg aici that it was about time (for her)
" Ní raibh deoir fearthainne ann le coicís anois agus dúirt Eibhlín léi féin go raibh an t-am dearg aici dul i gceann an gharraí.
ar tí a ghnaithe a dhéanamh about to do its business
" Leis sin, chuala sí sceamhlach cait agus chonaic sí cat rua na gcomharsan agus é ar tí a ghnaithe a dhéanamh faoi scáth na gcrann.
ar tí pléascadh about to explode
" Ina dhiaidh sin ar fad, tagann *el castillo*, atá ar nós crainn a bhfuil tine ealaíne ar achan chraobh de agus atá ar tí pléascadh.
faoi ghalair den uile chineál about all kinds of diseases
" Na laethanta seo, agus sceon ar an bpobal faoi ghalair den uile chineál, cheapfá go mbeadh an ghné sin den cheist ar bharr an chláir oibre ag an Roinn.
níl aon amhras faoi sin there's no doubt about that
" "Nuair a chuireann tú líne iarnróid sráide i bhfeidhm, cuireann sé isteach ar dhaoine ar dhá thaobh na líne, níl aon amhras faoi sin.
go raibh siad in amhras air that they had a suspicion about
" Nuair a tháinig na Gardaí ar ghuthán soghluaiste i dteach duine go raibh siad in amhras air, rinne siad anailís ar an áit ina raibh an guthán roimhe sin agus bhí siad ábalta a fháil amach gur úsáideadh é faoi dhó gar don Ómaigh ar an lá a phléasc an buama.
ag maíomh as a peata féin boasting about her own pet
" Ní raibh focal maith le rá ag Grace ariamh fá Ivan ach bheifeá dubh-thinn ag éisteacht léi ag maíomh as a peata féin, "Dónall s'againne.
i mbéal an phobail much talked about
" Ní cheapfá é ó na nuachtáin, ach tá cúrsaí oideachais i mbéal an phobail le tamall anuas.
faoina chúlra féin about his own background
" Agus muid ag siúl thart ar an ionad, thug sé roinnt eolais dom faoina chúlra féin, chomh maith le cúlra na háite.
í ag machnamh ar éagóir an tsaoil thinking about the unfairness of the world
" ie) Gluais • Glossary ar an drabhlásdrinking heavily dá bharras a result geallwager a bheatha a shaothrúto earn his living i dtuilleamaí ar a chuid airgiddepending on his money cneadgroan damantadamned clár éadainforehead ag sá priocairí te ina ghoilesticking hot pokers into his stomach spící biorachasharp spikes ag lúbarnaíltwisting go míshuaimhneachuneasily imeachtaíevents galántaelegant meidhreachmerry dreoilín teaspaighgrasshopper drithlín gliondaira spark of joy gnúisface folthair faoi dhraíochtunder a spell comwaist cuireadhinvitation go fonnmhareagerly a chompánaighhis companions sméideadhwink a gcuid ráiteas graostatheir obscene comments maorgamajestic cornchlársideboard i ndlúthchipíin serried ranks táim sáchI have enough leachtliquid mionscáth gréinemini parasol do bharraicíníyour toes dlúthdhiosca rómánsachromantic CD tolgcouch chuimil sí a gruashe rubbed her cheek de chogar mealltachin an enticing whisper eiteogawings súimínsip milissweet mearbhalldizziness nuair a tháinig sé chuige féinwhen he came to céimeannasteps ar na cannaíheavy drinking a chártaí creidmheasahis credit cards cloigínbell toradhresult iarrachtaíattempts lámh leis an teachbeside the house curtha i leataobhset aside an bhean ghlantacháinthe cleaning woman shrac a chuid éadaigh de féinhe pulled his clothes off le tuawith an axe osnasigh crotshape láibeachmuddy drochbholadhbad smell anáilbreath stán síshe stared dallógablinds céastatortured breoiteill a chomhairligh síshe advised cearrwrong galardisease An Crannchur NáisiúntaThe National Lottery duaisprize a sheol ar bhóthar d'aimhleasa túwhich lead you astray drabhlásdebauchery ragairnerevelry geallghlacadóiríbookmakers fiántaswildness nuair a bhí ort do bheatha a shaothrúwhen you had to earn a living ní mór dom éiríI have to get up gnó práinneachurgent business í ag machnamh ar éagóir an tsaoilthinking about the unfairness of the world na heasláinthe sick ina seilbh féinin her possession a goideadh uaidhstolen from him burla nótaí airgida wad of notes sonraídetails théadh séhe used to go goileappetite bhíodh meadhrán ina cheannhis head would be swimming spadántasluggish fuinneamhenergy comhairleadvice dochtúir comhairleachconsultant buidéal leighismedicine bottle oideas oiriúnacha suitable prescription máinliasurgeon seomra feithimhwaiting room plódaithepacked cuma na bochtaineachtathe look of poverty go fiosrachinquisitively míchompordachuncomfortable lig sé airhe pretended scuainequeue le dímheaswith lack of respect a chuid otharhis patients do shealsayour turn sciob ColmColm snatched go dubhachgloomily go giorraiscabruptly níos críonnamore prudent níl mo ghoile thar mholadh beirtemy stomach isn't great sracfhéachaintglance aclaíochtexercise draidgháiregrin tréaniarrachta strong effort a choinneáil faoi shrianto keep under control bia róshaibhirfood that is too rich córas néarógachnervous system aclaífit i mbarr do shláintein the best of health géilleann tú do gach mianyou give in to every desire baoisfoolishness sólássolace saothraigh do bheathaearn your living mair ar an bpá a íoctar leatlive on the wage that you're paid maslaitheinsulted go drochmheasúilcontemptuously níor chorraigh ColmColm didn't move geallwager maireachtáil arlive off eagraíocht charthanachtacharitable organization meangadh searbhsarcastic smile cairde rachmasachawealthy friends toilteanachwilling faghairtflash buntáisteadvantage éigeandáilemergency sochar pearsantapersonal benefit má aithnítear méif I'm recognised i ndáiríreserious lándáiríretotally serious a dhearbhai
ag gearán fá dtaobh díomsa complaining about me
" Chaith sé cuid mhaith den am ag gearán fá dtaobh díomsa agus an dóigh ar thug mé an scéal don *Lecturer*, agus dúirt sé liom go mbeadh trioblóid ann faoi sin.
faoina bhfuil i ndán dóibh about all that is in store for them
" Mhaígh sé nach raibh an darna suí sa bhuaile aige ach peann a chur le pár agus rabhadh a thabhairt do mhuintir na hÉireann faoina bhfuil i ndán dóibh mura mbíonn breith acu ar a n-aiféala.
ag méaradradh thart footering about
" Tá tú ag méaradradh thart ansin ó tháinig an mhaidin.
gabh i gceann na mballaí set about the walls
" "Tabhair leat scuab mhór agus gabh i gceann na mballaí.
fán Ghaeilge a dhípholaitiú about depoliticising Irish
" Ach cad é fán chaint seo fán Ghaeilge a dhípholaitiú ó thuaidh? Nárbh fhearr í a "ilpholaitiú"? "Tuigim go bhfuil daoine ag baint úsáide as an teanga le "pointí a scóráil" ar dhreamanna eile, ach fiú Sinn Féin, cuir i gcás, níl iontu ach polaiteoirí a fuair vótaí le bheith ar son na teanga agus í a chur chun tosaigh.
ar tí imeacht about to leave
" Bhí mé ar tí imeacht, nuair a tháinig gluaisteán agus bean á thiomáint.
faoina cúlra about her background
" Chuir mé ceist ar Dorothee faoina cúlra.
ach is ar éigean é but just about
" An bhfuil ábhar grinn ar bith againn? Tá, ach is ar éigean é, ainneoin eisceachtaí suntasacha.
i mbéal an phobail much spoken about
" Anois tá an bunreacht i mbéal an phobail.
ar tí teacht about to come
" Ní hamháin sin, ach ní raibh duine ar bith eile sa bhrú - bhí grúpa i ndiaidh imeacht agus grúpa eile ar tí teacht - mar sin bhí mo phálás féin agam.
faoina chuid mothucán about his feelings
" "Dúirt mé leis an spideog," arsa Mícheál, agus é ag gáire, "más tusa mo mháthair ag teacht ar ais ar cuairt, bí an-chúramach, nó críochnóidh tú i mbolg an chait!" Rud iontach faoi Mhícheál nach bhfuil eagla ná faitíos air labhairt faoina chuid mothucán.
le meabhrú ar an bhealach chun cinn to think about the way ahead
" Bhí leathbhliain acu le meabhrú ar an bhealach chun cinn - ná teipeadh orthu arís.
faoina bhfoilsíonn agus faoina ndeir siad about what they publish and say
" Chomh luath agus a dhéantar leasú ar na dlíthe leabhail is lú cúis a bheidh ag na meáin a bheith chomh cúramach faoina bhfoilsíonn agus faoina ndeir siad.
ag caint fá dtaobh de talking about it
" Rud a bhí ann i measc an phobail a dtiocfadh leat a bheith ag caint fá dtaobh de agus ag argáil fá dtaobh de.
fá dtaobh díomsa about me
" Ach insíonn sé níos mó faoi féin ná mar a insíonn sé fá dtaobh díomsa.
fá cheann seachtaine in about a week
" Caithfidh mé cúrsa frithbheathach a thabhairt duit agus beidh ort a theacht ar ais chugam fá cheann seachtaine," arsa an fiaclóir.
ar tí pléascadh amach ag caoineadh about to burst out crying
" Maidir liom féin, ní raibh a fhios agam an raibh mé ar tí pléascadh amach ag caoineadh, nó mo bhricfeasta a chur amach le teann déistine de bharr na sonraí uafásacha a bhí á gcloisteáil agam.
tuairim is about
" Na laethanta seo, bíonn ceithre rang Gaeilge ar siúl gach téarma agus tuairim is 60-70 mac léinn ag freastal orthu (bhí suas le 110 mac léinn ar na rollaí am amháin), agus tá tuairim is 600-700 i ndiaidh freastal ar an scoil thar na blianta ó bunaíodh í.
Cén chaoi a mothaíonn tú faoi sin? How do you feel about that?
" Cén chaoi a mothaíonn tú faoi sin? Éamon Ó Donnchadha: Airím go hiontach dá bharr.
róchinnte faoi too certain about
" Creidtear ar an iomlán go mairfidh Bertie go dtí an chéad toghchán eile, sin dár ndóigh má mhaireann an comhrialtas, rud nach mbeinn féin róchinnte faoi an babhta seo.
faoin tsárobair about the great work
" Labhair mé le Máire faoin tsárobair atá idir lámha acu.
ag trup trapáil thart fán teach clattering about the house
" Bhí mé i mo luí i mo leaba agus mé breá clúthar nuair a chuala mé mo mháthair ag trup trapáil thart fán teach sula dtáinig an lá.
ag maíomh as boasting about
" Agus ar ndóigh tá sé tuillte go maith aici; is parthas do thurasóirí í ar go leor bealaí agus tá neart ag muintir na tíre le bheith ag maíomh as.
fá dtaobh den cheist seo about this matter
" Cé go bhfuil dualgas ar gach fostóir, de réir an Health and Safety at Work Act 1974, sláinte a chuid fostaithe a chosaint, agus go ndúirt Cód Cleachtais ón Health and Safety Commission i Meán Fómhair 2000 go raibh an ceart ag freastalaithe i dtithe tábhairne a bheith ag obair in atmaisféar saor ó thoit, is cuma le rialtas Tony Blair fá dtaobh den cheist seo.
ag fiosrú thógáil eastát tionsclaíochta enquiring about the building of industrial estates
" Baineann cuid mhór de na costais leis an achar ama a chaitheann ball den bhord as baile, ag dul chuig cruinnithe agus araile; nó i gcás an cheathrair thuas, ag fiosrú thógáil eastát tionsclaíochta ar Mhars agus áiteanna eile i bhfad ó bhaile.
ar tí tosú about to start
" Ach an babhta seo, agus cainteanna ar tí tosú, ní hamháin go bhfuil sé tar éis ligean d'urlabhraithe de chuid a rialtais féin formhór phobal náisiúnach na Sé Chontae a mhaslú, ach tá na hurlabhraithe céanna tar éis leithscéal a thabhairt do na haontachtaithe le gan dul ar ais i rialtas le Sinn Féin.
ar tí tosú about to start
" Cheapfá anois, agus cainteanna le hathbhreithniú a dhéanamh ar Chomhaontú Aoine an Chéasta ar tí tosú, go mbeadh ceacht foghlamtha ag an rialtas, sin le rá gan leithscéal a thabhairt do na haontachtaithe, cuma an ón UUP nó ón DUP iad, le gan cumhacht a roinnt le náisiúnaithe na Sé Chontae.
fá dtaobh di about her
" Chuir a bás isteach go mór ar John Lennon agus chum sé amhráin fá dtaobh di trí na blianta.
a bhféadfadh sé maíomh astu that he could boast about
" Tá go leor gaiscí tábhachtacha déanta aige a bhféadfadh sé maíomh astu, áfach, dá mba mhian leis: is iar-Ghobharnóir é ar Bhanc Ceannais na hÉireann, iar-Rúnaí ar an Roinn Airgeadais, iar-Uachtarán ar Acadamh Ríoga na hÉireann, iar-Chathaoirleach ar APSO, iar-Sheanadóir, iar-Sheansailéir ar Ollscoil na hÉireann, príomhchomhairleoir Sheáin Lemass nuair a bhí Éire ag plé ballraíochta sa Chómhargadh (mar a bhí air ag an am).
róbhuartha faoi too worried about it
" "Sin bua a bhí agam, bhí mé in ann teacht ar chinneadh, bhí mé in ann m'aigne a dhíriú ar rud agus gan a bheith róbhuartha faoi ina dhiaidh sin.
ag falróid thart wandering about
" Ó, ní beag an difríocht idir súile an taistealaithe agus an núíosaigh! Tháiníos anseo le hintinn (chuíosach) ghlan úr shoineanta, ach a leithéid de gheit a baineadh asam! Cé go bhfuil Béarla iontach maith ag mic léinn na cathrach agus ag formhór na ndaoine fé bhun 35 bliain d'aois, bíonn sé deacair go leor d'eachtrannach agus é ag iarraidh a bhealach féin a dhéanamh ag falróid thart i gcúlsráideanna na cathrach.
faoi ghiorracht an loisceora about the nearness of the incinerator
" Tháinig aontachtaithe ón tuaisceart, Billy Armstrong MLA ina measc, lena gcás siúd a dhéanamh faoi ghiorracht an loisceora do shuíomh Chath na Bóinne agus chun tacú leis an méid a bhí á rá ag na toscairí eile - gur chóir an Gleann iomlán a ainmniú mar Láithreán Oidhreachta Domhanda.
buartha fána chás worried about his situation
" Dá bhfaigheadh Tohill an ghríosáil chéanna agus é i stáisiún póilíní, is beag aontachtaí a bheadh buartha fána chás.
ag cnádán fán teilifís complaining about the television
" Bheadh Aindí ag cnádán fán teilifís agus ní bheadh clár ar bith á shásamh.
thart fá mhíle about a mile
" Bhunaigh an sagart Francach Jean Baptiste Antoine Geradot an paróiste in 1804 i séipéal beag thart fá mhíle ó lar na cathrach.
faoin cheantar máguaird about the surrounding area
" Beidh dhá sheomra taispeántais ann fosta, ina mbeidh eolas faoin pharóiste agus faoin cheantar máguaird.
ar tí titim as a chéile about to collapse
ag machnamh ar a bhfréamhacha thinking about their roots
" I ndiaidh na réabhlóide síochánta sa bhliain 1989 (*sametová revoluce *nó an réabhlóid veilbhite), thosaigh daoine ag machnamh ar a bhfréamhacha, fréamhacha a d'imigh siar i bhfad roimh theacht na nGearmánach agus na Slavach, is é sin le rá, go dtí na Ceiltigh féin.
faoin bpróiseas stiléireachta about the distilling process
" I lár coille a bhíomar anuraidh, seisear léachtóirí agus fiche mac léinn, agus chaitheamar seachtain ansin ag plé litríocht Bhéarla agus Ghaeilge na hÉireann, ag glacadh páirte i ndráma, ag féachaint ar scannáin, ag siúl, ag gabháil foinn os comhair tine chnámh, agus ar ndóigh, ag blaiseadh braon beorach is fíona anois is arís! Thug foireann ghnó ó Jameson cuairt orainn fiú amháin, agus físeán leo faoin bpróiseas stiléireachta, agus thángadar le cúpla braon saor in aisce dúinn chomh maith! Toisc gur réitíomar ar fad chomh maith sin le chéile, fuaireas cuireadh caint a thabhairt in Olomouc níos déanaí sa bhliain.
amhrasach fá dtaobh de sin doubtful about that
" Tuigeann gach ball den eagraíocht go bhfuil brú airgid ar CLG agus ar Pháirc an Chrócaigh, ach an réiteoidh cúpla cluiche sacair agus rugbaí idir seo agus an t-am a bheas an pháirc úr ar Bhóthar Lansdúin tógtha, an réiteoidh sin na fadhbanna seo? Tá cuid mhór ball den eagraíocht amhrasach fá dtaobh de sin.
ag póirseáil thart rummaging about
" * Gluais • Glossary mo dhícheallmy best a gheallaim dom féinI promise myself san fhásachin the desert d'fhéadfainn staonadh ó sheacláidI could abstain from chocolate don Charghasfor Lent cleastrick chuirfinn dallamullóg orm féinI'd delude myself blastatasty íobairtsacrifice maitheasgood bródúilproud casacht mhór ghroía great big cough tairseachthreshold tanaíthin fiáinwild de shíoralways seanfhaiseantaold-fashioned láchfriendly, pleasant mearbhallconfusion cheapasI thought a bhlas tuaisceartachhis northern accent chloisimis a chasachtwe used to hear his cough bhímis ar bíswe used to be excited/impatient cúbógacollections of Easter eggs scaoilimis gach uile ní uainnwe'd cast everything aside go scafántaspeedily ghlacadh sí buíochas leisshe would thank him chuireadh sí i bhfolach éshe would hide it ag iomrascáil lena chéilewrestling one another suachmáneasy-going person gan puth análawithout a puff of breath parlúsparlour, sitting-room deireadh sí linnshe would say to us cur i gcéill iomlántotal pretence thuigeadh siseshe'd understand bheannaímis dówe would greet him d'fhiafraímis dewe'd ask him d'fhreagraímiswe would answer go fuarbhruiteindifferently ag tóraíocht an mhálasearching for the bag nodclue go n-alpfadh Daidí siar iadthat Dad would devour them beadaílover of sweet things dá bharras a result d'éalaigh méI escaped cófrapress ag póirseáil thartrummaging about málaí plaisteachaplastic bags doirtealsink de phreabsuddenly go raibh mo chosa nitethat it was all up with me polaitíocht an tuaiscirtthe politics of the north daoine muinteartharelations díospóireachtaí bríomharalively debates a chuairteannahis visits b'annamh cuideachta na bhfear aigehe seldom had the company of men ag útamáilfumbling ba ghiorra in aois diclosest to her in age mo dhála féin agus Tríonajust like myself and Tríona fé mar a chaitheadh Tríona liomsaas Tríona used to treat me barrúilfunny de shíor dár gcáineadhalways criticizing us ag spochadh as m'uncailteasing my uncle agus uasal le híseal á dhéanamh aigesean uirthiseand he was patronizing her tá sé chomh maith agamI may as well á leanúintfollowing him garda gradaimguard of honour cársánwheeze inchreidtecredible plúchadhasthma ag sméideadh ar m'uncailnodding at my uncle dá mbéarfaí ormif I was caught isteach sna gnáthchróite folaighinto the usual hiding-places macalla na nglórthathe echo of the voices tuaromen, sign an ceann ab ansa liom féinthe one I liked best mealltachenticing bonnánhorn fardoraslintel of door vardúswardrobe bheir mé barróg airI hugged him ag cóiriú na n-adhartánarranging the cushions glicsly caoi a chur ar an áitto tidy up the place margadhdeal a roinntto share stróic méI tore daitecoloured dúil chráitetorturous desire candaí móra seacláidebig chunks of chocolate blúire ar bhlúirebit by bit giodalachperky bhuail fonn múisce muidwe felt like vomiting tháinig iarracht den cheann faoi orainnwe became a little bit down smeartha le seacláidcovered in chocolate teipfailure
ag fiafraí faoin champa asking about the camp
" D'inis sé dúinn go raibh a lán cuairteoirí as Éirinn ag triall ar an siopa ag fiafraí faoin champa, agus ba léir dúinn go raibh sé bródúil as an cheangal stairiúil seo.
fá dtaobh den chaint about spoken language
" An té is lú a thuigeann an rud is lú fá dtaobh den chaint, tuigeann sé go gcuireann a theanga ar a chumas tagairt do ghnáthrudaí an tsaoil, agus do rudaí nach gnách fosta.
ar tí a léamh about to read
" Tá sé mar a bheadh sé faoi gheasa feidhmiú ar an dóigh sin taobh istigh de réaltacht seo an scéil atáimid ar tí a léamh.