gearr ig
blow me down (lit. cut a notch)
"Bhuel, gearr ig!" arsa Deirdre le Cian agus í ag amharc suas ar Shíle, "tá deoch ceannaithe aici.
gearr ig
blow me down (lit. cut a notch)
"Bhuel, gearr ig!" arsa Deirdre le Cian agus í ag amharc suas ar Shíle, "tá deoch ceannaithe aici.
Bhí an t-allas ina rith le Rita
Rita was embarrassed (lit., 'sweating')
"
Bhí an t-allas ina rith le Rita fán am a tháinig Caitríona ar ais leis an tae agus na brioscaí.
dualta i ngrá
madly in love (lit. entwined in love)
Bhí sé dualta i ngrá.
sna beanna
going out of her mind (lit. on the cliffs, about to jump over)
Bhí a máthair sna beanna ag an diabhal rud agus ní thiocfadh leat amharc ar a hathair ach an oiread.
ag feannadh
lit. flaying, but means being extremely negative and censorious
"Órú eist linn inár suí anseo ag feannadh agus an péire bocht sin i ndeallraí an ghrá.
ní raibh brí míoltóige inti
she had no energy at all (lit. there wasn't the strength of a midge in her)
Shuigh Bróna síos nó cé nár thuirling sí ar thalamh ach deich mbomaite roimhe sin ní raibh brí míoltóige inti anois leis an teas seo.
an marlachán de dhuine sin
that weakling of a man (lit. person)
"Anois, a Áine," ar seisean, "má chluinim go bhfuil an marlachán de dhuine sin fá scread asail den teach, nár aifrí Dia orm é, cuirfidh mé amach ar an tsráid thú.
Mheilfeadh Fergus bró mhuilinn
Fergus would bore you to death (lit. would grind a millstone)
Mheilfeadh Fergus bró mhuilinn ag caint ar an tinneas agus cad é chomh holc agus a bhí sé.
ag dul i gcré
dying (lit. going into the soil)
I ndáiríre, is é an tsamhail a bhí i m'intinn ná go raibh daoine ag dul i gcré as éadan a chéile, faoi bháisteach a bhí ag titim gan stad! Sea, *An Béal Bocht.
a smut
its front (lit. snout)
Ar a taobh a bhí an carr féin caite agus bearna chám curtha ar a smut ag an bpól.
níorbh fhiú bonn bán í
it wouldn't be worth much (lit. a groat)
Dá bhfágfaí ort do sheanchois spreangach spágach níorbh fhiú bonn bán í.
dá n-ólfadh sé a raibh d'uisce i Loch nEathach
if he drank the rivers dry (lit. all the water in Loch Neagh)
Chomh maith le bheith á leá leis an teas, bhí a theanga amuigh leis an tart agus ní thiocfadh leis a chosc dá n-ólfadh sé a raibh d'uisce i Loch nEathach.
Níl splaid chéille agam
I have no sense whatsoever (lit. I haven't a spark of sense)
"Níl splaid chéille agam," arsa Diarmaid.
lasta go drámatúil
dramatically lit
Sa phictiúr tá cailín óg le feiceáil, í lasta go drámatúil agus an cúlra dorcha, rud a chuireann loinnir ar a craiceann.
an scáileán lasta
the lit screen
Is sampla maith den aonaracht seo *The Balcony nó New York Movie *ina bhfuil beirt le feiceáil leo féin, iad ag amharc ar an scáileán lasta.
Las a haghaidh.
Her face lit up.
Las a haghaidh.
lasta
lit
Ar dhul amach dom ina dhiaidh, chonaic mé go raibh tine lasta aige taobh amuigh, agus feoil an bhéile á gríoscadh aige go mall os cionn na mbladhmanna.
tá lagsholas ann
it is dimly lit
Tá na ballaí déanta as adhmad agus tá lagsholas ann.
á lonrú
being lit up
Ag siúl síos an tsráid dom cúpla lá ina dhiaidh sin bhí aer na hoíche á lonrú ag tinte ealaíne ar chúis nár thuig mé.
tá lagsholas ann
it is dimly lit
Tá na ballaí déanta as adhmad agus tá lagsholas ann.
á lonrú
being lit up
Ag siúl síos an tsráid dom cúpla lá ina dhiaidh sin bhí aer na hoíche á lonrú ag tinte ealaíne ar chúis nár thuig mé.
tá lagsholas ann
it is dimly lit
Tá na ballaí déanta as adhmad agus tá lagsholas ann.
ar lasadh timpeall na n-uaigheanna
lit around the graves
Bhí an méid sin coinnle ar lasadh timpeall na n-uaigheanna gur gheall le tine leathan íseal í talamh na reilige.
tinte á lasadh in athuair.
fires being lit once more.
Tá claisceadal na nduilleog ag tosú, an teocht ag ísliú, tinte á lasadh in athuair.
a las an tine faoi thóin na mórghrúdairí Meiriceánacha.
which lit a fire under the asses of the big American brewers.
Gan dabht, ba é teacht na n-ollghrúdlanna Guinness (ar a dtugtar anois Diageo, ar ndóigh) agus Interbrew (ar a dtugtar InBev anois) sna nóchaidí a las an tine faoi thóin na mórghrúdairí Meiriceánacha.
lasta suas
lit up
Tá clós beag taobh amuigh d'Aix ag bun Montagne Sainte-Victoire a bhíonn lasta suas gach oíche go speisialta do dhuine ar bith atá ag iarraidh an cluiche a imirt.
á n-adhaint
being lit, ignited
Is tír an-tirim í an Astráil agus leis na mílte bliain anuas, bhíodh tinte á n-adhaint go nádúrtha inti ach na coinníollacha oiriúnacha a bheith i bhfeidhm.
Lasadh
were lit
Lasadh corradh is 400 tine sa stát ar an lá uafásach sin agus cailleadh leo 209 duine, ar a laghad.
boladh coinneal ar lasadh
fragrance of a lit candle
Tá rud éigin álainn, síochánta agus diamhair fiú, ag baint le folcadán (nó jakuzzi má tá pinginí agus an spás agat!) - solas íseal, boladh coinneal ar lasadh, ceol séimh ciúin ar siúl.
soilsítear
are lit
Idir Lily, Cantona agus na cairde go léir sa jab, soilsítear bealaí éalaithe as sáinn éagsúla ár gcara, ceann i ndiaidh a chéile.
ar lasadh
lit
D’fhág siad coinneal an dóchais ar lasadh tamall eile, agus súil acu go bhfuil rath i ndán dá dtír mhór, álainn, ársa.
ar lasadh
lit up
Léirití iad mar neacha borrtha, gléasta i dtaiséadach, agus a n-aghaideanna ar lasadh leis an fhuil úr a bhí súite acu as na beo.
Lastar
are lit
Lastar ocht gcoinneal, ceann i ndiaidh a chéile thar thréimhse ocht lá, i gcuimhne ar an gcogadh a chuir na Macabaeigh ar arm rí Shiria, Antiochus IV, chun seilbh a fháil ar an Teampall in Iarúsailéim.
lasta
lit
Tusa a sheas liom i ndiaidh dom a bheith caite amach sa dorchadas; tusa a chreid ionam nuair a bhí lucht an lagmhisnigh ag bagairt orm; tusa a choinnigh an lóchrann lasta nuair a bhí dúluachair gheimhreadh shaol na polaitíochta ag reo mo chroí istigh i lár mo chléibh; tusa a thug Enda Álainn Aoibhiúil orm nuair a bhí iriseoirí eile ag magadh fúm agus ag scríobh fúm go scigiúil agus ag spochadh.
a d’adhain
which lit, started
In achan chás, áfach, is drithle ón taobh amuigh a d’adhain an ealaín.
Las a dá shúil
her eyes lit up
- *Is it true that women in the west can run openly on the streets?*
- *If they want to!*
Las a dá shúil.
fadaithe
lit
Nuair a bhi an tine fadaithe sa gceárta agus an miotal ag leá, bhuail sé pátrún ar na bandaí sin agus shocraigh sé go paiteanta ar an bhfliúit iad.
Lasadh tine chnámh
a bone-fire was lit
Lasadh tine chnámh leis an mbealach chun na bhflaitheas a thaispeáint don leanbh, agus lena chraiceann mín nocht a théamh dó.
lasfar na coinnle
the candle shall be lit
Is gearr go lasfar na coinnle leis na paidreacha deireanacha déanacha.
Lonnaigh mo dhá shúil ar
my eyes lit on
Lonnaigh mo dhá shúil ar an ghreamaitheoir i bhfuinneoig chúil an chairr an tseachtain seo caite, ‘Gaeltacht bheag an carr seo’.
an spéir ag dórtadh anuas ar áit
lit up by a bright sky
Dumhcha gainimh, tithe saoire, agus an spéir ag dórtadh anuas ar áit gan chrann gan chraobh.
na coinnle ar lasadh agus na tinte fadaithe
the candles are lit and there’s fuel on the fires
Tá na coinnle ar lasadh agus na tinte fadaithe.
dhá chuaille thaibhseacha lasta
two magnificent columns lit
Tá tuama Liam Flannbhuí le feiceáil sa tsaothar seo in ascaill, cláiríní breac-chearnógacha ar an urlár agus dhá chuaille thaibhseacha lasta le solas geal lonrach ar an dá thaobh.
a las gach rud timpeall orainn
which lit everything around us
Bhíomar ag ithe dinnéir agus an teach iomlán ag díoscán mar sheanbhád i mbaol a bháite faoi na réablacha gaoithe nuair a tharla pléasc taobh amuigh den teach a las gach rud timpeall orainn ar feadh leathmheandair.
tháinig splanc a las an spéir
a flash lit the sky
I gciúnas agus olldorchadas na hoíche, bhreathnaíomar amach fuinneoga uachtar ár dtí ar íor na spéir - ba chosúil le taispeántas tinte ealaíona é - gach leathnóiméad nó mar sin tháinig splanc a las an spéir agus lean toirneach na pléisce é cupla soicind ina dhiaidh.
coinnle lasta
lit candles
Tá na paidreacha maoithneacha mainséaracha ráite agus na coinnle lasta anois múchta.
lasamar tine
we lit a fire
Agus an ghrian ag dul faoi os cionn na farraige, lasamar tine ar an trá agus lean an ceiliúradh go maidin le canadh agus damhsa.
is las mé an lampa a bhí ar mo cheann
and I lit my headlamp
Meandar beag amháin eile sa dorchadas, is las mé an lampa a bhí ar mo cheann.
trí mheán chnaipe a bhí in aice lena gcosa a chur solas ar siúl
by means of a button by their feet which lit a light
D’fhéach na coda difriúla den inchinn siar ar bhotúin an tsaoil, agus labhraíodar linn go tobann trí mheán chnaipe a bhí in aice lena gcosa a chur solas ar siúl.
Tá Gluais Beo! Pota Focal faoi chóipcheart ag Oideas Gael, foilsitheoirí na hirise Beo!
Pota Focal Beo! Glossary is under the copyright of Oideas Gael, publishers of Beo! magazine.
