Fágann sé seo nach bhfuil mórán daoine sna tríochaidí ábalta teach a gcuid tuismitheoirí a fhágáil, toisc nach féidir leo morgáiste mór a íoc leis an gcinéal airgid a shaothraíonn siad i bpostanna nach bhfuil na coinníollacha oibre rómhaith iontu.
"Bhí an foréigean ag teacht is ag imeacht ó na tríochaidí ar aghaidh, ach bhí sé ag cuidiú leis na haontachtaithe; bhí siad ábalta a rá go raibh siad faoi léigear, go raibh siad i gcónaí faoi ionsaí agus choinnigh sé an *monolith *aontachtach le chéile.
Ba chóir go mbeadh an t-imeoir maith, chomh maith leis an ghnáthimreoir, in ann leanúint ar aghaidh ag imirt go dtí go bhfuil siad i lár na dtríochaidí agus b'fhéidir níos faide.
Cé gur ceapadh nach bhféadfadh rátálacha sásaimh an Uachtaráin Bush titim tuilleadh, thiteadar arís - go dtí 33%, an ráta is ísle d'uachtarán ar bith ó bhí na tríochaidí ann, seachas Nixon i seachtainí deireanacha a uachtaránachta.
Cé gur ceapadh nach bhféadfadh rátálacha sásaimh an Uachtaráin Bush titim tuilleadh, thiteadar arís - go dtí 33%, an ráta is ísle d'uachtarán ar bith ó bhí na tríochaidí ann, seachas Nixon i seachtainí deireanacha a uachtaránachta.
Thug Coimisiún na Talún talamh i mBaile Ghib sa chontae céanna sin dá hathair mór agus a máthair mhór sna tríochaidí agus bhog siad ansin óna gceantar dúchais, Gaeltacht Rann na Feirste i dTír Chonaill.
B’as scríbhneoirí an cheantair seo, ar ndóigh, faoi cheannas an scríbhneora cháiliúil Langston Hughes, a d’eascair an “Harlem Renaissance” sna tríochaidí.
Sna tríochaidí, le linn don Chéinia a bheith faoi riail na Breataine, díshealbhaíodh Ogiek as an bhForaois agus moladh go gcomhshamhlódh treibheanna eile iad toisc a líon bheith chomh beag sin.
’ Agus deir Máirín Nic Eoin: ‘Cé nach raibh sna cainteoirí Gaeilge ach an cheathrú cuid den líon daoine a sholáthair eolas faoin nGorta do Choimisiún Béaloideasa Éireann sna tríochaidí agus sna daichidí, is díol spéise gur i nGaeilge atá daichead faoin gcéad den ábhar a bailíodh an uair sin agus mar a deir Cormac Ó Gráda: ' Má thugtar sracfhéachaint ar na freagraí, is léir go raibh caighdeán eolais an ábhair i nGaeilge i bhfad nios saibhre ná mar a bhí sa Bhéarla'.
Fadhb Scolaíochta
=========
Tharla go raibh mé ag léamh bileoige a scríobh mo sheanathair Shán Ó Cuív sna tríochaidí faoin teideal *“The Problem of Irish in the Schools”* le gairid.
Faoi dheireadh na gcaogaidí, bhí bunús tacaíochta faoin pháirtí ar fud na tíre a bhí bunaithe ar dhearcadh maoth pobalach: thaobhaigh siad le cúis na poblachta le mórán briathra agus le beagán beart; bhí tuiscint shimplí shoineanta acu ar an tsaol faoin tuaith; mhaígh siad go raibh siad ag seasamh ar son lucht oibre na gcathracha – rud a raibh craiceann na fírinne air ón uair a thug siad faoi shlumaí suaracha Bhaile Átha Cliath a fheabhsú agus a ghlanadh sna tríochaidí.
Tá na comharthaí sóirt i ngach áit; an t-ollfhuadar tógála, an t-airgead scaoilte, an sruth leanúnach inimearceach ón Áis ag cur fúthu, iarrachtín míchompordach, b’fhéidir, le hais seanphór na hIodáile, na Gréige, na bhFilipíní, agus, ar ball, na Liobáine – iad siúd a tháinig anonn rompu, tonn i ndiaidh a chéile, ó na naoi déag tríochaidí ar aghaidh.
Tá líon na mbuaf cána méadaithe go mór san Astráil ó bhí na tríochaidí ann agus anois tá iarrachtaí ar bun le dul i ngleic leis an bhfadhb, mar a mhíníonn Dáithí Ó Colchúin.
Níl Máire Killoran ach sna tríochaidí luatha ach tá post mór bainte amach aici cheana féin, is é sin Ceannaire Chiste Craoltóireachta Gaeilge an tuaiscirt.