an dá thrá a fhreastal
to do two things at once
Tá an taispeántas a bhí le feiceáil sa Rubicon snasta, bríomhar agus éagsúil ach tá an cheist go fóill le freagairt: an ealaín é nó fógraíocht chliste? B'fhéidir go bhfuil ag éirí leis an dá thrá a fhreastal.
ag dingeadh as
grinding out (usually with a noise, also used to describe a red-faced child doing his 'thing' in his nappy)
"Buaileann tallannacha iontacha an rud sin, ní luaithe é ag dingeadh as nó é ina stad glan.
cead raide
leave to do as they please
"
"Tá, is dócha," arsa Tadhg, "ach bheir muid cead raide daofa ar na bronntanais lá Nollag nó ní bhíonn siad beag óg ach an seal gairid.
Fuair tú éirí, an bhfuair
you mangaged to get up, did you
"Fuair tú éirí, an bhfuair," arsa Tadhg lena mhac Féilim nach bhfacthas táisc ná tuairisc air go dtí seo.
an dá thrá a fhreastal
to do two things at once
Bhí sé dian go maith an dá thrá a fhreastal.
lena míle dícheall a dhéanamh
to do their very best
Nuair a rith na fír óga as Biorra, Droichead an Chláirín, Nemo agus Baile an Doire amach ar Pháirc Semple ar Lá Fhéile Pádraig, a gcroí lán le bród agus paisean dá n-áit dhúchais is dá bpobal féin, bhí siad réidh lena míle dícheall a dhéanamh ar son cairde agus comharsana ar fhás siad suas in éineacht leo.
rud inteacht a dhéanamh
to do something
Chinn Rob ar rud inteacht a dhéanamh le cuidiú a thabhairt daofa.
aon cheo a dhéanamh
to do anything
Ar ndóigh tá daoine ag rá gurb é an deacracht atá ag an rialtas go mbraitheann siad go mór ar na cánacha a bhailíonn siad ar thobac agus go bhfuil leisce orthu aon cheo a dhéanamh a chuirfeadh isteach ar an bhfoinse airgid sin.
gur deacair é a sharú
that it is difficult to do better
Is éard a rinne gach duine den cheathrar bainisteoirí atá luaite san alt seo ná an leibhéal traenála a ardú agus a chur ar phlána chomh hard gur deacair é a sharú.
agus a bheith réidh leis
and to be done with it
Bheadh sé chomh maith againn ár gcuid tithe agus tailte a bhronnadh orthu agus a bheith réidh leis.
Protastúnaigh chluthara chaoinbhéasacha
well-to-do, refined Protestants
Ní dhéanann sí idirdhealú ina hintinn, is cosúil, idir na dílseoirí sin as na ceantair bhochta den chathair, agus na Protastúnaigh chluthara chaoinbhéasacha a bhíonn le feiceáil amuigh faoin spéir thart ar Loch Cuan.
an dá thrá a fhreastal
to do two things at once
Ní raibh mé in ann an dá thrá a fhreastal.
déanamh amhlaidh
to do the same
Cheana féin, déanann cuid mhaith comhlachtaí a gcuid páipéarachais a mhionghearradh sula gcuirtear é chuig comhlachtaí athchúrsála chun cáipéisí a choimeád rúnda, agus molann Coláiste na Tríonóide dá fhoireann déanamh amhlaidh le hábhar ríomhaireachta.
Cad é a d'fhág ughaim agat orm?
How did I get yoked to you?
Cad é a d'fhág ughaim agat orm?" ar seisean.
Ní call dó sin ach drantú leis na ceardchumainn
all he has to do is snarl at the unions
Ní call dó sin ach drantú leis na ceardchumainn agus "Léimigí, a bhastairdí" a bhéiceadh leo.
laethúil a mhacasamhail a dhéanamh
to do the same
Beidh ar *Lá *laethúil a mhacasamhail a dhéanamh mar ní cheannóidh fiú lucht na cúise an nuachtán mura mbeidh sásamh le baint as agus ábhar fiúntach i gcló ann.
ar tí a ghnaithe a dhéanamh
about to do its business
Leis sin, chuala sí sceamhlach cait agus chonaic sí cat rua na gcomharsan agus é ar tí a ghnaithe a dhéanamh faoi scáth na gcrann.
céard ba ghá a dhéanamh
what had to be done
Agus é ina sheasamh ar 18ú tí don bhabhta deiridh, chuir sé ceist ar a ghiolla faoin staid ina raibh sé agus céard ba ghá a dhéanamh.
gach trá a fhreastal
to do everything at once
"Tá sé deacair gach trá a fhreastal, fiú amháin mar mháthair.
a roinneann le
to do with
Cén obair atá idir lámha agaibh faoi láthair?
Tá úrscéal nua Éilís Ní Dhuibhne, *Cailíní Beaga Ghleann na mBláth*, á phoibliú againn; tá eagar á chur ar leabhar faoi stair an mhúinteora in Éirinn le Caoimhe Martin; tá fadhbanna teicniúla a roinneann le foilsiú innéacs 500 leathanach don *Chlaidheamh Soluis *ar CD-ROM á réiteach; tá ábhar á sholáthar againn do thionscadal de chuid ITÉ (corpus Gaeilge), tá clúdaigh á ndearadh, tá ábhar breise á réiteach don suíomh gréasáin, srl.
is gá é a dhéanamh
it needs to be done
Ní bheidh sin éasca ach is gá é a dhéanamh - ní féidir bheith ag súil go dtiocfaidh Cill Chainnigh anuas nó go stopfaidh siad ina gcuid iarrachtaí chun craobh eile a bhuachaint.
cead a chinn
permission to do as he pleased
Maidir lenár dTaoiseach faoi láthair, ní léir an le Boston nó Berlin a sheasann sé, an bhfuil sé i bhfábhar an phríobháidithe nó tacú le comhlachtaí stát-urraithe, nó an bhfuil sé ar an eite chlé nó dheas i bhFianna Fáil
cead a chinn do McDowell
=======
Má chuir ráitis agus iompar an Taoisigh féin as don phobal i gcoitinne in 2003, tá go leor de chosmhuintir Fhianna Fáil ag lochtú an Taoisigh as cead a chinn a thabhairt don Aire Dlí agus Cirt, Michael McDowell, le linn 2003.
ag iarraidh an dá thrá a fhreastal
trying to do two things at once
(Chítear dom go bhfuil Dodgson ag iarraidh an dá thrá a fhreastal.
le cur i gcrích
to be done
Cén obair a dhéantar i gcás Sheachtain na Gaeilge ó lá go lá?
Tá sé an-deacair an cheist sin a fhreagairt! Tá éagsúlacht ann gach lá mar go bhfuil an méid sin rudaí le cur i gcrích.
a gcion a dhéanamh
to do their own share of the work
Cad iad na laigí agus na láidreachtaí a bhaineann leis an mBord?
Ar na hábhair nirt atá againn, tá foireann chumasach dhíograiseach a bhfuil suim acu sa ghnó agus fonn orthu a gcion a dhéanamh; taithí agus saineolas na gcomhaltaí boird, daoine atá sásta feidhmiú go deonach chun dul chun cinn tomhaiste a bhaint amach san earnáil; agus tacaíocht oifigigh na Roinne, daoine a bhfuil dearcadh gairmiúil forásach acu i leith na hearnála.
ag déanamh ár seacht míle dícheall an bua a fháil
doing our utmost to gain victory
Bímid ag iomaíocht go tréan agus ag déanamh ár seacht míle dícheall an bua a fháil.
a dhath a dhéanamh
to do anything
"Bhí eagla ar chuid mhór daoine den mheánaicme a dhath a dhéanamh ar eagla go gcuirfeadh sé isteach ar shaol s'acu, ach thug duine éigin m'ainm agus ainm Antóine dó," arsa Bríd.
rud inteacht a dhéanamh fá dtaobh de
to do something about it
* Anois go bhfuil sé d'acmhainn agam rud inteacht a dhéanamh fá dtaobh de níl fear níos fearr ná mise chun Wales a shábháil.
iad féin a chluimhriú
to do themselves up
Ní raibh ann anois ach iad féin a chluimhriú don chéilí agus iarracht a dhéanamh aird na stócach a tharraingt orthu féin.
do dhícheall a dhéanamh
to do your best
Dar ndóigh, ní hiad na boinn is tábhachtaí ná an bua ach páirt a ghlacadh, do dhícheall a dhéanamh agus iomaíocht go cróga agus go féaráilte, de réir fhealsúnacht bhunaitheoirí na gCluichí Oilimpeacha nua-aimseartha.
a ngnó a dhéanamh
to do their business
Cineál fáinne fí atá i gceist, mar ní theastaíonn ó éinne fanacht níos faide sa scuaine ná mar a thógann sé orthu a ngnó a dhéanamh.
dá mbeartófaí a leithéid a dhéanamh
if it was decided to do such a thing
Ní hamháin sin, ach dá mbeartófaí a leithéid a dhéanamh, bheadh moill mhór ar thógáil an bhóthair nua.
a bhfuil cuma an rachmais air
which looks well-to-do
Téann an bóthar síos trí fhoraois giúise go Ros Treabhair, trábhaile gleoite a bhfuil cuma an rachmais air.
an dá thrá a fhreastal
to do two things at once
Táthar ag iarraidh go mbeadh Aer Lingus ábalta an dá thrá a fhreastal, idir riachtanais chorparáideacha agus chúram pobail.
níl an acmhainn agam le é a chur i gcrích
I can't afford to do it
MOLLY: Ó?
MÁNAS: Tá smaointeamh mór amháin i mo cheann agam ach níl an acmhainn agam le é a chur i gcrích.
más mian leo
if they wish to do so
“Tá spás á chur ar fáil againn inar féidir le daoine bualadh le chéile agus Gaeilge a labhairt más mian leo,” a deir Úna.
Is acmhainn dóibh a leithéid a dhéanamh.
They can afford to do such a thing.
Is acmhainn dóibh a leithéid a dhéanamh.
más mian leo
if they wish to do so
“Tá spás á chur ar fáil againn inar féidir le daoine bualadh le chéile agus Gaeilge a labhairt más mian leo,” a deir Úna.
más mian leo
if they wish to do so
“Tá spás á chur ar fáil againn inar féidir le daoine bualadh le chéile agus Gaeilge a labhairt más mian leo,” a deir Úna.
mar ba ghnách liom a dhéanamh
as I used to do
“Ní thuigim cén fáth go bhfanann daoine i bhfad amach uaim nuair a bhíonn an camán i mo ghlac agam agus mé á chroitheadh thart mar ba ghnách liom a dhéanamh i bPáirc an Fhionnuisce nuair a bhí mé óg.
b’éigean é a dhéanamh
it had to be done
Cinnte, bhí uachtarán Shinn Féin ag déanamh damhsa thar a bheith amaideach, ach i bplean mór na bpoblachtánach, b’éigean é a dhéanamh.
an dá thrá a fhreastal
to do two things at once
Dá dtarlódh ionsaí náisiúnach ar cheantar Protastúnach, bheifeá ag dúil go gcuirfeadh iarbhaill an IRA deireadh leis ach an mbeadh siad mar chuid d’eagraíocht bheo? An gá go mbeidh an IRA ann go ceann fada go leor le timireacht a dhéanamh?
An dá thrá
=======
Caithfidh cibé ráiteas a thiocfaidh ón IRA an dá thrá a fhreastal.
más mian leo
if they wish to do so
“Tá spás á chur ar fáil againn inar féidir le daoine bualadh le chéile agus Gaeilge a labhairt más mian leo,” a deir Úna.
mar ba ghnách liom a dhéanamh
as I used to do
“Ní thuigim cén fáth go bhfanann daoine i bhfad amach uaim nuair a bhíonn an camán i mo ghlac agam agus mé á chroitheadh thart mar ba ghnách liom a dhéanamh i bPáirc an Fhionnuisce nuair a bhí mé óg.
más mian leo
if they wish to do so
“Tá spás á chur ar fáil againn inar féidir le daoine bualadh le chéile agus Gaeilge a labhairt más mian leo,” a deir Úna.
is mian liom é a dhéanamh
I want to do it
“Seinnim ceol mar is mian liom é a dhéanamh.
nó an é go bhfóireann sé dúinn neamhaird a thabhairt ar an fhírinne?
or does it suit us to ignore the truth?
An é gur cheart dúinn glacadh le focal Mheiriceá mar chnámh lom na fírinne? Ar iarr Ronald Reagan cead ar an stát i 1986 tráth a baineadh úsaid as suaitheantas Aer Lingus nuair a bhíothas ag díol armlóin le rialtas na Iaráine in éiric gialla Meiriceánacha a scaoileadh saor sa Liobáin? Ar thug muid ár mbeannacht dó an brabach a rinneadh as an mhargadh cam seo a úsáid le harmlón a thabhairt do threallchogaithe a bhí ag iarraidh rialtas na *Sandinistas* i Nicearagua a chur as cumhacht? Ar gabhadh leithscéal linn fiú as an dóigh a ceanglaíodh comhlacht stáit de chuid na hÉireann leis an chamastaíl náireach seo? Cad chuige mar sin go nglacfaí gan cheist le focal an CIA an iarraidh seo nó an é go bhfóireann sé dúinn neamhaird a thabhairt ar an fhírinne?
Ní inniu ná inné a tháinig an rialtas ar an tuairim gur gaire i bhfad an tír seo do Bhostún ná do Bheirlin.
an-dochar a dhéanamh
to do a lot of harm
Sin an dóchas atá ag John Street agus an dream i gComhairle Contae Cheshire mar go dtuigeann siad gur féidir le hamadán amháin an-dochar a dhéanamh don gheilleagar áitiúil.
an dá thrá a fhreastal
to do two things at once
Ach ar “Questions and Answers” ar RTÉ an oíche a tháinig an chonspóid chun tosaigh rinne urlabhraithe Fhine Gael agus Pháirtí an Lucht Oibre prácás den scéal agus iad ag iarraidh an dá thrá a fhreastal.
mar ba ghnách leis a dhéanamh go rialta
as he used to do regularly
Shuigh sé síos ag an bpianó, mar ba ghnách leis a dhéanamh go rialta, agus thosaigh a sheinnt, go ciúin cúramach, *An Ghaoth Aneas.
lena chomhairle féin a dhéanamh
to do his own thing
Ach má fhéachann sé lena chomhairle féin a dhéanamh, ní fada go mbeidh a phort seinnte.
beagán reatha a dhéanamh
to do some running
Anois is arís, déanann siad iarracht beagán reatha a dhéanamh, ach gearrann siad cúinní agus ar éigean a chríochnaíonn siad an cúrsa, go fiú agus iad ag siúl.
mar ba ghnách leis a dhéanamh go rialta
as he used to do regularly
Shuigh sé síos ag an bpianó, mar ba ghnách leis a dhéanamh go rialta, agus thosaigh a sheinnt, go ciúin cúramach, *An Ghaoth Aneas.
a míle dícheall a dhéanamh
to do their very best
I gcás an triúir sin, mothaíonn tú go bhfuil siad ag spreagadh an chuid eile den fhoireann a míle dícheall a dhéanamh i gcónaí agus go bhfuil siad ag imirt sacair ar son a muintire féin, seachas don tuarastal ollmhór a fhaigheann imreoirí sacair sa lá atá inniu ann.
Nach cuma duit
what does it matter to you
”
“Nach cuma duit,” arsa an dara bean.
gustalach
well-to-do
Faoin am ar éirigh sé as an haca sa bhliain 1999, b’fhear gustalach é Wayne Gretzky, agus é pósta ar Janet Jones, aisteoir de chuid Hollywood.
an choisíocht chrua a chur isteach
to do the hard slogging
Díograiseoir cruthanta Gerry Adams, d’oibrigh Denis Donaldson laistigh d’eangach riaracháin na Sealadach, é i gcónaí sásta an choisíocht chrua a chur isteach, lasmuigh den spotsolas, chun clár oibre phróiseas na síochána a bhrú chun tosaigh.
stór focal ag baint le téamaí nua
vocabulary to do with new themes
Déanaim iarracht meascán maith de stór focal ag baint le téamaí nua agus pointí gramadaí a theagasc, agus sleachta as na nuachtáin nó as
dán le Nuala Ní Dhomhnaill nó Cathal Ó Searcaigh a léamh gach lá.
gur bheartaigh tú sin a dhéanamh
that you decided to do that
Cad chuige gur bheartaigh tú sin a dhéanamh agus cad é mar atá ag éirí leat?
SNíR: Chaith mé cúig bliana ag múineadh páistí bunscoile i scoil idirnáisiúnta sa Bheilg sular tháinig mé go Meiriceá le m'fhear céile.
an chaoi a bhfuil sé sin le déanamh
the way it's to be done
”
“Nuair a thagann sé go cúrsaí forbartha tionsclaíochta in Alt 10, ní hé amháin go leagann sé amach go bhfuil scéimeanna táirgthe fostaíochta le cur chun cinn, ach leagann sé amach an chaoi a bhfuil sé sin le déanamh.
a dhéanadh an gnáthshaighdiúir
which the ordinary soldier used to do
Thar na trí lá a chaitheamar i bhfoisceacht an bhláir, chonaiceamar scórtha de na daoine seo ag máirseáil, ag campáil, ag druileáil, agus ag déanamh gach rud eile a dhéanadh an gnáthshaighdiúir aimsir an chogaidh chathartha.
cead a gcinn
permission to do as they pleased
”
Dá dtabharfaí cead a gcinn d’Éireannaigh ní bheadh aon drogall orainn Parthas a scrios ar an dóigh a bhí Joni Mitchell a thuar san amhrán “Big Yellow Taxi”.
ag iarraidh an dá thrá a fhreastal
trying to do two things at once
“Nuair a thosaigh na Trioblóidí dhírigh an chléir ar an dá thaobh aird an phobail ar Fhear Dia Mac an Ali mar eiseamláir dóibh siúd a bhí ag iarraidh an dá thrá a fhreastal.
chun taighde a dhéanamh
to do research
Cineál tús leis an obair a bhí anseo chun taighde a dhéanamh ar an mórmhargadh.
a leithéid a dhéanamh
to do such a thing
Deir sí go mbeadh suim aici a leithéid a dhéanamh agus í i mBaile Átha Cliath an mhí seo chugainn.
a n-éiríodh go maith leo
who used to do well
Iad siúd a n-éiríodh go maith leo sa scrúdú sin, théadh siad chuig scoil ghramadaí agus ní bhíodh an dara rogha ag an dream eile ach freastal ar scoil idirmheánach.
chinn sé, mar sin, ar mháistreacht a dhéanamh sa teangeolaíocht fheidhmeach.
he decided, therefore, to do a masters in applied linguistics.
Agus é i mbun na hoibre sin, áfach, thuig sé go raibh go leor le foghlaim aige faoi shealbhú agus faoi fhoghlaim teanga agus chinn sé, mar sin, ar mháistreacht a dhéanamh sa teangeolaíocht fheidhmeach.
a bhain go sonrach leis an iarthar
which were to do specifically with the west
Is cuimhin liom, mar shampla, nuair a tharla tragóid an 11 Meán Fómhair gur aimsigh na meáin Ghaeilge ár gcuid scéalta féin a bhain go sonrach leis an iarthar agus leis an Ghaeltacht.
mórán taistil a dhéanamh.
to do much travelling.
***AÓF: An bhfuil i gceist agaibh a bheith ag taisteal thart agus ag seinm in áiteachaí eile amach anseo?*** CNicG: Táimid go léir ar an ollscoil faoi láthair agus, mar sin, níl aon am againn mórán taistil a dhéanamh.
dhá thrá a fhreastal
to do two things at once
Is iomaí duine nach n-éiríonn leo dhá thrá a fhreastal achdealraíonn sé gur bean í Justine McCarthy ar féidir léi slí bheatharathúil a bhaint amach gan neamart a dhéanamh ina saol pearsanta násna daoine ar luachmhar léi iad.
thar am déanamh amhlaidh
about time to do the same
Ós rud é go bhfuil a leithéid de chosc i bhfeidhm in Éirinn, san Iodáil, sa bhFrainc agus i dtíortha nach iad, cheap a lán daoine go raibh sé thar am déanamh amhlaidh sa nGearmáin.
déanaim mo dhícheall an meas sin a léiriú ar chultúir eile.
I do my best to show that respect to other cultures.
I mo thír dhúchais, bím ag súil go mbeadh meas ag cuairteoirí ar mo chultúr féin, agus déanaim mo dhícheall an meas sin a léiriú ar chultúir eile.
cad é le déanamh
what to do
“Tá na laethanta sin thart le fada,” arsa scríbhneoir an eagarfhocail, ach mar a dúirt gníomhaí teanga amháin liom, tá an t-am a dtig le haontachtaithe a rá linn cad é le déanamh thart fosta.
is leasc leis an uachtarán a leithéid a dhéanamh.
the president is reluctant to do such a thing.
Fiú agus a leathbhádóir Tony Blair ag rá go hoscailte gur mhaith leis cainteanna a thosú leis na tíortha sin, is leasc leis an uachtarán a leithéid a dhéanamh.
a gcuid siamsaíochta a dhéanamh ina dteach féin,
to do the entertaining in their own home,
Bhí tuairisc ar an chlár raidió “Drivetime” le gairid faoi bheirt fhear as deisceart Chill Chainnigh arbh éigin dóibh scairt a chur ar thacsaí ó chathair Phort Láirge le hiad a thabhairt abhaile, cúpla míle slí siar an bóthar! Is cuma cé mhéad seanmóireachta a dhéantar faoi a bheith ag tiomáint faoi thionchar deochanna meisciúla (agus ní féidir a leithéid a chosaint ar dhóigh ar bith) ní bhíonn de rogha anois ag leor daoine ach a gcuid siamsaíochta a dhéanamh ina dteach féin, de bhrí nach bhfuil síob abhaile acu.
a chur díom
to get done
Ní raibh! Ní bhíonn! Ní bheidh!
Ach, mar sin féin, seo dhá rud ba bhreá liom a chur díom san athbhliain:
1.
roinnt machnaimh a dhéanamh
to do some meditation
Fágfaidh mé na milseáin don Charghas! Ba bhreá liom freisin roinnt machnaimh a dhéanamh gach maidin tar éis dom dúiseacht an-luath, ionas nach gcaillfidh mé fáinne úrgheal an lae.
ar gá dom a chur díom
that I need to get done
Tá nithe níos pearsanta fós romham ar gá dom a chur díom ach tá siad beagáinín róphearsanta le roinnt go poiblí go fóill beag!
Mar sin, Colm folláin a bheas libh an t-am seo a bhliain seo chugainn.
a rogha rud a dhéanamh
to do their own thing
Agus tá myspace an-tábhachtach sa saol ceoil anois; tá deis ag ceoltóirí a rogha rud a dhéanamh agus dul i dteagmháil le daoine eile, saor in aisce.
toilteanach aon íobairt nó obair a dhéanamh
willing to make any sacrifice or do any work
Bhí sé an-soiléir sa chlár go rabhadar sásta agus toilteanach aon íobairt nó obair a dhéanamh chun áit a bhaint amach ag an leibhéal is airde i gcluiche na hAstráile.
gaisce a dhéanamh
to do well
Samhlaigh an triúr acu ag imirt le Corcaigh i gCraobh na hÉireann! D’fhéadfadh sé sin tarlú mar ní heol dúinn ón gclár an bhfuil sé i ndán dóibh go cinnte gaisce a dhéanamh le peil na hAstráile, ach de réir mar a imíonn an t-am is beag an seans go bhfillfidh siad ar Chorcaigh agus ar an iomáint.
gach a bhaineann le hintleacht agus le heolaíocht.
everything to do with the intellect and science.
Is maith linn daoine dubha chúns atá siad ag rince agus ag casadh popcheoil, ach is le daoine geala gach a bhaineann le hintleacht agus le heolaíocht.
ar bís leis an rud céanna a dhéanamh.
dying to do the same thing.
Bhí mo chuid deartháireacha agus an deirfiúr is sine ag ceol cheana féin agus bhí mé ar bís leis an rud céanna a dhéanamh.
Dhiúltaigh an t-oilithreach sin a dhéanamh.
The pilgrim refused to do that.
Dhiúltaigh an t-oilithreach sin a dhéanamh.
gar a dhéanamh do bhráthair?
to do a favour for a brother?
Nach gcuireann sé ardú meanman i gcónaí orainn gar a dhéanamh do bhráthair? É tugtha faoi deara agam nach bhfuil leigheas níos fearr ar an ngalar dubhach ná gar a dhéanamh do chomharsa i ngátar.
ar gá dom a chur díom.
that I have to get done.
Fágaim í ar leataobh agus díríonn ar an chuid eile den obair ar gá dom a chur díom.
a bhaineann leis an chine daonna i gcoitinne,
to do with the human race in general,
”
Deir Krauss go gcabhraíonn teangacha linn tuiscint a fháil, ní hamháin ar ár dtimpeallacht áitiúil féin, ach ar cheisteanna uilíocha agus fadhbanna a bhaineann leis an chine daonna i gcoitinne, de bhrí go bhfuil slite difriúla ag a gcainteoirí le féachaint ar spás, ar am agus ar an chaidreamh idir daoine.
ar chúrsaí báis,
on things to do with death,
Tá a fhios acu siúd ar fad cén *shout* a bhíonn agam gach oíche ann: ‘How’ya Mick? Dhá phionta Bás, le do thoil, *garçon*!’ – agus ós ag caint dúinn ar chúrsaí báis, is breá liom Cónra na Gaeilge chomh maith, *ya know loike*, agus ba mhaith liom bheith istigh sa Chónra lá éigin, nuair a bheidh am agam.
Dhiúltaigh mé glan léimneach bhuinsí a dhéanamh,
I totally refused to do a bungee jump,
Dhiúltaigh mé glan léimneach bhuinsí a dhéanamh, agus diúltaím fós, in ainneoin mhaíomh na n-amadán a rinne é.
chinn mé ar é a dhéanamh
I decided to do it
Ag an Scoil Fhómhair anuraidh luaigh Alan Corsini, duine den choiste, é agus chinn mé ar é a dhéanamh chomh luath agus a d’fhéadfainn.
a dhualgais uilig
to do all his duties
Bhí dearcadh caoinfhulangach ag an mhinistir, mar sin lig sé don sagart a dhualgais uilig a dhéanamh – daoine a phósadh, leanaí a bhaisteadh, agus araile – “as if he were of the Established Church”.
i gcúrsaí Gaolainne,
in things to do with the Irish language,
Níor tógadh le Gaeilge é, mar sin, ach nuair a chuaigh sé chun na scoile náisiúnta chuir sé suim i gcúrsaí Gaolainne, agus é an-óg go fóill, ach ba é an Béarla a mheall Bob riamh anall.
i gcomhair agallaimh don iris.
to do an interview for the magazine.
Bhuaileamar leo i lár na cathrach i gcomhair agallaimh don iris.
le dreas comhrá a dhéanamh.
to do some talking.
Amharctar ar bhlaganna mar a bheadh seomra i dteach, ina dtugtar cuireadh do dhaoine teacht isteach le dreas comhrá a dhéanamh.
níor bhain a shaothar leo, dáiríre.
his work at nothing to do with them, really.
Thuigeadar a thábhacht, ach níor bhain a shaothar leo, dáiríre.
chun a rud féin a dhéanamh,
to do his own thing,
Is féidir leis a spící a chur amach agus é féin a dhúnadh isteach chun a rud féin a dhéanamh, is cuma céard atá ag tarlú taobh amuigh.
nach ndéanann beart de réir a briathair.
who don't do as she told them to
Gan paidir capaill a dhéanamh de, seo mar a nochtaíodh dó:
Go luath i mí na Samhna, ceapfar Twink mar bhainisteoir ar fhoireann sacair Phoblacht na hÉireann, cionn is go dtuigeann sí an dóigh le labhairt le fir nach ndéanann beart de réir a briathair.
An amhlaidh gur glacadh cinneadh gan a leithéid a dhéanamh?
is it so that a decision was made not to do it
Dá mba chéim thábhachtach i stair oideachas na hÉireann é foilsiú an churaclaim, mar a dúirt an Micheál Martin ag an am, cad chuige nár shocraigh sé fhéin nó an Roinn Oideachais an próiseas a bhí ordaithe in Alt 30 den Acht Oideachais a leanúint leis an churaclam a fhorordú? An amhlaidh gur glacadh cinneadh gan a leithéid a dhéanamh? Nó an é go ndearnadh neamart ann?
Tugann an tAcht Oideachais bealaí eile d'airí oideachais le polasaí oideachais na tíre a chur chun cinn agus is dócha go dtiocfadh leis an roinn a rá go dtig le hairí na bealaí sin a úsáid le curaclam a mholadh.
nithe a bhainfeadh leis an Ríocht Aontaithe trí chéile
things to do with the United Kingdom as a whole
Choinneodh Feisirí as Albain, an Bhreatain Bheag agus Tuaisceart Éireann a gcuid suíochán i dTeach na dTeachtaí ach ní bheadh cead vótála acu ach i nithe a bhainfeadh leis an Ríocht Aontaithe trí chéile ar nós cúrsaí cánach, gnóthaí eachtracha agus polasaithe cosanta.
níor shíl mé go mbeinn cáilithe lena haghaidh
I didn't think I would be qualified to do that
”
Caithfidh mé a admháil nach raibh sé i gceist agam ar dtús léirmheas a scríobh ar an saothar seo – níor shíl mé go mbeinn cáilithe lena haghaidh mar gheall ar nach bhfuil an oiread sin cur amach agam ar chúrsaí filíochta.
Tá Gluais Beo! Pota Focal faoi chóipcheart ag Oideas Gael, foilsitheoirí na hirise Beo!
Pota Focal Beo! Glossary is under the copyright of Oideas Gael, publishers of Beo! magazine.
