" Lean an lá ar aghaidh ar scor ar bith, agus ar a laghad tháinig cinéiseolaí agus bean le bláthleigheasanna Bach, agus bean feasa a léigh duilleoga an tae a raibh an-tóir uirthi.

Nuair a bhíonn amhránaithe sean-nóis agus seanchaithe óga an lae inniu ag foghlaim a gceirde is minic iad ag brath ar an fhocal scríofa nó ar thaifeadadh a rinneadh i bhfad siar.

Ba é déanamh an scannáin sin agus an griothal agus an rachmas a lean é a chuir bonn faoi mhórán daoine agus "an rialtas ab fhearr a bhí againn ariamh", mar a dúirt an seanchaí, Cáit "Bab" Feiritéar, atá fós linn, bail ó Dhia uirthi.

Gluais • Glossary carógblack-haired woman airdheed míchinniúintill fate caidéisinquisitiveness frigháireslight smile ní shamhlófáyou wouldn't imagine cár go cluaisgrin to the ears go réchúiseachin a laidback way geolánfan glinnclear, distinct a dhallfadh thúwhich would blind you ceirdtrade an rud ar dheacra greim a fháil airthe thing that was difficult to get hold of súimínsip fiosrúinvestigating ar a thóirlooking for him geoindrone, hum boladh a allais féin chuigethe smell of his own sweat coming to him cuideachtacompany leigheassolution díbholaíochdeodarant ceist oidhreachtaquestion of inheritance os cionn cláirlaid out (dead) uisce reoiteiced water a thuairimseanhis opinion prochógahovels drochfháistinebad prophecy buagift tairbhebenefit ar nós cuma liomindifferently a shúile sáite i ngile na cathrach amuighhis eyes staring at the whiteness of the city outside marfachdeadly ag dul don éag mar cháchgoing the way of all flesh beathalivelihood bean feasafortune-teller go frimhagúilmockingly ag ceilt na seanscéine uirthihiding the old terror from her beag beann ar bhrothallindifferent to heat anamsoul an dea-scéalthe good news an drochscéalthe bad news á pholladhstabbing him a ghéaga leata faoi chosa an domhainhis legs open under the feet of the world

Cén bhrí atá leis an choincheap "An Ghaeltacht" do dhaoine ag tús an 21ú haois? Smaoiníonn daoine áirithe ar an Ghaeltacht ina raibh na scéalaithe agus na hamhránaithe ina suí thart cois tine agus iad ag airneál go maidin.

Bhí páistí scoile áitiúla páirteach ann, agus scéalaí mór le rá de chuid an lucht siúil, Essie Stewart.

Agus é ag obair le Gael Linn, thacaigh sé le cuid mhór ceoltóirí, amhránaithe agus scéalaithe, go mór mór iad siúd ón nGaeltacht.

Thuig an té a chreid an scéal agus thuig an scéalaí féin nár chreid éinne eile dá raibh i láthair a raibh cloiste againn.

Cé nach n-admhaíonn siad go hoscailte é, is minic cosmhuintir an lae inniu ag freastal ar lucht feasa idir lucht asarlaíochta agus lucht dearnadóireachta.

Áirítear William John Warner, Éireannach a rugadh agus a tógadh i mBaile Átha Cliath, agus ar tugadh an leasainm Cheiro dó, (1866-1936) i measc lucht fáistine cháiliúil an fhichiú haois.

B’Éireannach é cinnte sa tsraith seo mar aon le reacaire agus Gaeilgeoir fiú.

Labhair sí le hÉamonn Ó Dónaill faoina saol mar amhránaí sean-nóis agus mar sheanchaí, agus faoina leabhar nua do pháistí atá díreach foilsithe.

Bhí Mícheál Ó hAodha ag iniúchadh scéal Cheiro, B’le Átha Cliathach, fáidh fir a raibh cumas cainte agus teacht i láthair ann agus fear a dhéanamh cat is dhá ruball air.