a chuireadh airgead i dtaisce
which used to save money
Bhíodh cáil orainn mar phobal
a chuireadh airgead i dtaisce go rialta, ach le blianta anuas táimid an-chaifeach ar airgead.
cuntas taisce
deposit account
Tá riosca an-íseal ag baint le
cuntas taisce.
taisce na séad
treasure store
Is geall le
taisce na séad é siopa agus dánlann Uí Chionnaith.
chuir mé i dtaisce iad
I put them away for safe-keeping
"Órú,
chuir mé i dtaisce iad nuair a tháinig muid ar ais an iarraidh dheireanach agus dheamhan má thig liom smaointiú cá bhfuil siad," arsa Bróna.
i dtaisce
saved
*
Gluais • Glossary
beathaisnéis údaraitheauthorized biography
a dialanna pearsantapersonal diaries
páipéir phríobháideachaprivate papers
go dtí gur insealbhaíodh í ina hUachtaránuntil she was installed as President
dódh nó tréigeadh 1,800 teach1,800 houses were burnt or abandoned
lámhachshooting
rachtoutburst
acraí tíhousehold utensils
as go brách leooff they went
léiriúproduction
cheanncheathrúheadquarters
coistí cosanta áitiúlalocal defence committees
dírbheathaisnéisautobiography
gan strówithout difficulty
i dtaiscesaved
do lá na coise tinnefor a rainy day
bhí cúrsaí chomh dona sinthings were so bad
dá mba gháif it was necessary
leithleachasselfishness
scoilt aduainstrange split
chiap sé Máire ar fadit really tormented Máire
easpa suimelack of interest
tragóidítragedies
Cumann Naomh Uinseann de PólVincent de Paul Society
baill shinsearacha na heagraíochta sin cois Lifethe senior members of that society in Dublin
tuairisc suas lena bhéal dóa report up to his face
géarchéimcrisis
chun an Cumann a ghríosadhto spur the Society into action
saothar in aiscewaste of time
déistindisgust
ag cáineadhcriticising
ciúnaithe go mórgreatly quietened
línte síochánapeace lines
ruathair laethúladaily raids
polarúpolarization
girseacha ógayoung girls
nóibhéinenovena
cailín aonaira lone girl
ní ba ghaire don ghráscarnearer to the scuffle
le dul i gcabhair ar Catherineto go to Catherine's help
an cúigear a ruaigeadhto drive the five off
riochtstate
a cuid néarógher nerves
clocharconvent
ar an Iúrin Newry
tachrántoddler
eachtraincident
círéibriot
faoi lán seoilin full swing
ag glioscarnachglistening
bréan le boladh gáissmelling bad from gas
comhracfight
otharcharrambulance
formhór an bhealaighmost of the way
ag dul ar foscadhsheltering
ag sciorradhsliding
ag lámhacáncrawling
fras lámhaighvolley
babhlaíbowls
a gciarsúirtheir hankies
leachtliquid
cosaintprotection
bodhardeaf
bhí scolaíocht speisialta de dhíth airhe needed special schooling
ba ghnách leishe used to
d'fhaigheadh sé síob abhailehe used to get a lift home
stad an bhusthe bus stop
thuirling séhe disembarked
neamhurchóideachinnocent
bábántainnocent
ag cogarnaíl taobh thiar dewhispering behind him
trup na mbrógthe sound of the shoes
neamhchoireachinnocent
níor shamhlaighhe didn't imagine
an t-uafásthe horror
anfaterror
cortwist
dírithe ar a chloigeann lomaimed at his bare head
scáilshadow
scoilteadh a bhlaoschis skull was split open
scréachascreams
na hionsaitheoiríthe attackers
níos truacántamore plaintive
go prasquickly
ag maothú an chairpéidmoistening the carpet
Ba dhóbair dó bás a fháilHe nearly died
go raibh an t-ádh dearg airthat he was extremely lucky
ar mire le feargmad with rage
beaginmhehelplessness
cé a bhí ciontachwho was responsible
níor cúisíodh duine ar bith riamhnobody was ever charged
ciontach i ndúnmharúguilty of murder
go gairid i ndiaidh an ionsaitheshortly after the attack
ag maíomhstating
seanphionós na fuipethe old whip punishment
i gcás coirpeach a gheofaí ciontach i dtromionsaíin case of criminals found guilty of assault
peann a chur le párto put pen to paper
aiféalaregret
gur éiligh sí pionós corparthathat she demanded corporal punishment
ag teacht salach ar gach ar chreid sí riamh anngoing against everything she ever believed in
i dtaisce
safe
D'fhéadfaidís í a choinneáil
i dtaisce i reoiteoir mór i ngan fhios dá dtuismitheoirí a choinneodh friseáilte í agus fuar crua sa gcaoi nach santódh gadhair, cait ná luchain í.
a thaisce
dear
D'fhear an Rí "Fáilte 'un an Oileáin,
a thaisce," roimh gach a raibh i láthair, idir chuairteoirí agus bhunadh na háite.
taisce
treasury
"Tá saghas
taisce nó cartlann curtha le chéile againn.
taisce
treasury
Tá
taisce breá téacsanna mar chuid den chlár freisin - acmhainn a thugann deis don bhfoghlaimeoir éisteacht le fuaimniú focail ina rogha canúna ar shlí thaitneamhach.
taisce
store
Sa tSeapáin, beidh cuid mhaith de na cathracha cois cósta faoi uisce, agus cathú ar na Seapánaigh breathnú i dtreo Oileán Sakhalin, an t-oileán atá i seilbh na Rúiseach faoi láthair ach atá ina chnámh spáirne eatarthu cheana féin de bharr an
taisce mhóir ola agus gáis atá sna farraigí mórthimpeall air.
taiscí ealaíonta agus séadchomharthaí stairiúla
artistic treasures and historical monuments
D'fhreagair Antonio Paolucci, an duine a bhí freagrach as athchóiriú
taiscí ealaíonta agus séadchomharthaí stairiúla i bhFloráns, nach raibh tír ar bith eile ar domhan níos fearr ná an Iodáil ag athchóiriú saothar ealaíne, ag tabhairt le tuiscint gur mheas sé go raibh claontuairim in éadan na hIodáile i gceist sa chás seo.
Stiúrthóir Thaisce Cheol Dúchais Éireann
Director of The Irish Traditional Music Archive
AÓC: Nioclás Ó Cearbhalláin,
Stiúrthóir Thaisce Cheol Dúchais Éireann, a chuir é sin i dtoll a chéile.
na taiscí ola is iargúlta ar domhan
the most remote oil deposit in the world
Ag an am dúradh go mbeadh na hollchomhlachtaí nua sin in ann
na taiscí ola is iargúlta ar domhan a thochailt.
i dtaisce
in safe-keeping
Grian gheall… Trá the… Farraige fhionnuar… Cuimhní curtha
i dtaisce ag trealamh teicneolaíochta - trealamh a raibh tionchar an-mhór aige ar beagnach gach gné de na laethanta saoire iad féin.
leis na tornapaí a chur i dtaisce
to store the turnips
D'úsáidtí ceann acu
leis na tornapaí a chur i dtaisce agus fuair Elaine agus John ainm an tí as sin.
i dtaisce
being kept safe
Cé go bhfuil cuid mhór saineolais ar an oidhreacht sin
i dtaisce sa Bhrainse níl ach fíorbheagán de curtha ar fáil don ghnáthphobal.
a thaisce
my dear
a thaiscemy dear
geallúintípromises
ag maíomh as an ngadhar nuaboasting about the new dog
breitheamhjudge
gadaíthief
i bhfoisceacht scread asail den tighanywhere near the house
ag drannadhsnarling
ag tafannbarking
go béasachpolitely
ó chianaibha while ago
tíosachsparing
caifeachwasteful
saoiwise man
agus go mbraithfidh tú ag baileand that you'll feel at home
púicfrown
malaíeyebrows
maitheasgood
gléas ceoilmusical instrument
coinneappointment
táillefee
trí bhonn airgidthree coins
as do mheabhairmad
breitheamhjudge
tinneas fiacailetootache
tolgcouch
barróghug
deinin dearmad ar an bpianI forget the pain
a thaisce
my dear
SUSAN: Gabh mo leithscéal? Cad é a dúirt tú?
MÁNAS: Arú, tada,
a thaisce, tada.
a thaisce
my dear
Sórt polasaí árachais atá ann don bheirt againn, má thuigeann tú mé,
a thaisce.
an taisce neamhghnách seo
this unusual treasure
Gan amhras, chuirfeadh
an taisce neamhghnách seo iontas ar dhuine ar bith.
taisce gunnaí agus armlóin
a haul of guns and ammunition
Cé gur cúiseanna tromchúiseacha sceimhlitheoireachta a bhí i gceist, níor cuireadh ach pionós éadrom ar na fir, mar is ghnáth i gcásanna a bhaineann le dílseoirí; gearradh téarma príosúin ceithre bliana go leith ar Roy Barwise (47) as
taisce gunnaí agus armlóin a bheith ina sheilbh aige agus as a bheith ina bhall den UVF.
i do mhuicín taisce
in your piggy bank
Mar sin, chun “Tesla Roadster” (an t-ainm atá air) a cheannach, ní foláir duit €80,000 a bheith
i do mhuicín taisce.
baile úr Thaisce Cheol Dúchais Éireann.
the new home of the Irish Traditional Music Archive.
Smaoinigh mé ar dhán Mary Howitt nuair a shiúil mé isteach in uimhir 73 Cearnóg Mhuirfean i mBaile Átha Cliath,
baile úr Thaisce Cheol Dúchais Éireann.
ar Thaisce Cheol Dúchais Éireann
on the Irish Traditional Music Archive
”
Bronnfar an brabús ar fad ón oíche
ar Thaisce Cheol Dúchais Éireann (www.
an taisce cheoil
the treasury of music
”
Is dócha gur thuig sé níos mó ná riamh a luach mar cheoltóir, nó
an taisce cheoil a bhí aige.
taisce púdair
powder keg
Is
taisce púdair an réigiún uilig, réigiún a bhfuil an ghráin aige ar an bhfolús, agus réigiún a líonfaidh an folús sin le cogadh cathartha a tharraingeoidh gach comharsa, Iosrael san áireamh, isteach.
curtha i dtaisce
putting in a safe place
Beidh an tAthair ag cur fainice ar dhaoine fá dtaobh d’aimhleas an óil, an Mac ag fanacht amach ón GAA - na Gaeilgeoirí Aeracha Aontaithe - agus an triúr acu ag iarraidh díchoimisiúnú a dhéanamh ar na bairillí breise Guinness a bheas
curtha i dtaisce ar eagla na hEaglaise ag Gearóid Ó Mór Ghuth.
gach taisce
every treasure
Choinnigh sé
gach taisce a bhailigh sé, nó a cheannaigh sé, ina theach cúig-urlár ar East 33 Street i Nua-Eabhrac, agus líon sé gach seomra le hearraí go dtí nach raibh spás ar bith fágtha aige ach amháin dhá sheomra dó féin le cónaí iontu.
cailleann daoine an t-airgead atá acu i dtaisce,
people lose their savings
Go minic,
cailleann daoine an t-airgead atá acu i dtaisce, agus déantar damáiste dá sláinte agus dá suaimhneas pearsanta dá bharr.
taisce
compassion
Is amhlaidh go ndéarfainn go bhfuil sí ag feidhmiú *thar* lánacmhainneacht; bhí sí ag cur thar maoil le smaointe, focail, daonnacht agus
taisce agus í ag caint liomsa.
le cur i dtaisce
to save
Tá daoine ag rá, fiú dá mbeadh cúpla Euro acu
le cur i dtaisce, cá gcuirfidís é, mar nach féidir a bheith cinnte an rachaidh ceann de na bancanna Éireannacha go tóin poill mar a tharla do Fannie May, Freddie Mac agus Lehman!
Tá an scéal i bhfad níos measa do dhaoine a raibh sé beartaithe acu dul ar pinsean go luath.
taiscí
deposits
Tá na
taiscí sin á slogadh ag an gcine daonna chomh gasta agus is féidir leo, agus mar sin caithfidh go mbeidh deireadh leo tráth éigin, bíodh sé luath nó mall.
taisce
house and savings
Ní annamh a chloistear faoi theaghlaigh a chaill teach is
taisce chun íoc as dochtúirí agus otharlann.
thaiscí
reserves
Tar éis cruinniú fada i lár na hoíche, fógraíonn an tAire Airgeadais go mbeidh an rialtas ag tabhairt barántais de luach €400 bn (dhá oiread na holltáirgeachta náisiúnta) ar
thaiscí agus ar iasachtaí na mórbhancanna.
taisce
store
Nuair a chruthaíonn tú próifíl LinkedIn, tá tú ag cruthú
taisce stairiúil de na rólanna proifisiúnta a bhí agat.
dtaiscí rúnda
secret stores
D'úsáideadar códfhocail eatarthu féin, agus d'fhágadar bearta dá chéile i
dtaiscí rúnda timpeall na tíre agus curtha faoin talamh.
i dtaisce
store
Tá teacht isteach maith agam; tá mé in ann daoine a fhostú agus bím ábalta roinnt airgid a chur
i dtaisce gach seachtain.
taisce luachmhar
rich treasure
Ní beag iad na hacmhainní céanna seo atá faoin Mol Thuaidh, ach tá sé fós le dearbhú cé leis an
taisce luachmhar seo.
ag cur i dtaisce
saving
Chaitheamar an samhradh, an tréimhse sin nuair a bhí borradh agus fás faoin ngeilleagar, ag canadh in ionad a bheith ag obair agus
ag cur i dtaisce.
a thaisce
deary, pet, darling, diddlybumps
“Arú, grá mo chroí thú
a thaisce,” arsa Balor léi nuair a chuala sé an Ghaelscoilis ag teacht as béal na Banríona, agus d’fhág sé an bealach di.
thaiscí
savings
An Córas Baincéireachta
=============
Roimh 1998, is ó
thaiscí a gcuid custaiméirí is mó a d’aimsigh bainc na tíre an t-airgead lenar thugadar iasachtaí.
i dtaisce
stockpiled
Tá WikiLeaks ag foilsiú na céadta teachtaireachtaí rúnda ó ambasáidí na Stát Aontaithe faoi láthair, as na céadta míle den sórt céanna a mhaíonn siad a bheith
i dtaisce acu.
Taisce
hoard
(Más spéis leat tuilleadh, féach *A Silver Saga* le Fiona Philpott agus leis an Ollamh James Graham-Campbell, 1990)
Taisce Cuerdale
========
Chonaic mé taispeántas spéisiúil in Iarsmalann Learphoill i 1990 faoi Thaisce Cuerdale, cnuasach mór airgead Lochlannach a fuarthas i 1840, agus bhí mé ag iarraidh an áit ar fritheadh é a fheiceáil dom féin anois.
taisce náisiúnta óir
national gold reserve
)
Theith Black Jack Schramme agus a bhuíon, le
taisce náisiúnta óir an Chongó, trasna na teorann go Ruanda 1967.
taisce cheart
a real treasure
Is
taisce cheart é Abruzzo i dtír atá lán de sheoda.
Is iontach go deo an taisce
it’s a very precious treasure
Is iontach go deo an taisce a tháinig slán agus atá faoi bhláth in Éirinn faoi láthair.
a thaisce
oh dawling
“A Bhaloir,
a thaisce,” a dúirt sí, “tá mé i ndiaidh lá off a thabhairt do mo chuid saighdiúirí agus searbhóntaí.
le cur i dtaisce san íoslach
to store in the basement
Galar an Scaoill
=====
Faraor géar, tá Meiriceá lán le daoine mar Nancy Lanza, a chreid, is cosúil, go raibh tubaiste éigin i ndán dúinn go luath, agus a bhí ag ceannach gunnaí agus earraí eile
le cur i dtaisce san íoslach ar fhaitíos na bhfaitíos.
cur lena thaisce focal
to increase his lexicon
Fé mar atá rudaí faoi láthair is cinnte nach bhfuil aon dúshlán ins an tsiollabas nua seo don chainteoir Gaeilge ó dhúchas agus is beag deis a bhfaighfidh sé
cur lena thaisce focal ná leis an teanga atá aige a shaibhriú.
Roinnimis an Taisce Le Cách
let us share the treasure with everyone
Roinnimis an Taisce Le Cách
===========
Níl mé ag súil go mbeadh an uachtaránacht trí mheán na Gaeilge.
a thaisce
my darling
a bhí ag damhsa, chan na sciatháin!)
Agus iad ag válsáil go bog agus ag cogarnach go ciúin le chéile i gcoirnéal an tseomra mhóir ghalánta, shleamhnaigh Aingeal a bruasa taise teo in aice le cluas chlé Bhaloir agus labhair go ciúin leis:
‘A Bhaloir,
a thaisce, tá a fhios ag an saol mór go bhfuil mo chroí istigh ionat, agus níor mhaith liom thú a bheith ar lár chomh hóg seo i do shaol.
a thaisce
my wee darling
“A Bhaloir,
a thaisce,” a d’impigh sé, “ní bheidh tú ródhian orm in eagrán mhí Feabhra? An mbeidh?”
d’éadaí galánta i dtaisce
of fine clothing in storage
*’
Fear é seo a bhfuil slabhra de Neachtlanna Tirime aige! Agus feisteas fairsing
d’éadaí galánta i dtaisce aige, gan trácht ar ghúnaí faiseanta - stuif nár tháinig éinne ar ais chun iad a bhailiú.
Ag Tarraingt as Taisce an tSaibhris
drawing from the store of treasure(s)
Ag Tarraingt as Taisce an tSaibhris
================
Tá siad ann a chuirfeadh an cheist: “Sean-Ghaeilge agus Meán-Ghaeilge? Cad é an úsáid atá leo sin?” Cad é an freagra a thugann Muireann ar an cheist sin?
“Bhuel, i mo chás-sa, thaithnigh an teanga go mór liom, agus tá ceol le sonrú sa tseanfhilíocht nach gcloisim sa bhfilíocht nua (ach seans gur orm féin atá an locht faoi sin!).
ar fhoirgneamh úr an Taisce
on the Archive's new building
Thug Robert McMillen cuairt
ar fhoirgneamh úr an Taisce i lár chathair Bhaile Átha Cliath le gairid agus labhair sé le Carolan faoin obair thábhachtach atá ar bun aige féin agus a fhoireann.