le cor a chur sa chaint
to change the subject
Sa deireadh, le cor a chur sa chaint, dúirt sí, "Tá boladh breá agat, Bolognaise ab é?"
"Is é.
réimse leathan ábhar
a wide range of subjects
Tá clár laethúil raidió ann, cúig huaire sa tseachtain, a bhfuil réimse leathan ábhar clúdaithe ann.
phríomhábhar
major (subject)
D'fhreastail McEvoy ar Hunter College, áit a raibh litríocht na Breataine mar phríomhábhar aige.
mhionábhar
minor subject
Ach anois, dar leis na múinteoirí, mic léinn agus lucht riaracháin go meallann na ranganna i Léann na hÉireann daoine as gach cineál cúlra, ina measc iadsan a chinneann ar é a dhéanamh mar mhionábhar, nó ar obair a dhéanamh sa ghort.
Níor luadh an t-ábhar arís
the subject wasn't mentioned again
Níor luadh an t-ábhar arís sa rang.
Páirtí aon-ábhair
one subject party
Páirtí aon-ábhair atá san UUP, dar le Sinn Féin, agus is é caitheamh amach Shinn Féin an t-aon ábhar a bhfuil suim acu ann.
réimse iontach ábhar
a great range of subjects
Dírítear ar réimse iontach ábhar.
ábhar
subject-matter
Nuair a tugadh cuireadh dom colún míosúil faoi chúrsaí spóirt a scríobh le haghaidh *Beo!* níor cuireadh aon srian nó laincis orm maidir le hábhar.
Ábhar acadúil amháin a bhí ann
it was an academic subject only
"Ábhar acadúil amháin a bhí ann agus bhí sé an-trom - ní raibh pléisiúr ar bith le baint as.
an ilomad ábhar eile
a great number of other subjects
Beidh go leor ball den pháirtí ag dul chun tosaigh sa toghchán agus iad in éadan géilleadh ar bith ar cheisteanna an RIR, Patton, agus an ilomad ábhar eile, agus tá an DUP an-tógtha i ndiaidh na mbuanna a bhí acu in Olltoghchán Westminster in 2001.
mórábhar
main subject
Rinne mé staidéar ar an Bhreatnais - ní ar an Ghaeilge - ach ba é an stair an mórábhar a rinne mé don chéim," arsa Aled.
níos mó ábhar conspóideach
more controversial subjects
B'fhéidir gur cheart go mbeadh níos mó ábhar conspóideach á bplé ar na cláracha, ach tiocfaidh sin.
gach ábhar comhaimseartha
every contemporary subject
Tá an sobalchlár seo, atá á úsáid mar áis foghlama i méanscoileanna ar fud na hÉireann, ag léiriú don dream óg go bhfuil an Ghaeilge beo beathach agus gur féidir gach ábhar comhaimseartha a phlé trí mheán na teanga.
ábhair fhánacha
trivial subjects
Cén cineál ráitis é seo? Nach bhfuil seans ag aon duine seachas ealaíontóirí óga ardaidhmeannacha agus *cool *an duais a bhaint? Nach gcuirfeadh sé *Pop Idol *i gcuimhne duit ar bhealach?
Dúirt an fear teoirice mór le rá Clement Greenberg nár tháinig rud ar bith seachas *pop *chun cinn i ndiaidh 1960, is é sin le rá go raibh an bhéim ón am sin ar aghaidh ar ábhair fhánacha.
ábhair
subjects
Is ag an am seo a tháinig méadú ollmhór ar líon na saothar ealaíne a léirigh an gnáthshaol laethúil: mná ag dul don obair tí, fuadar na sráide, radharcanna gáirsiúla tábhairne ina raibh fír agus mná ag radaireacht le chéile, staidéir neamhbheo agus tírdhreacha.
ag lorg ábhar neamhghnách spéisiúil
looking for an unusual and interesting subject
Bíonn siad cumasach sna tuisil - tá seacht gcinn acu féin, mar aon le hainmfhocail neodracha, beomhara agus neamhbheomhara, agus na mílte féidearthacht!
Agus céard a spreag iad chun an Ghaeilge a dhéanamh, agus cén cúlra a bhíonn acu? Bhuel, bíonn cuid acu ag déanamh staidéir ar an sean-Bhéarla, cuid eile ag díriú ar an nGaeilge ar bhonn teangeolaíoch chomparáideach, cuid eile ag lorg ábhar neamhghnách spéisiúil, agus cuid eile ar thóir na craice amháin.
na múrtha ábhar eile
the many other subjects
Murach í ní aithneodh sé tús pléascach ná casadh tobann i scéal ná cor i gcinniúint na bpearsana ná na múrtha ábhar eile a gcuireann léitheoirí, idir lucht acadúil agus eile, suim iontu sa litríocht.
ábhair thura theibí
dull, abstract subjects
Má cheapann tú gur ábhair thura theibí, nach mbaineann leis an ngnáthdhuine, a bhíonn faoi chaibidil acu, tá dul amú ort.
chleite comhrá
subject of conversation
Is iad na cluichí ionadúla - iad sin a raibh maithe agus móruaisle na hÉireann páirteach iontu - a bheas mar chleite comhrá againn an mhí seo.
hábhair acadúla
academic subjects
Thug mé faoi deara gur choinnigh roinnt aithreacha agus máithreacha buachaillí, go háirithe, ó mheánscoil ar fad, mar nach bhfaca siad aon mhaith ann do pháistí a raibh níos mó spéise acu san iascaireacht ná mar a bhí sna hábhair acadúla.
ábhair níos leithne
wider subjects
Labhair sí go stuama is go ciallmhar agus is léir ó na miontuairiscí gur suim léi ábhair níos leithne ná ceisteanna oileánda amháin.
ábhar tráchtais
thesis subject
D agus scríbhneoirí Gaeilge Thír Chonaill ón aois seo caite mar ábhar tráchtais aige.
ábhair
subjects
Cén rud is mó a chuireann isteach ort?
Fothram glórach i mbialann nó i dteach tábhairne.
ag roghnú ábhar
choosing subjects
Taithí an-mhaith a bhí ann ó thaobh bheith ag plé le daoine, ag cur cláracha le chéile agus bheith ag roghnú ábhar.
ábhar spairne
subject of contention
Tá cúrsaí oideachais ina ábhar spairne faoi láthair agus pléifidh foireann díospóireachta Choláiste na Coiribe (buaiteoirí chomórtas díospóireachta Gael Linn) an cheist trí dhíospóireacht le haoi ón Roinn Oideachais.
ábhar spairne
subject of contention
Tá cúrsaí oideachais ina ábhar spairne faoi láthair agus pléifidh foireann díospóireachta Choláiste na Coiribe (buaiteoirí chomórtas díospóireachta Gael Linn) an cheist trí dhíospóireacht le haoi ón Roinn Oideachais.
ábhar faoi leith
separate subject
Tá mé féin agus daoine eile sa Chonradh ag moladh faoi láthair gur cheart ábhar faoi leith a dhéanamh as teanga na Gaeilge.
ábhar spairne
subject of contention
Tá cúrsaí oideachais ina ábhar spairne faoi láthair agus pléifidh foireann díospóireachta Choláiste na Coiribe (buaiteoirí chomórtas díospóireachta Gael Linn) an cheist trí dhíospóireacht le haoi ón Roinn Oideachais.
an-chuid ábhar
a lot of subjects
***ENíG: ******An bhfuil pleananna ar bith agat féin faoi láthair ó thaobh cúrsaí oibre de?***
SNíR: Ó thaobh cúrsaí oibre de, tá mé ag múineadh san ollscoil ach tá mé oscailte i gcomhair deiseanna nua an t-am ar fad – giota beag aistriúcháin, b'fhéidir, scríbhneoireacht, taighde! Tá spéis agam in an-chuid ábhar ach is beag rud a bhfuil grá agam dó.
rótheoranta, ó thaobh ábhair agus mothúchán de
too limited, as regards subject-matter and emotions
”
Tá go leor amhrán comhaimseartha ar an dlúthdhiosca seo, cinn le Richard Thompson agus Gerry O'Beirne ina measc, agus fiafraím di an léiríonn sé sin go measann sí go bhfuil na hamhráin thraidisiúnta rótheoranta, ó thaobh ábhair agus mothúchán de.
na hábhair
the subjects
Taispeántas é seo a chaithfidh súil chuimsitheach siar ar a shaothar, chomh maith le léargas a thabhairt ar na hábhair a bhí mar fhoinsí inspioráide aige i rith a shaoil.
ar réimse leathan ábhar
on a wide range of subjects
Theastaigh uaim a chuid tuairimí a fháil ar réimse leathan ábhar agus foghlaim faoi na nithe a spreag duine de na fiontraithe agus pearsana poiblí is aitheanta in Éirinn.
ábhar níos éadroime
a lighter subject
Ach is ar ábhar níos éadroime atá siad ag iarraidh díriú an t-am seo: ba mhaith leo dhá mhúrmhaisiú dhéag a dhéanamh i gceantair éagsúla i Learpholl, a léireoidh clúdaigh cheirníní na Beatles, leithéidí *Revolver*, *Yellow Submarine* agus *Sgt.
cloí le hábhair chultúrtha agus stairiúla
to stick to cultural and historic subject-matter
“Níor phéinteáil mé gunnadóirí riamh; rinne mé iarracht cloí le hábhair chultúrtha agus stairiúla i gcónaí,” a dúirt Ervine.
níl ach mórábhar amháin a bhfuil na vótálaithe ag cuimhneamh go háirithe air,
there if only one major subject with which the public are greatly concerned,
Caidreamh tionsclaíochÓ thaobh na bpolasaithe de, níl ach mórábhar amháin a bhfuil na vótálaithe ag cuimhneamh go háirithe air, de réir na bpolalbhreitheanna: an caidreamh tionsclaíoch.
i dtaobh na n-ábhar gaolmhar ar fad
about all the related subjects
Cabhraíonn an saghas seo cuardaigh ghrafaigh go mór le duine agus é ag iarraidh taighde a dhéanamh ar ábhar go tapa toisc go bhfaigheann sé eolas láithreach bonn, ní hamháin i dtaobh an ábhair atá á chuardach aige ach i dtaobh na n-ábhar gaolmhar ar fad chomh maith – agus ní gá go mbeadh an t-úsáideoir eolach ar na hábhair ghaolmhara roimh ré.
eolach ar na hábhair ghaolmhara roimh ré.
knowledgeable about the related subjects in advance.
Cabhraíonn an saghas seo cuardaigh ghrafaigh go mór le duine agus é ag iarraidh taighde a dhéanamh ar ábhar go tapa toisc go bhfaigheann sé eolas láithreach bonn, ní hamháin i dtaobh an ábhair atá á chuardach aige ach i dtaobh na n-ábhar gaolmhar ar fad chomh maith – agus ní gá go mbeadh an t-úsáideoir eolach ar na hábhair ghaolmhara roimh ré.
Tháinig an t-ábhar chun cinn sna comhráite
The subject came up in conversations
Tháinig an t-ábhar chun cinn sna comhráite ar fad mar gheall ar an gceist chéanna a bheith curtha orm: *“Have you heard about Des Bishop learning Irish?*”Is cuma cé acu smideadh, púdar níocháin, bróga spóirt nó teanga atá i gceist, níl aon dabht ach gur féidir le daoine cáiliúla aird an phobail a tharraingt ar na rudaí – idir tháirgí agus chúiseanna – a mbíonn siad ag tacú leo.
réimse leathan ábhar
wide range of subjects
Déantar plé sna haistí ar réimse leathan ábhar – na meáin chumarsáide Ghaeilge; an fhéiniúlacht Éireannach agus an Ghaeilge; litríocht na Gaeilge; an Ghaeltacht agus logainmneacha, ina measc.
ábhar inspéise
material/subject matter of interest
Is cinnte go bhfuil ábhar inspéise sa saothar seo do lucht na Gaeilge agus is cosúil go dtabharfaidh sé lón machnaimh don chuid eile den tsochaí Éireannach nach bhfuil eolach ar an teanga nó ar na nithe atá ina n-údair imní – agus ina n-údair bhróid – dá lucht labhartha in Éirinn agus i gcéin.
mar cheann de na hábhair iontrála
as one of the entry subjects
Áirítear an Ghaeilge faoi láthair mar cheann de na hábhair iontrála atá riachtanach don cheithre ollscoil i gcóras cónaidhmeach Ollscoil na hÉireann.
ábhar roghnach
optional subject
Is fada ceannaire Fhine Gael, Enda Kenny, ag maíomh gur cheart gur ábhar roghnach a bheadh sa Ghaeilge i ndiaidh an Teastais Shóisearaigh.
faoin ábhar
about the subject
Nuair a fuair mé scairt gutháin ó Eoghan Ó Néill, iriseoir ar Raidió Fáilte, Béal Feirste, ag tús mhí an Mhárta, shíl mé go raibh sé ag iarraidh labhairt liom faoi Learpholl a bheith mar Chathair Chultúrtha na hEorpa 2008, mar bhí agallamh déanta agam faoin ábhar ar Raidió na Gaeltachta cúpla lá roimhe sin.
ábhar goilliúnach
sensitive subject
Bhí mé chun agallamh a chur ar bhean faoi ábhar goilliúnach agus bhí sí neirbhíseach.
ábhar Ardteiste
Leaving Cert subject
Rinne mé féin agus mo chuid cairde staidéar ar an cheol mar ábhar Ardteiste ar scoil.
tar éis dom cluinstin faoina hábhar tráchtais,
having heard about the subject matter of her thesis,
CóragrafaíochtTá Jenny Roche ag déanamh PhD sa damhsa comhaimseartha agus tar éis dom cluinstin faoina hábhar tráchtais, bhí mé ag súil go mór lena saothar a fheiceáil.
mar ábhar roghnach scoile.
as an optional school subject
Faoi 1990, bhí 36 faoin gcéad de phobal an oileáin ag iarraidh go múinfí an Mhanainnis mar ábhar roghnach scoile.
phríomábhar
prime subject
Ní dhéanann Mc Queen tagairt don chúlra seo, rud a chuirfeadh iontas ort, ach cuidíonn sé leis an scannán a choinneáil dírithe ar an phríomábhar.
ábhar éigeantach
a compulsory subject
”
An GhaeilgeFeictear do Eoghan go bhfuil éirithe go maith leis an nGaeilge mar ábhar éigeantach sna scoileanna.
hábhar
subject, matter
Maidir le hábhar an chruinnithe, thuairiscigh an t-alt: “*U.
t-ábhar ar a nglaotar
subject which is called
Aithnítear Tomatis ar dhuine des na mórfhealsúnaithe maidir le héisteacht, leigheas, agus an t-ábhar ar a nglaotar Audio-Phyco-Phonology.
ábhair éagsúla
various subjects
Mhol sé mé as ábhair éagsúla a raibh mé ag cruthú go maith iontu.
ábhar
subject
Gliceas an Bhainisteora
1965 an bhliain agus bhí coimhlint 1955 idir Ciarraí agus Áth Cliath an-bheo mar ábhar comhrá fós i measc lucht leanta na peile.
ábhar
a subject
Sula bhfuair sé an post sa Bhruiséil, bhí an tIodálach ag teagasc Léann Iosrael (ábhar a bunaíodh go príomha le híomhá Iosrael a chur chun cinn, dar le Mearsheimer agus Walt) ag Ollscoil Oxford tar éis céim dochtúra a fháil san Ollscoil Eabhrach in Iarúsailéim.
ábhair
subjects
"
Múineann ollscoileanna roinnt ábhar trí Bhéarla, mar shampla, ábhair theicniula go mór mór.
chroí-ábhar
main subject
Cé mhéad de theangacha mionlaithe an domhain atá ar a dtoil ag Príomh-Aire agus ag go leor d’Airí rialtais na dtíortha nó na réigiún sin ina bhfuil siad á labhairt? Cé mhéad de theangacha mionlaithe an domhain a bhfuil rialtais náisiúnta ag ceapadh straitéisí fiche bliain ar a son? Agus in ainneoin na soiniciúlachta go léir in Éirinn, cé mhéad de theangacha mionlaithe an stáit seo a bhfuil cur amach réasúnta maith ag sciar suntasach den phobal orthu? Níl oiread agus ceann amháin de theangacha bundúchasacha Chalifornia á sealbhú ag páistí ná á foghlaim mar chroí-ábhar in aon scoil.
hábhair
subjects
Trí mhórchúis atá leis an bhuntáiste a bhíonn ag "cainteoirí Gaeilge" i margadh an tsaothair dar le húdair na tuarascála: oideachas, go háirithe forbairt na ngaelscoileanna; na hábhair tríú leibhéil a roghnaítear agus an mogalra sóisialta a bhaineann leis an teanga.
ábhar éigeantach
mandatory subject
Eanáir 2008: Tagann na mílte as achan chearn den tír go Sráid Uí Chonaill le páirt a ghlacadh i mórshiúl a eagraíonn na heagrais dheonacha Gaeilge le cur i gcoinne fógra an Aire Oideachais, Brian Hayes, nach mbeidh an Ghaeilge ina ábhar éigeantach don Ardteist feasta.
ábhair
subjects
Lig an Roinn Oideachais thall do scoileanna ábhair roghnacha a dhéanamh de theangacha agus tháinig titim tubaisteach ar líon na ndaltaí a roghnaigh iad.
ndaorchlann
subject people
Dar le Carr, ar nós rí ar bith, ba chóir do Chad is do Steve a bheith níos umhaile os rud é gurbh iad a “ndaorchlann” a chur na corónacha ar a gcloigne beannaithe.
ábhar
subject
Socraíodh ag an am céanna go gcaithfeadh gach scoláire meánscoile an Ghaeilge a dhéanamh mar ábhar agus sin mar atá ó shin.
ábhar roghnach
optional subject
Ba ar an 11 Samhain, 2005 - an oíche roimh thús chomhdháil bhliantúil Fhine Gael i Sráid an Mhuilinn i gCorcaigh - a bheachtaigh Enda Kenny an beartas i leith ábhar roghnach a dhéanamh den Ghaeilge i ndiaidh an teastais shóisirigh i dtús ama.
ainmní
subject
Cuireann an fisiceoir iomráiteach, David Bohm, an milleán ar struchtúr an Bhéarla de bharr na habairtí ann a bheith roinnte ina ainmní-briathar-cuspóir.
ábhar
subject
Bhí suim agam i stair na hÉireann, roghnaigh mé stair chomhaimseartha na hÉireann mar ábhar tráchtais MA is theastaigh uaim an Ghaeilge a fhoghlaim chun na hainmneacha go léir a bhí á léamh agam a thuiscint.
Ábhar scoile
school subject
- Áireamh ar riachtanais dhifriúla foghlaimeoirí agus cainteoirí dúchais
- Polasaí náisiúnta ó thaobh an tumoideachais de
- Scéim ‘Erasmus’ na Gaeltachta a bhunú agus Cúrsa Gaeltachta an BA (Oideachas) a leathnú
- Clár oibre d’fhorbairt na hollscolaíochta lán-Ghaeilge
- Ábhar scoile eile “Saíocht agus Litríocht na Gaeilge” a sholáthar
- Curaclam comhtháite a chur i bhfeidhm
-5 Tacaíocht, treoir agus maoiniú cuí a chur ar fáil do na heagrais dheonacha agus phobail a mbeidh ról criticiúil acu i gcur i bhfeidhm pleananna teanga insna ceantair Ghaeltachta.
ábhar roghnach
optional subject
Go deimhin, bhain urlabhraí Gaeltachta Fhine Gael, Frank Feighan, leas as an ócáid sheolta le cur in iúl go mbeidís ag déanamh athbhreithniú ar mholadh a rinne ceannaire an pháirtí go ndéanfaí ábhar roghnach don Ghaeilge i ndiaidh an Teastais Sóisirigh.
bhunábhar
primary subject
Sin é an fáth go bhfuil sé thar a bheith tábhachtach nach nglacfar le polasaí Fhine Gael agus Pháirtí an Lucht Oibre nach mbeidh an Ghaeilge mar bhunábhar tar éis an Teastais Shóisearaigh.
ábhar ar ábhar
subject by subject
Dhéanfaí é de réir a chéile, ábhar ar ábhar.
mar ábhar
as a subject
Ní oibríonn an córas sin aon áit eile a bhfuil teanga faoi lagmheas le foghlaim mar ábhar i gcóras scolaíocht trí theanga ardghradaim.
ábhar roghnach
an optional subject
A bhuíochas sin do cheannaire Fhine Gael Enda Kenny, a d’fhógair gan dul i gcomhairle le duine ar bith go mbeadh an Ghaeilge ina ábhar roghnach do dhaltaí meánscoile th’éis an Teastais Shóisearaigh.
svo
subject verb object
Is féidir an-fhreagra a thabhairt ar an cheist amaideach sin a chuirtí sách minic roimhe seo, "what good is Irish to anyone?" mar “it can save you for at least four years more from the effects of Alzheimer’s”! B’fhéidir ach an taighde a dhéanamh amach anseo, go bhfeicfear mar gheall ar éagsúlacht leagan amach na dteangacha a bheadh i gceist, vso móide athruithe tosaigh in éineacht le hateanga svo, iad siúd abraimis, le hais dhá theanga svo móide ateanga svo eile, go mbeidh i bhfad níos mó ná ceithre bliana saor ó dhrochthionchar na mallréire i gceist.
mar ábhair
as subjects
Ba é an tréimhse seo a chuir dlús lena shaol mar ealaíontóir suntasach tábhachtach agus thosaigh sé ar aicme nua péinteireachta inar úsáid sé móitífeanna dúchasacha cosúil le mná lena bpáistí mar ábhair.
a géillsinigh dhílse
her loyal subjects
Nuair a thug Éilís II, Banríon na hAstráile, (nó Banríon Shasana/na Ríochta Aontaithe/na Breataine mar is fearr aithne uirthi i measc thomhaltóirí na meán Gaeilge) cuairt ar a géillsinigh dhílse sna Fritíortha sa bhliain 2006, bhí tráchtairí áirithe abhus den tuairim go raibh sí ag tabhairt a cuairte deiridh ar an Astráil.
i measc ábhar eile
along with other subject(s)
De bharr torthaí maithe sna comórtais sin, tairgeadh scoláireacht ó Ollscoil Memphis dó agus is ann atá sé le bliain go leith anuas ag imirt leadóige agus déanamh staidéir ar Aclaíocht agus Spórt i measc ábhar eile.
géillsinigh seo
these subjects
Pléifidh mé an Titanic am éigin feasta, ach is é an cuimhneachán polaitiúil is mó a bheas ar siúl i mbliana, 2012, ná Conradh agus Cúnant Sollúnta Uladh caipéis a shínígh ceathrú milliúin duine ar an 28ú Meán Fómhair 1912 inar thug géillsinigh seo Sheoirse V móid go seasfadh siad taobh le taobh lena chéile agus “an ghéarchéim” faoi Pharlaimint Riail Dúchais a bhunú in Éirinn a fhuascailt.
leasábhar
secondary subject
Ní hamháin go bhfuil beirt ag múineadh na Gaeilge san ollscoil sin (Tomás Ó hÍde agus Elaine Ní Bhraonaín), ach tá duine acu fostaithe go lánaimseartha ag an ollscoil cheana féin agus táthar in ann an Ghaeilge a dhéanamh mar 'mhíonúr', nó 'leasábhar' san ollscoil sin le tamall.
ina príomhábhar céime
as a major degree subject
Má leantar ar aghaidh leis an bhfuinneamh agus an dúthracht atáthar ag cur isteach ann, is cinnte go mbeifear in ann an Ghaeilge a chur ina príomhábhar céime san ollscoil sin, díreach mar is féidir i bhformhór d’ollscoileanna na hÉireann.
Clúdaionn an neach a chluasa
the subject covers it’s ears
Clúdaionn an neach a chluasa lena lámha agus ligeann scread tostach as.
roghnach mar ábhar ardteistiméireachta
optional as a leaving cert subject
**SÓC: An moladh as cuimse a bhí i ndúnghaois Fhine Gael leis an Ghaeilge a dhéanamh roghnach mar ábhar ardteistiméireachta?**
MMGE: Ní bhacaim barraíocht le polaitíocht ach téann gach rud trí thréimhsí athraithe, ó thaobh an stair a bhí againne faoi rialtas Shasana, tá muid i gcoinne gach rud a thaganns anuas ón bharr!
**SÓC: Mar fhocal scóir a Mhichíl, luaigh tú linn ar ball go raibh tinneas ort tráth.
dá lucht géillsine
of his subjects
Cad a thug go dtí an Afraic é, agus fonn seilge air, nuair atá duine as ceathrar dá lucht géillsine gan obair ar bith? Baineann costas mór le turas mar é, is ní nós le ríthe tarraingt as a n-acmhainní féin.
i ndiaidh dó ábhar na cainte a tharraingt as bocsa
having drawn the subject of the speech from a box
Beidh achan duine ag caint beagnach as a sheasamh i ndiaidh dó ábhar na cainte a tharraingt as bocsa.
nach raibh sé indhéanta ábhair léinn a theagasc trí mhéan na Gaeilinne
that it wasn’t possible to teach a subject through Irish
Binchey agus Shéamuis Uí Dhuilearga - an saineolaí béaloideasa is tábhachtaí roimis Ó Crualaoich féin - “nach raibh sé indhéanta ábhair léinn a theagasc trí mhéan na Gaeilinne.
léiríonn gach pobalbhreith ar an ábhar
all polls taken on the subject show
Fuarchúis an Phobail
=========
Cé go bhfuil ceist na mbád neamhúdaraithe ina chnámh spairne idir na páirtithe polaitiúla, léiríonn gach pobalbhreith ar an ábhar go bhfuil bunáite mhuintir na hAstráile patuar faoin gceist.
i ngach aon ábhar
in every subject
Tá Kathleen go láidir den tuairim go bhfuil sé de bhuntáiste ag Coderdojo go gcuireann sé le scileanna réitithe fadhbanna na bpáistí agus go rachaidh na scileanna sin chun tairbhe do na páistí i ngach aon ábhar.
gur cheart gur ábhar roghnach a bheadh
ought to be a subject of choice
Chorcaí, gur cheart gur ábhar roghnach a bheadh sa Ghaeilge i ndiaidh an teastais shóisirigh.
go fiú ina hábhar roghnach
even as an optional subject
Ní thig le teanga a bheith go fiú ina hábhar roghnach, mura bhfuil éinne ann le hí a theagasc agus chun an rogha a chur ar fáil do na scoláirí.
na n-ábhar is fusa
of the easiest subjects
‘Máinliacht Diúracáin’ na dTorthaí
============
D'foilsigh an *Irish Times* i mí Feabhra liosta na n-ábhar is fusa le grádanna arda a aimsiú iontu san Ardteist.
dhá ábhar éagsúla Ghaeilge
two distinct subjects of Irish
A Chur Bealach an Gharraí
===========
Mhol an mheitheal saineolaithe idirnáisiúnta a tháinig le chéile faoi scáth Fiontar DCU chun comhairle a chur ar an Rialtas roimh dhréachtadh Straitéis Fiche Bliain don Ghaeilge go mbeadh dhá ábhar éagsúla Ghaeilge ins an Ardteist.
ag brath ar an ábhar
depending on the subject
Don chuid is mó anois, is ar líne nó thar r-phost a sheoltar isteach aistí ach, ag brath ar an ábhar, beidh gach seans go mbeidh clódóir uait.
sheol sé teachtaireacht chuig a ghéillsinigh dhílse
he sent a message to his loyal subjects
Ceapadh William Lygon, an seachtú hIarla Beauchamp, ina Ghobharnóir ar New South Wales sa bhliain 1899 agus sheol sé teachtaireacht chuig a ghéillsinigh dhílse chun iad a thréaslú as an méid a bhí bainte amach acu taobh istigh de thréimhse ghairid.
mar ábhar acadúil
as an academic subject
Bhíos ag cur ana-spéis sa Ghaelainn mar ábhar acadúil, mar theanga agus ní raibh faic uaim ach a bheith aige baile, ag labhairt na Gaelainne agus i measc mo mhuintire féin.
a choinnigh é féin agus a chine faoi chois
who kept himself and his people subjected
An rud ba mhó a chuaigh i gcionn ar dhaoine ná an dóigh nár léirigh Mandela aon ghoimh ina dtaobh siúd a choinnigh é féin agus a chine faoi chois.
gan ábhair a sholáthar
not to provide subjects
Go bunúsach feidhmíonn na Boird Scrúdaithe sa Ríocht Aontaithe mar a bheadh gnólachtaí príobháideacha ann agus tá cead dá réir acu gan ábhair a sholáthar mura bhfuiltear ag déanamh brabúis astu.
dá ghéillsinigh Astrálacha
for his Australian subjects
Is deis iontach í dá ghéillsinigh Astrálacha, leithéidí an ollaimh thuas, a ndílseacht a nochtadh don ábhar rí de shiotalach acu.
san ábhar chéanna
the same subject
Bhí sé sin iontach sásta mar bhí dúil bhocht aige féin san ábhar chéanna.
a chuid dintiúirí san ábhar
he qualified in the subject
Tá na leabhair uilig léite aige agus fuair sé a chuid dintiúirí san ábhar.
aitheantas mar ábhar riachtanach iontrála
recognition (of Irish) as a necessary entry subject
Meas ar Redmond
======
Ní le John Redmond a cháineadh atáim ag scríobh an ailt seo ach lena mholadh faoin tacaíocht láidir a thug sé do Chonradh na Gaeilge, sa troid fíochmhar chun aitheantas mar ábhar riachtanach iontrála a bhaint amach don Ghaeilge san NUI.
ar cheann de na hábhair riachtanacha
one of the mandatory subjects
Tar éis feachtas fíoreagraithe, d’éirigh le Conradh na Gaeilge, brú a chur ar Sheanad na hOllscoile nuabhunaithe glacadh le rún, inar socraíodh go mbeadh an Ghaeilge ar cheann de na hábhair riachtanacha le fáil isteach san Ollscoil, do dhaoine a rugadh in Éirinn.
bheith ina hábhar riachtanach
being a necessary subject (to enrol)
Bhí rún ar an gclár ag tacú le héileamh an Chonartha maidir le Gaeilge a bheith ina hábhar riachtanach le fáil isteach san Ollscoil nua.
ábhar éigeantach
compulsory subject
Tá na heagraíochtaí Gaeilge i gcoinne pholasaí Fhine Gael deireadh a chur leis an Ghaeilge mar ábhar éigeantach san Ardteist ach b’fhéidir nach bhfuil an straitéis cheart á leanúint acu.
Tá Gluais Beo! Pota Focal faoi chóipcheart ag Oideas Gael, foilsitheoirí na hirise Beo!
Pota Focal Beo! Glossary is under the copyright of Oideas Gael, publishers of Beo! magazine.
