ranna stáit
state departments
**(d)** Táimíd ag plé le ranna stáit éagsúla ach is obair í seo a thógann an-chuid ama agus is deacair dul chun cinn a mheas.
ar a bunaíodh an stát
on which the state was founded
Beidh aird á tarraingt sna míonna atá romhainn, ní hamháin ar an chóimheas agus ar an iolrú a chleachtann na páistí seo sa seomra ranga, ach ar an chuntas polaitiúil ar a bunaíodh an stát, cuntas atá anois ag tuar athruithe bunúsacha i nádúr an Tuaiscirt é féin.
Ligeann pobal na Stát Aontaithe a gcoireanna leo
they American public condone their crimes
Ligeann pobal na Stát Aontaithe a gcoireanna leo, ceadaíonn siad iad agus spreagann siad iad.
Bhagair an rialtas stáit
the state government threatened
Bhagair an rialtas stáit píonós níos géire ar aon duine a chiontófaí.
fite fuaite sa stát
firmly interwoven in the state
Tá an mheánaicme Phrotastúnach fite fuaite sa stát maidir le hairgead agus postanna.
háisíneachtaí stáit
state agencies
Bhuail Aogán Ó Muircheartaigh an sprioc nuair a rinne sé an gearán seo thíos:
Ar deireadh thiar ná fuil sé in am ag na háisíneachtaí stáit - agus ag na scoláirí gairmiúla sna coláistí tríú leibhéal chomh maith - áis cheart/áiseanna cearta a sholáthar ar an Idirlíon ina mbeadh teacht ar gach focal nua a chumtar (mar aon le dáta a chumtha!) agus ligean do dhaoine a bheith ag áiteamh ina dtaobh agus ag baint feidhme astu … Is mór an náire ná fuil a leithéid de áis Idirlín ar fáil go fóill (*Feasta*, Feabhra 2001).
gníomhaireachtaí an Stáit
state agencies
Bíonn gníomhaireachtaí an Stáit ag síormhaslú lucht na Gaeilge le heaspa measa.
Comhdháil na Stát Aontaithe
US Congress
Ghlaoigh Comhdháil na Stát Aontaithe ar Skilling, iar-CEO Enron, chun fianaise a thabhairt ach mhaígh seisean nach raibh cuimhne aige ar shonraí na n-imeachtaí a tharla sular theip ar an chomhlacht.
an t-aitheantas céanna stáit
the same state recognition
Amach anseo, beidh na cearta céanna agus an t-aitheantas céanna stáit, beagnach, ag na scoileanna príobháideacha is atá ag na scoileanna poiblí.
iar-Státrúnaí na Stát Aontaithe
the former US Secretary of State
Rinne sé botún faoi dháta ar a ndearna Kissinger ráiteas éigin agus rinne iar-Státrúnaí na Stát Aontaithe scéal mór as seo le haird a tharraingt ó na ceisteanna deacra a bhí á gcur air.
ghnóthaigh na Stáit Aontaithe
The US earned
Bhí (agus tá) muintir na Gearmáine Thiar an-bhuíoch as an gcuidiú seo gan dabht, ach ní raibh trácht aontreoch i gceist ach oiread: ghnóthaigh na Stáit Aontaithe ní ba mhó cumhachta polaitiúla san Eoraip dá bharr.
bord eadrána stáit
a state arbitration board
Cuireadh dlús leis an chaint ar dhul ar stailc sa NYPD an tseachtain seo caite nuair a tuairiscíodh sa *New York Daily News* go mb'fhéidir nach dtabharfadh bord eadrána stáit ach ardú de 5% sa bhliain do na póilíní, thar dhá bhliain.
eagraisí stáit
state organizations
Tá brú an Bhéarla ag teacht orainn ó eagraisí stáit agus ón eaglais chomh maith.
Aerfhórsa na Stát Aontaithe
the US Airforce
Tá conspóid den chineál céanna ar siúl faoi láthair mar gheall ar chead a bheith tugtha ag Rialtas na hÉireann d'eitleáin Aerfhórsa na Stát Aontaithe Aerfort na Sionainne a úsáid agus iad ar a mbealach go dtí an Meánoirthear.
ar riaradh an stáit
the running of the state
D'fhág sin a lorg go tréan ar riaradh an stáit ar feadh an chuid is mó den 20ú haois, agus tá an lorg ann go fóill.
Rannóg Stáit Stát Aontaithe Mheiriceá
The US State Department
Is spéisiúil freisin, sa tuarascáil is déanaí ar chúrsaí drugaí ó Rannóg Stáit Stát Aontaithe Mheiriceá, go gcáintear údaráis na tíre seo as gan a bheith ag déanamh dóthain leis an chósta a chosaint ó dhrugaí ag teacht isteach sa tír.
faoi smacht an stáit
in state control
Bhí an turas níos lú na trí huaire bealach amháin agus bhí ticéad fillte saor go leor, mar bhí an córas faoi smacht an stáit ansin.
An tAcht Um Chiontaithe in Aghaidh an Stáit
Offences Against the State Act
Mar shampla, chomh fada agus a bhaineann sé le cearta sibhialta agus polaitiúla, deir an Coimisiún go mbeidh siad ag scrúdú reachtaíochta ar leith ar nós An tAcht Um Chiontaithe in Aghaidh an Stáit 1939-1998 agus An Bille um Cheartas Coiriúil (Cionta Sceimhlitheoireachta) féachaint an sáraíonn sé cearta daonna.
tacaíocht stáit
state support
Níl sé furasta fiontraíocht mar seo a chothú agus bíonn gá le tacaíocht stáit, go háirithe i dtús an phróisis.
i seilbh an Stáit
in State ownership
Dea-scéala do phobail na gceantar sin gan amhras, ach ar chuir éinne an cheist fhollasach: dá mbeadh Eircom fós i seilbh an Stáit nach mbeadh sé níos fusa agus níos saoire treoir a thabhairt don chomhlacht na seirbhísí riachtanacha sin a chur ar fáil do chuile dhuine, ar mhaithe leis an leas coiteann?
Botúin
=======
Léiriú is ea an scéal truamhéalach seo ar na botúin a dhéanann rialtais nuair a bhíonn siad á dtiomáint ag ídéolaíocht sheanchaite na heite deise.
eagraíochtaí stáit
state organizations
Chun teacht timpeall ar an gcoimhlint idir forbairt ar bhóithre nua agus caomhnú na hoidhreachta, fostaíonn eagraíochtaí stáit seandálaithe chun taighde a dhéanamh ar na láithreacha trína mbeidh na bóithre á dtógáil.
níor admhaigh an stát
the state did not concede
Tuarascáil
=======
Go dtí gur fhoilsigh grúpa comhairleach dlí de chuid na Roinne Dlí agus Cirt tuarascáil ar an leabhal i mí an Mhárta seo caite, níor admhaigh an stát gur ghá na dlíthe a leasú.
na ranna stáit
the state departments
Is cinnte gur dúshlán a bheas ann dó na ranna stáit a mhealladh le seirbhísí Gaeilge a chur ar fáil go forleathan agus le dea-mhéin.
mhéadaigh líon na ndúnmharaithe sa stát
the number of murders in the state increased
Ag an am céanna, mhéadaigh líon na ndúnmharaithe sa stát.
gníomhaireachtaí stáit
state agencies
Bíonn plé againn freisin le gníomhaireachtaí stáit agus le dreamanna mar Fhoras na Gaeilge, an Roinn Gnóthaí Pobail, Tuaithe agus Gaeltachta, Údarás na Gaeltachta, Comhairle Chontae na Gaillimhe, Coiste Gairmoideachais an Chontae, etc.
gníomhaireachtaí stáit
state agencies
Má tá an Rialtas i ndáiríre faoin dílárnú, ba cheart dóibh an Rialtas a bhogadh amach as Baile Átha Cliath, roinn nó dhó a fhágáil ann agus roinnt gníomhaireachtaí stáit.
lasmuigh den stát
outside the state
Muna gceadaíonn an CLG dóibh Páirc an Chrócaigh a úsáid beidh orthu a gcuid cluichí a imirt ó bhaile, lasmuigh den stát.
éiteas an stáit
the ethos of the state
Fáisceann seo as éiteas an stáit, ó Sir James Craig agus a pharlaimint Phrotastúnach do Phobal Protastúnach anuas fríd na blianta.
maoiniú stáit
state funding
Cén fáth ar bunaíodh é?
Socraíodh ar chomhlacht teoranta a bhunú chun go bhféadfaimis urraíocht a dhéanamh ar thionscadail FÁS, Oifig Eolais don phobal a reáchtáil, scoileanna nó eile a bhunú agus maoiniú stáit a fháil chun an teanga agus an cultúr Gaelach a chur chun cinn i gCiarraí (agus lasmuigh den chontae).
scaradh na heaglaise agus an stáit
the separation of church and state
Os a choinne sin, tá *Americans United for Separation of Church and State *(AU), eagraíocht a chuireann béim ar shaoirse reiligiúnda, ag maíomh gurb é an t-aon phrionsabal a chinnteoidh go mbeidh saoirse fhealsúnach agus reiligiúnda ag gach Meiriceánach ná scaradh na heaglaise agus an stáit.
choistí stáit
state committees
Deir *The Christian Statesman:* "Tá tromlach na suíochán ag coimeádaithe Críostaí i gcás 36% de choistí stáit an Pháirtí Phoblachtaigh (nó 18 stát as 50), mar aon le mionlach ard suíochán i gcás na gcoistí eile.
Rúnaí Stáit
Secretary of State
Labhair Nixon agus a Rúnaí Stáit le chéile ar an ghuthán níos déanaí an lá sin faoin chruacheist pholaitiúil a chothaigh na himeachtaí seo do na Stáit Aontaithe.
heagraíochtaí stáit
state organizations
Tá na heagraíochtaí stáit ag rá go bhfuil méadú tagtha i mbliana ar líon na dturasóirí, ach is dócha nach gcreideann éinne sin agus, i ndáiríre, níl aon chóras éifeachtach acu le fás a thomhas ná le figúirí cearta a chur ar fáil.
a reáchtáiltear gnóthaí an Stáit
that the affairs of the State are run
Is léir nach bhfuil aon athruithe móra i ndán don dóigh a reáchtáiltear gnóthaí an Stáit ach amháin go bhfuil seans ann go ndéanfar an obair sin ar dhóigh níos éifeachtaí as seo amach (cé nach féidir a bheith ag súil go dtarlóidh sé sin i gcúrsaí iompair, b'fhéidir, de bhrí gurb é Martin Cullen atá sa chathaoir sin - eisean an té a chuir breis is €40 milliún d'airgead na gcáiníocóirí amú ar chóras vótála leictreonraí nach bhféadfaí a úsáid).
ag príobháidiú comhlachtaí Stáit
privatising State companies
Ní raibh riamh oiread gá ag an tír seo le díospóireacht, a scrúdódh buncheisteanna ar nós, ar chóir leanúint ag príobháidiú comhlachtaí Stáit; ar chóir go mbeadh ísliú cánach mar phríomhchuspóir i gcónaí; an bhfuil seasamh na tíre seo i leith chogadh na hIaráice mar ba cheart, agus mar sin de.
ó stáit na n-oibrithe láimhe
from the blue-collar states
Dá bhrí sin, tá Marlin den tuairim le fada gurb iad na Caitlicigh ghníomhacha ó stáit na n-oibrithe láimhe sa Mheán-Iarthar a shocróidh toradh an toghcháin.
comhlachtaí stáit
state companies
Deacracht eile ná nach leagann comhlachtaí stáit dóthain ama síos le haghaidh an achair a thógann sé aistriúchán a chur ar fáil.
ag streachailt le geilleagar na Stát Aontaithe
struggling with the US economy
Tá na hÉireannaigh, dar le Guerrera agus daoine eile, ag streachailt le geilleagar na Stát Aontaithe mar aon leis na dlíthe inimirce.
monaplacht stáit
state monopoly
An tionscal teilechumarsáide
=======
Díreach tar éis na hollscoile, fuair Goggin post mar innealtóir leictreonach leis an monaplacht stáit Telecom Éireann.
comhlachta fho-stáit
semi-state body
Tarlaíonn sé seo ag leibhéal i bhfad níos sóisearaí fiú agus is scannal uafásach é go raibh teacht ag Príomfheidhmeannach comhlachta fho-stáit ar eolas rúnda ar feadh trí mhí a d'fhéadfaí a úsáid chun aimhleas na heagraíochta a dhéanamh.
cáipéisí oifigiúla stáit
official state documents
Bailíonn an taighdeoir leaganacha stairiúla de na hainmneacha as réimse leathan foinsí scríofa; is iad na cáipéisí oifigiúla stáit agus eaglasta na príomhfhoinsí a is mó a úsáidtear; cáipéisí na Suirbhéireachta Ordanáis ón 19ú céad, ionchoisní agus suirbhéanna talún den 16ú - 17ú céad, rollaí éagsúla den 13ú - 14ú céad, anáidí eaglasta ón 15ú céad.
in éagmais tacaíocht cheart ón stát
in the absence of proper state funding
Tá an tIontaobhas ag iarraidh deontóirí eile a aimsiú chun a chinntiú go dtig leo borradh a choinneáil faoin Ghaelscolaíocht ó thuaidh, fiú in éagmais tacaíocht cheart ón stát.
ón stát brúidiúil Briotanach
from the brutal British state
DENIS: Huh?
MÁNAS: Iad ag éalú ón stát brúidiúil Briotanach agus ag teacht anseo.
namhaid cáiliúil “cur isteach” an Stáit
a famous enemy of State interference
Na laethanta seo, agus Iarnród Éireann ag lorg breis airgid ón Rialtais chun a ghréasán féin a fhorbairt i gceart, b’ait an rud é dá bhfaigheadh Ryanair (namhaid cáiliúil “cur isteach” an Stáit) fóirdheontas chun dul in iomaíocht leis an traein ar bhealach ionsaitheach, agus chun daoine a spreagadh le modh iompair a roghnú a bhfuil truailliú níos measa ag baint leis ná mar atá ag baint leis an traein.
Bhiúró Daonáirimh na Stát Aontaithe
US Census Bureau
D’úsáid Krantz sonraí ó Bhiúró Staitisticí Saothair agus ó Bhiúró Daonáirimh na Stát Aontaithe ina anailís, mar aon le staidéir a bhí déanta ag cumainn trádála agus ag grúpaí tionscail.
na heagrais Stáit
the State organisations
Tá gaol maith forbartha leis na heagrais Stáit, na meáin chumarsáide, scoileanna, coistí agus eagrais phobail agus le pobal na Gaeltachta go ginearálta.
an Paiteolaí Stáit
the State Pathologist
In ainneoin nach bhféadfadh an Paiteolaí Stáit, an Dr John Harbison, aon fhianaise a aimsiú maidir le conas a bhásaigh an leanbh a fuarthas ar an bhfeirm, dúirt an giúistís gur léir gur thacht Joanne an leanbh agus go raibh sé i gceist ag an teaghlach an leanbh a thabhairt chuig an Daingean agus é a chaitheamh isteach san fharraige, ach gur athraigh siad a n-aigne.
ranna stáit
state departments
Beidh an tAontas Eorpach ag lorg breis aistritheoirí tar éis 2007, chomh maith le hinstitiúidí poiblí agus ranna stáit anseo in Éirinn.
eagrais Stáit
State bodies
Uimhir a ceathair, comhairle a chur ar eagrais Stáit maidir le na dualgais atá orthu, agus ar deireadh, breathnú ar ghearáin a bhaineann le haon Acht eile.
dlí an Stáit seo a chur i bhfeidhm
to implement the law of this State
Muna mbíonn, déanfaidh sé tuilleadh creimthe ar leibhéal muiníne an phobail sna daoine a bhfuil sé mar fhreagracht orthu dlí an Stáit seo a chur i bhfeidhm.
comhlachtaí stáit
state bodies
Go mbeimis tar éis dul i bhfeidhm ar fhostaithe na gcomhlachtaí stáit agus go mbeadh cultúr an dátheangachais i réim sna comhlachtaí ar chuireamar oiliúint ar fáil dóibh.
ranna stáit
state departments
Beidh an tAontas Eorpach ag lorg breis aistritheoirí tar éis 2007, chomh maith le hinstitiúidí poiblí agus ranna stáit anseo in Éirinn.
Roinn Iompair na Stát Aontaithe
the US Transport Department
Measann Roinn Iompair na Stát Aontaithe go raibh timpeall 15 milliún Meiriceánach i mbun teileachomaitéireachta sa bhliain 2002, agus go bhfuil an líon seo ag fás suas le 20% sa bhliain.
dlí an Stáit seo a chur i bhfeidhm
to implement the law of this State
Muna mbíonn, déanfaidh sé tuilleadh creimthe ar leibhéal muiníne an phobail sna daoine a bhfuil sé mar fhreagracht orthu dlí an Stáit seo a chur i bhfeidhm.
comhlachtaí stáit
state bodies
Go mbeimis tar éis dul i bhfeidhm ar fhostaithe na gcomhlachtaí stáit agus go mbeadh cultúr an dátheangachais i réim sna comhlachtaí ar chuireamar oiliúint ar fáil dóibh.
san earnáil stáit
in the state sector
Bhí an t-ádh orainn daoine an-chumasacha agus fláithiúla a bheith bainteach leis an tionscadal ó thosaigh sé, idir na daoine ar an fhoireann, ár gcairde sa phobal agus, muise, daoine áirithe san earnáil stáit a raibh agus a bhfuil fíorthuiscint acu ar an tábhacht a bhaineann le cultúr agus teanga.
a fheidhmíonn ar son a stáit
who act for their state
Baill tofa go hiomlán atá sa bhrainse seo, idir bhaill Seanaid, a fheidhmíonn ar son a stáit, agus bhaill Chomhdhála, a fheidhmíonn ar son a dtoghcheantar.
Bhanc Ceannais na Stát Aontaithe
the US Central Bank
I 2004 tosaíodh fiosrúchán faoin scéim faoi cheannas Paul Volcker, iarchathaoirleach Bhanc Ceannais na Stát Aontaithe.
ón earnáil stáit
from the state sector
Glactar leis anois ar bhonn domhanda gur trí na córais nua-theicneolaíochta seo a chuirfear ar fáil seirbhísí gutháin, seirbhísí teilifíse, an Gréasán Domhanda agus deiseanna oideachais baile, mar aon le siopadóireacht ar líne agus seirbhísí ón earnáil stáit.
an rialtas feidearálach agus stáit
the federal and state government
Tá an rialtas feidearálach agus stáit ag teacht i gcabhair ar na daoine agus tá $100 milliún fógartha go dtí seo i bhfoirm deontas agus iasachtaí le ráta íseal úis.
i gComhdháil na Stát Aontaithe
in the US Congress
Agus é ina cheannaire ar an bPáirtí Poblachtánach i gComhdháil na Stát Aontaithe, cúisíodh é i gcomhcheilg agus éillitheacht.
chuile stát
every state
Chomh maith le húdaráis áitiúla, tá parlaimint dá gcuid féin ag chuile stát agus ag an dá Chríoch, agus tá parlaimint náisiúnta i gCanberra.
gur chuir an stát an dubh ar an gheal orthu
that the state tricked them
Thiocfadh leat a rá gur chuir an stát an dubh ar an gheal orthu! Agus ós rud é go raibh na marcanna breise bunaithe ar threoracha, an bhféadfadh gur tugadh droim láimhe do threoracha ceapacháin eile? Níor mhiste é seo a shoiléiriú ar mhaithe le dea-chleachtas, ionracas agus eitic!
Acht na dTeangacha
=======
Ach tá ceisteanna eile fós le freagairt.
i gComhdháil na Stát Aontaithe
in the US Congress
Agus é ina cheannaire ar an bPáirtí Poblachtánach i gComhdháil na Stát Aontaithe, cúisíodh é i gcomhcheilg agus éillitheacht.
phaiteolaí stáit
state pathologist
De réir thuarascáil an phaiteolaí stáit, cuireadh sé philéar san uasal Fullerton, sa chloigeann, sa mhuineál, ina lámh dheis, ina cholainn, agus ina cholpa clé.
ag tarraingt ar theorainn na Stát Aontaithe
flocking to the US border
Le leathchéad bliain tá na milliúin de phobal Mheicsiceo agus na dtíortha deisceartacha eile ag tarraingt ar theorainn na Stát Aontaithe agus ag trasnú isteach sna Stáit Aontaithe, go dleathach agus go mídhleathach, ar thóir oibre, go háirithe in earnáil na seirbhísí.
cuid de mheabhair chorparáideach na rannóg éagsúil stáit
some of the corporate memory of the various state departments
Leis an mhéid athruithe foirne atá tuartha, níl dabht ar bith ach go gcaillfear cuid de mheabhair chorparáideach na rannóg éagsúil stáit.
stát spleách
dependent state
Ba bhocht an chinniúint a bhí roimh an bPolainn mar stát spleách de chuid an Aontais Shóivéadaigh.
iasachtaí stáit
state loans
”
An dara fadhb a bhí ann ná go raibh airgead an Údaráis leagtha amach i dtrí chiste: airgead riaracháin, airgead caipitil, agus rud nach bhfuil ann a thuilleadh, airleacain, nó iasachtaí stáit.
sna stáit dheisceartacha
in the southern states
Samhlaíonn go leor gur thit cogadh cathartha Mheiriceá amach sna stáit dheisceartacha den chuid is mó, ach déantar dearmad gur tharla cathanna sa tuaisceart freisin.
a chothaítear an fhéinmhuinín a theastaíonn ó stát óg le bláthú
that the self-confidence is fostered which a new state needs to blossom
Ach ainneoin a lochtanna, creidim gurb é an t-aon Taoiseach, go dtí seo ar aon nós, a léirigh gur thuig sé gur trí chaighdeán maireachtála an phobail a fheabhsú, in éineacht le mórtas cine an phobail a athmhúscailt, a chothaítear an fhéinmhuinín a theastaíonn ó stát óg le bláthú.
tionchar na Stát Aontaithe
the influence of the US
Is deacair a dhéanamh amach an bhfuil tionchar na Stát Aontaithe ar an domhan ag dul i méid nó i léig.
Rúnaithe Stáit na linne
the Secretaries of State of the time
Is gá an cheist a chur: An raibh a fhios ag Rúnaithe Stáit na linne, nuair a bhí gníomhaithe an Bhrainse Speisialta ag marú daoine, cad é a bhí ar bun acu? Má bhí a fhios, nach bhfuil siad féin ciontach?
Is ceist bhunúsach í.
a chaitheann na Stáit Aontaithe
which the US uses
Úsáidtear 68% den ola a chaitheann na Stáit Aontaithe ar chúrsaí iompair, an mhórchuid di ar iompar bóthair.
Oifig Staidrimh na Stát Aontaithe
the US Statistics Office
Dé réir Oifig Staidrimh na Stát Aontaithe, rugadh an 300 milliúnú Meiriceánach ar an 17 Deireadh Fómhair.
eagraíochtaí stáit
state organisations
Go deimhin, dúirt sí mura mbeadh iriseoirí ag seoladh iarratais rialta ar thóir eolais ó eagraíochtaí stáit faoin Acht nach mbeidís ag feidhmiú ar bharr a maitheasa.
eagraíocht stáit
state body
“Slieve League” an teideal a bhí air agus ghlac mé leis gur “Sliabh Liag” a bhí i gceist ag an eagraíocht stáit seo, in ainneoin Acht na dTeangacha Oifigiúla.
dá n-éireodh thar barr le stát nó contae,
if a state or county got on well,
Dá mbeadh bliain thar barr ag pobal áirithe, nó dá n-éireodh thar barr le stát nó contae, ghairtí a leithéid mar altú do Dhia as an dearlacadh.
toghchán stáit
a state election
Beidh dhá thoghchán i NSW i mbliana: toghchán stáit ar an 24 Márta agus níos deireanaí (b’fhéidir i mí Dheireadh Fómhair) toghchán náisiúnta.
Dá mhéad daoine atá dílis don stát,
the more people that are loyal to the state,
An bhfuil a dhath níos simplí, níos sothuigthe ná an coincheap go gcaithfidh saoránaigh bheith dílis don stát ina bhfuil siad beo? Dá mhéad daoine atá dílis don stát, is amhlaidh is buaine a bheidh sé.
Mar chomhlacht de chuid stát na hÉireann,
as a body of the Irsih state,
Mar chomhlacht de chuid stát na hÉireann, foilsítear gach rud i nGaeilge agus i mBéarla agus is féidir iarratais a sheoladh isteach i gceachtar den dá theanga.
brúidiúlacht stáit
state brutality
”
Deir Krauss go bhfuil gach seans ann go mairfidh teangacha a bhfuil ar a laghad milliún duine á labhairt faoi láthair, cé go ndeir sé go dtiocfadh le brúidiúlacht stáit deireadh a chur le teanga a mbeadh fiú an méid sin cainteoirí aici.
tacaíocht láidir stáit.
strong state support.
Go ginearálta, áfach, deir Krauss gur féidir a bheith dóchasach faoi theangacha a bhfuil ar a laghad milliún duine á labhairt agus luann sé cúinse eile atá riachtanach má tá teanga le maireachtáil: tacaíocht láidir stáit.
tacaíocht oifigiúil stáit
official state support
Deir sé go bhfuil os cionn dhá chéad teanga ar domhan a bhfuil tacaíocht oifigiúil stáit acu agus gur eisceacht í an Ghaeilge sa mhéid is go bhfuil an rialtas ag tacú léi ach gur beag duine atá á labhairt mar sin féin agus gur dócha go bhfuil an bás i ndán di mar theanga phobail.
dúnmharaithe á ndéanamh ag gníomhairí an Stáit
murders being committed by agents of the State
Luaigh sé teip d’aon turas taifid a choinneáil, díobháil cuntasachta, coinneáil siar faisnéise agus fianaise, síos fríd an réimse iomlán, dúnmharaithe á ndéanamh ag gníomhairí an Stáit san áireamh.
i mbéarlagair na Stát Aontaithe
in the slang of the United States
Tugann Cassidy mórán samplaí d’fhocail Bhéarla atá i mbéarlagair na Stát Aontaithe agus is fíor go bhfuil na leaganacha Gaeilge a aimsíonn sé iontach cosúil leis an Bhéarla ó thaobh fuaime agus brí de.
idir ollscoileanna na Stát Aontaithe
between the universities of the United States
Ar aon nós, tá cluiche darb ainm "peil" á imirt idir ollscoileanna na Stát Aontaithe ó shin i leith.
Ba é seo aimsir bhunaithe agus fháis na n-ollscoileanna móra stáit
This was the period during which state universities were establised and grew
Ba é seo aimsir bhunaithe agus fháis na n-ollscoileanna móra stáit freisin, agus taobh istigh de scór bliain nó mar sin bhí ollscoileanna ag imirt an spóirt nua seo ó chósta go cósta.
déantar an chathair is mó daonra sa stát de Lincoln,
Lincoln becomes the town with the biggest population in the state,
In Nebraska, mar shampla, déantar an chathair is mó daonra sa stát de Lincoln, baile na hollscoile stáit, ar laethanta na gcluichí peile, mar gheall ar an 90,000 breise a líonann an staid.
chun na Stát Aontaithe
to the United States
Ghnóthaigh an scannán gradam an Directors Finders, mar shampla agus ag deireadh mhí Mheán Fómhair taispeánadh Kings i bpictiúrlann an Director’s Guild of America ar Sunset Boulevard in Los Angeles do lucht féachana ina raibh dáileoirí agus gníomhaithe – daoine a mbeadh sé ar a gcumas, b’fhéidir, an scannán a thabhairt chun na Stát Aontaithe agus sprioc gach léiritheora agus stiúrthóra a bhaint amach do Collins.
eagraíocht stáit
state organisation
Dá gcaithfinnse éirí gach maidin agus siúl isteach in institiúid nó eagraíocht stáit chun post a dhéanamh, gheobhainn bás mall lá i ndiaidh lae!”
Taitníonn na dúshláin atá ag baint leis an bpost leis – agus admhaíonn sé nach post é do dhuine ach amháin a bhfuil “tairseach leadráin an-íseal” aige.
go gcoimeádfadh an Stát bun mór
that the State would keep a big stake
Thug Martin Cullen, a bhí ina aire iompair ag an am, gealltanas go ndéanfaí “leasanna straitéiseacha an Stáit” a chosaint agus, chuige sin, go gcoimeádfadh an Stát bun mór sa chomhlacht príobháideach.
seanlaethanta an stáit aonpháirtí
the old days of the one-party state
Tá deireadh le seanlaethanta an stáit aonpháirtí go deo na ndeor.
Measaim go mbíonn sé de cheart ag an stát úsáid a bhaint as foréigean i gcúinsí áirithe
I think that the state have a right to use violence under certain circumstances
Measaim go mbíonn sé de cheart ag an stát úsáid a bhaint as foréigean i gcúinsí áirithe – má tá rud éigin ina bhagairt do shíocháin dhomhanda, cuir i gcás.
aire stáit
junior minister
I rith na trialach, rinne Bobby Molloy – a bhí ina aire stáit ag an am – iarracht teagmháil a dhéanamh leis an mBreitheamh Philip O’Sullivan, breitheamh den Ard-Chúirt a bhí i gceannas ar an triail.
baill de Chomhdháil na Stát Aontaithe
members of the US Congress
Ag an leibhéal is airde – an leibhéal feidearálach – oibríonn an tír mar aonad amháin, agus is ar an leibhéal seo a thoghtar an t-uachtarán, baill de Chomhdháil na Stát Aontaithe agus na seanadóirí a shuíonn sa chomhdháil sin in Washington.
ionadaithe chun rialtais na stát,
representatives to the stat governments
Ar an gcéad leibhéal eile – leibhéal an stáit – toghtar ionadaithe chun rialtais na stát, ar rialtais iad atá eagraithe díreach mar a bheadh tíortha beaga iontu sa chaoi is go bhfuil gobharnóirí – a fheidhmíonn mar uachtaráin – seanadóirí agus teachtaí comhdhála i gceist.
i mbunreacht an stáit.
in the constitution of the state
Níl ach mí imithe tharainn anseo ó bhí toghchán méarachta ar siúl i mo bhaile féin agus reifreann ar chúpla airteagal i mbunreacht an stáit.
stát i ndiaidh stáit.
state after state
Is é 2008 an bhli
ain chinniúnach, ámh, mar is i dtús na bliana seo a roghnóidh na páirtithe a n-iarrthóirí oifigiúla don toghchán, stát i ndiaidh stáit.
chun vóta na stát éagsúil a chomhaireamh
to count the votes of the various states
Tiocfaidh na páirtithe le chéile i rith an tsamhraidh ansin chun vóta na stát éagsúil a chomhaireamh agus a n-iarrthóirí oifigiúla a ainmniú.
Tá Gluais Beo! Pota Focal faoi chóipcheart ag Oideas Gael, foilsitheoirí na hirise Beo!
Pota Focal Beo! Glossary is under the copyright of Oideas Gael, publishers of Beo! magazine.
