sa tslí is éifeachtaí
in the most effective way
" An cheist a chuirfeadh sí ná "an bhfuil na polasaithe stáit go léir agus an bhfuilimid féin mar phobal ag treabhadh le chéile
sa tslí is éifeachtaí ar mhaithe leis an teanga?"
Tá obair mhór ar siúl ag an mbean ghníomhach seo, i mórán réimsí den saol.
i slite
in ways
"Thaitin sé go mór liom
i slite ach bhí sé ana-dhian.
slite difriúla
different ways
Tá sé riachtanach mar go mbíonn an dream a bhíonn i gcumhacht go han-mhaith ag cur a leagan féin den stair os comhair an tsaoil i
slite difriúla.
slí bheatha
career
Bhí dream óg fuinniúil i mbun oibre ann agus é mar bhrionglóid ag go leor acu
slí bheatha a bhaint amach sna meáin chumarsáide.
ar shlí na fírinne
deceased
Tá cuid de na daoine seo
ar shlí na fírinne anois, de bharr easpa maoinithe san earnáil sláinte, agus de bharr nach raibh daoine a raibh an chumhacht acu ábalta ná sásta dul i ngleic leis an bhfadhb agus glacadh leis an dualgas a ghabhann le cumhacht.
slite
ways
Cé go bhfuil
slite ann chun úsáid ríomhairí agus an Ghréasáin Dhomhanda a dhéanamh níos éasca dóibh siúd atá faoi mhíchumas, caithfear fós cabhair a fháil chun iad a chur ag obair.
ar shlí na fírinne
dead
Tá na créatúir seo go léir
ar shlí na fírinne, bás faighte go hanabaí acu ar ár mbóithre fealltacha.
tá slite aimsithe aige
he has found ways
Deir siad fós leis ó am go chéile gan a bheith ag seinm liricí Béarla ach
tá slite aimsithe aige le déileáil leis seo.
shlite
ways
Agus mé ag tarraingt ar dheireadh mo bhliana Erasmus i Rennes i dtuaisceart na Fraince, ba í an phríomhaidhm a bhí agam ná smaoineamh ar
shlite chun fanacht ansin.
slí mhaireachtála
a way of life
Bhíodar ag fágáil
slí mhaireachtála go raibh baint mhór aige leis an bhfarraige ina ndiaidh agus, níos deacra fós, bhíodar ag fágáil slán ag a ngaolta.
ar shlí na fírinne
gone to their eternal reward
Tá na bíomaí ar nós anam daoine atá
ar shlí na fírinne ach, lena chois sin, seasann siad mar chomharthaí dochais, beatha, solais agus athnuachana," a mhínigh Gustravo Bonevardi, duine den fhoireann a dhear an taispeántas.
ar shlí na fírinne
dead
Agus, má dhéanann siad sin, beidh *raison d'etre *an IRA
ar shlí na fírinne.
ar shlí éasca
in an easy way
Is leabhar d'fhoghlaimeoirí an ceann eile, agus rinne mé é mar gur shíl mé go gcuirfeadh daoine suim san ábhar agus gur deis a bheadh ann do thosaitheoirí eolas a chur ar an chló gaelach
ar shlí éasca.
shlí bheatha
livelihood
Ó thaobh na feirmeoireachta de, tá titim ana-mhór i líon na ndaoine atá ag brath ar an dtalamh mar
shlí bheatha agus tá tamall ann ó bhí an fheirmeoireacht ag cur aráin i mbéalaibh gach n-aon dár n-áitreabhaigh.
caitear sa tslí chéanna leo
they are treated the same way
Ó thaobh pá is tuarastail de,
caitear sa tslí chéanna leo is a chaitear leis na comhlachtaí ollmhóra a bhfuil na billiúin euro acu.
ar shlí éasca
in an easy way
Is leabhar d'fhoghlaimeoirí an ceann eile, agus rinne mé é mar gur shíl mé go gcuirfeadh daoine suim san ábhar agus gur deis a bheadh ann do thosaitheoirí eolas a chur ar an chló gaelach
ar shlí éasca.
ar shlí níos mine
in a more detailed way
D'fhéadfadh easpa comhoibrithe an MOD fós a bheith mar chionsiocair le Rialtas na hÉireann fiosrúchán poiblí níos cumhachtaí a bhunú amach anseo leis an scéal uilig a fhiosrú
ar shlí níos mine.
ar go leor slite
in many ways
"Chuaigh Davitt ana-mhór i bhfeidhm orm thar aon duine eile a bhí suas le mo linnse toisc go raibh sé ag scríobh laistigh den gcathair, go raibh tionchar Mheiriceá
ar go leor slite, tionchar an cheoil agus tionchar fhilíocht Mheiriceá, tar éis dul i bhfeidhm air mar a bhí sé dulta i bhfeidhm ormsa.
slí bheatha a bhaint amach
to make a living
AÓF: Cathain a thosaigh tú ag seinm na cláirsí go proifisiúnta? An bhfuil sé éasca
slí bheatha a bhaint amach sa cheol agus ar an gcláirseach amháin?
CDeB: Thosaíos i 1990.
a sholáthraítear ar shlite eile
which are supplied in other ways
Ach in ionad na seirbhísí a sholáthar thar an nguthán soghluaiste faoi mar a bhí i gceist go dtí seo, tá an fhéidearthacht ann anois an fón a úsáid mar ghléas chun íoc as seirbhísí
a sholáthraítear ar shlite eile - bíodh sé sin ar an idirlíon nó tríd an bpost.
slí bheatha
livelihood
Tá sin tábhachtach dúinn mar chuireamar a lán oibre agus airgid isteach ann agus táimid ag iarraidh
slí bheatha a dhéanamh as an mbanna.
slí bheatha
livelihood
AÓF: An féidir
slí bheatha a dhéanamh as an gceol Gaelach i Chicago?
SR: Is féidir.
Ceann de na slite is éifeachtaí
one of the most effective ways
Ceann de na slite is éifeachtaí le tabhairt faoi seo ná bunús eacnamúil a thabhairt don Ghaeilge trí ghnólachtaí agus fiontraíocht a chothú a mbeidh an Ghaeilge lárnach iontu.
mar shlí bheatha
as a career
Sa chomhthéacs seo is éasca a thuiscint cén fáth nach raibh daoine óga ag roghnú ghairm an iascaire
mar shlí bheatha.
Slí thraidisiúnta maireachtála
a traditional way of living
Slí thraidisiúnta maireachtála do phobal chósta na hÉireann ab ea iascaireacht, seachas slí le héirí saibhir, a dúradh.
cothú slí mhaireachtála atá sláintiúil
maintaining a healty lifestyle
Tá dlúthbhaint ag cultúr na caoithiúlachta i Meiriceá leis na deacrachtaí maidir le cailleadh meáchain agus
cothú slí mhaireachtála atá sláintiúil.
slí shásúil
satisfactory way
Anuas air sin, toisc nach féidir "spás" a úsáid i seoltaí idirlín, níl aon
slí shásúil ann chun an bhearna idir focail a léiriú.
slí bheatha
career
Sa deireadh b'éigean do Emerson a phost a fhágáil agus
slí bheatha mar scríbhneoir a thriail.
mar shlí bheatha
as a career
"Bhí an dá cheol *compatible*, chroith siad lámha áit éigin i mo chloigeann, ach níor thoisigh mé a smaoineamh ar an cheol
mar shlí bheatha go dtí go raibh mé in Ollscoil na Ríona.
slí mhaireachtála
way of life
Cheol sé féin agus a chara mór Bruce Scott le chéile sna clubanna agus tithe tábhairne Éireannacha faoin ainm "Barry and Bruce" agus shíl mé go raibh
slí mhaireachtála iontach acu.
ar a shlí abhaile
on his way home
An ceann ar chuimhnigh sé uirthi ná "Cén t-am é?" agus bhí sé chomh sásta sin leis féin gur thosaigh sé ar cur na ceiste ar na daoine ar an tsráid agus é
ar a shlí abhaile.
an tslí
the way
I measc na nithe sin, tá
an tslí a mbíonn siad beo ó lá go lá, gan iad cinnte cén áit a dtiocfaidh an chéad seic eile as.
a lán slite
a lot of ways
Cén sórt meoin atá acu? Tá na lúthchleasaithe ag brath orthu in
a lán slite ach an bhfuil siad ag déanamh a leasa? Céard tá i ndán do na lúthchleasaithe amach anseo nuair a éireoidh siad as an spórt? Tuilleadh cur i gcéill agus uisce faoi thalamh b'fhéidir? Agus drochfhadhbanna sláinte níos déanaí is dóigh.
ar shlí thrédhearcach, shimplí
in a transparent and simple way
Míbhuntáistí
=======
Tá míbhuntáistí áirithe ag baint leis an gcóras atá i bhfeidhm faoi láthair - ach tá buntáiste mór amháin aige: is féidir na páipéir bhallóide a fheiceáil agus a chomhaireamh
ar shlí thrédhearcach, shimplí.
mar shlí bheatha
as a career
Ach leis an fhírinne a rá, tá dúil mhór againn a bheith ag seinm ceoil
mar shlí bheatha.
In ainneoin a ghnóthaí is a bhí sé ina shlí bheatha
despite how busy he was in his career
"
In ainneoin a ghnóthaí is a bhí sé ina shlí bheatha, deir Whitaker nach raibh sé chomh deacair sin cothromaíocht a fháil idir saol an teaghlaigh agus cúraimí stáit.
slí éigin a aimsiú
to find some way
Nach mbeadh sé i bhfad níb fearr dá gcuirfí teorainn leis an mhéid daoine a scaoilfí isteach sa tír ach, ar a laghad, go ndéanfaí iarracht
slí éigin a aimsiú chun fáilte a chur rompu siúd in oirthear na hEorpa a bheas mar chomhshaoránaigh againn ó bhí na Bealtaine ar aghaidh?
Is gá go leor athruithe a chur i bhfeidhm i bpolasaithe inimirce na hÉireann.
na slite is éifeachtaí
the most effective ways
Tá a fhios againn go bhfuil fadhbanna le réiteach ag na polaiteoirí maidir leis na ceisteanna seo, ach tá muid in amhras ann an bhfuil
na slite is éifeachtaí aimsithe acu le dul i ngleic leo.
ar shlí thaitneamhach
in an enjoyable way
Tá taisce breá téacsanna mar chuid den chlár freisin - acmhainn a thugann deis don bhfoghlaimeoir éisteacht le fuaimniú focail ina rogha canúna
ar shlí thaitneamhach.
a réitigh an tslí chun an Tí Bháin dó
who cleared the way to the White House for him
Thug sé neamhaird ar chomhaontaithe sollúnta idirnáisiúnta ar nós Koyoto agus lean sé air go meidhreach ag cabhrú lena chuid cairde sna comhlachtaí ola
a réitigh an tslí chun an Tí Bháin dó.
slí bheatha
career
AÓF: An éiríonn tú tuirseach den cheol ariamh? An bhfuil tú in ann an saol a shamhlú gan an ceol?
SJW: Ní éirím! Níl mé in ann an saol a shamhlú gan an ceol!
AÓF: Dhá mbeadh do shaol le caitheamh agat arís agus rogha agat teacht ar ais mar a theastaigh uait, an dtiocfá ar ais mar cheoltóir arís nó an bhfuil aon ealaín nó
slí bheatha eile ba mhaith leat a thriail?
SJW: Theastaigh uaim i gcónaí a bheith i mo thréidlia, mar is maith liom ainmhithe, ach chun an fhírinne a rá, tá mé breá sásta mar atá mé.
dá gceapfaimis ar aon tslí
if we thought in any way
Agus caithfeadsa a rá ná beadh fonn ar bith ormsa a bheith i mo shaoránach de chuid na tíre seo
dá gceapfaimis ar aon tslí go rabhamar níos fearr ná cine ar bith eile ar domhan.
shlite chun seo a sheachaint
ways to avoid this
Ach tá daoine ag teacht ar
shlite chun seo a sheachaint anois agus tá na costais ag titim go leanúnach.
imithe ar shlí na fírinne
deceased
Tá Séamas, Mícheál agus Proinséas
imithe ar shlí na fírinne.
imithe ar shlí na fírinne
deceased
Bíonn na deiseanna ar fáil uaireanta é seo a dhéanamh agus iad beo ach más
imithe ar shlí na fírinne atá siad is beag é ár suim go minic.
ar a slí abhaile
on their way home
Neamhaird
=======
Mar is eol do dhuine ar bith a bhí i Londain, bíonn deifir ar dhaoine ansin i gcónaí, go mór mór
ar a slí abhaile ag deireadh an lae, agus ní raibh daoine sásta aird a thabhairt ar rabhadh Angie.
an tslí mhaireachtála
the way of living
"
Thaitin
an tslí mhaireachtála thall léi chomh maith, cé go b'fhearr léi cónaí in Éirinn.
an tslí is éifeachtaí
the most effective way
Mar is eol do chách,
an tslí is éifeachtaí le hábhar ar bith a fhoghlaim ná é a theagasc.
cearta slí
rights of way
Comhairle na Tuaithe
=======
Tuigim go bhfuil fadhbanna ann ó thaobh bealaí isteach agus
cearta slí de, agus bhunaigh an tAire Gnóthaí Pobail, Tuaithe agus Gaeltachta, Éamon Ó Cuiv, Comhairle na Tuaithe, ar a bhfuil ionadaithe ag na feirmeoirí agus ag Comhairle Sléibhte na hÉireann, chun an cheist seo a phlé (feach (www.
slí bheatha
livelihood
D'fhiafraigh mé de an raibh sé i gceist aige
slí bheatha a bhaint amach ar shlí nua agus is é an freagra a fuair mé ná go raibh sé ag obair ar "an dara singil deacair"!
Aindiachaí
=======
Ag druidim le deireadh ár gcuid ama le chéile, cuirim ceist ar McCann an bhfuil aon cheist nach gcuirtear air de ghnáth le linn agallaimh a ba bhreá leis a fhreagairt.
ar shlí na fírinne
deceased
Má amharcann sé siar ar a tharla, ar a chairde atá
ar shlí na fírinne - ar Sheán Mac Diarmada go speisialta - agus ar a chomhrádaithe nach eol dó iad a bheith beo nó marbh - Conchubhar Ó Coileáin, Diarmuid Ó hEigeartaigh agus Gearóid Ó Súilleabháin - ní hannamh é ag smaoineamh ar an todhchaí nuair a chuirfear clabhsúr ar an obair ar chuir lucht Sheachtain na Cásca tús léi.
slí isteach
a way in
Ach, níos tábhachtaí fós, bhuail sí le neart daoine a rachadh i bhfeidhm uirthi agus a thabharfadh
slí isteach san iriseoireacht di.
slite beatha
careers
Go dtí seo, tá beannachtaí,
slite beatha, tíreolaíocht, cúpla amhrán agus uimhreacha déanta againn - gan trácht ar Oíche Shamhna.
slite
ways
"Tá muintir Bhaile Munna saibhir i go leor
slite nach bhfuil daoine eile saibhir.
le slí bheatha a bhaint amach
to make a living
Tá cuid de na daoine ag iontú ar an turasóireacht go páirtaimseartha nó go lánaimseartha
le slí bheatha a bhaint amach.
As mo shlí
out of my way
Gluais • Glossary
athinsintretelling
ar dhlúthchuid de theagasc na Súifeach iad tráthwhich were once an integral part of the Sufis' teachings
an iomarca tráchtatoo much traffic
ar bíson tenterhooks
sceitimínírapturous excitement
ar leathadhwide open
As mo shlíout of my way
a stumpa amadáinyou out-and-out fool
ar iasachton loan
is baolachI'm afraid
ag grágaílbraying
go frascopiously
thar fóirover the top
taibhreamhdream
brímeaning
i do dhúiseachtawake
cóisirparty
scata leaideannaa crowd of lads
óinseachfoolish woman
ag tagairt domsareferring to me
stuaicsullen appearance
ní nach ionadhnot surprisingly
truapity
murach na mnáif it wasn't for the women
Sall leis.
an tslí agus an caighdeán maireachtála
the way and standard of living
Thaitin
an tslí agus an caighdeán maireachtála go mór liom.
slite eile
other ways
Dá bhrí sin, bíonn
slite eile agam anois chun taispeáint dóibh cad atá i gceist leis an chultúr Gaelach, agus conas atá sé.
ag imeacht ar shlí na fírinne
dying
De réir na ndeirfiúracha, scrios an IRA cibé fianaise a bhí ar fáil taobh istigh den phub, bhris siad na ceamaraí slándála taobh amuigh ar an tsráid, bhagair siad ar cibé duine a chonaic an t-uafás agus d'imigh leo - gan scairt a chur ar otharcharr féin don fhear a bhí
ag imeacht ar shlí na fírinne, athair beirt pháistí, a sháith siad le scian agus a chiceáil siad sa chloigeann.
slí
a way
Sa t
slí sin, mairfidh an Ghaeilge go deo i do chroí.
le slí bheatha a bhaint amach
to have a career
“Cheapas ag an am go mbeadh orm dul thar lear
le slí bheatha a bhaint amach.
slí
a way
Sa t
slí sin, mairfidh an Ghaeilge go deo i do chroí.
i mo shlí
in my way
An bhfuil aon rud níos measa ná daoine a fheiceáil ag glacadh grianghraf ag coirmeacha ceoil lena nguthán? Dúisígí agus éistigí leis an gceol a chairde! Tá sé ródhorcha chun grianghraif a ghlacadh agus tá do lámh
i mo shlí! Is beag is fiú na ceamaraí saora atá le fáil sna gutháin – má tá ceamara digiteach uait téigh amach agus ceannaigh ceamara digiteach - lánstad.
slite éagsúla
various ways
Cinnte, maireann traidisiún na peile Gaelaí agus na hiomána i gceantair éagsúla tuaithe ar fud na tíre, ach sna bailte agus sna cathracha (agus tá os cionn 50% de dhaonra na hÉireann iontu sin) tá traidisiún i bhfad níos laige agus roghnaíonn daoine óga
slite éagsúla chun a gcuid ama a chaitheamh.
tslí bheatha
career
”
Bhí an-suim ag Seán riamh anall sa mhúinteoireacht ach, mar gheall ar chúrsaí airgid, níor éirigh leis dul leis an
tslí bheatha sin.
ar shlí an-dearfach
in a very positive way
”
Is duine é Seán Ó Tiarnaigh a bhfuil a chion féin déanta aige don Ghaeilge sna Stáit Aontaithe agus atá tar éis dul i bhfeidhm ar go leor daoine
ar shlí an-dearfach, mar mhúinteoir agus mar dhuine.
a d’imigh ar shlí na fírinne
who died
*
Sin é an véarsa deireanach den amhrán “The Wounded Hussar”, a chum Thomas Campbell, amhrán a fuair mé ó mo chara Frank Harte, amhránaí traidisiúnta cáiliúil Bhaile Átha Cliath
a d’imigh ar shlí na fírinne ar an 27 Meitheamh.
imithe ar shlí na fírinne
deceased
Cá raibh an t-agallamh le leithéidí Sean Sherwin, nó Lorcan Allen, nó seanagallaimh ón chartlann le Paudge Brennan, Kevin Boland agus Neil Blaney, atá
imithe ar shlí na fírinne ach a bhí lárnach i gcúrsaí ag an am.
slí bheatha
career
Níorbh í an chraoltóireacht an chéad réimse a roghnaigh sí chun
slí bheatha a bhaint amach ann, áfach.
a d’imigh ar shlí na fírinne
who died
*
Sin é an véarsa deireanach den amhrán “The Wounded Hussar”, a chum Thomas Campbell, amhrán a fuair mé ó mo chara Frank Harte, amhránaí traidisiúnta cáiliúil Bhaile Átha Cliath
a d’imigh ar shlí na fírinne ar an 27 Meitheamh.
slí mhaireachtála
livelihood
Go mbeadh siad in ann a gcearta a fháil dá gceantar, agus
slí mhaireachtála a bhaint amach ag úsáid a n-acmhainní nádúrtha agus cultúrtha.
slí bheatha mhaith
a good living
B’fhearr leo fanacht in Éirinn agus
slí bheatha mhaith a bhaint amach sa tír seo, slí bheatha spóirt dá bhféadfaí.
agus mo shlí bheatha a chur i mbaol
and to endanger my livelihood
“Ní dhearna mé dochar ar bith dóibh ach rinne siadsan iarracht dochar a dhéanamh domsa
agus mo shlí bheatha a chur i mbaol.
a d’imigh ar shlí na fírinne
who died
*
Sin é an véarsa deireanach den amhrán “The Wounded Hussar”, a chum Thomas Campbell, amhrán a fuair mé ó mo chara Frank Harte, amhránaí traidisiúnta cáiliúil Bhaile Átha Cliath
a d’imigh ar shlí na fírinne ar an 27 Meitheamh.
slite eile a aimsiú
to find other ways
Tá fáithe ag caint cheana féin faoi Bhuaic na hOla, an uair ag a thosóidh soláthar ola an domhain ag dul i léig, agus ag tabhairt foláirimh gur gá dúinn
slite eile a aimsiú chun ár spleáchas ar an ola a laghdú.
slite an-éagsúla
very different acts
“Ba sheanadóirí Éireannacha iad beirt a thóg
slite an-éagsúla sa saol.
ní gá ach breathnú ar an tslí a ndeachaigh an caighdeán Gaeilge sna scoileanna ar gcúl
one only has to look at how the standard of Irish went down in schools
Ainneoin ráiteas an Uasail Burke - ar chainteoir breá Gaeilge é, dála Enda Kenny féin - go raibh an dá chinneadh thuasluaite bunaithe, “on respect for and promotion of the Irish language”,
ní gá ach breathnú ar an tslí a ndeachaigh an caighdeán Gaeilge sna scoileanna ar gcúl le linn na seachtóidí agus na n-ochtóidí le haithint gur a mhalairt a tharla.
slí bheatha
career
Is cosúil go raibh/go bhfuil tuairimí láidre, cáinteacha aige freisin faoi imreoirí eile, faoi bhainisteoirí agus faoi dhaoine éagsúla eile a raibh baint acu leis an spórt a thug
slí bheatha dó.
ag cuartú slí eile
looking for another path
)
Ag smaoineamh go raibh meancóg déanta agam, d’fhill mé an bealach a tháinig mé agus chaill mé leathuair
ag cuartú slí eile.
an tslí is oiriúnaí
the most suitable way
Ceist amháin atá faoi chaibidil againn ná cad é
an tslí is oiriúnaí chun muid féin a eagrú as seo amach.
ní gá ach breathnú ar an tslí a ndeachaigh an caighdeán Gaeilge sna scoileanna ar gcúl
one only has to look at how the standard of Irish went down in schools
Ainneoin ráiteas an Uasail Burke - ar chainteoir breá Gaeilge é, dála Enda Kenny féin - go raibh an dá chinneadh thuasluaite bunaithe, “on respect for and promotion of the Irish language”,
ní gá ach breathnú ar an tslí a ndeachaigh an caighdeán Gaeilge sna scoileanna ar gcúl le linn na seachtóidí agus na n-ochtóidí le haithint gur a mhalairt a tharla.
an tslí a dtoghtar na baill
the way in which members are elected
Muna mbíonn rud *exclusive*, cén fáth a mbeadh daoine ag iarraidh bheith ann in aon chor?
“Tá sé daonlathach go leor
an tslí a dtoghtar na baill.
dá shlí mhaireachtála
of his way of life
Ach é sin ráite, is dóigh liom gur féidir a rá go bhfuil sé go maith do shláinte an duine go mbeadh aclaíocht nó suaitheadh coirp de shaghas éigin mar chuid
dá shlí mhaireachtála, is é sin gur rud sláintiúil é an spórt, bíodh sé i bhfoirm reatha nó siúil nó snámha nó dreapadóireachta nó cluichí foirne (níl snúcar ná dairteanna inghlactha mar spórt sa chomhthéacs seo!)
Maidir le buachaillí scoile nach bhfuil in ann rith ach ar éigean, is dóigh liom gur údar imní é sin do phobal na tíre i gcoitinne go bhfuil a leithéid ann agus ba chóir go mbeadh sé ina údar imní dá dtuismitheoirí.
shlite
ways
Is dea-scéala é, mar sin, go bhfuil an tAire Cumarsáide, Noel Dempsey, ag caitheamh súile ar
shlite leis an fhadhb seo a leigheas.
shlite nua
new ways
An dara héifeacht ná go dtiocfar ar
shlite nua (agus níos saoire) chun earraí a iompar.
slite malartacha iompair
alernative means of transport
Ach roimh an bhliain 2015, feicfimid níos mó lasta ag úsáid
slite malartacha iompair atá níos saoire.
slí mhaireachtála fholláin
healthy way of life
*
Gluais • Glossary
glúin nuaa new generation
brívigour
ag dul ó neart go neartgoing from strength to strength
fiontar foilsitheoireachtapublishing enterprise
cnuasach gearrscéaltacollection of short stories
cé gur mhionnaigh Artairalthough Artair swore
slíomairesmooth, flattering, hypocritically friendly person
saint an ghoilethe greed of his stomach
a chomhairle a athrúto change his mind
ar fheabhas uiligabsolutely excellent
osnasigh
ar chúl an mhuinílbehind the neck
muisiriúnmushroom
ní réitíonn siad sin liom beag ná mórthey don”t agree with me at all
snaghiccups
gráinnínpinch
cainéalcinnamon
síoltaseeds
a sháith biaenough food
ag cruthú rud úrcreating something new
má thuigeann tú leat méif you know what I mean
a sheachaintto avoid
muiníntrust
blastatasty
ordóg coisetoe
an iarraidh sinthis time
cnapheap
á ghreadadh go cúramachcarefully mixing it
babhlabowl
scilléadskillet
shamhlaigh séhe imagined
go díbhirceacheagerly
subhachascheerfulness
ag leathadhspreading
geirfat
bréanfoul
doilighdifficult
a chreidbheáilto believe
ar leithseparately
mar a thit rudaí amach domhow things worked out for me
ní raibh dadaidh le fáilthere was nothing available
i mo ghlacin my hand
ag diúlsucking
bhí an t-ádh dearg ormI was dead lucky
dea-chumthashapely
láchfriendly
fialgenerous
níor bhlais mé riamhI never tasted
faic na ngrástnot a thing
ag cuimilt a béilrubbing her mouth
a mháshis thigh
seanmóireachtpreaching
greimbite
iomrámention
deisopportunity
luachmharvaluable
seanchaslore
as ar fáisceadh iadfrom which they were wrought
doilíssorrow, difficulty
i leathchogarin a half-whisper
iad a chur i ngníomhto put them in action
seal beag gearra short period
sa Nua-Shéalainnin New Zealand
ina ghabhalcrotch
ag sápressing
críonmhíoltawood-worms
corrachprojecting
lorgashin
damanta nimhneachdamn sore
scoilteadh a chraiceannhis skin was split
crá gan mhaolútorment without alleviation
chun an tí bhigto the toilet
ina gcuideachtain their company
báisteach mhillteanachterrible rain
foscadhshelter
a bhaint amachto reach
ag bleadaracht go díchéillíblattering senselessly
scaiftecrowd
ag casachtachcoughing
breallánfool
millteanach dóighiúilextremely pretty
as miosúrextraordinary
gan choinneunexpected
blas searbha sour taste
breis agus a sáithmore than her fill
strambánachlong-winded
smut féin den fhírinneeven a small bit of truth
é a thionlacanto accompany him
a bhéarfadh íthat would take her
críochend
gan mhórchuid náirewithout a lot of embarrassment
gnóthachbusy
straois léanmharwoeful grimace
trína gruaig mhín bhánthrough her soft white hair
sula bpléascfadh a lamhnánbefore his bladder would explode
ag cogaint a spúnóigechewing the spoon
déaraimislet us say
drochnósannabad habits
tuairimíopinions
cogaíwars
slí mhaireachtála fholláinhealthy way of life
a mhealladhto coax
a chuir fíorionadh uirthiwhich really surprised her
ag cur tharstutalking away
go díbhirceach dícheallacheagerly and diligently
d’fholmhaigh séhe emptied
sásarsaucer
doirtealsink
thriomaigh éhe dried it
slachtmhartidy
á thionlacan féinaccompying himself
sultmharenjoyable
spídslander
gan mhuirnwithout tenderness
magairlítesticles
nuair a dheifrigh Artair tharstu de léimwhen Artair hurried past them with a jump
<t
nuair a chuaigh Eoin Pól II ar shlí na fírinne
when John Paul II died
Ina fhianaise sin go léir ní ionadh gurb iontach an brón a tháinig ar mhuintir na Polainne
nuair a chuaigh Eoin Pól II ar shlí na fírinne ag 21.
ar bheagán slí
badly off
Ar an scéalta a bhaineann leis an bPápa agus KUL, táthar an-cheanúil ar cheann faoina thuarastal ollscoile bheith á thabhairt ag Karol Wojtyla do mhic léinn a bhí
ar bheagán slí.
slí bheatha lánaimseartha
full-time living
Cén fhís atá agat féin maidir leis an Ghaeilge?
Ba mhaith liom go mór go mbeadh gach Éireannach bródúil as an Ghaeilge agus ábalta úsáid agus taitneamh a bhaint aisti agus go mbeadh níos mó scríbhneoirí in ann
slí bheatha lánaimseartha a bhaint amach sa Ghaeilge.
nuair a chuaigh Eoin Pól II ar shlí na fírinne
when John Paul II died
Ina fhianaise sin go léir ní ionadh gurb iontach an brón a tháinig ar mhuintir na Polainne
nuair a chuaigh Eoin Pól II ar shlí na fírinne ag 21.
ar bheagán slí
badly off
Ar an scéalta a bhaineann leis an bPápa agus KUL, táthar an-cheanúil ar cheann faoina thuarastal ollscoile bheith á thabhairt ag Karol Wojtyla do mhic léinn a bhí
ar bheagán slí.
ar shlí na caorthainne
on the raging way
”
Ár soraidh céad slán le Kevin Myarse atá imithe
ar shlí na caorthainne – ní thiocfadh leat slí na fírinne a chur i leith an duine uasail, dar ndóigh, ach slí na caorthainne gan dabht.
slí bheatha lánaimseartha
full-time living
Cén fhís atá agat féin maidir leis an Ghaeilge?
Ba mhaith liom go mór go mbeadh gach Éireannach bródúil as an Ghaeilge agus ábalta úsáid agus taitneamh a bhaint aisti agus go mbeadh níos mó scríbhneoirí in ann
slí bheatha lánaimseartha a bhaint amach sa Ghaeilge.
an tslí mhí-ionraic
the dishonest way
”
Má chroith na scannail ghnéis uilig pobal na hÉireann, ba í
an tslí mhí-ionraic a phléigh údaráis na heaglaise leis na scannail chéanna a chinntigh nach mbeadh muinín níos mó ag formhór na ndaoine as focail na heaglaise.
ar shlite áirithe
in certain ways
Measann sé go raibh an Ríordánach “ábhairín scáfar
ar shlite áirithe”.
slí bheatha a bhaint amach
to make a living
Fuair mé tacaíocht ó mo thuismitheoirí – ainneoin go raibh m’athair buartha go mbeadh sé an-dian
slí bheatha a bhaint amach dom féin sa phéintéireacht.
ar shlí mheallacach.
in an attractive way.
Tá sé curtha romhainn againn an fhilíocht, an prós, amhránaíocht ar an sean-nós agus imeachtaí ceoil a chur i láthair an phobail
ar shlí mheallacach.
slite nuálacha
innovative ways
Sheol Gaillimh le Gaeilge an Gradam in 2001 mar aitheantas ar éifeacht na Gaeilge i ngnólachtaí ar fud na cathrach agus ar na
slite nuálacha ar bhain siad úsáid astu chun an teanga a bheith mar chuid dá ngnó.
Chuaigh sé mhilliún Polannach ar shlí na fírinne de dheasca shléacht an Dara Cogadh Domhanda.
Six million Poles died as a result of the Second World War.
Chuaigh sé mhilliún Polannach ar shlí na fírinne de dheasca shléacht an Dara Cogadh Domhanda.