Casadh na séasúr
The turning of the seasons
Casadh na séasúr, an nádúir, an dúchais agus an chultúir ina roithleán ar thuirne na beatha!
Tá an oiread sin féilte ceoil anois ann is go bhféadfá an samhradh ar fad a chaitheamh ag dul ó cheann go ceann agus tá daoine ann a dhéanann a leithéid.
le linn an tséasúir
during the season
Tá cumann láidir iascaireachta ar an bhaile a ritheann comórtaisí go rialta
le linn an tséasúir.
bhiaiste na dturasóirí
the tourist season
Tá roinnt daoine ag gabháil do chúrsaí farantóireachta ar na báid a thugann cuairteoirí go dtí an mBlascaod le linn
bhiaiste na dturasóirí.
shéasúr na máirseála
the marching season
Tá míshásamh agus míshuaimhneas i mBolton agus in iarthuaisceart Shasana le hiompar na ndílseoirí sa réigiún agus sinne ag tús "
shéasúr na máirseála" anseo.
drochshéasúr turasóireachta
bad tourist season
Tá
drochshéasúr turasóireachta in Éirinn faoi láthair.
shéasúr seo na hathghinte
this season of regeneration
Bhal, níl ann ach an mhíorúilt a tharlaíonn gach uile bhliain thart faoi
shéasúr seo na hathghinte: Tagann fonn ar Bhalor.
séasúr na máirseála
the marching season
Tá
séasúr na máirseála ar tí toiseacht gan mhoill (an stopann sé i ndáirire?) agus tá an UDA ag iarraidh teannas a chruthú fríd an chineál seo seicteachais.
shéasúr na máirseála
the marching season
I rith na bliana, ach le linn
shéasúr na máirseála go háirithe, dhéanadh dílseoirí ionsaithe ar an cheantar go rialta, rud a chothaigh spiorad iontach comhair i measc na ndaoine.
séasúr
season
Tá gleoiteog aige féin agus ag Ruairí Ó Tuairisg in éindí, í déanta suas as an nua don
séasúr seo atá amach romhainn.
athrú séasúr
the change of seasons
*
Gluais • Glossary
fríd ghloine dhorchathrough a dark glass
smúidmist, murkiness
bréagachfalse
is annamhit is seldom
mionrudaíminor things
doiléirvague
i sruth na éiginnteachtain the stream of uncertainty
glas ceart na gcuibhreannthe correct green of the fields
sin an tuigethat's why
ag stánadh amachstaring out
léanalawn
ag croitheadh a gcinnshaking their heads
íomhánnaimages
iontassurprise
machnamh ceartproper thinking
scáileánscreen
ag preabadhjumping
bladhaire coinnlea candle flame
eachtraíevents
chan éthat's not it
dá thairbhe sinbecause of that
rudaí neamhiontachaunexciting, ordinary things
ar bharr na mbeannon the cliff tops
an lá fá dheireadhthe other day
ag coimhéad ar thonnta ag briseadh go díbhirceachwatching waves breaking with ardour
substaintsubstance
dá dtitfeadh mo chorp de bharr na mbeannif my body fell from the top of the cliffs
taoidetide
fiúntasworth
gníomhact
nó a mhalairtor the opposite
blaiseadhtaste
gan rud ar bith bheith gnóthaithe agam as m’aistearwithout having gained anything from the journey
fuaimeanna fánachaoccasional noises
díoscadhcreaking
coiscéimeanna folmhaempty footsteps
stánadh fadaa long stare
craos na tineadhthe roaring fire
dromchlasurface
cha dtig liomI can't
cha dtig liom í á threorúI can't guide it
déanaim iarracht a gciall a scaoileadhI try to release their meaning
le rachtanna fiáinein wild fits
seileogaspits
sáthadh scinethe stabbing of a knife
aonarachsolitary
staidéarthalevel-headed
teas an phaisinthe heat of passion
breithbirth
a cheiltto hide
anáilbreath
is annamhit is seldom
fiúntachworthwhile
dathanna seachantachaelusive colours
goitsecome on, come here
neadrachanests
seanbhallógaíold ruins
deifrehurry
cha raibh faill aigehe hadn't the time
contráiltewrong
go brách síoraíever
ag déanamh iontaiswondering
i bpeannaireacht chruinn shlachtmharin accurate neat writing
stócach ógyouth
bodhardeaf
pian a fhuilstinto suffer pain
mo bheomy life
lena dhornwith his fist
le mé féin a chosaintto protect myself
ní léimfinn amach as a bhealachI wouldn't jump out of the way
cinneadhdecision
cinntídecisions
go fadálachslowly
chan fhuil an cinneadh déantathe decision has not been made
déanaim mo chac agus mo mhúnI defecate and urinate
cuideachtúilhelpful
athrú séasúrthe change of seasons
de ghlanmheabhairoff by heart
gialljaw
gobachprotruding
gruaig fhionnblond hair
dóighiúlachtbeauty
tarraingteachattractive
rud inteachtsomething
buaireamhsorrow
ag bruidearnaighthrobbing
coimhthíochstrange
idir barra na gcrannbetween the tops of the trees
ag iarraidh mairstin airtrying to live on it
nimhneachsore
bhlais mé an phianI tasted the pain
tchíthear domhit seems to me
go dianstrictly
samhailimage
mar nach bhfuil sé de dhánacht ionam a bheith éagsúilbecause I haven't got the guts to be different
daonnachtaíhumanist
an cine daonnathe human race
bréanfoul
an bréantas a cheiltto hide the foulness
cumhráin bhréigefalse perfumes
lofarotten
gnásanna sóisialtasocial customs
béasamanners
seanseiteannaold sets
ag foscladhopening
ag scamhadhpealing
creatlachframe-work
creidbheáilto believe
scigdhráma an tsaoilthe farce of life
de réir mar atáthar ag dréimas is expected
táirgíproducts
caiteoir eiseamláireachexemplary spender
lúcháireachjoyous
teorainneacha luaisspeed limits
ag cailleadh foighdelosing patience
sceadamánthroat
mo bhrú folamy blood pressure
sciathánarm
go hionraice is a thiocfadh liomas honestly as I could
comhairleadvice
díomádisappointment
sólassolace
lagmheasarthachtrather small amount
ag tochailtdigging
cluiche deireanach an tséasúir
the last game of the season
Ba chóir go gcríochnódh a leithéid sin d’imreoir a ré ar an stáitse mór ar nós
cluiche deireanach an tséasúir nó a leithéid sin agus deis ag an lucht leanúna ómós a thabhairt dó.
séasúr síolraithe
breeding season
Is maith an rud gur cuireadh comhairle orm roimh ré hata a chaitheamh! An
séasúr síolraithe a bhíonn ann i Meitheamh agus bíonn na geabhróga an-bhuartha faoi na scalltáin, a ritheann thart achan áit ar an talamh.
séasúr síolraithe
breeding season
Is maith an rud gur cuireadh comhairle orm roimh ré hata a chaitheamh! An
séasúr síolraithe a bhíonn ann i Meitheamh agus bíonn na geabhróga an-bhuartha faoi na scalltáin, a ritheann thart achan áit ar an talamh.
ticéad séasúir
season ticket
Tugadh tús áite ó thaobh ticéad de do dhaoine a raibh
ticéad séasúir d'Anfield acu agus ansin eagraíodh ballóid leis an 1,000 ticéad a bhí fágtha a roinnt idir an lucht tacaíochta eile.
séasúr
season
Ós rud é go bhfuil Corn an Domhain thart, móide Wimbledon, an
séasúr rugbaí, an Tour de France, Galf na Breataine agus mar sin de, is amhlaidh go bhfuil, ar feadh cúpla mí ar aon nós, an spotsolas ar na cluichí Gaelacha agus is breá an rud é sin.
agus go gcríochnaíodh sé an séasúr céanna
and that he'd finish the same season
Ceanglaíodh na foirne seo le foirne na *Major Leagues* (ba mhinic gur le foirne *Major League* na foirne beaga seo), agus ba mhinic a thosaíodh imreoir éigin an séasúr daorchluiche leis na Memphis Redbirds (nó a macasamhail)
agus go gcríochnaíodh sé an séasúr céanna leis na St.
don séasúr nua rugbaí
for the new rugby season
Tá muid ag traenáil na n-imreoirí ar fad, i gcomhar na meán,
don séasúr nua rugbaí.
ag deireadh séasúr fada, tuirsiúil
at the end of a long tiring season
I gcás na Meiriceánach, seans go mb’fhearr le cuid acu ar aon nós a bheith sa mbaile ag ligean a scíthe
ag deireadh séasúr fada, tuirsiúil ag carnadh na ndollar.
an séasúr turasóireachta
the tourist season
Le siúl sléibhe sa samhradh agus sciáil sa gheimhreadh, leanann
an séasúr turasóireachta an chuid is mó den bhliain ansin.
sa séasúr reatha
in the current season
Seans nach mbeidh an comórtas thart chomh luath
sa séasúr reatha is a bhí anuraidh nuair a d’imigh Chelsea as radharc ar fad sa chéad leath den séasúr.
trí shéasúr
three seasons
Tá daoine áirithe den tuairim nach bhfuil ach
trí shéasúr i Meiriceá, agus ní ag smaoineamh faoin nádúr a bhíonn siad in aon chor: cispheil (earrach-samhradh), daorchluiche (samhradh-fómhar), agus peil (fómhar-geimhreadh).
séasúr na peile
the football season
Tosaíonn
séasúr na peile i mí Lúnasa agus leanann gnáthchluichí an tsraithchomórtais ar aghaidh go dtí mí na Nollag.
sa séasúr atá romhainn.
next season.
Bhí siadsan ar an fhoireann sa bhua in aghaidh Portsmouth a fuair áit don chlub san Eoraip
sa séasúr atá romhainn.
séasúr sármhaith
excellent season
Is fíor a rá go raibh níos mó cluichí i mbliana ann a bhí fíormhaith ná mar a bhí le blianta beaga anuas, agus bhí roinnt torthaí suimiúla sa tSraith Náisiúnta, go mór mór Áth Cliath ag buachaint ar Ghaillimh, ar Luimneach agus comhscór acu le Cill Chainnigh, ach ag an am céanna ní raibh dóthain iomaíochta in a lán de na cluichí le go bhféadfaí a rá go raibh
séasúr sármhaith ann.
le linn an tséasúir sciála
during the skiing season
Bhí an-tóir ar Ruapehu
le linn an tséasúir sciála i mbliana.
sa séasúr céanna,
in the same season,
Chomh maith leis sin, tá peil ollscoile ann, a imrítear
sa séasúr céanna, atá in ainm is a bheith neamhphroifisiúnta.
Thosaigh an séasúr i mbliana le dhá dhroch-thuairt d'ollscoileanna móra.
The season began this year with two blows for the big universities.
Shílfeá go seasfainnse ar leataobh ag breathnú ar an radharc seo go searbhasach – ach bhíos i lár baill ag canadh leo, gan de cheangal agam féin leis an ollscoil ach gur chaith mé seimeastar ag teagasc inti!
Éirí na n-íochtarán
Thosaigh an séasúr i mbliana le dhá dhroch-thuairt d'ollscoileanna móra.
murab ionann agus an séasúr deireanach,
unlike the last season,
Tá atmaisféar dóchais ar an gcampas an fómhar seo,
murab ionann agus an séasúr deireanach, nuair nár éirigh leo oiread agus bua amháin a bhaint amach.
séasúr peile
football season
Le cloí le híomháineachas Kipling, cuireadh clabhsúr le séasúr na “ndúramán láibeach” – nó i bhfocail shimplí, cuireadh clabhsúr leis an
séasúr peile – san earrach, agus tá aird lucht leanúna an spóirt dírithe faoi láthair ar an spórt náisiúnta, an cruicéad.
na séasúir a aithint óna chéile,
to distingush the seasons from each other
Ach, ar na saolta deireanacha seo níl dabht ar bith ach go bhfuil sé ag éirí níos deacra
na séasúir a aithint óna chéile, rud a fhágann muid gan a bheith ábalta gléasadh mar is cóir fá choinne doininne ná soininne, ná fiú an doineann a aithint ón soineann, nó an bhó riabhach a aithint ón bhó mhire in amanna; rud a fhágann fosta go bhfuil cuid mhór aicídí úra ag teacht inár dtreo, agus mórán acu anseo cheana féin.
faoi shéasúr réamhthoghchánaíochta pháirtithe polaitíochta Mheiriceá.
pre-election season of the American political parties
Ní hea; ní ag caint faoin gcogadh atá mé – a bheas ar siúl ar feadh glúin eile nó dhó, má thagann sé chun críche riamh – ach
faoi shéasúr réamhthoghchánaíochta pháirtithe polaitíochta Mheiriceá.
le linn shéasúr na báistí.
during the rainy season
I sráidbhaile amháin ar thug mé cuairt air, cuir i gcás, níl ach bóthar amháin ar ar féidir teacht agus imeacht agus bíonn drochbhail air
le linn shéasúr na báistí.
chúlcheol an tséasúir
the season's musical backing
Ar mo shiúl thart na laethanta seo, tá snafach an Earraigh ag borradh timpeall orm: an sabhaircín is an lus cromchinn faoi bhláth, an snag breac cruógach i mbun oibre ag bailiú ábhair don nead atá le déanamh sa chrann fuinseoige, na bachlóga ar na crainnte ag buinniú is ag cur amach duilleog, searrach ag láir na comharsan, iomairí fataí réitithe go neata agus méileach na n-uan le cloisteáil mar
chúlcheol an tséasúir.
trí ráithe
three seasons, trimester
Sílim nár mhiste na
trí ráithe, nach mór, atá caite agam i ‘dtír na deise’ a mheas.
dea-shéasúr tagtha
good season has landed
Agus tá na comharthaí sóirt ar fad ann go bhfuil an
dea-shéasúr tagtha.
cheann an tséasúir
end of season
Ba bheag fáil a bhí ar leapacha i mbailte beaga Thuaisceart na tíre sin, cé go raibh laethanta gairide,
cheann an tséasúir dar leat, ag teannadh linn.
ráithe
seasons
As ceithre
ráithe na bliana is é an geimhreadh is mó a fhágann a lorg ar intinn an duine.
ráithe
season
‘*Nowhere Boy*’ – Sam Taylor Wood‘*Bright Star*’ – Jane Campion
Ní minic a thagann dhá scannán úrnua ó bheirt bhanléirtheoir inár dtreo san aon
ráithe amháin.
biaiste
season
Tá
biaiste peile eile faoi lán seoil san Astráil anois agus sinn ag druidim le deireadh an tsamhraidh.
dheireadh na biaiste
the end of season
Is léir anois agus le roinnt blianta anuas, nach i mí Bhealtaine, mí Mheitheamh ná i mí Iúil féin a imrítear na cluichí móra, cinniúnacha a shocraíonn cé a bheas san iomaíocht faoi
dheireadh na biaiste.
ráithe na raiméise
silly season
Deirtear gurb é an dá mhí Iúil/Lúnasa ‘
ráithe na raiméise’ sna meáin chumarsáide.
ráithe úrnua
fresh new season
Tá na héin tosaithe ar na saolta beaga seo ag déanamh neadacha agus is léir go bhfuil siad fós misniúil deimhneach go mbrisfidh a n-ál as an mblaosc an
ráithe úrnua seo.
seanbhunaithe
old time, seasoned
I súile an tseanréimis, a raibh ceannas acu ar COG le fada, bhí sé sách dona go mbeadh lucht acadúil ag dul isteach i gceardchumann, ach níos measa fós, bhíodar tar éis ballraíocht a ghlacadh sa WUI, an ceardchumann céanna ina raibh na gnáthoibrithe – na feighlithe, na glantóirí agus na teicneoirí! Bhí alltacht níos mó ar chuid de na ollaimh nuair a shocraigh na léachtóirí dul ar stailc! Léachtóirí ollscoile ag dul ar stailc! Níor tharla sé riamh cheana i stair na tíre!
Duine de na hollaimh
seanbhunaithe, a raibh sé de cháil air gur fíorannamh a thagadh sé isteach ar obair, thiomáin sé thar an bpicéad.
i rith na ráithe sin
during that season
Roghnaítear cúlra an Fhómhair leis an gceiliúradh a chur ar bun mar tagann claochló ar an timpeallacht
i rith na ráithe sin ar an oileán.
mianach álainn smóldhearg
a beautiful seasoned colour quality
Céard a bhí agam os comhair mo dhá shúil, ach fliúit ar an seandéanamh, cheithre bhanda miotail socraithe go paiteanta uirthi, agus
mianach álainn smóldhearg ina cuid adhmaid.
biaiste na mbád cúrsála
the cruise boat season
Chomh maith leis sin, ar an 12ú de mhí Aibreáin, in ómos na tubaiste, cuirfear tús le
biaiste na mbád cúrsála a stopann ag cuan na cathrach i rith na bliana.
bhiaiste na bhfámairí mara
the marine tourist season
Déanann na línéir ollmhóra (leithéidí an Costa Concordia) ar phort na cathrach i rith
bhiaiste na bhfámairí mara, agus tá de rogha ag lucht spraoi an bháid cúpla uair an chloig a chaitheamh ar tír mór más áil leo.
ag teacht in inmhe
becoming seasoned
Maidir leis na contaetha eile, bhí an-choimhlint idir Tiobraid Árann agus Corcaigh agus cé gur bhuaigh Tiobraid Árann bhí cuma dheas ar fhoireann Chorcaí a bheas
ag teacht in inmhe de réir a chéile más aon fhianaise an taispeántas a thug siad sa chluiche sin.
lá tosaigh bhiaiste na toghchánaíochta
the first day of the electoral season
Cé go bhfuil a fhios againn ó mhí Aibréain amach gurb é Mitt Romney iarrthóir na bPoblachtánach agus gurb é Barack Obama iarrthóir na nDaonlathach, is iad na coinbhinsiúin
lá tosaigh bhiaiste na toghchánaíochta.
Níl an bhiaiste ach ina tús
the season has just started
Ach cá bhfios?
Níl an bhiaiste ach ina tús go fóill, ach is cosúil cheana féin go mbeidh na vótóirí ag roghnú idir dhá rud shimplí i ndeireadh báire: “gearradh rialtais, agus ceannasaíocht an mhargaidh” (na Poblachtaigh) nó “fan an cúrsa, agus bíodh dóchas agat i dtéarnamh” (na Daonlathaigh).
go ceann ráithe
for a season
Íseal Grian, Gearr a Rith
========
Má ba dhona an samhradh a fuair Éire, is doirche, is fliche agus is fuaire a bheas an aimsir in íochtar domhain
go ceann ráithe.
dhá bhiaiste peile anuas
two last football seasons
Ní aistear mín, réidh, a bhí ag Jim Mac Géibheannaigh agus ag foireann Thír Chonaill le
dhá bhiaiste peile anuas áfach.
biaiste na mórshiúlta
the marching season
An mbeidh an aicme oibre - an dream is mó a d’fhulaing le linn na dTrioblóidí - in ann theacht ar straitéis nach bhfuil ar chumas pholaiteoirí meánaicmeacha?
Agus anois tuar na haimsire: cith agus dealán go dtí
biaiste na mórshiúlta, ansin d'fhéadfadh stoirmeacha, toirneach agus tintreach a bheith forleathan, go háirithe i mBéal Feirste.
ba cheart go mbeadh brabach beag thar an bhiaiste
there should be a small profit over the season
Ar an gcaoi sin,
ba cheart go mbeadh brabach beag thar an bhiaiste, ina imrítear 380 cluiche.
sa bhliain imeartha
in the football season
Ach, d’athraigh cúrsaí Manchester United ó bhonn, agus cúrsaí sacair i Sasana trí chéile d’fhéadfaí a rá,
sa bhliain imeartha 1992/1993.
agus muid ag tarraingt ar bhiaiste na máirseálacha
as we draw towards the marching season
Tá an tOrd Flannbhuí ag rá go bhfuil teannas ag méadú
agus muid ag tarraingt ar bhiaiste na máirseálacha agus iad ag cur an loicht ar Éirinn agus ar a bhean (a fear?) seachas iad féin.
Buaic na Biaiste
the season’s climax
Buaic na Biaiste
=====
Ach is gearr a bhíonn an samhradh ag imeacht agus na cluichí á n-imirt agus níl fágtha le himirt anois ach na cluichí ceathrú ceannais, leathcheannais agus ceannais sa pheil agus na cluichí leathcheannais agus ceannais san iomáint.
cluiche ar bith i mbiaiste
any game in the season
Mar shampla, níor chaill siad
cluiche ar bith i mbiaiste 1888-89, nuair a bhain siad an ‘ceann dúbailte’.
bheith leo d’aon chuid den bhiaiste idirchontae
being with them for any of the inter-county season
’ Tá an chuma ar an scéal nach mbeadh trácht ar Gooch a
bheith leo d’aon chuid den bhiaiste idirchontae gan trácht ar Chraobhchomórtais Chlubanna na Mumhan.
séasúr na gcoinbhinsiún
the convention season
Agus dhá mhí fágtha sula mbeidh an toghchán ar siúl sna Stáit Aontaithe, tá
séasúr na gcoinbhinsiún buailte linn.
biaiste
season
Is é
biaiste mhór na peile san Astráil é anois teacht an Fhómhair acu ó dheas.