de ghlan mheabhair
off by heart
Bhí an plean leagtha amach go beacht acu, bhí na preasráitis réidh, bhí "an líne"
de ghlan mheabhair acu.
faoi bhac meabhrach
mentally handicapped
Inis sin do theaghlach Mario Marquez, fear
faoi bhac meabhrach, agus gan aige ach IQ 65, a cuireadh chun báis i 1995 de bharr gur éignigh agus gur mharaigh sé déagóir.
Chuas as mo mheabhair
I went mad
"
Chuas as mo mheabhair.
de ghlan mheabhair
off by heart
Samhlaím má chuirim a bhfuil ar an dá leathanach seo
de ghlan mheabhair go mbeidh meadhrán orm ina dhiaidh.
as do mheabhair glan
totally insane
"Níor chreideas go bhféadfainn teacht chuig an bpointe go mbeinn ag rá liom féin, 'An bhfuil tú
as do mheabhair glan a bheith á chur seo amach trí Ghaeilge? Má chuireann tú é seo amach i mBéarla beidh deis agat díospóireacht a thosnú, a bheith i lár na díospóireachta sin.
as mo mheabhair
insane
Cheap mé féin go mb'fhéidir gurbh
as mo mheabhair a bhí mé agus chuile rud á fhágáil i leataobh agam chun mionteanga a fhoghlaim.
nuair a d'fhill a mheabhair
when he regained consciousness
Á ardú ar shínteán a bhí siad
nuair a d'fhill a mheabhair, cuid dá chiall is a spiorad chuige.
as a meabhair
mad
Nuair a fógraíodh an tionscadal seo i dtosach roinnt blianta ó shin dúradh nach dtógfaí an túr choíche agus go raibh na daoine a bhí ina bhun
as a meabhair.
as a meabhair
crazy
"Tá siad go léir rud beag
as a meabhair.
de ghlan mheabhair
off by heart
Ní hamháin go raibh na hamhráin aige féin, ach bhí siad
de ghlan mheabhair fosta ag neacht dá chuid, a raibh cónaí air léi.
as mo mheabhair
out of my mind
"Bhí mé cráite leis an ocras," a dúirt Prolain Delarre mar chosaint ag a triail i 1912, "agus chuir an bhean óg (i bpictiúr de chuid Boucher) leis an mhiongháire agus na héadaí galánta mórchostais
as mo mheabhair mé.
as a meabhair
mad
Bhí a fhios ag Nicholson, a fuair bás i Jersey City in 1855, go raibh go leor dá cairde den tuairim go raibh sí
as a meabhair de bharr gur chaith sí oiread ama in Éirinn.
as do mheabhair ar fad
totally mad
Céard a thug go Poblacht na Seice in aon chor mé? Cinnte tá Prág go hálainn mar chathair, lena hailtireacht chlasaiceach mheánaoiseach, beoir bhlasta agus mná áille, ach canathaobh go dteastódh uait fanacht ann seachas ar do laethanta saoire amháin, mar a dhéanann gach éinne eile? Nó an bhfuil tú
as do mheabhair ar fad?
B'in iad na ceisteanna infhoilsithe a cuireadh orm nuair a chuir mé in iúl do mo chairde agus mo ghaolta go rabhas ag glacadh le post ag múineadh Gaeilge san ollscoil ansin.
as mo mheabhair
mad
Ar bhealach bhí mé
as mo mheabhair i bhfianaise a laghad taithí a bhí agam ó thaobh bainistíochta de.
ana-mheabhrach
very intelligent
"Bhí léachtóirí againn a bhí go hiontach ach bhí cuid acu, agus tá mé cinnte go raibh siad
ana-mheabhrach, ach ní raibh tuairim acu conas ábhar a chur i láthair.
de ghlan mheabhair
off by heart
Is iar-mheánmhúinteoir Béarla mé agus, dála cuid mhór de mo chomhghleacaithe, bainim sult as sleachta le húdair áirithe a chur
de ghlan mheabhair agus, uaireanta, a úsáid nuair a bhíonn deis oiriúnach ann.
meabhair
intelligence
"Nach bhfuil
meabhair ar bith agat? Tá mé chun tú a chaitheamh amach as do phost.
as do mheabhair
mad
a thaiscemy dear
geallúintípromises
ag maíomh as an ngadhar nuaboasting about the new dog
breitheamhjudge
gadaíthief
i bhfoisceacht scread asail den tighanywhere near the house
ag drannadhsnarling
ag tafannbarking
go béasachpolitely
ó chianaibha while ago
tíosachsparing
caifeachwasteful
saoiwise man
agus go mbraithfidh tú ag baileand that you'll feel at home
púicfrown
malaíeyebrows
maitheasgood
gléas ceoilmusical instrument
coinneappointment
táillefee
trí bhonn airgidthree coins
as do mheabhairmad
breitheamhjudge
tinneas fiacailetootache
tolgcouch
barróghug
deinin dearmad ar an bpianI forget the pain
meabhrach
intelligent
Agus mé i mbun cainte léi, rith sé liom gur duine thar a bheith acadúil agus
meabhrach í.
ba bheag nár cuireadh mé féin as mo mheabhair
I was nearly driven mad myself
D’oibrigh mé ar feadh míosa i gclinic do dhaoine a raibh fadhbanna intinne acu, agus
ba bheag nár cuireadh mé féin as mo mheabhair.
as a mheabhair
mad
Ní raibh aon chosúlacht idir é agus athair Hugo Hamilton, a bhí saghas
as a mheabhair – de réir an leabhair, pé scéal é.
meabhrach
intelligent, clever
Bagairt ar chearta daonna
=======
Duine
meabhrach é Harper.
cruinniú mo mheabhrach
the gathering of my thoughts
*
Gluais • Glossary
cuairteoirvisitor
saoithiúilpeculiar
prochógcave, hovel
i gceann mo mharanaengaged in contemplation
meanaawl
a thriailto try
oidíteachers
dá ngníomhóinn mar a iarradh ormhad I acted as I had been told
brocaisden
le m’uillinnbeside my elbow
ag stánadh uirthistaring at it
go mínósachrudely
an léaráid áirithe sinthat particular sketch
sula gcuirfeadh sé forrán ormbefore he would address me
dúil bheolive creature
cruinniú mo mheabhrachthe gathering of my thoughts
frídín deannaighdust germ
m’fhabhramy eyelash
aireattention
glasuainevivid green
donnliath na huaimhethe grey brown of the cave
feisteas coimhthíochstrange attire
seacht fairsingeseven times more wide
leadhb leathana wide piece
fionnachrithgoose-flesh
tír shiocthafrozen country
géagalimbs
aeráid fhionnuar s'againneour cool climate
ionsar achan rud sa phluaistowards everything in the cave
Cliseadh Shráid Wallthe Wall Street Crash
Géarchéim Munchenthe Munich Crisis
slis creigea piece of rock
ina dhornin his fist
ionsormtowards me
cén treo a léifinn íwhat direction I'd read it
treoraitheguides
toilteanachwilling
comhléaráideoirífellow illustrators
cúigear glaschraicneach eilefive other green-skinned creatures
brollach is másaíbosom and thighs
ag sciolladóireachtscolding
ag fiafraí dá chéileasking each other
dheamhan fonn ormI wasn't in the mood
ghréasobairfancywork
saothraithelabourers
mo chuid líníochta féinmy own drawing
mo shamhlaíocht féinmy own imagination
a míniúto explain it
tinfeadhinspiration
leamhdull
páistí fuaite earraí leathairthe children who sew leather goods
sclábhlannasweatshops
fá mo choinne féinfor myself
a dhath ar bithanything
i gceathrú inteacht eile den domhanin some other quarter of the world
de ghlan mheabhair
off by heart
Éisteann muid le dlúthdhioscaí Thaidhg Mhic Dhonnagáin gach lá - tá na focail uilig
de ghlan mheabhair ag Conall.
cuid de mheabhair chorparáideach na rannóg éagsúil stáit
some of the corporate memory of the various state departments
Leis an mhéid athruithe foirne atá tuartha, níl dabht ar bith ach go gcaillfear
cuid de mheabhair chorparáideach na rannóg éagsúil stáit.
imithe as a meabhair
gone mad
As a meabhair
Táthar ag rá, gan mórán daoine taobh amuigh de Mheiriceá ag cur ina aghaidh, go bhfuil ceannairí Mheiriceá
imithe as a meabhair.
as mo mheabhair
out of my mind
Agus níl bealach níos fearr chun sin a dhéanamh ná léim amach as eitleán agus é ag 10,000 troigh! Teaindim a bhí i gceist agus nuair a osclaíodh doras an eitleáin, agus dúirt mo chara teaidim liom, “Anois a Mháire, cuir do chosa amach as an eitleán ansin!”, dúirt mé liom féin go raibh mé
as mo mheabhair! Ach ní raibh mórán de rogha agam agus síos linn, 30 soicind ag saorthitim agus trí nóiméad ag eitilt síos ar an bparaisiút.
na bealaí diamhra a bhí ag a mheabhair,
the mysterious ways of his mind,
Ar na séasúir a bhí ag a thinneas,
na bealaí diamhra a bhí ag a mheabhair, a shíceolaíocht agus an domhaintuiscint a bhí aige air féin, a thinneas is na modhanna neamhghnácha a d’úsáid sé le fanacht slán.
fadhb mheabhrach
mental problem
Chuala mé óna bhean Maureen go raibh imní air faoin bhia sa phríosún – shíl sé go raibh nimh ann agus stad sé ag ithe go rialta agus ba léir óna iompar go raibh
fadhb mheabhrach aige.
imithe glan as a mheabhair
gone completely mad
Mar gheall ar an gcóireáil díth chéadfach a cuireadh air agus é i bpríosún, is cosúil go bhfuil sé
imithe glan as a mheabhair anois, agus nach mbeifear in ann leanacht ar aghaidh lena thriail.
den tuairim go raibh mé as mo mheabhair!
of the opinion that I was mad!
Chuir na cainteoirí dúchais fáilte romham ceart go leor, cé go raibh siad
den tuairim go raibh mé as mo mheabhair! Ach iadsan a raibh an chumhacht acu i gcúrsaí oideachais agus eile, níor chuir siadsan fáilte ar bith romham.
as do mheabhair
mad
“This extraordinary mouse functions both as Internet telephone and USB optical mouse!” Nach bhfuil cuma olc go leor ort cheana féin agus ríomhaire glúine agat i gcaife? Seo slí iontach chun a chinntiú go gceapfaidh daoine thart timpeall ort go bhfuil tú
as do mheabhair ar fad ar fad! Is ábhar iontais leanúnach dom na gléasanna nua ar fad cosúil leo seo a thagann ar an margadh nach bhfuil úsáideach in aon chor.
meabhair
meaning
Is léir go bhfuil dearmad déanta ag an gcine daonna ar an rabhadh sin breis is uair amháin ón Dara Cogadh Domhanda ar aghaidh, ach b’fhéidir nach cóir iontas a dhéanamh de sin nuair is deacair do shamhlaíocht agus d’intinn an duine
meabhair a bhaint as a leithéid d’oilc.
meabhrach
conscious
Bean thart ar sheasca bliain d'aois a bhí inti, mheas mé, agus bhí sí
meabhrach – bhí a súile ar oscailt.
as a meabhair cheana féin,
out of their minds already
Tá cuid mhaith de choirpigh na tíre
as a meabhair cheana féin, agus cuireann soláthar seasta drugaí de gach sórt go mór leis an bhfadhb.
ag dul as a mheabhair
going out of his mind
Nuair a chuireann Lars a pháirtí nua – Bianca – in aithne dá dheartháir agus dá dheirfiúr chéile agus iad ag ithe dinnéir i dteach s’acusan, síleann siad go bhfuil sé
ag dul as a mheabhair go dtí go míníonn comhairleoir dóibh go bhfuil Lars ag déanamh iarrachta a chuid fadhbanna síceolaíocha a réiteach agus go bhfuil Bianca, a leannán sileacóin, ag cuidiú leis.
go bhfuil sí as a meabhair,
that she is out of her mind
Síleann a cuid cairde
go bhfuil sí as a meabhair, ach tá a fhios aici go n-athróidh siad a bport nuair a ardófar praghas an pheitril go $8 in aghaidh an ghalúin.
sa cheapadh meabhrach.
in intelligent design.
Dúirt Edwin go raibh an domhan 4,000 bliain d'aois agus gur chreid sé sa chruthaíochtachas agus
sa cheapadh meabhrach.
as do mheabhair
out of your mind
Cad é do bharúil de ‘Leaid sa Leaba’?”
“An
as do mheabhair atá tú? An Leaid sa Leaba? Cén sórt colúnaí a cheapann tú atá ionam?”
“Anois, a Phóil,” a dúirt sí go séimh, “caithfidh tú forbairt mar iriseoir.
as a mheabhair le fearg
mad with rage
Istigh sa veain bhí an tiománaí
as a mheabhair le fearg ag croitheadh a dhorn liom.
as a meabhair
mad
‘Antichrist’, le Lars Von Trier
Ná himigh i ngiorracht scread asail do ‘Antichrist’ le Lars Von Trier, fan iomlán glan ar an scannán a scoilt Féile Scannán Cannes ina dhá leath i mbliana, má cheapann tú nach bhfuil seans dá laghad, ‘dá laghad’ a deirim, go bhféadfaí go mbeadh fiúntas agus dleathacht ealaíne de shaghas éigin i scannán ina bhfuil neart míreanna mar seo a leanas tríd síos:- bean a ghearrann a brillín di féin le deimheas mór garraíodóireachta, nó siosúr maintín, ní fhéadfainn a bheith cinnte cioca gléas gearrtha a d’úsáid sí - i ngar-seat ollmhór caol díreach os comhair an cheamara, í dulta glan iomlán
as a meabhair le ciontacht a mhíneod ar ball;
an bhean chéanna i lár seisiúin suirí lena fear roimhe sin nuair a d’fhág sí gan aithne gan urlabhra é tar éis a mhagairle a bhataráil le ceap adhmaid, mar gur theastaigh uaithi eisean a ghortú as a ról féin sa chiontacht thuasluaite.
Bhí an mheabhair ann
he was conscious
Bhí an mheabhair ann fós agus d'inis sé di gur thit sé ar 1.
as do mheabhair
crazy
"An bhfuilir
as do mheabhair?" Mhínigh mé dó go raibh m'intinn athraithe, ach ní ar na sruthanna a bhí seisean ag smaoineamh, ach ar an bhfuacht.
de ghlan mheabhair
by heart
Níl ann ach go gcaithfidh gach páiste a chuireann isteach ar Scéim Labhairt na Gaeilge Cré na Cille a fhoghlaim
de ghlan mheabhair – achan eadarlúid san áireamh.
mheabhair
meaning
org/news/5158)
Neosfaidh an aimsir cén
mheabhair a bhaineann an rialtas as athshlánú na bpobal dúchais foraoise.
de ghlan mheabhair
learn by heart
Tá an seantiomna ar fad
de ghlan mheabhair ag Cuach, ach níl mise leath chomh naofa leis; níl agamsa ach cúig leabhar déag – ach is iad na leabhair is fearr atá
de ghlan mheabhair agamsa – na cinn leis na habominations ar fad iontu, má thigeann tú leat mé, a Bhaloir.
meabhair
sense
Is dócha gurb í an phríomhcheist atá le cur agus muid ag iarraidh
meabhair a bhaint as an gceapachán mar sin, an cúis sách maith tóir an phobail a bheith ar dhuine leis an duine céanna a roghnú i gcomhair post fíordhúshlánach? Ní foláir a chur sa mheá freisin gur fear é Maradona – bíodh go bhfuil sé ag teannadh le leathchéad bliain d’aois – a bhfuil go leor fadhbanna domhainfhréamhaithe dá chuid féin aige, ní áirím an cúram a bheith air faire amach do scata imreoirí éilitheacha, cuid acu an-teasaí ina mbealach féin.
meabhrach
awake, thinking
Tá sé thar am againn a bheith
meabhrach nuair a bhéarfaidh sinn aghaidh ar an siopa.
galar meabhrach
mental illness
Ní rud nua é an tuiscint seo, mar sin, go bhfuil ceangal idir an chruthaitheacht agus
galar meabhrach.
meabhair chinn
awareness
Tá an feachtas Crocwise ar siúl ag rialtas na Críche Thuaidh le
meabhair chinn faoi chontúirt na gcrogall a ardú i measc mhuintir na críche agus turasóirí araon.
chaill deirfiúr eile dá chuid a meabhair
another sister lost her reason
Bhí a athair ina sheanmóirí mire, fuair a mháthair agus a dheirfiúr bás nuair a bhí seisean óg agus
chaill deirfiúr eile dá chuid a meabhair.
amach as a chloigeann meabhrach féin
out of the top of his head
Cé as a dtáinig an uimhir mar sin? Is cosúil gur dúradh leis na saineolaithe go mba shin an sprioc a bhí socraithe ag an Aire Ghaeltachta ag an am, Éamonn Ó Cuív,
amach as a chloigeann meabhrach féin! Le cur i gcéill mar sin ar bun, cén chaoi a bhféadfadh duine a bheith muiníneach as Straitéis atá lochtach ó thaobh spriocanna réadúla a cheapadh.
a taithí saoil agus meabhrach
her life experience and thought
Is iomaí gné a shníonn ina chéile i ngréasán greanta a cuid filíóchta; tá an teanga, an dúchas, an béaloideas, an litríocht,
a taithí saoil agus meabhrach; tá an cumas éachtach sin trína n-éiríonn léi an meafar bíogach soilseach a chruthú, ag fí na ngnéithe sin ar a chéile go healaíonta gan d'ornáidíocht ach maise na háille.
mheabhair a bhaint as an méid a tharla
to understand what had happened
Rinne lucht leanúna agus lucht tráchtaireachta iarracht ar
mheabhair a bhaint as an méid a tharla.
curtha dhíom agam gan mo mheabhair a chailliúint
passed through it without losing my mind
Gabhaim buíochas go bhfuil geimhreadh fada fliuch eile
curtha dhíom agam gan mo mheabhair a chailliúint.
raibh sí as a meabhair
she was out of her mind
Ba chuma léi gur cheap formhór státseirbhíseach na hÉireann go
raibh sí as a meabhair i 1981 nuair a chuir sí iachall orthu an focal “*alienation*” a bhaint de cháipéis oifigiúil.
a raibh meabhair ar bháid aige
who knew about boats
Agus tháinig ansin fear a bhí in aice na háite,
a raibh meabhair ar bháid aige i mbruach Loch Coirib'.
as a meabhair
of their knocker
Achan Fhear Níos Mire ná a Chéile
================
Le tamall rófhada, tá muid ag plé le daoine atá craiceáilte
as a meabhair mar a bheadh saoithe iontu.
fadhbanna meabhrach ar
psychological problems affecting
Le cois na heitinne, is léir go bhfuil
fadhbanna meabhrach ar Alina, galar na scitsifréine san áireamh.
i dtreo ná cuirfid siad aon duine macánta as a mheabhair
so they won’t drive any decent person out of their mind
Tar anso amárach, a Niocláis,” ar seisean leis an mbearbóir, “agus déanfaimid tine chnámh de na leabhraibh mallaithe seo,
i dtreo ná cuirfid siad aon duine macánta as a mheabhair go deo arís.
galar meabhrach
mental illness
Feictear do dhaoine baint a bheith ag an chruthaitheacht le
galar meabhrach.
duine meabhrach
a sensible person
Chuirfeadh cuid den chaint a dúradh ó shin
duine meabhrach i mbun finscéalaíochta.
meabhrach scéalach
talkative and thoughtful
Bhí Robert McMillen siúlach chuig cluiche rugbaí in Aviva le hUltaigh ilchineálacha agus ilbhratacha ar na mallaibh, agus tháinig sé abhaile uaidh
meabhrach scéalach.
Tugann moill meabhair
delay means time to consider
Tugann moill meabhair, nó is cosúil gur an-tomhasta a chas ceamaraí David Simon, fear The Wire, nuair a thug sé faoi Treme a cheapadh i New Orleans.