má dháiltear seirbhísí agus urraim dá réir
if services and esteem are distributed accordingly
Ar an taobh eile den scéal, má léiríonn an daonáireamh go bhfuil an líon céanna Caitliceach agus Protastúnach ann, agus
má dháiltear seirbhísí agus urraim dá réir, má tá an "place in the sun" ag Caitlicigh, is lú an fonn a bheidh orthu buntáistí na Ríochta Aontaithe a fhágáil ina ndiaidh.
má ghortaítear imreoir
if a player is hurt
Aontaím ar fad nár chóir go mbeadh aon imreoir as póca de bharr a chuid iarrachtaí ar son a chontae agus
má ghortaítear imreoir is cóir aire a thabhairt dó agus a chostais mhíochaine a íoc as ciste éigin nó scéim árachais cuí (rud atá ann ach go mb'fhéidir gur gá a fheabhsú) agus níor chóir go mbeadh sé thíos leis ó thaobh tuarastail de ach oiread.
Má chasann tú uirlis cheoil
if you play a musical instrument
Má chasann tú uirlis cheoil agus muna bhfuil tú go maith á casadh, tá tú ag cur brú ort féin, ar bhealach.
Má éilíonn tú
If you demand
Má éilíonn tú achan seirbhís stáit trí mheán na Gaeilge, gheobhaidh tú póilíní a bheas ábalta cúléisteacht le daoine.
Má léis
if you read
Má léis (faoi dhó) an leabhar filíochta is déanaí uaim, *Syójó*, is eol duit cén fáth nár chaitheas uaireadóir le tarraingt ar dhá scór bliain anuas - ach brisim amach an babhta so.
má dhiúltaíonn siad
if they refuse
Uaireanta díoltar ar suas le €12,000 iad le máistir striapach a dhéanann bagairt go minic a dteaghlach sa bhaile a mharú
má dhiúltaíonn siad comhoibriú.
Má thagann an crú ar an tairne
when it comes to the test
Tá a fhios acu sin achan rud!"
"Nach Eorpaigh muid ar fad anois," a mhaígh an tEorpach Mór, Fat the Cóp, agus é ag iarraidh teacht i gcabhair ar na créatúirí cráite:"
Má thagann an crú ar an tairne déanfaidh muid cinnte go gcruthófar spás fá choinne nócha duine eile i ngoirt phrátaí na hAlban.
má ghéilltear do na fórsaí sin
if those forces are yielded to
Tá imní ar dhaoine go bhféadfadh na cluichí Gaelacha a bheith scuabtha de dhromchla an domhain
má ghéilltear do na fórsaí sin.
Má dhéantar leatrom ar pholaiteoirí
if politicians are wronged against
"
Má dhéantar leatrom ar pholaiteoirí ar RTÉ, is cosúil gur peaca míle uair níos mó é in RTÉ ná dá ndéanfadh aon stáisiún eile é.
Má shaolaítear i stábla tú
if one is born in a stable
B'fhéidir go bhfuil Celtic i mbun ceirde in Albain, ach faoi mar a dúirt an té a dúirt é: "
Má shaolaítear i stábla tú, an ionann sin is a rá gur asal tú?"
I rith an ochtú haois déag agus ag tús an naoú haois déag thug na mílte spailpín Éireannach aghaidh ar Albain, ag lorg oibre ar fheirmeacha go príomha.
má thig liom
if I can
Am ar bith a fheicim anois é, goidim é
má thig liom.
dheamhan má thig liom smaointiú
I'll be damned if I can remember
"Órú, chuir mé i dtaisce iad nuair a tháinig muid ar ais an iarraidh dheireanach agus
dheamhan má thig liom smaointiú cá bhfuil siad," arsa Bróna.
má dhiúltaíonn muid
if we reject
Ach an bhfuil sé ceart go dtiocfadh muid i dtír ar an airgead Eorpach ar feadh i bhfad agus ansin go dtabharfadh muid droim láimhe don Eoraip mhéadaithe?
Tá argóint ann go ndéanann comhlachtaí Meiriceánacha airgead a infheistiú in Éirinn de bharr muid a bheith inár mbaill den Aontas Eorpach agus
má dhiúltaíonn muid do Chonradh Nice go léireoidh sin easpa díograise agus go ndéanfar an t-airgead seo a infheistiú i bpostanna in Albain, Sasana agus oirthear na hEorpa.
Má thig an tuar fán tairngreacht
if the prediction comes through
Má thig an tuar fán tairngreacht, buille mór síceolaíoch a bheas ann d'aontachtaithe nach mbeidh ábalta labhairt ar an mhóramh aontachtach níos mó.
, má chinneann na Chieftains
if the Chieftains decide
" Tá Carolan den tuairim nach bhfuil cláirseoir traidisiúnta eile beo atá inchurtha le Bell agus
, má chinneann na Chieftains ar dhuine a fháil ina áit, gurbh fhearr dóibh ceoltóir a sheinneann uirlis eile a roghnú.
Má chuirtear na struchtúir chearta i bhfeidhm
if the proper structures are put in place
Má chuirtear na struchtúir chearta i bhfeidhm, má thugtar neart cluichí dóibh, agus má bhíonn an t-ádh leo, d'fhéadfaidís an bua a fháil ar chontaetha láidre sa chraobhchomórtas.
má chruthaítear rud
if something is created
Ach an ceisteanna éifeachteacha iad nó an léiriú iad ar dhearcadh ar an ealaín atá róchoimeádach agus róshimplíoch? An gcaithfidh ciall a bheith le gach rud nó an leor é
má chruthaítear rud go díreach ar mhaithe le hé bheith ann?
Ar an 8 Nollaig fógraíodh gur bhain Keith Tyson, cartúnaí, Gradam Turner na bliana 2002.
má bhíonn sé ina chogadh
if war breaks out
Ceaptar gur 2,000 ar fad as an Astráil a bheas ann
má bhíonn sé ina chogadh.
Má éilíonn seo dianiarracht
if he demands a great effort
Má éilíonn seo dianiarracht ar an léitheoir ar uairibh is maith is fiú an tíolachadh fileata atá mar thoradh ar an iarracht chéanna.
má théann cúrsaí chun donais
if the situation gets worse
"Ach
má théann cúrsaí chun donais, beidh imní orm a bheith i Nua-Eabhrac.
má chlóscríobhtar é seo
if this is typed
Anois ní mór teachtaireacht téacs a chur chuig uimhir ghutháin faoi leith chun teacht ar an tseirbhís; seoltar pasfhocal mar fhreagra agus
má chlóscríobhtar é seo sa spás cuí ar an suíomh, bíonn an léarscáil le feiceáil.
má chiontaítear é
if he is found guilty
D'fhéadfaí téarma príosúnachta cúig bliana a ghearradh air
má chiontaítear é.
má bhíonn neart agamsa air
if I can help it
Bhí mé ag gabháil go maith sa Roinn Éadóchais, ag treabhadh liom; achan duine, chóir a bheith, sásta agam agus sásta liom, taobh amuigh de na (blípeanna) sin san ASTI nach mbeadh sásta le Flaitheas Dé féin - ceann scríbe atá i ndán dóibh go luath
má bhíonn neart agamsa air.
má roinnim
if I share
An dtuigeann duine ar bith mo chás, ach tusa, a leabhairín mo chroí? Maithfidh tú dom, a thaisce, a leabhairín, a stóirín,
má roinnim an méid a scríobhaim anseo le Balor na Súile Nimhe.
má aibíonn siad
if they ripen
Ach is fearr le garraíodóir
má aibíonn siad thar tréimhse ama.
má theipeann air
if it fails
Agus tá sé contúirteach nuair nach bhfuil ach sórt amháin á fhás, mar bíonn tubaiste ann
má theipeann air.
sul má cheilfeadh an radharc céanna
before they would hide that same view
Bhí páistí is tuismitheoirí ann, tuismitheoirí a shíl amharc maith a fháil dóibh féin ar an bhfear gonta
sul má cheilfeadh an radharc céanna ar a gcuid páistí.
Má aithnítear mé
if I'm recognised
ie)
Gluais • Glossary
ar an drabhlásdrinking heavily
dá bharras a result
geallwager
a bheatha a shaothrúto earn his living
i dtuilleamaí ar a chuid airgiddepending on his money
cneadgroan
damantadamned
clár éadainforehead
ag sá priocairí te ina ghoilesticking hot pokers into his stomach
spící biorachasharp spikes
ag lúbarnaíltwisting
go míshuaimhneachuneasily
imeachtaíevents
galántaelegant
meidhreachmerry
dreoilín teaspaighgrasshopper
drithlín gliondaira spark of joy
gnúisface
folthair
faoi dhraíochtunder a spell
comwaist
cuireadhinvitation
go fonnmhareagerly
a chompánaighhis companions
sméideadhwink
a gcuid ráiteas graostatheir obscene comments
maorgamajestic
cornchlársideboard
i ndlúthchipíin serried ranks
táim sáchI have enough
leachtliquid
mionscáth gréinemini parasol
do bharraicíníyour toes
dlúthdhiosca rómánsachromantic CD
tolgcouch
chuimil sí a gruashe rubbed her cheek
de chogar mealltachin an enticing whisper
eiteogawings
súimínsip
milissweet
mearbhalldizziness
nuair a tháinig sé chuige féinwhen he came to
céimeannasteps
ar na cannaíheavy drinking
a chártaí creidmheasahis credit cards
cloigínbell
toradhresult
iarrachtaíattempts
lámh leis an teachbeside the house
curtha i leataobhset aside
an bhean ghlantacháinthe cleaning woman
shrac a chuid éadaigh de féinhe pulled his clothes off
le tuawith an axe
osnasigh
crotshape
láibeachmuddy
drochbholadhbad smell
anáilbreath
stán síshe stared
dallógablinds
céastatortured
breoiteill
a chomhairligh síshe advised
cearrwrong
galardisease
An Crannchur NáisiúntaThe National Lottery
duaisprize
a sheol ar bhóthar d'aimhleasa túwhich lead you astray
drabhlásdebauchery
ragairnerevelry
geallghlacadóiríbookmakers
fiántaswildness
nuair a bhí ort do bheatha a shaothrúwhen you had to earn a living
ní mór dom éiríI have to get up
gnó práinneachurgent business
í ag machnamh ar éagóir an tsaoilthinking about the unfairness of the world
na heasláinthe sick
ina seilbh féinin her possession
a goideadh uaidhstolen from him
burla nótaí airgida wad of notes
sonraídetails
théadh séhe used to go
goileappetite
bhíodh meadhrán ina cheannhis head would be swimming
spadántasluggish
fuinneamhenergy
comhairleadvice
dochtúir comhairleachconsultant
buidéal leighismedicine bottle
oideas oiriúnacha suitable prescription
máinliasurgeon
seomra feithimhwaiting room
plódaithepacked
cuma na bochtaineachtathe look of poverty
go fiosrachinquisitively
míchompordachuncomfortable
lig sé airhe pretended
scuainequeue
le dímheaswith lack of respect
a chuid otharhis patients
do shealsayour turn
sciob ColmColm snatched
go dubhachgloomily
go giorraiscabruptly
níos críonnamore prudent
níl mo ghoile thar mholadh beirtemy stomach isn't great
sracfhéachaintglance
aclaíochtexercise
draidgháiregrin
tréaniarrachta strong effort
a choinneáil faoi shrianto keep under control
bia róshaibhirfood that is too rich
córas néarógachnervous system
aclaífit
i mbarr do shláintein the best of health
géilleann tú do gach mianyou give in to every desire
baoisfoolishness
sólássolace
saothraigh do bheathaearn your living
mair ar an bpá a íoctar leatlive on the wage that you're paid
maslaitheinsulted
go drochmheasúilcontemptuously
níor chorraigh ColmColm didn't move
geallwager
maireachtáil arlive off
eagraíocht charthanachtacharitable organization
meangadh searbhsarcastic smile
cairde rachmasachawealthy friends
toilteanachwilling
faghairtflash
buntáisteadvantage
éigeandáilemergency
sochar pearsantapersonal benefit
Má aithnítear méif I'm recognised
i ndáiríreserious
lándáiríretotally serious
a dhearbhai
má chlóscríobhann tú
if you type
Ach
má chlóscríobhann tú an seoladh "ciorcal.
má bheirtear air
if he's caught
Is féidir leis an cíos talún a íoc, an léas a cheannach amach é féin nó seans a ghlacadh agus gan an cíos a íoc agus,
má bheirtear air, a chás a thabhairt chun na cúirte.
má athbhunaítear é
if it is re-established
D'fhéadfadh sé ansin geallstan nach scorfaidh siad an Tionól arís
má athbhunaítear é, ach tá fadhbanna anseo - má thoghtar go leor ball den DUP agus go leor easaontóirí ón UUP, d'fhéadfadh siad sáinn pholaitiúil eile a chruthú sa Tionól, gan Chéad- agus leas-Chéad Aire bheith ainmnithe.
má thoghtar go leor ball den DUP
if enough members of the DUP are elected
D'fhéadfadh sé ansin geallstan nach scorfaidh siad an Tionól arís má athbhunaítear é, ach tá fadhbanna anseo -
má thoghtar go leor ball den DUP agus go leor easaontóirí ón UUP, d'fhéadfadh siad sáinn pholaitiúil eile a chruthú sa Tionól, gan Chéad- agus leas-Chéad Aire bheith ainmnithe.
má ghlas lom
a green bare plain
Téann an bóthar ar aghaidh go dtí
má ghlas lom, áit a bhfuil Príosún Aird Mhic Giollagáin, agus ballaí dorrga coincréiteacha thart air.
má chinneann sé ar chur faoi ansin
if he decides to settle there
Cailliúint mhór a bheas ann d'Éirinn
má chinneann sé ar chur faoi ansin go fadtéarmach ach cé a mhaífeadh sonas ar dhuine ar bith ina shaol?
má thagann méadú ar na rátaí úis
if the interest rates increase
Mar sin,
má thagann méadú ar na rátaí úis, titfidh geilleagar na tíre as a chéile.
Má tá coiscéim coiligh ar an lá
if the day is noticeably longer
Má tá coiscéim coiligh ar an lá idir an dá Nollaig, is áit inteacht i lár na coiscéime sin atá muid anois - san áit is contúirtí ar fad, b'fhéidir, nó cad é atá go díreach idir dhá chrobh an choiligh ach tóin an choiligh, Dia idir muid agus cac na héanlaithe! Agus muid ag caint ar chúrsaí éanlaithe, tá a bhfuil fós beo de thurcaithe na tíre ag rith thart sna cuibhrinn agus sna botháin ag gabháil buíochais le Dia na nDúl gur tháinig siad slán fríd ár lár an gheimhridh.
Má chuireann an áit seo soir ise
if this place drives her crazy
Agus muid ag dul amach as an doras, dúirt mé léi, "
Má chuireann an áit seo soir ise, is cinnte go ndéanfaidh sé an rud céanna i mo chás-sa.
má tá todhchaí chomh héiginnte sin in ndán dúinn
if such an uncertain future awaits us
Céard is fiú €350,000 a chaitheamh ar theach inniu
má tá todhchaí chomh héiginnte sin in ndán dúinn? Ar ndóigh, deir Randall nach dóigh leis go dtarlóidh siad i ndáiríre, ach gurb é an jab atá aige ná an cineál sin pleanála a dhéanamh.
má sholathraíonn
if you provide
An baol atá ann i gcónaí ná
má sholathraíonn tú an t-aistriúchán gur dóigh le daoine gur sin an bunleagan.
má bheirtear sa tír seo thú
if you are born in this country
Ach
má bheirtear sa tír seo thú, tá tú saor ó na dlíthe sin.
má mhothaíonn tú
if you feel
Má thuigeann tú agus
má mhothaíonn tú an ceol atá sa tiún, tá leat.
Má chruthaítear timpeallacht ghnó
if a business environment is created
Má chruthaítear timpeallacht ghnó atá cosúil leis an timpeallacht san Iarthar, meallfaidh an íomhá uirbeach seo airgead ó thar lear.
má scoireann an páirtí
if the party ceases
Seans mór,
má scoireann an páirtí, go rachaidh a gcuid ball chuig na trí pháirtí seo mura n-éiríonn siad as an pholaitíocht ar fad.
má thugann tú leathmharú do dhuine
if you half kill someone
I bhfocail eile,
má thugann tú leathmharú do dhuine ar pháirc na himeartha agus fionraí sé mhí tuillte agat dá bharr, mura bhfuil tú i do "*alien*" amach is amach beidh aithne agat ar dhuine éigin a bheas in ann cuidiú leat éalú ón bpionós atá ag dul duit.
má dhoirteann tú
if you spill
Tá buidéal maith fíona le fáil anseo ar níos lú ná cúig euro - mar sin, ní bhíonn mórán imní ort
má dhoirteann tú cuid de!
Faoiseamh
=======
Tá go leor leor páirceanna poiblí anseo, áit ar féidir leat do scíth a ligean agus faoiseamh a fháil ó chrá croí *la vie quotidienne*.
má bheirtear orthu
if they are caught
An t-aon slí éifeachtach le dul i bhfeidhm orthu ná an carr a bhaint díobh
má bheirtear orthu ag tiomáint róthapa.
trasna na má
across the plain
Radharc iontach atá ann anois - agus níl a fhios agam cad é a shíl daoine de agus iad ag teacht
trasna na má chuige sna meánaoiseanna? Caithfidh gur tháinig tocht iomlán orthu!
Cé gur suíomh cráifeach é Campo dei Miracoli, siombail den stádas saolta atá ann freisin.
má bhíonn an t-ádh dearg ort
if you're really lucky
Agus timpeall ort, tá go leor cruinnithe eile ar siúl, idir aerlínte eile agus aerfoirt eile, agus faoi dheireadh an lae, má bhíonn an t-ádh ort, beidh cúpla caidreamh gairmiúil úsáideach déanta agat agus,
má bhíonn an t-ádh dearg ort, b'fhéidir go mbeidh seirbhís éigin nua ag Aerfort an Bhaile Bhig an bhliain seo chugainn.
Má tá sé i do shásamhsa, tá sé i mo shásamhsa,
If it pleases you, it pleases me.
"
"
Má tá sé i do shásamhsa, tá sé i mo shásamhsa," arsa Colm.
má fheictear dom
if it seems to me
Ní dhéanaim ionsaithe pearsanta ar dhaoine, ach déanaim struchtúir nó eagrais a cháineadh
má fheictear dom go bhfuil gá lena leithéid.
ar mhá fhliuch
on a wet plain
Tá Lucca suite
ar mhá fhliuch – tagann a ainm ón fhocal Ceilteach *luk*, a chiallaíonn corcach.
Má scaoiltear le forbairt tithíochta
if the development of housing is allowed
"
Má scaoiltear le forbairt tithíochta i gceantair ar nós an Spidéil, gan cúrsaí teanga a bheith á gcur san áireamh, ní fada go bplúchfar an Ghaeilge in áiteanna mar é,” a deir sé.
má dhiúltaíonn an IRA scor
if the IRA refuses to disband
Beidh díomá ar chách
má dhiúltaíonn an IRA scor agus is cinnte go gcuirfear i leith na bpoblachtánach gurb iadsan is cúis le teip Chomhaontú Aoine an Chéasta.
Má chaitheann tú
if you smoke
Pointe eile faoin tsláinte:
Má chaitheann tú, déan iarracht éirí as an nós.
Má chruthaítear
if it is proven
Ach cá bhfuil an admháil?
Má chruthaítear go raibh bréag i gceist, cuirtear ainm an duine i mbunachar sonraí, agus ní bhfaighidh an duine sin árachas ó chomhlacht ar bith as sin amach.
fiú má bhraitheann siad ar a suaimhneas
even if they feel comfortable
com, “agus níl an t-am acu duine a lorg i mbeár,
fiú má bhraitheann siad ar a suaimhneas á dhéanamh sin.
trasna na má
across the plain
Tá an bóthar casta ag dul
trasna na má idir carnáin ghéara fhéaracha a chuir an Bhriotáin in gcuimhne dom.
má bhíonn aon duine acu seo ag fóirstean
if any of these are suitable
“B’fhéidir go mbeadh cúpla pingin bhreise againn an mhí seo chugainn,
má bhíonn aon duine acu seo ag fóirstean.
má fhuaimním an t-ainm seo go mícheart
if I pronounce that name wrong
“An *boss *atá againn anseo, Richard Williams, bíonn sé i gcónaí ag rá, ‘Níl aon tuiscint agam ar theangacha, *so*
má fhuaimním an t-ainm seo go mícheart, ceartaigh mé.
má bhain mé geit asat
if I startled you
faoi bhláth tar éis na báistíblossoming after the rain
méaracán an phúcapurple foxglove
mar a bheadh braillín ag triomúlike a sheet drying out
má bhain mé geit asatif I startled you
tuairim is míleabout a mile
Cailleadh leis an ocras í.
Má mhothaíonn tú
if you feel
Má mhothaíonn tú an ceol istigh ionat, beidh tú ábalta é a sheinm.
má chláraíonn tú
if you register
Agus,
má chláraíonn tú ar an suíomh, is féidir leat do chuid Gaeilge a úsáid go rialta agus tú i mbun plé leis na daoine eile agus ag cur leis na haltanna.
má bhain mé geit asat
if I startled you
faoi bhláth tar éis na báistíblossoming after the rain
méaracán an phúcapurple foxglove
mar a bheadh braillín ag triomúlike a sheet drying out
má bhain mé geit asatif I startled you
tuairim is míleabout a mile
Cailleadh leis an ocras í.
má tharlaíonn a leithéid
if such a thing happens
Tá sé ráite ag an rialtas freisin go bhfuil an Astráil níos réitithe ná tír ar bith eile ar domhan
má tharlaíonn a leithéid.
Má chruthaitear
if it's proven
Má chruthaitear gur theip ar na hotharlanna cloí lena gcuid rialacha sláinteachais féin, d’fhéadfadh bille mór eile a bheith le díol ag an cháiníocóir.
má chuirtear an treoir i bhfeidhm
if the guideline is enforced
Is dócha go mbeidh an scéal amhlaidh don eaglais i dtíortha eile
má chuirtear an treoir i bhfeidhm, mar nach féidir léi riail amháin a bheith aici sna Stáit Aontaithe gan í a leagan síos mar threoir i ngach áit eile.
má chiontaítear iad
if they are found guilty
Tá cuid den phobal ag rá nár chóir don AFP an t-eolas a roinnt leis na póilíní thall mar go bhféadfaí pionós báis a ghearradh orthu
má chiontaítear iad agus nár chóir iad a ghabháil go dtí go sroichfidís an Astráil.
ach amháin má deir siad a mhalairt
unless they say otherwise
Cé gur mná Gael-Mheiriceánacha ab ea céatadán ard de na múinteoirí i scoileanna Nua-Eabhrac roimhe seo, in aigne dhaltaí an lae inniu is Giúdaigh iad na múinteoirí geala ar fad,
ach amháin má deir siad a mhalairt.
má úsáidimid í i dtólamh
if we always use it
Ná déanaigí dearmad gur linne í agus go mairfidh sí
má úsáidimid í i dtólamh.
má chuirtear na moltaí seo i bhfeidhm
if these recommendations are implemented
Tá an chontúirt ann go gcuirfear an Ghaeilge ag bun an liosta, áfach,
má chuirtear na moltaí seo i bhfeidhm.
má loiceann Páirtí an Lucht Oibre orm
if the Labour Party fails me
Tá sé ráite agam go poiblí arís is arís eile, mar go bhfuil oiread bainte agam leis an bhfeachtas chun an mótarbhealach a stopadh ó dhul in aice le Teamhair,
má loiceann Páirtí an Lucht Oibre orm sa gcás áirithe sin, má dhéanann siad cúlú ar bith, fágfaidh mé an páirtí.
Má tá coiscéim coiligh leis an lá
if the day is getting noticeably longer
Má tá coiscéim coiligh leis an lá idir an dá Nollaig, is áit inteacht i lár na coiscéime sin atá muid anois – san áit is contúirtí ar fad, b’fhéidir, nó cad é atá go díreach idir dhá chrobh an choiligh ach tóin an choiligh, Dia idir muid agus cac na héanlaithe! Agus muid ag caint ar chúrsaí éanlaithe, tá a bhfuil fós beo de thurcaithe na tíre ag rith thart sna cuibhrinn agus sna botháin ag gabháil buíochais le Dia na nDúl gur tháinig siad slán fríd ár lár an gheimhridh.
Má dhéanann muid amhlaidh
if we do that
Má dhéanann muid amhlaidh, ní bheidh muid ach ag aisíoc na fáilte a cuireadh romhainn féin nuair a bhí muid i bhfad as baile, dearóil go minic agus gan dóchas.
má thréigeann duine amháin an duine eile
if one person leaves the other
Faoi láthair, má tá fear agus bean ina gcónaí le chéile, is cuma más tréimhse fhada nó ghearr atá i gceist, agus
má thréigeann duine amháin an duine eile de bharr easaontaithe, nó má éiríonn duine amháin tinn, nó fiú má fhaigheann duine acu bás, níl an duine eile i dteideal aon cheann de na cearta céanna a bheadh aige/aici dá mbeadh sé/sí pósta.
Má ghníomhaíonn an Rialtas
if the government acts
Má ghníomhaíonn an Rialtas i gcás na moltaí seo, beidh obair mhaith déanta do mhuintir na hÉireann, obair i bhfad níos fearr ná reifreann scoilteach eile a bhrú ar mhuintir na tíre.
Má théann sí i ngleic leis an fhadhb
if she tackles the problem
Má théann sí i ngleic leis an fhadhb mar is ceart beidh uirthi dul i ngleic fosta le ceardchumainn na múinteoirí.
má tá air athrú ó eitleán amháin go heitleán eile
if it has to change planes
Cén fáth? Tá cúpla cúis leis:
Ar dtús, mar a deir lucht an ghnó seo, “is cuma le lasta má tá sé ar sheaneitleán” nó “is cuma le lasta
má tá air athrú ó eitleán amháin go heitleán eile”.
má thuigeann tú leat mé
if you know what I mean
*
Gluais • Glossary
glúin nuaa new generation
brívigour
ag dul ó neart go neartgoing from strength to strength
fiontar foilsitheoireachtapublishing enterprise
cnuasach gearrscéaltacollection of short stories
cé gur mhionnaigh Artairalthough Artair swore
slíomairesmooth, flattering, hypocritically friendly person
saint an ghoilethe greed of his stomach
a chomhairle a athrúto change his mind
ar fheabhas uiligabsolutely excellent
osnasigh
ar chúl an mhuinílbehind the neck
muisiriúnmushroom
ní réitíonn siad sin liom beag ná mórthey don”t agree with me at all
snaghiccups
gráinnínpinch
cainéalcinnamon
síoltaseeds
a sháith biaenough food
ag cruthú rud úrcreating something new
má thuigeann tú leat méif you know what I mean
a sheachaintto avoid
muiníntrust
blastatasty
ordóg coisetoe
an iarraidh sinthis time
cnapheap
á ghreadadh go cúramachcarefully mixing it
babhlabowl
scilléadskillet
shamhlaigh séhe imagined
go díbhirceacheagerly
subhachascheerfulness
ag leathadhspreading
geirfat
bréanfoul
doilighdifficult
a chreidbheáilto believe
ar leithseparately
mar a thit rudaí amach domhow things worked out for me
ní raibh dadaidh le fáilthere was nothing available
i mo ghlacin my hand
ag diúlsucking
bhí an t-ádh dearg ormI was dead lucky
dea-chumthashapely
láchfriendly
fialgenerous
níor bhlais mé riamhI never tasted
faic na ngrástnot a thing
ag cuimilt a béilrubbing her mouth
a mháshis thigh
seanmóireachtpreaching
greimbite
iomrámention
deisopportunity
luachmharvaluable
seanchaslore
as ar fáisceadh iadfrom which they were wrought
doilíssorrow, difficulty
i leathchogarin a half-whisper
iad a chur i ngníomhto put them in action
seal beag gearra short period
sa Nua-Shéalainnin New Zealand
ina ghabhalcrotch
ag sápressing
críonmhíoltawood-worms
corrachprojecting
lorgashin
damanta nimhneachdamn sore
scoilteadh a chraiceannhis skin was split
crá gan mhaolútorment without alleviation
chun an tí bhigto the toilet
ina gcuideachtain their company
báisteach mhillteanachterrible rain
foscadhshelter
a bhaint amachto reach
ag bleadaracht go díchéillíblattering senselessly
scaiftecrowd
ag casachtachcoughing
breallánfool
millteanach dóighiúilextremely pretty
as miosúrextraordinary
gan choinneunexpected
blas searbha sour taste
breis agus a sáithmore than her fill
strambánachlong-winded
smut féin den fhírinneeven a small bit of truth
é a thionlacanto accompany him
a bhéarfadh íthat would take her
críochend
gan mhórchuid náirewithout a lot of embarrassment
gnóthachbusy
straois léanmharwoeful grimace
trína gruaig mhín bhánthrough her soft white hair
sula bpléascfadh a lamhnánbefore his bladder would explode
ag cogaint a spúnóigechewing the spoon
déaraimislet us say
drochnósannabad habits
tuairimíopinions
cogaíwars
slí mhaireachtála fholláinhealthy way of life
a mhealladhto coax
a chuir fíorionadh uirthiwhich really surprised her
ag cur tharstutalking away
go díbhirceach dícheallacheagerly and diligently
d’fholmhaigh séhe emptied
sásarsaucer
doirtealsink
thriomaigh éhe dried it
slachtmhartidy
á thionlacan féinaccompying himself
sultmharenjoyable
spídslander
gan mhuirnwithout tenderness
magairlítesticles
nuair a dheifrigh Artair tharstu de léimwhen Artair hurried past them with a jump
<t
má eiseachadtar Karadzic agus Mladic
if Karadzic and Mladic are extradited
Fiú
má eiseachadtar Karadzic agus Mladic, is muiríní in áit an bhradáin iad.
ach má bhí féin
but even so
Bhí coinne déanta aici le seachtain anois
ach má bhí féin, bhí scuaine ina suí roimpi agus gach bean agus gaosán sáite in iris de chineál inteacht.
gualainn má ghualainn
shoulder to shoulder
Tá an grianghraf íocónach - Donaldson
gualainn má ghualainn le Bobby Sands - mar theastas ar a dhílseacht dhiongbháilte.
fiú má tá sé doiligh
even if it is difficult
Tá sé de dhualgas orainn seo a dhéanamh chun í a choinneáil beo,
fiú má tá sé doiligh.
má theastaíonn uaim tigh a cheannach
if I want to buy a house
Tá a fhios agam go mbeidh amach anseo, is dócha,
má theastaíonn uaim tigh a cheannach agus táim ag dul a phósadh i mí Mheán Fómhair.
má chomhlíonann siad critéir na Roinne Oideachais
if they fulfil the criteria of the Department of Education
Tá foinsí maoinithe ann do na naíscoileanna
má chomhlíonann siad critéir na Roinne Oideachais fríd an “Grúpa Comhairleach Réamhscoile” (GCR) agus tá go leor ag an ghrúpa seo ach na scoileanna a bheith aitheanta ag na Seirbhísí Sóisialta, rud a tharlaíonn 99% den am.
má theipeann ar na Jackals an ceann is fearr a fháil ar Nashua
if the Jackals fail to get the better of Nashua
Críochnóidh an tsraith, agus b’fhéidir an séasúr iomlán,
má theipeann ar na Jackals an ceann is fearr a fháil ar Nashua, agus áit a fháil i gcraobhchomórtas an tsraithchomórtais dá bharr.
Is boichte a bheas muid má theipeann ar an earnáil.
We'll be the poorer for it if the sector fails.
Is boichte a bheas muid má theipeann ar an earnáil.
ní chaithfear puinn níos fear leosan má ghabhtar iad i gcath
they won't be treated any better if they're caught in battle
A réasúnaíocht: má chuireann arm Mheiriceá Coinbhinsiún na Ginéive ar leataobh agus iad ag déileáil lena gcéilí comhraic,
ní chaithfear puinn níos fear leosan má ghabhtar iad i gcath.
má thoghtar í
if she is elected
Ní bheadh flosc chun comhrialtais ar Higgins é féin ná ar a leathbhádóir, Clare Daly,
má thoghtar í.
má leanann an scéal amhlaidh
if things continue like that
I gcás mo leithéidse, ní údar imní é, ach samhlaím go n-éireoidh sé níos deacra de réir mar a théann na blianta ar aghaidh an lucht féachana a mhealladh
má leanann an scéal amhlaidh agus an bhearna idir an mionlach saibhir agus an chuid eile ag méadú.
má bhíonn béasa orthu.
if they have manners.
Tá a iar-chomhghleacaithe á mealladh leis na milliúin punt ag Rialtas na Breataine
má bhíonn béasa orthu.
má bhí rath le theacht ar na hiarrachtaí le rialtas logánta a athbhunú
if the efforts to re-establish local government were to succeed
Ba é dearcadh an rialtais thall go gcaithfí comhdhearcadh níos leithne a chruthú
má bhí rath le theacht ar na hiarrachtaí le rialtas logánta a athbhunú ó thuaidh.
má dhéantar Céad Aire dó,
if he is elected First Minister,
Thug sin faill do Paisley – naoi mbliana ina dhiaidh sin – bheith ag maíomh gur bua a bheas ann
má dhéantar Céad Aire dó, ainneoin go mbeidh Martin McGuinness taobh leis! I bhfírinne, níl ann ach gur mealladh isteach sa chró dornálaíochta é.
má chaillimid ár n-ilghnéitheacht chultúrtha.
if we lose our cultural diversity.
“Tá go leor ceachtanna le foghlaim againn ó na caomhantóirí, na comhshaolaithe, agus d’fhéadfaimis fiú bheith ag obair as lámh a chéile agus cur ar a súile do dhaoine céard a tharlóidh
má chaillimid ár n-ilghnéitheacht chultúrtha.
tá mé ag iarraidh bheith glanta liom sul má thagann sí.
I want to be gone before she comes.
* *Sure*, níl aon chuma ocrais ormsa, is
tá mé ag iarraidh bheith glanta liom sul má thagann sí.
má fhillim riamh.
if I ever return.
Fós féin nílim cinnte céard atá i ndán dom amach anseo, cathain a fhillfidh mé ar Éirinn –
má fhillim riamh.
Má dhíbirtear imreoir as cluiche,
if a player is sent off,
Má dhíbirtear imreoir as cluiche, tá an chuma ar an scéal anois go síleann na hoifigigh chontae go bhfuil sé de dhualgas orthu cás an imreora sin a throid agus an córas smachta a thástáil go dtí a theorainn.
má bhuann tú.
if you win.
Go speisialta
má bhuann tú.
má léiríonn an pobal
if the public display
Is cinnte go ndéanann na meáin tagairt dóibh, ach is annamh a bhíonn siad ar chlúdach na nuachtán lá i ndiaidh lae, ach amháin
má léiríonn an pobal go bhfuil spéis faoi leith acu i scéal áirithe.
má thagann an crú ar an tairne,
if it comes to the crunch,
(Ní ar an dóigh chéanna le Dáithí Lacha, má thuigeann sibh mé!) Agus mar fhocal scoir, agus
má thagann an crú ar an tairne, is féidir brath i gcónaí ar Lovely Labhrás Ó Murchú chun cúpla focal a rá i gcéad teanga na tíre.
má tharlaíonn a leithéid.
if such a thing happens.
Tá polasaí i bhfeidhm sa Pháirc Náisiúnta sin cúiteamh a íoc le feirmeoirí
má tharlaíonn a leithéid.