logainmneacha
placenames
Fionnghlas (Finglas)
Fionnradharc (Fairview)
Fionnbhrú (Whitehall)
Cuimhním féin ar nead logainmneacha eile den déanamh sin in íochtar Chonnacht.
Coiste Logainmneacha
placenames committee
)
Tá Coiste Logainmneacha ag feidhmiú a chuireann ainmneacha tarraingteacha ar fáil i gcomhar leis an mBardas d'eastáit nua tithíochta sa chathair.
logainmneacha
placenames
Bhí Mattie Joe Shéamais Mac Donnchadha mar fhear an tí agus chuir sé i láthair Séamus Ó Flanagáin, ceoltóir as Baile Bhúirne; Seosamh Mac Muirí as Sligeach, a bhí i mbun sloinnte agus logainmneacha; Navan, grúpa ceoil Gaeilge as Madison; seó beo buaiteoirí an Oireachtais le Fearghas Mac Lochlainn; Éamonn Ó Donnchadha; Ray Mac Mánais agus Celia Ní Fhatharta.
logainmneacha
place-names
logainmneacha
=======
Mar a tharla in Éirinn, d'fhág na Ceiltigh a lán logainmneacha ina ndiaidh.
logainmneacha
placenames
Ach cibé atá ag tarlú i gcás na teanga labhartha, ar a laghad tá na logainmneacha i gceart ar na léarscáileanna, rud atá tábhachtach do shléibhteoirí.
bailiú logainmneacha
the collecting of placenames
Seo an obair eile a dhéanaimid: tacaíocht do sheirbhísí oideachais ag gach leibhéil, bailiú logainmneacha, féilte áitiúla i gCiarraí, ranganna Gaeilge, fostaíocht Pobail FAS agus eile.
logainmneacha
placenames
Is faoi chulaith an Bhéarla, áfach, a tháinig an chuid is mó de na logainmneacha anuas chugainn agus bíonn dianobair scolártha de dhíth le teacht ar na bunleaganacha cearta.
logainm
place name
“Dingyll” an litriú a bhí ar an logainm sa bhliain 1246 - sin Meán-Bhéarla ar “gleanntán domhain” – agus rith sruthán deas tríd an aill de ghaineamhchloch ansin síos go dtí an Mersey.
ag tachtadh ar an logainm céanna
choking on that same place-name
“B’fhéidir, agus ní móide,” arsa Balor leis, “Ach ní gach duine a bheadh ag tachtadh ar an logainm céanna gach uair a rinne sé iarracht an focal a fhuaimniú.
logainm
placename
Agus in aice leis, i mbloclitreacha móra tá scríofa *Up The Dubs*! Agus cad é atá scríofa ar an léarscáil seo in aice le príomhchathair Chorca Dhuibhne? Bhuel, ós rud é gur fear mór comhghéillte é Ó Caoimhnis, mar is eol do chách, agus ós rud é nach féidir an troid idir lucht an Daingin agus lucht Dingle a choinneáil ag gabháil mórán níos faide, rinne Balor tuar agus tairngreacht agus chruthaigh sé logainm úr a bheas inghlactha don dá thaobh: *Dingle Uí Chúis!*
Do Mháire Ní Chlochráin, an bhean a chaith seal sa Roinn chéanna agus atá anois ag déileáil le cuótaí bainne, le coirce, le cruithneacht, le saill mhuice agus le feoil mhairt, tá bronntanas ar leith ag Balor ina shac Nollag – cúpla cloch meáchain de shiúcra candaí.
saineolaí logainmneacha
placename expert
Deir WJ Watson, saineolaí logainmneacha, gur ainmníodh as Naomh Colmán é, agus gur Phort mo-Cholmáig an bunainm.
logainmneacha
placenames
Tá na logainmneacha dátheangach fosta, agus níor chuala mé go mbíonn aon easaontas faoi seo.
an Coiste Logainmneacha
the Placenames Committee
Bunaíodh an Coiste Logainmneacha i gcomhar le Comhairle Cathrach na Gaillimhe in 1992.
bíodh an logainm sin ag teastáil ó na cónaitheoirí nó ná bíodh.
whether the inhabitants want that placename or not.
Ach in aois seo an chomh-mheasa agus an chomhghéillte agus na comhthuisceana agus an chomh-gach-aon-rud, sílimse gur fearr, mar chomhréiteach comhchuí (agus in ómós do mo sheanchara, Aire na Galltachta Éamon Ó Caoimhnis) *Londondoire* a bhaisteadh ar an áit – bíodh an logainm sin ag teastáil ó na cónaitheoirí nó ná bíodh.
ag bailiú logainmneacha.
collecting placenames.
"
Tionscadal tábhachtach atá ar bun ar an oileán ná ag bailiú logainmneacha.
na logainmneacha
the placenames
Léiríonn an tseandálaíocht agus na logainmneacha go raibh daoine ina gcónaí go domhain sna gleannta ar a laghad dhá mhíle bliain ó shin.
an logainm Maorach.
the Maori placename.
Aimsíodh iad i 1948, mar gur chreid treoraí turasóireachta, Lawson Burrows, go raibh ciall leis an logainm Maorach.
logainmneacha
placenames
Bhailigh sé béaloideas agus scéalta, chuir sé fios logainmneacha (agus ní cruinn i gcónaí a bhí sé ina chuid tuairimí) agus scríobh corralt thall is abhus faoi cheisteanna teanga.
Le cois logainmneacha
over and above place names
Le cois logainmneacha agus ainmneacha pearsanta, nach ndearnadh mórán athruithe orthu riamh, tá claonadh anois “cúpla focal” Maoraise a shníomh isteach i gcomhrá Béarla - i gcás daoine nach bhfuil ach na nathanna gearra cainte sin ar eolas acu, fiú.
na logainmneacha
the placenames
“Tá an dinnseanchas iontach tábhachtach i gcultúr na hÉireann, na logainmneacha agus an cúlra atá leo, agus tá sé mar a gcéanna san Ind.
logainmneacha
placenames
Na logainmneachaBhí am ann nuair a bhí iolair i nGleann Cholm Cille agus tá rian fágtha acu ar logainmneacha an cheantair.
an logainm seo
this placename
Ciallaíonn an logainm seo “Léim na Spiorad”.
logainmneacha
placenames
Tá an focal le feiceáil i logainmneacha – Boggart Hole Clough, cuir i gcás, atá cóngarach do Mhanchain ((www.
an logainm
the placename
Tá an baile i lár an Oileáin Thuaidh agus ciallaíonn an logainm "dhá loch".
an logainm áitiúil
the local place name
Maidir leis an teideal Gaeilge, nuair a smaoinigh mé ar an gcúlra ceoil a bhí i mo theaghlach agus an dóigh ar bhain sé le mo cheantar dúchais féin, níorbh fhada gur roghnaigh mé an logainm áitiúil Cloch Fhuaráin, ar baile fearainn in aice le mo bhaile féin i gContae Ard Mhacha é, mar theideal Gaeilge ar an albam.
logainmneacha
placenames
Déantar plé sna haistí ar réimse leathan ábhar – na meáin chumarsáide Ghaeilge; an fhéiniúlacht Éireannach agus an Ghaeilge; litríocht na Gaeilge; an Ghaeltacht agus logainmneacha, ina measc.
logainm
placename
Thug an Ngunnawal, Bundúchasaigh áitiúla, an logainm Canberra ar an gceantar, focal arb é is brí leis ná “áit le haghaidh cruinnithe”.
logainmneacha
place names
Cé go bhfuil tionchar Ghaeilge ar logainmneacha Merseyside ó an 10ú aois i leith (Dinnseanchas Merseyside, Beo, eagrán 32, Nollaig 2003), ba é an 19ú aois nuair a tháinig na mílte Gaeilgeoir go dtí Learpholl.
logainmneacha
place names
Nó as logainmneacha na hImpireachta Briotanaí - is as ceantar náisiúnach mé féin ina raibh na sráideanna Cawnpore, Benares, Lucknow agus Kashmir Road!
Cinedheighilt an Chultúir
Tá McCausland ag treabhadh leis in éadan na Gaeilge le fada an lá.
logainm
place name
(As an teanga dhúchais a tháinig an logainm, Kupa-Pita (> Coober Pedy) nó ‘Tobar na mBuachaillí’.
logainmneacha
placenames
Níl aon iarsma ar an oileán den chéad mhainistir a bunaíodh ach is cinnte go bhfuil rian na nGael ar na logainmneacha atá i nglan Ghaeilge ar léarscáil oifigiúil an oileáin: Baile Mór, Stac Liath, Tráigh Mhór, Carraig an Daimh, Rubha na Carraig –géire, Eilean na hAon Chaorach agus Carn Cúl ri Éirinn.
logainmneacha
place names
”
Is ábhair spreagtha ag Doherty an Ghaeilge, béaloideas, stair agus logainmneacha Ghleann Cholm Cille agus tá siad le feiceáil fite fuaite ina shaothar.
logainmneacha
place names
Difríocht amháin a thug sí faoi deara faoi bheith ag foghlaim na Gaeilge ná an ceangal láidir atá ann leis an chultúr - an ceol, stair, logainmneacha agus a leithéid.
logainmneacha
place-names
Bhí siad ag iarraidh airgead a chaitheamh ar an Ghaeilge le dornán blianta roimhe sin; mhaoinigh siad tionscadal na logainmneacha i lár na n-ochtóidí, rud a bhí ‘sábháilte’, dar leo, agus bhí pingneacha beaga ag teacht ón Chomhairle Ealaíon, ach taobh amuigh de sin, ní raibh a fhios acu cad é a dhéanfadh siad.
logainm
placename
Tugtar Anangu ar mhuintir dhúchais an cheantair agus thug siadsan an logainm Uluru uirthi.
logainmneacha
place names
Bhí galldú ar siúl agus ainmneacha agus logainmneacha á ‘n-aistriú’, mar dhea, nó dá dtraslitriú, rud a chuireann craiceann níos casta ar scéal na n-ainmneacha in Éirinn).
Logainmneacha
placenames
Is léir ó na cáipéisí, mar shampla, go raibh Coiste na Logainmneacha toilteanach comhairle a chur ar an rialtas maidir le córas códuimhríochta a bhunú le dul i ngleic leis na fadhbanna a bhain le seachadadh litreacha a bhí á seoladh as Sasana le seoltaí i nGaeilge.
logainmneacha na háite
the local place names
Tá a rian le feiceáil ansin sa lá inniu i logainmneacha na háite, mar is meascán iad den Lochlannais, Gaeilge agus den Bhéarla.
logainm
placename
"Níl ann ach comhartha" thig leat a rá, mar is fíorbheagán an méid Albannach le Gaeilge, go mór mór in aice leis an teorainn, ach do shléibhteoirí is comhartha maith é mar sna Garbhchríocha tá beagnach gach logainm i nGaeilge, cuid mhaith acu ag cur síos ar an tírdhreach - rud atá iontach feidhmiúil má bhíonn tú ag lorg, cuirim i gcás, Cnoc Fada.
Logainmneacha
place names
**SMM: Ag breathnú siar na blianta, cé na tionscnaimh nó na gnólachtaí is mó a chuaigh i bhfeidhm ort?**
BNC: Ceapaim gurb é an Coiste Logainmneacha.
Logainmneacha
place names
**Logainmneacha i nGaeilge:** Ar fud na tíre go spreagfaí daoine agus eagraíochtaí leis an leagan Gaeilge de Logainmneacha Gaelacha (Cinn Mhara in áit Kinvara, mar shampla) a úsáid seachas an leagan truaillithe i mBéarla.
logainm
place name
Geo-cultural orientation a thugtar i mBéarla ar an bhraistint sin a bhíos i logainm, i stéibh cheoil, i radharc uathúil taobh tíre.
logainmneacha
place names
Ar bord chomh maith tá an staraí agus an saineolaí ar logainmneacha, Breandán Ó Cíobháin; an file agus an sárscéalaí Danny Mac an tSithigh as Corca Dhuibhne; Dónal de Barra as an gCláir agus mo chomhbhádóir as Conamara, Ruairí Ó Tuairisg.
logainm
place name(s)
Lochlannais a bhí mar theanga ar an Cilgwri go dtí an 13ú haois agus de réir Stephen Harding tá nios mó ná 600 logainm de bhunús Lochlannach ar Cilgwri, agus os rud é gur tháinig na Lochlannaigh trí Éirinn, tá logainmneacha de bhunús Ghaeilge ann fosta, mar shampla Nochtorum (Cnoc Tirim) agus Liscard (Lios Ard).
logainmneacha
placenames
Snáth Mara na Teanga
=========
I measc na raice seo fuair sé focail, amhráin, scéalta, dánta, paidreacha, comhráite, logainmneacha agus eile as Gaeilge.
logainmneacha
place names
Agus fear a bhfuil cuid mhór dá shaol caite aige le cúrsaí teangan, ní fhéadfadh sé gan machnamh a dhéanamh ar logainmneacha i gcás mar seo.
logainmneacha dúchais
native names
Bhaist coilínigh sna Fritíortha ainmneacha Eorpacha ar na cathracha agus bailte a bhunaigh siad abhus i dtús báire, ach thosaigh siad ag baint feidhme as logainmneacha dúchais ar áiteanna éagsúla roimh i bhfad.
léacht ar siúl ar logainmneacha Gaeilge
a lecture on Irish place names
Le linn na hagóide a raibh corradh le fiche duine páirteach ann, gar don Skainos Building ag uimhir a 239, bhí léacht ar siúl ar logainmneacha Gaeilge Bhéal Feirste ag a raibh 65 duine.
Seachas an logainm
apart from the place name
Seachas an logainm “Béal Feirste” níor chuala mé focal Gaeilge ar scoil.
logainmneacha
place names
Bhí na logainmneacha seo leis an aidiacht 'mór' ag cur lagmhisnigh orainn fán tráth seo, gan trácht ar an droim sléibhe, Anacair, gar dúinn.
a bhfuil anáil na staire le mothú sa logainm sin
an echo of history in that place name
Tá coill ársa ag Droim nDamh (tá ainm a bhfuil anáil na staire le mothú sa logainm sin, nach bhfuil?): cromleac ag Tír Chiana, teach allais (cineál sauna Éireannach), Seanteampall Naomh Luraigh, agus tuama cúirte ar Chnoc Uí Neill.
naomh a bhfuil cuimhne air sa logainm
a saint who is remembered in the place name
Tá ceann eile i Nevern, baile i Penfro a luaitear le Brechan, naomh a bhfuil cuimhne air sa logainm Cill Bhriocáin i Ros Muc.
Ar nós go leor logainmneacha sa taobh sin
like many of the place names in that district
========
Ar nós go leor logainmneacha sa taobh sin, is ainm Cymbruise é Helvellyn (hoel felen? .
Choiste Logainmneacha
place name committee
Liosta le háireamh de chomhaid a scaoileadh i mbliana ó na ranna éagsúla ach ní raibh iomrá ar bith ar bhlúire eolais ó Roinn na Gaeltachta díomaite de chorrcheann a bhain leis an Choiste Logainmneacha.
logainm
place name
In áit an algartaim chasta seo, nárbh fhearr i bhfad an logainm Gaelach a bheith greanta i gcloich mar atá i gCois Fharraige mar shampla? Tar éis an tsaoil, is fusa i bhfad duine a bheith á threorú go Baile an tSagairt ná a rá leis casadh ar dheis ag an L10352!
Anuas ar sin, is dócha go bhfuil lucht cliarlathais thar a bheith bródúil fosta as na comharthaí atá crochta acu ar dhroichid anois – leithéidí GC-R344-009.
a laghad sin meas againn ar ár logainmneacha
so little respect for our place names
An bhfuil muid i ndáiríre rófhalsa le hainm na ndroichead seo a aimsiú? An bhfuil a laghad sin meas againn ar ár logainmneacha agus ar an timpeallacht is go ndéanfaimid beag is fiú den ghné ríthábhachtach sin dár n-oidhreacht? Tá an baol ann dá bharr go gceilfear ainmneacha agus seanchas na mbóithríní agus na ndroichead ar ghlúin úr a bheas ag dul i méadaíochta san am atá le teacht.
logainm
placename
'Triallom timcheall na Fódla' is teideal de dhuan cáiliúil a ransaím scaití d'fhonn teacht ar eolas sloinne nó logainm.
logainmneacha
placenames
Nuair a bhí Liz Curtis ar saoire i gContae Mhaigh Eo an samhradh seo chas sí, i measc daoine eile, le beirt atá ag déanamh a ndíchill chun a chinntiú nach gcaillfear logainmneacha Gaeilge iarthuaisceart an chontae.
logainmneacha
place-names
Is dealbhóir é Séigheann Ó Draoi atá ag cur faoi i nGaoth Dobhair agus a úsáideann an stair, an fhinscéalaíocht agus na logainmneacha mar inspioráid.
logainmneacha
placenames
Tá logainmneacha leithinis Wirral, in aice le Learpholl, an-suimiúil, dar le Tony Birtill, de bhrí go bhfuil meascán den Ioruais, den Ghaeilge agus den Bhéarla le fáil iontu.
logainmneacha
place-names
Déanfaidh na cóid phoist, a bhfuiltear chun tús a chur leo in Éirinn i gceann cúpla bliain, an-dochar d’ár n-oidhreacht logainmneacha, dar le Padraig Mac Éamoinn, agus tiocfaidh méadú mór ar an dramhphost chomh maith.
logainmneacha
place-names
Déanfaidh na cóid phoist, a bhfuiltear chun tús a chur leo in Éirinn i gceann cúpla bliain, an-dochar d’ár n-oidhreacht logainmneacha, dar le Padraig Mac Éamoinn, agus tiocfaidh méadú mór ar an dramhphost chomh maith.
logainmneacha
place names
Thug Gabriel Rosenstock taitneamh do leabhar filíochta Pheadair Uí Uallaigh, leabhar a shníomhann a 'eolas beacht' ar lus agus ar luibheanna trí logainmneacha Chorca Dhuibhne mar a dhéanfadh 'draoi'.
logainmneacha
placenames
Ní mó ná sásta a bhí Tony Birtill le dearcadh ar logainmneacha Gaeilge a nochtadh le linn cúrsa i nGarbhchríocha na hAlban.
logainmneacha an chos ar bolg
imperialistic placenames
Tá pobail na bhFritíortha i mbun aisghairm logainmneacha an chos ar bolg atá ar a n-ionaid dúchais, ar bhailte srl.
Tá Gluais Beo! Pota Focal faoi chóipcheart ag Oideas Gael, foilsitheoirí na hirise Beo!
Pota Focal Beo! Glossary is under the copyright of Oideas Gael, publishers of Beo! magazine.
