a racht feirge a ligean amach
to vent their anger
Ar an drochuair, áfach, bhí go leor Meiriceánach den tuairim go raibh sé de cheart acu
a racht feirge a ligean amach le duine ar bith ar raibh cuma Arabach air.
a ligean le sruth
let it go
"
Bhí oiread céille ag an gasúirí agus an ceann sin
a ligean le sruth nó bhí a fhios acu go dtiocfadh le Tadhg a bheith ramhar sa réasún nuair a bhí sé tógtha.
ag ligean orthu féin
pretending
Ansin rith siad amach ar an bhóthar ag screadaíl agus
ag ligean orthu féin go rabhthas tar éis briseadh isteach sa teach agus an bheirt a dhúnmharú.
ag ligean tithe ar cíos
letting houses
Ní fhéadfadh siad cónaí sa chathair féin de bharr go raibh an cíos chomh hard sin, agus diúltaíodh faoi dhó é nuair a ghlaoigh sé ar dhaoine a bhí
ag ligean tithe ar cíos i gceantar an Spidéil de bharr go raibh páistí aige.
thig leat do scíste a ligean
you can relax
I ndiaidh do ranga,
thig leat do scíste a ligean agus gloine fíona nó cupán caife a bheith agat agus tú ag amharc ar an ealaín agus ar na hearraí lámhdhéanta atá ar díol acu.
ag ligean a taca le balla
leaning against a wall
Ach, mar a dúirt sí lá amháin, agus í
ag ligean a taca le balla i nGaillimh agus scíth á tógáil aici le faoiseamh a thabhairt dá cosa spuaiceacha, ní raibh an dara rogha aici:
"Should I sleep the sleep of death, with my head pillowed against this wall, no
matter.
do chuid rámhaí a ligean le sruth
letting your oars go with the flow
*
Gluais • Glossary
fáilteachwelcoming
iontach fiafraitheachvery inquisitive
lochtblame
a mhalairt ar fadquite the opposite
le haoibh an gháirewith a smile
fial lena ndáimhgenerous with their affection
croíúilcordial
cumannfriendship
luachmharvaluable
tá dúil mhór agamI really like
saoithiúlachtoddness
snagcheol preabach an tráchtathe throbbing jazz of the traffic
mo chéadfaímy senses
ricseánnarickshaws
gíoscánsqueaking
uchtógabumps
ag spréachadhspluttering
pléascántaexuberant
dordándrone
siamsánhumming
crónánmurmuring
rosc ceoilrhapsody
clapsholastwilight
mheasfáyou would think
searradhstretch
fonn súchaitetrite melody
solúbthaflexible
spleodrachboisterous
castaí úranew turns
tromchúiseachimportant, weighty
ag súgaíochtmaking merry
gan spionnadhwithout vigour
spreang spreagthaimpulse to inspire
a dtiúin dhiamhair féintheir own mysterious tune
rúndasecret
léargasinsight
mo thriallmy journey
gaosánnose
i dtólamhalways
do chuid rámhaí a ligean le sruthletting your oars go with the flow
i mbéal na séibesuddenly
ní aimseoidh duine é féin go deoa person will never find himself
balcóiníbalconies
glas olóigeolive green
stainnínístands
síodasilk
cadáscotton
glébright
gleoitepretty
seodajewels
tráchtáilcommerce
dronggang
an dubh a chur ina gheal ortto bamboozle you
stuaicsullen appearance
dreach diúltacha negative appearance
a ndíograistheir enthusiasm
a gcuid pionsúr amplachtheir greedy pincers
téann siad i bhfostú ionatthey become entangled in you
deilín na mbacachthe rigmarole of the tramps
ag margáil leatbargaining with you
ag dréim leatexpecting you
a athrachany better
bratógrag
in aicearracht aimsirein a short period of time
amhrasachsuspicious
tuahatchet
mangairísellers
seálta ollawool shawls
fidileachafiddles
saoltachtwordliness
spioradáltachtspiritiuality
neamhchoireachinnocently
manaslogan
teachtairímessengers
smailcmouthful
dúidíní draíochtamagical clay pipes
smálblemish
clúreputation
eiteogawings
áras mórluachachimportant dwelling
beadaíconceited
tíorántatyrannical
ceannsmachtupper hand
daonlathasdemocracy
éileamhdemand
go slachtmharneatly
neartplenty
giollaservant
ordúilorderly
fairsingspacious
fionnuarcool
babhta trom meitifisicea heavy session of metaphysics
toiteachsmoky
mífholláinunhealthy
truaillithe go holcbadly polluted
galsteam
ag sceitheadh ina scamaill dhubha ghalrachaescaping in black sickly clouds
stúrdust
ina phlá phlúchtachin a suffocating plague
sceadamáinthroats
scamhógalungs
cársánachwheezy
screamh ghlas sheileogachgreen salivary scum
ag spaisteoireacht thartstrolling around
gnúisface
gnaíúilcomely
ag rúscadhrummaging
i gcarn bruscairin a pile of rubbish
áilleagántrinket
séarachassewerage
bradaílpilfering
lena ruaigeadh as bealachto drive them out of the way
seilbh shaoltaworldly possessions
burlabundle
níos tibhethicker
go bhfóirfeadh na bróga i gceart dóthat the shoes would suit him fine
Tír Tairngire na féilethe Promised Land of generosity
miantadesires
Úll Mór na bhféidearthachtaíthe Great Apple of possibilities
brioscbrittle
tnáiteweary
dílleachtaorphan
brúidiúlachtbrutality
gluaiseachtaímovements
go míorúilteachmiraculously
méithrich
cothaitheachsustaining
gealbhan binnehouse-sparrow
broiddistress
dia an áidh agus an rachmaisthe god of luck and wealth
gaoiswisdom
coimirceprotection
bratógachragged
barróghug
thuig siad go gcaithfí ligean lena n-athair corruair
they understood that their father would have to be humoured sometimes
Óg agus eile a bhí na páistí,
thuig siad go gcaithfí ligean lena n-athair corruair agus shuigh siad beirt siar, ach ní le croí mór maith a rinneadh é.
do scíth a ligean
have a rest
Tá buidéal maith fíona le fáil anseo ar níos lú ná cúig euro - mar sin, ní bhíonn mórán imní ort má dhoirteann tú cuid de!
Faoiseamh
=======
Tá go leor leor páirceanna poiblí anseo, áit ar féidir leat
do scíth a ligean agus faoiseamh a fháil ó chrá croí *la vie quotidienne*.
bhí leisce air ligean lena lasta
he was loathe to led go of his load
Chonaic Ifor deireadh agus bhéarfá mionna go raibh fonn air éirí; ach
bhí leisce air ligean lena lasta agus shuigh sé ansin ag amharc ar Thadhg.
Le ligean ar cíos
for rent
Agus tá na comharthaí "Ar díol" agus "
Le ligean ar cíos" le feiceáil ar go leor de na tithe i gcomharsanachtaí Éireannacha.
a bhfuil áit le ligean ar cíos aici
who has a place to rent
DENIS: Bhuel, tá aithne agam ar sheanbhean atá i dteach na ngealt faoi láthair
a bhfuil áit le ligean ar cíos aici.
ag ligean uirthi
pretending
‘Bhí sí
ag ligean uirthi ar feadh bliana go leith roimhe sin nach raibh sí ag ithe aon rud,’ arsa Gearóid.
ag ligean uirthi
pretending
‘Bhí sí
ag ligean uirthi ar feadh bliana go leith roimhe sin nach raibh sí ag ithe aon rud,’ arsa Gearóid.
go bhfuil muid ag ligean dár bhfiacha imeacht ó smacht
that we are letting our debts get out of control
Ach tá fianaise ann
go bhfuil muid ag ligean dár bhfiacha imeacht ó smacht.
agus ligean orthu gur chás leo todhchaí na Gaeltachta
and to pretend that they were concerned about the future of the Gaeltacht
Deis a bhí iontu ligean don rialtas na caoirigh a chur thar abhainn
agus ligean orthu gur chás leo todhchaí na Gaeltachta.
ag ligean air féin
pretending
“Oh, you’re the journalist chappie, aren’t you,” a dúirt sé,
ag ligean air féin nár thug sé faoi deara mé i mo shuí i m’aonar.
ag ligean a scíthe
resting
I gcodarsnacht lom leis na pictiúir seo atá na cinn atá le feiceáil ó dheisceart na tíre ón tréimhse chéanna, ina bhfeictear radharcanna éagsúla, ina measc scaifte daoine curtha inár láthair ag Martin Parr agus iad bailithe i ngrúpaí beaga faoi chrainn ag fanacht ar theacht an Phápa Eoin Pól go Cnoc Mhuire i 1979 agus daoine
ag ligean a scíthe cois farraige i gCiarraí sna hochtóidí i bpictiúir Harry Gruyaert.
ag ligean a scíthe
taking a rest
I gcás na Meiriceánach, seans go mb’fhearr le cuid acu ar aon nós a bheith sa mbaile
ag ligean a scíthe ag deireadh séasúr fada, tuirsiúil ag carnadh na ndollar.
an bhfuil sé chun a scíth a ligean
if he intends having a rest
”
Fiafraím de Risteard ag deireadh an agallaimh an bhfuil pleananna móra aige ó thaobh oibre de sa todhchaí nó
an bhfuil sé chun a scíth a ligean agus sult a bhaint as an saol.
ligean don phróiseas tarlú
to let the process happen
An rud a bhíonn deacair ná
ligean don phróiseas tarlú agus iontaoibh a bheith agat asat féin, as pé rud a thagann amach.
ag ligean air
pretending to him
Chuaigh Drewe i dteagmháil leis
ag ligean air gur fisiceoir núicléach a bhí ann ag cuardach pictiúr dá theach.
a scíth a ligean
to rest
Maidir leis na maoir eitleáin ar na haerbhealaí cianaistir - a thugann do bhia agus do dheoch duit idir Baile Átha Cliath agus Nua-Eabhrac - de réir na rialacha, is cóir go mbeadh deis acu
a scíth a ligean ar feadh lá nó dhó tar éis dóibh gach turas trasatlantach a chríochnú.
ag ligean dá dtuismitheoirí
letting their parents
In 2005, thug an ciniceas agus an fhuarchúis an svae leo agus d'fhan lear mór vótálaithe óga sa bhaile,
ag ligean dá dtuismitheoirí agus dá seantuismitheoirí PiS a thoghadh chun an Sejm.
sínte ar a leaba ag ligean a scíth
stretched out a a bed relaxing
Bhí siad
sínte ar a leaba ag ligean a scíth
Iad sona ar nós cuma liom ar snaoisín.
ag ligean air
pretending
"Ar chuala tú go ndéanfar an t-amhrán náisiúnta a athrú an bhliain seo chugainn?" arsa sé, agus é
ag ligean air go raibh sé cantalach.
Bhí mé ag ligean orm go raibh mé éisteacht leis.
I was pretending that I was listening to him
Bhí mé ag ligean orm go raibh mé éisteacht leis.
do scíth a ligean
relax
Is féidir an-chuid de na príomhradhairc a fheiceáil in aon lá amháin agus
do scíth a ligean ag ól Zywiec nó Ozocim, nó d’fhéadfá triail a bhaint as na céadta cineál éagsúil vodka atá ar fáil – má bhíonn tú cróga go leor!
**Campaí géibhinn**Bhí seancheantar na nGiúdach, Kazimerz, mar chathair inti féin go dtí an bhliain 1791.
is furasta na maidí a ligean le sruth.
it is easy to derogate from duty
Gan sin,
is furasta na maidí a ligean le sruth.
ligean chun bealaigh
lay off
D'fhógair Hewlett Packard, a bhfuil 4,000 duine fostaithe acu sa tír seo, go bhfuil siad chun 24,000 duine a
ligean chun bealaigh ar fud an domhain.
lena racht a ligean
to vent their feelings
Mhothaigh roinnt daoine sa dá phobal san am corraithe sin gurb iad ballaí na dtithe agus na sráideanna an t-aon spás a bhí ar fáil acu féin
lena racht a ligean, nuair a bhí cinsireacht ar bun sna gnáthmheáin chumarsáide agus nuair a bhí bac ar dhaoine labhairt amach.
a ligean le sruth
to let drift
Níor cheart dúinn daoine
a ligean le sruth in am ar bith.
ligean dóibh
allow them
Is é sin, fanacht go ciúin agus
ligean dóibh a muineál a shá sa tsealán lena dtarraingt os comhair coiste cúirte.
scíth a ligean
to relax
”
Am Saor
Is iomaí glao ar Ivana, gan aon agó, ach mar sin féin bíonn am aici a
scíth a ligean chomh maith.
ligean síos
let down, fail
An airíonn tú go bhfuil freagracht, ar shlí, ort dá bharr san? - Gan an treibh a
ligean síos? DÓS: Aon duine atá ar an teilifís, tá freagracht éigin orthu, iad féin a iompar i gceart.
ligean
allows
Cóiríonn de Caires Taylor ansin iad ar dhóigheanna suimiúla - fear ar rothar, fágaim, nó ciorcal figiúirí ina seasamh agus greim acu ar lámh a chéile – leagan amach a
ligean do thumadóirí mara snámh thart timpeall orthu go furasta agus a
ligean don solas ón bharr bualadh go haislingeach orthu.
ligean duit
allows you
com) ná go mbailíonn an bheirt bhan a chruthaigh an suíomh na bronntanais is fearr ó gach cearn den idirlíon: d’fhéadfá coimeádaithe na mbronntanas a thabhairt orthu! Sheol siad feidhmchláirín don iPhone le déanaí a
ligean duit an faighteoir a shainiú ionas go mbeidh an cláirín in ann an bronntanas is oiriúnaí a roghnú duit.
ligean leis
to let him off
Ach níl sé fíor! Agus fiú má bhí, tá sé thart!”
Spealadh na Neascóide
=========
Ach ní raibh Balor sásta
ligean leis gan cheist a chur air faoi Nessacóid Childers, Feisire Eorpach de chuid Pháirtí an Locht Oraibhse, a mhaígh i bParlaimint na hEorpa gur meilt airgid a bhí ann cáipéisí a aistriú go Gaeilge.
scíth a ligean
relax
Gheall fáilteoir dó nach raibh gá ar bith le teilifís a chur sa seomra toisc nach raibh ach cainéal áitiúil amháin ar fáil! Nuair a théarnaigh seisean ó easpa Sky News, thiteamar isteach go héasca ar an tslí cheart le
scíth a ligean.
chun ár scíth a ligean
to relax
Tugadh ciseán míre don bheirt againn agus shocraíomar síos i lúib dheas den trá
chun ár scíth a ligean tar éis ghníomhaíochtaí na maidine.
ag ligean scíth an mheánlae
having their siesta
I móinéar eile bhí an féar bainte agus scartha, agus an meitheal sínte fúthu
ag ligean scíth an mheánlae.
le scith a ligean
to relax
Is áit é
le scith a ligean agus leis na scéalta is úire a chloisteáil.
leis an lagar a ligean tharam
to let the weakness pass
Luigh mé siar
leis an lagar a ligean tharam.
ag ligean orthu
pretending
D’fhéadfadh go rabhadar
ag ligean orthu.
scíth a ligean
to relax
Anuas ar an deis a thug sé do lucht ragairne teacht chucu féin an lá dár gcionn, is áil le Spáinnigh i gcoitinne a
scíth a ligean ar an Domhnach.
gan ligean
not to allow
Nárbh fhearr gan aird ar bith a thabhairt orthu?**
Páidí: Ar léigh tusa stair na hÉireann riamh, a Bhaloir? An bhfuil scéal do shinsir ar eolas agat? Naomh Colm Cille, Pádraig Sairséal, Wolfe Tone, Dónall Ó Conaill agus Pádraig Mac Piarais a dúirt linn go neamhbhalbh ina gcuid scríbhinní
gan ligean don lucht buí cos a chur ar thalamh naofa Ard Eoin.
a ligean duit breathnú ar
which allows you to look at
Tá dearadh álainn ar an bhfeidhmchláirín iontach seo
a ligean duit breathnú ar na réaltaí ar neamhchead d’am nó don aimsir atá ann.
ligean do roinnt díobh filleadh
allow some of them to return
Mar gheall ar rialú a rinne Cúirt Bhreithiúnais an AE anuraidh, áfach, caithfidh an Stát
ligean do roinnt díobh filleadh ar thír bhreithe a leanaí.
iad a ligean amach in ard a gcinn
to sing them in a full voice
Bhí focail na n-amhrán ar fad acu, agus iad breá sásta
iad a ligean amach in ard a gcinn.
scíth a ligean
to relax
Is deacair dóibh
scíth a ligean agus go minic, bíonn siad ag léim timpeall gan smacht nó a mhalairt – sínte ar an tolg, an teilifís nó an ríomhaire os a gcomhair.
ag ligean leide
giving a hint
Seán Mac an tSaoi, Aire Stáit, go ndéana Dia a mhaith air, le linn freagraí sa Dáil
ag ligean leide dúinn nach mbeadh sé fadmharthanach.
an fhaill a ligean thairis
to let the opportunity pass
”* Bíonn leisce ar an údar
an fhaill a ligean thairis gan chlisé nó steiréitíopa nó claontuairim a nochtadh faoi lucht labhartha na teanga.
chun a scíste a ligean
to relax
Tá sé anois
chun a scíste a ligean agus dul i mbun machnaimh go lánaimseartha.
agus gan a ligean a theacht chun cinn
nipped in the bud
Ach tig liom a rá chomh maith gur féidir teacht roimh na fadhbanna seo
agus gan a ligean a theacht chun cinn.
agus mo shainbhéic a ligean
shouting my distinct yahoos
Ná culaith leathair a chaitheamh
agus mo shainbhéic a ligean le laochra an ghrúpa.
ag ligean do scíthe in aon chor
relaxing at all
An mbeidh tú
ag ligean do scíthe in aon chor nó a ghlanmhalairt sa saol úr atá romhat, meas tú?**
ÍNíCh: Ba mhaith liom leanacht ar aghaidh leis an gcraoltóireacht, más féidir.
ag ligean fuaimeanna arda míshásaimh astu
making loud sounds of disapproval
Níor luaithe na chéad teidil chreidiúna le feiceáil ar an scáileán nuair a thosaigh leath den lucht féachana
ag ligean fuaimeanna arda míshásaimh astu a bhí le cloisteáil in ainneoin an bualadh bos a bhí á thabhairt ag an leath eile den slua a bhí bailithe le chéile i Sala Grande i bPálás an Chineama ar Lido na Veinéise.
ag iarraidh gan árasáin a ligean ar cíos
seeking not to let a flat
Chuirfeadh sé seo leis an ualach páipéarachais ar an tiarna talún is ar an inimirceach araon, ach níos measa fós, b’fhéidir go mbeadh tiarnaí talún
ag iarraidh gan árasáin a ligean ar cíos le hinimircigh chun an dua breise a bhaineann leo a sheachaint.
lena scíth a ligean
to relax
Níor fhág sé téad tíre gan tarraingt nó maide rámha gan riar ag treabhadh na farraige; míolta móra mara ag déanamh ceoil sí agus soirbhis dó; fomhuireáin na Rúise á thionlacan fríd an chriostal agus iad ag blípeáil leo in ard a gcinn; dhá dtrian den long ag imeacht faoin toinn os cionn an trian a bhí ag imeacht os a cionn; longa cogaidh na Gearmáine agus na Breataine sa tóir air mar a bheadh an ghaoth Mhárta; slug slag ag an fhaoileán bán ó thosach an bháid go dtí an deireadh; ladrainn Mheiriceá á leanstan agus ladrainn na Rúise á threorú; an gaineamh mín ag gabháil in íochtar agus an gaineamh garbh ag gabháil in uachtar agus eascanna á gcur in ascallaibh a chéile gur shroich sé cuan agus cladach sa domhan thoir…
Chuimil Ciumhais a Churaí de Chladach an Chuain (d’fhonn comhuama)
=====================
“In ainm Chroim!” arsa Balor in ard a ghutha, “Níl iontas ar bith nach raibh duine ar bith eile sásta an turas seo a chur de!” Thóg sé a cheann agus d’amharc sé thart air; bhí an drúcht ag méadú agus na clocha ag géarú agus tancanna móra míleata millteanacha na Rúise ag dul fá bhun dídine agus foscaidh, nuair a chonaic sé grianán beag deas ag bun binne, áit a raibh cúl gaoithe agus aghaidh ghréine agus shuigh sé síos ar a thóin bhreá leathan Ghaelach
lena scíth a ligean.
comhéadán a ligean duit
an interface which allows you
io ag am scríofa an ailt seo,
comhéadán a ligean duit eolas a bhailiú ó “rud” ar Idirlíon Na Rudaí.
gan ligean
do not letting
Tá Oireachtas na Gaeilge molta agus mise im’ thost as na Gradaim a reáchtáil is
gan ligean do na comhlachtaí seo, na craoltóirí Gaeilge ar na stáisiúin Bhéarla a bheith slogtha agus báite uilig gan aitheantas ar bith ag lucht tráchtála Bhéarla na tíre.
ag ligean scile air féin
pretending to be skilled
Tháinig sé go Ros Comáin an bhliain seo a chuaigh thart le cuidiú liom an mhóin a ghróigeadh, ach i ndáiríre is
ag ligean scile air féin a bhí sé agus é ag plé le móin.
ligean
to allow
Cuireann na mná brú ar an sagart
ligean d’Alina fanacht san áitreabh naofa seo agus ní bhíonn de rogha aige ach géilleadh dá n-achainí nó nach bhfuil áit ar bith eile aici le cur fúithi ann.
ligean
allow, let
Ní thig an bhréag a
ligean chun tosaigh ar an fhírinne in aon scéal amháin nó is ag ceilt na córach ar chách a bheas tú.
ligean
allow
Do ghasúr óg a
ligean i mbun an ríomhaire, as féin? Ba cheart go mbeadh sé furasta a dhéanamh gan buaireamh.