Tugann a chuid oideachais leid dúinn faoina phearsantacht agus faoin meon a bhí laistigh den duine.

Ní thug sé uaidh leid ar bith gur smaoinigh sé ar an fhoréigean aontachtach ar chor ar bith.

Is fuath leis cur síos a dhéanamh ar a chuid oibre ach tugann roinnt dá shaothar leideanna dúinn ar a fhealsúnacht.

Fuair mé cupla leide i dtaobh lón léitheoireachta ó Mhícheál Briody, a bhí ina léachtóir Gaeilge i Helsinki thiar sna hochtóidí, ach bhí mé iontach mall ag teacht i dteagmháil le Gaeilgeoirí eile.

Déan socrú le do ghrá geal go bhfeicfidh tú arís í tar éis na Fleidhe.

In ainneoin go gcreideann sé gur cóir ligean do dhaoine teagmháil a dhéanamh lena chuid pictiúr ina mbealach féin, tugann na teidil leideanna dúinn faoi cad é bhí ina intinn féin nuair a bhí na pictiúir á gcruthú aige, leideanna ar nós *Memories of the moss as seen from a sun holiday* nó *View from a beach hole (animal view of beach).

Is é an rud is suimiúla faoi na pictiúir seo ná go dtugann siad leid dúinn mar gheall ar shaol daoine.

Díríonn sé isteach ar rudaí coitianta chun meon intinne a chur in iúl agus, ag an am céanna, tá leideanna meafaracha iontu, mar shampla, eochracha, saighde, crainn, ainmhithe, baill ghnéis, tithe, torthaí, agus mar sin de.

leac oighirice liomóidlemon ag diúlsucking bodhairedeafness béasamanners gránnahorrible cumhachtpower mo leithéidsethe likes of me docharharm múrshower caiteover fás maithgood growth ag feadaílwhistling sáite amachstuck out stróeffort leidclue bodhraithedeafened gleonoise oibleagáideachtobligingness cothrom na Féinnefair play dúnárasachreticent cantalpetulance aisteachasqueerness, strangeness ar fheabhasexcellently a chur as a riochtto distort sádh amach an cloigeann údthat head was stuck out an iarraidh seothis time coiscéimstep filltefolded muinchillesleeve plaitbald patch burlaí bána gruaigewhite trusses of hair malaíbrows ag sméideadh a chloiginnnodding his head gach re soicindevery second second in ard a chinnas loud as he could ríforearm clúmhachdown (on face) smigchin dallamullóg a chur ormto hoodwink me nár thug mé neamhaird airthat I didn't ignore him ar feadh na síoraíochtafor an eternity bearnagap tuillteearned meangadhsmile clamhsáncomplaint luaigh séhe mentioned bréanfoul tá fíorbhrón ormI'm really sorry múiscnausea slisínslice chinn mé arI decided a chur díomto give up tioncharinfluence á tochasbeing scratched go gontaconcisely eachtra gadaíochtatheft incident trealamh lofarotten equipment ag geonaílwhimpering croitheadh uafásachterrible shaking samhlaighimagine a scáthhis shadow leata chomh móropen so wide macallaecho boinnsoles ag coisíochtpacing ag comhaireamh na gcoiscéimeannacounting the steps óltachdrunk dheasaighadjusted mo bhaithisthe top of my head luasc siarrocked backwards sálaheels glanbhearrthaclean-shaven olldoirdbasses bhreac mé na sonraí cuíI wrote down the appropriate details ceann dúbáiltea double bhain searradh asam féinI stretched myself shéid séhe blew á spreagadhencouraging him á thionlacanaccompanying him clingireachttinkling cantaireachtchanting grágaílcroaking, braying dalltavery drunk ag éalúescaping go séimhgently a chonúisyou useless person an oiread fuadair faoi teitheadhtrying to flee so quickly bailigh leat mar singet lost then mallachtaícurses líomhaintíallegations mhaslaigh éI insulted him barántas gabhálaarrest warrant ionchúiseamh poiblípublic prosecution cillíncell luaithreadáinashtrays stóltastools go ngéillfeadh sé gach rud domuntil he would surrender everything to me pleotafool sciotaíl searbhasachsarcastic tittering uirlisíinstruments píopaí lonrachashining pipes tiubhthick tanaíthin boghabow sreangáinstrings béicílyelling búireachroaring leis an imeacht thar fóir seofor this going overboard bródpride uabhararrogance i mbarr mo réimeat my peak a admháilto admit ní raibh neart agam airI couldn't help it iomrascálaíwrestler togha a

Thug siad leid mhór i mí Aibreáin 2002 leis an dara gníomh díchoimisiúnaithe, éacht a bhí aontaobhach agus substaintiúil.

Cad é an ceangal atá idir Maighdeana Muire déanta as cac eilifinte, caoirigh picilithe, éadaí leapa salaithe, and vásaí ceirmeacha ag léiriú gníomhartha gnéis i measc trasghléastóirí? Bhuel, mura bhfuil an freagra ar eolas agat cheana féin, tabharfaidh mé leid duit - is ealaín iad ar fad.

Cad iad na rudaí iontacha seo a chuireann ar ár gcumas é seo ar fad a dhéanamh? An grúpa daoine atá i gceist? An píosa snasta nua trealaimh atá faoi chaibidil? Bhuel, seo cúpla leid duit … Uimhir a haon: Bíonn trí cinn acu le chéile de ghnáth.

? seanchaitewell-worn leidprompt inphógthakissable seithehide ceimiceáinchemicals g-spota mo choinsiasathe g-spot of my conscience chuimlínn mo shúileI used to rub my eyes loinnirbrightness líonadh a meallaher charms used to fill mo dhá bhasmy two palms cuaracurves sleasasides go cleitiúillike a feather néaróga a pléisiúirthe nerves of her pleasure a bharrchigiltto tickle a chaiteáthat you would wear na bróga cnocadóireachtathe hill-climbing shoes choisbheartfootwear briathra binnesweet words i ndiaidh na coisíochtaafter walking mo dhara ríomhaire glúinemy second laptop computer craiceann crogaillcrocodile skin méarchlárkeyboard lannablades d'íslíodh siadthey used to lower sclábhaí deonachvoluntary slave mo mhianmo desire spíontaexhausted in ísle brídepressed d'fháirbrí a héadainfrom the wrinkles in her forehead smálmark máchailíblemishes scórthaí na snáthaideneedle scratches fíneáltachtdelicacy nochtnocht brocachfilthy tolgcouch mo rogha de thogha na n-amhrán grámy choice of the best love songs fá dtaobh den chruthabout the appearance easnacharibs ciúnasquietness glór scairdinnilljet-engine voice cúil na dramhaíolathe rubbish heap fonóid faoiscoff at ar an choinníoll go n-athchúrsálfar iadon the condition that they will be re-cycled

Ba leid an t-ainm gur tháinig an cluiche as an mBaváir leis na hinimircigh freisin, agus inár mbuataisí troma agus cótaí móra, thugamar faoi go croíúil.

Ach an chéad dá fhocal san *Independent *ná “IRA spy”! Má tá leid faoi sheasamh an *Indo* ar an gcéad leathanach, níl aon éalú uaidh ar leathanach 20.

Tá cuid de seo ar na bacáin cheana féin agus leideanna tugtha ag an Aire Comhshaoil, Dick Roche, go mbeidh beartas éigin i gCáinaisnéis 2007 ina leith, más fíor.

Tugann sé leid nó dhó dúinn go mbíonn lionn dubh air anois agus arís.

Bhí cuma chaomh ar an ardchlár sléibhe sin, gan leid ar bith go mbeadh tubaiste air an lá dár gcionn.

Ach faigheann muid leideanna faoi chúlra na n-inimirceach sa chuid eile den leabhar, mar shampla, scéal ón *Liverpool Catholic Herald* (20 Feabhra 1909) faoi cheiliúradh caoga bliain pósta a bhí ag “Mr and Mrs Maxwell from Co.

Mí thábhachtach i bhfeachtas na huachtaránachta sna Stáit Aontaithe is ea an mhí seo mar go bhfaighidh muid leideanna i dtaobh na ndaoine a chuirfidh na páirtithe polaitíochta chun tosaigh mar iarrthóirí toghchánaíochta.

Ba ghá an focal “daoine” a úsáid ansin mar gheall ar go bhfuil na séimeantaic chomh tábhachtach sa chás áirithe seo – dá roghnófaí “fir” nó “fir óga” nó “buachaillí”, thabharfadh an rogha focail leid láidir maidir le dearcadh pearsanta an scríbhneora seo.

Spreagann an ráiteas sin an chéad cheist eile: an bhfuil an locht ar an nuachtán féin? An amhlaidh nach bhfuil an táirge maith go leor chun go mbeadh fonn ar dhaoine é a cheannach? Go pearsanta, is breá liom cuid de *Lá Nua*: an dearadh ildaite agus tarraingteach; na colúin pholaitiúla le leithéidí Sheáin Uí Thuairisg; an podchraoladh laethúil, na colúin a scríobhann Conn Ó Muíneacháin ar chúrsaí blagadóireachta agus Idirlín; an deis a thugtar d’iriseoirí óga dála Mheadhbh Ní Eadhra; leideanna gnó Mháirtín Uí Mhuilleoir.

Agus leoga, is cuma leo cibé! EurotrashIs é an chéad leid eile atá agam ná seo: má tá dúil agat i gcineál áirithe ceoil, gach seans nach gcloisfidh tú é agus tú ar shaoire sciála.

Ach tá sé ráite ag an Chéad Aire gur mhaith leis cúraimí póilíneachta agus cirt a bheith aistrithe go Stormont – leid bheag gur féidir dul chun cinn a dhéanamh.

Céasadh Ar ndóigh, i gcomparáid le rudaí eile a bhí ag déanamh scime do mhuintir Mheiriceá, ba rud sách beag é dúnadh na carcrach, ach ba léir go raibh Obama ag tabhairt leide.

Is féidir leid an eolais in ómós do ‘Pierrot le Fou’, Jean-Luc Godard (1965), ‘*Harold and Maud’*, Hal Ashby, (1971) agus ‘*Badlands*’ Terence Malick (1973) a léamh ar ghnéithe éagsúla de ‘*I’m Going to Explode’*.

Tá leide tugtha aige le dornán míonna anuas gur mhaith leis go mbeidís ag feidhmiú ar bhonn náisiúnta mar Údarás na Gaeilge feasta agus go nglacfaidís go leor d’obair Fhoras na Gaeilge orthu féin sa dóigh is nach mbeadh feidhm ag an Fhoras ach ar imeachtaí trasteorainn.

" Ach tá leid le fáil i dTuarascáil na Roinne Airgeadais chuig an Bord Snip faoina bhfuil i ndán don Fhoras agus don Údarás sa straitéis úd.

Fós, níl oiread agus leid d’aon iompar míchuí, gan trácht ar ghéag nocht ná ar aon ball eile coirp le feiscint in óid Jane Campion don nGrá Rómánsach, idir choincheap agus ionchollú, a d’fhás idir an file John Keats agus an bhean óg béaldorais Fanny Brawne sna blianta beaga a bhí fágtha ag an fhile idir 1818 agus an bás a sciob an t-easlánaí óg sa Róimh ar an 23ú Feabhra 1821.

” Thig le Balor cúpla leid a thabhairt daoibh, a chairde, faoina mbeidh ar siúl ag Eilís II i gClub na Féile mall san oíche in Óstán an Gleneagle ag deireadh na míosa.

Ciallaíonn sé “bréagach uasal”, agus ba leid shoiléir é faoin dearcadh a bhí ag Assange.

Is é an rud a bheadh aige mar thoradh ar an diansaothrú seo sa deireadh, pictiúr ina bhfaighfeá leideanna d’achan ghné den tírdhreach a bhí aimsithe aige ina chuid sceitseanna díreach mar a dhéanfadh an máistirdhriogaire deoch dhraíochta as an iliomad ábhar.

Rac Ceilteach an ceol a bhíonn acu, rud cosúil le Capercaillie nó na Horslips, leide de Lúnasa, agus macalla den Battlefield Band.

Taobh na habhann an t-aon leid amháin go rabhas san Amasóin.

An Duais ===== **Charades as Gaeilge ó Ghlór na nGael** Is cluiche geamaireachta é Charades ina gcaithfidh baill foirne aisteoireacht a dhéanamh le leideanna a thabhairt dá chéile ionas go mbeidh siad in ann focail a thomhas laistigh de thrí nóiméad.

Tá leideanna amhairc agus ealaíne chomh saibhir sin iontu siúd go bhfuil alt léanta dar teideal ‘This Is How the End Begins’ scríofa cheana féin fútha ag Manohla Dargis sa New York Times.

Má bhí fógra ann mar leide faoin áit a bhí istigh, níor aithin mise é i measc na gcomharthaí éagsúla i dteanga na hArabaise.

Más beag an leid, is treise a thionchar; dá lú an nod, is mó den mbrí is den dtuiscint a thagann trasna.

Tugann Vermeer cuireadh dúinn ciall a bhaint as an phictiúr le comharthaí atá mar leideanna mealltacha dúinn.

Seán Mac an tSaoi, Aire Stáit, go ndéana Dia a mhaith air, le linn freagraí sa Dáil ag ligean leide dúinn nach mbeadh sé fadmharthanach.

Gan leid dá laghad aici faoin bhfaopach.

Cé nach bhfuil aon leid tugtha ag Brian Ó Drisceoil féin faoi bheith ag éirí as an rugbaí is deacair gan a bheith den tuairim gur luath seachas mall a tharlóidh sin.

“An bhfuil sé ag tabhairt leide go raibh oilbhéim ann?” a d’fhiafraigh mé de ag an tseoladh leabhair.

Agus buamaí marfacha ag pléascadh gach lá san Íaráic, tá an Íaráin ag tabhairt leideanna beaga gach cúpla mí go bhfuil siad céim bheag eile ar aghaidh ina bhfeachtas chun buamaí eithneacha a thógáil.

Níl leid dá laghad den Ghaeilge le feiceáil sa ghrianghraf ar dheis.

Chuaigh sí in abar cúpla iarraidh leis, ach má chuaigh, thug seisean leide daoithi achan iarraidh.

Tugtar leideanna nach bhfuil de theacht isteach ag Alina ach pé airgead a ghnóthaíonn sí sa réimse manglamach sin a bhfuil an striapachas agus an phornagrafaíocht le sonrú air.

Tá leideanna ag Diarmaid Mac Mathúna maidir leis na suíomhanna gréasáin ar féidir úsáid a bhaint astu agus tú i mbun athchóirithe tí.

Tá leideanna comhairle ag Roseanne Smith duit más ag plé leis an bpobal a bhíonn tú.

Níl fuíoll molta fágtha ag PJ Mac Gabhann ar Brides-les-Bains mar bhaile saoire in Alpa na Fraince agus thairis sin tugann sé leid san alt seo chun tranglam tráchta deireadh seachtaine na Fraince a sheachaint.

Tá leideanna ag Roseanne Smith duit san alt seo.

Tá leideanna agus seolta idirlín go leor ag Roseanne Smith san alt seo do fheilirí, do bhréagáin, do bhronntanais srl.

Ní maith le Ciarán Mac Aonghusa an druidim siar ón ilteangachas a bheas ar bun feasta, is cosúil, más leid ar bith an cúbadh atá ar na bacáin don Tionscnamh um Theangacha Nua-aoiseacha sa Bhunscoil.

Más mian leat dul i lár an aonaigh le táirge nó le tuairim a roinnt ar Youtube nó ar Vimeo, tá leideanna ag Roseanne Smith duit san alt seo.