uibheacha a bhreith
to lay eggs
Tá an iarracht is deireanaí bunaithe ar athrú géiniteach a dhéanamh ar an ainmhí sa gcaoi nach mbeadh ar chumas na gcinn óga fás agus uibheacha a bhreith.
Bhí a raibh aici ar ais.
Everything she had was laid bare / to be seen.
Bhí a raibh aici ar ais.
uibheacha a bhreith
to lay eggs
Toisc nach mbíonn siad in ann iad féin a chothú, faigheann siad bás den ocras tar éis trí nó ceithre lá (ach bíonn seans acu uibheacha a bhreith sula gcailltear iad).
cos a leagan
to lay a foot
Den chuid is mó, ní bhíonn ár gcairde in Ocean Shores sásta fiú cos a leagan in Byron Bay.
nár leagadh rialacháin os comhair Thithe an Oireachtais ina thaobh.
regulations pertaining to it were not laid out in front of the Houses of the Oireachtas
Is cosúil nár tugadh an stádas dlíthiúil don churaclam faoin Acht Oideachais (1998) mar gheall ar nár leagadh rialacháin os comhair Thithe an Oireachtais ina thaobh.
don ghnáthdhuine
to the ordinary, lay, person
Ach b’fhéidir gurb é sin an moladh is airde a d’fhéadfaí a thabhairt ar véarsaíocht – go bhfuil sé thar a bheith cumhachtach don ghnáthdhuine mar aon le hí a bheith cumhachtach don té atá oilte uirthi.
lena gcás a leagan
to lay their case
Is cinnte fosta go mbeidh go leor daoine polaitiúla mór le rá na coigríche – idir lucht tacaíochta, dóibh siúd atá in aghaidh an chonartha agus “*headbangers*”, más fíor d’Enda Kenny – ag tarraingt ar an tír seo sna míonna beaga amach romhainn lena gcás a leagan os comhair an phobail.
i gcré na cille
to lay to rest, in the cemetary
Nuair a cailleadh Charlie i 1985 thiomáin sé an t-eileatram ón gCoireán suas go Baile Átha Cliath lena chara a thabhairt ‘abhaile’ agus é chur i gcré na cille in éineacht lena chéile, Ella.
chur faoi léigear
to lay seige to
Agus cóir na gaoithe leo, bhí fad breise le buillí imreoirí Mhícheáil Bhreathnaigh agus bhí ag éirí leo cúl na nAlbanach a chur faoi léigear arís agus arís eile.
leagan
to lay
Ag croílár an scannáin tá pobal Ros Dumhach agus cúigear fear a chaith 94 lá sa phríosún toisc gur dhiúltaigh siad gan cur isteach ar an ollchomhlacht idirnáisiúnta ola Shell agus iad ag iarraidh píplíne gháis ardbhrú a leagan ar leic an dorais acu, go deimhin, an píopa a leagan tríd a gcuid talún.
ubh a bhreith
to lay an egg
Maidir leis féin, fásfaidh eireaball ar ais le himeacht ama – roinnt seachtainí!
Nuair atá siad réidh chun ubh a bhreith, ní thiocfaidh ach ubh amháin ag am faoi leith, agus clúdófar le lustran é ar ghrinneall an locháin.
leagan síos
to lay down
Iarradh ar an dá staidéar critéir theangeolaíochta a leagan síos do phobail ag a dtabharfaí stádas Gaeltachta.
nochtadh
to lay bare
Dúirt Rivera faoi shaothar a mhná gur sampla gan comórtas é d’ealaíontóir a stróic oscailte a brollach agus a croí lena cuid fíormhothúcháin a nochtadh.
lámh a leagan
to lay a hand
Bhí fásra mara agus an mhórsceir le feiceáil go soiléir faoin uisce freisin ach níl cead ag na turasóirí lámh a leagan orthu toisc a leochailí is atá siad.
corpán an athar os cionn cláir
his father’s body is laid out to rest
Diachair an Athar
======
Ar shroichint Nua-Eabhrac dó, tá corpán an athar os cionn cláir.
chun an tslí a leagan amach
to lay out the pathway
Mar shampla, mhol mé dóibh an cosán a choinneáil ar imeall na haille nuair a bheas siad á dheisiú, agus tugaim faoi deara go bhfuil na cipíní a chuir siad síos chun an tslí a leagan amach, go bhfuil siad san áit cheart, go dtí an t-ardchlár roimh Chosán an Aon Fhir agus an mullach.
fleasc bláthanna a leagan ag
to lay a wreath at
Ba é an chéad rud a rinne sé sa cathair ná fleasc bláthanna a leagan ag an leacht cuimhneachán an Drochshaoil i ngairdín Naomh Luke in éineacht leis an Ard-Mhéara Sharon Uí Shúilleabháin agus leis an Chomhairleoir Wendy Turner.
treoracha a leagan síos do
to lay down guidelines for
Theastódh an cás a dhéanamh go gonta san aighneacht agus impí ar Airí Cultúir na hEorpa, treoracha a leagan síos do Rialtas na hÉireann faoi chaomhnú na Gaeilge sa gcuid sin den Eoraip ina bhfuil sí fós á labhairt.
a leagan as
to lay off
D’fhógair Ericsson féin roimh an Nollaig go bhfuil uathu céad duine atá ag obair i mBaile Átha Luain a leagan as.
a nochtadh
to lay bare
An Reitric nó an tAllagar?
============
Ná bíodh aon chorrabhuais orainn feasta agus bainimis an brach idé-eolaíoch dár súile d’fhonn an fhírinne shearbh atá folaithe faoi screamhóg mhullaigh na reitrice poiblí seo a nochtadh.
rialacha a leagan síos
to lay down rules
Tú Féin atá ar an Maide Eolais
==============
De ghnáth, ó thaobh ríomhaireachta de, ciallaíonn sé seo nach bhfuil gá ach rialacha a leagan síos faoin mbealach gur féidir leis an imreoir gabháil i ngleic leis an timpeallacht.
aon bhealach cruinn a leagan síos
to lay down any accurate method
Chlis orthu seilbh a ghlacadh ar thionscadal na hatógála, chlis orthu réiteach glinn ar fhadhb an neamhionannais a chur in iúl, agus chlis orthu aon bhealach cruinn a leagan síos a cheartódh cultúr na hiomarca agus na caimiléireachta atá i smior an chórais chaipitlíoch.
is gaire dó ealaín a léine
one lays greater value on the art pertaining to one’s shirt
Más gar do dhuine dearadh a chóta is gaire dó ealaín a léine.
Tá Gluais Beo! Pota Focal faoi chóipcheart ag Oideas Gael, foilsitheoirí na hirise Beo!
Pota Focal Beo! Glossary is under the copyright of Oideas Gael, publishers of Beo! magazine.
