breithiúna
judges
Le linn na géarchéime i dtaobh "busing" i mBostún bhí polaiteoirí agus breithiúna (an Breitheamh Garrity san áireamh) ag spreagadh daoine bochta a leanaí a chur ar bhusanna chun na scoileanna a iomlanú ó thaobh líon na ndaltaí de.
de réir
judging by
Tá roinnt mhaith Éireannach ann, de réir na nuachtán atá le fáil (fiú an *Irish News* ó Bhéal Feirste) agus na tithe tábhairne inar féidir leat amharc ar chluichí CLG ar an teilifís.
moltóirí
judges
Tuairimí faoi "The Lights Going On And Off"
"Sílim go n-ardaíonn an Turner Prize níos mó ceisteanna faoi na moltóirí agus an rún a bhí acu féin ná faoin ealaín nua-aimseartha sa Bhreatain faoi láthair.
breitheamh
judge
Murach an diabhal breitheamh sin a thug orm freastal air, ní thabharfainn cuairt ar dhuine acu go deo.
moltóireacht
judging
Idir an dá linn, tháinig fadhb mhór chun cinn maidir le moltóireacht sa scátáil oighir ag na Cluichí Oilimpeacha Geimhridh i Salt Lake City, Utah.
bhreithiúna
judges
Tá sé curtha i leith Berlusconi gur thug sé breabanna do bhreithiúna sa dóigh is go n-éireodh leis teacht slán ó na cásanna cúirte ar fad a raibh sé sáite iontu.
Iarbhreitheamh de chuid na Cúirte Uachtaraí
a former Supreme Court judge
Iarbhreitheamh de chuid na Cúirte Uachtaraí i Victoria, Alec Southwell, a bheas i mbun an fhiosraithe agus is dóigh go mbeidh sé dhá mhí nó trí sula mbeidh toradh air.
an tArd-Bhreitheamh Abhcóideach
the Judge Advocate General
An mhí seo caite, bhronn an tArd-Bhreitheamh Abhcóideach, Una McCrann, a tuarascáil ar chás de Róiste ar an Aire.
moltóirí
judges
Níl mé ag iarraidh ráiteas pearsanta a dhéanamh anseo, ach chuir mé féin isteach ar an damhsa ar an sean-nós an bhliain seo a chuaigh thart, ag an Oireachtas sa Daingean, agus bhí na moltóirí dall ar an aclaíocht agus an lúfaireacht lenar chuir mé an rince cogaidh ar an sean-nós i láthair.
in ainneoin gur íobair sé putóga triúr moltóirí
despite the fact that he sacrificed the guts of three judges
Dar leis fosta, in ainneoin gur íobair sé putóga triúr moltóirí ar altóir Thaighdín na Tóna Tanaí, go mbeidh an tOireachtas seo chomh haithiseach adhnáireach le ceann na bliana seo caite.
leis seo a chur ina luí ar an mbreitheamh
to convince the judge of this
Ní móide gur leor cúpla nóta scríofa ar chúl clúdaigh leis seo a chur ina luí ar an mbreitheamh agus tá seans maith ann go mbeidh gá le cód cleachtais éigin a shocróidh foras ar leith.
Bhreitheamh
judge
Dúirt Angela Woodruff leis an Bhreitheamh Dame Janet Smith gur scríobh an Dr Shipman "old age" mar chúis báis ar theastas báis a máthar, cé go raibh sí breá fuinniúil agus folláin.
bhinsí breithiúna
judges' benches
Cé gur thug an CRE tacaíocht d'Éireannaigh i gcásanna áirithe roimh bhinsí breithiúna, níl iontu seo ach cuid bheag den scéal, mar deir an eagraíocht nach mbíonn ach mionlach sásta gearán oifigiúil a dhéanamh faoi dhrochíde agus masla cainte:
The response of many people in bad experiences was to leave the job or to keep a low profile.
Breitheamh
judge
Nuair a bhí Binse Fiosrúcháin na Mairteola ina shuí aon bhliain déag ó shin dúirt a chathaoirleach, an Breitheamh Hamilton, nár ghá an fiosrúchán costasach sin a chur ar bun an chéad lá riamh.
triúr breithiúna
three judges
Bhí triúr breithiúna ar an bhinse: Elaine Donnelly, an cathaoirleach, chomh maith le Mrs S McNulty agus Ms DF Wood.
bhreithiúna
judges
Bhí triail an Uasail McKevitt, áfach, ar an rud is gaire dá bhfacthas sa stát seo do na trialacha ollbhrathadóra, nó *supergrass trials*, a tharraing drochchlú ar sheirbhís phóilíneachta agus ar bhreithiúna Thuaisceart Éireann sna hochtóidí.
Bhreithimh
judge
Bhí ócáid den chineál sin sa gCúirt Chuarda i nGaillimh ag deireadh na míosa seo caite, nuair a tháinig iarchócaire ón scoil thionsclaíoch i Leitir Fraic i gConamara os comhair an Bhreithimh Harvey Kenny.
breitheamh
judge
Cé gur chuir rialú a thug breitheamh de chuid na Cúirte Dúiche i Cincinnati deireadh le cuid iarrachtaí na bPoblachtánach agóid a dhéanamh in aghaidh cháilítheacht na vótóirí nua, dúirt Mark Weaver, dlíodóir de chuid an Pháirtí Phoblachtánaigh in Ohio, nach gcuirfeadh an rialú seo cosc ar chuid pleananna an pháirtí 3,600 dá lucht monatóireachta a chur sna hionaid vótaíochta, go háirithe i gceantair uirbeacha a thugann tacaíocht láidir do na Daonlathaigh.
bhreithiúna
judges
Dealraíonn sé, fiú, go bhfuil an meon seo le fáil go pointe i measc bhreithiúna na tíre seo.
breitheamh
judge
'
'An as do mheabhair atá tú? Cén fáth a gceannóinn rud nach bhfuil uaim?'
Tinneas Fiacaile
=======
'Táim ag fáil bháis!' arsa Nasrúidín lena chara, an breitheamh.
breitheamh
judge
'An-ghadhar go deo!' ar sé lena chara, an breitheamh.
triúr breithiúna
three judges
Is éard a bhí ann go bunúsach triúr breithiúna ag léamh an bhreithiúnais i mBahasa, teanga nach bhfuil ach ag corrdhuine san Astráil.
mholtóirí
judges
AÓF: Is féidir leis an amhránaí a bheith i bhfoirm mhaith nó i ndrochfhoirm sna cúig nóiméad atá aige/aici leis an amhrán a chasadh, ach nach féidir le rudaí a bheith amhlaidh don mholtóir chomh maith céanna? An gceapann tú go mbíonn daoine ag súil leis an iomarca ó mholtóirí scaití, is é sin go mbeidís foirfe i gcónaí?
LÓM: Aontaím leat ar fad.
bhreitheamh
judge
“Dalta gach tuismitheora, b’fhearr le mo mhuintir go mbeinn i mo dhochtúir nó i mo dhlíodóir nó go mbeadh gairm de shórt éigin agam, ach dúirt uncail liom, ‘Dá mbeifeá i seomra cúirte, arbh fhearr leat bheith i do bhreitheamh nó i do thuairisceoir?’ agus dúirt mise, ‘I mo thuairisceoir’ agus, mar sin, ghlac mo thuismitheoirí leis go raibh mé ag dul a bheith ag obair i bpáipéar nuachta.
breitheamh
judge
Sa chóras seo, ní mór breitheamh a aimsiú a shíneoidh an ceadúnas cúléisteachta.
breithiúna
judges
Dá n-éireodh leis an Uasal Bush móramh coimeádach a bheith aige sa gcúirt (a suíonn naonúr breithiúna inti), bheadh an córas uilig, trí bhrainse rialtais na tíre, faoi smacht na bPoblachtánach.
bhreithiúna na Cúirte Uachtaraí
the judges of the Supreme Court
Freagracht sách trom, mar sin, atá ar bhreithiúna na Cúirte Uachtaraí, agus sin an fáth gur díríodh an méid sin airde le déanaí ar cheapacháin an Uachtaráin Bush.
moltóirí
judges
Ar an stáitse agus seo ar siúl, bhraitheas go raibh linn (bhí muinín agus téagar ag baint linn nach mbíodh againn roimhe seo) agus nuair a tháinig nóiméad Liam bhíos cinnte go gcuirfeadh a sheinnt iontas ar na moltóirí agus go mbéarfaimis an chraobh linn.
iarbhreitheamh
former judge
Cé gur dúradh sa tuarascáil sin gur cosúil nach raibh a fhios ag AWB go raibh breabanna á n-íoc acu, bunaíodh binse fiosraithe anseo, agus an t-iarbhreitheamh Terence Cole ina chathaoirleach air, leis an scéal a chíoradh.
moltóir
judge
Bhí Lá na mBan ann Dé hAoine agus bhí Colleen McLaughlin, grá geal Wayne Rooney, ina moltóir sa chomórtas don fheisteas ab fhearr.
le breithiúnas a thabhairt ar an ghníomh sin
to judge that action
Tá céimeanna réabhlóideacha á nglacadh aige maidir le príobháidiú Aer Lingus ach tá sé ró-luath le breithiúnas a thabhairt ar an ghníomh sin go fóill.
chaith an breitheamh an chúis sin amach
the judge threw out the charge
Bhí Elsie Doyle, ball eile den Derry Club, sa chúirt i Learpholl le Cubbon agus Watt agus d’admhaigh sí gur bhailigh sí airgead i Learpholl don UVF, ach chaith an breitheamh an chúis sin amach, mar dúirt sé nach raibh an UVF ina eagraíocht thoirmiscthe ag an am sin!
Scairt ó na póilíní
Go gearr tar éis do m’alt a bheith i gcló i *Labour and Ireland*, fuair mé scairt ghutháin ó na póilíní agus iad ag rá gur mhian leo labhairt liom faoi m’alt agus teacht chuig mo theach leis sin a dhéanamh.
dein do bhreithiúnas féin air sin
judge that for yourself
Tréimhsí eile ar oilithreacht spioradálta, nó i bhfolach alcólach, dein do bhreithiúnas féin air sin, istigh ar Inis Mhicileáin.
breitheamh
judge
Go dtí seo, bhí polasaí oifigiúil amháin ag Meiriceá: pé rud a rinne tú, nó pé cúis a cuireadh i do leith, gheofá dlíodóir agus chaithfí go daonnachtúil leat ar an mbonn go raibh tú neamhchiontach go dtí go dtabharfadh breitheamh cinneadh i do leith.
níor dhícháiligh breitheamh
a judge didn't disqualify
Roinnt míonna ó shin, mar shampla, níor dhícháiligh breitheamh beirt fhear óga a thiomáin ag beagnach 200 ciliméadar san uair in aice leis an Mhuileann gCearr agus iad i mbun rása le chéile.
agallamh a chur ar mholtóirí Chorn Uí Riada,
to interview the judges of the Ó Riada Cup,
“Cinnte, ó thaobh aithne a chur ar mhuintir na féile agus na daoine atá ag plé leis – deis a fháil, mar shampla, agallamh a chur ar mholtóirí Chorn Uí Riada, ceist a chur orthu cén fáth a ndearna siad an cinneadh seo nó an cinneadh siúd, cén tuiscint a bhí acu ar an sean-nós, cén chiall a bhain le stíleanna éagsúla sean-nóis a chur i gcomórtas lena chéile – ceisteanna mar sin a phlé.
na breithiúna
the judges
Níor ghlac na breithiúna leis seo mar fhoras achomhairc, agus tá an cúigear anois ar ais sa phríosún.
is annamh a dhéanann breitheamh tagairt
the judges seldomly makes a reference
Agus é ina shuí ag a bhinse, is annamh a dhéanann breitheamh tagairt do na meáin chumarsáide, ach amháin má theastaíonn uaidh rabhadh a thabhairt dóibh nó cosc a chur orthu.
Is é an chloch is mó ar phaidrín an bhreithimh
the judge's main priority
Is é an chloch is mó ar phaidrín an bhreithimh ná cur i bhfeidhm phróis chuí an dlí.
breitheamh
a judge
D’aistrigh breitheamh an t-amhrán go Maoiris don chead uair in 1878, ach ní raibh mórán tráchta ar an leagan sin go deireadh an chéid seo caite.
Bhí sé ina mholtóir
he was a judge
Bhí sé ina mholtóir ar chomórtas litríochta de chuid an Oireachtais agus tá dhá thréith fhiúntacha de chuid na nGael ag baint leis: mórtas cine, ach meas ag an am chéanna ar an chuid eile den chine daonna.
is doiligh a mheas
it is difficult to judge
De bharr na gceisteanna dlíthiúla seo, is doiligh a mheas cén stádas atá ag an chiorclán a d’eisigh an tAire Oideachais i mí Iúil 2007, inar fógraíodh athruithe ar an luath-thumoideachas.
Breitheamh
judge
I rith na trialach, rinne Bobby Molloy – a bhí ina aire stáit ag an am – iarracht teagmháil a dhéanamh leis an mBreitheamh Philip O’Sullivan, Breitheamh den Ard-Chúirt a bhí i gceannas ar an triail.
breitheamh den Ard-Chúirt
High Court judge
I rith na trialach, rinne Bobby Molloy – a bhí ina aire stáit ag an am – iarracht teagmháil a dhéanamh leis an mBreitheamh Philip O’Sullivan, breitheamh den Ard-Chúirt a bhí i gceannas ar an triail.
ag déanamh uiríll leis an mbreitheamh ar son an chúisí
making representations on behalf of the defendent to the judge
Ní fios fós an raibh Molloy ag déanamh uiríll leis an mbreitheamh ar son an chúisí chun go mbeadh tionchar aige ar thoradh na trialach.
rinne mé moltóireacht
I was judging
Ag tús mhí na Samhna, rinne mé moltóireacht ar chomórtas damhsa ar an sean-nós ag Féile an Oireachtais.
le bheith i mo mholtóir.
to be a judge
Ba é seo an dara bliain a rinne mé amhlaidh agus is mór an onóir dom é cuireadh mar seo a fháil le bheith i mo mholtóir.
chan jab furasta í an mholtóireacht seo.
this judging is not an easy job
Mar a dúirt an té a dúirt é, is aitheantas é gur *über-*Ghael mé!
Ach, chan jab furasta í an mholtóireacht seo.
breitheamh
judge
Scannán cumhachtach is ea é, gan dabht, ach scannán is ea é ag an am céanna - ní breitheamh é, ní giúiré é.
breitheamh Ceanadach
Canadian judge
Cuireadh deireadh le himscrúdú Hourigan, áfach, i ndiaidh – dar leis féin – do Státrúnaí SAM, Madeleine Albright, labhairt lena cara Louise Arbour, an breitheamh Ceanadach a bhí i gceannas ar an imscrúdú.
mholtóir
judge
Is cainteoir Gaeilge í agus bhí sí le feiceáil ar scáileáin na hÉireann le déanaí agus í ag glacadh páirte mar mholtóir sa tsraith réaltachta *Fáilte Towers* a craoladh ar RTÉ.
Breitheamh
judge
Ní raibh mórán le léamh sna nuachtáin faoin tuarascáil a scríobh an Breitheamh Kumleben ina thaobh, áfach.
mheasann
feel, judge
Dúirt sé chomh maith gur mhian leis comhrá náisiúnta a chur ar siúl arís i dtaca le dáta an lae náisiúnta, go háirithe mar nach bhfuil an dáta reatha inghlactha ag bundúchasaigh na tíre, a mheasann gur lá an dobróin é.
mheas
estimate, judge
Sílim nár mhiste na trí ráithe, nach mór, atá caite agam i ‘dtír na deise’ a mheas.
mheas
to judge
De réir dhlí na hAstráile, tógfar aon bhád a ghabhfar ar an ealaín seo go hionad coinneála ar Oileán Nollag - críoch de chuid na hAstráile atá san Aigéan Indiach - fad is a dhéantar iarratais ar thearmann na bpaisinéirí a mheas.
suí breithimh
position of judge
Is mar gheall ar an mbua seo go raibh Sonia Sotomayor, bean de bhunadh Puerto Rico a d'fhás aníos i dtithíocht phoiblí sa Bhronx, Nua-Eabhrac, in ann suí breithimh i gCúirt Uachtair Mheiriceá a bhaint amach.
príomhbhreitheamh
seniour judge
Bheadh ainm John Roberts, príomhbhreitheamh na cúirte, a mbíonn naonúr breitheamh ina suí ann, ar eolas ag an gcuid is mó de na Meiriceánaigh a léann nuachtáin, agus is cinnte go mbeadh ainmneacha eile mar Thurgood Marshall (an chéad bhreitheamh gorm sa chúirt) agus Sandra Day O'Connor (an chéad bhean) ar eolas ag gach éinne a bhí ar scoil i Meiriceá.
Breitheamh Mná
female judge
An Tríú Breitheamh Mná
Réamhshampla is ea Sonia Sotomayor freisin ar an dóigh chéanna.
sheol na breithimh
sent by the judges
Go dtí go gcreidfear in achan teach in Éirinn gur éigníodh agus gur maraíodh gasúir in institiúidí na tíre a bhí faoi stiúir an stáit agus na n-ord Caitliceach in éineacht, níltear ag íoc mar is cóir leis an tslua bhocht daoine a sheol na breithimh isteach sna hinstitiúidí ar iompadh na boise.
tugadh breith
was judged
Oilithreacht Cholm
De réir na staire, bronnadh an t-oileán ar Cholm Cille nuair a bheartaigh sé dul ar deoraíocht tar éis cath fuilteach Chúil Dreimhne (sa bhliain 561), ar bhraith sé féin ciontach as, i mbealach nach dtuigim, ach tugadh breith air:
Mona beith briathra MolaisiGun crois os Áth Iomlaise, Nochon fhuicfindse re mo lindSaeth nó galar a nÉirind.
moltóirí
judges
An t-aon rud is féidir liom a rá libh mar gheall ar sin, go mbeimid ag cur rud éigin le chéile, na moltóirí, mé féin ina measc, ag rince nó ag canadh.
moltóirí
judges
Cad é a bhí maith faoi mar sin? Cad é mheall na moltóirí? Cad a rinne sé gur éirigh leis dul i bhfeidhm chomh mór sin ar dhaoine? Is é an dóigh gur chruthaigh sé saothar a bhí fíorálainn.
mheasúnú
judge
Ceist eile a ardaíonn riail agus treoir an CLG ná cad a tharlóidh nuair a théann imreoirí ar fud na tíre chun páirce don chéad uair i 2010? An mbeidh ar an réiteoir gach clogad a scrúdú agus a mheasúnú maidir le caighdeán sábháilteachta? Má tharlaíonn sé sin, beidh sé ina rí rá agus níl aon amhras faoi, ach go mbeidh foirne go leor nach mbeidh in ann foireann iomlán a chur chun páirce ceal clogaid chaighdeánaithe.
breithiúna
judges
Tugann an t-uachtarán aitheasc faoi staid na haontachta os comhair tithe Chomhdháil Mheiriceá agus breithiúna na Cúirte Uachtaraí ag deireadh mhí Eanáir gach bliain.
moltóirí
judges
Dúirt Rúnaí Cultúir na Ríochta Aontaithe, Ben Bradshaw, go raibh sé tábhachtach go mbeadh fócas soiléir ag na hiarrthóirí agus go mbeadh na moltóirí ag lorg cathair a mbeadh ‘wow factor’ ag baint leis, cathair ina mbeadh clár d’imeachtaí cultúrtha spreagúla ar siúl inti a rachadh i bhfeidhm ar an phobal go hiomlán.
Rialaigh an breitheamh
the judge ruled
Rialaigh an breitheamh nach raibh an t-ainm sin ceadaithe agus bhaist sé féin ‘Gregorio’ ar an leanbh óg.
breithiúna
judges
Mar gheall ar ainmniúchán George Bush, tá tromlach cúigear sa naonúr breithiúna atá claonta i dtreo na heite deise.
breithimh
of a judge
I gcás breithimh mar Clarence Thomas, a d'ainmnigh George Walker Bush i 1991, tá an chlaontacht sin sách soiléir - sular ainmníodh é, bhí sé ag obair do Monsanto, ollchomhlacht bith-theicneolaíochta talmhaíochta, agus tá a bhean ina ball de ‘Liberty Central’ - meitheal smaointe agus brúghrúpa atá i bhfad amach ar an eite dheis.
moltóirí
judges
Nuair a tháinig sí sa dara háit sa chomórtas damhsa, agus Labhrás sa chéad áit, léirigh sí a cumas i gcúrsaí ólacháin chomh maith, agus i gcúrsaí maslaithe, nuair a thug sí faoi na moltóirí cionn is nach bhfuair sí an chéad áit.
breitheamh
judge
Ach fós nuair a ciontaíodh é, níor gearradh ach fíneáil AU$2100 air, mar dúirt an breitheamh nach raibh aon fhianaise ann gur chuspóirí mailíseacha a bhí ag Assange, ach a mhalairt ar fad – nach raibh i gceist aige ach fiosracht intleachtúil amháin.
Ag déanamh measúnachta
judging
Ag déanamh measúnachta ar réiteoirí óga a bhím cuid mhaith.
breitheamh
judge
Bhí Mary 22 bliana d’aois nuair a scaoileadh marbh í i mí Aibreáin 1984 agus í ag teacht amach as an Aifreann lena hathair, an breitheamh Tom Travers, agus lena máthair.
breithiúna na Breataine
the British judges
Ghlac breithiúna na Breataine leis go dtí seo nach gá go mbeadh foilsiú an eolais seo ar leas an phobail agus gur chóir fosta cosaint a thabhairt do dhaoine neamhurchóideacha, ar nós leanaí, a bheadh thíos le nochtadh na gcaidreamh.
rinneadh meas ar
were judged
D’fhan siad i gcampaí ar na hoileáin fad is a rinneadh meas ar a n-iarratais tearmainn, ar feadh blianta uaireanta.
mbreitheamh
judge
Nach raibh tagairt déanta sa litir chonspóideach a sheol sé ag an mbreitheamh sa gcúirt in Iosrael go bhféadfadh sé tarlú go mbeadh sé ina uachtarán ar Éirinn uair éicint! Más amhlaidh a bhí, cén fáth nár chaith sé beagán dúthrachta leis an nGaeilge a fhoghlaim? Tá an chuma ar an scéal go bhfuil Eabhrais aige, más fíor dhó féin.
breithimh
judges
Cloistear chuile lá faoi na tuarastail thar cuimse atá á bhfáil ag na daoine ar bharr an státchórais: na stáitseirbhísí is airde, na polaiteoirí, na breithimh, na comhairleoirí leighis sna hotharlanna, lucht ceannais na n-eagraíochtaí stáit, na habhcóidí a bhí agus atá ag obair ar na binsí fiosraithe éagsúla.
ghlac an breitheamh
the judge accepted
Cé gur ghlac an breitheamh a bhí i mbun na trialach leis nach raibh Eileen Gillespie i Sasana nuair a phléasc cuid de na gairis a bhí i gceist, dúirt sé go raibh ról *‘sinister and evil’* ag an bheirt deirfiúracha sa chomhcheilg.
gceapfaí iarbhreitheamh
an ex-judge would be appointed
Ag caint ag Tóstal na Gaeilge an mhí seo caite, mhol an tOllamh Colin Williams ó Ollscoil Caerdydd go gceapfaí iarbhreitheamh, abhchóide sinsireach nó ollamh ollscoile le scagadh agus próiseáil neamhspleách a dhéanamh ar na moltaí a bheas ag eascairt as an phróiseas athbhreithnithe.
breithiúna
judges
"
Ba iad na breithiúna sa chomórtas: Caroline Douglas ó Chomhairle na hEalaíne; Tim Marlow, craoltóir ; Simon Starling a bhuaigh an Turner Prize; Simon Wallis, stiúrthóir The Hepworth Wakefield agus Sarah Brown, coimeádaí ag Dánlann Leeds.
ní mheasfar
shall not be judged
Ach dálta bhainisteoir fhoireann spóirt atá gar do bhun na sraithe, ní mheasfar Nesbitt mar is ceart go dtí go bhfeicfidh muid é ag tabhairt aghaidh ar na fáthaigh sa DUP agus i Sinn Féin.
breithiúna
judges
Dálta an reachtaíocht a bhaineann le Gardaí sa Ghaeltacht, de réir an Acht Cúirteanna breithiúnais 1924, caithfidh breithiúna atá ag feidhmiú i gceantair Ghaeltachta a bheith inniúil i labhairt na Gaeilge 'sa mhéid agus gur féidir é.
cúigear breitheamh
five judges
Rinne Raymond Crotty gearán sa Chúirt Uachtarach, agus d’éist cúigear breitheamh leis, Thomas Finlay, Brian Walsh, Seamus Henchy, Frank Griffin agus Anthony Hederman.
ar bhreitheamh cáiliúil
of a famous judge
Chuir abairt sin Walsh cur síos breá de chuid Edwin Cameron ar bhreitheamh cáiliúil san Afraic Theas i gcuimhne dom.
Ghearr an breitheamh
the judge sentenced
Ghearr an breitheamh dhá bhliain charcrach ar Nadezhda Tolokonnikova (22), Maria Alyokhina (24) agus Yekaterina Samutsevich (30) as a n-agóid, a mhair 40 soicind agus dúradh leo, ‘gur diamhasla míofar a bhí ann a bheith ag mallachtú san eaglais’ agus go raibh siad ciontach as drochmheas agus fuath a tharraingt ar an Eaglais Cheartchreidmheach.
córas moltóireachta
judging system
Thuigeamar leis go bhféadfadh an córas moltóireachta a bheith lochtach faoi mar a bhí ar uairibh san am a caitheadh.
thaobhaigh na moltóirí le
the judges decided for
Ach thaobhaigh na moltóirí le Katie, 10 bpointe in aghaidh 8, agus d’imigh an teannas agus ina áit tháinig an faoiseamh agus ansin an t-áthas agus an ceiliúradh.
breithiúna áirithe
certain judges
San am a chuaigh thart bhain breithiúna áirithe leas as an bhrollach mar leithscéal le dul i muinín shaothar mhórdhiagairí Críostúla ar nós Thomas Aquinas nuair a bhíothas i mbun rialaithe.
an breitheamh
the judge
Cliseadh an Chúisimh
=========
Thug an breitheamh, Dean Mildren, treoracha soiléire don choiste i dtaca le hinchreidteacht – nó easpa inchreidteachta - an phríomhfhinné, Mc Laughlin.
a léiríonn tuiscint ár mbreithiúna
which shows our judges’ understanding
Ach níl anseo ach an cor is déanaí i scéal casta a théann siar breis is scór bliain, scéal a léiríonn tuiscint ár mbreithiúna ar an luach a bhaineann le saoránacht na hÉireann.
ní raibh focal Gaeilge ag an bhreitheamh
the judge hadn’t a word of Irish
Fir Ghaeltachta ab ea iad uilig ach ní raibh focal Gaeilge ag an bhreitheamh ná ag an choiste chúirte a bhí i mbun na trialach i mBaile Átha Cliath.
a n-aistreofaí breitheamh
would a judge be moved
Is dá dheoin féin amháin a n-aistreofaí breitheamh sa chás seo, de réir an mheamraim.
coinnithe ag breithimh a cuireadh i mbun oibre
kept by a judge who was started in his job
’
De réir meamram de chuid na Roinne Dlí is Cirt an ama sin, comhairlíodh don Ard-Aighne nach bhféadfadh go mbeadh dualgas ar an rialtas a chinntiú go leanúnach go mbeadh líofacht Ghaeilge coinnithe ag breithimh a cuireadh i mbun oibre i limistéir chúirte ina bhfuil ceantar Gaelachta ann.
breitheamh faoi leith
a particular judge
Fiú dá bhfaighfí amach nach mbeadh Gaeilge ag breitheamh faoi leith a bhí ag obair i gceann de na limistéir sin, ní bheadh sé de chumhacht ag an Rialtas é a aistriú.
an bhreitheamh i leith na Gaeilge ina iarratas ceapacháin
the judge regarding Irish in his appointment application
”*
Meath Líofachta
=======
Tá nóta sa mheamram sin fosta faoin mhéid a bhí le rá ag an bhreitheamh i leith na Gaeilge ina iarratas ceapacháin: *“I have a good working knowledge of Irish and did hold a gold fáinne.
breitheamh a shaineofaí chuig
a judge who would be assigned to
Maidir leis an fhoráil gur cheart go mbeadh oiread Gaeilge ag breitheamh a shaineofaí chuig ceantar mar seo chun go mbeadh sé ábalta feidhmiú gan ateangaire dúradh: *“While we would not suggest that the provisions of section 71 of the 1924 act are mere exhortation, the only obligation they impose on the Government can – we think – arise only at the time an assignment is made i.
iachall a chur ar bhreitheamh
to force the judge
Ní raibh aon chead ag cosantóir mar sin iachall a chur ar bhreitheamh gan ateangaire a cheapadh, ar an bhonn gur cheart go dtuigfeadh daoine eile an fhianaise a bhí á tabhairt.
Níor thaobhaigh an Breitheamh
judge didn’t accept
Dá mbeadh amhras nó gearán éigin ag an Aire faoin Uasal Mallak, conas a d’fhéadfadh Mallak an bonn a bhaint ón amhras nó ón ngearán sin in iarratas nua murar cuireadh aon chúis in iúl dó agus a chéad iarratas á dhiúltú?
Níor thaobhaigh an Breitheamh John Cooke san Ard-Chúirt le Mallak, áfach.
sula bhfaigheann siad meas ar a n-iarratas tearmainn
before their asylum requests are judged
Táthar ag súil go mbeidh ar na teifigh amuigh is istigh ar chúig bliana a chaitheamh sna hionaid ar na hoileáin bhochta iargúlta seo sula bhfaigheann siad meas ar a n-iarratas tearmainn, agus ní bheidh aon chinnteacht leo go bhfaighidh siad cead teacht chun na hAstráile.
dhaor an breitheamh
the judge condemned him
Tógadh go Melbourne é, ciontaíodh as dúnmharú é agus dhaor an breitheamh, an Ridire Redmond Barry – Éireannach eile dar ndóigh – chun báis é.
triúr breithimh
three judges
Is féidir poll mór a aithint i lár an bhreithiúnais mór-le-rá, Fleming v Ireland, AG and DPP a scríobh triúr breithimh de chuid na hArd-Chúirte insa choimhlint dleathach idir Mrs Fleming agus Oireachtas na hÉireann.
Tá Gluais Beo! Pota Focal faoi chóipcheart ag Oideas Gael, foilsitheoirí na hirise Beo!
Pota Focal Beo! Glossary is under the copyright of Oideas Gael, publishers of Beo! magazine.
