Pota Focal Intergaelic
bow | chow | cow | haw | hew
Gluais TíHouse Glossary Gluais Beo!Beo! Glossary TeasárasThesaurus BriathraVerbs
ar bís a líon a chur in iúl dying to show how many of them there are
" Tá an chuma ar an scéal go bhfuil naisiúnaithe ar bís a líon a chur in iúl.
conas a mhaireadar how they lived
" Chuaigh beirt mhac léi go scoileanna Seapánacha agus chuir Neasa aithne ar mhná Seapánacha agus ar conas a mhaireadar.
a laghad atá athraithe how little has changed
" Feiceann sise na fadhbanna sa chóras sláinte, agus labhrann sí fós faoi stailc na n-altraí cúpla bliain ó shin agus a laghad atá athraithe ó shin.
an dóigh ar coilleadh an talamh féin how the ground itself was despoilt
" Coilleadh na talún ======= Ceann de na rudaí a thug sé faoi deara ná an dóigh ar coilleadh an talamh féin sna páirceanna ina raibh an cuardach ag dul ar aghaidh.
a thábhachtaí is atá sé how important it is
" Seo a bhí le rá ag Muireann Ní Mhóráin a labhair faoi a thábhachtaí is atá sé páistí a thógáil le Gaeilge agus an cinneadh a dhéanamh sula dtagann an páiste ar an saol.
a chríonna how old/wise
" Ach bíonn a seó sise ag a deich a chlog ar maidin, a cúig a chlog damanta domsa, agus is luaithe fós i mo dhúiseacht mé anois! Tuigeadh dom sa deireadh gur comhluadar Laidine is fearr le scéalta an domhain mhóir a phlé, de bharr a chríonna is a bhíonn na glórtha sin.
conas portach a shioscadh how to mark out a turf-bank
" B'ait an rud é dá mbeadh fear na Gearmáine ag taispeáint do bhean na hÉireann conas portach a shioscadh! B'ait freisin breathnú thar an bhfál i lár an phortaigh ar na haeróga arda a leanann lorg chuile U-Boot ag cabhlach na Gearmáine - an rabhadar ag coinneáil súil freisin ar bháid mhóra agus ar ghleoiteoga Chonamara? Sa Moormusuem chonaic muid go raibh muintir na bportach sin lán chomh bocht le muintir na bportach in Éirinn tráth.
mar a chuirfeadh sí an oíche isteach how she would pass the night
" Ní raibh a fhios aici cad é faoi Dhia mar a chuirfeadh sí an oíche isteach nó níor cheil a hathair ariamh an dubhghráin a bhí aige ar Dhónall.
an dóigh ar léirítear iad how they are shown
" Tugann a shaothar léargas ar an chaidreamh casta atá ann idir áiteanna agus eachtraí, agus an dóigh ar léirítear iad agus a ndéantar cur síos orthu ó thaobh cuimhne de.
Conas a thit sé sin amach? How did that happen?
" Conas a thit sé sin amach? BNGP: Bhuel an t-ainm a bhí ar an gceolchoirm ná "Bealtaine" agus bhí amhráin ann, agus rince chomh maith, bunaithe ar théama na Bealtaine.
le hais mar a bhídís compared to how they used to be
" Tá clubanna chathair Chorcaí imithe i léig freisin le hais mar a bhídís.
Cad é a d'fhág ughaim agat orm? How did I get yoked to you?
" Cad é a d'fhág ughaim agat orm?" ar seisean.
a laghad díospóireachta a bhí ann how little debate there was
" Chaith sé seacht mbliana ag obair ar leabhar ar shaothar Mháirtín Uí Chadhain agus bhí díomá an domhain air a laghad díospóireachta a bhí ann nuair a foilsíodh an saothar.
fios gnaithe common sense, know-how
" Ach bhí fios gnaithe ag Aisling í féin agus dhéanfadh sise damanta cinnte nach mbeadh an lá uilig le Nuala.
sin mar is gá dó a bheith that's how it needs to be
" Sin mar is fearr é agus sin mar is gá dó a bheith.
chomh hiontach is atá an taithí atá acu how great their experience is
" Fé mar is eol duit, níl Meiriceánaigh cúthalach; tá siad breá sásta iad féin a chur os comhair an phobail agus a mhíniú chomh hiontach is atá an taithí atá acu.
cén dóigh a dtiocfadh lena mhalairt a bheith fíor? how could the opposite be true?
" "I dtaca liom féin de, bhí tionchar mór ag an pholaitíocht ar mo shaol - cén dóigh a dtiocfadh lena mhalairt a bheith fíor? - agus caithfidh mé aghaidh a thabhairt ar cheisteanna polaitiúla, agus iad a phlé fríd an fhilíocht.
conas an fhadhb a réiteach how to solve the problem
" Ní fhéadfaí úsáid ar bith a bhaint as na ríomhairí sin - go fiú chun dul ar an idirlíon chun léamh faoi conas an fhadhb a réiteach.
conas a chríochnóidh cúrsaí how things will finish up
" ón gcéfrom the quay ag éalú ó Sergioescaping from Sergio bhí dul amú uirthishe was wrong láithreachimmediately díomádisappointment ón mbriseadh croífrom the heart-break spriocannatargets, ambitions santachgreedy craosvoracity matáinmuscles a chúl leathanhis broad back N'fheadar an fear séimh éI wonder if he's a gentle man ceachtlesson dainséarachdangerous pónairíbeans ar bhonn páirt- nó lánaimsearthaon a part-time or full-time basis grástúlachtgracefulness gníomharthaactions friochtánfrying-pan gluaiseachtmovement rinceoirdancer le fáil go fliúrseachplentiful ag taitneamhshining go hainnismiserable nuair a bhíonn na líonta folamhwhen the nets are empty Bíonn go deimhinIt is indeed a chuid pleidhcíochtahis fooling around Ní bhaineann sin leatMind your own business ró-áthasachto happy Gabhaim pardún agatI apologise fiosrachinquisitive castacomplicated conas a chríochnóidh cúrsaíhow things will finish up mo mhuinínmy trust ar teitheadh uaidhfleeing from him ionraichonest mímhacántadishonest deoratears déistindisgust mórthimpeall orthuaround them ag soilsiúshining ná bac leisdon't bother with him
le hais mar a bhíodh compared to how they used to be
" Feictear dom féin go bhfuil lucht rugbaí, cuir i gcás, tar éis éirí an-mhór ar fad agus téagartha le hais mar a bhíodh.
agus an mhéin mhaith a bhí acu di and how well-disposed towards it they were
" Thug mé féin cuairt ar an scoil le gairid agus chuir sé iontas orm an méid suime a bhí ag na scoláirí agus ag na múinteoirí sa teanga, agus an mhéin mhaith a bhí acu di.
Cén chaoi a mothaíonn tú faoi sin? How do you feel about that?
" Cén chaoi a mothaíonn tú faoi sin? Éamon Ó Donnchadha: Airím go hiontach dá bharr.
conas na cnaipí a bhrú how to push the buttons
" Mar shampla, níor thuig roinnt vótóirí conas na cnaipí a bhrú ar na gléasanna agus bhí ar dhaoine a bhí in aice láimhe cabhrú leo a vóta a chaitheamh.
toisc a airde is atá an chathair because of how high the city is
" An t-aon rud a bhí ag dó na geirbe agam agus mé ar mo bhealach go La Paz ag tús mhí Mheán Fómhair ná an *sorocche *- tinneas a thig ar dhaoine toisc a airde is atá an chathair os cionn na mara agus an easpa ocsaigine atá san aer dá bharr.
Ach an amhlaidh atá sé? But is that how things are?
" Ach an amhlaidh atá sé? Éileamh ======= De dhéanta na fírinne, tá an-éileamh ar cheol i nGearmáinis riamh anall ach é a chur ar fáil don lucht éisteachta.
a láidre is atá an Ghaeilge how strong Irish is
" "Nuair a smaoiním ar a láidre is atá an Ghaeilge ina lán ceantar go fóill, ar chumas foirfe scríbhneoirí agus iriseoirí na Gaeilge, ar thacaíocht an phobail do na Gaelscoileanna agus ar an meas a thugtar go coitianta don dúchas, díbrím an duairceas agus bím dóchasach arís.
In ainneoin a ghnóthaí is a bhí sé ina shlí bheatha despite how busy he was in his career
" " In ainneoin a ghnóthaí is a bhí sé ina shlí bheatha, deir Whitaker nach raibh sé chomh deacair sin cothromaíocht a fháil idir saol an teaghlaigh agus cúraimí stáit.
chomh míshuaimhneach is a bhraitheann daoine how uneasy people feel
" Úsáidtear na sofhriotail seo - *the birds and the bees* nó *the facts of life *- chomh minic céanna, b'fhéidir, is a úsáidtear na cinn a bhaineann le gnéas féin, rud a léiríonn chomh míshuaimhneach is a bhraitheann daoine faoi oideachas gnéasachta a chur ar dhaoine óga.
a luaithe how soon
" Ní mór dom a rá, áfach, gur chuir sé ionadh orm a luaithe is a d'éirigh le cuid mhaith acu dul chun cinn suntasach a dhéanamh sa Ghaeilge, agus go háirithe lena gcumas aistrithe.
le hais mar atá siad anois compared to how they are now
" "Bhí rudaí an-difriúil le hais mar atá siad anois.
a fheabhas how good
" Ach cuireann sé iontas orm a fheabhas is atá an Ghaeilge ag go leor leor daoine fós, ach níl aon amhras nach bhfuil sí chomh maith.
faoi laghad na gcluichí a bhíonn acu about how few matches they have
" Ceapadh go mbeidís sásta triail a bhaint as toisc go mbíonn siad ag clamhsán go minic faoi laghad na gcluichí a bhíonn acu sa chraobhchomórtas gach bliain (ceann nó dhó gach bliain i gcoinne foirne láidre - an Clár agus Tiobraid Árann anuraidh, mar shampla).
cén chaoi a gcuireann tú chuige? how do you go about doing it?
" AÓF: An bhfaigheann tú deacair é píosaí a chumadh, nó cén chaoi a gcuireann tú chuige? MÓR: Ceapaim go bhfuil sé iontach deacair píosaí a chumadh.
an chaoi a bhfulaingíonn duine aonair how an individual suffers
" "Thug Joyce blas ar an saol ar na sráideanna, tugann Maeve Brennan blas ar an saol taobh istigh de na tithe agus an chaoi a bhfulaingíonn duine aonair nuair atá rialacha ag teacht salach ar a chéile ón tsochaí mhór; rialacha faoi bheith i do thost is faoi rudaí áirithe a dhéanamh agus an chaoi a dteanntaítear daoine idir dhá chloch mhóra éagsúla.
an chaoi a dteanntaítear daoine how people are squeezed
" "Thug Joyce blas ar an saol ar na sráideanna, tugann Maeve Brennan blas ar an saol taobh istigh de na tithe agus an chaoi a bhfulaingíonn duine aonair nuair atá rialacha ag teacht salach ar a chéile ón tsochaí mhór; rialacha faoi bheith i do thost is faoi rudaí áirithe a dhéanamh agus an chaoi a dteanntaítear daoine idir dhá chloch mhóra éagsúla.
chomh hádhúil is atá siad how lucky they are
" " Tá sí den tuairim go ndéanfadh sé maitheas do go leor múinteoirí seal a chaitheamh ag obair i bpostanna eile, go dtuigfeadh siad ansin chomh hádhúil is atá siad.
Conas breith ar bhall sinsearach den IRA how to catch a senior member of the IRA
" Conas breith ar bhall sinsearach den IRA a bhí ag smugláil arbhair an cheist a bhí faoi chaibidil acu.
b'in mar a shamhlaíodh sí iad that's how she used to imagine them
" Tá cóipeanna den leabhar le buachan i gcomórtas mhí Mheán Fómhair *Beo!* Gluais • Glossary á fhoilsiúbeing published gnó turasóireachtatourism business músclaítear fiosracht na mnáthe woman's curiousity is awakened ailt nuachtáinnewspaper articles faillcliff seilbhpossession contúirtídangers bagairtíthreats creathán fuachtaa cold shudder fainicwarning foláireamhnotice, warning deireadh a haistir saoilthe end of her life's journey go fuarchúiseachindifferently buillí croíheartbeats anáil an tsonaisthe breath of happiness seargthawithered iachallcompulsion fíricífacts breacthawritten down rianmark d'aon ghnódeliberately blúire páipéirpiece of paper luaitementioned tarraiceándrawer stán síshe stared imlíneoutline scáilshadow gortcultivated field cruthanna dubhablack shapes ag corraí go bogmoving gently sceacha aitinnfurze bushes céadfaísenses ar tinneallon edge doircheachtdarkness ina glaicin her hand leiceanncheek á shlíocadhstroking it pollairí a sróineher nostrils b'in mar a shamhlaíodh sí iadthat's how she used to imagine them istoícheat night ina comhluadarin her company folamhempty dul i dtaithí arget used to cuachta go clutharnestled comfortably fál cosantaprotective fence fothramnoise gíoscáncreaking ag tnúth lelooking forward to brat teolaíwarm covering an tsíorgheonaílthe continuous droning ag dul thar bráidpassing by cloig rabhaidhalarms sianaílwhining otharchairr ag scréachaílambulances screeching pléascáinexplosives gleo cogaíochtathe noise of war ar fud na comharsanachtaall over the neighbourhood éalúto escape amhrasdoubt easpa fuaimelack of noise tranglamclutter ina sámhchodladhsleeping soundly cliotaráilclattering macalla a coiscéime féinthe echo of her own footstep pluidblanket ag siosarnachrustling a fallaing oícheher night gown taobh leisbeside it sciathánwing dallógblind duibheblackness crónánhumming leataopen an bunalt údthat original article carnánpile béicscream ag stánadh isteach uirthistaring in at her ag faire uirthilooking at her á slogadhswallowing her spléachadhglance sceonmharterrifying trí choiscéimthree steps scréachscream rith sé léiit occured to her cur síos ceartproper description ag tochailt isteach intidigging into her tanaíthin camcrooked go tostachsilently ag fairelooking ar diúitéon duty Ag baint lán na súl aisti.
dá fheabhas é no matter how good he was
" Nuair a fheiceann tú reathaithe na hAetóipe, cuir i gcás, ag rith l0,000 méadar gan stró ar bith tuigeann tú nach mbeadh seans ag Éireannach ina gcoinne dá fheabhas é.
sin mar is cóir that's how it should be
" "Anois, tá mé thar a bheith bródúil as Scannal, ach tá mé cinnte go n-athróidh sin go clár eile arís i gceann bliana," a deir sí, "agus sin mar is cóir.
chomh tuirseach is a bhínn how tired I used to be
" * Gluais • Glossary dul i dtaithí arget used to seanmóirsermon léachtaíreadings gnáthchomhráordinary conversation chomh tuirseach is a bhínnhow tired I used to be luasspeed sruth caintea stream of words foighneachpatient botúinmistakes séiplíneachchaplain bosca faoistineconfession box ag éisteachthearing confessions eascainíswearing iarrachtattempt leithreastoilet sna Flaithisin Heaven seálshawl sa Nigéirin Nigeria deoisediocese gáneed ualachburden misneachhope leictreachaselectricity cuisneoirífridges cadhnrabattery a bheadh le luchtúwhich would have to be charged gineadóirgenerator go han-spárálachvery sparingly scannán an-mholtaa highly-praised film deontasgrant bolgánbulb mionrud éiginsome small thing le caoi a chur airto repair it m'airdmy attention draíochtmagic a d'ardaíodh mo chroíwhich used to lift my heart a chuaigh i bhfeidhm go mór ormthat really made an impression on me spioradáltachtspirituality achrannquarrelling aighnisdisputes tuairimí láidrestrong opinions pearsantachtaí láidrestrong personalities in árach a chéileat loggerheads Ghoill naimhdeas mar sin go mór ormthat sort of hostility really upset me chruthódh séit would prove turas na croisethe stations of the cross an CarghasLent aisteachstrange gníomh creidimhan act of faith ráiteasstatement briathar Déthe word of God béimemphasis trí chéilein general gannscarce comaoineachcommunion fireann nó baineannmale and female an-ghar don nádúrvery close to nature do bhaol a mbáiteto the danger of being drowned scór ógánachtwenty young men a bádhwho were drowned truamhéalachheart-breaking strompthastiff ina baclainnon her arm mothúcháinemotions ar tír móron the mainland ag cur láimhe ina mbás féincommitting suicide d'aireofáyou would feel bádrowning sciobadh na farraigethe sea's snatching sólássolace i gcréin the soil i ngaineamh na cillein the sand of the grave faraoralas uaigneas imeachtathe loneliness of departure cé is moite de na laethanta saoireapart from the holidays a fhilleann go lánaimsearthawho return on a full-time basis de cheal postanna feiliúnachadue to a lack of suitable jobs ábhair acadúlaacademic subjects
Cén chaoi a ndéarfása how would you say
" Cén chaoi a ndéarfása i nGaeilge chruinn nádúrtha go bhfuil páiste *"obese"*, nó chomh ramhar sin nach leor an focal "ramhar" le cur síos a dhéanamh air? Ceist í sin, ar ndóigh, nach smaoineodh ár sinsear uirthi, óir ba mhinic an easpa bia, agus ní a mhalairt, a bheith ag dó na geirbe acusan.
a locht a laghad its fault is how scarce it is
" Is é a locht a laghad agus níl aon amhras ann ach gur cheart cur go mór leis agus cláracha den chineál céanna a chur ar fáil i chuile naíonra sa tír.
ar fheabhas a fhoirne on how good his staff is
" " Tá sé an-bhródúil as an méid atá bainte amach aige san ionad, ach cuireann sé béim ar fheabhas a fhoirne agus ar an spreagadh atá faighte acu ó mhuintir Bhaile Munna chomh maith.
cad é mar a d'éirigh liom how I got on
" Inseoidh mé daoibh sa chéad alt eile cad é mar a d'éirigh liom ansin! Ach déarfaidh mé an méid seo libh anois: tá riarthóir in oifig s'acu atá an-tógtha leis an cheol Gaelach agus is breá leis é a sheinm ar a bhosca ceoil! *Is scríbhneoir agus grianghrafadóir í Liz Curtis, a bhfuil cónaí uirthi i mBéal Feirste.
ar an gcaoi a dtugtar neamhaird ghlan ar an iomáint of how hurling is totally ignored
" An cinneadh a tógadh i dtaobh phionós na Purgóide an léiriú is fearr ar an gcaoi a dtugtar neamhaird ghlan ar an iomáint sa chumann uaireanta.
chomh tromchúiseach how serious
" An é nach dtuigeann reachtóirí na tíre chomh tromchúiseach is a bhí an Tuarascáil? Nuair a bheas an focal deireanach scríofa fá imeachtaí an Bhinse, beidh ar an Aire Dlí is Cirt atheagrú cuimsitheach a dhéanamh ar na Gardaí - ón Choimisinéir anuas agus ón ábhar garda sa Teampall Mór aníos.
chomh tromchúiseach how serious
" An é nach dtuigeann reachtóirí na tíre chomh tromchúiseach is a bhí an Tuarascáil? Nuair a bheas an focal deireanach scríofa fá imeachtaí an Bhinse, beidh ar an Aire Dlí is Cirt atheagrú cuimsitheach a dhéanamh ar na Gardaí - ón Choimisinéir anuas agus ón ábhar garda sa Teampall Mór aníos.
conas mar a ritear na heagraíochtaí seo how these organisations are run
" Ach is é an Coiste seo a bheartaíonn cé mar a chaitheann na seirbhísí rúnda, leithéidí MI5, MI6 agus an t-ionad éisteachta GCHQ, a gcuid airgid, conas mar a ritear na heagraíochtaí seo agus cad iad na polasaithe a chleachtann siad.
ag brath ar dhonacht na calaoise a bhí déanta aige depending on how bad the foul that he had committed was
" Chuirtí pionós breise ansin ar imreoir, ag brath ar dhonacht na calaoise a bhí déanta aige (imirt chontúirteach, buille le dorn nó camán, agus araile) Má bhí imreoir ar fionraí, sheas sé sin i gcás aon sórt cluiche a raibh an t-imreoir i dteideal imirt ann – ní raibh aon eisceacht i gceist.
conas mar a bheidh ag cúrsa samhraidh how a summer course will be
" Ní bhíonn a fhios agat riamh conas mar a bheidh ag cúrsa samhraidh.
an dóigh le dul i ngleic lena gcuid fadhbanna how to tackle their problems
" Nárbh fhearr labhairt lena macasamhail sa phobal náisiúnach, iad sin atá beo bocht, iad sin ar cuireadh cosc ar a gcultúr, iad sin atá ag iarraidh sochaí úr shíochánta shochma a chruthú? Nárbh fhearr foghlaim ón fhéinmhuinín úr i measc na náisiúnaithe an dóigh le dul i ngleic lena gcuid fadhbanna mar atá déanta in iarthar Bhéal Feirste, mar shampla.
a thábhachtaí is a bhí an ola how important oil was
" “Leagadh sios teorainneacha an Mheánoirthir mar gur mhian linn é a ghearradh suas, le go mbeadh sé go hiomlán spleách orainne mar gur aithin gach duine ag deireadh an chéad Chogadh Domhanda a thábhachtaí is a bhí an ola.
agus ar conas a dhéileálfaidh an rialtas léi and how the government will deal with it
" Bhí taighde cuimsitheach déanta ag lucht eagraithe na comhdhála ar cheithre thoradh a d’fhéadfadh bheith ann sa todhchaí, ag brath ar cathain a tharlóidh buaic na hola agus ar conas a dhéileálfaidh an rialtas léi.
Cad é mar a thig leis sin bheith amhlaidh? How can that be so?
" “Cad é mar a thig leis sin bheith amhlaidh?” a d’fhiafraigh mé dó.
Cén saol? How's life?
" “A Aindí,” arsa Sadhbh “Cén saol?” Thosaigh Aindí ar a liodán féin.
ní gá ach breathnú ar an tslí a ndeachaigh an caighdeán Gaeilge sna scoileanna ar gcúl one only has to look at how the standard of Irish went down in schools
" Ainneoin ráiteas an Uasail Burke - ar chainteoir breá Gaeilge é, dála Enda Kenny féin - go raibh an dá chinneadh thuasluaite bunaithe, “on respect for and promotion of the Irish language”, ní gá ach breathnú ar an tslí a ndeachaigh an caighdeán Gaeilge sna scoileanna ar gcúl le linn na seachtóidí agus na n-ochtóidí le haithint gur a mhalairt a tharla.
ní fios cá mhéad a bheidh ar fáil it is not known how much will be available
" Fuair muid deontais éagsúla ón Eoraip, ach tá an pota airgid sin á tharraingt siar de réir a chéile, agus ní fios cá mhéad a bheidh ar fáil do ghrúpaí pobail ón chiste sin sna blianta beaga romhainn.
gur seo mar a cailleadh é that this is how he died
" B’aisteach ar fad é a bheith ag breathnú síos ar an bhfear seo a bhí ina mhac, deartháir, *sweetheart* ag daoine, gan fios acu riamh gur seo mar a cailleadh é.
chomh tábhachtach is a bhí siúlóirí do gheilleagar na tuaithe how important walkers were for the rural economy
" Osclaíodh Slí na Gaineamhchloiche i 1974 mar gur thuig an Chomhairle Contae ag an am sin chomh tábhachtach is a bhí siúlóirí do gheilleagar na tuaithe.
ní gá ach breathnú ar an tslí a ndeachaigh an caighdeán Gaeilge sna scoileanna ar gcúl one only has to look at how the standard of Irish went down in schools
" Ainneoin ráiteas an Uasail Burke - ar chainteoir breá Gaeilge é, dála Enda Kenny féin - go raibh an dá chinneadh thuasluaite bunaithe, “on respect for and promotion of the Irish language”, ní gá ach breathnú ar an tslí a ndeachaigh an caighdeán Gaeilge sna scoileanna ar gcúl le linn na seachtóidí agus na n-ochtóidí le haithint gur a mhalairt a tharla.
mar a thit rudaí amach dom how things worked out for me
" * Gluais &#149; Glossary glúin nuaa new generation brívigour ag dul ó neart go neartgoing from strength to strength fiontar foilsitheoireachtapublishing enterprise cnuasach gearrscéaltacollection of short stories cé gur mhionnaigh Artairalthough Artair swore slíomairesmooth, flattering, hypocritically friendly person saint an ghoilethe greed of his stomach a chomhairle a athrúto change his mind ar fheabhas uiligabsolutely excellent osnasigh ar chúl an mhuinílbehind the neck muisiriúnmushroom ní réitíonn siad sin liom beag ná mórthey don&#148;t agree with me at all snaghiccups gráinnínpinch cainéalcinnamon síoltaseeds a sháith biaenough food ag cruthú rud úrcreating something new má thuigeann tú leat méif you know what I mean a sheachaintto avoid muiníntrust blastatasty ordóg coisetoe an iarraidh sinthis time cnapheap á ghreadadh go cúramachcarefully mixing it babhlabowl scilléadskillet shamhlaigh séhe imagined go díbhirceacheagerly subhachascheerfulness ag leathadhspreading geirfat bréanfoul doilighdifficult a chreidbheáilto believe ar leithseparately mar a thit rudaí amach domhow things worked out for me ní raibh dadaidh le fáilthere was nothing available i mo ghlacin my hand ag diúlsucking bhí an t-ádh dearg ormI was dead lucky dea-chumthashapely láchfriendly fialgenerous níor bhlais mé riamhI never tasted faic na ngrástnot a thing ag cuimilt a béilrubbing her mouth a mháshis thigh seanmóireachtpreaching greimbite iomrámention deisopportunity luachmharvaluable seanchaslore as ar fáisceadh iadfrom which they were wrought doilíssorrow, difficulty i leathchogarin a half-whisper iad a chur i ngníomhto put them in action seal beag gearra short period sa Nua-Shéalainnin New Zealand ina ghabhalcrotch ag sápressing críonmhíoltawood-worms corrachprojecting lorgashin damanta nimhneachdamn sore scoilteadh a chraiceannhis skin was split crá gan mhaolútorment without alleviation chun an tí bhigto the toilet ina gcuideachtain their company báisteach mhillteanachterrible rain foscadhshelter a bhaint amachto reach ag bleadaracht go díchéillíblattering senselessly scaiftecrowd ag casachtachcoughing breallánfool millteanach dóighiúilextremely pretty as miosúrextraordinary gan choinneunexpected blas searbha sour taste breis agus a sáithmore than her fill strambánachlong-winded smut féin den fhírinneeven a small bit of truth é a thionlacanto accompany him a bhéarfadh íthat would take her críochend gan mhórchuid náirewithout a lot of embarrassment gnóthachbusy straois léanmharwoeful grimace trína gruaig mhín bhánthrough her soft white hair sula bpléascfadh a lamhnánbefore his bladder would explode ag cogaint a spúnóigechewing the spoon déaraimislet us say drochnósannabad habits tuairimíopinions cogaíwars slí mhaireachtála fholláinhealthy way of life a mhealladhto coax a chuir fíorionadh uirthiwhich really surprised her ag cur tharstutalking away go díbhirceach dícheallacheagerly and diligently d&#146;fholmhaigh séhe emptied sásarsaucer doirtealsink thriomaigh éhe dried it slachtmhartidy á thionlacan féinaccompying himself sultmharenjoyable spídslander gan mhuirnwithout tenderness magairlítesticles nuair a dheifrigh Artair tharstu de léimwhen Artair hurried past them with a jump <t
a thábhachtaí how important
" Ba léiriú iad na himeachtaí seo ar a thábhachtaí a bhí an Pápa riamh do mhuintir na Polainne.
a chúthailí is atá siad how shy they are
" Gardaí Éireannacha! D'aithneofá ar an toirt iad, a laghad sin datha ar a gcraiceann, agus a chúthailí is atá siad.
le hais mar a bhíodh sé compared to how it used to be
" Tá áthas orm go bhfuil deiseanna foghlamtha agus acmhainní foghlamtha i bhfad i bhfad níos fearr ar fáil na laethanta seo le hais mar a bhíodh sé nuair thosaigh mé féin amach.
an bealach ar caitheadh le hiománaithe Thír Eoghain agus an Chabháin how the hurlers of Tyrone and Cavan were treated
" Cáineann an GPA an bealach ar caitheadh le hiománaithe Thír Eoghain agus an Chabháin.
a thábhachtaí how important
" Ba léiriú iad na himeachtaí seo ar a thábhachtaí a bhí an Pápa riamh do mhuintir na Polainne.
cad é mar atá ag éirí leat how are you getting on
" Cad chuige gur bheartaigh tú sin a dhéanamh agus cad é mar atá ag éirí leat? SNíR: Chaith mé cúig bliana ag múineadh páistí bunscoile i scoil idirnáisiúnta sa Bheilg sular tháinig mé go Meiriceá le m'fhear céile.
cén dóigh a chinnteoidh siad how they will ensure
" ” Cinnte, is postanna seachas daoine atá á ndílárú ach níl aon chur síos beacht déanta ag an rialtas ar cén dóigh a chinnteoidh siad go bhfanfaidh an leibhéal céanna scileanna sa státseirbhís.
a fheasaí is a eolaí a bhíonn Polannaigh maidir le stair na Polainne how well-informed and knowledgeable Poleas are as regards Polish history
" Ach dá mhéad an tsuim a chuireann Éireannaigh i stair na hÉireann, is geall le suim soip í nuair a thuigtear a fheasaí is a eolaí a bhíonn Polannaigh maidir le stair na Polainne.
chomh lag is a bhí iarracht na Gaillimhe how weak Galway's effort was
" An t-aon iontas, is dóigh, ná chomh lag is a bhí iarracht na Gaillimhe tar éis dul chun cinn sásúil na bliana seo caite.
cén chaoi ar tháinig an smaoineamh seo chun cinn how this idea emerged
" Antaine Ó Faracháin: A Dhónail, inis dom i dtosach cén chaoi ar tháinig an smaoineamh seo chun cinn.
Conas a mhairfidh muid go deireadh an lae? How will we last until the end of the day?
" An cheist chéanna ag gach éinne: Conas a mhairfidh muid go deireadh an lae? I dTóiceo a bhuaileamar le hOki den chéad uair.
go n-aithneoidh daoine a thábhachtaí atá sé that people will recognise how important it is
" Cén fhís atá agat féin maidir leis an Ghaeilge? Níor mhaith liom ach go n-aithneoidh daoine a thábhachtaí atá sé a dteanga agus a gcultúr féin a chaomhnú, a athbheathú agus a athnuachan i dtólamh.
le hais mar a bhí deich mbliana ó shin compared to how it was ten years ago
" Lena chois sin, níl aon dabht ach go bhfuil íomhá iontach tarraingteach agus óg agus gnéasach ag an teanga anois le hais mar a bhí deich mbliana ó shin, a bhuíochas do na meáin Ghaeilge.
cé go dtuigim dóibh siúd nach bhfuil ag iarraidh bogadh although I understand how the people who don't want to move feel
" Cad is fiú D Four a mhalartú le C Four? Sa chomhthéacs sin, is doiligh cur i gcoinne pholasaí Aire na Gaeltachta cuid d’Fhoras na Gaeilge a dhílárú go Gaoth Dobhair, cé go dtuigim dóibh siúd nach bhfuil ag iarraidh bogadh de bharr a gcuid teaghlach etc a bheith socraithe i mBaile Átha Cliath.
mar a caitheadh le príosúnaigh Abu Ghraib san Iaráic how the prisoners of Abu Ghraib in Iraq were treated
" Is cosúil gur céasadh an-chuid de na príosúnaigh sna príosúin thar lear cheana féin (is eol don domhan anois mar a caitheadh le príosúnaigh Abu Ghraib san Iaráic, mar shampla), agus rialtas Mheiriceá den tuairim nach raibh stádas saighdiúra tuillte ag na hamhrasaigh, agus dá réir sin, nach raibh cearta ar bith acu de réir Choinbhinsiún na Ginéive.
fís agus cumas gnó a vision and business know-how
" Tá comhlacht forásach iontach ansin, Nemeton, bunaithe ag fear (Irial Mac Murchú) a bhfuil fís agus cumas gnó aige agus fear a bhfuil a mhéar ar chuisle an mhargaidh.
cén chaoi a bhfuil ag éirí leis na Ceiltigh how Celtic are getting on
" Gan amhras, caitear súil ar chúrsaí in Albain anois is arís le seiceáil cén chaoi a bhfuil ag éirí leis na Ceiltigh thuas ansin, go mór mór nuair a bhíonn siad i gcoinne Rangers.
phlódaithe is a bhíonn reiligí na tíre how crowded the cemeteries of the country were
" Ach ba é ba mhó a chuaigh i gcion orm tar éis dom an Pholainn a bhaint amach i mí Dheireadh Fómhair 2003 ná a phlódaithe is a bhíonn reiligí na tíre ar an 1 Samhain, Lá na Naomh Uile.
ar chuimhin leo conas a sheinntí an uirlis. who remembered how the instrument was played.
" “Cén fáth nach seinneann tú é seo?” Bhí seinnt an Tonkori tar éis bás a fháil ach thosaigh Oki ag éisteacht le pé taifeadtaí a bhí déanta roimhe sin agus thosaigh ag labhairt le seanóirí ar chuimhin leo conas a sheinntí an uirlis.
faoin gcaoi ar caitheadh le pobail dhúchasacha na tíre about how the native communities of the country were treated
" Bhí tuairim éigin agam faoi chultúr agus stair na mBundúchasach sula ndeachaigh mé go dtí an Astráil, agus fós féin chuir an méid a fuair mé amach faoin gcaoi ar caitheadh le pobail dhúchasacha na tíre déistin agus uafás orm.
ní léiríonn ceann ar bith acu chomh hiontach is atá sé. not one of them shows how wonderful it is.
" Is dócha go bhfuil na céadta pictiúr feicthe ag gach duine d'Uluru, agus fós féin ní léiríonn ceann ar bith acu chomh hiontach is atá sé.
cé chomh híocónach how iconic
" Is cinnte nach raibh a fhios acu ag an am cé chomh híocónach is a bheadh na cartúin seo agus an méid pléisiúir a thabharfadh siad dá lucht féachana líonmhar sa bhaile agus i gcéin.
chomh háiféiseach is a bheadh sé dá gcaillfidís a gceadúnas how absurd it would be if they lost their licence
" (Cuimhnigh ar ár gcairde as deisceart Chill Chainnigh agus cé chomh háiféiseach is a bheadh sé dá gcaillfidís a gceadúnas de bharr iad a bheith beagán os cionn na sprice an mhaidin i ndiaidh dóibh na scórtha euro a íoc le hiad a thabhairt cúpla míle slí abhaile!) Ba cheart go mbeadh sé mar chuspóir ag na Gardaí nósmhaireacht úr a chruthú &ndash; is é sin, go bhfágfadh daoine an carr sa bhaile nuair a bheadh fonn dí orthu.
chomh tábhachtach is atá áiteanna mar an Picket how important places like the Picket are
" Cé go bhfuil siad lonnaithe i Sheffield anois, tuigeann siad chomh tábhachtach is atá áiteanna mar an Picket do cheoltóirí óga.
cé chomh forleathan how widespread
" Ní fios cé chomh forleathan is atá cinsireacht mar sin sna meáin chumarsáide, ach ní dóigh liom gurbh eisceacht an eachtra thuasluaite.
cén chaoi le déileáil le do shaothar. how to deal with your work.
" Nuair a thosaíonn tú ag scríobh i dtraidisiún nua, dar leis, ní bhíonn a fhios ag daoine cén chaoi le déileáil le do shaothar.
conas atá ag éirí le cúrsaí. how things are going.
" Cúpla bliain ó shin scríobh mé píosa faoi cad atá i ndán d’iarnróid na hÉireann, agus b’fhéidir gur cheart teacht ar ais chuig an ábhar seo agus féachaint conas atá ag éirí le cúrsaí.
cén chaoi a dtugann tú faoi? how do you go about it?
" An bhfuil sé deacair amhrán a chumadh nó cén chaoi a dtugann tú faoi?* ENíC: Táim fós ag iarraidh freagra na ceiste sin a fháil! Ní fheadar cén chaoi a dtarlaíonn sé.
Ní fheadar cén chaoi a dtarlaíonn sé. I don't know how it happens.
" An bhfuil sé deacair amhrán a chumadh nó cén chaoi a dtugann tú faoi?* ENíC: Táim fós ag iarraidh freagra na ceiste sin a fháil! Ní fheadar cén chaoi a dtarlaíonn sé.
chomh faiseanta agus galánta how fashionable and posh
" Caithfidh mé a admháil go raibh m’intinn dírithe ar an dreapadóireacht a bhí romhainn, ní ar an áit a raibh muid ag dul, agus bhí dearmad déanta agam ar chomh faiseanta agus galánta atá na siopaí i lár Mhanchain, agus mé gléasta mar Tom Crean, mála droma orm agus dhá phiocóid oighir ar an taobh amuigh.
chomh haisteach is atá sé how strange it is
" Déanann Éireannaigh dearmad uaireanta, agus ár dtír chomh breac sin le láithreáin stairiúla, chomh haisteach is atá sé do Mheiriceánaigh tithe agus bailte a fheiceáil atá níos sine ná cúpla céad bliain.
Conas a bhuail sibh le chéile? How did you meet?
" Conas a bhuail sibh le chéile? NB: Tháinig sí isteach sa cheardlann chugam lá amháin chun mo thuairim a fháil faoi bhogha a bhí aici.
cé mhéad duine a mharófaí go fealltach how many people would be killed foully
" Faraor, ní raibh cruinneog chriostail acu a thuarfadh dronga sráide nó daoine mire ag marú páistí, agus cá bhfios cad a dhéanfadh siad dá mbeadh a fhios acu cé mhéad duine a mharófaí go fealltach i Meiriceá gach bliain.
chomh hádhúil is atá how lucky I am
" Is é an ceacht is mó a d’fhoghlaim mé le dhá bhliain anuas ná chomh hádhúil is atá mé oiread roghanna a bheith agam i mo shaol.
chomh míshocair how restless/uneasy
" Agus mé ar ais i mBaile Átha Cliath le cúpla mí anuas, thug mé faoi deara chomh míshocair is a bhraitheann go leor daoine.
cén chaoi a gcumann Slide a gcuid amhrán. how Slide write their songs.
" ” Bhí spéis ar leith agam fáil amach cén chaoi a gcumann Slide a gcuid amhrán.
cá mhéad deisceartach how many southerners
" Mar a scríobh Mick Fealty ar *Comment is Free* is coimhthígh iad muintir Shinn Féin ó dheas, is cuma cá mhéad deisceartach atá ag seasamh sna toghcháin dóibh.
conas mar a fhreagróidh na hiarrthóirí na ceisteanna how the candidates will answer the questions
" Táthar ag plé conas mar a fhreagróidh na hiarrthóirí na ceisteanna a ardaíodh sa scannán is deireanaí ó Michael Moore faoin ghéarchéim sláinte agus árachais i Meiriceá.