glagaire
empty-headed person
Téann cuid acu thar fóir leis an bhfonóid, agus dá dheasca san creideann neart daoine go bhfuil
glagaire againn sa Teach Bán.
Rinne sí ar an chisteanach
she headed for the kitchen
Rinne sí ar an chisteanach agus bhí Emma ina seasamh ar stól ag cur tae agus sú oráiste sa bhainne.
Blaoscánach
empty-headed
Is dócha nach nglacfaidh an slíbhín sleamhain slíoctha le mo chomhairle, agus is dócha faoin am a bheidh an liarlóg seo i gcló go mbeidh a fhios ag madaí an bhaile nár ghlac; ach bhéarfaidh mé cur síos achomaireach do mo chuid léitheoirí dílse ar an mhéid a mhol mé don bhithiúnach binbeach bladarach," a deir Balor an
Blaoscánach.
rinne sí ar dhoras an ionaid siopála
she headed for the door of the shopping centre
"
Léim Aoife amach agus
rinne sí ar dhoras an ionaid siopála.
stuama
level-headed
Cén sórt duine a bheadh ag iarraidh a bheith ina réiteoir? Cén duine ciallmhar,
stuama a chuirfeadh suas le híde béil, le cáineadh pearsanta agus mímhúinte, agus anailís á dhéanamh ag na mílte duine ar a chuid gníomhartha seachtain i ndiaidh seachtaine.
fuaraigeanta
cool-headed
Praghas: €25 (clúdach crua)*
Gluais • Glossary
beathaisnéis údaraitheauthorized biography
a dialanna pearsantapersonal diaries
páipéir phríobháideachaprivate papers
go dtí gur insealbhaíodh í ina hUachtaránuntil she was installed as President
bailithe le chéilegathered together
bhriseadh lárthéarmamid-term break
ghuigh Patrick oíche mhaith ar gach duinePatrick bade everyone goodnight
as go brách leisoff he went
ina sámhchodladhsound asleep
clagarnachclatter
liúigh Patrick féinPatrick himself yelled
den chosán bristeof the broken pavement
foscadhshelter
tolgcouch
phléasc gloine fhuinneoga an doraisthe glass of the windows in the door exploded
rinne lámhachánshe crawled
dallógablinds
leathorlachhalf an inch
grúpa confachan angry group
idirboth
ag béiceachshouting
casúrhammer
tairnínails
cláir adhmaidwooden boards
gráscardisorderly mob
bosca na bhfiúsannathe fuse box
lúth na ngéagthe power in her limbs
marbhintinneach le heaglamentally paralysed with fear
crógachtbravery
cinnireachtleadership
fuaraigeantacool-headed
ag síneadh na sreinge thart an coirnéalextending the chord around the corner
ag stiúradh cúrsaí cosantadirecting defence matters
as a támhnéal faitísfrom her trance of fear
ag breith ar dhá chamángetting hold of two hurleys
shín amach a cosshe extended her leg
Baineadh tuisle as an bheirt acuBoth of them tripped
a fhad a mhair an t-ionsaías long as the attack lasted
i mbaol a mbáisin danger of being killed
scanraithe as a mbeathascared to death
trost na mbrógthe tramp of the shoes
carr coimhthíoch bána strange white car
go tráthrialtaregularly
nach ndéanfadh Paddy iarracht teacht abhailethat Paddy wouldn't try to come home
róchontúirteachtoo dangerous
í ar a díchealldoing her best
ag iarraidh an tocht a cheilttrying to hide the emotion
leis an mhinicíocht raidió sinwith that radio frequency
barúilidea
gluaiseachtaímovements
i bhfianaisein light of
nach bhfuil an dara rogha aici ach a admháilthat she has no choice but to admit
drogallreluctance
an t-aon chosaintthe only protection
thuairsceoir stuama
level-headed/sensible reporter
"Má thig le duine ar chéim níos airde ná mise dialann a sceitheadh le May Mac Ránais, ar mhaithe le féin-laochadhradh, thig liomsa cion ranna as mo dhialann féin a sceitheadh leatsa le go dtuigfidh daoine mo chás, a Bhalor, agus tú ar chéim litríochta i bhfad níos airde ná an beathaisnéisí bladrach sin," a scríobh Micí agus é ag iarraidh Fear na Súile Nimhe a mhealladh le slíomadóireacht agus le cluanaireacht, amhail is go rachadh tláithínteacht den chineál sin i gcion ar
thuairsceoir stuama.
teasaí
hot-headed, passionate
Admhaíonn Ballagh go raibh sé ar a shuaimhneas sa "chomhluadar spairneach" seo agus é ina "fhear óg
teasaí", go dtí 1968 nuair a chothaigh na rudaí a bhí ag titim amach sna Sé Chontae scoilt idir é féin agus na "nua-aoisithe".
cá bhfuil a triall
where it is headed
Is é an scéal is deireanaí sa gcás seo nach bhfuil a fhios go beacht cá bhfuil an long faoi láthair nó
cá bhfuil a triall.
rinne sí ar
she headed for
"Tae, mo thóin," arsa Clíona, agus
rinne sí ar an *Bodega *ba dheise di.
rinne siad ar ais ar an oifig
they headed back to the office
"Nach sin mar atá muid uilig," arsa Risteard, agus
rinne siad ar ais ar an oifig le tráthnóna oibre a dhéanamh.
rinne sí ar an doras
she headed for the door
"Agus cé a dhéanfadh a háit?"
"Cé go díreach," arsa Deirdre agus thiontaigh sí ar a sáil agus
rinne sí ar an doras.
stuama
level-headed, sensible
Tugann sé le fios nach daoine
stuama agus freagracha muid.
Rinne sé ar ais ar Eilís.
He headed back towrds Eilís.
Rinne sé ar ais ar Eilís.
Rinne an bheirt ar an tuath
the two headed for the countryside
Rinne an bheirt ar an tuath nó bhí rún acu tamall a chaitheamh amuigh faoin aer lá breá mar seo.
an-stuama
level-headed
“Is duine
an-stuama é, nach dtéann i scaoll.
rinne siad air ina nduine agus ina nduine
they headed for it single file
Sa deireadh, bhí solas an lae le feiceáil os cionn fosclaidh sa tollán agus
rinne siad air ina nduine agus ina nduine.
staidéartha
level-headed
*
Gluais • Glossary
fríd ghloine dhorchathrough a dark glass
smúidmist, murkiness
bréagachfalse
is annamhit is seldom
mionrudaíminor things
doiléirvague
i sruth na éiginnteachtain the stream of uncertainty
glas ceart na gcuibhreannthe correct green of the fields
sin an tuigethat's why
ag stánadh amachstaring out
léanalawn
ag croitheadh a gcinnshaking their heads
íomhánnaimages
iontassurprise
machnamh ceartproper thinking
scáileánscreen
ag preabadhjumping
bladhaire coinnlea candle flame
eachtraíevents
chan éthat's not it
dá thairbhe sinbecause of that
rudaí neamhiontachaunexciting, ordinary things
ar bharr na mbeannon the cliff tops
an lá fá dheireadhthe other day
ag coimhéad ar thonnta ag briseadh go díbhirceachwatching waves breaking with ardour
substaintsubstance
dá dtitfeadh mo chorp de bharr na mbeannif my body fell from the top of the cliffs
taoidetide
fiúntasworth
gníomhact
nó a mhalairtor the opposite
blaiseadhtaste
gan rud ar bith bheith gnóthaithe agam as m’aistearwithout having gained anything from the journey
fuaimeanna fánachaoccasional noises
díoscadhcreaking
coiscéimeanna folmhaempty footsteps
stánadh fadaa long stare
craos na tineadhthe roaring fire
dromchlasurface
cha dtig liomI can't
cha dtig liom í á threorúI can't guide it
déanaim iarracht a gciall a scaoileadhI try to release their meaning
le rachtanna fiáinein wild fits
seileogaspits
sáthadh scinethe stabbing of a knife
aonarachsolitary
staidéarthalevel-headed
teas an phaisinthe heat of passion
breithbirth
a cheiltto hide
anáilbreath
is annamhit is seldom
fiúntachworthwhile
dathanna seachantachaelusive colours
goitsecome on, come here
neadrachanests
seanbhallógaíold ruins
deifrehurry
cha raibh faill aigehe hadn't the time
contráiltewrong
go brách síoraíever
ag déanamh iontaiswondering
i bpeannaireacht chruinn shlachtmharin accurate neat writing
stócach ógyouth
bodhardeaf
pian a fhuilstinto suffer pain
mo bheomy life
lena dhornwith his fist
le mé féin a chosaintto protect myself
ní léimfinn amach as a bhealachI wouldn't jump out of the way
cinneadhdecision
cinntídecisions
go fadálachslowly
chan fhuil an cinneadh déantathe decision has not been made
déanaim mo chac agus mo mhúnI defecate and urinate
cuideachtúilhelpful
athrú séasúrthe change of seasons
de ghlanmheabhairoff by heart
gialljaw
gobachprotruding
gruaig fhionnblond hair
dóighiúlachtbeauty
tarraingteachattractive
rud inteachtsomething
buaireamhsorrow
ag bruidearnaighthrobbing
coimhthíochstrange
idir barra na gcrannbetween the tops of the trees
ag iarraidh mairstin airtrying to live on it
nimhneachsore
bhlais mé an phianI tasted the pain
tchíthear domhit seems to me
go dianstrictly
samhailimage
mar nach bhfuil sé de dhánacht ionam a bheith éagsúilbecause I haven't got the guts to be different
daonnachtaíhumanist
an cine daonnathe human race
bréanfoul
an bréantas a cheiltto hide the foulness
cumhráin bhréigefalse perfumes
lofarotten
gnásanna sóisialtasocial customs
béasamanners
seanseiteannaold sets
ag foscladhopening
ag scamhadhpealing
creatlachframe-work
creidbheáilto believe
scigdhráma an tsaoilthe farce of life
de réir mar atáthar ag dréimas is expected
táirgíproducts
caiteoir eiseamláireachexemplary spender
lúcháireachjoyous
teorainneacha luaisspeed limits
ag cailleadh foighdelosing patience
sceadamánthroat
mo bhrú folamy blood pressure
sciathánarm
go hionraice is a thiocfadh liomas honestly as I could
comhairleadvice
díomádisappointment
sólassolace
lagmheasarthachtrather small amount
ag tochailtdigging
stuama
level-headed
Agus in ainneoin an leasainm sin a chuirfeadh náire ar chuid againn agus a d’éireodh sa chloigeann ag an chuid eile againn, ba í an íomhá phoiblí a bhí ag Gretzky gurbh fhear umhal
stuama é.
thug mise aghaidh ar mo phluais bheag uaigneach
I headed for my little lonely cave
Oíche a shochraide, nuair a bhí lucht glanta glún ag dul siar ar bhóithrín na smaointe agus ag caoineadh isteach ina gcuid piontaí,
thug mise aghaidh ar mo phluais bheag uaigneach agus scríobh mé a fheartlaoi.
Stuama seachas réabhlóideach.
Level-headed instead of revolutionary.
Stuama seachas réabhlóideach.
cáil an tsiollaire
a reputation for being big-headed
Tá
cáil an tsiollaire air freisin.
céillí, stuama
sensible, level-headed
Lena chois sin, ba dhaoine
céillí, stuama iad a raibh rudaí tathagacha le rá acu; ní raibh an amaidí agus *razzmatazz* atá ag baint leis an spórt sna Stáit Aontaithe i gceist leo.
thug sí aghaidh ar Ghlaschú.
she headed to Glasgow.
” Sular fhág sí an mheánscoil, rinne sí staidéar ar an Ghaeilge don Ardleibhéal agus nuair bhí na scrúduithe déanta aici
thug sí aghaidh ar Ghlaschú.
stuama
level-headed
Is
stuama an bhean í.
a cheann cromtha.
his headed bowed.
Siúlann sé leis agus
a cheann cromtha.
an ceann ar ar thugamar ár n-aghaidh.
the one towards which we headed
Is é an Borgata an ceann is mó agus is clúití, agus
an ceann ar ar thugamar ár n-aghaidh.
stuama.
level-headed
Buailim le daoine maithe
stuama.
stuama
level-headed
Tá sé
stuama mar charr, an-
stuama.
chomh stuama le fiche príomhoide
as level-headed as 20 headmasters
Tá an Trajet stuama ach tá mise
chomh stuama le fiche príomhoide cheana féin.
tugadh aghaidh ar
went/ headed for
Ach, don chuid eile den daonra, is é tús an tsamhraidh é agus cuireadh cúraimí an tsaoil i leataobh ar feadh scathaimhín agus
tugadh aghaidh ar na tránna.
ceannchlóite
headed (paper)
Beidh mana dátheangach ar theachtaireachtaí ríomhphoist, ar chártaí gnó agus ar pháipéar
ceannchlóite a thagann ón rialtais roimh mhí Meithimh na bliana seo chugainn.
as go brách
leis headed of
I ndiaidh do Bhalor trí mhíle go leith dollar a chaitheamh ar lón an chéad lae,
as go brách leis síos cois locha go Páirc mhór na Féile Gaelaí.
thug muid aghaidh ar
we headed for
Bhuail Faoi Ceann ar Aghaidh
===============
Ní dhearna muidne mórán taighde ar na hOileáin Mhic Cùga thar óstán a chur in áirithe sular
thug muid aghaidh ar an gceann scríbe seo.
Ghearr muid
we headed, cut
Ghearr muid síos Gleann Ballach, tríd an sneachta domhain agus faoi dhorchadas.
thug muid aghaidh ar
we headed for
Trá na hÍonghlaine
==========
Bhí gloine seaimpéine againn san fharraige sular
thug muid aghaidh ar an gcéad cheann scríbe eile, Trá Whitehaven ar Oileán Cincíse, an t-oileán is mó sa ghrúpa sin.
staidéartha
level headed
Lena thaobh bhí bean chiúin,
staidéartha.
stuama
solid, level headed
Tá mé cinnte nach mbeidh aon áifeála orainn gur roghnaíodh polaiteoir
stuama, intleachtóir misniúil agus saor focal gan sárú le bheith mar chomharba ar Mháire Mhic Giolla Íosa.
Thug
mé aghaidh ar I headed towards
Thug mé aghaidh ar an áit agus an leabhar i mo ghleic agam, chun an tír a fheiceáil trína shúile.
thug aghaidh ar
headed towards
Lánúin mheasctha de Pholannach mná agus Éireannach fir, móide clann, a
thug aghaidh ar an Pholainn i mbliana le casadh le teaghlach na mná.
thug sé aghaidh caol díreach ar
he headed straight for
”
Ar chloisteáil an scéil seo do Bhalor,
thug sé aghaidh caol díreach ar a chreag dhúchais i lár na farraige chun an scéal a fhiosrú agus chun cúpla ceist eile a chur ar Phatsaí Dan.
thug an slua aghaidh ar
the crowd headed in to
Tháinig am dinnéir, agus
thug an slua aghaidh ar an mbuffet.
Thug mé ruaig faoin tsiopa
I headed for the shop
Thug mé ruaig faoin tsiopa ar an bhealach abhaile d’aon aidhm amháin.
Thug mé aghaidh ar
I headed for
Thug mé aghaidh ar an Spáinn gan fiú is focal amháin Spáinnise a bheith ar eolas agam – seachas hola agus gracias, ar ndóigh.
ceann-nochta
bare headed
Chonacthas roinnt daoine amuigh faoin fhearthainn i gConamara agus i gCorca Dorcha agus iad
ceann-nochta! An é go síleann siad nach dtuigeann muid gur ag ní a gcuid gruaige saor in aisce a bhí siad.
stuama
level-headed
Níor mhiste leis dá mbeadh Alfa Romeo aige ach, ach an oiread lena phearsantacht
stuama sheasmhach, is í praiticiúlacht an bua is mó atá ag a charr.
thug aghaidh
headed off
Is iomaí fíoras iontais a foilsíodh dó ansin faoin dream a chuaigh chun farraige lena mbealach a threabhadh go dtí an tOileán Úr nó a
thug aghaidh ó dheas i mbun taiscéalaíochta.
thug sé aghaidh ar
he headed for
Tharraing Baile an Tí Mhóir, Talamh Mháire agus muintir Laoire, nó Calvert, in iarthar Chorcaí, aird Bhriain Uí Bhroin nuair a
thug sé aghaidh ar chathair ‘The Wire’ ar na mallaibh.