Ó shin i leith tá breis is 500 ealaíontóir - péintéirí, grianghrafadóirí, dealbhóirí agus dearthóirí faisin - i ndiaidh a rian féin a fhágáil ar an chnuasach seo.

Tá cuid mhaith grianghrafadóirí proifisiúnta ag úsáid gnáthcheamaraí go fóill toisc go bhfuil caighdeán na ngrianghrafanna níos airde agus toisc go bhfuil níos mó iomaíochta sa mhargadh do na ceamaraí sin - agus toisc nach gcailleann siad a luach chomh tapaidh céanna le trealamh leictreonach.

Beidh dhá leabhar nua á bhfoilsiú ag Cló Iar-Chonnachta roimh dheireadh na bliana a bhfuil baint aige leo: leabhar taistil faoi Neipeal agus leabhar de ghrianghrafanna dá cheantar dúchais a ghlac grianghrafadóir Ollannach.

Taispeánann na pictiúir, a thóg grianghrafadóirí proifisiúnta agus amaitéaracha, ina measc fir dhóiteáin, páistí agus póilíní, an léirscrios a bhí le feiceáil thart ar na sráideanna, chomh maith le daoine a tháinig slán ó na túir.

Fostaíodh grianghrafadóirí proifisiúnta leis na hoícheanta seanchais sin a thaifeadadh.

Grianghrafadóir taobh thiar díom, ceamara mór aige agus lionsa fada air.

airgead fuascailteransom go scaoilfear saor ansin íthat she will be freed then fuadaitheoiríkidnappers cinnte dearfaabsolutely sure á mbailiú acubeing collected by them aon bhlúirí fianaiseany pieces of evidence grianghrafadóiríphotographers príomhdhualgasmain duty cuir fios ar an dochtúircall the doctor tuairim isaround imeachtaíevents feighlícarer chomh cróga agus a bhí ar a cumasas brave as she could gan gíog ná míog aistiwithout a peep out of her ag impí orthubegging them thairg sé é féinhe offered himself i m’ionadsain my place a leicneher cheeks d’fháisc chuici iadshe pulled them closely to herself crógabrave

Is é an botún is mó a dhéanann grianghrafadóirí, b’fhéidir, ná a bheith ag déanamh comparáide idir an meán nua seo agus na seanmheáin in áit a bheith ag iarraidh láidreachtaí agus laigeachtaí an mheáin nua a thuiscint.

Chomh maith leis sin, caitheann muid níos mó ama ag amharc ar phictiúir a sheolann muid chuig a chéile ar an idirlíon – bealach bríomhar idirnáisiúnta cumarsáide a ligeann duinn ár dtaithí saoil a chur i láthair pé pobail atá ann lena fheiceáil agus a chuireann muid ar comhchéim le grianghrafadóirí gairmiúla a bhíonn ag tuairisciú ó na tíortha a bhfuil trioblóid iontú.

Is é an botún is mó a dhéanann grianghrafadóirí, b’fhéidir, ná a bheith ag déanamh comparáide idir an meán nua seo agus na seanmheáin in áit a bheith ag iarraidh láidreachtaí agus laigeachtaí an mheáin nua a thuiscint.

Chomh maith leis sin, caitheann muid níos mó ama ag amharc ar phictiúir a sheolann muid chuig a chéile ar an idirlíon – bealach bríomhar idirnáisiúnta cumarsáide a ligeann duinn ár dtaithí saoil a chur i láthair pé pobail atá ann lena fheiceáil agus a chuireann muid ar comhchéim le grianghrafadóirí gairmiúla a bhíonn ag tuairisciú ó na tíortha a bhfuil trioblóid iontú.

Chaith go leor de na grianghrafadóirí tréimhsí, idir ghairid agus fhada, sa tír seo agus thóg siad na mílte pictiúr, atá anois sa chartlann seo.

Agus sin an fáth gur maith le grianghrafadóirí iad, is dócha.

Bhí cuid de na daoine dóighiúla a sheas os comhair bholgáin na ngrianghrafadóirí agus os comhair na gcriúnna teilifíse a bhí tagtha ansin ó gach cearn den domhan lán dóchais go mbeidís ag imeacht abhaile ag deireadh na hoíche agus deilbhín beag clúiteach faoina n-ascaill acu.

Ba grianghrafadóir maith é agus ghlac sé pictiúr díom féin ar bharr na hEargaile.

Aithnítear Robert Capa mar ghrianghrafadóir a chuir a shaol i mbaol ag lorg grianghraf a rinne fíorchur síos ar bhrúidiúlacht agus laochas na cogaíochta ar fud an domhain.

Ba é an grianghrafadóir oifigiúil é, Frank Hurley, ar bord an *Endurance* agus tharraing sé grianghraif den bhád sáinnithe sa leac oighir ar an fharraige ar feadh naoi mí i 1915.

Tá i measc mo chol ceathracha dearthóir faisin, ceoltóir eile, iriseoir, grianghrafadóir (atá pósta le grianghrafadóir): sin an-chuid daoine atá ag brath ar chultúr agus ar a gcearta mar chruthaitheoirí an chultúir sin le snáith a choinneáil faoin bhfiacail.

Ceann de na tograí Éireannacha is rathúla ann ná togra chun leabhar grianghrafadóra de radharcanna Éireannacha le Peter Cox a d’ardaigh $29,727 nuair nach raibh ach $11,000 de dhíth air! Comhghairdeas leis! <http://kck.

Grianghrafadóir agus línitheoir den scoth ab ea Máirín nó ‘Mo’ (nach maireann), bean Proinsias, agus bhí an bheirt acu iontach ag déanamh cártaí, féilirí agus mar sin de don chraobh, chomh maith leis an bhileog don tSlí Oidhreachta Éireannach i Learpholl (Beo, eagrán 23, Márta 2003).

“Oíche amháin, b’éigean don ghrianghrafadóir a bhí liom u-casadh ar ardluas a dhéanamh ar Bhóthar Dhún na nGall agus drong léirseoirí ag rith inár n-airricis,” arsa Allison, a fuair bagairt bháis ón UVF ar na mallaibh.

An rud is suntasaí faoin taispeántas, ‘Gan Dídean’, atá le feiceáil i Museo di Roma in Trastevere faoi láthair, ná an solas a lonraíonn ó shúile na ndaoine bochta atá faoi scrúdú ag an ghrianghrafadóir Lee Jeffries.

Labhair Ciara Nic Gabhann le David Farrell, grianghrafadóir atá díreach tar éis duais mhór idirnáisiúnta a bhuachan agus a mbeidh taispeántas dá shaothar le feiceáil i mBaile Átha Cliath go luath.

Labhair Ciara Nic Gabhann le Mark Curran, grianghrafadóir a mbeidh taispeántas dá shaothar le feiceáil i mBaile Átha Cliath i rith mhí an Mhárta.

Labhair Ciara Nic Gabhann leis an ghrianghrafadóir digiteach Diane Fenster, atá lonnaithe i San Francisco, faoi shuiteáil dá cuid a dhíríonn ar an ábhar céanna.