gníomhartha
actions
Is fóram í an Chomhdháil do na heagrais Ghaeilge agus do chomhluadair eile sa phobal chun polasaithe agus
gníomhartha ar son na Gaeilge a dheimhniú.
gníomhartha
deeds
Smaoinigh air: 10-15,000 ball den IRA ag siúl síos Sráid Uí Chonaill fána mbratacha ómóis do laochra agus
gníomhartha Óglaigh na hÉireann.
gléasta chun gnímh
prepared for action
D'fhágfadh san go raibh, ar a laghad, píolóta amháin acu
gléasta chun gnímh ag an am sin.
ghníomhartha
deeds
Fuair sé 200 cárta ó mhuintir na háite nuair a bhí sé sa phríosún ar dtús, ach de réir a chéile tháinig an scéal amach faoina
ghníomhartha, rud a bhain geit as na daoine.
na gníomhartha is cruálaí
the cruelest deeds
Déanann cuid acu iarracht
na gníomhartha is cruálaí a mhíniú trí chúis éigin shíceolaíoch a aimsiú.
gníomhartha
actions
I measc na bpríomhcheisteanna a bheidh á scrúdú ag an bhfiosrúchán poiblí a d'ordaigh an tAire Dlí agus Cirt níos luaithe i mbliana le
gníomhartha na nGardaí i nDún na nGall a scrúdú, beidh faoistin áirithe.
gníomhartha
actions
Tugadh neart airde le tamall anuas orthu siúd a cháin tuarascáil Choimisiún na Gaeltachta, na moltaí atá inti agus an cinneadh a rinneadh Comhairle Feidhmiúcháin a cheapadh le
gníomhartha a mholadh don Aire Tuaithe, Pobail agus Gaeltachta.
gníomh substaintiúil
substantial action
Tá
gníomh substaintiúil de dhíth ar aontachtaithe más mian leo muinín a bheith acu i bpoblachtánaigh, ach is cineál seó taoibhe iad na haontachtaithe i súile na bpoblachtánach - beidh an idirbheartaíocht thábhachtach á déanamh idir Sinn Féin agus Rialtas na Breataine.
gníomhartha
deeds, actions
Dálta Tony Blair, tá siad féin ag iarraidh go gcuirfí
gníomhartha i gcrích.
gníomhartha
deeds
Ba chúis bhróid dó
gníomhartha a sheanathar, ach d'admhaigh sé ní raibh a lán eolais aige faoin scéal.
ba ghá dom gníomh éigin a dhéanamh
I had to take some action
Chuir mé ceist orm féin, 'Cé hiad na strainséirí sa tír seo go stairiúil?' Bhuel, leis an fhírinne a rá, bhí mé go hiomlán ainbhiosach ar na cúrsaí a bhí ag cur isteach ar mo tír dhúchais, agus
ba ghá dom gníomh éigin a dhéanamh.
ghníomhartha
actions
Cheana féin tá sé tar éis geallúint a thabhairt go mbunóidh sé, in áit Bhord Gearán an Gharda Síochána, bord cigireachta a mbeidh ar a chumas fiosrúcháin chearta neamhspleácha a dhéanamh ar
ghníomhartha na nGardaí.
gníomhartha
actions
Cén sórt duine a bheadh ag iarraidh a bheith ina réiteoir? Cén duine ciallmhar, stuama a chuirfeadh suas le híde béil, le cáineadh pearsanta agus mímhúinte, agus anailís á dhéanamh ag na mílte duine ar a chuid
gníomhartha seachtain i ndiaidh seachtaine.
gníomh barbartha
barbaric act
Is iomaí
gníomh barbartha a raibh fórsaí rúnda Arm na Breataine freagrach as ar an oileán seo le linn Chogadh na Saoirse.
gníomhartha tromchúiseacha
grave deeds
Tuigtear do *Beo! *go bhfuil fianaise sách láidir anois i seilbh Fhiosrúchán Barron a léiríonn go raibh an toil, sna seachtóidí ar a laghad, i réimsí áirithe d'Arm na Breataine
gníomhartha tromchúiseacha a chur i gcrích faoi rún, ar dhá thaobh na teorann.
moráltacht an ghnímh chogaidh
the morality of the war action
É sin ráite, ar cheart dúinn a bheith ag smaoineamh ar riachtanais eacnamúla agus síochána s'againn féin amháin nó an bhfuil cinneadh le déanamh maidir le
moráltacht an ghnímh chogaidh?
Tá sé soiléir go bhfuil go leor de lucht na polaitíochta agus den phobal in Éirinn agus i dtíortha eile na hEorpa ag iompú i gcoinne na Stát Aontaithe agus feachtas na tíre in éadan na hIaráice.
gníomh tógtha muiníne
confidence building act
Ainneoin shéanadh na bpoblachtánach, meastar go bhfuil siad ag ullmhú
gníomh tógtha muiníne, gníomh críochnaithe le tuilleadh brú a chur ar Rialtas na Breataine maidir le "dímhíleatú".
Gníomh stairiúil
historic act
Gníomh stairiúil a bheadh ansin, dar ndóigh, ach ní dóigh liom go dtarlóidh sin i mbliana.
gníomhartha
actions
Dúirt siad fosta go raibh a n
gníomhartha ina siombail de chruachás íospartaigh chogadh na hIaráice.
gníomh
action
Ach tá dualgas ar phoblachtánaigh na haontachtaithe a mhealladh, chan le focla suaimhneacha, ach le
gníomh.
gníomh stairiúil
historic deed
Rinne iománaithe Bhiorra
gníomh stairiúil tré Chraobh Chlub na hÉireann a bhuachaint den cheathrú huair, éacht nach bhfuil déanta ag aon chlub eile in aon chontae eile, is cuma an bhfuil tú ag caint faoi Chill Chainnigh, Thiobraid Árann, Chorcaigh nó in aon chontae eile sa tír.
gníomhartha in ionad na cainte
action instead of words
"
"Am cinniúnach é seo don Ghàidhlig," arsa John MacLeod ón ghrúpa FÁS, atá ag iarraidh
gníomhartha in ionad na cainte.
ghníomhartha homaighnéasacha
homosexual acts
Rialaigh an chúirt go raibh an cosc a bhí ar
ghníomhartha homaighnéasacha sa stát seo ag sárú a chearta príobháideachais.
gníomh croíbhrú
act of contrition
Ní fhéadfaí í a chur go hifreann, siúráilte, fiú dá mba scabhaitéara a bheadh ann mar thiocfadh dó aithrí agus
gníomh croíbhrú a dhéanamh, go háirithe anois ó bheadh neart ama aige le smaoineamh air féin ar an saol seo agus ar an saol eile sul má léimfeadh isteach ann ar a leathchois.
a spreag chun gnímh mé
that spurred me on
Ceann de na rudaí
a spreag chun gnímh mé ná nuair a chuaigh cara liom as Béal Feirste ar aisteoir é go RTÉ chun triail a dhéanamh agus diúltaíodh dó.
ghníomhartha paramíliteacha
paramilitary acts
Ar an dóigh seo, is féidir le daoine a chaith blianta fada i bpríosún mar gheall ar
ghníomhartha paramíliteacha bualadh go neamhfhoirmeálta le dílseoirí, aontachtóirí, iarphóiliní le míchumas, baintreacha bhaill de chuid an RUC agus daoine a gortaíodh de dheasca eachtraí an IRA.
gníomh dearfach
positive act
Tá Netaid agus an 94 milliún duine a shínigh an achainí ag rá leis an ngrúpa G8 nach leor na focail bhreátha, go bhfuil
gníomh dearfach de dhíth freisin.
gníomh práinneach
urgent act
Cén fáth ar bunaíodh é?
Bhraith na bunaitheoirí nach raibh go leor ar siúl ag an Rialtas chun an Ghaeilge a chur chun cinn agus go raibh
gníomh práinneach ag teastáil sa Ghaeltacht.
gníomh suntasach díchoimisiúnaithe
a substantial act of decommissioning
Le himeacht na n-easaontóirí, má bhíonn Trimble agus a pháirtí athbheirthe mar chrann taca an Chomhaontaithe), má bhíonn fuinneamh úr i measc na bpáirtithe atá ar thaobh an Chomhaontaithe, má thig freagra dearfach ó phoblachtánaigh (
gníomh suntasach díchoimisiúnaithe nó gníomh críochnaithe dá leithéid), ansin beifear ábalta na toghcháin a ghairm agus an Feidhmeannas a chur ar bun arís.
Gníomh mínáireach
infamous deed
Gníomh mínáireach, dar leosan, a bhí i dtacaíocht an mhéara don chosc ar chaitheamh tobac i dtithe tábhairne agus i mbialanna, cosc a raibh go leor de na hÉireannaigh - idir úinéirí na mbeár agus chustaiméirí - ina choinne.
gníomh
action
Is gá mar thús an fhadhb a aithint agus ansin tá gá le
gníomh.
ghníomh
act
An ndearcann sé air féin mar sin?
"Déarfainn, duine ar bith atá ag iarraidh guth s'aige a chur chun tosaigh nó guth a chruthú san fhilíocht, gur rud reibiliunach atá sa
ghníomh sin," arsa Gearóid.
na gníomhartha críochnaithe
the acts of completion
Is é a fhiafraíonn siad seo ná: "Cad é is fiú deireadh a chur leis an chogadh nuair atá Arm na Breataine go láidir sa tír, nuair atá dílseoirí ag éirí gníomhach arís agus nuair atá David Trimble chomh lag sin taobh istigh dá pháirtí féin nach dtig leis
na gníomhartha críochnaithe atá poblachtánaigh ag iarraidh uaidh a chur i bhfeidhm?"
Ach tá bunús ghluaiseacht na poblachta ar chúl cheannaireacht Adams agus McGuinness.
gníomh eile
another act
Ní hé gur rúndiamhair Fatima eile é an beart a bhfuiltear ag obair air - gairm toghcháin an fómhar seo, barantáis ó na haontachtaithe nach scorfar an Tionól, an dímhíleatú (nó an normalú) ó thaobh Arm na Breataine de agus
gníomh eile díchoimisiúnaithe ar a laghad ón IRA.
gníomhartha
acts
Is é a fhiafraíonn siad seo ná: "Cad é is fiú deireadh a chur leis an chogadh nuair atá Arm na Breataine go láidir sa tír, nuair atá dílseoirí ag éirí gníomhach arís agus nuair atá David Trimble chomh lag sin taobh istigh dá pháirtí féin nach dtig leis na
gníomhartha críochnaithe atá poblachtánaigh ag iarraidh uaidh a chur i bhfeidhm?"
Ach tá bunús ghluaiseacht na poblachta ar chúl cheannaireacht Adams agus McGuinness.
gníomhartha
actions
Mar a dúirt sé, ag lainseáil feachtas ollmhór frithsheicteachais: "Is dearbhú iad na bearta seo nach gcuirfidh Albain suas níos mó le
gníomhartha ar léiriú iad ar an fhuath reiligiúnda .
gníomh substaintiúil díchoimisiúnaiathe
a substantial deed of decommissioning
Dia ar sábháil, nár admhaigh an t-easaontóir is mó sa pháirtí, David Burnside, gur "
gníomh substaintiúil díchoimisiúnaiathe" a bhí déanta ag an IRA ag deireadh na míosa seo caite? Cuir i gcás nár theip ar fhéinmhuinín an UUP agus nár éirigh leo - ní den chéad uair - an díombuadh a fháisceadh as an bhua dhoiléir a thug an IRA dóibh.
ghníomh
act
Deir an bheirt gur cinéal báis atá sa
ghníomh seo mar nach féidir le giniúint ar bith a theacht as.
gníomhartha
actions
ón gcéfrom the quay
ag éalú ó Sergioescaping from Sergio
bhí dul amú uirthishe was wrong
láithreachimmediately
díomádisappointment
ón mbriseadh croífrom the heart-break
spriocannatargets, ambitions
santachgreedy
craosvoracity
matáinmuscles
a chúl leathanhis broad back
N'fheadar an fear séimh éI wonder if he's a gentle man
ceachtlesson
dainséarachdangerous
pónairíbeans
ar bhonn páirt- nó lánaimsearthaon a part-time or full-time basis
grástúlachtgracefulness
gníomharthaactions
friochtánfrying-pan
gluaiseachtmovement
rinceoirdancer
le fáil go fliúrseachplentiful
ag taitneamhshining
go hainnismiserable
nuair a bhíonn na líonta folamhwhen the nets are empty
Bíonn go deimhinIt is indeed
a chuid pleidhcíochtahis fooling around
Ní bhaineann sin leatMind your own business
ró-áthasachto happy
Gabhaim pardún agatI apologise
fiosrachinquisitive
castacomplicated
conas a chríochnóidh cúrsaíhow things will finish up
mo mhuinínmy trust
ar teitheadh uaidhfleeing from him
ionraichonest
mímhacántadishonest
deoratears
déistindisgust
mórthimpeall orthuaround them
ag soilsiúshining
ná bac leisdon't bother with him
gníomh éigin dearfa agus fónta
some positive and useful act
Shíl go leor againn i l988, agus Cluichí Oilimpeacha Seoul ag teacht chun deiridh agus Ben Johnson ciontaithe as drugaí a ghlacadh, drugaí a chabhraigh leis curiarracht an domhain a shárú agus an bonn óir sa 100m a bhuachaint, shíl muid an t-am sin go ndéanfaí rud éigin,
gníomh éigin dearfa agus fónta chun deireadh a chur le caimiléireacht ghránna na ndrugaí.
gníomhartha
acts
An bhfuil muid ag maireachtáil in aois na frithealaíne? Agus cad a spreagann daoine chun saothar a scriosadh? Dar leis an síceolaí David Freeberg gur cuartú airde, iompar atá imithe ó smacht agus seasamh diúltach in éadan údaráis atá taobh thiar de na
gníomhartha seo.
gníomh
act
Níor deineadh
gníomh chomh simplí sin riamh, cé go bhfuil aithne ag go leor againn ar státseirbhísigh atá báúil leis an Ghaeilge agus atá breá sásta í a labhairt am ar bith.
ghníomh
act
Bí ag faire amach an t-earrach seo, díreach roimh na toghcháin áitiúla, do
ghníomh éigin ón rialtas dírithe ar chostas ceannach tithe sa stát seo a ísliú.
gníomh substaintiúil díchoimisiúnaithe
a substantial act of decommissioning
gníomh substaintiúil díchoimisiúnaithe
=======
Ó thaobh an IRA de, ní dhéanfaidh siad faic eile go dtí go bhfeicfidh siad na cúinsí a bhogfaidh chun tosaigh iad an chéad chéim eile ar a léarscáil bóthair féin.
trí ghníomh díchoimisiúnaithe
three acts of decommissioning
Agus an UUP as an bhealach, thig leis an DUP guth a thabhairt don tromlach i measc na n-aontachtach atá in éadan roinnt cumhachta, ainneoin
trí ghníomh díchoimisiúnaithe, ainneoin scoir altanna a dó is a trí de bhunreacht na hÉireann, ainneoin go bhfuil "prionsabal an tola" glactha ag poblachtánaigh, ainneoin an tsosa (neamhfhoirfe) cogaidh a thosaigh 10 mbiana ó shin.
gníomhartha ceannródaíocha
pioneering acts
"
Cainteanna na seascaidí
=======
Ceann de na
gníomhartha ceannródaíocha ina raibh Whitaker lárnach le linn a ré féin sa státseirbhís ná na cainteanna sna seascaidí idir an Captaen Terence O'Neill, Príomhaire Thuaisceart Éireann, agus an Taoiseach, Seán Lemass.
ghníomh
act
Ní hamháin go bhfuil sofhriotail ann faoin
ghníomh féin, ach tá roinnt nathanna doiléire ann fosta a úsáidtear le tagairt a dhéanamh don oideachas gnéasachta.
gníomh
action
Mar shampla, roinnt blianta ó shin rinne an rialtas iarracht fóirdheontais a chur ar fáil le cabhrú le daoine a bhí ag ceannach tí den chéad uair, ach in ionad costas na dtithe a ísliú rinne an
gníomh seo luach an talaimh ar a raibh na tithe tógtha a mhéadú.
ghníomh
action
Thóg sí a cuid gruaige óna haghaidh agus tharla sé, leis an
ghníomh seo, go dtáinig an bhrionglóid a bhí agam an oíche roimhe sin ar ais chugam mar a bheadh rachtanna na fírinneachta ann i ndiaidh oíche óil.
gníomhartha
acts
Cibé atá déanta ag na Stáit Aontaithe le príosúnaigh san Iaráic ní tada é i gcomparáid leis an mhéid a rinne sagairt agus mná rialta ar feadh na mblianta fada ar pháistí,
gníomhartha a choinnigh an cliarlathas Caitliceach faoi cheilt.
gníomhartha
actions
Fuair Angie teistiméireacht bhuíochais ó na póilíní as a
gníomhartha tráthnona na tubaiste, agus a hainm litrithe go mícheart uirthi.
gníomhartha barbartha
barbaric deeds
Go dtí seo tá úsáid freisin á baint as dlíthe clúmhillte na Breataine agus as an Acht Oifigiúil Rúndachta le foireann Stephens a chosc ó gach a bhfuil ar eolas acu faoin bhfear seo agus
gníomhartha barbartha eile an FRU a nochtadh go poiblí.
gníomhartha
actions
Tá
gníomhartha de dhíth orainn anois.
an dara gníomh díchoimisiúnaithe
the second act of decommissioning
Thug siad leid mhór i mí Aibreáin 2002 leis
an dara gníomh díchoimisiúnaithe, éacht a bhí aontaobhach agus substaintiúil.
gníomh
act
Ag scríobh dó san *Irish Times* an mhí seo caite, luaigh Peter Robinson, leascheannaire an DUP, ceithre réamhéileamh a bheadh le comhlíonadh sula mbeadh páirtí s'aige toilteanach cumhacht a roinnt le Sinn Féin: deireadh críochnúil le
gníomhaíocht pharamíliteach; díchoimisiúnú airm na bparamíliteach; rún daingean na hinstitiúidí polaitiúla a oibriú gan stad gan staonadh; agus tacaíocht don tseirbhís phóilíneachta ó achan ghrúpa ó thuaidh.
gníomhartha
actions
Mothaíonn sé go láidir gurb é ár n
gníomhartha le linn ár dtréimhse ar an domhan seo a bheidh mar oidhreacht againn agus is leis na smaointe seo a chuir sé deireadh leis an agallamh:
"An t-aon dóigh ar féidir linn maireachtáil go deo ná má fhágann muid cuimhne inár ndiaidh.
gníomh polaitiúil
political action
Tá aithne ag na póilíní ar an bhean seo de bhrí gur thóg sí trioblóid cheana féin agus deir siad nach
gníomh polaitiúil ach cás aonarach ab ea é seo.
gníomhartha
acts
"Ní féidir an milleán a chur ar an ealaín as
gníomhartha a rinne an teaghlach," a deir sí.
ag teacht ar shála ghníomh ollmhór díchoimisiúnaithe
coming on the back of a major act of decommissioning
Fuarthas amach cúpla lá ó shin, áfach, go bhfuil oifigigh rialtais ag obair ar dhréachtdoiciméad a leagfadh síos an comhthéacs ina gcuirfí ar bun feidhmeannas bunaithe ar roinnt cumhachta idir an DUP agus Sinn Féin,
ag teacht ar shála ghníomh ollmhór díchoimisiúnaithe ón IRA.
gníomhartha gnéis
sex acts
Cad é an ceangal atá idir Maighdeana Muire déanta as cac eilifinte, caoirigh picilithe, éadaí leapa salaithe, and vásaí ceirmeacha ag léiriú
gníomhartha gnéis i measc trasghléastóirí? Bhuel, mura bhfuil an freagra ar eolas agat cheana féin, tabharfaidh mé leid duit - is ealaín iad ar fad.
gníomhartha roinnte
acts of sharing
Tháinig na tiúin ar fad atá ar an dlúthdhiosca seo as
gníomhartha roinnte, daoine eile ag moladh tiún áirithe dúinn nó muid ag caitheamh tiún lena chéile.
Ag *Cothú Shochaí an Eolais in Éirinn: Plean Gnímh*
Implementing The Information Society In Ireland: An Action Plan
Sa cháipéis
Ag *Cothú Shochaí an Eolais in Éirinn: Plean Gnímh*, a foilsíodh i 1999, mhaígh an Rialtas go mbeadh Éire sa deich faoin gcéad is airde i measc na dtíortha san Eagraíocht um Chomhar Eacnamaíochta san Eoraip (ECFE) ó thaobh úsáid leathanbhanda roimh 2005.
gníomh
act
Coiste nach bhfuil beann acu ar éinne, baill choiste nach bhfuil, is nach raibh, baint acu le haon chlub nó fiú mórán bainte acu le contae ar aon slí a d'fhéadfadh cur as dá neamhspleáchas; daoine a bheadh in ann idirdhealú a dhéanamh idir an
gníomh agus tábhacht an imreora dá chlub, dá pharóiste, dá chontae.
gníomh creidimh
an act of faith
*
Gluais • Glossary
dul i dtaithí arget used to
seanmóirsermon
léachtaíreadings
gnáthchomhráordinary conversation
chomh tuirseach is a bhínnhow tired I used to be
luasspeed
sruth caintea stream of words
foighneachpatient
botúinmistakes
séiplíneachchaplain
bosca faoistineconfession box
ag éisteachthearing confessions
eascainíswearing
iarrachtattempt
leithreastoilet
sna Flaithisin Heaven
seálshawl
sa Nigéirin Nigeria
deoisediocese
gáneed
ualachburden
misneachhope
leictreachaselectricity
cuisneoirífridges
cadhnrabattery
a bheadh le luchtúwhich would have to be charged
gineadóirgenerator
go han-spárálachvery sparingly
scannán an-mholtaa highly-praised film
deontasgrant
bolgánbulb
mionrud éiginsome small thing
le caoi a chur airto repair it
m'airdmy attention
draíochtmagic
a d'ardaíodh mo chroíwhich used to lift my heart
a chuaigh i bhfeidhm go mór ormthat really made an impression on me
spioradáltachtspirituality
achrannquarrelling
aighnisdisputes
tuairimí láidrestrong opinions
pearsantachtaí láidrestrong personalities
in árach a chéileat loggerheads
Ghoill naimhdeas mar sin go mór ormthat sort of hostility really upset me
chruthódh séit would prove
turas na croisethe stations of the cross
an CarghasLent
aisteachstrange
gníomh creidimhan act of faith
ráiteasstatement
briathar Déthe word of God
béimemphasis
trí chéilein general
gannscarce
comaoineachcommunion
fireann nó baineannmale and female
an-ghar don nádúrvery close to nature
do bhaol a mbáiteto the danger of being drowned
scór ógánachtwenty young men
a bádhwho were drowned
truamhéalachheart-breaking
strompthastiff
ina baclainnon her arm
mothúcháinemotions
ar tír móron the mainland
ag cur láimhe ina mbás féincommitting suicide
d'aireofáyou would feel
bádrowning
sciobadh na farraigethe sea's snatching
sólássolace
i gcréin the soil
i ngaineamh na cillein the sand of the grave
faraoralas
uaigneas imeachtathe loneliness of departure
cé is moite de na laethanta saoireapart from the holidays
a fhilleann go lánaimsearthawho return on a full-time basis
de cheal postanna feiliúnachadue to a lack of suitable jobs
ábhair acadúlaacademic subjects
easpa gnímh
lack of action
Is amhlaidh go gcuirtear easpa tola agus
easpa gnímh ina leith go minic.
Easpa gnímh
lack of action
Go leor ráite!
Ach ní bheidh rath ar Aer Lingus má leanann an rialtas lena
Easpa gnímh.
gníomh ar leith
special action
Is dóigh liom go n-aithníonn CLG anois gur contae ar leith é Baile Átha Cliath a bhfuil
gníomh ar leith ag teastáil chun na cluichí Gaelacha a chur i réim inti.
Gníomh cróga
a brave act
Gníomh cróga a bhí i stailc ocrais na bliana 1981.
ghníomhartha barbartha
barbaric acts
Le linn na tréimhse 30 bliain inar mhair an cogadh, níor chreid mé riamh go raibh dualgas ar cheannairí Shinn Féin cáineadh poiblí a dhéanamh ar
ghníomhartha barbartha an IRA, ná go raibh orthu míniú nó freagra a thabhairt ar na huafáis chéanna.
gníomh mór carthanachta
a big charitable deed
DENIS: Ba mhaith léi
gníomh mór carthanachta a dhéanamh as a faillí.
gníomh mór aithreachais
a big deed of repentance
MOLLY: Cad é?
MÁNAS: Ba mhaith liom
gníomh mór aithreachais a dhéanamh sula dtugaim faoi.
dhá gníomh
two acts
Dráma
dhá gníomh atá ann ach scríobh duine dár múinteoirí, Cecilia McDaid, gníomh breise, ceann a bhí fóirsteanach d’fhoghlaimeoirí úra, mar sin, bhí daoine éagsúla, idir pháistí agus dhaoine fásta, ón bhun-, mheán- agus ardrang ábalta páirt a ghlacadh sa dráma.
gníomh breise
an extra act
Dráma dhá gníomh atá ann ach scríobh duine dár múinteoirí, Cecilia McDaid,
gníomh breise, ceann a bhí fóirsteanach d’fhoghlaimeoirí úra, mar sin, bhí daoine éagsúla, idir pháistí agus dhaoine fásta, ón bhun-, mheán- agus ardrang ábalta páirt a ghlacadh sa dráma.
gníomh fíorchliste
an extremely clever act
Ní fios cé acu an Loingseach féin nó duine éigin eile a smaoinigh air, ach
gníomh fíorchliste a bhí i dTriail na nAirm.
gníomhartha
acts
Táthar ag dúil le
gníomhartha móra díchoimisiúnaithe ón IRA roimh i bhfad.
óna heaspa gnímh féin
from her own lack of action
B’fhíor di ach, arís eile, bhí sí ag iarraidh an milleán a chur ar dhaoine eile le haird a tharraingt
óna heaspa gnímh féin maidir leis an ghné seo den fhadhb.
ghníomh
act
Smaointigh mé dá dtitfeadh mo chorp de bharr na mbeann nach ndéanfadh sé ach briseadh ar na carraigeacha thíos faoi agus a bheith tarraingthe amach leis an taoide agus go leanfadh achan rud ar aghaidh mar a bhí is nach mbeadh fiúntas ar bith sa
ghníomh.
gníomh
act
Le teacht ráiteas – agus
gníomh - an IRA an tseachtain seo caite, ní miste amharc ar an chead véarsa eile:
So hope for a great sea-changeOn the far side of revenge.
ghníomhartha uafáis
acts of horror
An pointe a bhí mé a dhéanamh ná má mhíníonn tú na cúiseanna atá taobh thiar de
ghníomhartha uafáis – 9/11, feachtas na Sealadach, an “*insurgency*” atá ar siúl faoi láthair san Iaráic – go ndéarfaidh daoine go bhfuil tú ag tabhairt leithscéil do sceimhlitheoirí, á maitheamh, agus ag tabhairt tacaíochta dóibh.
ghníomh danartha
cruel deed
“*Extraordinary Renditions*” a thugtar ar an
ghníomh danartha seo atá mar dhlúth is inneach de chath na Meiriceánach i gcoinne na sceimhlitheoireachta.
ná gníomhartha coiriúlachta a thuairisciú
than to report criminal acts
Ba thábhachtaí i bhfad cumhacht na hEaglaise a chothú, is léir,
ná gníomhartha coiriúlachta a thuairisciú.
Trí ghníomhartha polaitiúla amháin
through political actions only
Trí ghníomhartha polaitiúla amháin atá na poblachtánaigh ag brú ar aghaidh anois, rud nach bhfuil fíor i gcás na ndílseoirí.
ghníomh fiúntach
worthwhile deed
Ní tharlóidh aon
ghníomh fiúntach a chuirfidh feabhas ar chúrsaí sa bhliain atá romhainn.
easpa gnímh
lack of action
Ach go dtí go dtárlóidh sin, bhuel, beidh focail Woody Allen in aigne go leor agus creidfear gur sampla eile í an tuarascáil seo den
easpa gnímh a bhaineann le mórpháirtithe polaitíochta na hÉireann.
sa ghníomh barbartha seo
in this barbaric act
Cé nár chruthaigh Fiosrúchán Barron amach is amach go raibh lámh ag seirbhísí rúnda na Breataine
sa ghníomh barbartha seo, chuaigh sé an-ghar dó.
gach gníomh a beartaíodh
every action that was planned
Chruthaigh sé go raibh spiairí maithe ag Seirbhísí Rúnda na Breataine i measc na ndílseoirí paraimíleatacha ag an am agus, dá réir, go raibh eolas maith acu ar
gach gníomh a beartaíodh.
iad a chur i ngníomh
to put them in action
*
Gluais • Glossary
glúin nuaa new generation
brívigour
ag dul ó neart go neartgoing from strength to strength
fiontar foilsitheoireachtapublishing enterprise
cnuasach gearrscéaltacollection of short stories
cé gur mhionnaigh Artairalthough Artair swore
slíomairesmooth, flattering, hypocritically friendly person
saint an ghoilethe greed of his stomach
a chomhairle a athrúto change his mind
ar fheabhas uiligabsolutely excellent
osnasigh
ar chúl an mhuinílbehind the neck
muisiriúnmushroom
ní réitíonn siad sin liom beag ná mórthey don”t agree with me at all
snaghiccups
gráinnínpinch
cainéalcinnamon
síoltaseeds
a sháith biaenough food
ag cruthú rud úrcreating something new
má thuigeann tú leat méif you know what I mean
a sheachaintto avoid
muiníntrust
blastatasty
ordóg coisetoe
an iarraidh sinthis time
cnapheap
á ghreadadh go cúramachcarefully mixing it
babhlabowl
scilléadskillet
shamhlaigh séhe imagined
go díbhirceacheagerly
subhachascheerfulness
ag leathadhspreading
geirfat
bréanfoul
doilighdifficult
a chreidbheáilto believe
ar leithseparately
mar a thit rudaí amach domhow things worked out for me
ní raibh dadaidh le fáilthere was nothing available
i mo ghlacin my hand
ag diúlsucking
bhí an t-ádh dearg ormI was dead lucky
dea-chumthashapely
láchfriendly
fialgenerous
níor bhlais mé riamhI never tasted
faic na ngrástnot a thing
ag cuimilt a béilrubbing her mouth
a mháshis thigh
seanmóireachtpreaching
greimbite
iomrámention
deisopportunity
luachmharvaluable
seanchaslore
as ar fáisceadh iadfrom which they were wrought
doilíssorrow, difficulty
i leathchogarin a half-whisper
iad a chur i ngníomhto put them in action
seal beag gearra short period
sa Nua-Shéalainnin New Zealand
ina ghabhalcrotch
ag sápressing
críonmhíoltawood-worms
corrachprojecting
lorgashin
damanta nimhneachdamn sore
scoilteadh a chraiceannhis skin was split
crá gan mhaolútorment without alleviation
chun an tí bhigto the toilet
ina gcuideachtain their company
báisteach mhillteanachterrible rain
foscadhshelter
a bhaint amachto reach
ag bleadaracht go díchéillíblattering senselessly
scaiftecrowd
ag casachtachcoughing
breallánfool
millteanach dóighiúilextremely pretty
as miosúrextraordinary
gan choinneunexpected
blas searbha sour taste
breis agus a sáithmore than her fill
strambánachlong-winded
smut féin den fhírinneeven a small bit of truth
é a thionlacanto accompany him
a bhéarfadh íthat would take her
críochend
gan mhórchuid náirewithout a lot of embarrassment
gnóthachbusy
straois léanmharwoeful grimace
trína gruaig mhín bhánthrough her soft white hair
sula bpléascfadh a lamhnánbefore his bladder would explode
ag cogaint a spúnóigechewing the spoon
déaraimislet us say
drochnósannabad habits
tuairimíopinions
cogaíwars
slí mhaireachtála fholláinhealthy way of life
a mhealladhto coax
a chuir fíorionadh uirthiwhich really surprised her
ag cur tharstutalking away
go díbhirceach dícheallacheagerly and diligently
d’fholmhaigh séhe emptied
sásarsaucer
doirtealsink
thriomaigh éhe dried it
slachtmhartidy
á thionlacan féinaccompying himself
sultmharenjoyable
spídslander
gan mhuirnwithout tenderness
magairlítesticles
nuair a dheifrigh Artair tharstu de léimwhen Artair hurried past them with a jump
<t
ghníomh coiriúil
criminal act
Dúirt an tAire go raibh sé de dhualgas air an pobal a chur ar an eolas faoi
ghníomh coiriúil a chuirtear i leith duine atá go mór i mbéal an phobail, go háirithe ó tharla go raibh an té a bhí i gceist ina Phríomhfheidhmeannach ar eagraíocht a cuireadh ar bun le hiniúchadh a dhéanamh ar ábhair spairne poiblí.
sa ghníomh barbartha seo
in this barbaric act
Cé nár chruthaigh Fiosrúchán Barron amach is amach go raibh lámh ag seirbhísí rúnda na Breataine
sa ghníomh barbartha seo, chuaigh sé an-ghar dó.
gach gníomh a beartaíodh
every action that was planned
Chruthaigh sé go raibh spiairí maithe ag Seirbhísí Rúnda na Breataine i measc na ndílseoirí paraimíleatacha ag an am agus, dá réir, go raibh eolas maith acu ar
gach gníomh a beartaíodh.
gníomh fónta
worthwhile act
Sular ceapadh Diarmuid bhí brú mór ar choiste an chontae ó lucht iománaíochta i mBaile Átha Cliath
gníomh fónta a dhéanamh don chluiche san ardchathair.
le breithiúnas a thabhairt ar an ghníomh sin
to judge that action
Tá céimeanna réabhlóideacha á nglacadh aige maidir le príobháidiú Aer Lingus ach tá sé ró-luath
le breithiúnas a thabhairt ar an ghníomh sin go fóill.
gníomh diongbháilte
determinded action
In ionad
gníomh diongbháilte a ghlacadh in aghaidh an Derry Club, chuir Merseyside Police brú orainne, agus rinne póilíní a raibh meaisínghunnaí agus héileacaptar acu ruathar ar chlub na nÉireannach (cf.
Dhealródh sé nach bhfuil a gníomhartha ag teacht salach ar a cuid focal.
Her actions would appear to be conflicting with her words.
Dhealródh sé nach bhfuil a gníomhartha ag teacht salach ar a cuid focal.
gníomh tábhachtach
an important action
Sílim féin gur
gníomh tábhachtach a bhí i gcruthú an pholasaí sin.
gníomh na léitheoireachta
the act of reading
Tá go leor abairtí thar a bheith gairid sa saothar, bua a d’éascódh
gníomh na léitheoireachta ag páistí.
an gníomh ann féin
the act in itself
Is cuma nár gortaíodh an t-imreoir a ionsaíodh; bhí
an gníomh ann féin contúirteach agus níor chóir do na tráchtairí imirt gharbh, chontúirteach a chosaint, dar liom, ach a mhalairt.
gníomhartha an imreora
the actions of the player
Agus cé go raibh
gníomhartha an imreora sofheicthe don lucht féachana agus iad ag breathnú ar an gcluiche ar an teilifís, ní dhearnadh tada faoi.
gníomh cóir
just action
Ach laistigh de cheithre lá tháinig claochlú ar thuairim roinnt mhaith de phobal na cruinne agus iad den bharúil nach
gníomh cóir a bhí sa chrochadh ach linseáil sheicteach an daoscarshlua.
gníomh
act
Thug an
gníomh seo an-chuidiú do théamh domhanda, gan trácht ar an damáiste a rinne sé do chomhphobail ar fud na tíre.