sháraigh
sháraigh siad: they got the better of
Mar shampla, i dtoghcháin an Tionóil i 1998, fuair an SDLP 177,963 vóta, an chéad uair riamh a
sháraigh an páirtí sin Aontachtaithe Uladh.
gcruthaíonn tú féin an taitneamh a bhaineann tú as áit ar bith
you yourself create the enjoyment that you get from any place
Ceann de na rudaí is bunúsaí ar fad ná go
gcruthaíonn tú féin an taitneamh a bhaineann tú as áit ar bith, nó ócáid ar bith ag a bhfuil tú.
caith duit sin nó níl cuma ná déanamh air
get that off, it looks terrible
Éalaíonn tú chomh tiubh géar agus a thig leat sula ndeir do mháthair "Beidh an saol ag caint ort,
caith duit sin nó níl cuma ná déanamh air".
caith duit sin nó níl cuma ná déanamh air
get that off, it looks terrible
Éalaíonn tú chomh tiubh géar agus a thig leat sula ndeir do mháthair "Beidh an saol ag caint ort,
caith duit sin nó níl cuma ná déanamh air".
fáil réidh le
get rid of
Tá Rialtas na Breataine ag iarraidh
fáil réidh le Fadhb na hÉireann.
fáil réidh
get rid of
Cé gur mhol Tuarascáil Patten
fáil réidh le piléir phlaisteacha, agus go bhfuil an L21A1 níos contúirtí ná an seancheann, fuair an t-arm/RUC an L21A1 ar an chéad lá de mhí an Mheithimh i mbliana.
croith suas thú féin
hurry up, get a move on
"A Shíle,
croith suas thú féin," arsa Dónall, "tá muid ag fáil bháis leis an tart abhus anseo.
féadann muid giota a bhaint dó
we'd better get going
Ionnach go raibh Síle ar ais ón bheár agus a tóin fúithi nuair a dúirt Cian: "Caith siar anois é nó tá cóisir i dtigh Úna agus
féadann muid giota a bhaint dó más mian linn an bus deireanach a fháil.
croith suas thú féin
hurry up, get a move on
"A Shíle,
croith suas thú féin," arsa Dónall, "tá muid ag fáil bháis leis an tart abhus anseo.
féadann muid giota a bhaint dó
we'd better get going
Ionnach go raibh Síle ar ais ón bheár agus a tóin fúithi nuair a dúirt Cian: "Caith siar anois é nó tá cóisir i dtigh Úna agus
féadann muid giota a bhaint dó más mian linn an bus deireanach a fháil.
ag fáil an chinn is fearr
getting the better of
Faraor, is cuma cén sampla a thógann an FAI ó Rosenborg, beidh muid ag fanacht tamall eile sula bhfeicfidh muid Shelbourne ag bualadh AC Milan sa San Siro, nó Bohemians
ag fáil an chinn is fearr ar Real Madrid in Dalymount.
ag dul i dtreise
getting stronger
Na hagóidí móra seo i gcoinne an Aontais, i gcoinne *globalisation*, atá
ag dul i dtreise i gcónaí, tugann siad sin le fios cad atá síos an bóthar don tír seo.
ag teacht isteach ar an obair
getting used to the work
Leag an bainisteoir amach na cúraimí a bheadh uirthi agus gheall di nach mbeadh sí i bhfad
ag teacht isteach ar an obair ná ar an oifig úr.
seachas fáil réidh
instead of getting rid of
Mar sin, is é atá ag teastáil,
seachas fáil réidh leis an Seanad, ná córas a chuirfeadh deireadh le smacht na bpáirtithe polaitiúla ar an Teach Uachtarach agus a chuideodh le níos mó daoine cumasacha ar nós sheanadóirí na nOllscoileanna suíochán a bhaint amach.
ag luí isteach ar
getting stuck into
Cloiseann duine scéalta faoi na foghlaimeoirí a mbíonn an t-ádh dearg orthu agus a n-éiríonn leo cúpla rud, mar théipeanna agus leabhair, a cheannach agus iad
ag luí isteach ar fhoghlaim na Gaeilge.
réitíonn daoine le chéile
people get on with each other
Caithfidh mé a rá gur breá liom Harlesden, go háirithe mar gheall ar gur áit é atá go hiomlán ilchultúrtha agus de bharr go
réitíonn daoine le chéile.
tá romhat
you've got it all to come
Féadann tú tú féin a chroitheadh suas nó
tá romhat.
D'éirigh Sinéad a dhéanamh buidéil
Sinéad got up to make (for the purpose of making) a bottle
D'éirigh Sinéad a dhéanamh buidéil don leanbh nó bhí a fhios aici an dóigh a raibh an béal ag dul aige go raibh ocras ag teacht air.
Fuair tú éirí, an bhfuair
you mangaged to get up, did you
"
Fuair tú éirí, an bhfuair," arsa Tadhg lena mhac Féilim nach bhfacthas táisc ná tuairisc air go dtí seo.
Rachaimid i dtaithí ar an euro
we'll get used to the euro
Rachaimid i dtaithí ar an euro gan mhoill.
réitíonn siad go maith le chéile
they get on well with each other
Tá triúr tánaistí aigesean agus deir sé go
réitíonn siad go maith le chéile agus go dtugann siad tacaíocht láidir dá chéile i gcónaí.
mura dtéid tú sa bhealach acu
if you don't get in there
"Ní dhéanfaidh tú maith, a Chiain,
mura dtéid tú sa bhealach acu," arsa seisean.
Níl sé leat go fóill
You haven't got it yet
"
Níl sé leat go fóill, a mhic.
Caith ort
Get dressed quickly, throw your clothes on
Caith ort agus rachaidh muid isteach chun an bhaile mhóir.
gan éirí róchráite
not to get too worked up
An rud is tábhachtaí, dar leis, ná
gan éirí róchráite faoi cheist na teanga.
fáil réidh
get rid of
Mar an chéad chéim sa treo seo, deir sé, caithfidh Westminster
fáil réidh leis an mhionn dílseachta don bhanríon.
siocair go bhfuair sé an ceann caol den mhargadh
because he got the poor end of the bargain
Bhí suim ag Féilim i gcónaí san éadach agus bhí siad siúd ann a shíl gur chothaigh sé an tsuim sin
siocair go bhfuair sé an ceann caol den mhargadh ó thaobh na dóighiúlachta de.
go ndeachaigh sé chun aimhréitigh
that it got entangled
"D'éist mé an oiread sin leis ar an steirió pearsanta
go ndeachaigh sé chun aimhréitigh sa deireadh.
Ná corraigh
don't bother getting up/don't budge
"
Ná corraigh," arsa Fiachra.
ag teacht chuici féin
getting better
Deir sí go bhfuil sí
ag teacht chuici féin anois ach go gcuireann sé isteach go mór uirthi go bhfuil daoine áirithe ann nach dtuigeann gur galar atá i gceist agus nach mbíonn aon trua acu di.
thiocfainn isteach air
I'd get used to it
Dá mbeinn tar éis dul ann agus mé fiche éigin bliain,
thiocfainn isteach air.
ag cur eolais ar an cheird
getting to know the trade
Tá a bhformhór sin ag obair le foghlaimeoirí fásta faoi láthair,
ag cur eolais ar an cheird.
ag dorchú
getting dark
Uiscí an ghóilín ag éirí corcra, an domhan
ag dorchú.
réitithe a fháil dó
to get rid of
**AN Other:** An chéad rud ba mhaith liom
réitithe a fháil dó ná Brainse Speisialta an PSNI/RUC.
ag dul i ndánacht
getting bolder
"Ó, fan go bhfeicfidh tú, ní bheidh sí i bhfad
ag dul i ndánacht.
Tá an caife ar obair agam
I've got the coffee on
"
Tá an caife ar obair agam.
ag dul i bhfeabhas
getting better
Thosaigh na hamhráin ag teacht chugam agus tá rudaí
ag dul i bhfeabhas ó shin.
ag dul i neart mé féin
getting stronger myself
"Is dóigh liom má tharlaíonn sé nach deireadh an domhain é mar go bhfuil mé
ag dul i neart mé féin.
Chuamar amú
we got lost
Chuamar amú níos mó ná uair amháin i stáisiún traenach Shinjuku trína ngluaiseann ceithre mhilliún duine sa lá, roinnt páistí scoile ina measc, páistí a fhreastalaíonn ar ranganna breise ar a trí a chlog ar maidin.
fáil réidh le
get rid of
Ba é an plean a bheith acu ná
fáil réidh le máthair Erika, agus ansin déanamh amhlaidh leis an athair, sa dóigh is go mbeadh níos mó saoirse ag an déagóir.
chun feabhais
getting better
Tá an-athrú tar éis teacht ar chúrsaí traenála ó thaobh na gcluichí Gaelacha de le cúig bliana fichead anuas agus b'fhéidir nach
chun feabhais ar fad atá siad ag dul.
ag briseadh na gcos ina dhiaidh a bhí siad
they were falling over each other to get him
Leoga nach
ag briseadh na gcos ina dhiaidh a bhí siad.
a theacht isteach uirthi
to get used to it
Áit dheas í Turku, siúd is go bhfuil bunadh na háite róchraiceáilte i ndiaidh an haca oighir, agus an chanúint aistíoch Fionlainnise a bíos siad ag labhairt, tógann sé roinnt mhaith ama ort
a theacht isteach uirthi.
trí fáil réidh leis
by getting rid of it
8 milliún in aghaidh na bliana, creidtear nach ndéanfaí aon airgead a shábháil
trí fáil réidh leis, óir go mbeadh ar dhream éigin eile obair an tSeanaid a dhéanamh.
Char dhadaidh Joan Collins
Joan Collins wouldn't get a look-in
An bhfeiceann tú Paula?
Char dhadaidh Joan Collins," arsa Siobhán.
ag tarraingt an tsnáithe
getting on
Bhí scéal ag dul ó bhéal go béal le cúpla mí anuas nach raibh Ruth agus Mark
ag tarraingt an tsnáithe agus char imigh sin ar Shiobhán.
ag dul in olcas
getting worse
Ainneoin Tuaisceart Bhéal Feirste a bheith i bhfách le cainteanna White agus a chairde le Maskey, tá an scéal
ag dul in olcas sa taobh sin den chathair.
ag treisiú
getting stronger
Tá foinsí slándála ag rá go bhfuil an LVF, atá gníomhach i dtuaisceart na cathrach,
ag treisiú i rith an ama agus tá caint ann go bhfuil na léirsithe le toiseacht in athuair.
Nuair a fuair Áine a fhad leis an tábla
when Áine got to the table
Nuair a fuair Áine a fhad leis an tábla a bhí curtha in áirithe, bhí a hathair agus a máthair ann roimpi.
gheobhaidh sí siúd a cíoradh
she'll get her dressing down
Ach fan,
gheobhaidh sí siúd a cíoradh, fan go bhfeicfidh tú.
go dtí go dtig biseach ort
until you get better
"An bhfuil tú cinnte nár mhaith leat a dhul suas chun an bhaile cúpla lá
go dtí go dtig biseach ort? Chan ag dul ar chúl sceiche atá mé nuair a deirim nach bhfuil a fhios ag mná óga an lae inniu cad é an dóigh le haire a thabhairt d'fhear.
ag ullmhú don dlúthdhiosca
getting ready for the CD
Sa samhradh ní dhearnamar mórán mar bhíomar
ag ullmhú don dlúthdhiosca, bhíomar ag obair go dian air sin.
nach raibh dul uaidh
that there was no getting away from it
Thit croí Gerry; níor lú air an diabhal ná siopadóireacht na Nollag, ach bhí a fhios aige
nach raibh dul uaidh.
dulta i dtaithí ar dhrochscéalta
gotten used to bad stories
Bhí Meiriceá, gan amhras,
dulta i dtaithí ar dhrochscéalta - an 11 Meán Fómhair, na hionsaithe antraisc, caint faoi ionsaithe eile sceimhlitheoireachta, faoi chogadh thar lear.
ag cur as dóibh
getting to them
(Ina dhiaidh sin, d'admhaigh siad go raibh an aird ar fad a bhíothas ag tabhairt orthu
ag cur as dóibh, agus bhí cuid acu an-searbhasach mar gheall ar an dóigh a cuireadh cuid dá gcomhghleacaithe i láthair i scannán teilifíse a rinneadh faoin eachtra.
ag dul i dtreise
getting stronger
Braithimíd gur
ag dul i dtreise a bheidh na ceangail seo sa bhfáistine.
Ní bhfaighir cortha go deo
you'll never get tired
Ní bhfaighir cortha go deo lena bhfuil de sheanchas ar fáil anseo.
ag briseadh na gcos i do dhiaidh
tripping over themselves to get to you
"Ní bheidh duine ar bith
ag briseadh na gcos i do dhiaidh agus tú ag titim chun feola.
go réitíonn siad go maith le chéile
that they get on well together
"
Daonlathach
=======
Tá na baill chéanna páirteach i Kíla anois ó bhí 1996 ann agus deir Colm
go réitíonn siad go maith le chéile.
Thigeadh lionn dubh air ó am go ham
he used to get depressed from time to time
Thigeadh lionn dubh air ó am go ham agus chaithfeadh sé go leor ama ag siúl leis féin ar an uaigneas.
ag neartú de réir a chéile
gradually getting stronger
Níl aon dabht ach go bhfuil pobal na Gaeilge
ag neartú de réir a chéile ach caithfear freastal ar riachtanais an phobail seo.
d'fhaigheadh sé síob abhaile
he used to get a lift home
*
Gluais • Glossary
beathaisnéis údaraitheauthorized biography
a dialanna pearsantapersonal diaries
páipéir phríobháideachaprivate papers
go dtí gur insealbhaíodh í ina hUachtaránuntil she was installed as President
dódh nó tréigeadh 1,800 teach1,800 houses were burnt or abandoned
lámhachshooting
rachtoutburst
acraí tíhousehold utensils
as go brách leooff they went
léiriúproduction
cheanncheathrúheadquarters
coistí cosanta áitiúlalocal defence committees
dírbheathaisnéisautobiography
gan strówithout difficulty
i dtaiscesaved
do lá na coise tinnefor a rainy day
bhí cúrsaí chomh dona sinthings were so bad
dá mba gháif it was necessary
leithleachasselfishness
scoilt aduainstrange split
chiap sé Máire ar fadit really tormented Máire
easpa suimelack of interest
tragóidítragedies
Cumann Naomh Uinseann de PólVincent de Paul Society
baill shinsearacha na heagraíochta sin cois Lifethe senior members of that society in Dublin
tuairisc suas lena bhéal dóa report up to his face
géarchéimcrisis
chun an Cumann a ghríosadhto spur the Society into action
saothar in aiscewaste of time
déistindisgust
ag cáineadhcriticising
ciúnaithe go mórgreatly quietened
línte síochánapeace lines
ruathair laethúladaily raids
polarúpolarization
girseacha ógayoung girls
nóibhéinenovena
cailín aonaira lone girl
ní ba ghaire don ghráscarnearer to the scuffle
le dul i gcabhair ar Catherineto go to Catherine's help
an cúigear a ruaigeadhto drive the five off
riochtstate
a cuid néarógher nerves
clocharconvent
ar an Iúrin Newry
tachrántoddler
eachtraincident
círéibriot
faoi lán seoilin full swing
ag glioscarnachglistening
bréan le boladh gáissmelling bad from gas
comhracfight
otharcharrambulance
formhór an bhealaighmost of the way
ag dul ar foscadhsheltering
ag sciorradhsliding
ag lámhacáncrawling
fras lámhaighvolley
babhlaíbowls
a gciarsúirtheir hankies
leachtliquid
cosaintprotection
bodhardeaf
bhí scolaíocht speisialta de dhíth airhe needed special schooling
ba ghnách leishe used to
d'fhaigheadh sé síob abhailehe used to get a lift home
stad an bhusthe bus stop
thuirling séhe disembarked
neamhurchóideachinnocent
bábántainnocent
ag cogarnaíl taobh thiar dewhispering behind him
trup na mbrógthe sound of the shoes
neamhchoireachinnocent
níor shamhlaighhe didn't imagine
an t-uafásthe horror
anfaterror
cortwist
dírithe ar a chloigeann lomaimed at his bare head
scáilshadow
scoilteadh a bhlaoschis skull was split open
scréachascreams
na hionsaitheoiríthe attackers
níos truacántamore plaintive
go prasquickly
ag maothú an chairpéidmoistening the carpet
Ba dhóbair dó bás a fháilHe nearly died
go raibh an t-ádh dearg airthat he was extremely lucky
ar mire le feargmad with rage
beaginmhehelplessness
cé a bhí ciontachwho was responsible
níor cúisíodh duine ar bith riamhnobody was ever charged
ciontach i ndúnmharúguilty of murder
go gairid i ndiaidh an ionsaitheshortly after the attack
ag maíomhstating
seanphionós na fuipethe old whip punishment
i gcás coirpeach a gheofaí ciontach i dtromionsaíin case of criminals found guilty of assault
peann a chur le párto put pen to paper
aiféalaregret
gur éiligh sí pionós corparthathat she demanded corporal punishment
ag teacht salach ar gach ar chreid sí riamh anngoing against everything she ever believed in
fáil réidh le
get rid of
Ag an bpointe sin bhí daoine ag iarraidh
fáil réidh le Seán Boylan ach sheas na himreoirí leis, go mórmhór na himreoirí ba shine ar nós Colm O'Rourke agus Liam Hayes.
Cad é a d'fhág ughaim agat orm?
How did I get yoked to you?
Cad é a d'fhág ughaim agat orm?" ar seisean.
Nuair a fuair Sue deis ar a hanáil
when Sue managed to get her breath back
Nuair a fuair Sue deis ar a hanáil chuir sí an tábla ina cheart agus tharraing sí chuici cathaoir, agus sin mar a fágadh í go béal maidine.
má théann cúrsaí chun donais
if the situation gets worse
"Ach
má théann cúrsaí chun donais, beidh imní orm a bheith i Nua-Eabhrac.
chun saol an oileáin a bhlaiseadh
to get a taste of island life
Is iad na rudaí céanna atá uathu siúd a thugann cuairt orainn inniu
chun saol an oileáin a bhlaiseadh.
ag breith ar dhá chamán
getting hold of two hurleys
Praghas: €25 (clúdach crua)*
Gluais • Glossary
beathaisnéis údaraitheauthorized biography
a dialanna pearsantapersonal diaries
páipéir phríobháideachaprivate papers
go dtí gur insealbhaíodh í ina hUachtaránuntil she was installed as President
bailithe le chéilegathered together
bhriseadh lárthéarmamid-term break
ghuigh Patrick oíche mhaith ar gach duinePatrick bade everyone goodnight
as go brách leisoff he went
ina sámhchodladhsound asleep
clagarnachclatter
liúigh Patrick féinPatrick himself yelled
den chosán bristeof the broken pavement
foscadhshelter
tolgcouch
phléasc gloine fhuinneoga an doraisthe glass of the windows in the door exploded
rinne lámhachánshe crawled
dallógablinds
leathorlachhalf an inch
grúpa confachan angry group
idirboth
ag béiceachshouting
casúrhammer
tairnínails
cláir adhmaidwooden boards
gráscardisorderly mob
bosca na bhfiúsannathe fuse box
lúth na ngéagthe power in her limbs
marbhintinneach le heaglamentally paralysed with fear
crógachtbravery
cinnireachtleadership
fuaraigeantacool-headed
ag síneadh na sreinge thart an coirnéalextending the chord around the corner
ag stiúradh cúrsaí cosantadirecting defence matters
as a támhnéal faitísfrom her trance of fear
ag breith ar dhá chamángetting hold of two hurleys
shín amach a cosshe extended her leg
Baineadh tuisle as an bheirt acuBoth of them tripped
a fhad a mhair an t-ionsaías long as the attack lasted
i mbaol a mbáisin danger of being killed
scanraithe as a mbeathascared to death
trost na mbrógthe tramp of the shoes
carr coimhthíoch bána strange white car
go tráthrialtaregularly
nach ndéanfadh Paddy iarracht teacht abhailethat Paddy wouldn't try to come home
róchontúirteachtoo dangerous
í ar a díchealldoing her best
ag iarraidh an tocht a cheilttrying to hide the emotion
leis an mhinicíocht raidió sinwith that radio frequency
barúilidea
gluaiseachtaímovements
i bhfianaisein light of
nach bhfuil an dara rogha aici ach a admháilthat she has no choice but to admit
drogallreluctance
an t-aon chosaintthe only protection
chun an ceann is fearr a fháil
to get the better (of)
Ina dhiaidh sin, áfach, nílim cinnte go bhfuil an láidreacht agus an teacht i láthair atá riachtanach i bhfoireann Aontroma
chun an ceann is fearr a fháil ar fhoirne áirithe níos faide ó dheas agus Craobh na hÉireann a bhaint amach, cé go mba bhreá liom féin dá ndéanfadh.
Bhí an cuircín ag éirí ar Nuala
Nuala was getting mad
Bhí an cuircín ag éirí ar Nuala ach dheamhan ar mhiste le hAisling - bhí a sáith aici de bheadaíocht Nuala.
fuaireas drochchic sa cheann
I got a bad kick in the head
D'imrínn ana-dhian agus
fuaireas drochchic sa cheann agus ní ligfeadh na húdaráis dom aon am saor a thógaint.
an ruaig a chur ar an bpusadaíl seo
to get rid of this sulking
" Conas is fearr
an ruaig a chur ar an bpusadaíl seo, mar sin? Dar le hÓ Fiannachta gurb é ceann de na teachtaireachtaí is tábhachtaí sa Chríostaíocht ná go dtáinig Críost le go mbeadh lúcháir agus an bheatha go hiomlán ag daoine.
is féidir leat éirí bréan de
you can get sick of it
Sin atá á dhéanamh agam i láthair na huaire, an ceol lánaimseartha, agus mé ag baint craic iontach as in éineacht le lads iontacha!
AÓF: An dtaitníonn sé leat a bheith ag taisteal thart?
OMD: Is iontach an rud é an taisteal ach, cosúil le gach rud,
is féidir leat éirí bréan de nuair a bhíonn turas rófhada á dhéanamh agat thar lear.
ag blaiseadh den saol
getting a taste of the life
*
Gluais • Glossary
sprioctarget
ní túisce anseo thúno sooner are you here
iontach slachtmharvery tidy
beathalife
mórphearsa ficsingreat fictional character
dílleachtaorphan
sa tsraithin the series
uaighgrave
an oiread is siolla amháin dá shaotharnot even a syllable of his work
oilithreachtpilgrimage
clúiteachrenowned
a mhaíomhto boast
iarsmalannmuseum
tairgtear camchuairteannatours are offered
bantreoraífemale guide
díomhaoinidle
ag blaiseadh den saolgetting a taste of the life
troscánfurniture
sprúillí mionsonraíochaminor fragments
col ceathrachacousins
ní chónaíodh Montgomery féin ann riamhMontgomery himself never used to live in it
adhlacthaburied
i do chomhchuairteoiríin your fellow-visitors
iad a rangúto categorise them
SeapánaighJapanese
díograiseachenthusiastic
searmanasceremony
a fhiafraí deto ask
dúilliking
luachannavalues
chomh patuar intias apathetic towards her
smidword, syllable
carrchlóscarpark
mionsamhailminiature
éalúescape
proinntitherestaurants
camchuairt oidhreachtaheritage tour
baiste asnamed after
a cuid pearsanher characters
bunchlochfoundation-stone
straitéis mhargaíochtamarketing strategy
uimhirphlátaínumber plates
gléastadressed
príomhsheómain show
Oileánaighisland-people
mórtasach asproud of
dúchasachnative
mangairísellers
ollúna mórluachachaself-important professors
tionscalindustry
débhríochambiguous
bréan den ealaín ar fadsick of the whole carry-on
tuairiscítearit is reported
frith-Anneanti-Anne
Is stáitsíodh an t-ilsiamsa AnnekensteinAnd the variety show Annekenstein was staged
fonóidmockery
d'íomhá fholláin Anneof Anne's clean image
casadhtwist
is barrúlafunniest
cúiseamhaccusation
leispiachaslesbianism
(chuir sí(she
nuair a d'áitighwhen she argued
comhdháilconference
leispiachas folaithehidden lesbianism
cairdeasfriendship
cumann leispiach nár cuireadh i gcríchunfulfilled lesbian love
oirirceminent
flúirse tagairtílots of references
homa-anghráchhomo-erotic
traidisiúnaithetraditionalists
ábhar a stoitheadhto take material
comhthéacscontext
náireachshameful
scannalachscandalous
nach bhfuil bun nó barr leiswhich has no basis
i dtólamhalways
treoraí ar leitha separate guide
na sluaite leispiachathe crowds of lesbians
díoltas DéGod's revenge
mallaithedamned
go mear ocrachquickly and hungrily
páirc mhór siamsaíochtaa big amusement park
tithe itheacháineating houses
tuirlingtto alight
ar an drochuairunfortunately
níl tásc nó tuairisc arthere is no sign of
ag foghlúplundering
ag creachlooting
fáilteachwelcoming
go gealgháireachcheerfully
le teann diabhlaíochtaout of devilment
sé glúinesix generations
dubh le turasóirípacked with tourists
cárgrimace
níos féile ó thaobh síntiúis láimhe demore generous when it comes to tips
oineachhonour
freastalaíwaitress
babhla seabhdairbowl of chowder
ciseán bonnóg is craicéira basket of scones and crackers
féachaint an bhfuil aiste ar an iasc sa linn bhainneto see if the fish are taking the bait in the pool of milk
diúilicínímussels
breallachclam
portáncrab
gliomachlobster
trosccod
róshrónachtoo nosey
meascthamixed
glasraívegetables
diúgann tú an t-anraithyou drain the soup
an braonán blasta deiridhthe last tasty droplet
a d'fhaighdís
that they would get
Scéal amháin greannmhar a bhí ag Billí Riocaird ina dhírbheathaisnéis, *No Hurling at the Dairy Door*, ná go mbíodh a mháthair de shíor ag fógairt orthu gan a bheith ag iomáint i gcoinne dhoras chró na mbó mar go mbídís ag lascadh an tsliotair ina choinne gach seans
a d'fhaighdís.
ag réiteach dó seo
getting ready for this
Caitear an-chuid ama agus airgid ag eagrú agus
ag réiteach dó seo agus an cheist a bheas le cur ag Coiste an Oireachtais air féin ag an gcruinniú tábhachtach seo i mí an Mheithimh ná: "An fiú é?" Tá cruinniú mór den Choiste Náisiúnta le bheith ann ar an 21 Meitheamh le hathbhreithniú a dhéanamh ar conas ar éirigh nó nár éirigh le Féile Bhealtaine sa leagan amach seo le ceithre nó cúig de bhlianta anuas.
Dá bhfaigheadh muid iarratas amháin
if we got one application
Dá bhfaigheadh muid iarratas amháin ó chuile chraobh bheadh an-chomórtas againn! Dá mbeinnse i mbun Chonradh na Gaeilge i Loch Garman, mar shampla, nó in aon chontae eile sa tír, bheinnse ag iarraidh go mbeadh seaimpín áitiúil ag seasamh an fhóid ar son Loch Garman ag an Oireachtas.
ag fáil deise
getting an opportunity
Idir dhrámaíocht ("Ros na Rún", "CU Burn" agus araile) agus thráchtaireacht ar chluichí, tá seirbhís den scoth á soláthar ag TG4 agus tá aisteoirí Gaeltachta agus Gaeilge
ag fáil deise a ngairm a chleachtadh trí mheán na Gaeilge go gairmiúil agus caighdeán ard a bhaint amach ag an am céanna.
thug sí fúthu
she got stuck into them
Chuaigh sí síos ar a dhá ghlúin agus
thug sí fúthu.
Teith! Teith!
Scat!/Get out of here!
"
Teith! Teith!" arsa Eibhlín nó ní raibh a dhath a dhéanfadh brachán den lá ach boladh mún cait.
craic na cóisire a bhlaiseadh
to get a taste of the crack of the party
Bhí an t-ádh ormsa a bheith ann i mbliana agus
craic na cóisire a bhlaiseadh.
dul i dtaithí ar
to get used to
Bhí sé dian go maith agus thóg sé tamall orm
dul i dtaithí ar chóras oideachais Mheiriceá, ach d'éirigh go réasúnta maith liom.
Éirigh amach as sin leat
Get up out of there
Chuir Méabh a ceann thart ar dhoras na cisteanadh agus scairt sí síos an halla: "
Éirigh amach as sin leat.
gheobhaidh sí thairis
she'll get over it
Beidh sí le ceangal," ar seisean os ard, "ach ina dhiaidh sin is eile
gheobhaidh sí thairis.
Tagann tocht goil ar Finucane
Finucane gets choked up
Tagann tocht goil ar Finucane nuair a chuimhníonn sé ar ghrianghraf de chara dá chuid, an Leifteanant Ray Murphy, ag siúl isteach sa smionagar agus sa toit, tar éis don chéad túr titim.
is i laige atá an teanga ag dul
the language is getting weaker
Bhí impleachtaí aige seo don teanga fosta; cé go bhfuil thart fá 60 % de bhunadh an oileáin ina gcainteoirí dúchais Gaeilge,
is i laige atá an teanga ag dul.
Ní mór dom éirí
I have to get up
ie)
Gluais • Glossary
ar an drabhlásdrinking heavily
dá bharras a result
geallwager
a bheatha a shaothrúto earn his living
i dtuilleamaí ar a chuid airgiddepending on his money
cneadgroan
damantadamned
clár éadainforehead
ag sá priocairí te ina ghoilesticking hot pokers into his stomach
spící biorachasharp spikes
ag lúbarnaíltwisting
go míshuaimhneachuneasily
imeachtaíevents
galántaelegant
meidhreachmerry
dreoilín teaspaighgrasshopper
drithlín gliondaira spark of joy
gnúisface
folthair
faoi dhraíochtunder a spell
comwaist
cuireadhinvitation
go fonnmhareagerly
a chompánaighhis companions
sméideadhwink
a gcuid ráiteas graostatheir obscene comments
maorgamajestic
cornchlársideboard
i ndlúthchipíin serried ranks
táim sáchI have enough
leachtliquid
mionscáth gréinemini parasol
do bharraicíníyour toes
dlúthdhiosca rómánsachromantic CD
tolgcouch
chuimil sí a gruashe rubbed her cheek
de chogar mealltachin an enticing whisper
eiteogawings
súimínsip
milissweet
mearbhalldizziness
nuair a tháinig sé chuige féinwhen he came to
céimeannasteps
ar na cannaíheavy drinking
a chártaí creidmheasahis credit cards
cloigínbell
toradhresult
iarrachtaíattempts
lámh leis an teachbeside the house
curtha i leataobhset aside
an bhean ghlantacháinthe cleaning woman
shrac a chuid éadaigh de féinhe pulled his clothes off
le tuawith an axe
osnasigh
crotshape
láibeachmuddy
drochbholadhbad smell
anáilbreath
stán síshe stared
dallógablinds
céastatortured
breoiteill
a chomhairligh síshe advised
cearrwrong
galardisease
An Crannchur NáisiúntaThe National Lottery
duaisprize
a sheol ar bhóthar d'aimhleasa túwhich lead you astray
drabhlásdebauchery
ragairnerevelry
geallghlacadóiríbookmakers
fiántaswildness
nuair a bhí ort do bheatha a shaothrúwhen you had to earn a living
Ní mór dom éiríI have to get up
gnó práinneachurgent business
í ag machnamh ar éagóir an tsaoilthinking about the unfairness of the world
na heasláinthe sick
ina seilbh féinin her possession
a goideadh uaidhstolen from him
burla nótaí airgida wad of notes
sonraídetails
théadh séhe used to go
goileappetite
bhíodh meadhrán ina cheannhis head would be swimming
spadántasluggish
fuinneamhenergy
comhairleadvice
dochtúir comhairleachconsultant
buidéal leighismedicine bottle
oideas oiriúnacha suitable prescription
máinliasurgeon
seomra feithimhwaiting room
plódaithepacked
cuma na bochtaineachtathe look of poverty
go fiosrachinquisitively
míchompordachuncomfortable
lig sé airhe pretended
scuainequeue
le dímheaswith lack of respect
a chuid otharhis patients
do shealsayour turn
sciob ColmColm snatched
go dubhachgloomily
go giorraiscabruptly
níos críonnamore prudent
níl mo ghoile thar mholadh beirtemy stomach isn't great
sracfhéachaintglance
aclaíochtexercise
draidgháiregrin
tréaniarrachta strong effort
a choinneáil faoi shrianto keep under control
bia róshaibhirfood that is too rich
córas néarógachnervous system
aclaífit
i mbarr do shláintein the best of health
géilleann tú do gach mianyou give in to every desire
baoisfoolishness
sólássolace
saothraigh do bheathaearn your living
mair ar an bpá a íoctar leatlive on the wage that you're paid
maslaitheinsulted
go drochmheasúilcontemptuously
níor chorraigh ColmColm didn't move
geallwager
maireachtáil arlive off
eagraíocht charthanachtacharitable organization
meangadh searbhsarcastic smile
cairde rachmasachawealthy friends
toilteanachwilling
faghairtflash
buntáisteadvantage
éigeandáilemergency
sochar pearsantapersonal benefit
má aithnítear méif I'm recognised
i ndáiríreserious
lándáiríretotally serious
a dhearbhai
Mair, a chapaill, agus gheobhair féar
live horse and you will get grass
Mar a deir an seanfhocal: "
Mair, a chapaill, agus gheobhair féar"!
*Is múinteoir scoile é Colm Mac Séalaigh a bhfuil cónaí air i mBaile Átha Cliath.
Féadann muid muid féin a chraitheadh
we need to get a move on
Féadann muid muid féin a chraitheadh.
díreach chun fáil réidh leis
just to get rid of
Le blianta fada tá eagraíochtaí ar nós Comhlámh ag gearán go bhfuil an tAontas Eorpach ag dumpáil bia ar mhargaí na dtíortha neamhfhorbartha ar phraghsanna atá thar a bheith íseal,
díreach chun fáil réidh leis na sléibhte ime agus mairteola, na lochanna bainne agus na lochanna fíona.
téann cuairteoirí amú
visitors get lost
Is minic a úsáidtear fleiscíní in áit spáis ach cruthaíonn siad siúd fadhbanna eile - má fhágtar an fleiscín ar lár
téann cuairteoirí amú agus chuig suíomh iomlán éagsúil.
Éirigh amach as sin leat!
Get up out of there!
"
Éirigh amach as sin leat! Ná bí do shuí ansin ag amharc uait agus an obair ag éirí thuas orainn.
ag dul in olcas
getting worse
Tá an tseirbhís
ag dul in olcas, níl an infheistíocht riachtanach dá déanamh, tá na praghsanna ag dul in airde, tá cineál de mhonaplacht fós i réim .
dá shíorfháil i dtrioblóid i gcás ar bith
always getting him into trouble anyway
Bhí cuid crúb Éamoinn
dá shíorfháil i dtrioblóid i gcás ar bith, agus an sparán… B'éigean do dhuine inteacht aire a thabhairt dó, agus ós rud é gur mé féin a bhí ar an láthair, agus ós rud é gur mé féin a bheadh ag feidhmiú mar eagarthóir sealadach… mé féin a thug aire dó.
ní bhfaighidh tú a dhath
you'll get nothing
Cuir isteach "Northern Ireland jokes" ar Google agus
ní bhfaighidh tú a dhath.
gheobhfá
you would get
"
Dá gcuirfeá ceist ar Neil cé hiad na daoine ar oibir sé leo,
gheobhfá achan uile dhuine atá i bPantheon an cheoil thraidisiúnta, ach fiafraím de cé hiad na daoine is mó tionchair ar a chuid ceoil féin.
go bhfuil cúrsaí ag feabhsú
that things are getting better
) Is cosúil gur rud é an t-idirdhealú i gcúrsaí fostaíochta a tharlaíonn do dhaoine eile!
"Níor cheart a bheith bogásach," ar Mike Rosie, "ach mar sin féin, sílim
go bhfuil cúrsaí ag feabhsú.
baineadh an-gheit aisti
she got quite a fright
"Chonaic duine de na cuairteoirí í agus
baineadh an-gheit aisti.
réitíonn siad go maith lena chéile
they get on well
"Bheadh sé brónach na daltaí a scaipeadh ar na meánscoileanna Béarla, mar
réitíonn siad go maith lena chéile sa bhunscoil agus tá an-dul chun cinn déanta acu i ngach ábhar trí Mhanainnis," arsa Paul.
ag dul in olcas
getting worse
Is
ag dul in olcas atá an scéal, agus an rialtas lárnach ag iarraidh sciar suntasach den ualach cánach a chur ar aghaidh go seiftiúil, ciúin chuig na húdaráis áitiúla - díreach ag an am céanna is atá go leor cumhachtaí bainte de na húdaráis chéanna.