Tá an Rinn difriúil ó na Gaeltachtaí eile ar mhórán slite; tá talamh bhreá mhéith ann, ní hionann is ceantair eile Ghaeltachta a bhfuil mórchuid cloch is gannchuid cré iontu.

" Bhí siopa ag a mhuintir nuair a bhí Abdullahi ina ghasúr, rud a chiallaigh nach raibh siad ar an ghannchuid.

Murach an obair pháirtaimseartha atá ar fáil i dtionscal na hiascaireachta sna Cealla Beaga agus ag Earagal Éisc i Mín an Aoire, bheadh Cill Chartha agus na paróistí buailte leis ar an ghannchuid ó thaobh oibre.

Seo mo shaoire, seachas príosún nó *bootcamp*! Nílim ar an ngannchuid.

Chabhraigh sé leis an Aontacht an t-airgead a bhailiú leis an Chogadh Cathartha a bhuachan, ag am a bhí siad ar an ghannchuid.

"Is furasta dó sin bheith ag gearán nuair nach raibh sé féin riamh ar an ghannchuid, agus nach mbeidh.

Triúr creatúr atá ar an ghannchuid ó thaobh mhaoin agus earraí an tsaoil seo de atá mar phríomhcharachtair ann.

Ní fheicim rachmasóirí Fhine Gael ná An Pháirtí Dhaonlathaigh ar an ngannchuid mar nár thugadar airgead do Charles J Haughey.

Bunaíodh Banc Náisiúnta na hÉireann sa bhliain 1835, tráth a raibh bunadh na hÉireann ar an ngannchuid agus tráth a raibh tiarnaí talún is lucht gróite ag sú allas na gcnámh astu.

An príomhdhúshlán atá romhainn, a chinntiú go dtabharfar aire don té atá ar an ghannchuid, bíodh sé óg nó sean.

5 milliún daoine ar an ngannchuid.

Nuair a tháinig deireadh leis an liúntas dífhostaíochta a bhíodh le fáil aige, fágadh ar an ngannchuid é.

4% á mholadh go náisiúnta! An sliocht as tuairisc Choiste na gCiorraithe a tugadh ag tosach an ailt seo thuas, tugann sé le fios go bhfuil an t-airgead a chaitear ar scéimeanna sa Ghaeltacht á thógáil amach as cistí airgid dóibh siúd ‘atá ar an ghannchuid’.

Má ghlactar leis an phrionsabal sin, ciorruithe a dhéanamh i gcaiteachas Gaeltachta agus Gaeilge, cén fáth nach nglactar leis i dtaobh fhormhór an chaiteachais atá a dhéanamh ag an Stát, is é sin an infheistíocht ollmhór atá á déanamh go leanúnach ins na ceantair mhóra uirbeacha sa tír seo? Mar shampla an bhfuil an caiteachas atá an Stát ag déanamh sa Chóras tríú leibhéal atá lonnaithe, go príomha, ins na príomhchathracha ‘*targeted at those most in need*’? An bhfuil an lána breise a cuireadh leis an M50 i mBÁC ag freastal ar lucht na gannchoda? An Chéad Teanga Oifigiúil Tá airgead na Gaeltachta á chaitheamh de bharr an polasaí rialtais atá ann ó bhunú an stáit gurb í an Ghaeilge an chéad teanga oifigiúil agus go bhfuil gá lena forbairt agus lena buanú.

Gannchuid Talún, Mórchuid Bochtaineachta Ba bheag an sólás a bhain muintir Chambacuá as, áfach, go raibh éagóracha á ndéanamh ar mhionlaigh eile, leis.

Agus scríobhfar mórchuid litreacha chuig gannchuid nuachtán.

Earrach an Ghorta Mhóir a thugaim ar an dtráth sin ina bhfágtar ar an ngannchuid sinn.

Is léir nach bhfuil pobal labhartha na Gàidhlige ag maireachtáil ach ar an ghannchuid le hais na suáilcí atá ag pobalteanga na Gaeilge.

Nach iontach é go dtiocfaidh na slóite síoraí amach ar na sráideanna lena bhféiniúlacht chultúir a léiriú, ach arbh’fhearr leo a bheith ag breathnú ar Neighbours ar an teilifís ná léirsiú in éadan na gciorruithe seo a fhágfaidh na slóite ar an ghannchuid.

“Níl fhios ag aon duine, cé is moite de mo bheirt iníonacha a bhfuil cónaí orthu i gcathair Lyon, go bhfuil mé ar an ngannchuid,” a dúirt Alain atá seasca bliain d’aois agus a bhfuil cónaí air gar do Marseille.


Bhí an daonnacht seo agus an dáimh le daoine ar an ghannchuid ina chroí istigh sular fhoghlaim sé faoi na teoiricí polaitíochta a bhí taobh thiar den chur chuige a chleacht sé ó shin.

Bhí mé ag ullmhú an aithisc sin le tamall maith anois – leathuair an chloig, ar a laghad – agus bhí a fhios agam go n-éireodh liom an bua a fháil ar Sarcastic feckin’ Sarkozy agus an drong sin a bhí ag iarraidh na Paddies a choinneáil ar an ghannchuid agus ar an feckin’ trá fholamh.

D’fhág sin go raibh os cionn 30 post foirne ar fud na Gaeltachta le himeacht agus suas le 100 duine eile ar an ghannchuid a bhí ag baint sochar as scéimeanna a bhí faoi stiúir MFG.

Ba mhinic Neal óg fágtha ar an ngannchuid agus é ag cur faoi ar an tsráid in éineacht lena athair.

Níor mhiste a rá go mbeadh cuma an easpa chothromaíochta ar shocrú a d’fhágfadh bainisteoir amháin atá ag déanamh na hoibre céanna foirne ar an ngannchuid ar fad agus bainisteoir eile á íoc.

Dar ndóigh cuireann sé seo tuilleadh brú ar sheirbhísí sláinte sa tír atá ar an ngannchuid ó chiorruithe buiséid cheana féin.

Má bhí gean agus grá ag daoine dá gcuid páistí, ba bheag an mhaith iad dá mbeadh ar an pháiste obair go dian seachtó uair sa tseachtain i monarcha chontúirteach, siúl ar scoil costarnocht, nó maireachtáil ar an ghannchuid.