"Neain," a deirim, "an bhfuil tú ceart go leor?" Shílfeá gur reoigh sí i lár gnímh éigin, a spúnóg shúip fágtha crochta san aer aici.

Bomaite amháin bhí sé siocaithe.

Focal Scoir ó Bhalorina na Súile Nimhe agus na Tóna Nimhní: ======= 50 céim: Reonn Loch nEachach.

Bhí ar na ceoltóirí a bheith ag obair istigh i halla mór a raibh gálaí gaoithe ag séideadh fríd, agus an teocht taobh amuigh cúig chéim déag faoin reophoinnte.

Ach, má bhí fuacht ann, níor shioc croí Derek.

" "Go lá Sheoin Dick," arsa Nóirín, "ní stadfaidh tusa den phlásaíocht le mná agus, leoga, is beag atá ar a shon agat.

Bhí sé ina sheasamh in aice leis an eas reoite, ag déanamh taiscealaíochta do na saighdiúirí eile, is dócha.

Uafáis ======= Tá cur síos ag Hatch ar uafáis éagsúla: seoltóirí reoite i gcoinne an chrainn seoil, círéibeacha bia, agus daoine á gcur san fharraige.

D'fhéadfaidís í a choinneáil i dtaisce i reoiteoir mór i ngan fhios dá dtuismitheoirí a choinneodh friseáilte í agus fuar crua sa gcaoi nach santódh gadhair, cait ná luchain í.

Ar an gcéad dul síos tá feirmeoirí thíos leis go mór - tá deacrachtaí acu beostoc a bhogadh agus a dhíol toisc an gnáthpháipéarachas a bhaineann lena mbeithígh a bheith gafa sa Roinn, gan trácht ar na deontais atá reoite istigh ann - ach tá cúis imní ann don phobal i gcoitinne.

Tá ar chumas an bháid breith ar thart ar 300 tonna éisc in aghaidh an lae agus thart ar 7,000 tonna a choimeád reoite.

Siúlóid ======= Oíche Nollag chuamar ar shiúlóid dheas le hais Loch Michigan, ag teocht (nó fuacht?) 10 gcéim faoin reo-phointe.

Tá seomraí nach bhfuil gluaiseacht ar bith iontu le feiceáil ina gcuid pictiúr agus daoine, reoite i mbun gníomhaíochtaí drámatúla.

Bheadh sí caillte ansin.

Bhainfeadh an lá inniu an fheasóg den chat," arsa Emma.

Mothaíonn a té a amharcann ar phictiúir Hopper mar a bheadh *voyeur *ann, ag amharc ar radharcanna dorcha tostacha atá reoite ina gcuid ama féin.

bunúsmost cé a bheadh ina dhiaidh ormwho would blame me faraoralas leaspáindancing, coloured lights before eyes ag gliosarnachglistening dhá liathróid mearcairtwo balls of mercury le míshuaimhneasuneasily clóscríobhántypewriter úsáid inteachtsome use i sruthannain torrents (of words) ainmhí fiáinwild animal teorainneacha mo chuid leathanachthe borders of my pages aibhneacha mo chuid dúighthe rivers of my ink déistinnausea samhnasdisgust ag tarraingt na léine allasaípulling the sweaty shirt buarthaworried scalltawretched, puny sa bhúireachin the roaring ag preabarnaílthrobbing aicíd ghallda inteachtsome foreign disease folcadh mór fadaa very long bath tintreacha ifrinnthe sparks of hell i dtólamhalways galar na dúiseachtathe disease of wakefulness bándeargpink níor chuir duine ar bith chugam ná uaimnobody bothered me seileogaspits mo mhacasamhailsethe likes of me doilighdifficult mo phlucmy cheek nimhneachsore conáiltefreezing ailleog cheoilburst of song i mo chuid samhlaíochtain my imagination creathashivers trupnoise gnúisface farraige fhíochmharferocious sea go fuarbhruitelistlessly ealaíswans faitíos millteanacha great fear tráidiretray

Shuigh Eilís ansin ag fanacht leis agus fán am ar phill sé bhí sí conáilte.

" "Agus é ag caitheamh anuas ar lucht an IRA bíonn sé ag tarcisniú sceimhlitheoirí bochta a chaith oíche i ndiaidh oíche amuigh faoin doineann, iad sioctha ag an sioc agus leathbháite ag an fhearthainn fhuar, i bhfad óna dteaghlaigh agus óna dteallaigh, ag pleanáil robáil an bhainc le go mbeadh Éire fós ag Cáit Ní Dhuibhir; í ní hamháin saor ach Gaelach chomh maith; agus na meirligh a bheith ní hamháin Gaelach ach saor chomh maith.

Gluais • Glossary slatairea slip ar dhath na mealahoney-coloured lasairflame tochtdeep emotion ó shaol na mbeofrom the world of the living deorantachtaloofness colgrage caidéisinquisitiveness ar a buaicat its highest point go lomghéagachwith bare limbs reoitefrozen leáitemelted carnthaheaped gágacracks saothar na seanbhaiclethe work of the old crowd cleiteánpainter's brush cuideachtúilsociable leafa gáirefaint smile brí fhiáin na beathathe wild meaning of life amhrasachsuspicious ag bá na dtuamaídrowning the tombs go híoróntaironically go neamhshaoltaethereally í a fháscadhto squeeze her tathagsubstance go duasmántagloomily ní háil léi iad a dhíolshe doesn't want to sell them an dúluachairmidwinter cor tolgachstrong turning movement Fastaím!Nonsense! an chreachthe booty bruth féasóigea fluff of beard sméid sí isteach éshe beckoned him in súimínsip coscairtthaw i ngátarin distress ar foluainfluttering i mbreo samhratain a summer-like glow ciumhaisedge ina sheilbhin his possession agus shín uaidh a lámh á lorgand he extended his hand looking for it rian a choshis footprints

thuirling an héileacaptarthe helicopter landed liáinblades of propeller crochtahanging níor rith sé leoit didn't occur to them bunoscionnwrong ródhéanachtoo late dírithe orthupointed at them inneallengine urchairbullets gan trácht ar an sléachtnot to mention the slaughter sa chlósin the yard ar a ghogaideon his hunkers lean a chomhghleacaithehe followed his colleagues socairstill reoitefrozen sceimhlitheterrified nach bhféadfaidís deoir a shileadhthat they couldn't shed a tear ar balllater á mbailiúbeing gathered sceimhlitheoiríterrorists idirbheartaíochtnegotiations á leagan go talamhknocking him to the ground ag screadaílscreaming sciath chosantaprotective shield sceonterror uafáshorror Téanam ort!Come along! róbónnarobots creathántremble sólássolace Ó bhaithis go bonn.

Ach, anois, tá mé thuas ansin, cúig troithe déag ar airde! Ní thig leat mé a sheachaint níos mó! Cén fáth nach dtig le mo chorp bheith mar ábhar ealaíne?” Tháinig an dealbhóir Marc Quinn os comhair an phobail ar dtús i 1991 lena fhéinphortráid *Self*, samhail dá chloigeann déanta le naoi bpionta dá chuid fola reoite féin.

Cé go raibh an teocht i bhfad faoin reophointe, chaith Emil uair an chloig roimh an mbéile ag dul isteach agus amach doras cúil an tí, agus faoi dheireadh rug mo chaidéis orm.

É ag sioc agus aimsir ribeanta ann.

Táid préachta, na créatúir, ina ngúnaí beaga, ach *fair play*, leanann siad orthu leis na ciceanna arda agus le rothlú na mbataí, beag beann ar an bhfuacht san aer.

* Gluais • Glossary cuairteoirvisitor saoithiúilpeculiar prochógcave, hovel i gceann mo mharanaengaged in contemplation meanaawl a thriailto try oidíteachers dá ngníomhóinn mar a iarradh ormhad I acted as I had been told brocaisden le m’uillinnbeside my elbow ag stánadh uirthistaring at it go mínósachrudely an léaráid áirithe sinthat particular sketch sula gcuirfeadh sé forrán ormbefore he would address me dúil bheolive creature cruinniú mo mheabhrachthe gathering of my thoughts frídín deannaighdust germ m’fhabhramy eyelash aireattention glasuainevivid green donnliath na huaimhethe grey brown of the cave feisteas coimhthíochstrange attire seacht fairsingeseven times more wide leadhb leathana wide piece fionnachrithgoose-flesh tír shiocthafrozen country géagalimbs aeráid fhionnuar s'againneour cool climate ionsar achan rud sa phluaistowards everything in the cave Cliseadh Shráid Wallthe Wall Street Crash Géarchéim Munchenthe Munich Crisis slis creigea piece of rock ina dhornin his fist ionsormtowards me cén treo a léifinn íwhat direction I'd read it treoraitheguides toilteanachwilling comhléaráideoirífellow illustrators cúigear glaschraicneach eilefive other green-skinned creatures brollach is másaíbosom and thighs ag sciolladóireachtscolding ag fiafraí dá chéileasking each other dheamhan fonn ormI wasn't in the mood ghréasobairfancywork saothraithelabourers mo chuid líníochta féinmy own drawing mo shamhlaíocht féinmy own imagination a míniúto explain it tinfeadhinspiration leamhdull páistí fuaite earraí leathairthe children who sew leather goods sclábhlannasweatshops fá mo choinne féinfor myself a dhath ar bithanything i gceathrú inteacht eile den domhanin some other quarter of the world

Balla dreapadóireachta reoite atá ann, atá tógtha i seafta ardaitheora sa North Face Store i Deansgate ((www.

Má thosaigh na Sasanaigh níos déanaí ná na tíortha coilíneacha eile, ámh, ghlacadar talamh maith, leathbhealach idir geimhrí sioctha Québec, agus samhraí brothallacha Florida.

Is é an rud atá i gceist ná dreapadóireacht ar easanna reoite, ag baint úsáide as crampáin agus piocóidí oighir.

Ach an chuid is mó den am, caithfidh tú dreapadh síos bruach abhann agus go minic dul trasna abhann reoite le bun an oigheareasa a bhaint amach.

Má stadann tú ar an oighear, éiríonn tú reoite go tapaidh, agus sin mar a bhí mé féin.

Seo páiste a d’fhulaing le linn phósadh seaca a thuistí.

Nuair a chuireadh an válsa diúltach feirge a Mham agus a Dhaid i mbaclainn reoite a chéile sa seomra béal dorais, théadh Ingmar i bhfolach sa vardrús.

Bhíodh na tacaithe reoite leis an bhfuacht de cheal aon rud le déanamh! De réir a chéile, thosaigh mé ag baint taitnimh as an rugbaí agus bhínn ag imirt go rialta.

Bhí cúig bhomaite dhéag siúil déanta agam nuair a bhuail sé mé go raibh mé préachta.

“Ach tá sí reoite cuid mhaith den bhliain – níl rud ar bith le feiceáil ansin ach leac oighir,” a dúirt sí liom.

(Bhí muid conáilte ag siorradh.

Tá sé 25 céim Celsius agus tá mé i ndiaidh a theacht as Éirinn – sioctha!, agus Nua-Eabhrac – níos sioctha arís (lúide 10), agus mheasfá leis an chlú atá ar Florida nach mbeadh áit níos áille le fáil fán am seo den bhliain.

cá háit a rachadh sé? Beidh an Síneach gan ainm seo reoite mar seo go deo mar is marbhán é, cosúil leis an cheathrar déag eile atá le feicéail sa taispeántas scáfar seo.

Titeann an teocht an-domhain faoin reophointe in oirthear na Polainne, fagaim, go fiú i rith an lae.

Is é an rud atá i gceist ná dreapadóireacht ar easanna reoite nó suas altáin atá lán le sneachta, ag baint úsáide as crampáin agus as na piocóidí oighir.

Ba chaitheamh aimsire coitianta é fiche bliana ó shin i Sléibhte Cuimbria (i gCeantar na Lochanna), sna Sléibhte Pennine i Sasana agus i Sléibhte Coimre, sa Bhreatain Bhig, ach thógadh sé mí nó dhó chun staid na sléibhte a bheith i gceart, leis an timthriall 'seaca-coscairt.

' Le seo, bheadh 'nevé' (sneachta crua) thuas agus bheadh oigheareasanna ann.

Is é an rud atá i gceist ná dreapadóireacht ar easanna reoite nó suas altáin atá lán le sneachta, ag baint úsáide as crampáin agus as na piocóidí oighir.

Siúlann sé is siúlann leis,Gan neach ar cheachtar taobh de,Scaipeann samhnas béil na hoíche,Gáire calcaithe na teilifíse.

Ba as Warrington iad, agus bhí siad ag caitheamh brógaí reatha agus raonchulaith, gan chótaí baistí, compás, tóirse nó trealamh bunúsach ar bith acu don sliabh reoite.

“A Enda Aoibhinn Aoibhiúil,” a dúirt gach duine acu d’aon ghuth, “Ná scrios muid agus beidh muid dílis duit agus molfaidh muid do cháil agus do chuid gníomhartha ghlórmhara ar RTÉ, ar TV3 agus fiú ar TG4 – agus tá muid sásta cúpla focal Gaeilge a fhoghlaim fána choinne sin!” Agus leáigh croí Enda – an croí sin a bhí reoite le fada ina chliabhrach – agus shín sé amach a dhá lámh agus chruinnigh slua na bhfealltóirí thar air agus phóg siad a lámha, agus mhair Enda Aoibhinn Aoibhiúil go sona sásta ón lá sin amach.

Ar ndóigh níl an Rúis ina haonar agus í ag iarraidh seilbh a ghlacadh ar teiscinn reoite ar mhullach an domhain.

Praiseach thanaí á hól agam ina súimíní ag fanacht go mbeadh an oíche reo thart.

Ach in ainneoin an reo anama sin agus gach uafás seaca eile, is éacht scríofa agus aisteorachta é go gcoiméadann an bhean ghránna seo ribe beag dár gcomhbhá suas chomh fada leis na teidil chreidiúna deiridh.

Mar mhalairt ar “pháirt-reo” ar thógáil áitreabh nua ar an mBruach Thiar ar feadh 90 lá, tabharfaidh SAM aerárthaigh troidbhuamála ar fiú $3 billiún iad d’Iosrael saor in aisce (anuas ar na billiúin a thugann siad gach bliain), crosadh ar rún ar bith de chuid Comhairle Slándala na Náisiún Aontaithe nach dtaitníonn le hIosrael, eisceacht maidir le tógáil áitreabh in Iarúsailéim Thoir, agus gealltanas scríofa nach n-iarrfaidh Obama “reo” eile ar Iosrael amach anseo.

Ar scáth a chéile a mhaireann na daoine, mar a deir an seanrá, ach céard a dhéanann ár gcairde i ríocht na n-ainmhithe is na n-éan sa drochshíon? Tá ceithre rogha acu: - A) Caithfidh siad dul i dtaithí ar na cúinsí agus iad féin a ‘oiriúnú chun maireachtála; nó - B) Rachaidh siad ar imirce; nó - C) Titfidh codladh an gheimhridh orthu, faoi thalamh go hiondúil, go dtí go mbogfaidh an aimsir ar ball; nó - D) Siocadh síos faoi uisce sa phuiteach nó ina leithéid.

(A) An tOiriúnú chun Maireachtála ================= Fanann ainmhithe agus ealta faoi leith linn sa tír ó cheann ceann na bliana agus bíonn siad gníomhach gach lá, ionas nach reofar agus nach lagfar d’uireasa bia sa gheimhreadh iad.

Tá grianghraf de linn uisce leis an alt seo a bhfuil na créatúir sin reoite istigh faoi ag fanacht, go foighdeach mar dhea, leis an gcoscairt.

"Okay a pháistí - ciúnas ag an chúl, sea, thusa McKenzie - inniu, tá muid ag dul a fhoghlaim fá uisce agus an rud a tharlaíonn dó nuair a reonn sé.

Tusa a sheas liom i ndiaidh dom a bheith caite amach sa dorchadas; tusa a chreid ionam nuair a bhí lucht an lagmhisnigh ag bagairt orm; tusa a choinnigh an lóchrann lasta nuair a bhí dúluachair gheimhreadh shaol na polaitíochta ag reo mo chroí istigh i lár mo chléibh; tusa a thug Enda Álainn Aoibhiúil orm nuair a bhí iriseoirí eile ag magadh fúm agus ag scríobh fúm go scigiúil agus ag spochadh.

Ba chomhartha dóchais an fás nua san Earrach tar éis do gach rud a bheith sioctha síos go dorcha rúnda faoi smúit an gheimhridh.

An t-am seo, áfach, chuaigh muid díreach suas Gleann Lochain go dtí Loch Dubh, a bhí reoite, ar ndóigh, agus ansin suas Carn Dearg ón taobh sin.

Caocháin na Dúluachra ============= Titfidh an teocht i bhfad faoin reophointe sa gheimreadh scaití ach ní gá duit dul ós cionn talún.

Cén t-ábhar mórtais a bheadh ag duine agus gan eochair ina phóca, gan chuntas bainc aige, gan cumhdach athar ná máthar ar an saol dó, agus gan a fhios aige cén áit a gcodlódh sé agus an oíche ag cur seaca? Sin ceist a rith liom arís agus arís eile go ceann trí lá tráthnóna ag a cúig.

Bhí an chathair dá hullmhú féin an mhaidin sin d’fhilleadh an bháid ‘Mackay-Bennett’, an chéad long a d’imigh go láthair an Titanic le híobartaigh a aimsiú ó uiscí reoite an Atlantaigh.

Diaidh ar ndiaidh, tá an t-anamreo á téachtadh.

An bhfuil an bhean ag fanacht le duine agus í ag amharc amach an fhuinneog go dóchasach nó an bhfuil sí ag amharc ar dhuine éigin atá i ndiaidh imeacht? Tuigeadh uirlísí ceoil i bpictiúir ag an am seo mar chomharthaí grá croí agus seirce agus chomh maith lena liúit, feictear uirlis eile ina luí ar an urlár breac-chearnógnach, rud a chuireann in iúl dúinn go bhfuil leannán na mná mar fhothéacs sa phictiúr agus go bhfuil muid ag amharc ar mheandar sioctha ama.

Bíonn na cosáin clúdaithe le hoighear agus má thiteann tú, sleamhnóidh tú síos an mala shléibhe ar an nevé (sneachta atá reoite agus crua).

Níl a fhios agam cé tá níos deacra orm: iad siúd a cheapann go bhfuil sé an-easca go deo tabhairt faoi na meáin sóisialta chun a ngnó a chur chun cinn nó iad siúd atá reoite le eagla.

“Nuair a bhí ceannairí eile an domhain ag bagairt smachtbhannaí agus sócmhainní calctha agus rudaí den sórt sin, is é Enda an t-aon duine a bhagair rud éigin a chuirfeadh isteach go mór orm féin agus ar mhuintir bhocht na Rúise.

**5 Tá sí préachtaí leis an bhfuacht!** Ceann de na rudaí a chaithfidh mamaí nua dul i gcleachtadh air anseo ná an méid faitíos atá ar na Turcaigh roimh pháistí a bheith ag éirí fuar.

Molann Pat Butler go mór script, aisteoireacht agus scéal anamreoiteach an scannáin Astrálaigh, Animal Kingdom.

Préachadh, pócaí folmha agus faoiseamh an cheoil.