ranganna eitilte
flying classes
Cén fáth go dtabharfaí agus na coirpigh faoi ghlas? Níor cuireadh suim rómhór ach oiread sna fiche éigin Arabach a bhí ag freastal ar ranganna eitilte le déanaí cé go raibh amhras ag cuid dá múinteoirí orthu.
ar foluain
flying
Ba bheag an mhaith bratach na hÉireann a bheith ar foluain os cionn gach cró agus sciobóil agus botháin ó Chóbh go Málainn.
clogad eitilte
flying helmet
Thug mo chara Áine dhá bhréagán bhoga domh: Biggles, a bhfuil clogad eitilte air, agus Sylvester, a chaitheann pitseámaí dearga agus bána.
ar foluain go forleathan
flying on a widespread basis
I mí an Mheithimh bhí na bratacha náisiúnta ar foluain go forleathan ar fud na tíre, ar charranna, ar thithe, ar thábhairní, ar chranna tógála agus ar chuaillí sráide.
ar foluain
flying
Ach anois ó bhí an smaoineamh is an cheist curtha is ar foluain san aer, d'fhan os a gcionn ionas gur mhaith leo dá mbeadh fuascailt na ceiste acu ina n-intinn féin, go ciúin fiú.
ar foluain os do chionn
flying above you
"
Ní saol furasta é bheith i d'fhile i dteanga mhionlaigh, ach, mar a deir Gearóid fán Ghaeilge, "glaonn sí ort, ní féidir a seachnadh, bíonn sí i gcónaí ar foluain os do chionn.
d'eitil sí
she flew
Tá cónaí ar Maggie i Londain Shasana agus d'eitil sí go dtí Aerfort Idirnáisiúnta Bhéal Feirste, in aice le hAontroim.
sciuird
flying visit
Thug mé sciuird ar Abú Media le déanaí le labhairt le duine de stiúrthóirí an chomhlachta, Bríd Seoighe.
sciuird a thabhairt ar
to pay a flying visit to
B'fhéidir gur cheart "Cuid a haon" a thabhairt ar an agallamh seo!
Seolfaidh ceardaí focal eile agus cara mór le Tadhg, Cathal Ó Searcaigh, *Imíonn an tAm *i gClub Sult ar an Déardaoin, 8 Aibreán agus tá sé i gceist ag fonnadóir Mhaigh Eo sciuird a thabhairt ar Bhéal Feirste agus ar an Daingean sna seachtainí atá romhainn.
ar foluain
flying
Deireadh le "Amhrán na bhFiann"? Deireadh leis an Trídhathach a bheith ar foluain ag gach cluiche?
Tá clú agus cáil ar Pháirc an Chrócaigh mar áit ar leith, ina n-imrítear ár gcluichí náisiúnta féin.
ar foluain
flying
Ár ndóigh, ní feidir tionscadal mar seo a eagrú gan a lán cuidithe a fháil ó mhuintir na háite, agus bhí sé go maith an trídhathach a fheiceáil ar foluain in aice le dragan na Breataine Bige.
chuile chuileog
every fly
Tá chuile bhláth, chuile chuileog ina eachtra duit má tá féith na suime ionat.
ag eitilt
flying
Bhain siad seo den chuid is mó le hingearáin a bheith ag eitilt go híseal agus le bacanna bóthair.
ar foluain
flying
Tá siadsan ag súil go mbeidh na scórtha míle duine sásta an bhratach bhréige a ardú sna mórshiúlta ar an 4 Iúil, go mbeidh agóidí ar bun ag daoine taobh amuigh den Teach Bán agus go bhfeicfear an bhratach ar foluain i mbailte beaga ar fud na Stát.
go dtí gur eitil sé isteach
until he flew in
Ar an drochuair, bhí sonra beag amháin nár chuimhnigh sé air go dtí gur eitil sé isteach go dtí an chathair an mhí seo caite.
níl néal ar an bhean chéanna
there's no flies on the same woman
"Is nach bhfuil sé in am ag an Aingeal seo atá agat fios a bheith aici fá Dhaidí na Nollag?"
"Tá cinnte," arsa Máire "Ach níl néal ar an bhean chéanna.
cónraí eitilte
flying coffins
Oileadh é i Morecambe, Lancashire agus in Topcliffe, Yorkshire ag obair ar na "cónraí eitilte".
ar foluain
flying
Bhí mé ag tiomáint chuig mo chuid oibre an tseachtain seo caite nuair a chonaic mé bratach ar foluain taobh amuigh de theach ar an chuid náisiúnach de Bhóthar Cluanaí.
a “eitlíonn”
which 'flies'
Tá siad ag cur chun cinn saghas nua traenach leictrí, traein Maglev (*Magnetic Levitation* nó ardú adhmainteach) a “eitlíonn” 1 cm os cionn an riain, ardaithe ar adhmaintí agus gan rothaí, nó fiú ráillí, na rudaí a chuireann moill ar ghnáth-thraein.
Sciuird
a quick dash, flying visit
go leisciúillazily
ag fógairt ormcalling to me
bodhardeaf
go crostacrossly
ligthe ar cíosrented out
go hiondúilusually
ar mhaithe le do shláintesefor the sake of your health
neart rudaí spéisiúlaplenty of interesting things
seala period of time
tá airde ag teacht ionatyou've grown
a thagadh muid ar cuairtwhen we used to come to visit
an-mhochvery early
Sciuirda quick dash, flying visit
leamhboring
mo náire thúshame on you
múineadhmanners
ón matalfrom the mantelpiece
pussulky expression
ná bac leisdon't bother with it
galpuff
go mífhoighdeachimpatiently
ar fánwandering
á ndóbeing burnt
rith sé léiit occured to her
sna sceachain the bushes
cheapfá go raibh siad trí thineyou would think that they were on fire
cuid an dreoilínthe wren's portion
an siúladh Mamó síos chuig an siopa fadó .
a “eitlíonn”
which 'flies'
Tá siad ag cur chun cinn saghas nua traenach leictrí, traein Maglev (*Magnetic Levitation* nó ardú adhmainteach) a “eitlíonn” 1 cm os cionn an riain, ardaithe ar adhmaintí agus gan rothaí, nó fiú ráillí, na rudaí a chuireann moill ar ghnáth-thraein.
Sciuird
a quick dash, flying visit
go leisciúillazily
ag fógairt ormcalling to me
bodhardeaf
go crostacrossly
ligthe ar cíosrented out
go hiondúilusually
ar mhaithe le do shláintesefor the sake of your health
neart rudaí spéisiúlaplenty of interesting things
seala period of time
tá airde ag teacht ionatyou've grown
a thagadh muid ar cuairtwhen we used to come to visit
an-mhochvery early
Sciuirda quick dash, flying visit
leamhboring
mo náire thúshame on you
múineadhmanners
ón matalfrom the mantelpiece
pussulky expression
ná bac leisdon't bother with it
galpuff
go mífhoighdeachimpatiently
ar fánwandering
á ndóbeing burnt
rith sé léiit occured to her
sna sceachain the bushes
cheapfá go raibh siad trí thineyou would think that they were on fire
cuid an dreoilínthe wren's portion
an siúladh Mamó síos chuig an siopa fadó .
ag scinneadh
flying up
Nuair a shroicheann na himreoirí, nó a bhformhór, barr feabhais ar feadh 70 nóiméad le himirt lúfar, bhríomhar agus an sliotar ag scinneadh den talamh ó cheann ceann na páirce ar luas lasrach, níl radharc spóirt ar domhan inchurtha leis.
go n-eitleoidh breis is 100,000 duine
that over 100,000 people will fly
I mbliana, meastar go n-eitleoidh breis is 100,000 duine as Éirinn go Nua-Eabhrac thar tréimhse na Nollag.
ar foluain
flying
Is ceantar é seo nach roinntear an chumhacht ann, ina bhfuil bratach an Aontais ar foluain os cionn gach foirgnimh phoiblí, nach bhfuil áiseanna ann do na cluichí Gaelacha (agus gach uair a iarraidh cead pleanála do pháirc Chumann Lúthchleas Gael nó do theach pobail Caitliceach, cuireadh ina éadan).
sciuird
flying visit
Ar mo shlí go hÉirinn dom, thug mé sciuird ar an Oileán Sgitheanach agus chuir tírdhreach an oileáin álainn sin faoi dhraíocht mé.
a stíl féin eitilte
their own style of flying
Bhí a lán éan mara ag eitilt go gnóthach anseo is ansiúd, agus a stíl féin eitilte ag gach cineál acu: puifíní, forachain, geabhróga agus neart eile.
a stíl féin eitilte
their own style of flying
Bhí a lán éan mara ag eitilt go gnóthach anseo is ansiúd, agus a stíl féin eitilte ag gach cineál acu: puifíní, forachain, geabhróga agus neart eile.
eitilt
to fly
Bhí sé socraithe agam fanacht sa bhaile leis an teilifíseán agus le gloine fíona i mbliana ach ansin, buíochas leis an rud iontach sin, eitiltí saora, tháinig an deis chun cinn imeacht liom go Páras agus am a chaitheamh le cara liom.
eitilt
to fly
Bhí sé socraithe agam fanacht sa bhaile leis an teilifíseán agus le gloine fíona i mbliana ach ansin, buíochas leis an rud iontach sin, eitiltí saora, tháinig an deis chun cinn imeacht liom go Páras agus am a chaitheamh le cara liom.
sciuird
flying visit
Ag an am céanna, braitheann tú uait na cailíní uaireanta!”
Cé go mbraitheann sí go raibh go leor den taisteal go dtí seo dian, thaitin an sciuird a thug Danú ar an Ind anuraidh go mór léi.
a rinne eitilt in Éirinn
who flew in Ireland
Ba é an chéad duine a rinne eitilt in Éirinn i 1909, in eitleán a thóg sé féin tar éis dó suim a chur sa méid a bhí ar siúl ag Louis Bleriot, a rinne eitilt ón bhFrainc go Sasana i 1908.
eitlíodh chun na hIordáine é
he was flown to Jordan
Níor cúisíodh é as aon rud, ach eitlíodh chun na hIordáine é, ansin seoladh ar aghaidh chun na Síre é, áit ar caitheadh i bpríosún rúnda de chuid an CIA é.
trí eitilt go tapa an-ghar don talamh
by flying fast very close to the ground
Ó na seascaidí go dtí na hochtóidí, bhí eolaithe Rúiseacha ag obair ar thionscadal rúnda chun eitleáin nua a fhorbairt a d’fhéadfadh lasta ollmhór a iompar trí eitilt go tapa an-ghar don talamh (timpeall 10-20 méadar ón talamh!).
meallann siad cuileoga
they attract flies
Fanann siad ar shíleálacha uaimheanna, agus meallann siad cuileoga lena gcuid soilse.
Nárbh fhearr eitilt
wouldn't it be better to fly
Nárbh fhearr eitilt ó Manhattan? Agus déanann siad amhlaidh.
ag eitilt thart timpeall.
flying around.
Ach fuair mé dea-scéala sa paróiste an samhradh seo fosta, mar dúirt daoine éagsúla liom go raibh iolar mara feicthe acu ag eitilt thart timpeall.
eitlíonn siad
they fly
Rinneadh an rud céanna in Albain i 1975 agus eitlíonn siad go hÉirinn anois is arís – chonacthas iad i mBaile an Chaistil, Contae Aontroma anuraidh, mar shampla.
dhá chuileog i rás
two flies in a race
Deirtear dá mbeadh dhá chuileog i rás ar bhalla sa chathair go mbeadh scaifte cruinnithe thart timpeall orthu ag béicíl tacaíochta.
ar foluain sna hardáin sacair
flying in the soccer stands
Is túisce anois, áfach, go bhfeicfeá bratach Naomh Seoirse ar foluain sna hardáin sacair ná an Union Jack.
ag eitilt amach as Béal Feirste
flying out of Belfast
Is dócha gurb é an t-aon ábhar sásaimh atá againn ná go bhfuil Aer Lingus ag eitilt amach as Béal Feirste agus tá líon na gceann scríbe ar féidir le turasóirí ó na Se Chontae eitilt chucu ag méadú – rud a chiallaíonn gur tig linn an diabhal áit a fhágáil inár ndiaidh ar feadh dheireadh seachtaine fada!*Is iriseoir leis an* Irish News *i mBéal Feirste é Robert McMillen.
ag ceapadh cuileog
catching flies
Ansin um thráthnóna, sula n-imíodh muid amach ar lorg diabhlaíochta, shuíodh muid siar uirthi ag amharc ar an ghrian ag dul faoi agus ar na céadta gealbhan ag faoileoireacht os ár gcionn ag ceapadh cuileog.
sciuird
a flying visit
Ní dhéanaim ach sciuird a thabhairt ar Tesco de ghnáth, nuair a bhíonn fonn fíona orm ach thug mé aghaidh ar Theach Bhaile Mhaolmhuaidh (www.
Dochar na heitilte
harm done by flying
Dochar na heitilte
Fiú amháin agus an geilleagar ag cúlú go géar, tá an scéal amhlaidh.
ag eitilt
flying
Chomh maith leis na mamaigh thuas, tá 34 cineál éisc eachtrannach bunaithe sna huiscebhealaí abhus, tá fiche cineál éin eachtrannach ag eitilt inár spéartha agus tá fiailí ionracha andúchasacha ag fás ar an talamh agus ag leathadh in aghaidh an lae.
d'eitlíos
I flew
"Nach tusa a tháinig i bhfad! Sínigh leabhar na gcuairteoirí!" Thograíos gan a rá léi gurbh as Nua-Gheansaí a d'eitlíos! "Rothaíocht sa chathair? An bhfuil tú cinnte nach bhfuil carr agat?" Is ea, lánchinnte.
cleití
flies (feathers)
SMM: Cén baoite is fearr leat?DÓS: Eh, cleití is dócha is mó a úsáidimid.
d'eitil
flew
Ach ní raibh samhlaíocht ar bith ag teastáil ó phobal aerfort Vín roinnt seachtainí ó shin nuair a d'eitil dhá scairdeitleán isteach ó na Stáit Aontaithe agus an Rúis go malartófaí na daoine a bhí ar bord.
scaoil
let fly
Lá dá raibh an t-aineolas seo ag teacht go tromchúiseach idir é féin agus a shuaimhneas, tharraing sé anáil mhór fhada, scaoil broim mór cumhachtach, theann dhá mhás a thóna le chéile agus chuir sé ceist ar a athair: “A dhaidí, cad é is brí le polaitiócht?”
Anois, mar a mhínigh mé thuas, tharla an eachtra seo sna seanlaethanta dorcha in Éirinn, san am nach raibh cúrsaí polaitíochta chomh casta is atá sa lá atá inniu ann.
ar foluain
flying
”* Chonaic Blair an difear seo ach go háirithe le linn turas a thug sé ar Bhéal Feirste ag am nuair a bhí bratacha Pailistíneacha ar foluain ar fud na gceantar Poblachtánacha de bharr go raibh toscaireacht ón tír sin tagtha chun na cathrach ar chuireadh ó Shinn Féin.
eitilte
airline, flying
Craic ar bith ag gabháil sa tír, taobh amuigh de na múinteoirí bochta ag gearán faoi tháillí eitilte *Ryanair* i rith na seachtaine saoire a bheas acu ag deireadh na míosa seo.
ar foluain
flying
Ní hamháin go mbeidh bratach na Ríochta Aontaithe ar foluain fud fad oileán na hÉireann arís, ach beidh cúpla punt sterling ag dul isteach i ngach glac sa tír, chun an buille a éascú.
ag eitilit
flying
Samhlaigh tú féin mar dhealbh ach in áit a bheith i do sheasamh ar phlionta i ndánlann nó i lár cearnóige poiblí leis na colúir ag eitilit thart ort, tá tú ar an ghrinneall go domhain i bhfarraige agus gach cineál ainmhí mara ag snámhaíocht ar dhromchla do choirp.
Eitlíonn féileacáin
butterflies fly
Creid é nó ná creid é, téann feithidí ar imirce chomh maith! Eitlíonn féileacáin agus leamhain, nó ‘leamain’ mar a deir muintir Thír Chonaill, achar an-fhada.
Eitlímis
let’s fly
Eitlímis trasna mhá láir Mheiriceá, thar Loch Michigan, agus thar stát Wisconsin, agus tuirlingímis i Minneapolis-St.
Fuil ar Eitilt
blood flying
Fuil ar Eitilt
=====
Ach, sular thosaigh sé, rinne na póilíní ionsaí fíochmhar orainn.
agus é ag taisteal na spéartha
while he flew worldwide
, cleasaí a ghlac aitheantais dhifriúla chuige féin agus é ag taisteal na spéartha? Bhí an fear óg sin chomh maith mar aisteoir go ndearna sé sciob sceab ar na milliúin dollair agus é fós ina dhéagóir.
dtagann sé sin salach ar
that flies in the face of
Nach dtagann sé sin salach ar an oideas tíosach coigilteach a bhíonn sibh ag praeitseáil?
**Troika:** Tagann cinnte, a Bhaloir, ach is beag atá muid in ann a dhéanamh faoi, nuair a bhrúnn Rialtas na hÉireann an fhéile seo orainn.
scaipeadh na hurchair
the bullets would fly
Nuair a d’imeodh an buama, scaipeadh na hurchair agus chaithfeá titim ar an urlár go mear mar bhí fuinneoga in aice leis an áit agus is cuimhin liom buachaill beag amháin ag teacht abhaile agus bhí a láimh aige ina phóca, don chéad uair go raibh sé ag tógaint airgid abhaile don a mháthair, agus shíleadar go raibh rud éigin ina phóca aige agus lámhachadh é.
a d'eitil trasna
who flew over
"Ní thiocfadh liom theacht ar scéal, ansin léigh mé faoi Amelia Earhart a d'eitil trasna an Atlantaigh ach a d'imigh as radharc i 1937 agus nach bhfacthas arís, agus ansin mheabhraigh mé gur cheart do mo scéal féin a chumadh ach ansin, tháinig mé ar scéal Oscar Wilde, *The Happy Prince.
brat na hÉireann ar foluain
the Irish flag flying
Bhí sé suimiúil long ón tSeirbhís Chabhlaigh le brat na hÉireann ar foluain a bheith ag an Pier Head, cóngarach don áit inar tháinig na mílte i dtír 1845-52 agus áit a raibh na hÉireannaigh áitiúla ag smuigleáil gunnaí do Mhícheál Ó Coileáin i 1920.
bratach na Breataine ar foluain
the British flag flying
Cén fáth go bhfuil sé chomh tábhachtach sin go mbeadh bratach na Breataine ar foluain os cionn Halla na Cathrach gach uile lá den bhliain.
dá n-eitlídís céad
were they to fly
Má tá an ceart acu, ní fiú dul chun sleanntrach leo, nó dá n-eitlídís céad nó leathchéad ladrann amach as an Tuirc leis an Iaráin ‘a chur ó mhaith’ ní fios dóibh nach dtionfaí san aer iad ina n-éadan féin agus a gcuid diúracán a chartadh le haonaid ECAT nó le cathair Ancara.
brat na Breataine ar foluain
the British flag flying
Guthaíocht faoin Teorainn
Leis an fhoréigean a bhain le laghdú líon na laethanta a mbeadh brat na Breataine ar foluain os cionn Halla na Cathrach i mBéal Feirste, tuigeann muid cén fáth.
ar eitilt
flying
As go brách lenár laoch ar eitilt Ryanair chun na Róimhe, agus praghas na traenach isteach chuig lár na cathrach aige ina phóca tóna – le caoinchead an eagarthóra, Seosamh Mac Slua Muirí.
giorraíonn beirt bóthair
two make time fly
Ach is creatúir sóisialta muid agus giorraíonn beirt bóthair go háirithe nuair ortsa atá an fhreagracht an bóthar sin a thógáil cloch mhéarach i ndiaidh na cloiche méaraí.
ar foluain
flying
Le linn na scliúchas a bhain le bratach na Breataine a bheith ar foluain ar líon níos lú laethanta os cionn Halla na Cathrach i mBéal Feirste, bhí agóid ar siúl ar Bhóthar Bhaile Nua na hArda in oirthear dílseach na cathrach.
d'eitil
flew
Thosaigh an tóraíocht ar an 1ú Meitheamh nuair a d'eitil Glenn Greenwald, iriseoir clúiteach as Meiriceá a oibríonn don Guardian, go Hong Cong chun bualadh le Snowden, a chuaigh ann as a oifig oibre in Hawai'i coicís roimhe.
cuileog ag snámh
a fly floating
” “Tugann tú Éireannach ort féin?” a dúirt sí, agus díchreideamh ina glór, “Agus níl aon chur amach agat ar an Modh Coinníollach?”
Bhí sí ar tí imeacht uaidh nuair a chonaic sé go raibh cuileog ag snámh thart sa phionta Carlsberg a bhí sí ag ól.
chur faoi chosc eitilte
impose a no-fly zone
Tháinig freagairtí ó thíortha an Iarthair ar an toirt: ba cheart rialtas Assad a bhuamáil; ba cheart an limistéar a chur faoi chosc eitilte; ba cheart airm breise a thabhairt do na ceannaircigh.
ar foluain as achan teach
flying from every house
Saoradh an tAthair Mc Rory agus tuairiscítear go raibh bratacha de chuid Sinn Féin ar foluain as achan teach sa pharóiste an lá dár gcionn.
ag leá le gach croí a eitlíonn
is melting away with every heat which flies
Tá an drogall a bhíodh ar an ngeandáil ar líne ag leá le gach croí a eitlíonn ó ghuthán go guthán trí Tinder agus mar gheall ar an méid comhchairde a fheicfeas tú ar an rud – déanann sé seo normálú ar áis a bhíodh aisteach agus coimhthíoch tráth.
ar eitilt nár eitil
for a flight that didn't fly
Dúradh leis go neamhbhalbh gurbh éigean dó aisíoc a thabhairt don bhean a thóg cás ina éadan nuair nár éirigh léi cúiteamh a fháil uaidh ar eitilt nár eitil le linn do na scamaill luaithrigh a bheith ag cur isteach ar aerthaisteal i 2010.
d’fheamainn ghaoithe
of flying seaweed, wind-farted seaweed
‘An ghaoth aniar bíonn sí fial is cuireann sí iasc i líonta,’ a deirtear, ach nach aisteach an rud é gur tháinig na mílte tonna de chlocha beaga agus clocha móra, d’fheamainn ghaoithe agus d’fheamainn raice, agus de ghaineamh mín ghrinneall na mara i dtír le linn na stoirmeacha, agus nár tháinig iasc ar bith! ‘Ní hé lá na gaoithe lá cóirithe na líonta ná lá daingnithe na ndíonta ná lá deisithe na mballaí farraige,’ a deir Balor an Saoi agus an Gaothaire.
brat na Breataine a chur ar foluain
to fly the British flag
Cén fáth a mbíonn na haontachtaithe sin i Stormont i gcónaí ag iarraidh brat na Breataine a chur ar foluain? Shíl mé go raibh muid fós i réim ann.
ag eitilt daoine a céasadh
flying people who had been tortured
Bhí rialtas Poblachtach Mheiriceá ag eitilt daoine a céasadh tríd an tSionainn.
sciuird
flying visit
Ní fear mór cearrbhachais é Brian Ó Broin ach bhain sé an-sult as sciuird a thug sé ar Atlantic City le deireanas.
Tá Gluais Beo! Pota Focal faoi chóipcheart ag Oideas Gael, foilsitheoirí na hirise Beo!
Pota Focal Beo! Glossary is under the copyright of Oideas Gael, publishers of Beo! magazine.
