chlis ar mhargadh an éisc go tobann
the market for fish collapsed suddenly
An t-am sin, dhein go leor fear infheistíocht i mbáid iascaireachta, ach tar éis an chéad chogadh domhanda aistríodh na báid mhóra Shasanacha a bhí páirteach sa chogadh ar ais go báid iascaireachta agus
chlis ar mhargadh an éisc go tobann.
comórtaisí iascaireachta
fishing competitions
Tá bric sna locha seo uilig agus bíonn
comórtaisí iascaireachta orthu i rith an tsamhraidh.
iascaireachta
fishing
Tá cumann láidir
iascaireachta ar an bhaile a ritheann comórtaisí go rialta le linn an tséasúir.
leitheanna
flat-fish
*
Gluais • Glossary
doirtealsink
cith fearthainnea rain shower
trup na veainthe noise of the van
cabhsalane
uiligall
thriomaigh méI dried
go bhfeicfinnuntil I'd see
inneall an chairrthe engine of the car
casta asturned off
ar bheannaigh sé domhthat he greeted me
modhúilgentle
bradáinsalmon
scadáinherring
beithíochbeast
boladh milis an éisc ár gclúdúthe sweet smell of the fist covering us
leitheannaflat-fish
troisccod
Ar mhothaigh tú an toirneach?Did you hear the thunder?
cibé ar bithanyway
reoiteoirfreezer
bheir sé ar na scadáin ina bpéiríhe caught the herring in pairs
crágalarge hands
gágcrack
de bharraíochtin excess
cúpla crág oighreoigea few handfuls of ice
ina mullachon top of them
bhog sé go fadálachhe moved slowly
cruithump
go foighdeachpatiently
drochthimpistea bad accident
is mór an garit's a good thing
dhéanfaidh sin muidthat'll do
gan a thomhaswithout weighing it
dlaíóg ghruaigestrands of hair
sa chisteanachin the kitchen
cuma bhrónacha sad look
ó mhaidinsince this morning
corrlásome days
deoirdrop
go fuireachaircautiously
ródhánatoo bold/cheeky
sliosslice
tarraingtto draw
Tae uilig a ólaimseI only drink tea
an aimsir seothese days
Ailt an ChorráinBurtonport
ráchairtrun, demand
monarchainfactories
d'fhear céileseyour husband
iascairefisherman
An ScreabánThe area in Gaoth Dobhair where factories are located
cibé cá fhad is a mhairfeas sin!however long that'll last
dhéanaim i dtólamh dearmadI always forget
a cailleadhwho died
an lá faoi dheireadhthe other day
Char mhothaighI didn't (hear)
stócach óga young lad
ailsecancer
cearrwrong
Thug sé a bhásIt killed him
bolgam taea mouthful of tea
fuarthas a chorp báitehis drowned body was found
dhá chónairtwo coffins
dhá fhairetwo wakes
coisreacadh Dé orainnGod bless us
A Dhia ár sábháilGod save us
buille tromheavy blow
bíodh slios den cháca sinséir sin agathave a slice of that ginger cake
lán marahigh tide
sruthánstream
meascaithe leismixed with it
slanntracha éiscfish scales
fearthainnrain
níochánwashing
ar son an taefor the tea
B'fhearr domhsa a bheith ag gabháil giota eileI'd better be going
ar shiúlgone
ag teacht isteach domhon my return
uchtánarmful, load carried close to chest
éadaí leaththirimehalf-dry clothes
a smaointigh méthat I remembered
nár íoc méthat I didn't pay
slanntracha éisc
fish scales
*
Gluais • Glossary
doirtealsink
cith fearthainnea rain shower
trup na veainthe noise of the van
cabhsalane
uiligall
thriomaigh méI dried
go bhfeicfinnuntil I'd see
inneall an chairrthe engine of the car
casta asturned off
ar bheannaigh sé domhthat he greeted me
modhúilgentle
bradáinsalmon
scadáinherring
beithíochbeast
boladh milis an éisc ár gclúdúthe sweet smell of the fist covering us
leitheannaflat-fish
troisccod
Ar mhothaigh tú an toirneach?Did you hear the thunder?
cibé ar bithanyway
reoiteoirfreezer
bheir sé ar na scadáin ina bpéiríhe caught the herring in pairs
crágalarge hands
gágcrack
de bharraíochtin excess
cúpla crág oighreoigea few handfuls of ice
ina mullachon top of them
bhog sé go fadálachhe moved slowly
cruithump
go foighdeachpatiently
drochthimpistea bad accident
is mór an garit's a good thing
dhéanfaidh sin muidthat'll do
gan a thomhaswithout weighing it
dlaíóg ghruaigestrands of hair
sa chisteanachin the kitchen
cuma bhrónacha sad look
ó mhaidinsince this morning
corrlásome days
deoirdrop
go fuireachaircautiously
ródhánatoo bold/cheeky
sliosslice
tarraingtto draw
Tae uilig a ólaimseI only drink tea
an aimsir seothese days
Ailt an ChorráinBurtonport
ráchairtrun, demand
monarchainfactories
d'fhear céileseyour husband
iascairefisherman
An ScreabánThe area in Gaoth Dobhair where factories are located
cibé cá fhad is a mhairfeas sin!however long that'll last
dhéanaim i dtólamh dearmadI always forget
a cailleadhwho died
an lá faoi dheireadhthe other day
Char mhothaighI didn't (hear)
stócach óga young lad
ailsecancer
cearrwrong
Thug sé a bhásIt killed him
bolgam taea mouthful of tea
fuarthas a chorp báitehis drowned body was found
dhá chónairtwo coffins
dhá fhairetwo wakes
coisreacadh Dé orainnGod bless us
A Dhia ár sábháilGod save us
buille tromheavy blow
bíodh slios den cháca sinséir sin agathave a slice of that ginger cake
lán marahigh tide
sruthánstream
meascaithe leismixed with it
slanntracha éiscfish scales
fearthainnrain
níochánwashing
ar son an taefor the tea
B'fhearr domhsa a bheith ag gabháil giota eileI'd better be going
ar shiúlgone
ag teacht isteach domhon my return
uchtánarmful, load carried close to chest
éadaí leaththirimehalf-dry clothes
a smaointigh méthat I remembered
nár íoc méthat I didn't pay
flúirse éisc
abundance of fish
Dá mbainfeadh muid leas ceart as an saibhreas iontach atá ar fáil dúinn sna farraigí mórthimpeall orainn -
flúirse éisc, ola, gás agus mianraí eile as cuimse - bheadh Éire níos saibhre ná an Iorua.
an tionscal iascaireachta
the fishing industry
Agus ní bheadh muid sa riocht ina bhfuil muid anois,
an tionscal iascaireachta ag dul go tóin poill agus diabhal tada gur féidir linn a dhéanamh faoi an fhad is atá muid san Aontas Eorpach.
cabhlach iascaireachta
fishing fleet
Chomh maith leis sin, is orainn féin amháin atá an locht muna bhfuil
cabhlach iascaireachta na hÉireann inchurtha le cabhlach na Spáinne faoin am seo.
iasc a chaomhnú
to conserve fish
Agus an méid sin ráite, tá an ceart ar fad ag na hiascairí nuair a deir siad gur amaidíocht atá ar bun ag an gCoimisiún Eorpach, é ag iarraidh
iasc a chaomhnú agus ag an am céanna ag ligint do na Spáinnigh na céadta bád iascaireachta eile a chur isteach sa limistéar.
cuotaí éisc
fish quotas
Córas lochtach
=======
Ag croí na faidhbe tá an córas lochtach faoina shocraítear na
cuotaí éisc san Aontas Eorpach.
leitheanna
flat-fish
*
Gluais • Glossary
doirtealsink
cith fearthainnea rain shower
trup na veainthe noise of the van
cabhsalane
uiligall
thriomaigh méI dried
go bhfeicfinnuntil I'd see
inneall an chairrthe engine of the car
casta asturned off
ar bheannaigh sé domhthat he greeted me
modhúilgentle
bradáinsalmon
scadáinherring
beithíochbeast
boladh milis an éisc ár gclúdúthe sweet smell of the fist covering us
leitheannaflat-fish
troisccod
Ar mhothaigh tú an toirneach?Did you hear the thunder?
cibé ar bithanyway
reoiteoirfreezer
bheir sé ar na scadáin ina bpéiríhe caught the herring in pairs
crágalarge hands
gágcrack
de bharraíochtin excess
cúpla crág oighreoigea few handfuls of ice
ina mullachon top of them
bhog sé go fadálachhe moved slowly
cruithump
go foighdeachpatiently
drochthimpistea bad accident
is mór an garit's a good thing
dhéanfaidh sin muidthat'll do
gan a thomhaswithout weighing it
dlaíóg ghruaigestrands of hair
sa chisteanachin the kitchen
cuma bhrónacha sad look
ó mhaidinsince this morning
corrlásome days
deoirdrop
go fuireachaircautiously
ródhánatoo bold/cheeky
sliosslice
tarraingtto draw
Tae uilig a ólaimseI only drink tea
an aimsir seothese days
Ailt an ChorráinBurtonport
ráchairtrun, demand
monarchainfactories
d'fhear céileseyour husband
iascairefisherman
An ScreabánThe area in Gaoth Dobhair where factories are located
cibé cá fhad is a mhairfeas sin!however long that'll last
dhéanaim i dtólamh dearmadI always forget
a cailleadhwho died
an lá faoi dheireadhthe other day
Char mhothaighI didn't (hear)
stócach óga young lad
ailsecancer
cearrwrong
Thug sé a bhásIt killed him
bolgam taea mouthful of tea
fuarthas a chorp báitehis drowned body was found
dhá chónairtwo coffins
dhá fhairetwo wakes
coisreacadh Dé orainnGod bless us
A Dhia ár sábháilGod save us
buille tromheavy blow
bíodh slios den cháca sinséir sin agathave a slice of that ginger cake
lán marahigh tide
sruthánstream
meascaithe leismixed with it
slanntracha éiscfish scales
fearthainnrain
níochánwashing
ar son an taefor the tea
B'fhearr domhsa a bheith ag gabháil giota eileI'd better be going
ar shiúlgone
ag teacht isteach domhon my return
uchtánarmful, load carried close to chest
éadaí leaththirimehalf-dry clothes
a smaointigh méthat I remembered
nár íoc méthat I didn't pay
slanntracha éisc
fish scales
*
Gluais • Glossary
doirtealsink
cith fearthainnea rain shower
trup na veainthe noise of the van
cabhsalane
uiligall
thriomaigh méI dried
go bhfeicfinnuntil I'd see
inneall an chairrthe engine of the car
casta asturned off
ar bheannaigh sé domhthat he greeted me
modhúilgentle
bradáinsalmon
scadáinherring
beithíochbeast
boladh milis an éisc ár gclúdúthe sweet smell of the fist covering us
leitheannaflat-fish
troisccod
Ar mhothaigh tú an toirneach?Did you hear the thunder?
cibé ar bithanyway
reoiteoirfreezer
bheir sé ar na scadáin ina bpéiríhe caught the herring in pairs
crágalarge hands
gágcrack
de bharraíochtin excess
cúpla crág oighreoigea few handfuls of ice
ina mullachon top of them
bhog sé go fadálachhe moved slowly
cruithump
go foighdeachpatiently
drochthimpistea bad accident
is mór an garit's a good thing
dhéanfaidh sin muidthat'll do
gan a thomhaswithout weighing it
dlaíóg ghruaigestrands of hair
sa chisteanachin the kitchen
cuma bhrónacha sad look
ó mhaidinsince this morning
corrlásome days
deoirdrop
go fuireachaircautiously
ródhánatoo bold/cheeky
sliosslice
tarraingtto draw
Tae uilig a ólaimseI only drink tea
an aimsir seothese days
Ailt an ChorráinBurtonport
ráchairtrun, demand
monarchainfactories
d'fhear céileseyour husband
iascairefisherman
An ScreabánThe area in Gaoth Dobhair where factories are located
cibé cá fhad is a mhairfeas sin!however long that'll last
dhéanaim i dtólamh dearmadI always forget
a cailleadhwho died
an lá faoi dheireadhthe other day
Char mhothaighI didn't (hear)
stócach óga young lad
ailsecancer
cearrwrong
Thug sé a bhásIt killed him
bolgam taea mouthful of tea
fuarthas a chorp báitehis drowned body was found
dhá chónairtwo coffins
dhá fhairetwo wakes
coisreacadh Dé orainnGod bless us
A Dhia ár sábháilGod save us
buille tromheavy blow
bíodh slios den cháca sinséir sin agathave a slice of that ginger cake
lán marahigh tide
sruthánstream
meascaithe leismixed with it
slanntracha éiscfish scales
fearthainnrain
níochánwashing
ar son an taefor the tea
B'fhearr domhsa a bheith ag gabháil giota eileI'd better be going
ar shiúlgone
ag teacht isteach domhon my return
uchtánarmful, load carried close to chest
éadaí leaththirimehalf-dry clothes
a smaointigh méthat I remembered
nár íoc méthat I didn't pay
chomhlacht próiseála éisc
fish processing company
" De réir Tony Byrne ón
chomhlacht próiseála éisc Norfish, atá lonnaithe i nDún na nGall, tagann 10% dá theacht isteach ón mhargadh Éigipteach agus dá dteipfeadh air sin chaillfí postanna.
féachaint an bhfuil aiste ar an iasc sa linn bhainne
to see if the fish are taking the bait in the pool of milk
*
Gluais • Glossary
sprioctarget
ní túisce anseo thúno sooner are you here
iontach slachtmharvery tidy
beathalife
mórphearsa ficsingreat fictional character
dílleachtaorphan
sa tsraithin the series
uaighgrave
an oiread is siolla amháin dá shaotharnot even a syllable of his work
oilithreachtpilgrimage
clúiteachrenowned
a mhaíomhto boast
iarsmalannmuseum
tairgtear camchuairteannatours are offered
bantreoraífemale guide
díomhaoinidle
ag blaiseadh den saolgetting a taste of the life
troscánfurniture
sprúillí mionsonraíochaminor fragments
col ceathrachacousins
ní chónaíodh Montgomery féin ann riamhMontgomery himself never used to live in it
adhlacthaburied
i do chomhchuairteoiríin your fellow-visitors
iad a rangúto categorise them
SeapánaighJapanese
díograiseachenthusiastic
searmanasceremony
a fhiafraí deto ask
dúilliking
luachannavalues
chomh patuar intias apathetic towards her
smidword, syllable
carrchlóscarpark
mionsamhailminiature
éalúescape
proinntitherestaurants
camchuairt oidhreachtaheritage tour
baiste asnamed after
a cuid pearsanher characters
bunchlochfoundation-stone
straitéis mhargaíochtamarketing strategy
uimhirphlátaínumber plates
gléastadressed
príomhsheómain show
Oileánaighisland-people
mórtasach asproud of
dúchasachnative
mangairísellers
ollúna mórluachachaself-important professors
tionscalindustry
débhríochambiguous
bréan den ealaín ar fadsick of the whole carry-on
tuairiscítearit is reported
frith-Anneanti-Anne
Is stáitsíodh an t-ilsiamsa AnnekensteinAnd the variety show Annekenstein was staged
fonóidmockery
d'íomhá fholláin Anneof Anne's clean image
casadhtwist
is barrúlafunniest
cúiseamhaccusation
leispiachaslesbianism
(chuir sí(she
nuair a d'áitighwhen she argued
comhdháilconference
leispiachas folaithehidden lesbianism
cairdeasfriendship
cumann leispiach nár cuireadh i gcríchunfulfilled lesbian love
oirirceminent
flúirse tagairtílots of references
homa-anghráchhomo-erotic
traidisiúnaithetraditionalists
ábhar a stoitheadhto take material
comhthéacscontext
náireachshameful
scannalachscandalous
nach bhfuil bun nó barr leiswhich has no basis
i dtólamhalways
treoraí ar leitha separate guide
na sluaite leispiachathe crowds of lesbians
díoltas DéGod's revenge
mallaithedamned
go mear ocrachquickly and hungrily
páirc mhór siamsaíochtaa big amusement park
tithe itheacháineating houses
tuirlingtto alight
ar an drochuairunfortunately
níl tásc nó tuairisc arthere is no sign of
ag foghlúplundering
ag creachlooting
fáilteachwelcoming
go gealgháireachcheerfully
le teann diabhlaíochtaout of devilment
sé glúinesix generations
dubh le turasóirípacked with tourists
cárgrimace
níos féile ó thaobh síntiúis láimhe demore generous when it comes to tips
oineachhonour
freastalaíwaitress
babhla seabhdairbowl of chowder
ciseán bonnóg is craicéira basket of scones and crackers
féachaint an bhfuil aiste ar an iasc sa linn bhainneto see if the fish are taking the bait in the pool of milk
diúilicínímussels
breallachclam
portáncrab
gliomachlobster
trosccod
róshrónachtoo nosey
meascthamixed
glasraívegetables
diúgann tú an t-anraithyou drain the soup
an braonán blasta deiridhthe last tasty droplet
gliomadóireacht
lobster-fishing
Tá níos mó tairbhe le baint as an bhfarraige, idir chaitheamh aimsire (curachaí agus húicéirí na Gaillimhe) agus fhostaíocht (feirmeoireacht bradán,
gliomadóireacht agus srl).
fheirmeoireacht éisc
fish farming
Thosaigh sé a shaol oibre san
fheirmeoireacht éisc agus ag déanamh anailíse ar thréithe uisce.
tionscal iascaireachta
fishing industry
Bhí cuid den chlann a rinne iarrachtaí saol na ndaoine a dhéanamh níos fearr sna bliantaí ina dhiaidh sin, mar shampla Burton Conyngham a chuir dúthracht air féin ag iarraidh
tionscal iascaireachta a chur ar bhun sa cheantar.
chuóta iascaireachta
fishing quota
Cé gur le hÉirinn an ceathrú cuid nó mar sin d'fharraigí na hEorpa, níl ach thart ar 4% de
chuóta iascaireachta na hEorpa ag an stát seo.
chabhlach iascaireachta
fishing fleet
Fiú go dtí an lá atá inniu ann, báid faoi bhun 15 méadar 80% de
chabhlach iascaireachta an stáit seo.
ag iascaireacht ó charraigeacha
fishing from rocks
D'eitil éin mhara trasna an chuain, agus bhí daoine
ag iascaireacht ó charraigeacha.
hiasc lofa
rotten fish
Is cuma leis má sheasann sé ar bharraicíní, mar a déarfá, agus is minic a cháineann sé oifigigh a chontae dhúchais féin, Loch Garman (chuir sé Coiste an Chontae i gcomparáid le
hiasc lofa in alt amháin!) faoin easpa iarrachta, dar leis féin, maidir le cur chun cinn na hiománaíochta i Loch Garman, cluiche atá i mbaol a bháis, dar leis, sa chontae sin mura gcuirtear plean gníomhaíochta i bhfeidhm go luath.
smugairlí róin móra
big jelly-fish
Bhí
smugairlí róin móra ina luí ar an ghaineamh, ag lonrú mar sheoda ómracha.
calafort iascaireachta
fishing port
Tagann an t-ainm Calabogie as "na Cealla Beaga",
calafort iascaireachta ar imeall na Gaeltachta i nDún na nGall.
ag tairiscint iasc úr
offering fresh fish
Níl sé chomh gleoite sin mar bhaile, measaim, ach tá atmaisféar breá réidh ann, leis na báid sa chuan agus aonach seó beag agus bialanna
ag tairiscint iasc úr.
dorú
fishing-line
B'éard a dhéanfadh sé, a dúirt sé leis féin, go bhfágfadh sé an beart scolb ag ciumhais na coille agus go ngabhfadh sé síos chuig an loch, mar a raibh
dorú is duán curtha aige.
duán
fish-hook
D'athchuir Peadar an
duán agus d'imigh sé leis ag siúl faoin gcladach.
an calafort mór iascaireachta sin
that large fishing port
Nó do na hoifigigh i mBord Iascaigh Mhara atá le n-athrú ó Dhún Laoghaire go dtí
an calafort mór iascaireachta sin, Cloch na Coillte.
ag iascaireacht
fishing
"Bhí mé in ann a bheith i gcomhluadar mo mhná agus mo pháistí go minic agus fiú seal a chaitheamh ag imirt gailf nó
ag iascaireacht.
gathanna iascaigh
fishing spears
Chuir an Dr Grant a bailiúchán sa teach agus i scáthlán in aice leis, áit a bhfuil siad le feiceáil go fóill - éadaí agus uirlisí, orthaí agus fidleacha, troscán agus
gathanna iascaigh de chuid na bpóitseálaithe.
baile beag iascaireachta
a small fishing town
Céim mhór a bhí ann don fhear óg as Cé na Coille Móire,
baile beag iascaireachta i Loch Garman.
gaistí éisc
fish traps
Tháinig siad ar a lán rudaí suimiúla, ina measc
gaistí éisc, clocha leagtha amach fá choinne ceilpe, agus bád Neoiliteach fiú.
ag onnmhairiú an éisc
exporting the fish
Sa mheánaois, bhíodh a lán feirmeacha éisc thart ar an Mhainistir Liath, agus is dócha go raibh na manaigh ag próiseáil agus
ag onnmhairiú an éisc.
dtéann an t-iasc i bhfostú
the fish get caught
"Is é an smaoineamh bunúsach ná nuair a théann an taoide amach go
dtéann an t-iasc i bhfostú," arsa Finbar.
ag iascaireacht leo
fishing away
Ní raibh duine ar bith thart, seachas cúpla fear ina seasamh suas go dtí a gcoim san fharraige,
ag iascaireacht leo.
cinn ainspianta éisc
grotesque fishes' heads
Thart ar na ballaí tá níos mó dealbh, ina measc, daoine ag iompar uisce agus
cinn ainspianta éisc.
neart éisc
plenty of fish
”
Lena chois sin, léiríonn an t-idirlíon go bhfuil an nath Béarla sin mar gheall ar
neart éisc a bheith san fharraige ceart.
Théidís ag seilg agus ag iascaireacht
they used to go hunting and fishing
Théidís ag seilg agus ag iascaireacht fá choinne bia, agus bhailídís torthaí agus cnónna.
ag baint as an iasc
gutting the fish
Sa sráidbhaile nua, bhí na hiascáirí ábalta na scadáin a dhíol díreach leis na saillteoirí agus bhí fostaíocht ar fáil
ag baint as an iasc, á shailleadh agus á phacáil.
iascaireacht
fishing
Téann báid iascaigh amach le turasóirí ag
iascaireacht, ag fámaireacht nó ar thurais go dtí na hoileáin.
caladh iascaireachta
fishing port
Ansin, d’imigh mé liom go Seahouses,
caladh iascaireachta atá beag agus simplí.
iasc agus sceallóga
fish and chips
Is féidir
iasc agus sceallóga a cheannach, mar aon le cártaí poist.
caladh iascaireachta
fishing port
Ansin, d’imigh mé liom go Seahouses,
caladh iascaireachta atá beag agus simplí.
iasc agus sceallóga
fish and chips
Is féidir
iasc agus sceallóga a cheannach, mar aon le cártaí poist.
mar chuid de phacáistí siúil, iascaireachta agus saoire tuaithe
as part of walking, fishing and country holiday packages
Deir Alan Hill gurb é an bealach chun tosaigh ná margaíocht a dhéanamh ar lóistíní Leaba agus Bia
mar chuid de phacáistí siúil, iascaireachta agus saoire tuaithe.
maidir le hiascaireacht agus turasóireacht,
as regards fishing and tourism,
Tá bailte beaga scaipthe ar bhruacha na habhann agus tá ról lárnach aici i saol mhuintir an cheantair seo
maidir le hiascaireacht agus turasóireacht, agus is córas iompair agus foinse uisce don chócaireacht agus don níochán í chomh maith.
na báid iascaireachta
the fishing boats
Nuair a théann
na báid iascaireachta amach istoíche, bíonn solas ar lasadh ar gach ceann acu agus is radharc fíorálainn iad seo amuigh ar an loch dorcha séimh.
corriasc
the odd fish
Bhí
corriasc ar garda in aice leis an uisce síodúil.
sraith sráidbhailte iascaireachta
a series of fishing villages
Tá
sraith sráidbhailte iascaireachta ann, Cathair Aile, ina measc, áit a bhfuil cuan gleoite.
iascaireacht bhradáin.
salmon fishing.
Bhí crainn agus géim sna foraoisí agus
iascaireacht bhradáin.
an t-iasc is coitianta
the most common fish
Is é an siorc
an t-iasc is coitianta a bhíonn ar díol i siopaí éisc agus sceallóg sa Nua-Shéalainn.
ag iascaireacht fonn
fishing for tunes
Sa leabhar seo, áfach, is éard atá againn ná léargas ar fhear óg muiníneach, lán le sprid, lán le ceol, le grá don saol, é i mbun fionachtana in iarthar na tíre ag cuartú saoil a bhí ag sleamhnú uainn,
ag iascaireacht fonn a bhí beagnach ar ghrinneall na farraige agus ag fiach amhrán a bhí i bhfolach i bhforaoisí an ama.
leis an iascaireacht a fhorbairt
to develop fishing
Thóg sé cuan nua
leis an iascaireacht a fhorbairt sa cheantar, agus chuaigh sé i mbun roinnt mhaith tionscal, monarcha cnáibe agus grúdlann ina measc.
baile beag iascaireachta
a small fishing town
Dúirt Stephen nach raibh i Lìte ach
baile beag iascaireachta ag an am sin.
neart éisc
plenty of fish
B'áit chiallmhar é le cónaí ann, mar go raibh sé ag béal na habhann, agus bhí
neart éisc i Linn Giùdain.
gnáthchearta iascaireachta)
regular fishing rights)
” I gcomhthéacs éagothroime níos leithne, cuireann tráchtairí na ruathair seo ar liosta ar a bhfuil *débâcle* na hUrthrá agus Leaba na Farraige 2003 (nuair a thóg an Stát
gnáthchearta iascaireachta), agus scannal nár craoladh go forleathan inár shínigh an Nua-Shéalainn an Forógra ar Chearta na mBundúchasach ag deireadh 2007.
ar bhád iascaireachta.
on a fishing boat.
Ní raibh aon bhád farantóireachta ann 20 bliain ó shin agus b’éigean dúinn fanacht i Machaire Rabhartaigh go bhfaigheadh muid síob
ar bhád iascaireachta.
áit a dtroidtear na mórchathanna talmhaíochta agus iascaireachta
where the major agriculture and fishing battles are fought
***Míbhuntáistí:* **Tá amhras ar go leor faoi mar gheall ar go síleann siad nach bhfuil a dhóthain taithí bainte amach aige san Aontas Eorpach,
áit a dtroidtear na mórchathanna talmhaíochta agus iascaireachta faoi láthair.
iascaireacht
fishing
Braitheann go leor daoine ar an
iascaireacht lena mbeatha a thabhairt i dtír agus is foinse thábhachtach bia é an loch chomh maith – bíonn éisc de gach cineál le feiceáil ar díol sna margaí, ar an tsráid, istigh i mbialanna agus
ceangailte suas taobh amuigh de mhionbhusanna ionas nach mbíonn boladh lofa taobh istigh! Téann an bád farantóireachta – an ILALA, a tógadh i nGlaschú sna caogaidí – trasna an locha gach seachtain.
éisc
fish (pl)
Braitheann go leor daoine ar an iascaireacht lena mbeatha a thabhairt i dtír agus is foinse thábhachtach bia é an loch chomh maith – bíonn
éisc de gach cineál le feiceáil ar díol sna margaí, ar an tsráid, istigh i mbialanna agus
ceangailte suas taobh amuigh de mhionbhusanna ionas nach mbíonn boladh lofa taobh istigh! Téann an bád farantóireachta – an ILALA, a tógadh i nGlaschú sna caogaidí – trasna an locha gach seachtain.
iascach gan srian
uncontrolled fishing
Agus an chluas bhodhar á fáil ón gcomhphobal idirnáisiúnta ag a n-achainí leis an
iascach gan srian a stad agus le héirí as an dumpáil mhídhleathach, rinne iascairí na Somáile iarracht deireadh a chur leo iad féin, nó ar a laghad ‘cáin’ a ghearradh ar na longa iasachta.
beo le héisc
teeming with fish
Aisteach le rá, tá na haibhneacha agus an loch
beo le héisc agus dá bhrí sin tá na milliúin éanlaith uisce ann.
Borrshúileach
fish-eyed
”
Agus ós ag caint dúinn ar chéad míle focal, bíodh a fhios agaibh a léitheoirí dílse, go bhfuil Balor Baoth Biatach Blonagach Bomannach Bóiscéalach
Borrshúileach chomh glas le duine ar bith sa Chomhaontas Comhdhlúite sin, agus níos glaise.
riar iasc
amount, supply of fish
De dheasca thógáil na cora, nach ndeachthas i gcomhairle leo mar gheall air ar ndóigh, cuireadh deireadh leis an
riar iasc a bhí mar phríomhbhia acu is tháinig an mhaláire i measc Emberá na Sinú den chéad uair.
talmhaíocht agus ar an bhfarraige
agriculture and fishing
I bpobal Ros Dumhach, tháinig Ó Domhnaill ar phobail atá beo ar an
talmhaíocht agus ar an bhfarraige.
iasc
fish
Nuair a bhí mé faoin uisce b’iomaí
iasc agus sliog
iasc a ghluais thar bráid, gach ceann acu ar na héisc is gile agus is ildaite dá bhfaca mé riamh.
héisc is gile
brightest of fish
Nuair a bhí mé faoin uisce b’iomaí iasc agus sliogiasc a ghluais thar bráid, gach ceann acu ar na
héisc is gile agus is ildaite dá bhfaca mé riamh.
t-iascach
fishing
An Tóin Tite as Geilleagar na hÁite
===================
Bhíodh Ailt an Chorráin ag brath ar dhá rud: an
t-iascach agus an turasóireacht.
tionscadal na hiascaireachta
the fishing industry
Tá go leor féidireachtaí ag baint le ceantair iargúlta agus tuaithe: turasóireacht a bhaineann le cúrsaí cultúrtha nó le gníomhaíochtaí (chomh maith le gnáththurasóireacht na ngleannta is na sliabh); bia ‘ceardúil’ nó bia ‘glas’, ’sé sin, bia aiceanta ar ardchaighdeán atá úr agus slán; talmhaíocht orgánach nó ardchaighdeáin;
An Luach Bhreise a Fhorbairt
==============
Beidh sé fíorthábhachtach athrú ó tháirgí príomhúla go táirgí breisluacha, faoi mar a rinne
tionscadal na hiascaireachta sna Cealla Beaga, áit a bhfuil béim an-mhór faoi láthair ar luach breise a chruthú trína táirgí éisc a phróiseáil agus a phacáistiú.
le hiasc a cheapadh
to capture fish
Is é an gainéad an t-éan is ansa liom ansin - tá sé an-mhór, an-deartha is maorga agus tá sé go hiontach é a fheiceáil ag tolgadh anuas ó airde an aeir síos díreach ingearach ag 90 céim isteach san fharraige
le hiasc a cheapadh faoin fharraige.
iascaireachta agus tráchtála
fishing and commerce
Ní taise do leithinis A Coruña é, gona calafort seanbhunaithe
iascaireachta agus tráchtála.
ní raibh aiste ar na bric
the fish weren’t biting
Thug mé iarraidh *Stand Up for the South Africans* a cheol - in ómós do mhuintir na hAfraice Theas atá mar chnámh droma na foirne - ach
ní raibh aiste ar na bric.
lucht ceannach éisc
for fish buyers
Dúradh liom gur gnách le
lucht ceannach éisc praghas na sairdíní a ardú sa tseachtain roimh an bhféile, agus gur lú an marú a rinneadh orthu i gcaitheamh mhí an Mheithimh i mbliana ná mar a dhéantar go hiondúil.
sceallóga agus iasc
fish and chips
Baineann sé le Michael Phelps agus Ryan Lochte as Meiriceá agus Enrí Ó Dónaill as Tír Chonaill, agus snámhrás ó Chuan Ghleann Cholm Cille thart ar Oileán Thoraí, thart ar Árainn Mhór, thart ar Oileán Thoraí arís, thart ar Reachlainn i gContae Aontroma, thart ar Oileán Thoraí arís agus abhaile le haghaidh dinnéir de
sceallóga agus iasc sa Chistin i nGleann.
anraith éisc
fish soup
Chaith sí sé seachtaine ar an stailc seo, gan á ól aici ach uisce líomóide agus
anraith éisc, agus í ag fanacht i bpuball / típí gar don Dáil in Ottawa le linn an gheimridh fhuair.
ar fhorbairt feilméireacht éisc
on developing fish farming
Chomh maith le sin, bhí Mac Gabhann sásta triall a bhaint as modhanna nua le postanna a chruthú sa Ghaeltacht: bhí dream óg tógtha curtha ag obair aige i nGaeltarra
ar fhorbairt feilméireacht éisc i gConamara, mar shampla.
do bheatha an éisc
to fish life
Mhúchadh an crann sitce an fál agus an cosán in imeacht na mblianta sa gcaoi go mbíodh seanfhear ina chónaí leis féin ag siúl isteach tollán dorcha crann, i lár an lae, le gabháil chuig a theach féin! Ba cheadmhach an t-am sin crainn a chur le taobh cosáin nó le bruach srutháin gan srian ar bith agus b'shin é an cur a rinne dochar do shaol an duine agus
do bheatha an éisc araon.
Eangach na polaitíochta
the political (fishing) net
"
Eangach na polaitíochta
==========
Téama coitianta ina chaint é an gá atá ann freastal ceart a dhéanamh ar fhoghlaimeoirí óga, idir lucht Choláiste Lurgan féin agus na gnáthscoláirí bochta a bhíonn gafa in eangach pollta na Gaeilge ar an dara leibhéal.
iasc i líonta
fish in nets
‘An ghaoth aniar bíonn sí fial is cuireann sí
iasc i líonta,’ a deirtear, ach nach aisteach an rud é gur tháinig na mílte tonna de chlocha beaga agus clocha móra, d’fheamainn ghaoithe agus d’fheamainn raice, agus de ghaineamh mín ghrinneall na mara i dtír le linn na stoirmeacha, agus nár tháinig iasc ar bith! ‘Ní hé lá na gaoithe lá cóirithe na líonta ná lá daingnithe na ndíonta ná lá deisithe na mballaí farraige,’ a deir Balor an Saoi agus an Gaothaire.
obair tí is iascaireachta
housework and fishing
ie/en/blascaod/) ná an t-eolas ar fad faoi conas a mhair muintir na mBlascaod in áit chomh garbh is eascairdiúil: na sonraí beaga faoi
obair tí is iascaireachta, faoi chúram ainmhithe agus faoi thograí móra ar nós tógáil curaigh.