bhí cuma na féile uirthi
she looked generous, fun
Ar dhóigh inteacht,
bhí cuma na féile uirthi.
Mhainistir na Féile
Abbeyfeale (County Limerick)
Ba dheas bualadh le roinnt de chéad choiste
Mhainistir na Féile, a bhuaigh an phríomhdhuais an chéad dá bhliain, ag ócáid ceiliúrtha a bhí againn ansin an mhí seo caite.
dtacaíocht fhial
generous support
Tá Comhdháil Náisiúnta na Gaeilge ag leanúint dá
dtacaíocht fhial i gcónaí.
tacaíocht fhial airgid
generous financial support
"
Forbairtí teicniúla
=======
I mblianta tosaigh Raidió na Life, chuir Bord na Gaeilge agus Gael-Linn
tacaíocht fhial airgid ar fáil a chuir ar chumas an stáisiúin trealamh a bhí ar ardchaighdeán a cheannach.
fial
generous
Is ábhar iontais é an ciníochas seo atá le mothú go forleathan, go speisialta nuair a smaoiníonn tú chomh cineálta agus chomh
fial is a bhíonn muintir na hÉireann nuair a tharlaíonn tubaiste mhór, gorta nó crith talún, cuir i gcás, in áiteanna mar Goma nó an tSúdáin.
a roinnt go fial
to share generously
"
Is bean mhodhúil, mhórchroíoch í Gearóidín Bhreathnach atá sásta a cuid ama agus a cuid eolais
a roinnt go fial le gach duine agus a bhfuil obair luachmhar ar bun aici leis na blianta anois.
fial flaithiúil
generous and open-handed
"Áááá, nár bhreá liomsa bronntanas Nollag a fháil ón Aire Rialtais sin a bhí chomh
fial flaithiúil lena chairde ar chostas an Stáit: sú na heorna, brandaí agus todóga gan iarraidh, gan íoc.
fial fáilteach
generous welcoming
Mar sin féin bhí muintir an pharóiste
fial fáilteach i gcónaí agus tá iarrachtaí á ndéanamh ag Comharchumann Dhún Chaoin aird lucht na dtithe saoire a dhíriú ar thábhacht ár dteanga dhúchais agus gach a mbaineann léi.
níos féile ó thaobh síntiúis láimhe de
more generous when it comes to tips
*
Gluais • Glossary
sprioctarget
ní túisce anseo thúno sooner are you here
iontach slachtmharvery tidy
beathalife
mórphearsa ficsingreat fictional character
dílleachtaorphan
sa tsraithin the series
uaighgrave
an oiread is siolla amháin dá shaotharnot even a syllable of his work
oilithreachtpilgrimage
clúiteachrenowned
a mhaíomhto boast
iarsmalannmuseum
tairgtear camchuairteannatours are offered
bantreoraífemale guide
díomhaoinidle
ag blaiseadh den saolgetting a taste of the life
troscánfurniture
sprúillí mionsonraíochaminor fragments
col ceathrachacousins
ní chónaíodh Montgomery féin ann riamhMontgomery himself never used to live in it
adhlacthaburied
i do chomhchuairteoiríin your fellow-visitors
iad a rangúto categorise them
SeapánaighJapanese
díograiseachenthusiastic
searmanasceremony
a fhiafraí deto ask
dúilliking
luachannavalues
chomh patuar intias apathetic towards her
smidword, syllable
carrchlóscarpark
mionsamhailminiature
éalúescape
proinntitherestaurants
camchuairt oidhreachtaheritage tour
baiste asnamed after
a cuid pearsanher characters
bunchlochfoundation-stone
straitéis mhargaíochtamarketing strategy
uimhirphlátaínumber plates
gléastadressed
príomhsheómain show
Oileánaighisland-people
mórtasach asproud of
dúchasachnative
mangairísellers
ollúna mórluachachaself-important professors
tionscalindustry
débhríochambiguous
bréan den ealaín ar fadsick of the whole carry-on
tuairiscítearit is reported
frith-Anneanti-Anne
Is stáitsíodh an t-ilsiamsa AnnekensteinAnd the variety show Annekenstein was staged
fonóidmockery
d'íomhá fholláin Anneof Anne's clean image
casadhtwist
is barrúlafunniest
cúiseamhaccusation
leispiachaslesbianism
(chuir sí(she
nuair a d'áitighwhen she argued
comhdháilconference
leispiachas folaithehidden lesbianism
cairdeasfriendship
cumann leispiach nár cuireadh i gcríchunfulfilled lesbian love
oirirceminent
flúirse tagairtílots of references
homa-anghráchhomo-erotic
traidisiúnaithetraditionalists
ábhar a stoitheadhto take material
comhthéacscontext
náireachshameful
scannalachscandalous
nach bhfuil bun nó barr leiswhich has no basis
i dtólamhalways
treoraí ar leitha separate guide
na sluaite leispiachathe crowds of lesbians
díoltas DéGod's revenge
mallaithedamned
go mear ocrachquickly and hungrily
páirc mhór siamsaíochtaa big amusement park
tithe itheacháineating houses
tuirlingtto alight
ar an drochuairunfortunately
níl tásc nó tuairisc arthere is no sign of
ag foghlúplundering
ag creachlooting
fáilteachwelcoming
go gealgháireachcheerfully
le teann diabhlaíochtaout of devilment
sé glúinesix generations
dubh le turasóirípacked with tourists
cárgrimace
níos féile ó thaobh síntiúis láimhe demore generous when it comes to tips
oineachhonour
freastalaíwaitress
babhla seabhdairbowl of chowder
ciseán bonnóg is craicéira basket of scones and crackers
féachaint an bhfuil aiste ar an iasc sa linn bhainneto see if the fish are taking the bait in the pool of milk
diúilicínímussels
breallachclam
portáncrab
gliomachlobster
trosccod
róshrónachtoo nosey
meascthamixed
glasraívegetables
diúgann tú an t-anraithyou drain the soup
an braonán blasta deiridhthe last tasty droplet
féile ar dóigh
a great festival
Ní hionann sin ar fad, áfach, is a rá nach raibh
féile ar dóigh sa cheantar.
féile
festival
D'fhan sé liom nuair a bhí sé ag léamh a chuid filíochta ag
féile i Learpholl i 1994.
dhá fhéile mara
two sea festivals
Bíonn
dhá fhéile mara (curachaí agus báid seoil) ar an mbaile, Féile an Dóilín agus Féile Chaladh Thaidhg, a reáchtáiltear ag tús mhí Mheán Fomhar.
fial flaithiúil
generous and giving
Bhí múinteoirí as Éirinn, an Bhreatain Bheag, Ceanada agus Albain ansin agus thaitin siad go mór liom mar go raibh siad
fial flaithiúil.
go fial
generously
Cuireadh an rótháirgeacht sin leis an gcarn mór ime atá i stórais an Aontais cheana féin - an "sliabh ime" mar a thugtar go coitianta air - agus íocadh na feirmeoirí
go fial as.
bheartaigh siad ar fhéile a eagrú
they decided to organize a festival
Tá an ceol traidisiúnta láidir anseo (tá craobh mhór de chuid Chomhaltas Ceoltóirí Éireann sa chathair) agus nuair a chuala na ceoltóirí go raibh an bua ag Learpholl sa chomórtas do Chathair Chultúrtha na hEorpa 2008
bheartaigh siad ar fhéile a eagrú lenár gcultúr féin a thaispeáint os comhair an tsaoil.
fial
generous
Bhí sé ar a shuaimhneas nuair a chas sé liomsa an mhaidin dár gcionn,
fial lena chuid ama agus breá cainteach.
fial flaithiúil
generous
Tá roinnt mhaith ban tí ar an liosta sin a bhfuil cónaí orthu i mBaile an Fheirtéaraigh féin, agus iad
fial flaithiúil lena gcuid Gaeilge chomh maith lena mbricfeastaí.
fial lena ndáimh
generous with their affection
*
Gluais • Glossary
fáilteachwelcoming
iontach fiafraitheachvery inquisitive
lochtblame
a mhalairt ar fadquite the opposite
le haoibh an gháirewith a smile
fial lena ndáimhgenerous with their affection
croíúilcordial
cumannfriendship
luachmharvaluable
tá dúil mhór agamI really like
saoithiúlachtoddness
snagcheol preabach an tráchtathe throbbing jazz of the traffic
mo chéadfaímy senses
ricseánnarickshaws
gíoscánsqueaking
uchtógabumps
ag spréachadhspluttering
pléascántaexuberant
dordándrone
siamsánhumming
crónánmurmuring
rosc ceoilrhapsody
clapsholastwilight
mheasfáyou would think
searradhstretch
fonn súchaitetrite melody
solúbthaflexible
spleodrachboisterous
castaí úranew turns
tromchúiseachimportant, weighty
ag súgaíochtmaking merry
gan spionnadhwithout vigour
spreang spreagthaimpulse to inspire
a dtiúin dhiamhair féintheir own mysterious tune
rúndasecret
léargasinsight
mo thriallmy journey
gaosánnose
i dtólamhalways
do chuid rámhaí a ligean le sruthletting your oars go with the flow
i mbéal na séibesuddenly
ní aimseoidh duine é féin go deoa person will never find himself
balcóiníbalconies
glas olóigeolive green
stainnínístands
síodasilk
cadáscotton
glébright
gleoitepretty
seodajewels
tráchtáilcommerce
dronggang
an dubh a chur ina gheal ortto bamboozle you
stuaicsullen appearance
dreach diúltacha negative appearance
a ndíograistheir enthusiasm
a gcuid pionsúr amplachtheir greedy pincers
téann siad i bhfostú ionatthey become entangled in you
deilín na mbacachthe rigmarole of the tramps
ag margáil leatbargaining with you
ag dréim leatexpecting you
a athrachany better
bratógrag
in aicearracht aimsirein a short period of time
amhrasachsuspicious
tuahatchet
mangairísellers
seálta ollawool shawls
fidileachafiddles
saoltachtwordliness
spioradáltachtspiritiuality
neamhchoireachinnocently
manaslogan
teachtairímessengers
smailcmouthful
dúidíní draíochtamagical clay pipes
smálblemish
clúreputation
eiteogawings
áras mórluachachimportant dwelling
beadaíconceited
tíorántatyrannical
ceannsmachtupper hand
daonlathasdemocracy
éileamhdemand
go slachtmharneatly
neartplenty
giollaservant
ordúilorderly
fairsingspacious
fionnuarcool
babhta trom meitifisicea heavy session of metaphysics
toiteachsmoky
mífholláinunhealthy
truaillithe go holcbadly polluted
galsteam
ag sceitheadh ina scamaill dhubha ghalrachaescaping in black sickly clouds
stúrdust
ina phlá phlúchtachin a suffocating plague
sceadamáinthroats
scamhógalungs
cársánachwheezy
screamh ghlas sheileogachgreen salivary scum
ag spaisteoireacht thartstrolling around
gnúisface
gnaíúilcomely
ag rúscadhrummaging
i gcarn bruscairin a pile of rubbish
áilleagántrinket
séarachassewerage
bradaílpilfering
lena ruaigeadh as bealachto drive them out of the way
seilbh shaoltaworldly possessions
burlabundle
níos tibhethicker
go bhfóirfeadh na bróga i gceart dóthat the shoes would suit him fine
Tír Tairngire na féilethe Promised Land of generosity
miantadesires
Úll Mór na bhféidearthachtaíthe Great Apple of possibilities
brioscbrittle
tnáiteweary
dílleachtaorphan
brúidiúlachtbrutality
gluaiseachtaímovements
go míorúilteachmiraculously
méithrich
cothaitheachsustaining
gealbhan binnehouse-sparrow
broiddistress
dia an áidh agus an rachmaisthe god of luck and wealth
gaoiswisdom
coimirceprotection
bratógachragged
barróghug
Tír Tairngire na féile
the Promised Land of generosity
*
Gluais • Glossary
fáilteachwelcoming
iontach fiafraitheachvery inquisitive
lochtblame
a mhalairt ar fadquite the opposite
le haoibh an gháirewith a smile
fial lena ndáimhgenerous with their affection
croíúilcordial
cumannfriendship
luachmharvaluable
tá dúil mhór agamI really like
saoithiúlachtoddness
snagcheol preabach an tráchtathe throbbing jazz of the traffic
mo chéadfaímy senses
ricseánnarickshaws
gíoscánsqueaking
uchtógabumps
ag spréachadhspluttering
pléascántaexuberant
dordándrone
siamsánhumming
crónánmurmuring
rosc ceoilrhapsody
clapsholastwilight
mheasfáyou would think
searradhstretch
fonn súchaitetrite melody
solúbthaflexible
spleodrachboisterous
castaí úranew turns
tromchúiseachimportant, weighty
ag súgaíochtmaking merry
gan spionnadhwithout vigour
spreang spreagthaimpulse to inspire
a dtiúin dhiamhair féintheir own mysterious tune
rúndasecret
léargasinsight
mo thriallmy journey
gaosánnose
i dtólamhalways
do chuid rámhaí a ligean le sruthletting your oars go with the flow
i mbéal na séibesuddenly
ní aimseoidh duine é féin go deoa person will never find himself
balcóiníbalconies
glas olóigeolive green
stainnínístands
síodasilk
cadáscotton
glébright
gleoitepretty
seodajewels
tráchtáilcommerce
dronggang
an dubh a chur ina gheal ortto bamboozle you
stuaicsullen appearance
dreach diúltacha negative appearance
a ndíograistheir enthusiasm
a gcuid pionsúr amplachtheir greedy pincers
téann siad i bhfostú ionatthey become entangled in you
deilín na mbacachthe rigmarole of the tramps
ag margáil leatbargaining with you
ag dréim leatexpecting you
a athrachany better
bratógrag
in aicearracht aimsirein a short period of time
amhrasachsuspicious
tuahatchet
mangairísellers
seálta ollawool shawls
fidileachafiddles
saoltachtwordliness
spioradáltachtspiritiuality
neamhchoireachinnocently
manaslogan
teachtairímessengers
smailcmouthful
dúidíní draíochtamagical clay pipes
smálblemish
clúreputation
eiteogawings
áras mórluachachimportant dwelling
beadaíconceited
tíorántatyrannical
ceannsmachtupper hand
daonlathasdemocracy
éileamhdemand
go slachtmharneatly
neartplenty
giollaservant
ordúilorderly
fairsingspacious
fionnuarcool
babhta trom meitifisicea heavy session of metaphysics
toiteachsmoky
mífholláinunhealthy
truaillithe go holcbadly polluted
galsteam
ag sceitheadh ina scamaill dhubha ghalrachaescaping in black sickly clouds
stúrdust
ina phlá phlúchtachin a suffocating plague
sceadamáinthroats
scamhógalungs
cársánachwheezy
screamh ghlas sheileogachgreen salivary scum
ag spaisteoireacht thartstrolling around
gnúisface
gnaíúilcomely
ag rúscadhrummaging
i gcarn bruscairin a pile of rubbish
áilleagántrinket
séarachassewerage
bradaílpilfering
lena ruaigeadh as bealachto drive them out of the way
seilbh shaoltaworldly possessions
burlabundle
níos tibhethicker
go bhfóirfeadh na bróga i gceart dóthat the shoes would suit him fine
Tír Tairngire na féilethe Promised Land of generosity
miantadesires
Úll Mór na bhféidearthachtaíthe Great Apple of possibilities
brioscbrittle
tnáiteweary
dílleachtaorphan
brúidiúlachtbrutality
gluaiseachtaímovements
go míorúilteachmiraculously
méithrich
cothaitheachsustaining
gealbhan binnehouse-sparrow
broiddistress
dia an áidh agus an rachmaisthe god of luck and wealth
gaoiswisdom
coimirceprotection
bratógachragged
barróghug
nach dtruailleofaí na fiala
that the vials wouldn't be contaminated
*
Gluais • Glossary
i mullach a dteilifíseánon top of their television sets
an tAlsáiseachthe Alsation
ar a thóirafter him
ag leámelting
gréisceachgreasy
bratachflag
ag guairfeachfluttering
caoincístrains
séimhgentle
leathadh tinneas aiféalacha lingering illness was spread
á gcaoineadhmourning them
na slánathe healthy
na heasláinthe sick
a riarto manage, administer
nach dtruailleofaí na fialathat the vials wouldn't be contaminated
na táirgí folathe blood products
míchúramachcareless
ginidínígerms
cruth na ginidethe shape of the genie
mearbhallconfusion
a gcailleadh a gcroíthe buillewhose hearts would miss a beat
d'Fhéile Idirnáisiúnta Ceoldrámaíochta Phort Láirge
Waterford International Festival of Light Opera
Osclófar an taispeántas (atá á eagrú ag Soloarte) Déardaoin, 16 Meán Fómhair, an chéad lá
d'Fhéile Idirnáisiúnta Ceoldrámaíochta Phort Láirge.
fáilte fhial
generous welcome
Rinneamar amhlaidh, agus chuir an pobal Gaeilge agus pobal an cheoil thraidisiúnta sa chathair
fáilte fhial rompu.
tacaíocht fhial
generous support
Cad iad na foinsí maoinithe atá ag CBT? An leor iad?
Tugann Foras na Gaeilge
tacaíocht fhial dúinn chun cíos na hoifige agus tuarastal bainisteora a íoc ar bhonn bliantúil, móide méid áirithe i dtreo costaisí reatha.
maoiniú fial
generous funding
Ach nuair a úsáideann vótóirí - ar dream iad atá ar aon intinn, atá an-eagraithe, agus a bhfuil
maoiniú fial á dhéanamh orthu - a gcumhacht chun polasaithe rialtais a dhearadh atá bunaithe go hiomlán ar na nithe a gcreideann siadsan iontu ó thaobh creidimh de, déantar imeallú atá baolach ar chearta saoránaigh eile.
Fhéile Cheilteach Scannán agus Teilifíse
CelticFilm and Television Festival
Ach, an tseachtain seo chugainn, beidh mé thiar i nGaillimh agus mé i mbun an ghiúiré don
Fhéile Cheilteach Scannán agus Teilifíse.
deontas fial flaithiúil
a generous grant
Tá splanc dóchais ann do mhuintir bhocht Ráth Cairn: tá an rialtas sásta
deontas fial flaithiúil a chur ar fáil le cuidiú leo an cac bó a ghlanadh amach as na ballóga thiar.
go fial
generously
Bhain muintir Bewley le Cumann na gCairde agus bhí clú agus meas orthu mar theaghlach a thug tacaíocht
go fial do na bochta.
go fial
generously
Ní bheadh sé fíor a mhaíomh gur íocadh
go fial mé as bheith díomhaíon 95% den am, mar níor íocadh, ach ar a laghad d'fhoghlaim mé an t-uafás faoi bheith ag scimeáil ar an idirlíon.
a lámh fhial thacúil
his generous supportive hand
Mí Iúil seo caite cailleadh Eoin in aois 89 bliain ach má tá sé imithe ó chlár an domhain seo tá
a lámh fhial thacúil fós gníomhach, go háirithe sa tuaisceart.
ceiliúradh na féile ársa Ceiltí
the celebration of the ancient Celtic festival
Agus is féidir dul ann Oíche Shamhna agus sult a bhaint as
ceiliúradh na féile ársa Ceiltí, Samhain, a chríochnaíonn le dó fear ollmhór caolaigh.
go fial
generously
An phríomhcheist
=======
Agus é sin ar fad ráite, céard go díreach an cheist agus an bhfuil freagra sásúil le fáil?
Is dóigh gurb í an cheist atá á cur ná an bhfuiltear chun glacadh leis go mba chóir íocaíocht a thabhairt do na himreoirí idirchontae ar an mbonn go dtugann siad dá gcuid ama
go fial agus gur de bharr a gcuid iarrachtaí a thagann an-chuid airgid isteach i gCLG.
féile mara
a maritime festival
”
Guernica
=======
An bhliain seo caite, thaistil an Colmcille thart ar chósta thuaidh na Spáinne arís, ach sa treo eile, ag tosú ag
féile mara ag Cambados agus ag críochnú ag Pasaia.
go fial
generously
Ar deireadh, is é an bainisteoir a chaill an cluiche agus ní na himreoirí ar an bpáirc!
In ainneoin sin ar fad, fós glacfaidh daoine leis an bpost agus tabharfaidh siad a gcuid ama agus dúthrachta
go fial agus fios maith acu gur dóigh go mbeidh fonn ar dhaoine iad a chrochadh ó chrann ard lá níos faide anonn.
lucht eagraithe na féile
the festival organisers
Cuid neamhoifigiúil d’Fhéile Learphoill a bhí sa pharáid, mar is fearr le
lucht eagraithe na féile gan a bheith polaitiúil.
féile
festival
An gceapann tú go bhfuil muid ag déanamh dearmaid ar na rudaí is tábhachtaí a bhaineann leis an bh
féile?
MNíB: Táimid.
fial
generous
Is é lá breithe an Tiarna é, a rugadh i stábla gan aon éirí in airde agus d’iarr sé orainn bheith
fial lena chéile.
fial flaithiúil
very generous
Ach, in ainneoin na barúla coitianta, tá boige ag baint le Balor fosta, agus bíonn sé
fial flaithiúil lena chuid bronntanas am seo na Nollag.
fial
generous
*
Gluais • Glossary
glúin nuaa new generation
brívigour
ag dul ó neart go neartgoing from strength to strength
fiontar foilsitheoireachtapublishing enterprise
cnuasach gearrscéaltacollection of short stories
cé gur mhionnaigh Artairalthough Artair swore
slíomairesmooth, flattering, hypocritically friendly person
saint an ghoilethe greed of his stomach
a chomhairle a athrúto change his mind
ar fheabhas uiligabsolutely excellent
osnasigh
ar chúl an mhuinílbehind the neck
muisiriúnmushroom
ní réitíonn siad sin liom beag ná mórthey don”t agree with me at all
snaghiccups
gráinnínpinch
cainéalcinnamon
síoltaseeds
a sháith biaenough food
ag cruthú rud úrcreating something new
má thuigeann tú leat méif you know what I mean
a sheachaintto avoid
muiníntrust
blastatasty
ordóg coisetoe
an iarraidh sinthis time
cnapheap
á ghreadadh go cúramachcarefully mixing it
babhlabowl
scilléadskillet
shamhlaigh séhe imagined
go díbhirceacheagerly
subhachascheerfulness
ag leathadhspreading
geirfat
bréanfoul
doilighdifficult
a chreidbheáilto believe
ar leithseparately
mar a thit rudaí amach domhow things worked out for me
ní raibh dadaidh le fáilthere was nothing available
i mo ghlacin my hand
ag diúlsucking
bhí an t-ádh dearg ormI was dead lucky
dea-chumthashapely
láchfriendly
fialgenerous
níor bhlais mé riamhI never tasted
faic na ngrástnot a thing
ag cuimilt a béilrubbing her mouth
a mháshis thigh
seanmóireachtpreaching
greimbite
iomrámention
deisopportunity
luachmharvaluable
seanchaslore
as ar fáisceadh iadfrom which they were wrought
doilíssorrow, difficulty
i leathchogarin a half-whisper
iad a chur i ngníomhto put them in action
seal beag gearra short period
sa Nua-Shéalainnin New Zealand
ina ghabhalcrotch
ag sápressing
críonmhíoltawood-worms
corrachprojecting
lorgashin
damanta nimhneachdamn sore
scoilteadh a chraiceannhis skin was split
crá gan mhaolútorment without alleviation
chun an tí bhigto the toilet
ina gcuideachtain their company
báisteach mhillteanachterrible rain
foscadhshelter
a bhaint amachto reach
ag bleadaracht go díchéillíblattering senselessly
scaiftecrowd
ag casachtachcoughing
breallánfool
millteanach dóighiúilextremely pretty
as miosúrextraordinary
gan choinneunexpected
blas searbha sour taste
breis agus a sáithmore than her fill
strambánachlong-winded
smut féin den fhírinneeven a small bit of truth
é a thionlacanto accompany him
a bhéarfadh íthat would take her
críochend
gan mhórchuid náirewithout a lot of embarrassment
gnóthachbusy
straois léanmharwoeful grimace
trína gruaig mhín bhánthrough her soft white hair
sula bpléascfadh a lamhnánbefore his bladder would explode
ag cogaint a spúnóigechewing the spoon
déaraimislet us say
drochnósannabad habits
tuairimíopinions
cogaíwars
slí mhaireachtála fholláinhealthy way of life
a mhealladhto coax
a chuir fíorionadh uirthiwhich really surprised her
ag cur tharstutalking away
go díbhirceach dícheallacheagerly and diligently
d’fholmhaigh séhe emptied
sásarsaucer
doirtealsink
thriomaigh éhe dried it
slachtmhartidy
á thionlacan féinaccompying himself
sultmharenjoyable
spídslander
gan mhuirnwithout tenderness
magairlítesticles
nuair a dheifrigh Artair tharstu de léimwhen Artair hurried past them with a jump
<t
Féile Ealaíon Chill Chainnigh
Kilkenny Arts Festival
Féile Ealaíon Chill Chainnigh.
cairdiúlacht agus féile
friendliness and generosity
Mar is gnáth san Afraic, ní féidir gan bheith tógtha le
cairdiúlacht agus féile na ndaoine.
fial flaithiúil
extremely generous
**C**
John O’Donoghue, an tAire Ealaíon, Spóirt agus Turasóireachta:
Ciste deas le dáileadh aige agus é
fial flaithiúil le heagraíochtaí spóirt ina dháilcheantar féin.
cuspóir na féile
the objective of the festival
Is é príomhaidhm IMRAM ná a léiriú gur litríocht nua-aimseartha spreagúil cheannródaíoch í litríocht na Gaeilge a thuilleann ardán náisiúnta agus idirnáisiúnta agus is é
cuspóir na féile ná spéis daoine óga a chothú sa litríocht chéanna.
an chéad fhéile dá leithéid
the first festival of its kind
Is é IMRAM
an chéad fhéile dá leithéid i mBaile Átha Cliath.
ag glacadh páirte san fhéile
taking part in the festival
Ós rud é gur éirigh leis cheana féin, tá deis iontach ag IMRAM líon na ndaoine a bheidh
ag glacadh páirte san fhéile a leathnú ionas go mbeidh taispeántas cruinn ann d'éagsúlacht thallann na n-ealaíontóirí i saol liteartha na Gaeilge.
an fhéile
the generosity
Cairde agus féile
Thóg Duncan agus Lawrence amach ag rince muid oíche amháin agus b’iontach an taithí é – bíonn sé deacair go leor coinneáil suas leis na hAfracaigh agus iad ag rince! Chuir an cairdeas agus
an fhéile a taispeánadh dúinn na laethanta sin meangadh mór millteach ar m’aghaidh, agus ní bhaineann na dea-chuimhní ar fad atá agam ar Livingstone le Victoria Falls nó leis na cóisirí sa bhrú óige, ach leis na daoine a casadh orm sa mhargadh sin.
Guím Féile Altaithe shona don léitheoir,
I wish the reader happy Thanksgiving Festival,
Guím Féile Altaithe shona don léitheoir, mar sin, Nollaig faoi shéan, agus athbhliain faoi mhaise.
in imeachtaí na Féile ar an Imeall.
in the events of the Fringe Festival.
Bíonn na mílte duine óga ann freisin, cuid mhaith acu ag glacadh páirte
in imeachtaí na Féile ar an Imeall.
féile snagcheoil
jazz festival
Bíonn
féile snagcheoil ann, féile scannán agus féile leabhar freisin.
an Fhéile ar an Imeall
the Fringe Festival
Is í
an Fhéile ar an Imeall an fhéile is mó i mí Lúnasa, agus tá clú agus cáil uirthi ar fud an domhain.
féile cheoil
music festival
Bhuail mé leis ag
féile cheoil in Copenhagen i mí na Samhna 2006.
ar ghnéithe den fhéile
on aspects of the festival
D’fhiafraigh mé de ar thug sin léargas dó
ar ghnéithe den fhéile nach mbeadh teacht ag an ngnáthdhuine air.
féile ollmhór bhliantúil Éireannach
a huge annual Irish festival
Tháinig Martin ar an saol i Chicago ach tógadh i Milwaukee é, áit a mbíonn
féile ollmhór bhliantúil Éireannach ar siúl, an ceann is mó ar domhan b’fhéidir.
gach féile
every festival
Bhí sí tráth i lámha duine de bhanna ceoil an Gharda Síochána, ar feadh blianta, agus ina theannta thaistil sí ó cheann ceann na tíre agus bhí sí leis nuair a sheinn sé i ngach halla paróiste agus ag
gach féile is fleadh in Éirinn.
buaicphointe na féile
the highlight of the festival
Tráthnóna Dé Sathairn, tarlóidh
buaicphointe na féile ar an oileán béal dorais, Oileán Muile.
an fhéile bhliantúil seacláide
the annual choclate festival
Bhíos féin ann agus
an fhéile bhliantúil seacláide ar siúl, nuair a chuirtear na céadta Jaffa (milseáin oráiste) ag rolladh síos an cnoc i rás.
féile sacair
a soccer festival
D’eagraigh an tsraith
féile sacair dhá lá ar an 5 agus 6 Bealtaine le deireadh a chur leis an séasúr agus le deis a thabhairt don ocht bhfoireann déag faoi ocht mbliana teacht le chéile arís.
féile ghleoite.
a lovely festival.
com/
Agus an líne bhán sroichte, sé mhíle is fiche agus 385 slat curtha dínn againn
3/9/07: The Electric Picnic –
féile ghleoite.
fial féasógach
rich and bearded
Fear
fial féasógach a d’eagraigh deoch agus ceapairí dúinn i dTigh Uí Dhúill ar chúinne College Green tar éis cheolchoirm McGonagles.
Ceiliúrtar a lá féile
his feast day is celebrated
)
Ceiliúrtar a lá féile ar 28 Feabhra, agus suas go dtí 100 bliain ó shin bhíodh turas ar an lá sin thart roinnt stáisiún aithreachais ag an díseart, a bhfuil eaglais dhronlíneach agus clochán coirceogach in aice leis.
ón trí chéad stáitse i bhFearann na Féile.
from the three hundred stages in the grouds of the festival.
“Ar aghaidh liom thar an *Bold Fenian Men Burger Joint*, thar an *Rosie O’Grady Pizza Parlour* agus thar an *Courtin’ in the Kitchen Corn Stall*, mé bodhraithe i rith an ama ag Béarla, ag bodhráin, ag boscaí agus ag bainseónna dá seinm ag muintir Mheiriceá, muintir Cheanada, muintir na Polainne agus na hÍsiltíre agus na hAstráile
ón trí chéad stáitse i bhFearann na Féile.
féile ollmhór cheoil um Cháisc
a massive festival at Easter
Bíonn neart féilte bliantúla ar siúl sa cheantar,
féile ollmhór cheoil um Cháisc agus féile idirnáisiúnta do scríbhneoirí i mí Lúnasa ina measc.
chun na féile seo.
to this festival
Tagann fidléirí ó Bhaile Átha Cliath, ó Dhoire, ó Bhéal Feirste, agus ó go leor áiteanna eile
chun na féile seo.
tairiscintí fiala
generous offers
Agus níor fhág mé an nuachtán nuair a bhí trioblóidí airgeadais acu ceithre bliana ó shin in ainneoin go rachadh sé go mór chun sochair dom ó thaobh airgid de dá bhfágfainn mar go raibh
tairiscintí fiala faighte agam ó nuachtáin eile.
féile idirnáisiúnta scannán,
international film festival
Ba é Kieran a léirigh na cláracha teilifíse sin i dtosach – *Dá mBíodh Ruball ar an Éan, *scannán faisnéise ar shaol agus ar shaothar Sheosaimh Mhic Grianna ar bronnadh gradam air ag
féile idirnáisiúnta scannán, ina measc.
fial
generous
Bhí sé
fial lena chuid saineolais agus lena chuid scileanna.
roinn sé a chuid eolais go fial.
he shared his knowledge generously
Bhí an-mheas ag a lán daoine ar Sheán agus
roinn sé a chuid eolais go fial.
Féile bhliantúil
an annual festival
Féile bhliantúil is ea í, a bhíonn ar siúl gach Eanáir i nGlaschú.
an fhéile
the festival
Cuireann
an fhéile i gcuimhne dúinn gur linne ar fad an Ghaeilge, is cuma cárb as muid nó cé acu ar féidir linn idirdhealú a dhéanamh idir an tuiseal tabharthach agus an tuiseal ginideach nó nach féidir! Mar a deir mana na féile, “Croí na Teanga – *It’s You*!”Mar is gnáth, cuirfear tús le clár leathan imeachtaí leis an bhféile a cheiliúradh i rith na seachtainí díreach roimh Lá Fhéile Pádraig.
mana na féile,
slogan of the festival
Cuireann an fhéile i gcuimhne dúinn gur linne ar fad an Ghaeilge, is cuma cárb as muid nó cé acu ar féidir linn idirdhealú a dhéanamh idir an tuiseal tabharthach agus an tuiseal ginideach nó nach féidir! Mar a deir
mana na féile, “Croí na Teanga – *It’s You*!”Mar is gnáth, cuirfear tús le clár leathan imeachtaí leis an bhféile a cheiliúradh i rith na seachtainí díreach roimh Lá Fhéile Pádraig.
ar mian leo a bheith páirteach san fhéile.
who want to take part in the festival
Déanann Seachtain na Gaeilge na himeachtaí seo ar fad a chomhordú ina mbunachar sonraí agus cuireann siad tacaíocht ar fáil do dhaoine, do scoileanna agus do ghrúpaí éagsúla
ar mian leo a bheith páirteach san fhéile.
pátrúnacht fhial
generous patronage
Thug Hugh Lane
pátrúnacht fhial do na míndána agus chreid sé go paiseanta gur cheart go mbeadh saothair ealaíne náisiúnta agus idirnáisiúnta le feiceáil i mBaile Átha Cliath, in áiteanna a mbeadh fáil ag an ghnáthphobal orthu.
féile
festival
Is é buaicphointe an Mardi Gras, gan aon agó, ná an pharáid spleodrach ollmhór a bhíonn ar siúl ag deireadh na
féile.
féile ollmhór, Idir-Cheilteach Lorient,
the massive Lorient inter-Celtic festival,
An iris *Carn* (más ann di go fóill),
féile ollmhór, Idir-Cheilteach Lorient, an Fhéile Pan-Cheilteach, bád farantóireachta idir Corcaigh agus Roscoff, eitilt Ryanair idir Port Láirge agus Lorient – níl mórán eile ann, nó sin a bhraitheas ar chuma ar bith.
Féile Bhróid Bhaile Átha Cliath,
Dublin Pride Festival
Cuirfear tús le
Féile Bhróid Bhaile Átha Cliath, atá ar an bhfód anois le cúig bliana is fiche, ar an 13 Meitheamh.
ag seoladh na féile,
at the launch of the festival
Dúirt sé, agus é ag labhairt
ag seoladh na féile, “*We accept that the rights bestowed by civil partnerships are limited and that the forthcoming legislation will not satisfy everyone.
Rinne sé branda na féile a threisiú go mór
he greatly strengthened the festival's brand
Rinne sé branda na féile a threisiú go mór agus é ag obair uirthi, agus i mo thuairimse, is é an rud is suntasaí a d’éirigh leis a dhéanamh ná albam na féile a thionscain.
an maoiniú fial
the generous funding
”Táthar ag súil go mbeidh deirfiúracha agus deartháireacha ag Cabóigín go luath, a bhuíochas sin ar
an maoiniú fial atá faighte ag foireann Ní Chasaide ó Fhoras na Gaeilge.
stiúrthóirí na féile
the directors of the festival
Is iad
stiúrthóirí na féile ná Martin Campbell, ealaíontóir agus léiritheoir cláracha faisnéise as Iúr Chinn Trá, agus Derek Culley, ar ealaíontóir Éireannach é atá ina chónaí i Learpholl agus ar ar bronnadh deontas ón Pollock-Krasner Foundation anuraidh (c.
mar chuid lárnach den fhéile seo
as a central part of this festival
"Beidh an Ghaeilge
mar chuid lárnach den fhéile seo agus is go dátheangach a dhéanfar í a sheoladh.
féile thábhachtach cheoldrámaíochta
important operatic festival
D’éistíodh muid le ceoltóirí na gceolfhoirne ag réamhchleachtadh – bhí Festival International d’Art Lyrique, ar
féile thábhachtach cheoldrámaíochta í, ar siúl in Aix fad is a bhí muidne ansin.
Cuid thábhachtach den fhéile
an important part of the festival
Cuid thábhachtach den fhéile is í an phíobaireacht agus tagann píobairí ó Albain, ón Astráil, ón Nua-Shéalainn, ón bhFrainc, ó Éirinn, ó na Stáit Aontaithe agus ó áiteanna eile chun an oileáin le páirt a ghlacadh sna comórtais.
oíche Fhéile Bríde
St. Bridget's night
”
Labhraíonn sé ar laethanta a óige agus ar na traidisiúin uilig a bhí coitianta ag an am ar
oíche Fhéile Bríde.
féile
festival
Geallann Rónán dó go labhróidh sé le daoine faoi Muzu ag an bPicnic Leictreach,
féile a bhfuilimid le bheith ag seinm aici cúpla lá níos déanaí.
féile cheoil mhórthaibhseach
spectacular music festival
Ach céard faoi gcóisir leictreach seo a luaigh mé cheana?
Picnic LeictreachMar is iondúil ag an am seo bliana, bhí an Picnic Leictreach, ar
féile cheoil mhórthaibhseach í, ar siúl sa tSráidbhaile i gContae Laoise.
féile
festival
Atmaisféar
féileMás ea, ní raibh aon mheath le haireachtáil in St.
fhéile chomórtha
commemorative festival
Mhínigh siad go raibh tionscadal ar siúl leis an bhallaí a ghlanadh in am don
fhéile chomórtha a bhí á heagrú leis an 20 bliain ó leagan an bhalla a cheiliúradh agus d’fhiafraigh siad an mbeadh sé ábalta ceann eile a phéinteáil dóibh.
fhéile chlúiteach
famous festival
The Bottom South Bank - An Bun Deas Banc
Seo mar a chuir Balor an Bundallán síos ar an
fhéile chlúiteach:
“Arís i mbliana tháinig daoine chun na féile seo ina mílte, iad ag stánadh lena mbéal ar leathadh ar na físeáin den saol mar a bhí in Éirinn roimh theacht an Bundesbank: daoine ag seinm ceoil, ag damhsa agus ag ól.
tús na féile
the start of the celebration
Léacht dar teideal 'An Beirneach' ag
tús na féile i halla na scoile náisiúnta ar an Chaiseal a bhí ann agus rinne sé cur síos ar shaol an fhir seo a raibh bua ceoil ar leith ann.
Féile
a festival
Féile ina gcruinníonn éin chuideáin damhsa an domhain le labhairt fá rince agus fá’n áit atá ag an rince i gcomhthéacs an chultúir.
féile
a festival
Is
féile a fhógraíonn, nó a sheolann, an samhradh, ar bhealach í.
Fhéile
festival
Más i Londain Shasana a bhí ‘Kino’ d’eagrán na míosa seo d’imigh tharainn, is i gceartlár
Fhéile Scannáin Sydney na hAstráile atáimid an dul seo.
páirc na féile
the festival field
Tar éis dhá uair a chloig shroicheamar
páirc na féile.
fhéile
festival
Sular osclaíodh é i 1869, tógadh balla naoi dtroigh FAOIN TALAMH le Caitlicigh agus Protastúnaigh a choinneáil scartha!)
Mar léargas eile ar dhearcadh McCausland, i 2002 dhiúltaigh Comhairle Chathair Bhéal Feirste maoiniú a thabhairt do
fhéile scannánaíochta cionn is go raibh an focal Celtic sa teideal.
coscann cruatan féile
hard times cause hard hearts
Ach
coscann cruatan féile agus is baolach gur beag cluas éisteachta a thabharfar dóibh.
Féile
festival
‘Antichrist’, le Lars Von Trier
Ná himigh i ngiorracht scread asail do ‘Antichrist’ le Lars Von Trier, fan iomlán glan ar an scannán a scoilt
Féile Scannán Cannes ina dhá leath i mbliana, má cheapann tú nach bhfuil seans dá laghad, ‘dá laghad’ a deirim, go bhféadfaí go mbeadh fiúntas agus dleathacht ealaíne de shaghas éigin i scannán ina bhfuil neart míreanna mar seo a leanas tríd síos:- bean a ghearrann a brillín di féin le deimheas mór garraíodóireachta, nó siosúr maintín, ní fhéadfainn a bheith cinnte cioca gléas gearrtha a d’úsáid sí - i ngar-seat ollmhór caol díreach os comhair an cheamara, í dulta glan iomlán as a meabhair le ciontacht a mhíneod ar ball;
an bhean chéanna i lár seisiúin suirí lena fear roimhe sin nuair a d’fhág sí gan aithne gan urlabhra é tar éis a mhagairle a bhataráil le ceap adhmaid, mar gur theastaigh uaithi eisean a ghortú as a ról féin sa chiontacht thuasluaite.
fiala
generous
Ach cén bhaint atá aige sin ar fad le do chairdeas agus do chlisteacht agus an post mar eagarthóir ar Beo Ar Éigean!?
Eagarthóir: Chothaigh mé cairdeas agus cumann leis an bheirt acu, bail ó Dhia orthu mar pholaiteoirí
fiala fáilí.
Féile
festival
Labhraíos cheana, faoi cheolchoirm Martin Hayes agus Dennis Cahill ag
Féile Ealaíne Chill Chainnigh, roinnt blianta ó shoin.
Fhéile
festival
com/watch?v=3CAx2AN85r0)
Fear eile atá ar ais in Éirinn ó
Fhéile na nGael i Milwaukee i ndiaidh a chuairte sóúla ar an chathair sin cois locha is ea an Bould O Donoghue, Ceann Comhairle na Dála agus Caiteoir Mór na Linne seo.
féile
decency
Tugann an t-údar cuairt an athuair sa leabhar seo ar oirthear na hAfraice, ag súil go bhfeice sé taobh eile den Afraic: Afraic an ghrá agus an gháire, Afraic na
féile agus na flaithiúlachta, Afraic an spraoi agus an tsonais – íomhá nach bhfuil chomh forleathan sin i meáin an Iarthair, iad gafa le scéalta faoi ghorta, cogaíocht, caimiléireacht pholaitiúil agus faoin anró gan stad gan staonadh.
Lá Fhéile Stiofáin
St. Stephen's Day
SMM: An mbeir ag obair Lá Nollag anso? DÓS: Beidh mé ag obair anseo Lá Nollag, beidh mé ag obair Oíche Nollag agus
Lá Fhéile Stiofáin anseo, ar TG4.