Tá sé mar pholasaí ag ionaid áirithe ealaíon laethanta speisialta a chur ar leataobh do dhaoine atá faoi mhíbhuntáiste agus iad a ligean isteach saor in aisce.

Deir Tony Geoghegan ón Merchant's Quay Project, a chabhraíonn le handúiligh drugaí ó cheantair atá faoi mhíbhuntáiste, gurb é hearóin fós an druga is mó úsáide, ach go bhfuil méadú ag teacht ar úsáid cócaoin.

Agus an Rialtas ag caint ar dhílárnú an státchórais, cén seans atá ann go nglacfaidh na státseirbhísigh i mBaile Átha Cliath le haistriú go Béal Átha na Slua nó go Liatroim má fheiceann siad go mbíonn na státseirbhísigh atá ann cheana féin ag obair faoi mhíbhuntáiste? Ní den chéad uair, tá rannóga éagsúla den státchóras ag feidhmiú ar bhealaí atá contrártha lena chéile.

Is é Bailey's, an comhlacht dí, príomhurraí an taispeántais agus beidh an brabach ag dul chuig Pobal Shíomóin (carthanacht do dhaoine gan dídean) agus The Jack and Jill Trust (a chuidíonn le páistí atá faoi mhíbhuntáiste).

Mhínigh cúpla duine an cás dom mar seo: "Mothaíonn na glúnta níos sine go bhfuil siad faoi mhíbhuntáiste.

(b) Chun díriú ar ghrúpaí áirithe sa bpobal atá faoi mhíbhuntáiste mar gheall ar imeallú agus bochtanas: Mná nach bhfuil fostaithe taobh amuigh den teaghlach Tuismitheoirí aonair Daoine óga dífhostaithe a d’fhág an scoil go luath Daoine aosta, go mór mór iadsan atá ina gcónaí leo féin Daoine dífhostaithe/feirmeoirí beaga (c) Chun cabhrú le grúpaí pobail a bhfuil ganntannas áiseanna agus deiseanna orthu, imeachtaí oideachasúla, sóisialta agus cultúrtha a eagrú.

Dúirt an tOirmhinneach Alan Harper, Easpag de chuid Eaglais na hÉireann, mar shampla, go mothaíonn daoine i gceantracha de chuid na haicme oibre aontachtach agus dílseach go bhfuil siad go mór faoi mhíbhuntáiste, coimhthithe agus scoite ón phróiseas polaitiúil.

D’fhág sé sin faoi mhíbhuntáiste iad.

“Dealraíonn sé go raibh suim agam i gcónaí i bpobail imeallacha mhionlaigh inar labhraíodh teangacha a bhí faoi mhíbhuntáiste agus tá mé cinnte gur sin an rud a mheall mé i dtreo na Gaeilge.

B’fhéidir go raibh cuma orthu go raibh siad faoi mhíbhuntáiste ó thaobh mhaoin an tsaoil de ach d’fhoghlaim mé ceacht tábhachtach ansin – go bhfuil rudaí níos tábhachtaí sa saol ná maoin.

Is gá díriú ar bhunscoileanna i gceantair atá faoi mhíbhuntáiste toisc nach mbíonn aon bhaint ag cuid mhór de na gasúir sna scoileanna sin le spórt tar éis dóibh an scoil a fhágáil.

Tá sé ceart airgead poiblí a chaitheamh ar spórt in Éirinn ach is gá tosaíocht a thabhairt do pholasaithe spóirt atá fabhrach do dhaoine faoi mhíbhuntáiste.

I gcás scoileanna i gceantair faoi mhíbhuntáiste bíonn na deiseanna agus an rogha maidir le spórt teoranta.

“Bíonn daoine i gcónaí ag rá liom go bhfuil ag éirí go hiontach leis an nGaeilge i gceantair faoi mhíbhuntáiste agus go bhfuil an teanga á tabhairt do lucht labhartha nua.

Beidh na teaghlaigh níos báúla leis an teanga má thugtar seirbhísí ardchaighdeáin dá bpáistí sna scoileanna agus má chruthaítear do thuismitheoirí nach mbeidh a leanaí faoi aon mhíbhuntáiste de thoradh an Ghaeilge a bheith mar theanga theaghlaigh.

Ach léiríonn gach staitistic oifigiúil a bhaineann leo go bhfuil siad ag maireachtáil faoi mhíbhuntáiste agus i mbochtaineacht.

Níl aon fhianaise ann gur chuir an córas nua i Sasana aon bhac ar mhic léinn ó theaghlaigh faoi mhíbhuntáiste.

Rinne sé comparáid idir na himeachtaí i Clichy-sous-Bois agus i mbruachbhailte eile faoi mhíbhuntáiste ina raibh troid agus achrann iontu oíche i ndiaidh oíche agus círéibeanna Los Angeles in 1992.

Beairic: Ach, a Bhaloir, féach an múinteoir a bhí ag an bhean bhocht – May Mac Ránais – bheadh foghlaimeoir ar bith faoi mhíbhuntáiste láithreach le múinteoir mar sin.

Ciallaíonn an athluacháil seo go bhfuil allmhairí go leor níos saoire ná táirgí áitiúla, agus go bhfuil na tionscail onnmhairithe faoi mhíbhuntáiste iomaíochta dá bharr.

Freastalaíonn formhór mór de na páistí atá faoi mhíbhuntáiste oideachasúil, ó thaobh cúlra de, ar na 6750 scoil phoiblí, ach faigheann na 2720 scoil phríobháideach formhór an mhaoinithe atá ar fáil ón rialtas náisiúnta.

De réir an scéil seo, bíonn níos mó le déanamh ag ógánaigh atá faoi mhíbhuntáiste sa lá atá inniu ann.

Cad chuige a bhfuil mé á lua seo? Cionn is go léiríonn sé a laige is atá ceannaireacht don phobal aontachtach is mó atá faoi mhíbhuntáiste.

I gceantair faoi mhíbhuntáiste i mBaile Átha Cliath 10, tá an uimhir sin chomh hard le 64%.

Bheadh sé iontach dá mbeadh seirbhís ateagaireachta ar fáil ag comhdhálacha agus ag cruinnithe eolais, le go mbeadh saoránaigh saor le Gaeilge a úsáid, dá mba mhian leo, gan a bheith faoi mhíbhuntáiste cumarsáide.

Labhair Ciara Nic Gabhann le Denise McShannon, ealaíontóir a bhfuil baint lárnach aici le tionscadal suimiúil i gceantar atá faoi mhíbhuntáiste i mBaile Átha Cliath.

Léirítear i dtuarascáil a foilsíodh le déanaí nach n-imríonn daoine atá ina gcónaí i gceantair atá faoi mhíbhuntáiste oiread spóirt is a imríonn an dream a bhfuil oideachas maith faighte acu agus ioncam ard á shaothrú acu.